Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Krakowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 czerwca 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:	SSA Andrzej Struzik (spr.)
Sędziowie:	SSA Józef Wąsik SSA Barbara Górzanowska
Protokolant:	st.sekr.sądowy Katarzyna Wilczura

po rozpoznaniu w dniu 3 czerwca 2015 r. w Krakowie na rozprawie

sprawy z powództwa K. W.

przeciwko (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w N.

o uchylenie uchwały

na skutek apelacji strony pozwanej

od wyroku Sądu Okręgowego w Nowym Sączu

z dnia 27 stycznia 2015 r. sygn. akt I C 885/14

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 180 zł (sto osiemdziesiąt złotych) tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt I ACa 411/15

UZASADNIENIE

K. W. w pozwie skierowanym przeciwko (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w N. domagał się uchylenia uchwały Walnego Zgromadzenia pozwanej spółdzielni nr (...)z dnia 18 czerwca 2014 roku w sprawie rozpatrzenia i przyjęcia wniosków wynikających z protokołu lustracji pełnej przeprowadzonej w GSM za lata 2010-2012.

Powód wskazywał, że odnośnie realizacji pkt 11 wniosków przedmiotowa uchwała przyjęła treść: „od 01.01.2015r. dochody uzyskiwane z nieruchomości stanowiących własność GSM oraz gruntów będących w użytkowaniu wieczystym GSM będą dzielone na dotychczasowej zasadzie”.

W ocenie powoda uchwała powinna zostać uchylona ponieważ jest sprzeczna z treścią art.5 ust.2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz § 82 Statutu (...) Spółdzielni Mieszkaniowej. Powód twierdził, iż zaskarżona uchwała narusza ład korporacyjny członków spółdzielni, ponieważ faworyzuje niektórych członków, tj. członkowie zamieszkujący w niektórych (...)ach (osiedlach, na które dzieli się pozwana spółdzielnia) z tytułu nadwyżki bilansowej mają obniżoną opłatę eksploatacyjną, a inni członkowie płacą opłatę eksploatacyjną w pełnej wysokości. W ocenie powoda obniżka opłaty z tytułu korzystania z lokali przez członków powinna być taka sama wobec wszystkich członków niezależnie do przynależności do (...)u. Jego zdaniem pożytki powinny być dzielone proporcjonalnie do powierzchni użytkowej mieszkań.

Pozwana (...) Spółdzielnia Mieszkaniowa w N. wniosła o oddalenie powództwa za przyznaniem kosztów procesu i zarzuciła, że nie zostały wykazane przesłanki do uchylenia uchwały w postaci sprzeczności uchwały z postanowienia statutu, dobrymi obyczajami, godzeniem w interesy spółdzielni lub dążeniem do pokrzywdzenia członka. Nie zachodzi także sprzeczność z powołanymi przez powoda zapisami prawa, tj. art. 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, ani też § 82 Statutu.

Wyrokiem z dnia 27 tycznia 2015 r. Sąd Okręgowy w Nowym Sączu uchylił uchwałę nr (...)Walnego Zgromadzenia (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w N. w sprawie rozpatrzenia i przyjęcia wniosków wynikających z protokołu lustracji pełnej przeprowadzonej w (...) Spółdzielni Mieszkaniowej za lata 2010-2012 zawierającą zapis: „od 01.01.2015 roku dochody uzyskiwane z nieruchomości stanowiących własność GSM oraz gruntów będących w użytkowaniu wieczystym GSM będą dzielone na dotychczasowej zasadzie” - głosowaną na części Walnego Zgromadzenia (...) nr(...) w dniu 12 czerwca 2014 roku, na części Walnego Zgromadzenia (...) nr (...) w dniu 05 czerwca 2014 roku, na części Walnego Zgromadzenia (...) nr(...) w dniu 02 czerwca 2014 roku, na części Walnego Zgromadzenia (...) nr (...)w dniu 10 czerwca 2014 roku, na części Walnego Zgromadzenia (...) nr(...) w dniu 16 czerwca 2014 roku oraz zniósł wzajemnie koszty procesu między stronami.

