Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Krakowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 września 2021 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:	SSA Grzegorz Krężołek
Protokolant:	starszy sekretarz sądowy Marta Sekuła

po rozpoznaniu w dniu 16 września 2021 r. w Krakowie na rozprawie

sprawy z powództwa (...) sp. z ograniczoną odpowiedzialnością

w K.

przeciwko W. K. (1)

o zapłatę

na skutek apelacji strony powodowej

od wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie

z dnia 18 lipca 2019 r. sygn. akt I C 239/16

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od strony powodowej na rzecz pozwanego kwotę 8.100 zł (osiem tysięcy sto złotych) tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

SSA Grzegorz Krężołek

Sygn. akt : I ACa 33/20

UZASADNIENIE

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w K. , w ostatecznie sprecyzowanym żądaniu pozwu skierowanego przeciwko W. K. (1) - jako osobie fizycznej [ pierwotnie łączyła jego odpowiedzialność ze sposobem wykonywania przezeń funkcji syndyka masy upadłości (...) - por k .3-8 oraz k. 235 i 256 akt] , domagała się zasądzenia kwoty 429 734,26 zł. z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu oraz obciążenia pozwanego kosztami procesu.

Uzasadniając żądanie podnosiła , iż wskutek pozwu wniesionego przez W. K. (1) jako Syndyka Masy Upadłości (...), Sąd Krajowy w K. w sprawie sygn. akt (...) wydał w dniu 4 marca 2010r wyrok zaoczny , zasądzający od (...)spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K. / powódki działającej pod ówczesną nazwą /, kwotę 55.640 euro z odsetkami w wysokości 8 pkt procentowych powyżej stopy bazowej od kwoty 10.229,20 euro naliczanymi od dnia 28 lipca 2005 r., od kwoty 10.759,92 euro od dnia 6 sierpnia 2005 r., od kwoty 6.719,60 zł euro od dnia 16 września 2005 r. od kwoty 10357,60 zł , od dnia 19 września 2005 r. oraz od kwoty 6.907,92 euro od dnia 1 października 2005 r. oraz kwotę 1.479,90 euro wraz z odsetkami w wysokości 5 pkt procentowych powyżej bazowej stopy procentowej , od dnia 16 stycznia 2010r.

Postanowieniem z dnia 24 marca 2011 r. Sąd Okręgowy w K.stwierdził wykonalność tego orzeczenia na trenie Rzeczypospolitej Polskiej i zasądził na rzecz W. K. (1) jako syndyka upadłej kwotę 1.002,41 zł. tytułem kosztów postępowania.

Postanowieniem z dnia 28 września 2011 r. Sąd Apelacyjny oddalił zażalenie powódki wniesione od tego orzeczenia .

W postępowaniu egzekucyjnym (...) , w oparciu o ten tytuł wykonawczy wyegzekwowano od powódki kwotę 360.239 zł wraz z kosztami postępowania egzekucyjnego w kwocie 28.305,90 zł oraz koszty zastępstwa adwokackiego w wysokości 1.800 zł.

Wyrokiem z dnia 22 października 2012 r. Sąd Okręgowy w K.oddalił powództwo spółki z K. o pozbawienie wykonalności wyroku Sądu Krajowego w K. z dnia 4 marca 2010 r. , obciążając ją kosztami procesu.

W postępowaniu egzekucyjnym (...)komornik wyegzekwował na podstawie postanowienia Sądu Okręgowego w K.w sprawie(...) kwotę 24.328,49 zł. tytułem pretensji głównej, 1.989,58 zł. tytułem odsetek i dalszych odsetek aż do dnia zapłaty wraz z kosztami procesu.

Powódka argumentowała , że (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w K. powstał na podstawie aktu założycielskiego z dnia 20 lutego 2006 r. , a jej obecna nazwa to (...) spółka z o.o. Nie mogła zatem zaciągnąć zobowiązań stwierdzonych wyrokiem zaocznym Sądu Krajowego w K. (które wynikały z umowy sprzedaży z 2005 r. i były wymagalne w 2005 r.) i nie była również dłużnikiem podmiotu niemieckiego z jakiegokolwiek innego tytułu.

Do wydania wyroku doszło wskutek nieprawidłowego postępowania pozwanego, który świadomie - działając jako syndyk masy upadłości (...)- skierował pozew przeciwko podmiotowi , który dłużnikiem upadłej nie był, wyrządzając w ten sposób powódce szkodę.

