Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Krakowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 grudnia 2023 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSA Beata Kurdziel

Protokolant: Edyta Sieja

po rozpoznaniu w dniu 7 grudnia 2023 r. w Krakowie na rozprawie

sprawy z powództwa L. S. (1)

przeciwko (...) Bank S.A. z siedzibą w W.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Okręgowego w Tarnowie

z dnia 21 stycznia 2022 r., sygn. akt I C 161/21

1.  umarza postępowanie wywołane apelacją powódki od wyroku zaocznego Sądu Okręgowego w Tarnowie z dnia 28 kwietnia 2021 r., sygn. akt I C 161/21;

2.  oddala apelację;

3.  zasądza od powódki na rzecz strony pozwanej kwotę 8 100 zł (osiem tysięcy sto złotych), tytułem kosztów postępowania apelacyjnego, z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono, do dnia zapłaty.

Sygn. akt I ACa 393/22

UZASADNIENIE

W pozwie przeciwko (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W. powódka - L. S. (1) domagała się pozbawienia w stosunku do niej wykonalności wyroku Sądu Okręgowego w T. z dnia 25 maja 2017 r. zaopatrzonego w klauzulę wykonalności w dniu 13 lutego 2018 r., w części przewyższającej kwotę 1.700.000 zł, jak również zasądzenia od strony pozwanej na swoją rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

Na uzasadnienie żądania powódka podała, że jest dłużnikiem rzeczowym strony pozwanej i jej odpowiedzialność z tego tytułu jest ograniczona do przedmiotu hipoteki i sumy hipotecznej, która w wyroku z dnia 25 maja 2017 r. została wskazana na kwotę 2.550.000 zł, ale na podstawie prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego wT. I Wydział Cywilny z dnia 14 stycznia 2021 r. – sygn. (...), zmieniającego wyrok Sądu Rejonowego I Wydział Cywilny w T. z dnia 15 września 2020 r. – sygn. akt (...) w przedmiocie uzgodnienia treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, suma tej hipoteki została określona na kwotę 1.700.000 zł. Nadto wskazała, że strona pozwana w oparciu o tytuł wykonawczy, którego dotyczy przedmiotowy pozew, wszczęła postępowanie egzekucyjne, co do kwoty 2.550.000 zł. W ocenie powódki z uwagi na fakt, że w wyroku Sądu Okręgowego w T. z dnia 25 maja 2017 r. – sygn.(...), który stanowi tytuł wykonawczy w stosunku między innymi do powódki, wpisano wysokość hipoteki obciążającej nieruchomość powódki na kwotę 2.550.000 zł, a suma tej hipoteki została wyrokiem z dnia 14 stycznia 2021 r. ograniczona do kwoty 1.700.000 zł, to zachodzi konieczność pozbawienia tego tytułu wykonawczego wykonalności ponad tę kwotę.

Wyrokiem zaocznym z dnia 28 kwietnia 2021 r. Sąd Okręgowy w T.I Wydział Cywilny pozbawił wykonalności tytuł wykonawczy w postaci wyroku Sądu Okręgowego wT. z dnia 25 maja 2017 r. – sygn. akt (...) w zakresie jego pkt. I, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności w dniu 13 lutego 2018 r. w części przewyższającej kwotę 1.700.000 zł., a oddalił powództwo w pozostałym zakresie, uznając że brak jest podstaw do pozbawienia wykonalności tego wyroku w zakresie jego pkt. II i III.

W sprzeciwie od wyroku zaocznego strona pozwana (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W. zaskarżyła wyrok w zakresie jego pkt. I i III i domagała się oddalenia powództwa również w zaskarżonej części oraz zasądzenia od powódki na swoją rzecz kosztów procesu.

W uzasadnieniu strona pozwana wskazała, że żądanie powódki jest nieuzasadnione, gdyż pozbawić wykonalności można tytuł wykonawczy jedynie w przypadku, gdy istnieje potencjalna możliwość wykonania tytułu wykonawczego w całości lub w określonej części, a w przedmiotowej sprawie nie ma możliwości wykonania wyroku Sądu Okręgowego w T.w sprawie o sygn.(...) w zakresie przekraczającym aktualną kwotę hipoteki tj. 1.700.000 zł. Nadto strona pozwana powołała się na treść przepisu art. 316 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. i na fakt, ż komornik sądowy, sporządzając plan podziału kwoty uzyskanej w toku egzekucji z nieruchomości, na której powódka ustanowiła hipotekę, musi uwzględnić aktualną kwotę hipoteki tj. 1.700.000 zł, a nie kwotę uprzednio wpisaną tj. 2.550.000 zł. Strona pozwana nadmieniła również, że wierzytelność strony pozwanej jako wierzyciela wyłącznie rzeczowego może zostać uwzględniona w podziale sumy uzyskanej z egzekucji tylko w kategorii przeznaczonej dla należności zabezpieczonych hipoteką, co oznacza że ograniczeniem odpowiedzialności powódki wobec strony pozwanej jest aktualna na datę sporządzania planu podziału kwota hipoteki.

Powyższy wyrok zaoczny zaskarżyła także powódka, wnosząc apelację od punktu II oraz zarzucając naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art. 69 u.k.w.h. w zw. z art. 98 k.p.c. poprzez ich błędną wykładnię, zgodnie z którą dłużnik hipoteczny, niebędący wcześniej dłużnikiem osobistym wierzyciela, wobec którego wierzyciel realizuje uprawnienia wskazane w art. 75 u.k.w.h., w zakresie kosztów postępowania staje się dłużnikiem osobistym wierzyciela i odpowiada z całego swojego majątku, podczas, gdy wykładnia systemowa i celowościowa tych przepisów prowadzi do wniosku, że maksymalną granicą odpowiedzialności dłużnika hipotecznego względem wierzyciela jest suma hipoteki, która może być kształtowana przez strony dowolnie i tylko do wysokości tej sumy dłużnik hipoteczny ponosi odpowiedzialność względem wierzyciela, w zakresie wszelkich kosztów związanych z zaspokojeniem wierzyciela hipotecznego. W zakresie podstawy faktycznej powódka zarzuciła niezgodne ze stanem rzeczy ustalenie przez Sąd I instancji, iż zastrzeżenie uczynione w punkcie II wyroku z 25 maja 2017r. o prawie powódki do powoływania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie jej odpowiedzialności, nie odnosi się do kosztów procesu w tamtej sprawie, ale wyłącznie do świadczenia zasądzonego w pkt I wyroku, pomimo, że z literalnej treści tego zastrzeżenia wynika, że odnosi się ono do całości wyroku.

