Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Krakowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 marca 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:	SSA Elżbieta Uznańska (spr.)
Sędziowie:	SSA Anna Kowacz-Braun SSA Grzegorz Krężołek
Protokolant:	sekretarz sądowy Katarzyna Rogowska

po rozpoznaniu w dniu 26 marca 2014 r. w Krakowie na rozprawie

sprawy z powództwa G. K.

przeciwko M. B.

o ochronę dóbr osobistych

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Okręgowego w Tarnowie

z dnia 14 października 2013 r. sygn. akt I C 16/13

1.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie I i II w ten sposób, że zdanie: „ Jednocześnie oświadczam, że niedopełnienie formalności związanej z przejęciem działki nr (...) położonej w W. wynikało z braku skutecznego zawiadomienia Wójta Gminy T. przez Starostwo Powiatowe o terminie podpisania aktu notarialnego dotyczącego nabycia tej nieruchomości.” zastępuje zdaniem: „ Jednocześnie oświadczam, iż wypowiedzi jakoby Wójt Gminy T. był wyłącznie winny niedopełnienia swych obowiązków i nieprzyjęcia od Skarbu Państwa działki o nr (...) położonej w W. są nieprawdziwe.”;

2.  oddala apelację w pozostałej części;

3.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 270 zł (dwieście siedemdziesiąt złotych) tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt I ACa 122/14

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 26 marca 2014 roku

Powód G. K. wniósł pozew przeciwko M. B., w którym domagał się zobowiązania pozwanego do usunięcia skutków naruszenia jego dóbr osobistych poprzez zamieszczenie na głównej stronie forum „(...)” oświadczenia o następującej treści: „Administrator M. B. przeprasza Wójta Gminy T. G. K. za publikację na wortalu (...)nieprawdziwego i pomawiającego go postu, przedstawiającego jego osobę w negatywnym świetle, mogącego poniżyć go w opinii publicznej, a także narazić na utratę zaufania potrzebnego dla piastowania stanowiska Wójta Gminy T.. Jednocześnie oświadczam, iż oskarżenia jakoby Wójt Gminy T. był wyłącznie winny niedopełnienia swych obowiązków i nieprzyjęcia od Skarbu Państwa działki o nr (...) położonej w W. pozostają nieprawdziwe i wyrażam swe ubolewanie z powodu ich publikacji”. Powód domagał się też zobowiązania pozwanego do publikacji na koszt pozwanego oświadczenia o przywołanej powyższej treści w piśmie (...). Ponadto wniósł o zakazanie pozwanemu rozpowszechniania, w tym publikowania, nieprawdziwych informacji odnośnie jego osoby oraz zobowiązanie pozwanego do zapłaty kwoty 10.000 zł. na cel społeczny.

W uzasadnieniu powód wskazał, że pozwany na wortalu „www.gminatarnow.com” w dniu 30 marca 2012 roku oraz w rozpowszechnianych przez niego ulotkach opisał działalność publiczną powoda, który piastuje funkcję Wójta Gminy T. zarzucając mu brak wykonania dwóch uchwał Rady Gminy T., co miało skutkować pozbawieniem możności bezpłatnego nabycia nieruchomości Skarbu Państwa oznaczonej jako działka ewidencyjna nr (...) a położonej w W.. Według powoda powyższe publikacje są nieprawdziwe i krzywdzące bowiem Gmina T. na bieżąco z przekazywała Staroście (...) dokumenty niezbędne do sporządzenia aktu notarialnego. Powód podkreślił, że Starosta działający w imieniu Wojewody (...), który otrzymał zarządzenie określające ostateczny termin zakończenia sprawy, z niewiadomych powodów nie przekazał tego dokumentu Gminie T., ani też nie poinformował o jego treści. Podniósł, że w piśmie kierowanym do Wojewody (...) wyjaśnił swoje stanowisko w sprawie i wskazał, iż nie ponosi żadnej winy w niedokonaniu w terminie czynności darowizny, w wyniku czego Wojewoda (...) wydał kolejne zarządzenie wyrażające zgodę na nieodpłatne przekazanie nieruchomości na cele użyteczności publicznej dla Gminy T.. Powód zauważył, że Wojewoda w uzasadnieniu zarządzenia uznał jego racje. W ocenie powoda przywołane publikacje pozwanego godzą w jego dobre imię i narażają go na utratę zaufania potrzebnego do wykonywania funkcji publicznych.

Pozwany wnosząc o oddalenie powództwa wskazał, że informacje zawarte w jego publikacjach, na które powołuje się powód polegają na prawdziwe i znajdują oparcie w posiadanej przez niego w dacie publikacji dokumentacji w postaci pisma Wojewody z dnia 8 marca 2012 roku. Zaznaczył, że Wójt Gminy T. rzeczywiście nie dopełnił wszystkich formalności, a w szczególności nie stawił się na ustalony termin kontraktu notarialnego. Pozwany podkreślił, że dochował należytej staranności i brak jest okoliczności, które by w jakikolwiek sposób podważały prawdziwość stawianych powodowi zarzutów. Odnosząc się do argumentu nieprzekazania Gminie zarządzenia Wojewody z dnia 13 grudnia 2011 roku pozwany wskazał, iż było ono ogólnie dostępne na stronach Urzędu Wojewódzkiego i Wójt mógł się z nim zapoznać, co było w jego interesie. Pozwany zaprzeczył też jakoby Wójt nie był informowany o terminie podpisania aktu notarialnego.

