Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Krakowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 listopada 2022 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Grzegorz Krężołek

po rozpoznaniu w dniu 17 listopada 2022 r. w Krakowie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) Banku (...) Spółki Akcyjnej w W.

przeciwko A. M.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanej A. M.

od wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie

z dnia 24 listopada 2020 r., sygn. akt I C 554/17

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od pozwanej A. M. na rzecz strony powodowej (...) Banku (...) Spółki Akcyjnej
w W. kwotę 8.100 zł (osiem tysięcy sto złotych) tytułem kosztów postępowania apelacyjnego;

3.  przyznaje od Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Krakowie
na rzecz adwokata P. J. kwotę 3.985,20 zł (trzy tysiące dziewięćset osiemdziesiąt pięć złotych i dwadzieścia groszy),
w tym 745,20 zł (siedemset czterdzieści pięć złotych i dwadzieścia groszy) podatku od towarów i usług, tytułem wynagrodzenia
za pełnienie funkcji kuratora nieznanej z miejsca pobytu pozwanej A. M. w postępowaniu apelacyjnym.

SSA Grzegorz Krężołek

Sygn. akt : I ACa 317/21

UZASADNIENIE

W pozwie skierowanym przeciwko I. i A. M., (...) Bank (...) SA w W. domagała się zasądzenia od nich solidarnie kwoty 496.675,68 zł. wraz z odsetkami umownymi od sumy 487.094,83 zł, według zmiennej stopy procentowej obowiązującej w banku stanowiącej każdorazowo czterokrotność wysokości stopy kredytu lombardowego NBP, stanowiącej w stosunku rocznym nie więcej niż dwukrotność odsetek ustawowych zgodnie z art. 481 § 2 ¹ kc . od dnia 16 listopada 2016 r. do dnia zapłaty oraz odsetkami ustawowymi od kwoty 9.580,85 zł od dnia złożenia pozwu do dnia zapłaty.

Uzasadniając żądanie bank wskazał , iż w dniu 28 września 2007r zawarł z pozwanymi umowę kredytu hipotecznego (...) nr(...). Kredytobiorczynie zobowiązały się do zapłaty kredytu z odsetkami i prowizją do dnia 1 września 2042r.

W dniu 4 maja 2015 r doszło do wypowiedzenia umowy w części dotyczącej warunków spłaty i strona powodowa postawiła całą należność w stan natychmiastowej wymagalności. W dniu 9 lipca 2015r bank wezwał dłużniczki do dobrowolnego dopełnienia świadczenia. Z uwagi na spłatę części zaległości w okresie wypowiedzenia, strona powodowa przychyliła się do prośby jednej z pozwanych -I. M. (1) -umożliwiając jej obsługę zadłużenia w ratach. Jednakże raty płacone były z opóźnieniem, co w konsekwencji spowodowało ponowne wypowiedzenie przez bank warunków spłaty umowy kredytowej pismem z dnia 5 lutego 2016r., a następnie 13 lipca 2016r wezwanie pozwanych do dobrowolnego dopełnienia świadczenia. Wezwanie to okazało się bezskuteczne.

Strona powodowa podnosiła ponadto , że pozwana A. M. nie zgłaszała zmiany adresu do korespondencji, a wniosek pozwanej I. M. (1) o zawarcie umowy restrukturyzacyjnej nie mógł być uwzględniony z powodu bierności drugiego kredytobiorcy- jej córki . Ponadto wnosząc o wydłużenie terminu spłaty wymagalnej wierzytelności nie dawała żadnej gwarancji terminowego realizowania zobowiązania , a proponowane przez nią warunki były nie do przyjęcia przez bank.

W dniu 6 lutego 2017 roku Sąd Okręgowy w K.wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym zgodny z żądaniem pozwu

Pozwana I. M. (1) w sprzeciwie od tego nakazu wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na swoją rzecz kosztów postępowania. Zarzuciła w swoim stanowisku procesowym , iż bank nie dowiódł wysokości dochodzonego roszczenia, a także to , iż nie zostały przez stronę powodową uwzględnione dokonane przez nią na poczet zobowiązania wpłaty.