W oparciu o ww. zarzuty powódka wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku zaocznego poprzez pozbawienie w stosunku do powódki wykonalności wyroku Sądu Okręgowego w (...) z dnia 25 maja 2017r., sygn.. akt(...), zaopatrzonego w klauzule wykonalności w dniu 13 lutego 2028r., w części przewyższającej kwotę 170 000 zł także w zakresie punktu III tego wyroku.

Wyrokiem z 21 stycznia 2022 roku Sąd Okręgowy w Tarnowie uchylił wyrok zaoczny z dnia 28 kwietnia 2021 roku w całości (pkt I), oddalił powództwo w całości (pkt II) i odstąpił od obciążania powódki kosztami procesu należnymi stronie pozwanej (pkt III).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny, który był niesporny i wynikał z załączonych do pozwu dokumentów, których strona pozwana nie zakwestionowała:

Wyrokiem z dnia 25 maja 2017 roku w sprawie o sygn. (...) Sąd Okręgowy w T., I Wydział Cywiny zasądził od strony pozwanej (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Z. i od pozwanej L. S. (1) solidarnie na rzecz strony powodowej (...) Banku Spółki Akcyjnej w W. kwotę 1.472.881,92 zł wraz z odsetkami od zadłużenia przeterminowanego według zmiennej stopy procentowej wynoszącej czterokrotność stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego, lecz nie więcej niż maksymalna stopa odsetek maksymalnych za opóźnienie, liczonymi od kwoty 1.472.481,92 zł od dnia 23 września 2016 roku do dnia zapłaty i jednocześnie w pkt. II tego wyroku zastrzegł pozwanej L. S. (1) jako dłużnikowi rzeczowemu, prawo do powoływania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie jej odpowiedzialności do nieruchomości dla której urządzona jest księga wieczysta KW (...), prowadzona przez Sąd Rejonowy w T. VI Wydział Ksiąg Wieczystych, obciążona hipoteką umowną w wysokości 2.550.000 zł. W pkt. III tego wyroku Sąd Okręgowy zasądził też strony pozwanej (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Z. i L. S. (1) solidarnie na rzecz strony powodowej (...) Banku Spółki Akcyjnej w W. kwotę 73.662 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Powyższy tytuł egzekucyjny został w dniu 13 lutego 2018 roku zaopatrzony w klauzulę wykonalności co do pkt. I i III przez Sąd Okręgowy w Tarnowie przeciwko dłużnikom.

Przeciwko dłużnikowi (powódce) Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym wT. - M. O., w oparciu o ww. tytuł wykonawczy, prowadził postępowanie egzekucyjne pod sygnaturą (...). Egzekucja prowadzona była z nieruchomości stanowiącej własność dłużnika (powódki), położonej w Z., składającej się z działki nr (...) o powierzchni 5.500 m ^{( 2 )}zabudowanej budynkiem biurowo – usługowym z częścią magazynową i budynkiem biurowo – socjalnym z częścią handlowo – ekspozycyjną, dla której Sąd Rejonowy w T. prowadzi księgę wieczystą nr (...). Nieruchomość ta w drodze licytacji publicznej w dniu 12 sierpnia 2019 r. została sprzedana i postanowieniem z dnia 13 listopada 2019 r. przysądzono własność tej nieruchomości na rzecz nabywcy A. K. za cenę nabycia w kwocie 2.190.544 zł, która to kwota została złożona na rachunek depozytowy. Jednocześnie postanowieniem tym stwierdzono, że na powódce jako dłużniku, ciąży obowiązek wydania prawa własności tej nieruchomości jej nabywcy. Nabywca nieruchomości objętej KW nr (...) - A. K. na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego I Wydział Cywilny w T. z dnia 13 listopada 2019 r. – sygn. akt(...) został ujawniony w księdze wieczystej jako właściciel tej nieruchomości, a hipoteki tam ujawnione zostały wykreślone.

Powódka już w dniu 31 lipca 2019 r. skierowała do strony pozwanej jako wierzyciela w tym postępowaniu egzekucyjnym wezwanie do ograniczenia egzekucji do kwoty nie wyższej niż 1.700.000 zł , wskazując że podstawą odpowiedzialności powódki jest hipoteka wpisana w dziale IV KW Nr (...) w kwocie 2.550.000 zł, a zdaniem powódki brak jest zgodnych oświadczeń stron co do ustanowienia hipoteki w tej wysokości i powódka złożyła oświadczenie o ustanowieniu hipoteki jedynie do wysokości 1.700.000 zł. Powódka w tym piśmie poinformowała stronę pozwaną, że jednocześnie w trybie art. 31 ust. 2 ustawy o księgach wieczystych i hipotece wniosła do Sądu Rejonowego w T., VI Wydział Ksiąg Wieczystych wniosek o dokonanie wpisu w celu usunięcia niezgodności między treścią w/w księgi wieczystej, a rzeczywistym stanem prawnym. Powódka wskazała też w przypadku sprzedaży nieruchomości, z której prowadzona jest egzekucja, suma uzyskana z licytacji przekraczająca kwotę 1.700.000 zł powinna zostać jej zwrócona.