Wyrokiem z dnia 14 października 2013 roku Sąd Okręgowy w Tarnowie w pkt I zobowiązał pozwanego do zamieszczenia na głównej stronie forum gminatarnow.com w miejscu widocznym i eksponowanym przez okres jednego miesiąca w sposób ustawiczny oświadczenia o znormalizowanej czcionce o następującej treści: „Administrator vortalu M. B. przeprasza Wójta Gminy T. G. K. za publikacje na vortalu gminatarnow.com w dniu 30 marca 2012 r. postu pod tytułem „dlaczego nie przyjął działki za darmo dla W.”, przedstawiającego jego osobę w negatywnym świetle mogącego narazić na utratę zaufania potrzebnego dla piastowania funkcji Wójta Gminy T.. Jednocześnie oświadczam, że niedopełnienie formalności związanej z przejęciem działki nr (...) położonej w W. wynikało z braku skutecznego zawiadomienia Wójta Gminy T. przez Starostwo Powiatowe o terminie podpisania aktu notarialnego dotyczącego nabycia tej nieruchomości.”, w pkt II zobowiązał pozwanego do publikacji na koszt pozwanego w terminie tygodnia od uprawomocnienia się niniejszego wyroku oświadczenia o znormalizowanej i redakcyjnej czcionce nie dalej niż na trzeciej stronie gazetki (...) o analogicznej treści jak w pkt I, w pkt III w pozostałym zakresie powództwo oddalił, w pkt IV zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 600 zł tytułem zwrotu części opłaty oraz kwotę 377 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd I instancji ustalił następujący stan faktyczny: powód pełni funkcję Wójta Gminy T., natomiast pozwany pełni funkcję Wicestarosty Powiatu (...). W położonej w Gminie T. miejscowości W. znajdowała się działka nr (...) stanowiąca własność Skarbu Państwa. W związku z propozycjami wykorzystania tej działki wśród samorządowców powstała koncepcja przekazania jej we władanie miejscowej jednostce straży pożarnej, w związku z czym przedstawiciele Gminy T. oraz Starostwa Powiatowego podjęli starania w celu przekazania działki na własność Gminie T..

W dniu 22 kwietnia 2008 roku Rada Gminy T. upoważniła Wójta Gminy T. do wystąpienia z wnioskiem do Wojewody (...) o przekazanie przedmiotowej działki na rzecz Gminy T.. Wojewoda (...) w dniu 30 lipca 2008 roku wydał decyzję odmowną. W dniu 16 września 2009 roku Rada Gminy T. podjęła uchwałę w sprawie przekazania przywołanej działki w formie darowizny upoważniając Wójta Gminy T. do wystąpienia w tej kwestii do Wojewody (...). W dniu 14 października 2008 roku Wójt Gminy zwrócił się do Starosty (...) o przekazanie części działki nr (...). W dniu 17 listopada 2008 roku Starosta (...) zwrócił się do Wójta Gminy T. z wnioskiem o przedłożenie stosownej dokumentacji. W dniu 30 grudnia 2008 roku Wójt Gminy T. przesłał do Starostwa informację o zabezpieczeniu środków budżetowych na ten cel w budżecie roku 2009 oraz poinformował, że plan zagospodarowania oraz harmonogram robót są w opracowaniu. W dniu 19 marca 2009 roku do Urzędu Gminy T. wpłynęło pismo ze Starostwa Powiatowego z zapytaniem, na jakim etapie znajduje się sprawa kompletowania dokumentów. W dniu 29 stycznia 2010 roku Wójt Gminy T. złożył w Starostwie Powiatowym kosztorys, harmonogram prac inwestycyjnych oraz czynności zmierzających do zrealizowania celu publicznego, uchwałę budżetową Gminy T. z dnia 2 stycznia 2010 roku wraz z Wieloletnim (...). Starostwo Powiatowe pismem z dnia 11 marca 2010 roku przesłało w załączeniu pismo Wojewody (...) z dnia 1 marca 2010 roku wyrażające zgodę na dokonanie darowizny. Następnie na koszt Gminy T. przeprowadzony został podział działki nr (...) w wyniku czego wydzielona została działka nr (...) o powierzchni 2,2025 hektara z przeznaczeniem na darowiznę na rzecz gminy. Dokumenty dotyczące podziału działki przekazano do Starostwa Powiatowego dnia 2 września 2010 roku. Starosta (...) pismem z dnia 19 listopada 2010 roku przekazał dokumenty dotyczące podziału działki do Wojewody (...). W dniu 25 października 2011 roku Rada Gminy T. podjęła uchwałę w sprawie przyjęcia darowizny przedmiotowej działki.

W zarządzeniu Wojewody (...) z dnia 13 grudnia 2010 roku o wyrażeniu zgody na dokonanie darowizny nieruchomości stanowiącej własność Skarbu Państwa stanowiącej działkę o nr (...) wskazano, że wykonanie tego zarządzenia powierza się Staroście (...) a zarządzenie utraci moc po upływie jednego roku od dnia jego podpisania. Zarządzenie było przesłane Starostwu Powiatowemu w T. i opublikowane w oficjalnym publikatorze Wojewody. Zarządzenie nie zostało przesłane Gminie T. zarówno przez Wojewodę jak i Starostę. W zakresie sfinalizowania umowy darowizny w dniu 16 listopada 2011 roku Starosta (...) wraz z Wójtem Gminy T. podpisali protokół uzgodnień w którym Starosta oświadczył, iż na podstawie zarządzenia Wojewody z dnia 13 grudnia 2010 roku dokona darowizny przedmiotowej nieruchomości i w ciągu jednego miesiąca od dnia sporządzenia tegoż protokołu wystąpi do kancelarii notarialnej z wnioskiem o spisanie umowy.

Po dostarczeniu przez Starostwo dokumentów do notariusza okazało się, że brakuje operatu szacunkowego. Wówczas odłożono termin podpisania aktu notarialnego i Gmina podjęła starania o uzyskanie operatu szacunkowego. W dniu 9 grudnia 2011 roku sporządzony został operat szacunkowy, który został dostarczony do Starostwa. Według ustnych uzgodnień pomiędzy Starostwem a Gminą T. początkowy termin podpisania aktu notarialnego ustalono na dzień 16 grudnia 2011. Akt miał być podpisany w Kancelarii Notarialnej P. S. (1) w T.. Uzgodnienia w przedmiocie ustalenia konkretnego terminu podpisania aktu notarialnego odbywały się w drodze telefonicznej. Ze strony Starostwa sprawą tą zajmowała się A. S. - pracownik Wydziału Gospodarowania (...). Ze strony Gminy T. kontaktami ze Starostwem zajmowała się K. K.. W okresie ustalania terminu podpisania aktu notarialnego w dniu 6 grudnia 2011 roku i rano około godz. 9.00 w dniu 12 grudnia 2011 roku telefonowano ze Starostwa do Gminy T..