Jej zdaniem powództwo jest przedwczesne , roszczenie jest przedawnione. Kwestionowała skuteczność doręczeń oświadczeń banku skierowanych do pozwanej A. M.. Argumentowała też , że do połowy 2014r kredyt był obsługiwany terminowo , a późniejsze opóźnienia w realizacji tego obowiązku były spowodowane chorobą męża pozwanej. Po wypowiedzeniu umowy jej prośba z 30 czerwca 2015 r. o cofnięcie wypowiedzenia została rozpatrzona przez stronę powodową negatywnie .Bank twierdził, że prośba o cofnięcie wypowiedzenia była złożona po jego dokonaniu i upływie jego okresu. Wskazała także na swoją trudną sytuację finansową , podeszły wiek i zaliczenie do I grupy inwalidzkiej.

Reprezentujący nieznaną z miejsca pobytu pozwaną A. M. - ustanowiony przez Sąd Okręgowy- [ po uprzednim uchyleniu nakazu zapłaty w stosunku do tej pozwanej] kurator , domagał się oddalenia powództwa w stosunku do reprezentowanej oraz przyznania na jego rzecz wynagrodzenia za pełnioną funkcję.

W swoim stanowisku argumentował , że kredyt był spłacany terminowo do czasu zgonu męża I. S. , na skutek której miały miejsce późniejsze ,czasowe opóźnienia w spłacie zobowiązania .

Jego zdaniem bank niezasadnie dokonał wypowiedzenia warunków spłaty kredytu , nie uwzględniając wniosku o jego cofniecie. Tym samym dochodzenie roszczenia przez stronę powodową jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

Wyrokiem z dnia 24 listopada 2020r., wydanym na posiedzeniu niejawnym, po złożeniu przez bank oraz kuratora końcowych stanowisk na piśmie [ nie złożyła go mimo wezwania Sądu pozwana I. M. (1) ] , Sąd Okręgowy w Krakowie :

- zasądził od pozwanych I. M. (1) i A. M. solidarnie na rzecz strony powodowej (...) Banku (...) spółka akcyjna w W. kwotę 488.525,68 , przy czym od kwoty 487.094,93 zł. z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP nie większymi niż odsetki maksymalne za opóźnienie za okres od dnia 16 listopada 2016 do dnia zapłaty, a od kwoty 1430,85 zł. z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 21 listopada 2016 do dnia zapłaty[ pkt.1 ],

-w pozostałej części powództwo oddalił [ pkt. 2 ] ,

-zasądził od pozwanych I. M. (1) i A. M. solidarnie na rzecz strony powodowej (...) Banku (...) spółka akcyjna w W. kwotę 42.386,16 zł. tytułem zwrotu kosztów postępowania [pkt .3 ] oraz

- przyznał kuratorowi P. J. od Skarbu Państwa- Sądu Okręgowego w Krakowie wynagrodzenie za pełnienie funkcji kuratora w kwocie 4320 zł.[ pkt.4 sentencji wyroku].

Sąd Okręgowy ustalił następujące fakty istotne dla rozstrzygnięcia :

W dniu 18 września 2007r. pomiędzy (...) Bankiem (...) SA z siedzibą w W., a I. M. (1) i A. M. została zawarta umowa kredytu hipotecznego (...) nr (...) (...).

Zgodnie z §2 – pozwanym udzielono kredytu w kwocie 525.550 zł. na spłatę dwóch innych kredytów mieszkaniowych z 2005 i 2007r., pożyczki na cele budowlane z 2004r oraz refinansowania kosztów nabycia lokalu mieszkalnego . Pozostała część kapitału mogła być przez nie przeznaczona na dowolny cel.

Zgodnie z § 6 – bank miał pobierać odsetki od kredytu według zmiennej stopy procentowej w stosunku rocznym , której wysokość jest ustalana w dniu rozpoczynającym pierwszy i kolejne trzymiesięczne okresy obowiązywania stawki referencyjnej , jako suma stawki referencyjnej (zgodnie z § 1 stawką referencyjną jest WIBOR dla międzybankowych depozytów trzymiesięcznych WIBOR 3M) i stałej marży (0,97 punktu procentowego ).

Zgodnie z § 13 umowy - spłata kredytu miała nastąpić w ratach annuitetowych do dnia 1 września 2042r., z uwzględnieniem zasad spłaty wynikających z umowy, w tym wysokości stóp procentowych oraz faktycznych spłat dokonywanych przez pozwane.

Zgodnie z postanowieniem §19- niespłacenie przez kredytobiorcę części albo całości raty w terminie umownym spowoduje , że należność z tytułu zaległej spłaty staje się zadłużeniem przeterminowanym. Za każdy miesiąc kalendarzowy w okresie utrzymywania się zadłużenia przeterminowanego bank pobiera odsetki wg zmiennej stopy procentowej dla kredytów przeterminowanych i kredytów postawionych po upływie okresu w stan natychmiastowej wymagalności , nie będących przedmiotem postępowania ugodowego ustalaną w uchwale zarządu banku, przy czym stopa procentowa dla kredytów przeterminowanych nie może być wyższa niż czterokrotność kredytu lombardowego NBP.