W styczniu 2020 r. powódka wystąpiła do Sądu Rejonowego I Wydział Cywilny w T. z pozwem skierowanym przeciwko (...) Bank S.A. z siedzibą w W. o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym prowadzonej przez Sąd Rejonowy w T. o numerze (...) poprzez wykreślenie w dziale IV tej księgi hipoteki umownej do kwoty 2.550.000 zł wpisanej na rzecz (...) Banku S.A., ewentualnie na wypadek nieuwzględnienia tego żądania, wniosła o uzgodnienie treści księgi wieczystej prowadzonej przez Sąd Rejonowy wT.o numerze (...) poprzez określenie sumy hipoteki umownej wpisanej w dziale IV tej księgi na rzecz (...) Banku S.A. na kwotę 1.700.000 zł. Na uzasadnienie tego żądania, powódka podniosła, iż wpis hipoteki umownej został dokonany na jej wniosek z dnia 20 maja 2014 r., ale wówczas nie była świadoma, że już na mocy podpisanych dokumentów ustanowiona zostaje hipoteka i to do kwoty 2.550.000 zł. Sama ewentualnie była gotowa ustanowić hipotekę, ale do kwoty co najwyżej 1.700.000 zł, czyli równej wielkości udzielonego kredytu. W ocenie powódki, na skutek wymiany dokumentów zawierających sprzeczne oświadczenia woli stron, nie mogło dojść do zawarcia umowy hipoteki, zatem przedmiotowa nieruchomość jest wolna od jakiegokolwiek obciążenia hipotecznego, bądź – w razie niepodzielenie tej argumentacji – powódka wskazała, że gotowa jest uznać, iż jej nieruchomość objęta wyżej wskazaną księgą wieczystą jest obciążona hipoteką umowną ale tylko do kwoty 1.700.000 zł.

Wyrokiem z dnia 15 września 2020 roku - sygn. akt (...) Sąd Rejonowy w T. oddalił powództwo o uzgodnienie treści księgi wieczystej nr (...) poprzez wykreślenie w dziale IV hipoteki umownej do kwoty 2.550.000 zł wpisanej na rzecz (...) Bank S.A. z siedzibą w W., jak również poprzez określenie sumy hipoteki umownej wpisanej w dziale IV tej księgi na rzecz (...) Bank S.A. z siedzibą w W., na kwotę 1.700.000 zł.

Na skutek apelacji powódki od tego wyroku, Sąd Okręgowy wT. wyrokiem z dnia 14 stycznia 2021 r. – sygn. (...) zmienił zaskarżony wyrok Sądu Rejonowego w T. w ten sposób, że uzgodnił treść księgi wieczystej prowadzonej przez Sąd Rejonowy w T. VI Wydział Ksiąg Wieczystych o numerze (...) z rzeczywistym stanem prawnym poprzez nakazanie temu Sądowi, aby w dziale IV – tym tej księgi wieczystej w miejsce dotychczasowego wpisu hipoteki umownej na rzecz (...) Bank S.A. z siedzibą w W. o sumie 2.550.000 zł wpisał hipotekę umowną o sumie 1.700.000 zł, a w pozostałym zakresie oddalił apelację powódki.

W dniu 21 kwietnia 2021 r. Sąd Rejonowy Wydział VI Ksiąg Wieczystych w T. dokonał w dziale IV KW Nr (...) w miejsce dotychczasowego wpisu hipoteki umownej na rzecz (...) Bank S.A. z siedzibą w W. o sumie 2.550.000 zł wpisu hipoteki umownej o sumie 1.700.000 zł.

Hipoteki ujawnione w tej księdze wieczystej zostały wykreślone w uwagi na prawomocne postanowienie Sądu Rejonowego wT.z dnia 13 listopada 2019 r. o przysądzeniu własności nieruchomości objętej tą księga wieczystą na rzecz jej nabywcy licytacyjnego w ramach egzekucji z nieruchomości.

Powyższy stan faktyczny był niesporny i wynikał z dokumentów dołączonych do pozwu, z dokumentów zgromadzonych w aktach nadzoru nad postępowaniem egzekucyjnym prowadzonym przez Sąd Rejonowy w T. – sygn. akt (...), z akt egzekucyjnych - sygn. akt (...) oraz z wpisów w KW (...) dostępnych na stronie - (...). Dokumenty te w żaden sposób nie były kwestionowane przez stronę pozwaną, która w sprzeciwie od wyroku zaocznego przyznała, że stan faktyczny sprawy i powoływane przez powódkę okoliczności są bezsporne i wynikają z treści przedłożonych przez nią orzeczeń. Wobec powyższego w ocenie Sądu Okręgowego nie zachodziła potrzeba przeprowadzania postępowania dowodowego w niniejszej sprawie stosownie do przepisów art. 229 k.p.c. i art., 230 k.p.c., w tym do przeprowadzania dowodu z przesłuchania stron, który ma charakter subsydiarny.

W tak ustalonym stanie faktycznym po ponownym merytorycznym przeanalizowaniu przedmiotowej sprawy i powołanych przez obie strony zarzutów i argumentów prawnych, Sąd Okręgowy doszedł do przekonania, że powództwo nie zasługuje na uwzględnienie w całości, a nie tak jak to orzeczono w wyroku zaocznym z dnia 28 kwietnia 2021 r. jedynie w części dotyczącej pkt. II i III wyroku Sądu Okręgowego w Tarnowie z dnia 25 maja 2017 r.

Na wstępie Sąd Okręgowy wskazał, iż w związku z zaskarżeniem wyroku zaocznego zarówno sprzeciwem, jak i apelacją, co skutkowało brakiem jego uprawomocnienia w jakiejkolwiek części, sąd miał obowiązek ponownego i pełnego rozpoznania przedmiotowej sprawy oraz ponownego przeanalizowania, czy żądanie powódki jest uzasadnione, a jeśli tak, w jakim zakresie. W wyniku ponownej oceny żądania, w ocenie Sądu I instancji powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie w żadnej części.