Uzasadniając powyższy wyrok sąd I instancji poczynił następujące ustalenia faktyczne:

W ramach strony pozwanej - (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w N. (GSM) – funkcjonuje od lat 80-tych pięć Zarządów Administracji Osiedli – tzw. (...) nr(...), (...) nr (...), (...) nr(...), (...) nr (...) i (...) nr (...). Najliczniejszym pod względem liczby członków oraz lokali mieszkalnych jest (...) nr(...), w którym jest około 2.800 członków. Najwięcej lokali użytkowych jest w (...) nr (...) Pawilony lokali użytkowych w (...) nr (...) były wznoszone ze środków wspólnych całej spółdzielni, na które składały się wkłady wszystkich członków spółdzielni niezależnie od podziału na (...)y. Największa liczba lokali użytkowych w (...) nr(...) jest wynikiem wznoszenia ich w czasie kiedy spółdzielnia posiadała najwięcej środków i prężnie się rozwijała. Od początku wyodrębnienia (...)ów, tj. od około 1986 roku w (...) Spółdzielni Mieszkaniowej przyjęta została praktyka, iż każdy (...) pozostaje na własnym rozrachunku, tj. środki wypracowane w danym (...)ie są przeznaczane dla członków zamieszkujących na danym osiedlu i nie są przekazywane do Spółdzielni celem podziału pomiędzy wszystkich członków. Na skutek takiej praktyki w (...)ach, w których funkcjonuje najwięcej lokali użytkowych, tj. w praktyce w (...) nr(...), mieszkańcy otrzymują najwięcej dofinansowania do opłat eksploatacyjnych. W całej spółdzielni obowiązują takie same zasady gospodarowania, lecz poszczególne (...)y sporządzają własne sprawozdania finansowe, które są przekazywane do Zarządu i na ich podstawie Zarząd sporządza jedno wspólne sprawozdanie, które jest przekazywane do sądu rejestrowego.

W 2013 roku Zarząd (...) Związku Rewizyjnego Spółdzielni Mieszkaniowych w T. przeprowadził lustrację pełną GSM w N. obejmującą lata 2010-2012. W wyniku przeprowadzonych czynności postawiono 11 wniosków polustracyjnych. Pkt 11 wniosków polustracyjnych dotyczył przeanalizowania zasadności odstępstwa od zasady równości członków spółdzielni przy obniżaniu opłat eksploatacyjnych dla wybranej grupy członków z tytułu podziału nadwyżki bilansowej.

W związku z pkt 11 wniosków polustracyjnych Zarząd (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w N. opracował projekt uchwały nr(...)w sprawie rozpatrzenia wniosku nr (...)protokołu lustracyjnego z protokołu lustracji pełnej przeprowadzonej w GSM za lata 2010-2012 - dotyczący podziału środków wypracowanych w poszczególnych (...)ach na dotychczasowych zasadach, czyli przyjęcie kontynuacji praktyki, by środki wypracowane w poszczególnym (...)ie były w nim spożytkowane, nie zaś dzielone pomiędzy wszystkich członów we wszystkich osiedlach.

Do uchwały zostały zgłoszone dwa projekty poprawek:

- 12 mieszkańców (...) nr (...) wniosło poprawkę o następującej treści: „od 01.01.2015r. dochody uzyskiwane z nieruchomości stanowiących własność GSM będą dzielone na dotychczasowej zasadzie”. W uzasadnieniu tej poprawki wskazano, że lokale użytkowe oraz miejsca dzierżawione zlokalizowane są na terenach poszczególnych (...)ów, które ponosiły i ponoszą cały czas koszty administrowania, eksploatacji i remontów tych obiektów; nadmieniono, że w czasie powstawania (budowania) osiedli obowiązkiem mieszkańców było finansowanie obiektów towarzyszących (m.in. pawilonów handlowo-usługowych);

- 10 mieszkańców (...) nr (...), w tym powód, zgłosiło poprawkę o treści: „od 01.01.2015r. dochody uzyskiwane z nieruchomości stanowiących własność GSM oraz gruntów będących w użytkowaniu wieczystym GSM – dzieli się na szczeblu Zarządu na poszczególne (...)y wprost proporcjonalnie do powierzchni użytkowej wszystkich lokali”. W uzasadnieniu tej poprawki wskazano na bezzasadność odstępstwa od zasady równości członków przy obniżaniu opłat eksploatacyjnych dla wybranej grupy członków z tytułu podziału nadwyżki bilansowej, a obniżki opłat przypadające na metr kwadratowy lokalu powinny być równe dla wszystkich członków GSM niezależnie do (...)u.