Sąd Krajowy w K. nie doręczył stronie powodowej ani odpisu pozwu ani odpisu wyroku zaocznego.

W. K. (1) miał świadomość, że stroną umowy, która była źródłem zobowiązania, niesłusznie potwierdzonego wyrokiem Sadu niemieckiego, był R. P., prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą(...), tym bardziej , że powódka już w 2008 r. informowała go jako syndyka masy upadłości wierzyciela o nieistnieniu jakichkolwiek powiązań umownych pomiędzy (...) , a (...)spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w K. /obecnie (...) / .

Na uszczerbek dochodzony pozwem składają się wyegzekwowane kwoty na podstawie bezprawnych działań pozwanego oraz opisanych uchybień Sądu Krajowego w K..

Pozwany domagał się oddalenia powództwa oraz obciążenia strony przeciwnej kosztami sporu, podnosząc m. in. zarzut braku jurysdykcji krajowej Sądu polskiego do rozpoznania sprawy , a także zarzut przedawnienia.

Ponadto wskazywał , iż jako osoba fizyczna nie miał żądanego wpływu na sposób w jaski było prowadzone postępowanie upadłościowe (...).

Zarzut braku jurysdykcji został prawomocnie oddalony , po tym kiedy 27 czerwca 2017r Sąd Apelacyjny w K.oddalił zażalenie pozwanego na postanowienie Sądu I instancji z dnia 1 marca 2017 r. o odmowie odrzucenia pozwu .

Wyrokiem z dnia 18 lipca 2019r., Sąd Okręgowy w Krakowie :

- oddalił powództwo[ pkt I ] oraz

- zasądził od strony powodowej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K. na rzecz pozwanego W. K. (1) kwotę 7217 złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania [ pkt II sentencji wyroku ].

Sąd Okręgowy ustalił następujące fakty istotne dla rozstrzygnięcia :

W dniu 17 lutego 2009 r. W. K. (1) , jako syndyk upadłości (Insolvenzverwalter) (...), działając przez pełnomocnika K. S., złożył pozew przeciwko (...)spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w K. o zapłatę kwoty 55.640 euro z odsetkami w wysokości 8 pkt procentowych powyżej stopy bazowej od kwoty 10.229,20 euro naliczanymi od dnia 28 lipca 2005 r., od kwoty 10.759,92 euro od dnia 6 sierpnia 2005 r., od kwoty 6.719,60 zł euro od dnia 16 września 2005 r. od kwoty 10357,60 zł od dnia 19 września 2005 r. oraz od kwoty 6.907,92 euro od dnia 1 października 2005 r. oraz kwotę 1.479,90 euro.

W dniu 4 marca 2010 r. Sąd Krajowy w K. wydał wyrok zaoczny częściowy, którym zasądził od pozwanej (...) sp. z o.o. w K. na rzecz W. K. (1) jako Syndyka Masy Upadłości (...) kwotę 55.640 euro z odsetkami w wysokości 8 pkt procentowych powyżej stopy bazowej od kwoty 10.229,20 euro naliczanymi od dnia 28 lipca 2005 r., od kwoty 10.759,92 euro od dnia 6 sierpnia 2005 r., od kwoty 6.719,60 zł euro od dnia 16 września 2005 r. od kwoty 10357,60 zł od dnia 19 września 2005 r. oraz od kwoty 6.907,92 euro od dnia 1 października 2005 r. oraz kwotę 1.479,90 euro wraz z odsetkami w wysokości 5 pkt procentowych powyżej bazowej stopy procentowej od dnia, oddalając pozew w pozostałym zakresie i orzekając, że koszty sporu prawnego ponosi pozwana.

Na dokumencie orzeczenia uczyniono wzmiankę, że jednobrzmiący z oryginałem egzemplarz został doręczony stronie pozwanej, poprzez nadanie na poczcie i doręczenie uznaje się za skuteczne z upływem 19 marca 2010 r.

Dołączono do niego również poświadczenie, iż wyrok jest wykonalny w państwie jego wydania.

Wyrokiem z dnia 22 października 2012 r. , Sąd Okręgowy w K. oddalił powództwo (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K., skierowanene przeciwko W. K. (1) jako syndykowi masy upadłości spółki niemieckiej o pozbawienie wykonalności wyroku Sądu Krajowego w K. z dnia 4 marca 2010 r. i zasądził od powódki na rzecz pozwanego kwotę 7217 zł. tytułem kosztów procesu.