Powództwo L. S. (1) jest powództwem przeciwegzekucyjnym o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego szczegółowo opisanego w pkt. I pozwu w stosunku do powódki ponad kwotę 1.700.000 zł., opartym na regulacji z art. 840 k.p.c. Roszczenie powyższe może być oparte jedynie na przesłankach wymienionych w tym przepisie, przy czym powódka powołuje się na § 1 pkt 2 tegoż artykułu. Zgodnie z treścią tego przepisu dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; a gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie. Powódka jako to zdarzenie, które zaszło po powstaniu tytułu wykonawczego i które uzasadnia wytoczenie przez nią niniejszego powództwa, wskazuje wyrok Sądu Okręgowego w T.z dnia 4 stycznia 2021 r., którym zmieniono wyrok Sądu Rejonowego w T. z dnia 15 września 2020 r. – sygn. akt(...) i uzgodniono treść KW Nr (...) w zakresie wysokości sumy hipoteki z kwoty 2.550.000 zł do kwoty 1.700.000 zł.

W ocenie Sądu Okręgowego, zastrzeżenie pozwanemu w wyroku prawa do powoływania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie odpowiedzialności (art. 319 k.p.c.) nie może stanowić podstawy powództwa opozycyjnego z art. 840 § 1 pkt. 2 k.p.c., gdyż dłużnik może w toku postępowania egzekucyjnego powołać się na istniejące ograniczenie, prowadzące do umorzenia postępowania (art. 837 k.p.c.). Powództwo w trybie art. 840 § 1 pkt. 2 k.p.c. oparte o art. 319 k.p.c. może być wytoczone jedynie wyjatkowo, gdy zachodzi konieczność dokonania oceny jak daleko sięga odpowiedzialność dłużnika w oparciu o przepisy materialnoprawne, limitujące jego obowiązki. W takim bowiem przypadku oceny nie może dokonywać komornik, który jako organ egzekucyjny, nie jest do tego uprawniony, lecz sąd w postępowaniu procesowym (por. np. uchwałę SN z dnia 3.09.1985 r. – III CZP 49/85 – OSNCP 1986/7-8/109, wyrok S.A. w Rzeszowie z dnia 6.12.2012 r. – sygn. akt I ACa 337/12, uzasadnienie wyroku SN z dnia 20.02.2014 r. – I CSK 264/13). Taka sytuacja w sprawie jednakże nie zachodzi.

Mając na uwadze treść przepisu art. 319 k.p.c. zastrzeżenie w wyroku, że pozwany ponosi odpowiedzialność z określonych przedmiotów majątkowych albo do wysokości ich wartości, umożliwia dłużnikowi powołanie się na to ograniczenie w toku postępowania egzekucyjnego ( art. 837 ). Dotyczy to także m.in. dłużnika hipotecznego, którego odpowiedzialność ograniczona jest zarówno wartością nieruchomości, jak i co do odsetek zabezpieczonych hipoteką na podstawie art. 69 u.k.w.h. w zw. z art. 1025 § 3 . Oba ograniczenia powinny znaleźć wyraz w wyroku zasądzającym wierzytelność hipoteczną w postaci zastrzeżenia na podstawie art. 319 (por. M. Manowska [red.] Kodeks postępowania cywilnego, Komentarz, Tom I, wyd. IV oraz wyrok SN z dnia 14.02.2008 r., II CSK 525/07, OSNC 2009/4, poz. 6). Przepis art. 319 k.p.c. nie określa wprost formuły, zgodnie z którą sąd winien zredagować wskazane zastrzeżenie; nie ma jednak wątpliwości, że winna ona oddawać charakter materialnoprawnego ograniczenia odpowiedzialności, stanowiącego w okolicznościach sprawy, podstawę zamieszczenia w wyroku wzmianki o ograniczonej odpowiedzialności pozwanego. Z kolei jak wskazał Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 11.10.2019 r., (V CSK 287/18, OSNC 2020/5/45) w sytuacji, w której podstawą uwzględnienia powództwa jest stosunek prawny hipoteki, z wyroku powinno wynikać, że odpowiedzialność pozwanego jest ograniczona do przedmiotu hipoteki (por. art. 65 ust. 1, 2 i 3 KWU). Mając ponadto na względzie, że rozważana wzmianka ma na celu, zgodnie z istotą odpowiedzialności rzeczowej, uczynić niedopuszczalną egzekucję z innego majątku niż obciążony hipoteką (art. 65 ust. 1 in medio KWU), konieczne jest także sprecyzowanie w niej przedmiotu konkretnej hipoteki, tak, by zakres dopuszczalnej egzekucji nie przedstawiał wątpliwości z punktu widzenia organu egzekucyjnego (por. art. 803 in fine k.p.c.).

W ocenie Sądu I instancji okoliczność iż Sąd Okręgowy w T. w wyroku z dnia 25 maja 2017 r. – sygn. akt (...), który został w zakresie jego pkt. I i pkt. III zaopatrzony w klauzulę wykonalności w dniu 13 lutego 2018 r., wskazał w jego pkt. II wysokość kwoty hipoteki, która w tym czasie była wpisana w KW nr (...) tj. kwotę 2.250.000 zł nie powoduje, że do tej kwoty ograniczono odpowiedzialność powódki – L. S. (1) jako dłużnika rzeczowego. Z treści art. 68 ust. 2 ustawy o księgach wieczystych i hipotece wprost wynika, że hipoteka zabezpiecza wierzytelność do oznaczonej sumy pieniężnej, zatem hipoteka musi mieć jednoznacznie określoną kwotę oraz walutę. Suma hipoteki ma charakter najwyższej sumy zabezpieczenia (tzw. suma kaucyjna). Suma ta wyznacza górną granicę odpowiedzialności właściciela obciążonej nieruchomości z tytułu hipoteki. Jeżeli oznaczając sumę hipoteki w czynności prawnej, strony użyły sformułowania „w kwocie” lub zbliżonego, należy uznać, że w rzeczywistości chodziło im o sumę maksymalną. Stosownie zaś do przepisu art. 67 ustawy o księgach wieczystych i hipotece do powstania hipoteki niezbędny jest wpis w księdze wieczystej. W przypadku gdy właściciel jest osobą trzecią, to odpowiada jedynie z obciążonej nieruchomości w zakresie sumy hipotecznej. Jeżeli wysokość wierzytelności głównej oraz roszczeń ubocznych objętych hipoteką na podstawie art. 69 przekracza sumę hipoteczną, właściciel w sposób rzeczowy odpowiada jedynie do wysokości tej sumy. Dotyczy to także roszczeń o przyznane koszty postępowania. Przepisy egzekucyjne przyznają wierzycielowi hipotecznemu preferencje odnośnie do kolejności zaspokojenia zabezpieczonych roszczeń z obciążonej nieruchomości.