Zgodnie z § 23 - bank ma prawo wypowiedzieć umowę w przypadku ,gdy kredytobiorca nie zapłacił w terminie określonych w umowie rat kredytu za co najmniej dwa okresy płatności, po uprzednim dwukrotnym poinformowaniu kredytobiorcy o konieczności spłaty zaległych rat. Okres wypowiedzenia wynosił 30 dni.

Zgodnie z §28 pkt 4 umowy, kredytobiorca był zobowiązany do powiadamiania (...) SA o każdorazowej zmianie swojego nazwiska , adresu zamieszkania i adresu do korespondencji . W razie zaniedbania tego obowiązku , pisma wysyłane do kredytobiorcy na ostatnio wskazane nazwisko i adres były uznawane za doręczone.

Zgodnie z § 32 – kredytobiorcy odpowiadali solidarnie za zadłużenie wynikające z umowy.

Od dnia 3 lipca 2013r oprocentowanie dla kredytów przeterminowanych i dla kredytów postawionych po upływie terminu wypowiedzenia w stan natychmiastowej wymagalności wynosiło czterokrotność stopy lombardowej NBP.

Pismem z dnia 4 maja 2015 r. strona powodowa wypowiedziała pozwanym umowę kredytu w części dotyczącej warunków spłaty z powodu niedotrzymania przez nie warunków spłaty zaciągniętego zobowiązania. W piśmie wskazano na stan zadłużenia w wysokości 7702,82 zł. oraz okoliczność, że spłata tej kwoty w okresie wypowiedzenia powoduje, że wypowiedzenie straci moc.

W dniu 9 lipca 2015 r. bank wezwał pozwane do zapłaty kwoty 501.316,47 zł.

Pismem z dnia 5 lutego 2016r. ponownie wypowiedział pozwanym umowę kredytu wskazując na zadłużenie w kwocie 11 494,92 zł. . Kolejnym pismem z dnia13 lipca 2016r strona powodowa wezwała pozwane do zapłaty.

Z dalszej części ustaleń wynika , że po dokonaniu / pierwszego / wypowiedzenia pozwana I. M. (1) prowadziła z bankiem korespondencję dotyczącą możliwości restrukturyzacji zadłużenia, oraz wysokości zaległości.

Strona powodowa w pismach:



z dnia 21 lipca 2015r. wskazała , że rozwiązanie umowy kredytowej nastąpiło w dniu 27 czerwca 2015r , a dalsza spłata zadłużenia z tytułu umowy może nastąpić w drodze restrukturyzacji spłaty na warunkach wspólnie ustalonych z bankiem.



z dnia 30 września 2015r. skorygował datę wygaśnięcia umowy na dzień 2 lipca 2015r. wskazując , iż w okresie pomiędzy 4 maja 2015r i 2 lipca 2015r. dokonano na poczet zobowiązania kredytowego wpłat w łącznej wysokości 4600 zł. w związku z czym nie spłacono w całości zaległości określonych w wypowiedzeniu.



z dnia 30 listopada 2015r wskazał, że wniosek pozwanej I. M. (1) o cofnięcie wypowiedzenia , został nadany na poczcie w dniu 13 lipca 2015r i z tą datą może być uznany za przez nią złożony Odnośnie wniosku o zawarcie umowy restrukturyzacyjnej bank podniósł konieczność uzyskania informacji o kręgu spadkobierców po S. M..



Z dnia 15 grudnia 2015r określił wysokość zadłużenia pozwanych na tę datę: kapitał nieprzeterminowany 484.073,40 zł. , kapitał przeterminowany 10.237,49 zł. , odsetki bieżące 501,31 zł. , odsetki zapadłe (wymagalne) 1076,56 zł. , odsetki karne 102,23 zł. informując , iż wszystkie wpłaty do dnia sporządzenia pisma w łącznej kwocie 7350 zł. zostały rozliczone na poczet zadłużenia z tytułu umowy kredytowej. Równocześnie podtrzymał stanowisko, że uczestnikami postępowania restrukturyzacyjnego powinni być również A. M. i spadkobiercy po S. M.. W przypadku braku możliwości spełnienia warunków formalnych niezbędnych do wszczęcia procedury restrukturyzacyjnej , uregulowanie wszystkich występujących zaległości w spłacie według stanu ich na dzień 15 lutego2015r w kwocie 11 416,28 zł. umożliwi dalszą spłatę zobowiązania kredytowego bez konieczności restrukturyzacji zadłużenia. W przypadku utrzymywania się zaległości w spłacie, bank ponownie wypowie warunki spłaty umowy kredytowej.

