Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Krakowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

dnia 8 kwietnia 2024 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – I Wydział Cywilny

w składzie: Przewodniczący: SSA Paweł Rygiel

Sędziowie: -

Protokolant: -

po rozpoznaniu w dniu 8 kwietnia 2024 r. w Krakowie na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa A. B.

przeciwko Towarzystwu (...) S.A. w W.

o zapłatę zadośćuczynienia, rentę oraz ustalenie

na skutek apelacji strony pozwanej od wyroku Sądu Okręgowego w Kielcach
z dnia 7 października 2022 r. sygn. akt I C 1614/20

1.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

a/ punktowi II nadaje treść:

„II. zasądza od Towarzystwa (...).A. w W. na rzecz A. B. rentę:

1.  za okres od dnia 1 lipca 2017 r. do dnia 31 października 2018 r. rentę w kwotach po 154 zł (sto pięćdziesiąt cztery złote) miesięcznie, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie każdej z kwot od dnia 4 października 2020 r. do dnia zapłaty,

2.  za okres od dnia 1 listopada 2018 r. do dnia 30 czerwca 2019 r. rentę w kwotach po 122,58 zł (sto dwadzieścia dwa złote 58/100) miesięcznie, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie każdej z kwot od dnia 4 października 2020 r. do dnia zapłaty,

3.  za okres od 1 lipca 2019 r. do dnia 31 października 2019 r. rentę w kwotach po 320,55 zł (trzysta dwadzieścia złotych 55/100) miesięcznie, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie każdej z kwot od dnia 4 października 2020 r. do dnia zapłaty,

4.  za okres od dnia 1 listopada 2019 r. do dnia 31 grudnia 2019 r. rentę w kwotach po 289.13 zł (dwieście osiemdziesiąt dziewięć 13/100) miesięcznie, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie każdej z kwot od dnia 4 października 2020 r. do dnia zapłaty,

5.  za okres od dnia 1 stycznia 2020 r. do dnia 30 czerwca 2020 r. rentę w kwotach po 112,08 zł (sto dwanaście złotych 08/100) miesięcznie, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie każdej z kwot od dnia 4 października 2020 r. do dnia zapłaty,

6.  za miesiąc lipiec 2020 r. rentę w kwocie 482,76 zł (czterysta osiemdziesiąt dwa złote 76/100), z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 4 października 2020 r. do dnia zapłaty,

7.  za miesiąc sierpień 2020 r. rentę w kwocie 144,55 zł (sto czterdzieści cztery złote 55/100), z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 4 października 2020 r. do dnia zapłaty,

8.  za miesiąc wrzesień 2020 r. rentę w kwocie 320,87 zł (trzysta dwadzieścia złotych 87/100), z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 4 października 2020 r. do dnia zapłaty,

9.  za miesiąc październik 2020 r. rentę w kwocie 216,68 zł (dwieście szesnaście złotych 68/100), z ustawowymi odsetkami za opóźnieni od dnia 11 października 2020 r. do dnia zapłaty,

10.  za miesiące listopad i grudzień 2020 r. rentę w kwotach po 1.272,53 zł (jeden tysiąc dwieście siedemdziesiąt dwa złote 53/100) miesięcznie, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 - odpowiednio - listopada i grudnia 2022 r. do dnia zapłaty,

11.  za okres od dnia 1 stycznia 2021 r. do dnia 31 marca 2021 r. rentę w kwotach po 1.500,41 zł (jeden tysiąc pięćset złotych 41/100) miesięcznie, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 11. dnia każdego miesiąca do dnia zapłaty,

12.  za miesiąc kwiecień 2021 r. rentę w kwocie 444,56 zł (czterysta czterdzieści cztery złote 56/100), z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 kwietnia 2021 r. do dnia zapłaty,

13.  za miesiąc maj 2021 r. rentę w kwocie 303,51 zł (trzysta trzy złote 51/100), z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 maja 2021 r. do dnia zapłaty,