Powódka jako dłużnik rzeczowy odpowiada najwyżej do wysokości sumy hipoteki ujawnionej w księdze wieczystej, nie zaś do sumy określonej jako dodatkowy element w wyroku Sądu Okręgowego w Tarnowie z dnia 25 maja 2017 r. Skoro bowiem w pkt. II tegoż wyroku wyraźnie zastrzeżono powódce L. S. (1) jako dłużnikowi rzeczowemu prawo powoływania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie jej odpowiedzialności do nieruchomości, dla której urządzona jest księga wieczysta szczegółowo sprecyzowana w tym wyroku obciążona hipoteką umowną, to pomimo wymieniania w tym wyroku aktualnej wówczas sumy tej hipoteki tj. kwoty 2.250.000 zł, nie budzi wątpliwości w świetle przepisu art. 68 ust. 2 i art. 67 ustawy o księgach wieczystych i hipotece oraz art. 319 k.p.c., że odpowiedzialność powódki jest ograniczona do oznaczonej kwoty pieniężnej określającej sumę tej hipoteki, która wynika z wpisu w księdze wieczystej, a nie z wyroku z dnia 25 maja 2017 r. Tytułem wykonawczym, którego pozbawienia wykonalności domaga się powódka w procesie jest wyrok Sądu Okręgowego w Tarnowie z dnia 25 maja 2017 r. tylko w zakresie jego pkt. I i pkt. III – w tym bowiem zakresie została mu nadania klauzula wykonalności w dniu 18 lutego 2018 r., nie zaś w pkt. II, w którym jedynie zastrzeżono powódce prawo powoływania się na ograniczenie jej odpowiedzialności jako dłużnika rzeczowego. A zatem wskazana tam kwota nie wiąże komornika w toku postępowania egzekucyjnego, wbrew temu co twierdzi powódka, gdyż komornik – z uwagi na treść pkt. II wyroku z dnia 25 maja 2017 r. sygn. akt (...) – ma obowiązek prowadzić egzekucję tylko z nieruchomości wymienionej w tym punkcie wyroku i tylko do wysokości kwoty hipoteki umownej, która zgodnie z przepisem art. 68 ustawy o księgach wieczystych i hipotece wynika z oznaczonej sumy pieniężnej wpisanej do księgi wieczystej. Skoro więc wyrokiem Sądu Okręgowego w T. z dnia 14 stycznia 2021 r. w sprawie o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym nakazano wpisać w dziale IV księgi wieczystej wskazanej w pkt. II wyroku tutejszego Sądu z dnia 25 maja 2017 r., sumę tej hipoteki na kwotę 1.700.000 zł, to powódka w toku postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez komornika sądowego z tej nieruchomości bez wątpienia ma zagwarantowane ograniczenie jej odpowiedzialności do wysokości tej sumy, a nie kwoty uwidocznionej w pkt. II tegoż wyroku.

Z dokumentów, które powódka może przedłożyć komornikowi sądowemu wynika bowiem, że w KW Nr (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Tarnowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych wpisana była, do czasu nabycia własności tej nieruchomości przez jej nabywcę w toku postępowania egzekucyjnego z tej nieruchomość, tylko jedna hipoteka na rzecz strony pozwanej (wierzyciela hipotecznego), której suma został uzgodniona przez Sąd Okręgowy w T. wyrokiem z dnia 14 stycznia 2021 r. do kwoty 1.700.000 zł w miejsce poprzedniej kwoty 2.250.000 zł. A zatem organ egzekucyjny w oparciu o te dokumenty może bez trudności oznaczyć zakres odpowiedzialności powódki w drodze przepisu art. 837 k.p.c. i brak jest podstaw do pozbawiania wykonalności tegoż tytułu wykonawczego w oparciu o przepis art. 840 § 1 pkt. 2 k.p.c.

Wobec powyższego, wyrok zaoczny z dnia 28 kwietnia 2021 r. podlegał uchyleniu, a powództwo – oddaleniu w całości. O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 102 k.p.c.

Apelację od powyższego wyroku wniosła powódka L. S. (1), zaskarżając go w części oddalającej powództwo i zarzucając mu:

1.  naruszenie przepisów postępowania tj.:

a.  art. 837 k.p.c. w zw. z art. 824 § 1 pkt 6 k.p.c. poprzez błędne przyjęcie, że oznaczenie zakresu odpowiedzialności Powódki w niniejszej sprawie następuje w drodze przewidzianej w art. 837 k.p.c. pomijając, że zgodnie z tym przepisem powołanie się przez dłużnika na ograniczenia jego odpowiedzialności powinno prowadzić do umorzenia postępowania egzekucyjnego, a w niniejszej sprawie nie są spełnione przesłanki umorzenia postępowania egzekucyjnego wskazane w art. 824 § 1 pkt 6 k.p.c., czego Sąd I Instancji nie uwzględnił, w szczególności pomijając, że organ egzekucyjny (Komornik), po powołaniu się przez dłużnika na ograniczenie jego odpowiedzialności umorzy postępowanie tylko w przypadku kiedy dalsze prowadzenie egzekucji pozostaje w oczywistej sprzeczności z treścią tytułu wykonawczego — w niniejszej sprawie brak natomiast sprzeczności z literalną treścią tytułu wykonawczego, a także brak spełnienia przesłanki oczywistości, czego dowodzi nawet postępowanie przed Sądem I Instancji, który sam wskazuje że sprawa była skomplikowana i niejednoznaczna;

b.  art. 804 k.p.c. w zw. z art. 837 k.p.c. poprzez błędne przyjęcie, że organ egzekucyjny (Komornik) mając w treści tytułu wykonawczego określoną sumę hipoteki, jest uprawniony, w oparciu o przepisy materialnoprawne, do badania granicy wymagalności tytułu wykonawczego i zasadności prowadzenia egzekucji, jeśli mieści się ona we wskazanej w tytule wykonawczym sumie;