Po otrzymaniu w dniu 9 grudnia 2011 roku (piątek) operatu szacunkowego Starostwo ustaliło z notariuszem termin podpisania aktu notarialnego na dzień 12 grudnia 2011 roku. Na termin wyznaczony na podpisanie umowy darowizny stawił się Starosta (...) M. K. w towarzystwie (...) pozwanego M. B. i pracownika Starostwa W. R.. W kancelarii nie stawił się Wójt Gminy T. ani nikt inny z przedstawicieli Gminy. Na skutek tego nie doszło do podpisania umowy darowizny. Obecni u notariusza przedstawiciele Starostwa nie dzwonili do Wójta z zapytaniem dlaczego nie stawił się u notariusza.

Pismem z dnia 28 grudnia 2011 roku Starosta (...) zwrócił się do Wojewody (...) o ponowne wyrażenie zgody przekazanie działki na rzecz Gminy T.. Wskazał, iż dotychczasowy termin nie został dotrzymany ponieważ nie udało się zgromadzić niezbędnej dokumentacji. Pismem z dnia 8 marca 2012 roku Wojewoda (...) nie wyraził zgody a jako jeden z argumentów przemawiających za odmowa zgody Wojewoda wskazał to, iż Gmina nie zgromadziła niezbędnej dokumentacji i nie przystąpiła do podpisania aktu notarialnego.

Pozwany jest administratorem wortalu internetowego „gminatarnow.com”. W dniu 30 marca 2012 roku pozwany na wortalu zamieścił artykuł zatytułowany „Dlaczego nie przejął działki za darmo?” z podtytułem „Dlaczego nie przyjął działki za darmo dla W.?”. W treści artykułu pozwany napisał między innymi „Ale minął rok i... K. nie dopełnił formalności związanych z przejęciem terenu, a Wojewoda (...) ostatnim pismem z 8 marca 2012 roku odmówił ponownego wszczęcia postępowania o przekazanie terenu gminie T. ze względu na bezczynność wójta K.. Skandal to mało powiedziane! A może jakaś kombinacja?”. Do artykułu zostało załączone pismo Wojewody z dnia 8 marca 2012 roku. Pozwany sporządził także ulotki o treści „Co naprawdę robi władza w gminie T. i czego nie przeczytasz w N.? Powstało (...) (...). … Wójt K. … nie robi nic, aby przejąć od Skarbu Państwa za darmo (dlaczego?) grunty w W.”. Ulotkę doręczono do około 6.000 adresatów.

W dniu 4 grudnia 2012 roku Komisja Rewizyjna Rady Powiatu (...) przeprowadziła kontrolę procedury przekazania nieruchomości na rzecz Gminy T. wskazując, że termin zawarcia umowy darowizny według oświadczenia Pani A. F. został ustalony przez strony umowy telefonicznie. Wedle Komisji Rewizyjnej w przedmiotowej sprawie termin zawarcia umowy darowizny powinien zostać ustalony z zachowaniem formy pisemnej. Komisja Rewizyjna wskazała również, że zarządzenie Wojewody (...) z dnia 13 grudnia 2010 roku nie zostało przekazane Wójtowi Gminy T.. Według oświadczenia Starosty Starostwo Powiatowe w T. nie miało obowiązku przekazania Wójtowi Gminy T. tego zarządzenia.

W dniu 16 kwietnia 2012 roku Komisja Rewizyjna Rady Gminy T. przeprowadziła kontrolę procedury przekazania nieruchomości w W. na rzecz Gminy T. wskazując na brak zastrzeżeń do pracy Urzędu Gminy w sprawie przyjęcia darowizny. W ocenie Komisji Rewizyjnej nie znajduje potwierdzenia w dokumentach stwierdzenie, iż Gmina T. nie zgromadziła niezbędnej dokumentacji i nie przystąpiła do podpisania aktu notarialnego. Gmina nie przystąpiła do podpisania aktu notarialnego, gdyż dzień przed wyznaczonym przez Starostwo terminem podpisania aktu notarialnego zawiadomiona została telefonicznie przez pracownika Starostwa o utracie ważności zarządzenia Wojewody z dnia 13 grudnia 2010 roku. Starostwo nie skoordynowało więc treści protokołu uzgodnień z treścią tego Zarządzenia i w sposób nieprawidłowy wyznaczyło dzień podpisania aktu notarialnego na dzień 16 grudnia 2011 roku. Starostwo, pomimo iż znało treść zarządzenia Wojewody z dnia 13 grudnia 2010 roku, nie poinformowało Wójta Gminy o istnieniu tego dokumentu, ani też o ostatecznym terminie załatwienia sprawy wynikającym z tego zarządzenia. Wskutek niedopatrzenia Starostwa nie został dotrzymany ostateczny termin załatwienia sprawy, zakreślony przez Wojewodę (...).

Pismem z dnia 20 stycznia 2012 roku Wójt Gminy T. zwrócił się do Wojewody (...) o ponowne wydanie zgody na dokonanie darowizny nieruchomości w W. wyjaśniając także, że Starostwo nie poinformowało go o zarządzeniu Wojewody, w którym wyznaczono ostateczny termin zawarcia transakcji. Ostatecznie Wojewoda (...) ponownie wyraził zgodę na przekazanie nieruchomości Gminie T. i doszło do przekazania tytułem darowizny działki o nr (...) na rzecz Gminy T..

Pismem z dnia 15 maja 2012 roku pełnomocnik powoda wezwał pozwanego do usunięcia skutków naruszenia jego dóbr osobistych poprzez sprostowanie informacji. Postanowieniem z dnia 28 grudnia 2012 roku Sąd Rejonowy w Tarnowie w sprawie pod sygn. akt VII K 537/12 umorzył postępowanie prowadzone przeciwko M. B. z oskarżenia prywatnego G. K. z uwagi na brak zainteresowania oskarżyciela w toczeniu procesu karnego.