14.  za miesiąc czerwiec 2021 r. rentę w kwocie 444,56 zł (czterysta czterdzieści cztery złote 56/100), z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 czerwca 2021 r. do dnia zapłaty”;

b/ punktowi III nadaje treść:

„III. w pozostałej części powództwo oddala”;

c/ uchyla dotychczasowy punkt IV;

d/ dotychczasowym punktom V i VI nadaje – odpowiednio – oznaczenia IV i V;

2.  odstępuje od obciążenia powódki kosztami postępowania apelacyjnego.

sygn. akt I ACa 15/23

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 8 kwietnia 2024 r.

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Okręgowy:

- zasądził od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. w W. na rzecz powódki A. B. kwotę 190.000 zł tytułem zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 19 kwietnia 2019 r. do dnia zapłaty (pkt I sentencji);

- zasądził ( w pkt II) od strony pozwanej na rzecz powódki rentę :

1. za okres od dnia 1 lipca 2017 r. do dnia 31 października 2018 r . rentę w kwotach po 1 022,98 zł miesięcznie, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie każdej z kwot od dnia 4 października 2020 r. do dnia zapłaty,

2. za okres od dnia 1 listopada 2018 r. do dnia 30 czerwca 2019 r. rentę w kwotach po 991,56 zł miesięcznie, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie każdej z kwot od dnia 4 października 2020 r. do dnia zapłaty,

3. za okres od 1 lipca 2019 r. do dnia 31 października 2019 r. rentę w kwotach po 1 210,91 zł miesięcznie, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie każdej z kwot od dnia 4 października 2020 r. do dnia zapłaty,

4. za okres od dnia 1 listopada 2019 r. do dnia 31 grudnia 2019 r. rentę w kwotach po 1 179,49 zł miesięcznie, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie każdej z kwot od dnia 4 października 2020 r. do dnia zapłaty,

5. za okres od dnia 1 stycznia 2020 r. do dnia 30 czerwca 2020 r. rentę w kwotach po 1 002,44 zł miesięcznie, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie każdej z kwot od dnia 4 października 2020 r. do dnia zapłaty,

6. za miesiąc lipiec 2020 r. rentę w kwocie 1 592,58 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 4 października 202 r. do dnia zapłaty,

7. za miesiąc sierpień 2020 r. rentę w kwocie 1 254,37 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 4 października 202 r. do dnia zapłaty,

8. za miesiąc wrzesień 2020 r. rentę w kwocie 1 430,69 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 4 października 202 r. do dnia zapłaty,

9. za miesiąc październik 2020 r. rentę w kwocie 1 326,50 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnieni od dnia 11 października 2020 r. do dnia zapłaty,

10.za miesiące listopad i grudzień 2020 r. rentę w kwotach po 2 382,35 zł miesięcznie, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 – odpowiednio - listopada i grudnia 2022 r. do dnia zapłaty,

11.za okres od dnia 1 stycznia 2021 r. do dnia 31 marca 2021 r. rentę w kwotach po 2 566,89 zł miesięcznie, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 11. dnia każdego miesiąca do dnia zapłaty,

12.za miesiąc kwiecień 2021 r. rentę w kwocie 1 511,04 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 kwietnia 2021 r. do dnia zapłaty,

13.za miesiąc maj 2021 r. rentę w kwocie 1 369,99 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 maja 2021 r. do dnia zapłaty,

14.za miesiąc czerwiec 2021 r. rentę w kwocie 1 511,04 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 czerwca 2021 r. do dnia zapłaty,

15.za miesiąc lipiec 2021 r. rentę w kwocie 332,62 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 lipca 2021 r. do dnia zapłaty,

16.za miesiąc sierpień 2021 r. rentę w kwocie 323,80 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 sierpnia 2021 r. do dnia zapłaty,

17.za miesiąc wrzesień 2021 r. rentę w kwocie 331,79 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 września 2021 r. do dnia zapłaty,