2.  naruszenie przepisów prawa materialnego tj.:

a.  art. 69 u.k.w.h. w zw. z art. 98 k.p.c. poprzez ich błędną wykładnię, zgodnie z którą dłużnik hipoteczny, niebędący wcześniej dłużnikiem osobistym wierzyciela, wobec którego wierzyciel realizuje uprawnienia wskazane w art. 75 u.k.w.h., w zakresie kosztów postępowania staje się dłużnikiem osobistym wierzyciela i odpowiada z całego swojego majątku, podczas gdy wykładnia systemowa i celowościowa tych przepisów prowadzi do wniosku, że maksymalną granicą odpowiedzialności dłużnika hipotecznego względem wierzyciela jest suma hipoteki, i to w zakresie wszelkich kosztów związanych zaspokojeniem wierzyciela hipotecznego.

Wobec powyższego powódka wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku w części poprzez pozbawienie wobec niej wykonalności wyroku Sądu Okręgowego w T.z dnia 25 maja 2017 r., w części przewyższającej kwotę 1.700.000,00 zł, a także o zasądzenie od strony pozwanej na swoją rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego za I i II instancję.

W odpowiedzi strona pozwana wniosła o oddalenie apelacji w całości i zasądzenie od powódki na swoją rzecz kosztów procesu.

Sąd Apelacyjny przyjął za własne ustalenia faktyczne Sądu I instancji i zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie.

Jak wynika z żądania pozwu, powódka powołując się na art. 840§1 pkt 2 k.p.c., podnosiła, że na podstawie prawomocnego orzeczenia wydanego przez Sąd Rejonowy wT., z dnia 15 września 2020r., sygn. akt (...), w treści ustalonej wyrokiem Sądu Okręgowego w T. z dnia 14 stycznia 2021r., sygn. akt (...), uzgodniona została treść księgi wieczystej o numerze (...) z rzeczywistym stanem prawnym poprzez nakazanie Sądowi Rejonowemu prowadzącemu ww. księgę wpisanie w dziale IV w miejsce dotychczasowego wpisu hipoteki umownej na rzecz (...) Bank S.A. z siedzibą w W. o sumie 2.550.000zł – hipotekę umowną o sumie 1 700 000zł. Na skutek powyższego, powódka domagała się pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego tj. wyroku Sądu Okręgowego w T. z dnia 25 maja 2017r., sygn. akt (...), którym zasądzona została od powódki na rzecz (...) Bank kwota 1 472 881,92 zł z odsetkami i kosztami procesu, w części przewyższającej kwotę 1700 000zł, podnosząc, że egzekucja w stosunku do niej jako dłużnika rzeczowego, któremu w ww. wyroku zastrzeżono prawo powoływania się na ograniczenie egzekucji, może toczyć się co najwyżej do kwoty 1 700 000zł, a nie do wskazanej w tytule wykonawczym kwoty 2 550 000 zł (odpowiadającej wysokości ówcześnie ujawnionej w księdze wieczystej hipoteki).

Zgodnie z art. 840§1 pkt 2 k.p.c., dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może oprzeć powództwo także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, na zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zgłoszenie tego zarzutu w sprawie było z mocy prawa niedopuszczalne, a także na zarzucie potrącenia.

W sprawie zachodzi zatem konieczność odpowiedzi na pytanie, czy okoliczności faktyczne wskazywane na uzasadnienie żądania pozwu, w tym zdarzenie w postaci uzgodnienia treści księgi wieczystej, urządzonej dla nieruchomości, z której odpowiedzialność ponosi dłużnik rzeczowy, w zakresie wysokości sumy hipoteki, mieści się w pojęciu zdarzenia, uzasadniającego pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności, wskazanego w ww. art. 840§1 pkt 2 k.p.c.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, odpowiedź musi być negatywna.

Jak wynika z orzecznictwa (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15.11.1996r., II CKN 7/96, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29.04.2011r., I CSK 439/10, przytoczone zresztą przez samą powódkę), zastrzeżenie pozwanemu w wyroku prawa do powoływania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie odpowiedzialności (art. 319 k.p.c.) nie może stanowić podstawy powództwa opozycyjnego z art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. Natomiast dłużnik może w toku postępowania egzekucyjnego powołać się na istniejące ograniczenia prowadzące do umorzenia postępowania (art. 837 k.p.c.). Zawarte bowiem w wyroku zastrzeżenie, przewidziane w art. 319 k.p.c., ma na celu zapewnienie pozwanemu prawa do powołania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie odpowiedzialności wówczas, kiedy pozwany ponosi odpowiedzialność tylko z określonych przedmiotów albo do wysokości ich wartości. Zastrzeżenie nie ma więc charakteru bezwzględnie wiążącego oznaczenia zakresu odpowiedzialności, skoro art. 319 k.p.c. wyłącza możliwość sprecyzowania przez sąd w orzeczeniu przedmiotów, z których dłużnik ponosi odpowiedzialność lub ich wartości, lecz stanowi klauzulę umożliwiającą na etapie postępowania wykonawczego zweryfikowanie rzeczywistego zakresu, w jakim dłużnik jest zobowiązany spełnić świadczenie wynikające z prawomocnego orzeczenia. Ocena, jak daleko sięga odpowiedzialność dłużnika, następuje w oparciu o przepisy materialnoprawne, limitujące jego obowiązki (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20.02.2014r. , I CSK 264/13).