W piśmie z dnia 9 września 2016 r. strona powodowa poinformowała kredytobiorczynię , iż trwająca od czerwca 2015r. korespondencja nie przyniosła efektu, I. M. (1) nie wystąpiła ze stosownym wnioskiem wraz z drugim kredytobiorcą oraz nie przedłożyła żądanych dokumentów finansowych, umożliwiających określenie zdolności kredytowej oraz świadczących o przeprowadzonym postępowaniu spadkowym.

Nie wskazała również potencjalnych spadkobierców po S. M. oraz nie uregulowała w określonym terminie zaległego zadłużenia.

W piśmie kolejnym , datowanym na 17 października 2016r.,I. M. (1) została powiadomiona przez bank , że brak dokumentów finansowych i woli zawarcia umowy ugody przez współkredytobiorczynię A. M. uniemożliwia pozytywne rozpatrzenie jej wniosku o restrukturyzacje zadłużenia. Mimo to wyznaczył kolejny termin dostarczenia wymaganych w tym celu dokumentów, określając go na dzień 31 października 2016r.

W dniu 16 listopada 2016r został przez stronę powodową wystawiony wyciąg z ksiąg rachunkowych banku , którym stwierdzono, że z tytułu kredytu zaciągniętego przez pozwane bank posiada należność w kwocie 487.094,83 zł. (kapitał) 9.580,85 zł. (odsetki umowne za okres 1 października 2015 do 4 lipca 2016r w wysokości WIBOR 3M + 0,97 % marży kredytowej oraz za okres od dnia 1 października 2015 r. do dnia 15 listopada 2016 r. w wysokości 10 %.

Na podstawie opinii biegłego z zakresu księgowości i rachunkowości A. T. (1) / k. 405-407 akt ,Sąd I instancji ustalił , iż wyciąg z ksiąg banku prawidłowo określał wymagalne zadłużenie pozwanych na datę wystawienia tego dokumentu – 16 listopada 2016r. Po jego dacie I. M. (1) dokonała spłaty zobowiązania w łącznej kwocie 8 150 zł , która została zaliczona przez bank na poczet odsetek karnych.

Ocenę prawną roszczenia dochodzonego przez stronę powodową , które uznał za niemal w całości za usprawiedliwione , Sąd Okręgowy oparł na stwierdzeniach i wnioskach, które można podsumować w następujący sposób :

a/ powołując treść art. 69 ust. 1 ustawy Prawo bankowe z 29 sierpnia 1997r. wskazał , iż strona powodowa dowiodła w postepowaniu , że zawarła z pozwanymi umowę złotówkowego kredytu , jej postanowienia oraz fakt wypowiedzenia jej z powodu niedotrzymania przez kredytobiorczynie warunków spłaty kredytu, wskazując na kwotę zaległości i przedkładając dokumentację na podstawie której kwota ta została wyliczona.

Odnośnie do kwestii dokonania wypowiedzenia i skuteczności tego wypowiedzenia argumentował, że zgodnie z treścią §23 umowy bank miał prawo wypowiedzieć umowę w przypadku gdy kredytobiorca nie zapłacił w terminie określonych w umowie rat, za co najmniej dwa okresy płatności, po uprzednim dwukrotnym poinformowaniu kredytobiorcy o konieczności spłaty zaległości. Okres wypowiedzenia wynosił 30 dni.

Pomiędzy stronami nie było przedmiotem sporu to , iż pozwane zalegały ze spłatą kredytu, w skali wyższej aniżeli dwie raty – stąd formalnie istniały podstawy do wypowiedzenia umowy. Strona powodowa skorzystała z tego uprawnienia w dniu 4 maja 2015r.

Oświadczenie to zostało doręczone skutecznie pozwanej I. M. (1) , natomiast pozwana A. M. jako , że zmieniła miejsce zamieszkania (nie podając nowego adresu do wiadomości banku) , chociaż nie odebrała pisma zawierającego to oświadczenie. W warunkach braku informacji dla kredytodawcy o zmianie adresu zamieszkania w porównaniu z tym , który podała w umowie , a obowiązek taki wynikał z jej §28 pkt 4 , należało uznać jego doręczenie tej pozwanej za skuteczne.