18.za miesiąc październik 2021 r. rentę w kwocie 300,50 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 października 2021 r. do dnia zapłaty,

19.za miesiąc listopad 2021 r. rentę w kwocie 299,34 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 listopada 2021 r. do dnia zapłaty,

20.za miesiąc grudzień 2021 r. rentę w kwocie 17,40 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 grudnia 2021 r. do dnia zapłaty,

21.za miesiąc styczeń 2022 r. rentę w kwocie 215,21 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 stycznia 2022 r. do dnia zapłaty,

22.za miesiąc luty 2022 r. rentę w kwocie 209,62 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 lutego 2022 r. do dnia zapłaty,

23.za okres od dnia 1 marca 2022 r. do dnia 30 czerwca 2022 r. rentę w kwotach po 253,50 zł miesięcznie, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 11. dnia każdego miesiąca do dnia zapłaty,

24.za miesiąc lipiec 2022 r. rentę w kwocie 619,39 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 lipca 2022 r. do dnia zapłaty;

- zasądził od strony pozwanej na rzecz powódki za okres od dnia 1 sierpnia 2022 r. rentę w kwotach po 619,30 zł miesięcznie, płatną do 10 – go dnia każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie na wypadek uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat do dnia zapłaty (pkt III);

- oddalił powództwo w pozostałym zakresie (pkt IV);

- rozliczył koszty procesu i koszty sądowe (pkt V i VI).

Sąd I instancji wskazał, że w dniu 2 grudnia 2009 r. doszło do katastrofy w ruchu lądowym, w wyniku której została poszkodowana powódka. Sprawca tej katastrofy był ubezpieczony w pozwanym Towarzystwie (...) S.A. w W.. W toku postępowania likwidacyjnego strona pozwana przyznała i wypłaciła powódce kwotę 60.000 zł tytułem zadośćuczynienia.

Dalej Sąd ustalił w sposób szczegółowy zakres obrażeń powódki, przebieg jej leczenia oraz skutki dla zdrowia o życia powódki wynikające z wypadku. Wskazał m.in., że:

1/ Powódka doznała obrażeń w postaci zmiażdżenia palców dłoni prawej, złamania otwartego kości przedramienia prawego, rany tłuczonej twarzy okolicy czoła, nad górną wagą i okolicy brody oraz pęknięcia żuchwy.

2/ W szpitalu, gdzie poddana była zabiegom operacyjnym, A. B. przebywała do dnia 18 grudnia 2009 r., a następnie poddana była długiej rehabilitacji;

3/ W chwili obecnej u powódki występuje pourazowa dysfunkcja w obrębie prawej dłoni nadgarstka i przedramienia (powódka była osobą praworęczną); zabiegi rehabilitacyjne mogą nieznacznie poprawić i utrzymać aktualną sprawność i funkcję tej kończyny; nie ma możliwości, by powódka powróciła do sprawności sprzed wypadku. Doznane przez powódkę obrażenia w przyszłości mogą skutkować powstaniem i nasileniem się zmian zwyrodnieniowych pourazowych z postępującym zespołem bólowym.

4/ Po wypadku na ciele powódki pozostały blizny obejmujące skórę twarzy (czoło, okolica wargi górnej, podbródek) oraz kończyny górnej prawej (amputacja palców III – V, zniekształcenie paliczka dystalnego palca II, blizna w okolicy prawego nadgarstka). Ze względu na charakter blizn i czas, jaki upłynął od zdarzenia, nie jest możliwe całkowite usunięcie blizn.

5/ W wyniku wypadku powódka doznała przejściowych zaburzeń adaptacyjnych o obrazie depresyjnym, doświadczała negatywnych emocji o wysokim nasileniu: stanów napięcia, niepokoju, rozstroju emocjonalnego i psychofizycznego, potem stanów przygnębiennych z powodu widocznej niepełnosprawności. Utrata palców ograniczała powódkę w codziennym życiu, co powodowało wybuchy złości, nerwowość, poczucie zależności od otoczenia; po urodzeniu dziecka powódka obawiała się, że nie podoła pielęgnacji niemowlęcia. U powódki wystąpiła silna obawa o przyszłość, możliwość zdobycia i wykonywania zawodu, powódka czuła się nieatrakcyjna, bała się odrzucenia przez otoczenie, wsparcie otrzymywała ze strony matki i koleżanek ze studiów.