Postanowieniem z dnia 24 marca 2011 r. w sprawie(...) Sąd Okręgowy w K.stwierdził wykonalność powyższego wyroku zaocznego i zasądził na rzecz W. K. (1) kwotę 1.002,41 zł. tytułem kosztów postępowania.

Postanowieniem z dnia 28 września 2011 r. Sąd Apelacyjny oddalił zażalenie (...) spółki z o.o. od tego postanowienia orzeczeniem z dnia 28 września 2011 r. (sygn. akt(...) i zasądził tytułem kosztów postępowania kwotę 180 zł.

W postępowaniu egzekucyjnym o sygnaturze (...) komornik wyegzekwował od strony powodowej należność główną -207 185,43 zł. odsetki - 122 000 zł, koszty procesu -1182,41 zł i koszty zastępstwa adwokackiego -1800 zł. Postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego zostało wydane 7 sierpnia 2012 r.

W postępowaniu egzekucyjnym oznaczonym sygnaturą (...) komornik wyegzekwował na podstawie postanowienia Sądu Okręgowego w K.w sprawie(...)od strony powodowej kwotę 24.328,49 zł. tytułem pretensji głównej, 1.989,58 zł. tytułem odsetek i dalszych odsetek aż do dnia zapłaty wraz z kosztami procesu. Postanowienie o umorzeniu postępowania zostało wydane 24 stycznia 2012 r.

Z dalszej części ustaleń wynika , że (...)spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w K. została utworzona aktem założycielskim w formie aktu notarialnego z dnia 20 lutego 2006 r.

Nie pozostawała w żadnych stosunkach gospodarczych z (...). O wydaniu wyroku zaocznego przez Sąd Krajowy w K. dowiedziała się w momencie zajęcia rachunku bankowego przez komornika.

Faktury , stanowiące podstawę rozstrzygnięcia przed Sądem Krajowym w K., zostały wystawione przeciwko (...)(względnie R. P.), ul. (...) w K., w okresie od 28 czerwca 2005 r. do 31 sierpnia 2005 r. Prowadził on działalność gospodarczą pod nazwą (...) i pozostawał w relacjach gospodarczych z (...). Nie był ani wspólnikiem ani członkiem zarządu strony powodowej.

Pismem wysłanym w dniu 23 czerwca 2008 r. Prezes Zarządu (...)spółka z ograniczoną odpowiedzialnością poinformował W. K. (1), że spółka nie zawierała umowy handlowej ani nie dokonywała zakupów w (...) oraz , iż powstała w 2007 r.

Ponadto Sąd Okręgowy ustalił , że W. K. (1) , jako osoba fizyczna, nie wykonywał czynności w związku z egzekucją w stosunku do (...)spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w K..

Zlecił , jako syndyk , spółce z ograniczoną odpowiedzialnością (...)Adwokackiej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością , ściąganie wszystkich wierzytelności upadłej (...).

Nie uczestniczył w przygotowywaniu pozwu, skierowanego do Sądu Krajowego w K. jako prezes spółki (...) Adwokacka spółka z o.o.

Czynności w tej sprawie wykonywał adwokat S. i inni prawnicy pracujący w spółce. Udzielając zlecenia W. K. (1) nie miał szczegółowych informacji co do wierzytelności, których zlecenie dotyczyło. Nie wiedział , że umowy, których dotyczyły faktury załączone do pozwu złożonego w Sądzie Krajowym w K. nie wynikały z umów zawartych przez upadłą z (...) spółka z o.o. Nie składał tego pozwu. Nie miał też o tych informacji w czasie prowadzenia postępowań egzekucyjnych. Uzyskał je dopiero z pozwu złożonego w prowadzonej obecnie sprawie.

Ocenę prawną roszczenia powódki , które uznał za nieuzasadnione , Sąd Okręgowy oparł na stwierdzeniach i wnioskach , które można podsumować w następujący sposób :

a/ powódka domagała się od pozwanego zapłaty świadczenia wyrównującego poniesioną przez nią szkodę , powołując na uzasadnienie żądania okoliczność, iż jako syndyk masy upadłości (Insolvenzverwalter), działając na terenie Republiki Federalnej Niemiec uzyskał przeciwko niej wykonalne orzeczenie sądowe , bezzasadnie zasądzające od niej należność wobec upadłej , która jej nie obciążała. Orzeczenie to zostało uznane za wykonalne na terenie Polski , a następnie zostało wykonane , prowadząc do dalszych sporów pomiędzy spółką , a reprezentowanym przez pozwanego upadłym podmiotem prawa niemieckiego , w ramach których powódka była obciążana , później wyegzekwowanymi kosztami,

