Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Krakowie

POSTANOWIENIE

Dnia 3 marca 2015 roku

Sąd Apelacyjny w Krakowie, Wydział I Cywilny
w składzie następującym:

Przewodniczący:SSAJan Kremer (spr.)

Sędziowie:SSAJerzy Bess

SSO Barbara Baran (del.)

po rozpoznaniu w dniu 3 marca 2015 roku w Krakowie
na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa F. (...) spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością w S.
przeciwko (...) spółce akcyjnej w W.
o zapłatę

na skutek zażalenia strony pozwanej na postanowienie Sądu Okręgowego w
Krakowie z dnia 15 grudnia 2014 roku, sygn. akt IX GC 1069/13

postanawia:

oddalić zażalenie.

Sygn. akt I ACz 316/15

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy zabezpieczył roszczenie
strony powodowej F. (...) spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością w S. o zapłatę 71 893,73 dolarów
amerykańskich z ustawowymi odsetkami poprzez: a/ zajęcie wierzytelności z
rachunku bankowego strony pozwanej (...) spółki akcyjnej w W. o
nr (...) (...) (...) w Banku (...),; b/
zajęcie wierzytelności z rachunku bankowego strony pozwanej o nr (...) (...) w Banku (...) S.A./ c/ obciążenie
nieruchomości strony pozwanej położonej w miejscowości W., gmina
K., składającej się z działki nr (...), obręb (...), o powierzchni O,4150 ha, dla której Sąd Rejonowy dla Wrocławia - Krzyków we Wrocławiu,
Wydział IV Ksiąg Wieczystych, prowadzi księgę wieczystą o nr
(...) hipoteką przymusową.

W uzasadnieniu Sąd Okręgowy wskazał, że wniosek zasługiwał na
uwzględnienie, gdyż strona powodowa uprawdopodobniła roszczenie i interes
prawny w udzieleniu zabezpieczenia, tj. przesłanki warunkujące udzielenie
zabezpieczenia. Została też podana suma zabezpieczenia w kwocie
289.719,74 zł obejmująca roszczenie główne z odsetkami ustawowymi do
dnia wniesienia wniosku, przewidywalne koszty procesu oraz koszty
wykonania zabezpieczenia, Sąd Okręgowy uznał za uprawdopodobnione, że
powodowa spółka zawarła z pozwaną spółką umowę o wykonanie 20 płyt
głównych do komputerów. Strona powodowa wykonała umowę, zaś pozwana
spółka zobowiązała się zapłacić powodowej spółce wynagrodzenie w
wysokości 71.893,73 dolarów amerykańskich. Sąd Okręgowy podkreślił, że
choć twierdzenia strony pozwanej dotyczące wadliwości wykonania płyt i
skuteczności odstąpienia od umowy zostały uprawdopodobnione, to nie w
takim stopniu, by uznać, że roszczenie strony powodowej jest oczywiście
niezasadne. Również interes prawny został uprawdopodobniony. Nie wiadomo
jaka jest sytuacja majątkowa strony pozwanej, gdyż nie złożyła ona do akt
rejestrowych sprawozdań finansowych. Nadto strona pozwana w dniu 23

września 2014 r. zbyła trzy nieruchomości na rzecz (...) spółki
akcyjnej w W.. W skład zarządu pozwanej spółki i spółki (...)
wchodzi ta sama osoba. Z kolei czwarta nieruchomość strony pozwanej dla
której prowadzona jest księga wieczysta (...) jest obciążona
hipotekami do kwoty 9.000 000 zł i 12.992.058 zł. W tym stanie rzeczy jest
prawdopodobne, że brak zabezpieczenia może utrudnić wykonanie
orzeczenia uwzględniającego powództwo.

Zażalenie na powyższe postanowienie złożyła strona pozwana,
zaskarżając je w całości.

Zaskarżonemu postanowieniu zarzuciła naruszenie:

1.  art. 730 ¹ par 1 k.p.c. w zw. z art. 233 k.p.c. poprzez błędne
przyjęcie, że strona powodowa uprawdopodobniła dochodzone
roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia;

2.  art. 730 ¹ par 3 k.p.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i
udzielenie zabezpieczenia w sposób obciążający stronę pozwaną
ponad uzasadnioną prawnie potrzebę.

W konkluzji wniosła o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez
oddalenie wniosku o udzielenie zabezpieczenia, ewentualnie uchylenie
zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do
ponownego rozpoznania.