W okresie od 2 do 16 czerwca 2014 roku odbywały się Walne Zgromadzenia Członków (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w poszczególnych (...)ach, których przedmiotem było m.in. głosowanie nad zgłoszonymi projektami poprawek do pkt 11 wniosków lustracyjnych. Głosowania odbyły się: w (...) 1 - 12 czerwca 2014 roku, w (...) 2 - 5 czerwca 2014 roku, w (...) 3 - 2 czerwca 2014 roku, w (...) 4 - 10 czerwca 2014 roku i w (...) 5 - 16 czerwca 2014 roku. W poszczególnych (...)ach za uwzględnieniem poprawki w treści zgłoszonej przez (...) nr (...) czyli za przyjęciem rozliczeń na dotychczasowych zasadach głosowało łącznie 173 członków (w tym 142 w (...) nr(...)w (...) nr (...) - spośród 217 wszystkich głosujących, 39 było przeciw, 5 wstrzymało się od głosu. Za przyjęciem poprawki o treści zgłoszonej przez (...) nr (...)we wszystkich (...)ach łącznie oddało głos 55 członków spośród 229 głosujących, 171 było przeciw, 3 wstrzymało się od głosu. W dniu 18 czerwca 2014 roku Zarząd (...) Spółdzielni Mieszkaniowej podsumował, iż na podstawie wyników głosowania w poszczególnych (...)ach uchwała nr (...)została przyjęta z poprawką (...) (...), czyli przy przyjęciu, że od 1 stycznia 2015 r. dochody uzyskiwane z nieruchomości stanowiących własność GSM będą dzielone na dotychczasowych zasadach.

Powód K. W. oraz wiceprezes zarządu R. J. są mieszkańcami (...) nr(...). Prezes zarządu J. I. jest mieszkańcem (...) nr (...). Księgowa K. B. mieszka w (...) nr (...)

Sąd I instancji wskazał, że ustalone fakty były między stronami bezsporne, a ponadto wynikały z dokumentów.

Sąd wskazał też, że przesłuchana w charakterze świadka K. B. od około 10 lat pełni funkcję głównej księgowej (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w N.. Złożyła ona zeznania rzeczowe i adekwatne do tematyki postępowania i podała stosowane w spółdzielni zasady rozliczania wyniku finansowego pomiędzy poszczególnymi osiedlami, jednak nie była w stanie wskazać dokumentu lub aktu prawnego, z którego ta praktyka miałaby wynikać. Zauważyła, iż dokonywane dotychczas rozliczenie nie jest zgodne z zasadą równości wszystkich członków spółdzielni. Fakty podane przez tego świadka korespondują z zestawieniem wyników finansowych w poszczególnych (...)ach za lata 2010-2013.

W rozważaniach prawnych Sąd Okręgowy wskazał na odmienność regulacji dotyczących przeznaczenia pożytków i innych przychodów spółdzielni zawartych w przepisach ustawy z dnia 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze oraz w przepisach ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych. O ile ta pierwsza ustawa stanowi o podziale nadwyżki bilansowej, to druga z wymienionych ustaw nie zna takiego pojęcia, ale zawiera autonomiczną regulację dotycząca przeznaczenia pożytków i innych przychodów z nieruchomości wspólnej oraz pożytków i innych przychodów z własnej działalności gospodarczej spółdzielni. Stosownie do art. 5 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych pożytki i inne przychody z nieruchomości wspólnej służą pokrywaniu wydatków związanych z jej eksploatacją i utrzymaniem, a w części przekraczającej te wydatki przypadają właścicielom lokali proporcjonalnie do ich udziałów w nieruchomości wspólnej, zaś zgodnie z art. 5 ust. 2 tej ustawy pożytki i inne przychody z własnej działalności gospodarczej spółdzielnia może przeznaczyć na pokrycie wydatków związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w zakresie obciążającym członków oraz na prowadzenie działalności społecznej i oświatowej. Regulacja zawarta w art. 5 ust. 1 stanowi przepis bezwzględnie obowiązujący, zaś regulacja zawarta w art. 5 ust. 2 pozostawiając spółdzielni wybór co do przeznaczenia środków pozwala na określenie tych zasad w statucie lub stosownym regulaminie. Przy ustanawianiu tych zasad koniecznym jest jednak zachowanie wyrażonej w art. 18 prawa spółdzielczego zasady równości praw i obowiązków wynikających z członkowstwa spółdzielni. Natomiast zapisana w § 82 Statutu pozwanej spółdzielni regulacja dotycząca podziału nadwyżki bilansowej stanowi powtórzenie przepisów art. 75 – 77 prawa spółdzielczego.