Sąd Okręgowy ustalił stan faktyczny na podstawie i zalegających w aktach sprawy dokumentów, które uznał za autentyczne i wiarygodne, a także częściowo na podstawie zeznań świadków: K. K., M. K., W. R., A. S., D. S., E. S., oraz częściowo powoda G. K. i pozwanego M. B.. Za częściowo wiarygodne uznał zeznania świadków oraz stron postępowania. Sąd zauważył, że świadek A. S. – pracownik Starostwa odpowiedzialny za komunikowanie się z Urzędem Gminy w sprawie przekazania nieruchomości – stwierdziła jedynie, że przekazywała informacje odnośnie terminu spotkania w dniu 12 grudnia 2011 roku pracownicy Gminy. Rozbieżne są zeznania przedstawicieli Starostwa obecnych u notariusza w dniu 12 grudnia 2012 roku. Starosta M. K. zeznał, że o braku obecności Wójta dowiedział się od notariusza, natomiast obecny tam W. R. zeznał, iż informację taką pozyskał od pracownicy Starostwa. Sąd uznał, że nie sposób wskazać żadnej racjonalnej przesłanki przekonującej o tym, iż brak obecności Wójta u notariusza mógł być jego celowym działaniem mającym na celu uniemożliwienie podpisania aktu notarialnego. Brak jest zatem podstaw do uznania za wiarygodne twierdzenia, iż powód świadomie nie stawił się na podpisanie aktu notarialnego. O wiedzy powoda odnośnie ustalonego terminu nie przekonują również bilingi przedłożone przez pozwanego. Nie są one bowiem wystarczające do stwierdzenia, że istotnie doszło do przekazania do Urzędu Gminy informacji o terminie podpisania aktu notarialnego. Strony pozostawały ze sobą w kontakcie odnośnie innych jeszcze nieruchomości i trudno z tego wyciągnąć wnioski jednoznaczne co było przedmiotem rozmów. Gdyby rzeczywiście ustalono w dniu 6 grudnia 2012 roku termin u notariusza na dzień 12 grudnia 2014 roku to było jeszcze wystarczająco dużo czasu, aby wysłać w tym przedmiocie wiadomość faxem lub mailem. Nie wiarygodna jest zatem treść sporządzonych notatek, w których nawet nie wpisano godziny na którą miałby stawić się Wójt u notariusza. Ponadto skoro Wójt od dawna zabiegał o przejęcie tych nieruchomości to rzeczywiście trudno wytłumaczyć, dlaczego nie stawiłby się do kontraktu skoro wszystkie niezbędne dokumenty były już zgromadzone.

Sąd Okręgowy wskazał, że na podstawie art. 24 § 1 k.c. podlega ochronie dobro osobiste w postaci godności, czy też dobrego imienia człowieka zaznaczając, że postawienie zarzutu prawdziwego nie stanowi pomówienia, a tym samym naruszenia dobra osobistego w postaci czci. W ocenie Sądu Okręgowego zarzuty stawiane przez pozwanego w rozpowszechnianym przez niego artykule godziły w dobre imię powoda. Pozwany wyraźnie postawił bowiem tezę, iż to powód był wyłącznie odpowiedzialny za niezawarcie umowy darowizny. Sąd uznał, że pozwany przyznając fakt postawienia powodowi wskazywanych przez niego zarzutów w istocie nie wykazał się odpowiednią inicjatywą dowodową celem dowiedzenia prawdziwości zarzutów, co mogłoby obalić domniemanie bezprawności jego działania, w szczególności zaniechał wnioskowania o przesłuchanie notariusza, który mógłby wyjaśnić chociażby kwestię tego, czy powód kontaktował się z nim odnośnie obecności w dniu 12 grudnia 2011 roku w Kancelarii. Pozwany poprzestał natomiast na twierdzeniu, iż jego zarzuty były w chwili ich stawiania zgodne z rzeczywistością bowiem opierały się na piśmie Wojewody (...) z dnia 8 marca 2012 roku. Jednakże z okoliczności sprawy wynika, że ocena Wojewody wyrażona w tym piśmie była wynikiem zapoznania się ze stanowiskiem jedynie jednej z zainteresowanych stron, tj. Starostwa.

Zdaniem Sądu I instancji w okolicznościach niniejszej sprawy brak jest jakichkolwiek przesłanek mogących wskazywać na celowe działanie powoda zmierzające do zniweczenia planowanej darowizny. Powód żywo był zainteresowany przejęciem nieruchomości. W świetle powyższego sugerowanie w artykule, że działania powoda były celowe, miały charakter kombinacji i były skandaliczne z pewnością miały na celu postawienie go w złym świetle, jako osobę nieudolną. Wydźwięk artykułu jest jednoznaczny i nosi cechy manipulacji faktami, a poprzez stawianie sugerujących pytań ma wyrobić przekonanie u odbiorcy, że działania Wójta są nieodpowiedzialne i nieudolne. Dobre imię jest niezbędnym atrybutem do sprawowania funkcji publicznych i ich naruszenie może pociągać dla osoby poszkodowanej konsekwencje w postaci utraty społecznego zaufania.

Według Sądu Okręgowego działanie pozwanego nosiło znamiona bezprawności a działanie w ramach interesu publicznego nie może usprawiedliwiać prezentowania informacji nieprawdziwych. Sąd I instancji przywołując wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 grudnia 2010 roku (I CSK 95/10, Lex nr 738086) podkreślił, że wypowiedzi krytyczne, zwłaszcza w debacie publicznej mogą cechować się pewną dawką przesady jednakże muszą opierać się na prawdzie. W związku z tym pozwany publikując przywołany w opisie stanu faktycznego artykuł dopuścił się naruszenia dóbr osobistych powoda.

W ocenie Sądu Okręgowego żądanie opublikowania oświadczeń w sposób zaproponowany przez powoda nie jest żądaniem zbyt daleko idącym, jest proporcjonalny do skutków naruszenia jego dobra osobistego, jakiego dopuścił się pozwany, jak również nie powinien rodzic dla pozwanego szczególnej uciążliwości. Zdaniem Sądu, właściwym sposobem usunięcia skutków naruszenia dóbr osobistych powoda będzie zamieszczenie oświadczeń w sposób zaproponowany przez powoda, co Sąd pozwanemu nakazał w sentencji wyroku, oddalając powództwo w pozostałym zakresie.

Sąd Okręgowy skorygował treść przeprosin, jakich domagał się powód, albowiem część informacji zawartych w artykule była prawdziwa. Sąd uznał za celowe sprostowanie tych fragmentów, które zawierały nieprawdziwe stwierdzenia tj. dotyczące niedopełnienia formalności przez wójta związanych z niezawarciem kontraktu odnośnie przejęcia tych nieruchomości. Z uwagi na fakt, że pozwany rozpowszechniał te wiadomości również w ulotkach dostarczanych do mieszkańców, Sąd nakazał zamieszczenia sprostowania w prasie lokalnej

Sąd I instancji orzekł o kosztach postępowania na zasadzie art. 100 k.p.c. wzajemnie znosząc je pomiędzy stronami.