b/ ponieważ W. K. (1) mieszka na terenie Republiki Federalnej Niemiec oraz część zachowań, z którymi powódka wiązała jego odszkodowawczą odpowiedzialność, miały miejsce na terytorium tego państwa , rozstrzygnięcia wymagało zagadnienie, jakie prawo materialne jest właściwe dla oceny żądania strony powodowej.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 rozporządzenia WE nr 864/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczącego prawa właściwego dla zobowiązań pozaumownych (Dz. Urz. UE. L. 2007.199.40), jeżeli niniejsze rozporządzenie nie stanowi inaczej, prawem właściwym dla zobowiązania pozaumownego wynikającego z czynu niedozwolonego jest prawo państwa, w którym powstaje szkoda, niezależnie od tego, w jakim państwie miało miejsce zdarzenie powodujące szkodę, oraz niezależnie od tego, w jakim państwie lub państwach występują skutki pośrednie tego zdarzenia.

Powoływany przez stronę powodową uszczerbek w majątku w postaci wyegzekwowanych należności powstał na terytorium Polski, gdyż tutaj została przeprowadzona egzekucja z majątku strony powodowej. Wobec tego właściwym do oceny roszczenia strony powodowej jest prawo polskie,

c/ w swoim stanowisku procesowym pozwany nie kwestionował tego , iż w majątku strony powodowej nastąpił uszczerbek w postaci kwot wyegzekwowanych od niej na podstawie powołanych w pozwie tytułów wykonawczych. Należy go zakwalifikować jako szkodę w rozumieniu art. 361 § 2 k.c.

Pozostaje on w normalnym związku przyczynowym z faktem wytoczenia powództwa, uzyskania wyroku zaocznego i wyegzekwowania tego wyroku i dalszych, pozostających z nim związku orzeczeń o kosztach kolejnych postępowań .

Zagadnieniem wymagającym oceny jest natomiast to , czy pozwany jest odpowiedzialny za jego wyrównanie .

Sąd I instancji podkreślił na jej wstępie to , że powódka ostatecznie jednoznacznie wskazała , iż roszczenie wyrównawcze kieruje przeciwko W. K. (1) jako osobie fizycznej , a nie jako syndykowi masy upadłości (...). Ma to m. in. ten skutek , że egzekucja świadczenia dochodzonego pozwem o ile zostałoby uznane za usprawiedliwione , następowała by nie z funduszów masy ale z majątku osobistego pozwanego.

e/ normatywną podstawą odpowiedzialności pozwanego jest art. 415 kc.

Niezasadnie pozwany bronił się w postępowaniu zarzutem przedawnienia tak zakwalifikowanego roszczenia.

Jako moment dowiedzenia się strony powodowej o powstaniu szkody i osobie odpowiedzialnej za jej wyrównanie , przyjąć należy moment wyegzekwowania od spółki (...) kwot, które w niniejszej sprawie są wskazywane jako szkoda.

Ze złożonych do akt dokumentów nie wynikają wprawdzie dzienne daty wyegzekwowania tych należności. Tym nie mniej sumy wynikające z wyroku zaocznego Sądu Krajowego w K. i rozstrzygnięcia w sprawie(...) nie mogły zostać wyegzekwowane wcześniej niż w dniu 11 stycznia 2012 r., daty zawiadomienia przez komornika o wszczęciu postępowania egzekucyjnego (...)

Natomiast kwoty wynikające z tytułu wykonawczego w sprawie (...) nie mogły być wyegzekwowane wcześniej niż dnia 23 grudnia 2011 r., daty zawiadomienia o wszczęciu tego postępowania , oznaczonego sygnaturą (...)

Pozew w niniejszej sprawie został złożony w dniu 24 września 2014 r., a zatem przed upływem trzech lat od obu wskazanych wyżej dat wszczęcia postępowań wykonawczych i w granicach terminu o jakim mowa w art. 442[1] § 1 k.c.,

f/ odpowiedzialność pozwanego , jako osoby fizycznej za wyrównanie szkody powódki jest jednak wyłączona albowiem działając w tym charakterze , nie dopuścił się on żadnego czynu niedozwolonego w stosunku do strony pozwanej.