W uzasadnieniu podniosła, że okoliczność zbycia istotnych składników
majątkowych nie stanowi przesłanki do uznania, że może dojść do trudności
w uzyskaniu zaspokojenia w przypadku uwzględnienia powództwa, gdyż
zbycie skutkuje otrzymaniem świadczenia w postaci rozliczenia. Zbyte
nieruchomości były obciążone wielomilionowymi hipotekami, zatem ich
zbycie nie miało wpływ na zmniejszenie majątku strony pozwanej.
Twierdzenia strony powodowej o trudnej sytuacji finansowej strony pozwanej
są jedynie nieuzasadnionymi przypuszczeniami. Wskazała, że zabezpieczenie
wierzytelności na rachunkach strony pozwanej objęło wierzytelności z tytułu
sprzedaży przedmiotowych nieruchomości. W konsekwencji Sąd I instancji
zabezpieczył cały majątek strony pozwanej. Zakres udzielonego
zabezpieczenia uniemożliwia stronie pozwanej prowadzenie działalności
gospodarczej, stanowiąc obciążenie strony pozwanej ponad miarę.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Stosownie do przepisu art. 730 ¹ k.p.c. udzielenia zabezpieczenia może
żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni
roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia; interes prawny
w udzieleniu zabezpieczenia istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia
uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie
orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie
celu postępowania w sprawie. Przy wyborze sposobu zabezpieczenia sąd
uwzględni interesy stron lub uczestników postępowania w takiej mierze, aby
uprawnionemu zapewnić należytą ochronę prawną, a obowiązanego nie
obciążać ponad potrzebę.

Przede wszystkim należy wskazać, że postępowanie zabezpieczające nie
jest postępowaniem merytorycznym. Jego kognicja ogranicza się tylko i
wyłącznie do badania przesłanek do wydania postanowienia tymczasowego.
Wymóg uprawdopodobnienia jest mniej rygorystyczny od obowiązku
udowodnienia, bowiem nie jest niezbędne zachowanie przepisów
postępowaniu dowodowym (art. 243 k.p.c.). Uprawdopodobnienie, rozumiane
jest bowiem jako środek zastępczy dowodu w ścisłym znaczeniu nie dający
pewności, lecz prawdopodobieństwo o jakimś fakcie.

W ocenie Sądu Apelacyjnego strona powodowa twierdzeniami i
załączonymi dokumentami uprawdopodobniła roszczenie oraz interes
prawny w udzieleniu zabezpieczenia. W niniejszym sprawie został wydany
nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym uwzględniający powództwo w
całości. Ze względu na wniesienie sprzeciwu i zgłoszone wnioski dowodowe,
w tym o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu elektroniki,
elektrotechniki i radiotelewizji, dla weryfikacji twierdzeń czy strona pozwana
otrzymała od strony powodowej towar obarczony wadami, niezgodny z
zawartą umową, konieczne jest zasięgnięcie wiadomości specjalnych. Ta
kwestia będzie wyjaśniana w postępowaniu merytorycznym, gdyż wykracza
poza specyfikę postępowania zabezpieczającego, która sprowadza się do
niezwłocznego udzielenia uprawnionemu tymczasowej ochrony prawnej z
pominięciem rygorów dowodowych. Skoro zatem ustalenie odpowiedzialności
strony pozwanej w sprawie wymaga przeprowadzenia postępowania

dowodowego, w którym zasadnicze znaczenie będzie miał dowód z opinii
biegłego, to wobec faktu, że w postępowaniu zabezpieczającym stron a
uprawniona nie ma obowiązku udowodnienia swojego roszczenia, należy
uznać za Sądem I instancji, że roszczenie zostało na obecnym etapie w
sposób wystarczający uprawdopodobnione.

Zgodzić należy się również z Sądem I instancji, że strona powodowa
uprawdopodobniła interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Obawa
utraty płynności finansowej strony pozwanej nie jest hipotetyczna. Strona
pozwana sprzedała trzy z czterech posiadanych nieruchomości, i choć
wskazuje, że otrzymała za to ekwiwalent pieniężny, która stanowi jedyny
składnik majątkowy, poza nieruchomością która została zabezpieczona.
Mając zatem na uwadze fakt, że wobec strony pozwanej toczą się liczne
postępowania egzekucyjne, a ostatnia z posiadanych nieruchomości została
już obciążona kilkoma hipotekami na wielomilionowe kwoty, co wynika z
odpisu księgi wieczystej, brak zabezpieczenia może spowodować co najmniej
utrudnienie egzekucyjnej realizacji orzeczenia uwzględniającego powództwo o
zapłatę. Istnieje zatem realne ryzyko niewykonania zapadłego w sprawie
orzeczenia. W kwestii zastosowania sposobu zabezpieczenia nadmiernego
obciążającego stronę pozwaną wskazać należy, że argumenty strony
pozwanej w tym zakresie są ze sobą sprzeczne, z jednej strony strona
pozwana wskazuje, że dokonane zabezpieczenie uniemożliwia jej prowadzenie
działalności gospodarczej, z drugiej zaś strony wskazuje, że oprócz
posiadanej nieruchomości gruntowej oraz ekwiwalentu pieniężnego z tytułu
wcześniejszej sprzedaży swoich dwóch nieruchomości, nie posiada innego
majątku. Oznaczałoby to, że strona pozwana w istocie posiadała jedynie
trwały majątek nieruchomy, bez aktywów obrotowych, co podważa
wiarygodność twierdzenia o konieczności zmniejszenia uciążliwości
zabezpieczenia. Wskazać należy przy tym, że strona pozwana nie przedłożyła
sprawozdań finansowych do KRS, zatem nie jest możliwe zweryfikowanie
twierdzeń strony pozwanej odnośnie jej kondycji finansowej, że dokonanie
zabezpieczenie uniemożliwia jej prowadzenie działalności gospodarczej.

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny postanowił jak w sentencji

Na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397§2 k.p.c.