6/ Orzeczeniem z dnia 26 stycznia 2010 r. powódka na stałe została zaliczona do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, ze wskazaniami do pracy w warunkach pracy chronionej; powódce został przyznany bezterminowo zasiłek pielęgnacyjny.

Sąd ustalił ponadto okoliczności dotyczące sytuacji życiowej A. B.. Wskazał, że uzyskała ona kwalifikacje zawodowe w zawodzie technik masażysta. W 2012 r. zdobyła tytuł zawodowy licencjat pielęgniarstwa, a w 2014 r. ukończyła studia drugiego stopnia w obszarze nauk medycznych, nauk o zdrowiu oraz nauk o kulturze fizycznej na kierunku pielęgniarstwo. W wyniku wypadku powódka utraciła całkowicie zdolność do pracy w wyuczonym zawodzie pielęgniarki i masażysty. Ze względu na posiadany stopień niepełnosprawności istnieje możliwość dostosowania przez pracodawcę stanowiska pracy do dysfunkcji narządu ruchu występującej u powódki – powódka może obsługiwać urządzenia do masażu typu łóżko masujące, do obsługi których nie jest wymagana pełna sprawność manualna dłoni.

W okresie od 3 marca 2014 r. do 9 września 2014 r. powódka zatrudniona była ,w Zespole (...) w P. jako pielęgniarka. W dniu 9 maja 2016 r. zatrudniona została na okres próbny do 9 sierpnia 2016 r. w Szpitalu (...) w C. jako pielęgniarka, jednakże została oceniona negatywnie jako niespełniająca wymogów do dalszego zatrudnienia na tym stanowisku z uwagi na ograniczenia fizyczne. Od sierpnia 2016 r. powódka podejmowała zatrudnienie w Sanatorium (...) sp. z o.o. w B. jako fizjoterapeuta, gdzie zatrudniona jest do chwili obecnej, a jej aktualne wynagrodzenie wynosi 4.403,68 zł netto.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy uznał zgłoszone roszczenia za uzasadnione, jako znajdujące oparcie w treści art. 444 k.c. i art. 445 § 1 k.c.

Po poczynieniu rozważań obejmujących wykładnię art. 445 § 1 k.c. oraz przy odniesieniu się do okoliczności faktycznych sprawy, Sąd I instancji uznał, iż powódce należy się zadośćuczynienie za doznaną krzywdę w wysokości 250.000 zł. Po uwzględnieniu zatem, że strona wypłaciła już powódce z tego tytułu kwotę 60.000 zł, do zasądzenia pozostała dalsza suma w wysokości 190.000 zł. O odsetkach od tej kwoty Sąd orzekł na podstawie art. 455 § 1 k.c. i art. 481 § 1 k.c.

Za uzasadnione Sąd uznał także oparte na podstawie art. 444 § 2 k.c. roszczenie powódki o rentę z tytułu częściowej utraty przez powódkę zdolności do pracy zarobkowej. Nie ulega bowiem wątpliwości, że powódka osiąga niższe wynagrodzenie niż mogłaby uzyskać gdyby pracowała w wyuczonym zawodzie pielęgniarki lub masażysty.