Okolicznością niesporną w sprawie jest, iż powódka jest dłużnikiem odpowiadającym w stosunku do (...) Banku SA rzeczowo z tytułu ustanowienia hipoteki na nieruchomości, dla której urządzona jest księga wieczysta (...). Okoliczność tak była podstawą zastrzeżenia w wyroku Sądu Okręgowego w T.z dnia 25 maja 2017r., sygn. akt(...), prawa L. S. (1) tj. dłużnika rzeczowego do powoływania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie jej odpowiedzialności. Odpowiedzialność dłużnika rzeczowego ze stosunku hipoteki jest ograniczona dwojako. Z jednej strony ogranicza się do nieruchomości obciążonej hipoteką (art. 65 ust. 1 u.k.w.h.), co oznacza, że egzekucja może zostać skierowana tylko do tego składnika majątku dłużnika, z wyłączeniem innych składników jego majątku. Z drugiej strony górna granica odpowiedzialności dłużnika wyznaczona jest przez sumę hipoteki (art. 68 ust. 2 u.k.w.h.). Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 27 stycznia 2021r., I NSNc 147/20, obowiązkiem Sądu, zasądzającego wierzytelność dochodzoną na podstawie stosunku hipoteki, jest takie sformułowanie zastrzeżenia na podstawie art. 319 k.p.c., aby oba te ograniczenia odpowiedzialności dłużnika (przedmiotowe i kwotowe) nie budziły wątpliwości na etapie postępowania egzekucyjnego. Sąd Apelacyjny podziela stanowisko, iż pożądane jest co do zasady wskazanie w wyroku zawierającym zastrzeżenie z art. 319 k.p.c. zarówno nieruchomości, z której może być prowadzona egzekucja, jak i wysokości hipoteki. Zauważyć jednakże należy, że sam przepis art. 319 k.p.c. nie zawiera wymogów, jakim winno odpowiadać sformułowanie zastrzegające na rzecz dłużnika prawo powoływania się w toku egzekucji na ograniczenie odpowiedzialności. Określenie treści tego sformułowanie należy zatem do sądu orzekającego w sprawie przeciwko dłużnikowi, którego odpowiedzialność podlega ograniczeniu, przy czym oczywistym jest, że z zastrzeżenia musi jasno wynikać zakres ograniczenia egzekucji. Zastrzeżenie to powinno zatem oddawać charakter materialnoprawnego ograniczenia odpowiedzialności, stanowiącego w okolicznościach sprawy podstawę zamieszczenia w wyroku wzmianki o ograniczonej odpowiedzialności pozwanego. W tym miejscu konieczne jest literalne przytoczenie treści punktu 2 wyroku Sądu Okręgowego w T. z dnia 25 maja 2017r., sygn. akt(...). Zgodnie z jego treścią, zastrzeżono prawo L. S. (1) tj. pozwanej jako dłużnika rzeczowego do powoływania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie jej odpowiedzialności do nieruchomości, dla której urządzona jest księga wieczysta KW (...), prowadzona przez Sąd Rejonowy w T. VI Wydział Ksiąg Wieczystych, obciążona hipoteką umowną w wysokości 2 550 000 zł. Treść ww. zastrzeżenia w ocenie Sądu Apelacyjnego jednoznacznie wskazuje na odpowiedzialność powódka jako dłużnika rzeczowego, ograniczoną z jednej strony do ww. nieruchomości, a z drugiej strony – do wysokości sumy hipoteki. Brak podstaw do podzielenia stanowiska powódki, iż Sąd Okręgowy wskazał konkretną kwotę, do jakiej może być prowadzona egzekucja. Literalne brzmienie zastrzeżenia wydanego w trybie art. 319 k.p.c. i zawartego w ww. wyroku wskazuje, iż zwrot „obciążona hipoteką w wysokości 2 550 000 zł” odnosi się do opisu wskazanej wcześniej nieruchomości. Takie rozumienie nie jest jednakże prawidłowe. Odwołanie się bowiem do odpowiedzialności pozwanej jako dłużnika rzeczowego i odwołanie się do hipoteki obciążającej nieruchomość, musi być w ocenie Sądu Apelacyjnego rozumiane jako ograniczenie odpowiedzialności powódki do nieruchomości oraz do wysokości hipoteki na rzecz (...) Banku SA (ale nie, jak wskazuje błędnie powódka, do wysokości kwoty 2 550 000 zł). Skoro zatem doszło do uzgodnienia treści księgi wieczystej (...) w ten sposób, że w miejsce wpisu hipoteki 2 550 000 zł (przytoczonej w punkcie 2 wyroku Sądu Okręgowego w T. z dnia 25 maja 2017r., sygn. akt (...)) wpisana została hipoteka umowna o sumie 1 700 000 zł, odpowiedzialność powódki ograniczona jest do wysokości tej ostatniej kwoty. Zastrzeżenie na podstawie art. 319 k.p.c. zawarte w tytule wykonawczym wydanym przeciwko powódce daje jej możliwość powoływania się na ograniczenie odpowiedzialności (przedmiotowe – do określonej nieruchomości i kwotowe – do wysokości hipoteki) w toku postępowania egzekucyjnego. Podstawy do pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności zatem nie zachodziły. W tym miejscu ustosunkować się należy do argumentacji powódki, iż Sąd Najwyższy dopuszcza wyjątkowo możliwość wytoczenia powództwa w trybie art. 840§1 pkt 2 k.p.c. , w sytuacji, gdy zachodzi konieczność oceny , jak daleko sięga odpowiedzialność dłużnika w oparciu o przepisy materialnoprawne. Powyższe stanowisko wyrażone w uchwale z dnia 30.09.1985r., III CZP 49/85, szczegółowo omówionej w uzasadnieniu wyroku przez Sąd I instancji, dotyczyło jednakże sytuacji, w której w tytule wykonawczym wydanym przeciwko spadkobiercy dłużnika nie zawarte zostało zastrzeżenie w trybie art. 319 k.p.c., a po wydaniu tytułu dłużnik złożył skutecznie oświadczenie o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza. W stosunku do powódki w obrocie prawnym funkcjonuje tytuł wykonawczy zawierający zastrzeżenie prawa powoływania się na ograniczenie egzekucji, określone zarówno przedmiotowo, jak i kwotowo. Nie zachodzi zatem żadna wyjątkowa sytuacja uzasadniająca stosowanie art. 840§1 pkt 2 k.p.c.