Apelację od powyższego wyroku złożył pozwany zaskarżając pkt I, II oraz IV wyroku Sądu I instancji. W apelacji zarzucił 1) naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. a) poprzez wadliwą ocenę dowodów w zakresie ustalonego u notariusza P. S. (1) terminu podpisania kontraktu obejmującego darowiznę nieruchomości w W., a w szczególności nieuzasadnione zanegowanie zeznań pracowników Starostwa Powiatowego w T. i pominięcie dokumentacji - wykazów połączeń telefonicznych oraz notatek urzędowych - potwierdzającej wiarygodność depozycji tych świadków i oparcie ustaleń fatycznych na wymijających i niekategorycznych twierdzeniach K. K. podającej inną datę planowanego kontraktu, b) nieuzasadnione zanegowanie zeznań świadków co do przebiegu spotkania u notariusza w dniu 12 grudnia 2011 roku i okoliczności powzięcia wiadomości o fakcie i przyczynach nieobecności powoda w tym terminie, 2) naruszenie art. 24 § 1 k.c. poprzez przyjęcie, że naruszył on dobra osobiste powoda, podczas gdy kwestionowane w powództwie twierdzenia zawarte na stronie internetowej oraz w ulotkach były prawdziwe i w całości o parte na urzędowym stanowisku Wojewody (...) z dnia 8 marca 2012 roku, 3) bezzasadnego zobowiązania pozwanego do umieszczenia w oświadczeniu jakie miałoby się ukazać na głównej stronie forum gminatarnow.com oraz w gazetce (...) stwierdzenia o treści „jednocześnie oświadczam, że niedopełnienie formalności związanej z przejęciem działki nr (...) położonej w W. wynikało z braku skutecznego zawiadomienia Wójta Gminy T. przez Starostwo Powiatowe o terminie podpisania aktu notarialnego dotyczącego nabycia tej nieruchomości” - w sytuacji gdy zebrany materiał dowodowy nie pozwala na postawienie takiej tezy i w związku z tym naruszenie art. 321 § 1 k.p.c. Pozwany wniósł o zmianę wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów procesu za obie instancje wg norm przepisanych, ewentualnie o uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji. W uzasadnieniu pozwany podał, że zeznania świadków w tym A. S. wskazują wprost, że podpisanie aktu notarialnego obejmującego darowiznę miało nastąpić w dniu 12 grudnia 2011 roku, co znajduje także potwierdzenie w zeznaniach powoda, zestawieniu rozmów telefonicznych oraz sporządzonych notatkach urzędowych, jak również potwierdza to treść późniejszych pism kierowanych do Wojewody. Pozwany zauważył, że nie ma sprzeczności między zeznaniami świadków M. K. i W. R.. Pozwany podkreślił, że okoliczności niniejszej sprawy nie pozwalają na przyjęcie, że jego działanie było bezprawne, bowiem mieściło się w ramach dozwolonej krytyki. Zwrócił uwagę, że publikując kwestionowane artykuły dysponował wiarygodnymi informacjami pochodzącymi z pisma Wojewody (...) z dnia 8 marca 2012 roku. Wskazał, że zawarte przez niego w opracowanych artykułach stwierdzenia nie wskazywały, by działania powoda były celowe a stanowiły jedynie figurę stylistyczną. Pozwany podniósł także, że powód negował jedynie stawianie jego osoby w roli osoby wyłącznie winnej niedopełnienia obowiązków, co oznacza, że treść oświadczenia zawarta w zaskarżonym wyroku przekracza zakres żądań powoda.

W odpowiedzi na apelację pozwanego powód wniósł o jej oddalenie oraz o zasądzenie od pozwanego na jego rzecz kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego wg norm przepisanych. Powód podzielił argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Zauważył, że pozwany nie wykazał się odpowiednią inicjatywą dowodową celem dowiedzenia prawdziwości zarzutów, co mogłoby obalić domniemanie bezprawności. Podał bowiem, że jego stanowisko opierało się jedynie na piśmie Wojewody (...) z dnia 8 marca 2012 roku, który zapoznając się ponowienie z treścią oświadczenia Wójta wydał decyzję o zgodzie na nieodpłatne przekazanie nieruchomości. Powód zakwestionował również zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. oraz art. 321 § 1 k.p.c.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Sąd Apelacyjny podziela ustalenia faktyczne dokonane w niniejszej sprawie przez Sąd Okręgowy i przyjmuje je za własne.

Przystępując do analizy zarzutów zawartych w złożonej przez pozwanego apelacji
od wyroku Sądu Okręgowego uwzględniającego powództwo o ochronę dóbr osobistych w pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę, że spór między stronami sprowadzał się w istocie do ustalenia kwestii z jakich przyczyn powód nie stawił się w dniu 12 grudnia 2011 roku w Kancelarii Notarialnej P. S. (2) w T. celem podpisania umowy darowizny działki nr (...) położonej w W., czy nastąpiło to z przyczyn niezależnych od niego, czy też jego absencja w tym dniu w Kancelarii Notarialnej była zawiniona.

Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 24 § 1 k.c., należy zauważyć, że przepis ten zawiera domniemanie bezprawności naruszenia dóbr osobistych przywołanych przykładowo w art. 23 k.c. W związku z tym określa sytuację procesową stron w toku postępowania sądowego w ten sposób, że strona powodowa zarzucająca stronie przeciwnej naruszenie dobra osobistego wskazuje swoim roszczeniem na działanie strony przeciwnej, którego skutkiem jest naruszenie jej dobra osobistego. Natomiast na stronie przeciwnej, zgodnie z domniemaniem bezprawności naruszenia dobra osobistego określonego w przywołanym art. 24 § 1 k.c., spoczywa ciężar udowodnienia braku bezprawności działania, któremu zarzucono naruszenie dobra osobistego. Strona przeciwna musi zatem wykazać, by uwolnić się od tej odpowiedzialności za naruszenie dobra osobistego, że była do tego działania uprawniona. Przenosząc zatem powyższe rozważania teoretyczne na realia niniejszej sprawy wymaga podkreślenia, że pozwany, aby skutecznie zakwestionować żądanie powoda, winien w toku postępowania zaoferować taki materiał dowodowy, który wskazywałby, że jego działania w postaci zamieszczenia na wortalu internetowym „gminatarnow.com” artykułu zatytułowanego „Dlaczego nie przejął działki za darmo?” oraz rozprowadzeniu ulotki o treści „Co naprawdę robi władza w gminie T. i czego nie przeczytasz w N.?” – nie było bezprawne, a takich dowodów pozwany nie przedłożył.