Dla wyliczenia należnej renty Sąd, w ślad za twierdzeniami powódki, odwołał się do zasad wynikających z ustawy z dnia 8 czerwca 2017 r. o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych, która weszła w życie w dniu 16 sierpnia 2017 r. Stosownie do treści art. 7 tej ustawy, do dnia 30 czerwca 2019 r. najniższe wynagrodzenie zasadnicze ustala się jako iloczyn współczynnika pracy określonego w załączniku do ustawy i kwoty 3900 zł brutto, zaś od dnia 1 lipca 2019 r. do dnia 30 czerwca 2020 r. najniższe wynagrodzenie zasadnicze ustala się jako iloczyn współczynnika pracy określonego w załączniku do ustawy i kwoty 4200 zł brutto.

Ustawa w załączniku „Współczynniki pracy” w punkcie 2 załącznika - farmaceuta, fizjoterapeuta, diagnosta laboratoryjny, psycholog kliniczny, inny pracownik wykonujący zawód medyczny inny niż określony w lp. 1, 3 i 4 z wymaganym wyższym wykształceniem na poziomie magisterskim i specjalizacją, pielęgniarka z tytułem zawodowym magister pielęgniarstwa albo położna z tytułem magister położnictwa z wymaganą specjalizacją w dziedzinie pielęgniarstwa lub w dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia – wskazuje współczynnik pracy 1,29. Współczynnik ten obowiązuje jednakże dopiero od dnia 29 czerwca 2022 r., t.j. od daty wejścia w życie ustawy z dnia 26 maja 2022 r. o zmianie ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Dz.U.2022.1352).

Współczynnik 1,06 obowiązywał dopiero od dnia 22 czerwca 2021 r. (zmiana wynikająca z ustawy z dnia 28 maja 2021 r. o zmianie ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych oraz niektórych innych ustaw, Dz. U. Dz.U.2021.1104).

We wcześniejszym okresie, przed dniem 22 czerwca 2021 załącznik do ustawy „Współczynniki pracy wskazywał:

- w punkcie 7 pielęgniarka z tytułem zawodowym magister pielęgniarstwa albo położna z tytułem zawodowym magister położnictwa, która uzyskała tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa lub dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia współczynnik 1,06

- w punkcie 8 pielęgniarka albo położna, która uzyskała tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa lub dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia, albo pielęgniarka z tytułem zawodowym licencjat albo magister pielęgniarstwa albo położna z tytułem zawodowym licencjat albo magister położnictwa współczynnik 0,81.

W takiej sytuacji, za podstawę dokonania wyliczeń co do przysługiwania powódce miesięcznej renty i jej wysokości, przyjąć należy kwoty wynagrodzenia miesięcznego netto wskazane przez stronę pozwaną w piśmie procesowym z dnia 19 września 2022 r., to jest kwoty:

1.  w okresie lipiec 2017 r. – czerwiec 2019 r. 2 919,55 zł netto,

2.  w okresie lipiec 2019 r. – czerwiec 2020 r. 3 138,90 zł netto,

3.  w okresie lipiec 2020 r. – grudzień 2020 r. 3 729,04 zł netto,

4.  w okresie styczeń 2021 r. – czerwiec 2021 r. 3 913,58 zł netto,

5.  w okresie lipiec 2021 r. – grudzień 2021 r. 3 950,16 zł netto,

6.  w okresie styczeń 2022 r. – czerwiec 2022 r. 4 320,23 zł netto,

7.  w okresie od lipca 2022 r. 5 238,91 zł netto.

Co do wysokości osiąganych w tym czasie przez powódkę dochodów z tytułu wynagrodzenia za pracę i zasiłku pielęgnacyjnego Sąd stwierdził, że wskazywane przez powódkę kwoty nie były kwestionowane przez stronę pozwaną, a ponadto wynikały z załączonych do pisma procesowego powódki z dnia 22 sierpnia 2022 r. wydruków – potwierdzeń transakcji.