Co więcej, adres ten jest adresem drugiej z pozwanych - matki- I. M. (1) i adresem zameldowania A. M., która , jak wynika z danych bazy PESEL , wyjechała do Austrii tylko czasowo , a zatem w ocenie Sądu I instancji tym bardziej miała możliwość zapoznawania się z korespondencją kierowaną do niej przez stronę powodową,

b/ zarówno twierdzenia banku formułowane w czasie trwania sporu stron jak i treść pism przedłożonych przezeń w postępowaniu, wskazują na to, że strona powodowa przywróciła pozwanym , po dokonaniu pierwszego wypowiedzenia, możliwość spłaty kredytu w ratach. W tym zakresie Sąd odwołał się , przytaczając jego stosowny fragment , do pisma kredytodawcy skierowanego do I. M. (1) z dnia 15 grudnia 2015r.

Ponadto, zważywszy na okoliczność , że bank wysłał do pozwanych ponownie oświadczenie o wypowiedzeniu umowy, w połączeniu z uiszczaniem przez pozwaną I. M. (1)w okresie grudnia 2015r spłat zobowiązania kredytowego, usprawiedliwionym jest wniosek , że doszło do konsensusu pomiędzy stronami co do dalszego wykonywania umowy na dotychczasowych warunkach.

Należy ten konsens traktować jako formę restrukturyzacji umowy, mimo podstaw do i skutecznie dokonanego wypowiedzenia .

Tak też traktował tę sytuację w szczególności bank skoro uznał , iż niezbędne jest , warunkach nie wywiązywania się kredytobiorczyń z przyjętej ratalnej spłaty zobowiązania, dokonanie ponownego wypowiedzenia umowy , które Sąd I instancji ocenił jako dokonane skutecznie. W konsekwencji z upływem terminu 30 dni od ponownego wypowiedzenia umowy, umowa uległa rozwiązaniu i kredyt został postawiony w stan wymagalności,

c/ niezasadny jest ten zarzut pozwanych w ramach którego kwestionują one wysokość roszczenia dochodzonego przez bank.

Kwota wskazana w wyciągu z jego ksiąg rachunkowych , została pozytywnie zweryfikowana w drodze opinii biegłego, stąd nie ma wątpliwości , że na dzień 16 listopada 2016r wyciąg wskazywał prawidłowo rozmiar tego zadłużenia .

Jak Sąd ustalił , po tym dniu uiszczone zostały wpłaty w kwocie 8150 zł. które zostały zaliczone na poczet należności odsetkowej. Stąd na datę orzekania o roszczeniu banku jest ono należne stronie powodowej w wysokości:- należność główna 487.094,83 zł. oraz odsetki 1430,85 zł (9580,85 zł. – 8150 zł.). Łącznie zatem jest to kwota 488.525,68 zł,

d/ nietrafny jest zarzut przedawnienia roszczenia, gdy wziąć pod rozwagę , iż na datę wniesienia pozwu – w listopadzie 2016r.- w świetle treści art. art. 118 k.c. i art. 123 § 1 pkt 1 k.c. , przedawnieniu mogły ulec wyłącznie należności wymagalne do listopada 2013r. Mając na uwadze postawienie kredytu w stan wymagalności w 2015r , a przy przyznaniu pozwanym przez bank uprawnienia do regulowania zobowiązania w ratach jeszcze w 2016 roku , zarzut ten należy uznać za nieusprawiedliwiony,

e/ niezasadnie podnoszony jest również zarzut nadużycia prawa podmiotowego przez bank dochodzący roszczenia zgłoszonego w pozwie. Sąd I instancji wskazał , iż jakkolwiek nie została pomiędzy stronami sporu zawarta ugoda restrukturyzacyjna, to poprzez umożliwienie dalszej spłaty w ramach umowy w dotychczasowym brzmieniu, bank uwzględnił interes pozwanych, dał im szansę na dalsze spłacanie kredytu w ratach, co stanowiło formę restrukturyzacji zadłużenia. Zatem nie można zasadnie mówić , iż sposób działania strony pozwanej , która dochodzi roszczenia, nie da się pogodzić z zasadami współżycia społecznego,

f/ roszczenie to ocenił jako uzasadnione do kwoty 488.525,68 zł wraz z odsetkami umownymi od kwoty 487.094,93 zł. w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP od dnia 16 listopada 2016r do dnia zapłaty, a od kwoty 1430,85 zł. z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu czyli 21 listopada 2016r. do dnia zapłaty, zastrzegając zgodnie z art. 481 §2 ¹ k.c. , że odsetki umowne te nie mogą przekroczyć odsetek maksymalnych.