W pierwszym rzędzie należy zauważyć, iż nietrafna jest argumentacja pozwanego dotycząca wyłączenia bezprawności jego działań i tym samym obalenia określonego w art. 24 § 1 k.c. domniemania bezprawności, w której podaje on, że zarówno na stronie internetowej, jak i w ulotkach powielił jedynie stanowisko zawarte w piśmie Wojewody (...) z dnia 8 marca 2012 roku. Pismo to bowiem zostało sporządzone na skutek wniosku Starosty (...) z dnia 28 grudnia 2012 roku o ponowne wyrażenie zgody na przekazanie działki nr (...) położonej w W. na rzecz Gminy T.. Wojewoda (...) formułując pismo z dnia 8 marca 2012 roku dysponował jedynie stanowiskiem Starosty (...), co spowodowało, iż nie wyrażając zgody na przekazanie działki wskazał, iż to Gmina T. nie zgromadziła niezbędnej dokumentacji i nie przystąpiła do podpisania aktu notarialnego. Ocenę, iż pismo Wojewody (...) z dnia 8 marca 2012 roku nie mogło stanowić jedynej podstawy do określania winnych niedojścia do skutku umowy darowizny działki w W. i formułowania kategorycznych opinii dotyczących roli powoda w niedojściu do skutku umowy darowizny, jak było przypadku pozwanego, który jedynie na nim oparł swoje zarzuty względem powoda, wspiera zmodyfikowana ocena Wojewody (...) po zapoznaniu się ze stanowiskiem Gminy T. zawartym w piśmie z dnia 20 stycznia 2012 roku, który wyraził zgodę na przekazanie nieruchomości. Powyższe jednoznacznie wskazuje na uchybienia w sposobie działania pozwanego, który sformułował i zamieścił na wortalu oraz w ulotkach swoją ocenę postępowania powoda dotyczą jego nieobecności w dniu 12 grudnia 2011 roku w Kancelarii Notarialnej P. S. (2) w T. jedynie na podstawie pisma Wojewody dysponującego wówczas tylko informacjami dostarczonymi mu przez Starostwo Powiatowe. Takie działanie pozwanego godziło w dobre imię i cześć powoda, w związku z czym nie można skutecznie twierdzić, że oparcie wygłaszanych opinii o przywołane pismo Wojewody z dnia 8 marca 2012 roku doprowadziło do obalenia domniemania bezprawności określonego w art. 24 § 1 k.c.

Należy zauważyć, że zawarte na stronie internetowej i na ulotkach twierdzenia pozwanego takie jak „K. nie dopełnił formalności związanych z przejęciem terenu, a Wojewoda (...) pismem z 8 marca 2012 roku odmówił ponownego wszczęcia postępowania o przekazanie terenu gminie T. ze względu na bezczynność wójta K.. Skandal to mało powiedziane! A może jakaś kombinacja? (…) Wójt K. (…) nie robi nic, aby przejąć od Skarbu Państwa za darmo (dlaczego?) grunty w W.” stanowią bezprawne naruszenie dóbr osobistych powoda. Pozwany bowiem mimo, że jak twierdzi, oparł się na piśmie Wojewody (...) z dnia 8 marca 2012 roku, który dysponował wówczas jedynie stanowiskiem Starostwa Powiatowego, podał do wiadomości publicznej nieprawdziwe informacje. Nie ma podstaw do podzielenia poglądu, że swoboda wypowiedzi, usprawiedliwia naruszenie dóbr osobistych przez przekazywanie informacji niezgodnych z rzeczywistością, czy też bezpodstawnie krzywdzących ocen, nawet gdyby istniał spór pomiędzy podmiotem wypowiadającym się i wymienianym przez niego (zob. wyrok SN z dn. 3.12.2010 r., I CSK 95/10, LEX nr 738086). Bez wątpienia działań pozwanego nie można zakwalifikować jako dozwolonej krytyki, gdyż wyartykułowane przez niego twierdzenia upublicznione za pomocą internetu i ulotek nie stanowiły krytyki powoda ale sugestię, iż dopuścił się on działań sprzecznych z dobrem lokalnej społeczności, co bezpośrednio naruszyło jego cześć jako osoby sprawującej funkcję Wójta Gminy T.. Okoliczności faktyczne znane wówczas pozwanemu a zrelacjonowane przez świadków przez niego przywołanych nie wskazywały, iż po stronie powoda istnieje interes w tym, żeby umowa darowizny nie doszła do skutku. W związku z tym zawarcie tak kategorycznych oskarżycielskich twierdzeń w upublicznionych materiałach godziło w dobre imię powoda. Jako nieskuteczne należało potraktować tłumaczenia pozwanego zawartych na stronie internetowej i w ulotkach treści, które były nieprawdziwe, posłużeniem się przez niego określoną figurą stylistyczną, czy też pytaniem retorycznym.