Z ustalonego stanu faktycznego wynika, że nie podejmował on, jako osoba fizyczna, żadnych działań związanych z dochodzeniem od strony pozwanej zobowiązania przez syndyka masy upadłości (...).

Nie wiedział nawet o tym, jakie czynności w związku z udzielonym ogólnym zleceniem podejmowali pełnomocnicy syndyka, w szczególności nie decydował o tym, że roszczenie ma być dochodzone i egzekwowane w stosunku do strony powodowej.

Nie podejmował również takich działań jako prezes zarządu (...). Okoliczność , że był prezesem zarządu tej spółki adwokackiej sama w sobie nie może stanowić podstawy do konstruowania domniemań faktycznych, iż wiedział o tym, że dochodzona i wyegzekwowana przeciwko stronie wierzytelność w rzeczywistości przysługiwała wobec innego podmiotu.

Strona powodowa nie wykazała aby po stronie W. K. (1) miały miejsce zachowania, które można być kwalifikować jako obiektywnie bezprawne i subiektywnie zawinione.

W szczególności nie może świadczyć o wiedzy pozwanego – jako osoby fizycznej - o tym, że osoby działające na jego zlecenie jako pełnomocnicy umocowani do dochodzenia roszczeń wchodzących w skład masy upadłości dochodzą, a następnie egzekwują wierzytelności w stosunku do podmiotu, który nie jest dłużnikiem masy upadłości, fakt wysłania do niego pisma z dnia 23 czerwca 2008 r.

W swoich zeznaniach konsekwentnie dysponowaniu takimi informacjami zaprzeczył , natomiast spółka (...) przedłożyła jedynie dowód nadania tego pisma. Brak jest natomiast dowodu jego doręczenia pozwanemu.

Dlatego, w ustalonym stanie faktycznym sprawy , brak jest wystarczających danych aby potwierdzić dysponowanie przez pozwanego taki informacjami , a tylko taki stan rzeczy , pozwoliły przepisać W. K. (1) delikt za który ponosiłby odpowiedzialność odszkodowawczą wobec powódki.

g/ podstawą takiej odpowiedzialności nie może być też norma art. 422 kc

Z ustaleń dokonanych w postępowaniu nie wynika aby W. K. (1), jako osoba fizyczna, nakłaniał lub był pomocny przy wyrządzeniu szkody stronie pozwanej.

W szczególności nie świadczy o tym sam w sobie fakt, że był prezesem zarządu (...). Nie można również uznać aby w jakikolwiek sposób – działając w tym charakterze – skorzystał z wyrządzonej stronie powodowej szkody, gdyż wyegzekwowane od strony powodowej kwoty zostały ściągnięte na rzecz masy upadłości, za którą W. K. (1) działał jako syndyk, a nie na rzecz jego samego.

h/ podstawy tej nie może stanowić również art. 429 k.c.

Zlecenie dochodzenia i wyegzekwowania wierzytelności, która została wyegzekwowana od strony pozwanej, pochodziło bowiem od W. K. (1) ale od syndyk masy upadłości (...). Podmiotem odpowiedzialnym odszkodowawczo mógłby w takiej sytuacji ewentualnie być tylko syndyk masy upadłości podmiotu niemieckiego[ który nie jest stroną bierną sporu. ],

i/ podstawy odpowiedzialności pozwanego nie można również upatrywać w uregulowaniu zawartym w art. 160 ust. 3 ustawy prawo upadłościowe (tj. Dz. U. z 2019, poz. 498). Odpowiedzialność na podstawie tego przepisu jest bowiem odpowiedzialnością na zasadzie winy, natomiast ciężar wykazania okoliczności wskazujących na zawinienie ciąży na stronie dochodzącej na tej podstawie odszkodowania