Odnosząc się do podniesionego w apelacji zarzutu naruszenia art. 837 k.p.c. w zw. z art. 824§1 pkt 6 k.p.c. wskazać należy, że zgodnie z pierwszym z ww. przepisów, dłużnik może powoływać się na ograniczenie odpowiedzialności tylko wówczas, gdy ograniczenie to zostało zastrzeżone w tytule wykonawczym. W stosunku do powódki ww. przesłanka została spełniona, bowiem tytuł wykonawczy, na podstawie którego prowadzona jest przeciwko niej egzekucja, zawiera zastrzeżenie na podstawie art. 319 k.p.c. Wskazać należy jednocześnie, że samo prowadzenie egzekucji przeciwko dłużniczce nie pozostaje w sprzeczności z tytułem wykonawczym, zgodnie z którym zasądzono do L. S. (1) na rzecz (...) Bank SA kwotę 1 472 881,92 zł z odsetkami i kosztami procesu. Egzekucja może być zatem prowadzona, z ograniczeniem wynikającym z tytułu tj. z ograniczeniem do określonej nieruchomości i sumy hipoteki. Naruszenie ww. przepisów zatem nie zachodzi.

Brak podstaw do przyjęcia, iż zaskarżony wyrok narusza art. 804 k.p.c. w z. z art. 837 k.p.c. Komornik prowadzący egzekucję przeciwko powódce nie jest uprawniony do badania zasadności i wymagalności obowiązku objętego tytułem wykonawczym tj. wyrokiem Sądu Okręgowego w T. z dnia 25 maja 2017r., sygn. akt (...). Jego obowiązkiem jest przeprowadzenie egzekucji zgodnie z tym tytułem, przy uwzględnieniu ograniczeń egzekucji, na jakie powódka, zgodnie z zastrzeżeniem zawartym w punkcie 2 wyroku, się powołuje. Te ograniczenia, jak wskazano wyżej, obejmują prowadzenie egzekucji z nieruchomości i do wysokości hipoteki ustanowionej na rzecz wierzyciela. Zakres odpowiedzialności dłużnika wynika zatem z tytułu wykonawczego i nie ma wątpliwości co do jego granic. Granice te konkretyzuje art. 68 ust. 2 u.k.w.h., wskazujący, że hipoteka zabezpiecza wierzytelność do oznaczonej sumy pieniężnej, która wynika z wpisu w księdze wieczystej dokonanego na podstawie wyroku nakazującego uzgodnienie treści księgi wieczystej w tym zakresie. Organ egzekucyjny winien zatem przeprowadzić egzekucję w uwzględnieniu ww. zakresu odpowiedzialności powódki. Podkreślić należy, że z uwagi na etap postępowania, na jakim znajduje się egzekucja przeciwko powódce ( do akt przedłożone zostało postanowienie o przysądzeniu własności nieruchomości objętej księgą wieczystą (...) – k. 38 i jak ustala Sąd Rejonowy postanowienie to z uwagi na wpisy w księdze wieczystej jest prawomocne), komornik winien dokonać podziału sumy uzyskanej z egzekucji. Plan podziału podlegać będzie zaskarżeniu (art. 1027§2 k.p.c.), a ewentualne zarzuty do planu podziału będą rozstrzygane przez sąd.

W związku z faktem, iż zaskarżony wyrok oddalający powództwo i w tym zakresie zaskarżony przez powódkę, uchylał wyrok zaoczny wydany w niniejszej sprawie przez Sąd Okręgowy w Tarnowie w dniu 28 kwietnia 2021r. w całości, umorzeniu podlegało jako bezprzedmiotowe postępowanie wywołane apelacją powódki od punktu 2 ww. wyrok zaocznego na podstawie art. 355 k.p.c. Z tego też względu Sąd Apelacyjny nie ustosunkowywał się szczegółowo do podniesionego przez powódkę z ostrożności procesowej zarzutu naruszenia art. 69 u.k.w.h. w zw. z art. 98 k.p.c., dotyczącego stanowiska wyrażonego w uzasadnieniu wyroku zaocznego. Podkreślić należy, iż ustalenie, czy koszty procesu zasądzone wyrokiem z dnia 25 maja 2017r., sygn. akt (...), mieszczą się w sumie hipoteki będzie podlegało ocenie w toku postępowania egzekucyjnego. Z pewnością jednakże ww. kwestia nie może stanowić podstawy do uwzględnienia powództwa przeciwegzekucyjnego, którego podstawą jest art. 840§1 pkt 2 k.p.c.

Nie zasługiwały na uwzględnienie wnioski dowodowe zawarte w apelacji. Wszystkie dokumenty, o dopuszczenie dowodu z których powódka wnosiła, zostały uwzględnione w stanie faktycznym Sądu I instancji, a wyrok z dnia 28 kwietnia 2021r. , to wyrok zaoczny wydany w niniejszej sprawie.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 98§1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 391§1 k.p.c., zasądzając od powódki jako strony przegrywającej spór na rzecz strony pozwanej koszty procesu obejmujące wynagrodzenie pełnomocnika, obliczone na podstawie §2 pkt 7 w zw. §10 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych. W ocenie Sądu Apelacyjnego, na etapie postępowania odwoławczego nie było podstaw do zastosowania art. 100 k.p.c. W świetle argumentacji Sądu I instancji dotyczącej art. 840§1 pkt 2 k.p.c. oraz art. 319 k.p.c. nie można bowiem przyjąć, aby powódka mogła pozostawać w usprawiedliwionym przekonaniu, że jej żądanie zasługuje na uwzględnienie.