Ponadto nieskuteczność pozwanego w obaleniu domniemania bezprawności przejawia się niespójnym materiałem dowodowym przez niego zaoferowanym. Niekonsekwentne są zeznania świadków wnioskowanych przez pozwanego na okoliczność wykazania przyczyn niestawienia się powoda w dniu 12 grudnia 2011 roku w Kancelarii Notarialnej P. S. (2) w T.. Świadek Starosta M. K. zeznał, że notariusz powiadomił go, że powód nie przybędzie na podpisanie umowy. Zaznaczył, że powodowi na pewno było znane zarządzenie Wojewody (...) z dnia 13 grudnia 2010 roku o wyrażeniu zgody na dokonanie darowizny, w którym zakreślono końcową datę zawarcia umowy. Podniósł równocześnie, że nie kontaktował się z powodem (k. 134’, 00:33:55 – 00:50:10). Natomiast W. R. - pracownik Starostwa Powiatowego potwierdził, że zarządzenie Wojewody nie zostało doręczone powodowi, gdyż nie ma takiego obowiązku. Zaznaczył, że otrzymał informację od pracownika Starostwa, że powód nie będzie obecny a notariusz został prawdopodobnie powiadomiony przez pracownika Starostwa. Dodał, że termin był uzgodniony telefonicznie (k. 134’, 00:50:10 - 01:01:35). Świadek A. S. - pracownik Starostwa Powiatowego zeznała, że termin był wielokrotnie uzgadniany z pracownikiem Urzędu Gminy K. K.. Podała, że notariusz ustalił termin na dzień 12 grudnia 2011 roku o czym zawiadomiła ona K. K. (prot. 9’). Zauważyła, że notariusz w dniu 12 grudnia 2011 roku dzwonił do Gminy i dowiedział się, że powoda nie będzie. Dodała (prot. 24’), że terminy zawsze ustalane są telefonicznie a w kwestiach istotnych sporządza się notatki (k. 157, 00:04:18 – 00:33:34). Natomiast pozwany wskazał, że to notariusz podał, że umowa w dniu 12 grudnia 2011 roku nie zostanie zawarta, bo powoda nie będzie. Wyjaśnił (prot. 01:38), że nie interesował się tym, bo zajmował się tą kwestią Starosta i nie wie dlaczego powód nie przybył (k. 159 - 160, 01:33:03 – 02:33:33).

Należy zauważyć, że świadkowie wnioskowani przez pozwanego podawali, że informację, że powód nie stawi się w dniu podpisania umowy w Kancelarii Notarialnej uzyskali albo od notariusza, który miał dzwonić do Urzędu Gminy albo od pracownika Starostwa Powiatowego. Równocześnie świadkowie w sposób sprzeczny zeznawali w zakresie tego, czy powód miał wiedzę odnośnie terminu zawarcia umowy w dniu 12 grudnia 2011 roku. Świadkowie M. K. i W. R. niejednoznacznie wypowiadali się odnośnie znajomości przez powoda zarządzenia Wojewody z dnia 13 grudnia 2010 roku. Wątpliwości budzi również postawa świadków, którzy w dniu podpisania umowy w dniu 12 grudnia 2011 roku byli obecni w Kancelarii Notarialnej. M. K., W. R. i pozwany w żaden sposób nie starali się dowiedzieć, z jakich przyczyn powód nie stawi się w Kancelarii Notarialnej na podpisanie umowy darowizny nieruchomości, mimo, że umowa ta poprzedzona była długotrwałymi staraniami nie tylko po stronie Gminy T. ale również Starostwa (...) i jej zawarcie umowy leżało także w interesie Starostwa..

Również argumentacja pozwanego, iż termin zawarcia umowy określony na dzień 12 grudnia 2011 roku był uzgodniony z pracownikiem Urzędu Gminy K. K. i przywoływaniem na tę okoliczność dowodu z wykazów billingów rozmów telefonicznych nie stanowi potwierdzenia tego, iż informacja o terminie podpisania umowy w dniu 12 grudnia 2011 roku rzeczywiście dotarła do powoda. Nie znana jest bowiem treść tych rozmów telefonicznych. Podobnie dowodem wskazującym na wiedzę powoda o dacie zawarcia umowy określonej na dzień 12 grudnia 2011 roku nie mogą być notatki służbowe sporządzane prze pracowników Starostwa Powiatowego, gdyż nie prowadzą do wniosku, iż wiadomość o nowym terminie podpisania umowy w istocie dotarła do Urzędu Gminy.

Należy przy tym zauważyć, że w dniu 16 listopada 2011 roku Starosta (...) oraz powód podpisali protokół uzgodnień w którym Starosta oświadczył, iż na podstawie zarządzenia Wojewody z dnia 13 grudnia 2010 roku dokona darowizny nieruchomości w W. i w ciągu jednego miesiąca od dnia sporządzenia protokołu wystąpi do Kancelarii Notarialnej z wnioskiem o spisanie umowy. W związku z tym po stronie Gminy mogło istnieć uzasadnione przekonanie, że umowa zostanie zawarta w dniu 16 grudnia 2011 roku.

Ponadto strona pozwana w żaden sposób nie udowodniła, że powodowi było znane zarządzenie Wojewody (...) z dnia 13 grudnia 2010 roku o wyrażeniu zgody na dokonanie darowizny nieruchomości przy zastrzeżeniu, że zarządzenie utraci moc po upływie jednego roku od dnia jego podpisania. Wprawdzie powód mógł zapoznać się z treścią tego zarządzenia, gdyż zostało ono upublicznione, jednak Urząd Gminy w T. nie otrzymał pisma zawierającego to zarządzenia ani od Wojewody (...) ani ze Starostwa Powiatowego, co oznacza, iż mimo, że po stronie Wojewody i Starostwa nie było takiego obowiązku, powód mógł nie znać jego treści i w rezultacie mógł nie znać daty 12 grudnia 2011 roku jako ostatniego możliwego terminu na podpisanie umowy darowizny.

Równocześnie świadek K. K. pracownik Urzędu Gminy oświadczyła, iż umowa darowizny miała zostać zawarta w dniu 16 marca 2011 roku a przyczyn nie zawarcia umowy upatrywała w braku powiadomieniu Gminy przez Starostwo o treści zarządzenia Wojewody (...) z dnia 13 grudnia 2010 roku. Zaznaczyła, że nie wie o wcześniejszym terminie zawarcia umowy niż ten wyznaczony na dzień 16 grudnia 2011 roku. Podała, że kontaktowała się z A. F. (obecne nazwisko S.) ale z reguły pisemnie. Podkreśliła, że nie otrzymała żadnego pisma z informacją o nowym terminie podpisania umowy (k. 134’, 00:13:42 – 00:33:55). Skonfrontowawszy te zeznania pracownika Urzędu Gminy odpowiedzialnego za bezpośredni kontakt z pracownikami Starostwa Powiatowego z niespójnymi zeznaniami świadków wnioskowanych przez pozwanego, w tym z zeznaniami świadka A. S., które nie zostały potwierdzone ostatecznie przez przedłożone przez pozwanego billingi z rozmów telefonicznych oraz notatki pracowników Starostwa, nie sposób jednoznacznie stwierdzić, że pracownicy Urzędu Gminy T., czy też sam powód posiadali wiedzę na temat daty zawarcia umowy darowizny w dniu 12 grudnia 2011 roku.