Zestawiając zatem wysokość wynagrodzenia, jakie osiągnęłaby powódka, gdyby pracowała w zawodzie pielęgniarki z tytułem magistra z wysokością faktycznie osiąganych dochodów z tytułu wynagrodzenia za pracę i zasiłku pielęgnacyjnego stwierdzić należy, że w okresie od 1 lipca 2017 r. do 30 czerwca 2022 r. powódka utraciła dochody w wysokości:

25. za okres od dnia 1 lipca 2017 r. do dnia 31 października 2018 r . w kwotach po 1 022,98 zł,

26. za okres od dnia 1 listopada 2018 r. do dnia 30 czerwca 2019 r. w kwotach po 991,56 zł,

27. za okres od 1 lipca 2019 r. do dnia 31 października 2019 r. w kwotach po 1 210,91 zł,

28. za okres od dnia 1 listopada 2019 r. do dnia 31 grudnia 2019 r. w kwotach po 1 179,49 zł,

29. za okres od dnia 1 stycznia 2020 r. do dnia 30 czerwca 2020 r. w kwotach po 1 002,44 zł,

30. za miesiąc lipiec 2020 r. w kwocie 1 592,58 zł ,

31. za miesiąc sierpień 2020 r. w kwocie 1 254,37 zł,

32. za miesiąc wrzesień 2020 r. w kwocie 1 430,69 zł,

33. za miesiąc październik 2020 r. w kwocie 1 326,50 zł,

34. za miesiące listopad i grudzień 2020 r. w kwotach po 2 382,35 zł,

35. za okres od dnia 1 stycznia 2021 r. do dnia 31 marca 2021 r. w kwotach po 2 566,89 zł,

36. za miesiąc kwiecień 2021 r. w kwocie 1 511,04 zł,

37. za miesiąc maj 2021 r. w kwocie 1 369,99 zł,

38. za miesiąc czerwiec 2021 r. w kwocie 1 511,04 zł,

39. za miesiąc lipiec 2021 r. w kwocie 332,62 zł,

40. za miesiąc sierpień 2021 r. w kwocie 323,80 zł,

41. za miesiąc wrzesień 2021 r. w kwocie 331,79 zł ,

42. za miesiąc październik 2021 r. w kwocie 300,50 zł,

43. za miesiąc listopad 2021 r. w kwocie 299,34 zł,

44. za miesiąc grudzień 2021 r. w kwocie 17,40 zł,

45. za miesiąc styczeń 2022 r. w kwocie 215,21 zł,

46. za miesiąc luty 2022 r. w kwocie 209,62 zł,

47. za okres od dnia 1 marca 2022 r. do dnia 30 czerwca 2022 r. w kwotach po 253,50 zł,

48. za miesiąc lipiec 2022 r. w kwocie 619,39 zł.

Na rzecz powódki za okres od 1 lipca 2017 r. do 30 czerwca 2022 r. zasądzona została więc renta w kwotach odpadających utraconym dochodom w poszczególnych miesiącach.

Nadto od sierpnia 2022 r. na rzecz powódki zasądzona została miesięczna rent w kwotach po 619,20 zł odpowiadająca różnicy wynagrodzenia, jakie osiągnęłaby pracując w wyuczonym zawodzie (5 238,91 zł netto) a faktycznie pobieranym wynagrodzeniem i zasiłkiem pielęgnacyjnym (4 403,68 zł + 215,84 zł).

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c.

Od powyższego orzeczenia apelację wniosła strona pozwana, zaskarżając wyrok:

- w pkt II ppkt 1-2 – co do kwot po 868,98 zł w odniesieniu do każdego podpunktu;

- w pkt II ppkt 3-5 – co do kwot po 890,36 zł w odniesieniu do każdego podpunktu;

- w pkt II ppkt 6-10 – co do kwot po 1.109,82 zł w odniesieniu do każdego podpunktu;

- w pkt II ppkt 11-14 – co do kwot po 1.066,48 zł w odniesieniu do każdego podpunktu;

- w pkt II ppkt 15 – co do kwoty 332,62 zł;

- w pkt II ppkt 16 – co do kwoty 332,80 zł;

- w pkt II ppkt 17 – co do kwoty 331,79 zł;

- w pkt II ppkt 18 – co do kwoty 300,50 zł;