Jak już wyżej była mowa nie ma podstaw do przypisania pozwanemu jakiejkolwiek winy, co wyklucza odpowiedzialność pozwanego na podstawie art. 160 ust. 3 prawa upadłościowego. Także w wypadku, gdyby uznać, że ocena odpowiedzialnościW. K. (1) w tym zakresie powinna następować zgodnie z przepisami prawa niemieckiego z uwagi na ścisły związek tej odpowiedzialności z wykonywaniem przez pozwanego funkcji syndyka (insolvenzverwalter) powołanego w Niemczech, a to zgodnie z art. 4 ust. 3 rozporządzenia WE nr 864/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczącego prawa właściwego dla zobowiązań pozaumownych to i w takim przypadku odpowiedzialność ta byłaby wykluczona. Uregulowanie mającego potencjalnie zastosowanie do oceny odpowiedzialności pozwanego paragrafu 60 niemieckiej Ordynacji Upadłościowej (Insolvenzordnung vom 5 Oktober 1994 r. BGBl. I S. 2866), stoi jej na przeszkodzie. Przepis ten również bowiem uzależnia odpowiedzialność syndyka (Insolvenzverwalter) od zawinionego naruszenia obowiązków ciążących na nim z mocy tej ustawy ( wenn er schuldhaft die Pflichten verletzt, die im nach diesem Gesetz obliegen). Z przyczyn podanych wcześniej winy pozwanemu przypisać nie można,

k/ nie stanowią źródła odpowiedzialności pozwanego także przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu.

W tym wypadku prawem właściwym dla oceny roszczenia powódki jest również prawo polskie po myśli art. 10 ust. 3 rozporządzenia WE nr 864/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczącego prawa właściwego dla zobowiązań pozaumownych.

Ewentualne bezpodstawne wzbogacenie nastąpiło bowiem z chwilą wyegzekwowania przez komornika od strony pozwanej powołanych w pozwie należności, a zatem doszło do niego na terytorium Polski , na którym była prowadzona egzekucja przeciwko spółce (...). Faty ustalone w postępowaniu nie potwierdzają jednak tego , iż pozwany W. K. (1), jako osoba fizyczna, odniósł jakąkolwiek korzyść majątkową kosztem strony powodowej, względnie aby na jego rzecz masa upadłości uzyskaną korzyścią uzyskaną od spółki z K. rozporządziła. Taki stan rzeczy wyklucza możliwość dochodzenia zwrotu wzbogacenia w oparciu o art. 405kc .

Podstawą rozstrzygnięcia o kosztach procesu był przepis art. 98 par. 1 kpc.

W motywach wyroku Sąd Okręgowy wskazał jakie elementy składowe złożyły się na należność z tego tytułu , którą obciążona została na rzecz przeciwnika strona powodowa.

Apelacją od tego orzeczenia spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (...) w K. objęła jego całość , we wniosku środka odwoławczego postulując wydanie przez Sąd Apelacyjny orzeczenia kasatoryjnego i obciążenie pozwanego należnymi powódce kosztami procesu oraz postępowania przed Sądem II instancji.

Środek odwoławczy został oparty na zarzutach materialnych naruszenia, poprzez ich nieprawidłowe niezastosowanie :

a/ art. 168 par. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003r Prawo upadłościowe oraz art. 97 par. 2 kc.

Błąd Sądu I instancji miał , zdaniem apelującej spółki, polegać na nie wzięciu pod uwagę przy ocenie roszczenia zgłoszonego w pozwie , iż działania pełnomocnika ustanowionego przez stronę wywołują skutki w sferze prawnej reprezentowanego. Wobec tego Sąd, stosując wskazane przepisy powinien był uznać , iż za nieprawidłowy sposób działania pełnomocników [ w postaci szkody powódki ] odpowiada jak za działanie własne W. K. (1) jako syndyk masy upadłości , który ich ustanowił [ w celu dochodzenia roszczeń upadłej (...) wobec dłużników],

b/ art. 415 kc w zw z art. 160 ustawy z dnia 28 lutego 2003r prawo upadłościowe , przy czym argumentacja mająca wspierać ten zarzut była w istocie tożsama z tą , którą skarżąca powołała w ramach uzasadnienia zarzutu wymienionego w pierwszej kolejności.

Swoje stanowisko, w zakresie argumentacyjnym uzupełniła w piśmie procesowym z dnia 19 sierpnia 2021r. przy czym było ono jedynie zrekapitulowaniem dotychczasowego stanowiska procesowego spółki , które prezentowała w postępowaniu rozpoznawczym przed Sądem I instancji.

Odpowiadając na apelację W. K. (1) domagał się jej oddalenia jako pozbawionej uzasadnionych podstaw oraz obciążenia pozwanej kosztami postępowania apelacyjnego.

Rozpoznając apelację, Sąd Apelacyjny rozważył :

Środek odwoławczy powódki nie jest uzasadniony i podlega oddaleniu.

W pierwszej kolejności dostrzec należy , że nie został on oparty na zarzutach procesowych ani na takim , na podstawie którego powódka kwestionowałaby poprawność i kompletność , a wobec tego zdatność poczynionych przez Sąd niższej instancji ustaleń , do wydania zaskarżonego przez nią wyroku.