Wbrew twierdzeniom pozwanego świadek K. K. przywołując jako wiążący dla Gminy termin zawarcia umowy darowizny na dzień 16 grudnia 2011 roku nie jest gołosłowna, gdyż jej zeznania znajdują oparcie w treści powołanego protokołu uzgodnień z dnia 16 listopada 2011 roku. Nadto z treści pisma Starosty powiatu (...) z dnia 3 stycznia 2013 roku wynika, że termin umowy notarialnej był wielokrotnie ustalany i zmieniany i został faktycznie ustalony telefonicznie, gdyż pisemne powiadomienie o terminie podpisania aktu notarialnego było niemożliwe, natomiast w piśmie z dnia 29 maja 2012 roku skierowanym do Wojewody (...) Starosta jak przyczynę absencji powoda w dniu 12 grudnia 2011 roku w Kancelarii Notarialnej podał pilny wyjazd służbowy. Wskazuje to, iż stanowisko świadków wnioskowanych przez pozwanego odnośnie przyczyn niestawienia się powoda w Kancelarii Notarialnej jest niestabilne, co wpływa na ocenę wiarygodność prezentowanych przez pozwanego twierdzeń.

Zestawiwszy zatem zeznania przywołanych świadków z zeznaniami samego powoda, który podał, że nie znał nowej daty zawarcia umowy dodając, że był obecny w dniu 12 grudnia 2011 roku w T. i mógł udać się do notariusza (k. 158 – 159, 00:43:11 – 01:33:51) nie sposób stwierdzić, że powód miał jakikolwiek interes w nie dojściu do skutku umowy darowizny nieruchomości w W. w dniu 12 grudnia 2011 roku, o której uzyskanie zabiegał i która ostatecznie na skutek również jego działań stała się własnością Gminy. Prowadzi to do wniosku, iż twierdzenia pozwanego zawarte zarówno na stronie internetowej, jak i w ulotkach zawierały informacje, które były nieprawdziwe i godziły w dobre imię powoda.

W świetle powyższego bezzasadne są zarzuty pozwanego, że w toku postępowania pierwszo-instancyjnego doszło do naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. W świetle reguł służącym ocenie wiarygodności i mocy poszczególnych dowodów tj. reguł logicznego myślenia, zasadzie doświadczenia życiowego i właściwego kojarzenia faktów należało, jak uczynił to Sąd I instancji, na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego przychylić się do stanowiska zaprezentowanego przez powoda i przyjąć, że w niniejszej sprawie pozwany dopuścił się naruszenia prawnie chronionych dóbr osobistych powoda w postaci czci i dobrego imienia. Ustalenia Sądu Okręgowego dokonane zostały na podstawie całościowej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, po przeprowadzeniu konfrontacji poszczególnych dowodów z dokumentów i zeznań stron oraz świadków : K. K., M. K., W. R., A. S., D. S., E. S.. Należy podkreślić, że wbrew twierdzeniom pozwanego stanowisko prezentowane w sprawie przez niego oraz zeznania zawnioskowanych przez niego świadków odnośnie przyczyn nieobecności powoda w dniu 12 grudnia 2011 roku w Kancelarii Notarialnej P. S. (2) w T. zostało wzięte pod uwagę i rozważone przez Sąd I instancji. Zostało ono zestawione z dokumentacją zaoferowaną przez strony postępowania w postaci dokumentów urzędowych, jak również notatek przedłożonych przez pozwanego, czy też bilingów rozmów telefonicznych prowadzonych między pracownikami Starostwa Powiatowego i Urzędu Gminy.

Uzasadniony jest natomiast zarzut naruszenia art. 321 § 1 k.p.c. W pozwie powód domagał się zamieszczenie na głównej stronie forum „(...)” oraz w piśmie (...) oświadczenia, którego drugie zdanie miało mieć następującą treść ”(…) Jednocześnie oświadczam, iż oskarżenia jakoby Wójt Gminy T. był wyłącznie winny niedopełnienia swych obowiązków i nieprzyjęcia od Skarbu Państwa działki o nr (...) położonej w W. pozostają nieprawdziwe i wyrażam swe ubolewanie z powodu ich publikacji”. Natomiast Sąd Okręgowy w pkt I i II zaskarżonego wyroku jako zdanie drugie oświadczenia zamieścił „(…) Jednocześnie oświadczam, że niedopełnienie formalności związanej z przejęciem działki nr (...) położonej w W. wynikało z braku skutecznego zawiadomienia Wójta Gminy T. przez Starostwo Powiatowe o terminie podpisania aktu notarialnego dotyczącego nabycia tej nieruchomości.” Tym samym Sąd I instancji orzekł ponad żądanie pozwu, gdyż powód domagał się jedynie wskazania w oświadczeniu, że twierdzenia, iż był wyłącznie winnym niedojścia do skutku umowy darowizny są nieprawdziwe a nie treści oświadczenia, w którym wskazuje się, że niepodpisanie umowy darowizny wynikało z braku skutecznego zawiadomienia go przez Starostwo Powiatowe o terminie podpisania aktu notarialnego. W związku z tym Sąd Apelacyjny dokonał korekty oświadczenia zgodnie z treścią żądania zawartą w pozwie.

W rezultacie nieuwzględnienia zarzutów dotyczących wyroku w zakresie głównego żądania powoda rozstrzygnięcie Sądu Okręgowego odnośnie kosztów postępowania nie podlega zmianie.

Wobec powyższego należało uznać, iż argumentacja zawarta w apelacji pozwanego w zdecydowanej większości była nie przekonująca i jako taka nie mogła stanowić podstawy do wnioskowanej przez niego zmiany, czy też uchylenia zaskarżonego orzeczenia Sądu I instancji. W konsekwencji Sąd Apelacyjny w Krakowie w działając na zasadzie art. 386 § 1 k.p.c. w pkt 1 zmienił pkt I i II zaskarżonego wyroku jedynie w niewielkim zakresie, w pkt 2 wyroku na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację pozwanego w pozostałej części, natomiast w pkt 3 wyroku stosownie do treści art. 98 k.p.c. w zw. z § 11 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 13 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu – zasądził od pozwanego na rzecz powoda koszty postępowania apelacyjnego.