- w pkt II ppkt 19 – co do kwoty 299,34 zł;

- w pkt II ppkt 20 – co do kwoty 17,40 zł;

- w pkt II ppkt 21 – co do kwoty 215,21 zł;

- w pkt II ppkt 22 – co do kwoty 209,62 zł;

- w pkt II ppkt 23 – co do kwoty 253,50 zł;

- w pkt II ppkt 24 – co do kwoty 619,39 zł;

- w pkt II ppkt 15 – co do kwoty 332,62 zł;

- w kolejnym pkt (nie zawierającym podpunktów), IV oraz V ppkt 2 – w całości.

Pozwany ubezpieczyciel zarzucił naruszenie prawa materialnego, a to:

- art. 3 ust.1 oraz art. 7 ustawy z dnia 8 czerwca 2017 r. o sposobie ustalania wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych w zw. z pkt 7 oraz 8 tabeli stanowiącej załącznik do w/w ustawy, w brzmieniu obowiązującym do czerwca 2021 r. – poprzez zastosowanie nieprawidłowego współczynnika pracy tj z pkt 7 tabeli w wysokości 1,05 zamiast z pkt 8 tabeli w wysokości 0,73;

- art. 3 ust.1 oraz art. 7 ustawy z dnia 8 czerwca 2017 r. o sposobie ustalania wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych w zw. z pkt 7 oraz 8 tabeli stanowiącej załącznik do w/w ustawy, w brzmieniu obowiązującym od lipca 2021 r. do czerwca 2022 r. – poprzez zastosowanie nieprawidłowego współczynnika pracy tj z pkt 7 tabeli w wysokości 1,06 zamiast z pkt 8 tabeli w wysokości 0,81;

- art. 3 ust.1 oraz art. 7 ustawy z dnia 8 czerwca 2017 r. o sposobie ustalania wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych w zw. z pkt 7 oraz 8 tabeli stanowiącej załącznik do w/w ustawy, w brzmieniu obowiązującym od lipca 2022 r. – poprzez zastosowanie nieprawidłowego współczynnika pracy tj z pkt 2 tabeli w wysokości 1,29 zamiast z pkt 5 tabeli w wysokości 1,02;

- art. 444 § 2 k.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie skutkujące przyznaniem powódce miesięcznej renty z tytułu częściowej utraty zdolności do wykonywania pracy w sytuacji, gdy aktualne dochody przewyższają te, które mogłaby osiągnąć wykonując wyuczony zawód pielęgniarki.

W uwzględnieniu podniesionych zarzutów pozwany wniósł o zmianę wyroku poprzez oddalenie powództwa w zaskarżonej części i zasądzenie kosztów postępowania za obie instancje.

Powódka wniosła o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Apelacja strony pozwanej jest uzasadniona.

Ustalenia faktyczne Sądu I instancji są prawidłowe i Sąd Apelacyjny przyjmuje je za własne. W istocie nie są one sporne.

Podobnie, poza sporem pozostaje zasadność roszczeń powódki o zasądzenie tak zadośćuczynienia jak i renty z tytułu częściowej utraty przez powódkę zdolności do wykonywania pracy. W szczególności nie jest kwestionowana zasada przyznania powódce świadczeń rentowych i przyjęty przez Sąd I instancji sposób wyliczenia należnych z tego tytułu kwot. Nie budzi przecież wątpliwości, że poszczególne należności winny być wyliczone z odwołaniem do zasad wynikających z ustawy z dnia 8 czerwca 2017 r. o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych, w tym art. 7 tej ustawy przewidującego, że najniższe wynagrodzenie zasadnicze ustala się jako iloczyn współczynnika pracy określonego w załączniku do ustawy i kwoty 3900 zł brutto, zaś od dnia 1 lipca 2019 r. do dnia 30 czerwca 2020 r. - jako iloczyn współczynnika pracy określonego w załączniku do ustawy i kwoty 4200 zł brutto. Tak ustalone, możliwe do osiągnięcia przez powódkę wynagrodzenie podlega porównaniu z wynagrodzeniem rzeczywiście osiągniętym przez A. B., a różnica stanowi kwotę utraconego dochodu.