Sąd I instancji stwierdził, że zaskarżona uchwała nr (...)nie określa, jakich dochodów dotyczy, czy są to dochody z nieruchomości wspólnej, o której traktuje art. 5 ust.1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, czy też dochody z działalności gospodarczej spółdzielni, o których mowa w art. 5 ust.2 tej ustawy i §82 statutu (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w N.. Uchwała nie precyzuje także zasad rozliczenia tych dochodów, odwołując się do nieokreślonych i niemożliwych do zweryfikowania zasad, których nie była w stanie określić nawet księgowa spółdzielni K. B., która odwołała się jedynie do uchwały z około 1986 roku dotyczącej wyodrębnienia (...)ów, od kiedy miała być stosowania zasada własnego rozrachunku każdego (...)u.

Sąd Okręgowy powołał też art. 6 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, zgodnie z którym różnica między kosztami eksploatacji i utrzymania danej nieruchomości, zarządzanej przez spółdzielnię a przychodami z opłat, zwiększa odpowiednio przychody lub koszty eksploatacji i utrzymania danej nieruchomości w roku następnym.

Rozważania powyższe doprowadziły sąd I instancji do wniosku, że nakreślona w toku postępowania praktyka (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w N. w zakresie podziału dochodów, czyli tzw. „dotychczasowych zasad”, mogłaby prowadzić do uznania, iż nie zachodzą podstawy do uchylenia uchwały – o ile treść uchwały dotyczyłaby pożytków i przychodów z nieruchomości wspólnej (art.5 ust.1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych). Praktyka, wedle której zysk wypracowany w danym (...)ie zostaje podzielony pomiędzy członków to osiedle zamieszkujących jest sposobem podziału zgodnym z art.6 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. jednak z treści uchwały nie wynika jakie są te dotychczasowe zasady podziału zysku. Przeciętny członek spółdzielni nie byłby w stanie na podstawie treści uchwały wywnioskować w jaki sposób to następuje. Taka redakcja uchwały, z której w zasadzie nic nie wynika, jest wadliwa. Wystarczyłoby w treści uchwały umieścić zapis wyjaśniający zasady podziału lub odesłanie do dokumentu, który ten sposób precyzuje. Z zaskarżonej uchwały nr (...) nie wynika czy dotyczy ona pożytków i innych przychodów z części wspólnej czy też z działalności gospodarczej. Redakcja zaskarżonej uchwały nr(...) jest zbyt ogólna, w zasadzie blankietowa, bowiem każdy sposób rozliczenia mógłby zostać pod nią subsumowany, o ile wykazane by zostało, że był dotychczas stosowany, także sposób sprzeczny z art.5 ust.1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych i § 82 Statutu. Zatem taka uchwała jako niekompletny i wadliwie zredagowany akt podlega uchyleniu, gdyż sprzeczna z art.5 ust.1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych i § 82 Statutu (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w N.. Z zestawienia treści uchwały, wniosków lustracji oraz dokumentów spółdzielni nie można bowiem wywnioskować o jakie „dotychczasowe zasady” w niej wymienione chodzi. Z tych też przyczyn sąd I instancji uchylił zaskarżoną uchwałę powołując jako podstawę prawną swego orzeczenia art.42 § 3 prawa spółdzielczego.

Na marginesie Sąd Okręgowy zauważył, że gdyby uchwała dotyczyć miała wyłącznie dochodów z części wspólnej nieruchomości, to na podstawie art. 5 ust.1 i art.6 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych podział następuje tylko w obrębie współwłaścicieli danej nieruchomości. Natomiast gdyby uchwała dotyczyć miała dochodów z działalności gospodarczej spółdzielni, czyli obejmowałaby hipotezę art. 5 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, to dochód dzielony być winien proporcjonalnie wśród wszystkich członków spółdzielni. Okoliczności te powinny być zatem w przyszłości uwzględnione i przyjęte do stosowania w pozwanej spółdzielni w ramach prawidłowo zredagowanej uchwały.