Zaniechanie to, szczególnie zważywszy na to , iż Sąd Odwoławczy jest związany zarzutami natury procesowej , ma tę konsekwencję , że jest zobowiązany przyjmować , że ocena zgromadzonych w sprawie dowodów jest także przez skarżącą uznana za nieobarczoną wadami.

Skoro tak , to przy równoczesnym braku podstaw do korekty dokonanych przez Sąd I instancji ustaleń faktycznych , Sąd Apelacyjny , aprobując je , przyjmuje za własne.

W ich świetle nie może być oceniony jako uzasadniony żaden ze sformułowanych przez skarżącą zarzutów materialnych.

Biorąc pod uwagę ich uzasadnienie / w odniesieniu do obu tożsame / , zauważyć należy , że motywacja apelującej opiera się wadliwym założeniu zgodnie z którym stroną pozwaną w sprawie jest syndyk masy upadłości (...) , który swoim zawinionym i bezprawnym działaniem za pośrednictwem ustanowionych w postępowaniu upadłościowym, pełnomocników procesowych doprowadził do uzyskania tytułów wykonawczych wobec powódki , które następnie wyegzekwowane są źródłem szkody spółki (...) , która nigdy nie była dłużnikiem upadłej spółki niemieckiej.

Co więcej , o takiej kwalifikacji działania W. K. (1)jako syndyka miało świadczyć to , że już w 2008r był informowany przez obecną powódkę , iż nie łączyły ją z upadłą żadne relacje umowne z których mogłyby wynikać wierzytelności masy upadłości wobec niej , jako dłużnika.

To wadliwe założenie , które decyduje o uznaniu , że żaden z tak motywowanych zarzutów materialnych nie może zostać podzielony , wynika z pomięcia tego , iż zastępowana profesjonalnie w postępowaniu przed Sądem Okręgowym powódka , stanowczo w toku sporu twierdziła , że podmiotem pozwanym nie jest [ jak to pierwotnie oznaczyła w pozwie] syndyk masy upadłości spółki niemieckiej W. K. (1) ale W. K. (1) jako osoba fizyczna, a jego odpowiedzialność odszkodowawcza wynika z nieprawidłowo podejmowanych czynności własnych , w czasie kiedy był syndykiem [ ewentualnie nadal nim pozostając ].

/ por. protokół rozprawy przed Sądem Okręgowym w dniu 25 listopada 2015 / k. 235 akt, pismo procesowe pełnomocnika strony powodowej z 21 marca 2016 r k. 256 akt/.

Z niekwestionowanych przez skarżącą ustaleń faktycznych wynika , że wszystkie czynności z którymi strona powodowa łączyła kauzalnie powstanie szkody w swoim majątku na skutek - jej zdaniem bezprawnie wyegzekwowanych sum - były podejmowane przez W. K. (1) jako syndyka masy upadłości (...) - działającego jako organ postępowania upadłościowego. Dotyczy to nie tylko dochodzenia na rzecz masy upadłości wierzytelności przed Sądem Krajowym w K. ale także inicjowania i prowadzenia postępowań zmierzających do stwierdzenia wykonalności tego orzeczenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej czy też realizacji kolejnych tytułów wykonawczych wobec spółki (...) , w których jako ich beneficjent - uprawniony wierzyciel- wskazywana była upadła spółka niemiecka / masa upadłości / a nie W. K. (1) jako osoba fizyczna.

Tak też - wyłącznie jako mającego taki status organu postępowania upadłościowego- traktowała obecnego pozwanego powodowa spółka , wytaczając przed Sąd Okręgowy w K., w sprawie o sygnaturze (...), powództwo o pozbawianie tytułu wykonawczego / wyroku Sądu Krajowego w K. z dnia 4 marca 2010r / wykonalności / por. kopię wyroku w tej sprawie k. 66 akt /.

W sytuacji takiego określenia biernej strony procesu powódka , dochodząc roszczenia odszkodowawczego opartego na deliktowej podstawie odpowiedzialności tak oznaczonej strony przeciwnej , była zobowiązaną wykazać , że sposób postępowania W. K. (1), nie w roli materialnej syndyka masy upadłości ale zindywidualizowane jego czynności podejmowane poza jej granicami , były bezprawne i zawinione , a przy tym powiązane przyczynowo, doprowadziły do szkody powódki w postaci wyegzekwowania od niej na rzecz masy upadłości (...) należności , które jej nie obciążały.