Rozstrzygniecie o kosztach procesu Sąd Okręgowy oparł na normie art. 98 §1 i 3 kpc oraz zasadzie odpowiedzialności za wynik sprawy uznając , że zakres w jakim bank uległ w sporze był stosunkowo niewielki , nie przekraczający 2 % całości żądania.

Przyznał też ze środków budżetowych na rzecz kuratora A. M. wynagrodzenie za pełnienie tej funkcji odwołując się do postanowień Rozporządzenia MS z dnia 9 marca 2018r.

Apelację od tego wyroku złożyła tylko nieznana z miejsca pobytu pozwana A. M., w imieniu której wniósł ją kurator.

We wniosku sroka odwoławczego domagała się w pierwszej kolejności wydania przez Sąd II instancji orzeczenia reformatoryjnego którym powództwo zostanie oddalone w całości.

Jako wniosek ewentualny sformułowała żądnie uchylenia tego wyroku i przekazania sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Kurator domagał się również przyznania na swoją rzecz wynagrodzenia za pełnienie funkcji kuratora w postepowaniu odwoławczym.

Środek odwoławczy został oparty na zarzutach :

- naruszenia prawa procesowego w sposób mający dla treści rozstrzygnięcia istotne znaczenie , a to :

a/ art. 299 kpc , jako następstwa nie przeprowadzenia dowodu z przesłuchania skarżącej A. M. w charakterze strony mimo , iż w tym celu, zastępujący ja kurator, domagał się odroczenia rozprawy i przeprowadzenia tego dowodu na kolejnej. Stanowisko Sądu , który wniosku tego nie uwzględnił spowodowało , iż nie mogła ona aktywnie brać udziału w postępowaniu rozpoznawczym,

b/ art. 233 kpc , jako konsekwencji nietrafnego uznania przez Sąd I instancji , iż opinia biegłego z zakresu księgowości i finansów A. T.miała pełny walor dowodowy mimo , iż zdaniem apelującej, była niekompletna i nierzetelna jako nieoparta na analizie całości materiału zgromadzonego w sprawie ,

- błędu w ustaleniach faktycznych polegającym na nietrafnym przyjęciu , iż wypowiedzenie umowy kredytowej dokonane przez bank było skuteczne oraz ustaleniu , że wyliczenie rozmiaru zadłużenia pozwanych przedstawione przez stronę powodową było poprawne,

- naruszenia prawa materialnego , wobec nie zastosowania dla oceny roszczenia (...) SA art. 5 kc i nie uznania jego dochodzenia za sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

Odpowiadając apelację strona pozwana domagała się jej oddalenia jako pozbawionej uzasadnionych podstaw oraz przyznania na swoją rzecz od A. M. kosztów postępowania apelacyjnego.

Rozpoznając apelację , Sąd Apelacyjny rozważył :

Środek odwoławczy pozwanej A. M. nie jest uzasadniony i podlega oddaleniu. Nie można podzielić żadnego ze sformułowanych przez nią zarzutów apelacyjnych

Wskazać na wstępie należy , że zarzut procesowy jest uzasadniony jedynie wówczas , gdy spełnione zostaną równocześnie dwa warunki.

Strona odwołująca się do niego wykaże , że rzeczywiście sposób postępowania Sądu naruszał indywidualnie oznaczoną normę [ normy ] formalne. Jednocześnie nieprawidłowości te prowadziły do następstw , które miały istotny wpływ na treść wydanego orzeczenia. Nieco inaczej kwestię tę ujmując zarzut procesowy jest usprawiedliwiony jedynie wówczas, jeżeli zostanie dowiedzione , że gdyby nie potwierdzone błędy proceduralne Sądu niższej instancji , orzeczenie kończące spór stron miałoby inną treść.

Zwracając uwagę na okoliczność , że autor środka odwoławczego nie wskazuje w jaki sposób przeprowadzenie dowodu z przesłuchania A. M. w charakterze strony miałoby wpłynąć na ostateczny wynik sporu stron i podkreślając , iż dowód ten ma charakter subsydiarny , przeprowadzany wówczas gdy inne , dotąd przeprowadzone nie pozwalają na ustalenie wszystkich niezbędnych dla rozstrzygnięcia okoliczności faktycznych , podkreślić należy , że pozwana była osobą nieznaną z miejsca pobytu.