Wyrok powyższy w części uchylającej uchwałę zaskarżyła pozwana. Zaskarżonemu wyrokowi apelująca zarzuciła:

- naruszenie prawa materialnego, a to przepisów art. 75, art. 76 i art. 77 ustawy prawo spółdzielcze w związku z § 82, § 3 i § 4 ust. 5 Statutu pozwanej spółdzielni poprzez ich błędną wykładnię i niezastosowanie, a w efekcie błędne przyjęcie, iż istnieją podstawy do uchylenia uchwały nr (...) podczas gdy prawidłowa wykładnia ww. przepisów i postanowień Statutu powinna prowadzić do wniosku, że przepisy te i postanowienia winny mieć zastosowanie w sprawie, a Walne Zgromadzenie podjęło zaskarżoną uchwałę zgodnie z kompetencjami i uregulowaniami obowiązującymi w tym zakresie, i prowadzić do oddalenia powództwa;

- naruszenie prawa materialnego, a to postanowień § 109 ust. 16 Statutu pozwanej spółdzielni poprzez ich niezastosowanie a w efekcie przyjęcie, że istnieją podstawy do uchylenia zaskarżonej uchwały, gdyż jest ona zbyt ogólna, nie określa, jakich dochodów dotyczy, czy są to dochody z nieruchomości wspólnej, czy też z działalności gospodarczej spółdzielni, nie precyzuje także zasad rozliczania tych dochodów, odwołując się do nieokreślonych i niemożliwych do zweryfikowania zasad, uchwała jest w zasadzie blankietowa, bowiem każdy sposób rozliczenia mógłby zostać pod nią subsumowany w sytuacji, gdy zastosowanie tych przepisów i postanowień Statutu winno prowadzić do wniosku, iż zaskarżona uchwała spełnia wymogi przewidziane przepisami prawa, i do oddalenia powództwa;

- naruszenie prawa materialnego, a to przepisu art. 42 § 2 ustawy prawo spółdzielcze poprzez niezastosowanie tego przepisu a w efekcie błędne przyjęcie, iż istnieją podstawy do uchylenia uchwały nr (...), podczas gdy sąd uznając, iż uchwała jest sprzeczna z ustawą tj. przepisem art. 5 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych winien stwierdzić jej nieważność, a nie uchylać jej.

W konkluzji pozwana domagała się zmiany zaskarżonego wyroku w punkcie I i oddalenia powództwa.

Pozwany wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

W pierwszej kolejności wskazać należy, że apelujący nie podnosił zarzutów dotyczących ustaleń faktycznych, a Sąd Apelacyjny nie prowadził postępowania dowodowego i nie zmienił ustaleń poczynionych przez sąd I instancji. Stąd, stosownie do art. 387 § 2 ¹ k.p.c. uzasadnienie wyroku ogranicza się do wyjaśnienia podstawy prawnej wyroku i przytoczenia przepisów prawa.

Trafnie pozwana podnosi, że stwierdzenie, iż uchwała jest sprzeczna z prawem, powinno prowadzić do stwierdzenia jej nieważności, a nie do jej uchylenia. Art. 42 prawa spółdzielczego różnicuje skutki sprzeczności uchwały z ustawą oraz skutki sprzeczności uchwały z postanowieniami statutu bądź dobrymi obyczajami lub godzenia przez nią w interesy spółdzielni albo podjęcia jej w celu pokrzywdzenia członka spółdzielni. Zgodnie z art. 42 § 2 prawa spółdzielczego uchwała sprzeczna z ustawą jest nieważna, zaś zgodnie z art. 42 § 3 pozostałe ww. przyczyny mogą stanowić podstawę zaskarżenia uchwały do sądu. O ile konsekwencją skutecznego zaskarżenia uchwały do sądu jest jej uchylenie, o tyle nieważność uchwały sprzecznej z ustawą wynika z mocy samego prawa. Uchwały nieważnej uchylić nie można, a właściwym środkiem prawnym jest powództwo o ustalenie jej nieważności stosownie do art. 189 k.p.c., przy czym interes prawny w takim ustaleniu ma każdy członek spółdzielni. Stwierdzenie, że uchwała jest jednocześnie sprzeczna z przepisem ustawy i z postanowieniami statutu spółdzielni wyklucza uchylenie uchwały z uwagi na jej sprzeczność z postanowieniami statutu, gdyż sprzeczność z ustawą powoduje nieważność uchwały z mocy prawa (tak Sąd Apelacyjny w Krakowie w wyroku z dnia 14 września 2012 r. sygn. akt I ACa 784/12).. Mając na uwadze związanie sądu żądaniem pozwu (art. 321 § 1 k.p.c.) oznacza to, że w wypadku stwierdzenia przez sąd, iż zaskarżona uchwała jest sprzeczna z ustawą, powództwo o jej uchylenie powinno zostać oddalone.