Powódka nie sprostała temu obowiązkowi.

Z ustaleń dokonanych w postępowaniu wynika , że wszystkie te czynności , które spółka (...) wiąże kauzalnie ze swoją szkodą W. K. (1)podejmował jako syndyk , nie wykraczając poza granice kompetencji , które wynikały z tej funkcji w postępowaniu upadłościowym.

Nie został w postępowaniu rozpoznawczym przeprowadzony przez spółkę z K. żaden dowód , że którakolwiek z nich , prowadząc do identyfikowanego w sposób opisany w podstawie faktycznej żądania spółki uszczerbku, była wywołana czynnością podjęta przez W. K. (1) jako osobę fizyczną.

Sąd II instancji podziela też zapatrywanie prawne Sądu Okręgowego , że nie ma dostatecznych podstaw faktycznych aby pozwanemu przypisać odpowiedzialność odszkodowawczą wobec powódki na podstawie art. 422 kc jako temu , który może być uznany za pomocnika przy wyrządzenia uszczerbku albo tego, który ze szkody skorzystał.

Fakt eksponowanego w jednym z zarzutów materialnych powódki zlecenia zawodowym pełnomocnikom prowadzenia postępowań mających na celu realizację wierzytelności upadłej wobec jej dłużników , jest dla przedstawionej oceny także niedoniosły skoro zlecenie to także było udzielone przez W. K. (1)w ramach czynności organu postępowania upadłościowego. Nota bene zauważyć należy , iż skarżąca także wprost odwołuje się w tym zarzucie do tej jego roli.

Nie podejmuje przy tym [ o czym była już mowa ] żadnej odwoławczej polemiki z ustaleniami Sądu I instancji w oparciu o które przyjął , iż pozwany - jako syndyk nie miał żadnego udziału w konkretnych czynnościach służących dochodzeniu wierzytelności służących masie upadłości ani nie wiedział w jaki sposób zlecenie to jest wykonywane.

Także już tylko w formie uwag czynionych ma marginesie dostrzec również należy , że z ustaleń poczynionych w postępowaniu wynika , że należności cząstkowe , które łącznie składają się na sumę dochodzoną pozwem zostały wyegzekwowane na podstawie prawomocnych orzeczeń sądowych , którym nadane zostały klauzule wykonalności , potwierdzające zdatność obowiązków po stronie spółki (...) do przymusowego ich wykonania na rzecz masy upadłości spółka niemieckiej.

W rozpoznawanej sprawie wykluczonym było badanie przez Sądy obu instancji merytorycznej zasadności tych prawomocnych orzeczeń, a argumentacja powódki wskazywała, iż do tego pośrednio zmierza, w braku podstaw do wydania orzeczenia Sądu Krajowego w K. z 4 marca 2010r upatrując przede wszystkim źródła oceny sposobu postępowania pozwanego jako bezprawnego.

Nie można tracić też z pola widzenia tego , że powodowa spółka nie wykazywała w postępowaniu , że podejmowała kroki procesowe w celu podważenia przed Sądem niemieckim tego wyroku , a te , które przedsięwzięła przed Sądami w Polsce zmierzające do uniemożliwienia jego wykonania okazały[ prawomocnie ] nieskuteczne.

Z podanych przyczyn , w uznaniu , iż żaden z zarzutów materialnych sformułowanych przez powódkę nie jest trafny , opartą na nich apelację Sąd Apelacyjny oddalił , na podstawie art. 385 kpc.

Podstawą rozstrzygnięcia o kosztach postępowania apelacyjnego była norma art. 98 par. 1 i 3 kpc oraz 99 kpc w zw. z art. 108 par.1 i 391 par. 1 kpc i wynikająca z niego dla wzajemnego rozliczenia stron z tego tytułu, zasada odpowiedzialności za wynik sprawy.

Kwota należna wygrywającemu pozwanemu od przerywającej powódki , wyczerpując się w wynagrodzeniu zastępującego go radcy prawnego , stanowiąc pochodną wskazanej w apelacji wartości przedmiotu zaskarżenia , została ustalona na podstawie par. 2 pkt 7 w zw z par. 10 ust. 1 pkt 2 Rozporządzenia MS w sprawię opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 [ jedn. tekst DzU z 2018 poz. 265 ].

SSA Grzegorz Krężołek