Jej aktualnego adresu nie podawała matka I. M. (1) ani też, działający za nią kurator nie zdołał takiego ustalenia poczynić .

Nie sprostał temu także na etapie postępowania odwoławczego , gdy w warunkach sformułowania przezeń w apelacji przypuszczenia , że adres ten będą znały inne osoby , został wezwany przez Sąd Apelacyjny o podanie aktualnego adresu albo miejsca pobytu reprezentowanej .Stanowczo w odpowiedzi na to wezwanie stwierdził , że przedsięwzięte przez niego starania zmierzające do dokonania takich ustaleń okazały się nieskuteczne / por. k. 654 i 656 akt/.

W tych okolicznościach , tym bardziej , oceniany zarzut nie jest trafny albowiem nie przeprowadzonego przez Sąd niższej instancji dowodu nie dało się przeprowadzić ani wówczas ani nawet na kolejnym, odwoławczym etapie rozpoznawania sprawy.

Uzasadnione postawienie zarzutu naruszenia art. 233 §1 kpc wymaga od strony wykazania na czym , w odniesieniu do zindywidualizowanych dowodów polegała nieprawidłowość postępowania Sądu, w zakresie ich oceny i poczynionych na jej podstawie ustaleń.

W szczególności strona ma wykazać dlaczego obdarzenie jednych dowodów wiarygodnością czy uznanie, w odróżnieniu od innych, szczególnego ich znaczenia dla dokonanych ustaleń , nie da się pogodzić z regułami doświadczenia życiowego i [lub ] zasadami logicznego rozumowania , czy też przewidzianymi przez procedurę regułami dowodzenia.

Nie oparcie stawianego zarzutu na tych zasadach , wyklucza uznanie go za usprawiedliwiony, pozostając dowolną , nie doniosłą z tego punktu widzenia polemiką oceną i ustaleniami Sądu niższej instancji.

/ por. w tej materii , wyrażające podobne stanowisko , powołane tylko przykładowo, orzeczenia Sądu Najwyższego z 23 stycznia 2001, sygn. IV CKN 970/00 i z 6 lipca 2005 , sygn. III CK 3/05 , obydwa powołane za zbiorem Lex/

To, w jaki sposób skarżąca motywuje ten zarzut wyklucza jego podzielenie.

W pierwszej kolejności dostrzec należy , że jego realizacji upatruje w niepoprawnej ocenie przez Sąd Okręgowy tylko jednego dowodu - opinii biegłej z zakresu księgowości i finansów A. T. Po wtóre uznaje to opracowanie za nierzetelne i nie profesjonalne , a mimo to ocenione przez Sąd I instancji jako w pełni dające podstawę do aprobaty jego wniosków w zakresie tego , iż określenie wysokości zadłużenia pozwanych , stwierdzone w wyciągu z ksiąg strony powodowej na dzień 16 listopada 2016r jest poprawne.

Tak motywowany zarzut nie może zostać podzielony w warunkach , gdy w jego motywach nie znalazły się żadne rzeczowe argumenty służące podważeniu tego wniosku opiniodawczyni. Skarżąca nie wskazała w szczególności dlaczego wniosek ten nie jest poprawny i z jakiej części materiału procesowego zgromadzonego w sprawie , w tym z których dokumentów wynika , że konkluzja opinii nie jest uprawniona , ani też , której ich części dr A. T. nie poddała analizie przed jej sformułowaniem i z których z nich wynika , że wyliczenie dokonane przez bank dotknięte jest błędami.

Nie można też , w ramach dokonywanej oceny, tracić z pola widzenia i nie uwzględniać tego , iż pozwana działająca przez kuratora- adwokata - nie złożyła wniosku dowodowego o przeprowadzenie opinii uzupełniającej względnie opinii innego biegłego tej samej specjalności. / por. k. 572-573 akt /. Taki wniosek nie został przez nią sformułowany także w środku odwoławczym .

Wszystko to prowadzi do uznania samego zarzutu za gołosłowny , a jako taki za podlegający oddaleniu.

Powołanie zarzutu wady oceny dowodów tylko do opracowania biegłego z zakresu księgowości i finansów ma ten skutek , że ocenę pozostałych dowodów przeprowadzoną przez Sąd Okręgowy Sąd II instancji obowiązany jest aprobować , a w świetlę takiego wniosku ,

za niezasadny należy uznać zarzut kolejny dotyczący nieprawidłowości ustalenia faktycznego Sądu meriti zgodnie z którym wyliczenie zadłużenia pozwanych dokonane przez bank było poprawne.