Sąd Okręgowy jako przyczynę uchylenia uchwały wskazał jej nadmierną ogólność, blankietowość, powodującą możliwość subsumcji pod nią w zasadzie każdego sposobu rozliczenia. Jakkolwiek tę wadę uchwały sąd I instancji zakwalifikował jako sprzeczność z przepisem art. 5 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych i z § 82 Statutu pozwanej spółdzielni, to z taką oceną nie sposób się zgodzić. Przepis art. 5 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych określa w sposób bezwzględnie obowiązujący przeznaczenie pożytków i innych przychodów z nieruchomości wspólnej. Tymczasem, co trafnie stwierdza sąd I instancji, uchwała została tak zredagowana, że nie wiadomo, czy dotyczy ona tych właśnie przychodów, czy też przychodów z własnej działalności gospodarczej spółdzielni, o których mowa w art. 5 ust. 2, a nadto nie sposób na podstawie tej uchwały, bez badania dotychczas stosowanego sposobu podziału, określić, jak te przychody maja być dzielone. Taki sposób redakcji w istocie uniemożliwia poznanie jej rzeczywistej treści, nie można zatem mówić o sprzeczności z powołanym przepisem ustawy, jak też z postanowieniem zawartym w § 82 Statutu określającym sposób podziału zysku spółdzielni. Ani przepis ustawy, ani Statutu pozwanej spółdzielni nie określają wymogów formalnych dotyczących sposobu redagowania uchwał walnego zgromadzenia. Stąd wadliwa redakcja uchwały, uniemożliwiająca rozpoznanie na podstawie jej treści skutków, jakie ma ona wywołać w odniesieniu do mienia spółdzielni i praw jej członków, nie stanowi o jej sprzeczności ani z ustawą, ani też ze statutem. Taką cechę uchwały należy zakwalifikować jako jej sprzeczność z dobrymi obyczajami, te bowiem powodują konieczność ustanawiania norm wewnątrzspółdzielczych o jasnej i jednoznacznej treści, których konsekwencje są zrozumiałe dla każdego z jej członków. Sprzeczność uchwały z dobrymi obyczajami stanowi przesłankę jej zaskarżenia stosownie do art. 42 § 3 prawa spółdzielczego, a w konsekwencji przyczynę jej uchylenia.

Bezzasadnym jest zarzut naruszenia postanowień § 109 ust. 16 Statutu pozwanej spółdzielni. Abstrahując od jego błędnego zredagowania (postanowienia statutu nie stanowią przepisów prawa materialnego) zauważyć trzeba, że Statut w powoływanym § 109 ust. 16 stanowi, że zarząd jest zobowiązany do przygotowania pod względem formalnym i przedłożenia pod głosowanie na Walnym Zgromadzeniu projektów uchwał i poprawek zgłoszonych przez członków Spółdzielni. Zawarty w uzasadnieniu tego zarzutu wywód, że w myśl powołanego postanowienia zarząd spółdzielni nie mógł ingerować w treść zgłoszonej poprawki, która następnie stała się uchwałą, nie ma żadnego znaczenia dla podnoszonej w zarzucie kwestii braku należytego sprecyzowania uchwały. Czym innym jest wykonanie przez zarząd jego statutowego obowiązku, a czym innym ocena treści uchwały. Nie jest przedmiotem niniejszego procesu ocena, czy zarząd należycie wykonał swój obowiązek, ale czy podjęta uchwała jest sprzeczna z ustawą, statutem lub dobrymi obyczajami. Okoliczność, że przy podjęciu uchwały dochowane zostały wymogi proceduralne nie sanuje wadliwości merytorycznej dotyczącej treści tak podjętej uchwały.