Istota sporu sprowadza się wyłącznie do zarzutu, iż Sąd I instancji, dla wyliczenia możliwego do osiągnięcia przez powódkę zarobku, z odwołaniem się do zasad wynikających z w/w ustawy, zastosował wadliwy współczynnik, o którym w niej mowa. Zarzut ten jest uzasadniony, a pomyłka Sądu I instancji wynika po części z akceptacji wyliczeń podanych przez same strony w pismach procesowych. W szczególności Sąd w wyliczeniach oparł się na danych wskazanych przez samą stronę pozwaną w piśmie procesowym z dnia 19 września 2022 r. (k. 433). Tym niemniej, uprzednia omyłka strony, a w konsekwencji omyłka Sądu w wyliczeniu, musi zostać skorygowana w postępowaniu apelacyjnym, bowiem Sąd odwoławczy ma obowiązek prawidłowego zastosowania przepisów prawa materialnego.

I tak, rację ma apelujący ubezpieczyciel, że w stosunku do powódki, w okresie do czerwca 2022 r. winien znaleźć zastosowanie współczynnik określony w pkt 8 tabeli stanowiącej załącznik do ustawy z dnia 8 czerwca 2017 r. o sposobie ustalania wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych. Powódka nie uzyskała bowiem tytułu specjalisty, co uprawniałoby do zastosowania w stosunku do niej współczynnika z pkt 7 tabeli. Podobnie, od lipca 2022 r. w stosunku do powódki zastosowanie znajduje współczynnik z pkt 5 tabeli, a nie z pkt 2. W rezultacie, podstawą wyliczeń możliwego do osiągnięcia przez powódkę wynagrodzenia winien mieć zastosowanie współczynnik:

- w okresie do czerwca 2021 r. – 0,73;

- w okresie od lipca 2021 r. do czerwca 2022 r. – 0,81;

- w okresie od lipca 2023 r. – 1,02.

Tymczasem Sąd I instancji w przyjętych przez siebie wyliczeniach, w ślad za danymi wskazanymi w piśmie strony pozwanej z dnia 19 września 2022 r., przyjął błędnie współczynniki – odpowiednio – 1,05, 1,06 i 1,29.

W konsekwencji, w sposób prawidłowy strona pozwana wylicza w apelacji należne powódce kwoty za poszczególne okresy, prawidłowo wskazując kwoty objęte zaskarżeniem nienależnie zasądzone na przecz powódki.

Biorąc to pod uwagę Sąd Apelacyjny – na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. - skorygował wyrok Sądu I Instancji, pomniejszając o kwestionowane kwoty należności zasądzone w pkt II ppkt 1-14, oddalając powództwo w całości co do należności od lipca 2021 r. (pkt II ppkt 15-24) oraz co do świadczeń rentowych na przyszłość (pkt III sentencji zaskarżonego wyroku).

Jednocześnie Sąd Apelacyjny nie znalazł podstaw do korygowania rozstrzygnięcia o kosztach procesu oraz kosztach sądowych (pkt V i VI zaskarżonego wyroku, którym Sąd Apelacyjny przydał oznaczenie IV i V), jak też nie znalazł podstaw do zasądzenia od powódki na rzecz strony pozwanej kosztów postępowania apelacyjnego. Zważyć należy, że konieczność uwzględnienia apelacji ubezpieczyciela wynika z omyłko Sądu I instancji wywołanej przez samego pozwanego – to ta strona w piśmie procesowym z dnia 19 września 2022 r. wskazała wadliwe dane, na których oparł się Sąd Okręgowy. W ocenie Sądu Apelacyjnego ta okoliczność uzasadnia odstąpienie od obciążenia powódki kosztami postępowania apelacyjnego (art. 102 k.p.c.).