Podobnie należy , z tego samego powodu , jako nietrafny , bo nie wykazany ocenić zarzut faktyczny wadliwego ustalenia , że wypowiedzenie umowy kredytowej dokonane przez stronę powodową było poprawne i skuteczne pod względem prawnym.

Tyko uzupełniająco należy wskazać ,że z niekwestionowanej części ustaleń wynika , że na skutek wniosków pozwanejI. M. (1) (...)SA zdecydował się na rezygnacje ze skutków wypowiedzenia dokonanego po raz pierwszy , w dniu 4 maja 2015r., a dopiero w warunkach gdy pozwane nie wykonywały w dalszym ciągu zobowiązania umownego, w sposób który został uzgodniony jako mające być spłacane w ratach, podjął decyzję o ponownym złożeniu oświadczenia wypowiadającego umowę , które nastąpiło 5 lutego 2016r.

Stąd zarzut , który w motywach apelacji w istocie nie jest uzasadniany, nie może zostać podzielony jako dowolny.

Uznanie , że żaden zarzutów dotyczących ustaleń oraz oceny dowodów nie jest uzasadniony ma to następstwo , że ustalenia dokonane przez Sąd Okręgowy ,jako poprawne i kompletne dla oceny roszczenia zgłoszonego przez bank , Sąd Apelacyjny przyjmuje za własne.

W ich świetle chybiony jest zarzut naruszenia prawa materialnego poprzez niezastosowanie przez Sąd Okręgowy dla oceny roszczenia strony powodowej art. 5 kc.

Na podstawie dokonanych w sprawie ustaleń faktycznych nie można w sposób uzasadniony mówić o tym , iż dochodząc roszczenia z tytułu niespłaconej części kredytu, który został skutecznie wypowiedziany, strona powodowa nadużyła wobec dłużników - kredytobiorczyń - swojego prawa podmiotowego.

Jeszcze raz podkreślić należy , że przeciwnie , bank starał się dojść z nimi , w sytuacji stwierdzenia opóźnienia w spłacie ich zobowiązania do porozumienia , które pozwoliłoby kontynuować umowę i ułatwić spłatę zadłużenia na warunkach , które dla nich byłyby bardziej dogodne.

Ostatecznie jednak także i w oparciu o te warunki , zobowiązanie nie było regulowane na czas , prowadząc do [ kolejnego ] wypowiedzenia umowy i sformułowania roszczenia dochodzonego pozwem.

Nie można zatem w postępowaniu banku dopatrzyć się jakichkolwiek elementów świadczących o postępowaniu wbrew zasadom współżycia społecznego. Z pewnością ich naruszeniem nie jest dochodzenie przed Sądem własnej- wymagalnej - wierzytelności.

Sąd II instancji nie dopatruje się także innych błędów w sposobie zastosowania przez Sąd Okręgowy relewantnych dla oceny roszczenia strony powodowej norm prawa materialnego.

Z podanych przyczyn , w uznaniu apelacji za niezasadną , Sąd Apelacyjny orzekł o jej oddaleniu , na podstawie art. 385 kpc.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd II instancji orzekł na podstawie art. 98 §1 i 3 kpc oraz 99 kpc w zw. z art. 391 §1 kpc i wynikającej z niego dla wzajemnego rozliczenia stron z tego tytułu , zasadzie odpowiedzialności za wynik sprawy.

Kwota należna wygrywającej stronie powodowej od przerywającej pozwanej A. M. – zważywszy na wskazaną w apelacji wartość przedmiotu zaskarżenia oraz to , że koszty banku odpowiadały wynagrodzeniu profesjonalnego pełnomocnika procesowego - radcy prawnego - została ustalona na podstawie §2 pkt 7 w zw. z §10 ust. 1 pkt 2 Rozporządzenia MS w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 [ jedn. tekst DzU z 2018 poz. 265.]

Sąd II instancji przyznał również - ze środków budżetowych Skarbu Państwa - na rzecz adwokata P. J., wynagrodzenie za pełnienie funkcji kuratora nieznanej z miejsca pobytu pozwanej A. M. w kwocie 3985, 20 zł obejmującej podatek od towarów i usług , ustalone zgodnie z treścią §1 ust.1 Rozporządzenia MS w sprawie określenia wąskości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej z dnia 9 marca 2018r [ DzU z 2018 poz. 536 ] . Doliczając podatek VAT kierował się wskazaniami zawartymi w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 5 listopada 2021 sygn. III CZP 68/20 / powołana za zbiorem Lex/

SSA Grzegorz Krężołek