Bezzasadnym jest tez zarzut naruszenia art. 75, art. 76 i art. 77 prawa spółdzielczego w związku z § 82, § 3 i § 4 ust. 5 Statutu pozwanej spółdzielni. Przyczyną uchylenia uchwały była jej redakcja powodująca niedookreśloność i niemożliwość zdekodowania wynikających z niej skutków. Tych kwestii powołane w zarzucie przepisy i postanowienie Statutu w ogóle nie dotyczą. Stąd podniesiony zarzut należałoby odnosić nie tyle do samego wyroku, co do niektórych rozważań zawartych w jego uzasadnieniu. Jakkolwiek w takiej sytuacji rozważania dotyczące tej kwestii nie są konieczne dla uzasadnienia orzeczenia sądu II instancji, to jednak Sąd Apelacyjny stwierdza, że kwestionowane w apelacji stanowisko sądu I instancji odnośnie autonomiczności regulacji ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych dotyczącej przeznaczenie przychodów i pożytków spółdzielni mieszkaniowej jest w pełni trafne. Przepis art. 1 ust. 7 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych odsyła do stosowania ustawy prawo spółdzielcze wyłącznie w zakresie nieuregulowanym w pierwszej z wymienionych ustaw. Skoro przepisy art. 4, art. 5 i art. 6 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych w sposób pełny regulują kwestie sposobu gospodarowania osiągniętymi przychodami i pożytkami i nie przewidują powstania nadwyżki bilansowej, to tym samym nie znajdą zastosowania regulacje prawa spółdzielczego dotyczące sposobu podziału i przeznaczenia takiej nadwyżki. Powołane przepisy ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych w istocie rozróżniają grupy rodzaje przychodów, których zawarta w nich regulacja dotyczy. Pierwsza z nich to pochodzące od członków spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali, osób nie będących członkami spółdzielni, którym takie prawa przysługują, członków spółdzielni będących właścicielami lokali i właścicieli lokali niebędących członkami spółdzielni wpłaty określone w art. 4. Te przychody służą celom określonym w powołanym przepisie, z którymi wiąże się obowiązek ich wpłaty, a ewentualna różnica między kosztami eksploatacji i utrzymania danej nieruchomości zarządzanej przez spółdzielnię a przychodami z wymienionych opłat zgodnie z art. 6 obligatoryjnie zwiększa odpowiednio przychody lub kosztów eksploatacji danej nieruchomości w roku następnym. Druga grupa został określona w art. 5 ust. 1 jako przychody i inne pożytki z nieruchomości wspólnej i służy wyłącznie pokrywaniu wydatków związanych z jej eksploatacje i utrzymaniem, a w części przekraczającej te wydatki przypada właścicielom lokali proporcjonalnie do ich udziałów w nieruchomości wspólnej. Rozwiązanie to przesądza wykorzystanie wszystkich przychodów i pożytków z danej nieruchomości, na cel wskazany w art. 5 ust. 1, to jest wyłącznie na tę samą nieruchomość, która te pożytki lub przychody przyniosła, jednak odnosi się wyłącznie do nieruchomości wspólnej, czyli wypadku, kiedy z danej nieruchomości wyodrębniono lokale stanowiące odrębną własność a przychody i pożytki pochodzą z nieruchomości wspólnej w rozumieniu ustawy o własności lokali. Wreszcie trzecia grupa, której dotyczy art. 5 ust. 2, to przychody z własnej działalności gospodarczej spółdzielni, a zatem działalności prowadzonej z wykorzystaniem jej mienia. Te przychody nie są przeznaczone na tę nieruchomość, w związku z którą powstały, ale spółdzielnia może je przeznaczyć na pokrycie wydatków związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w zakresie obciążającym członków oraz na prowadzenie działalności społecznej, oświatowej i kulturalnej. Skoro w odniesieniu do tych przychodów wskazane zostały tylko cele, na które mogą one zostać przeznaczone, ale nie sposób podziału, to podejmując stosowną uchwałę dotyczącą przeznaczenia tych środków spółdzielnia będzie stosować zasady wynikające z przepisów ustawy prawo spółdzielcze. W konsekwencji zastosowanie znajdzie także wyrażona w art. 18 § 1 prawa spółdzielczego zasada równości prawa i obowiązków członków spółdzielni. Zatem jeżeli środki te miałyby służyć zmniejszeniu opłat eksploatacyjnych uiszczanych przez członków spółdzielni, to koniecznym byłoby zachowanie równości wszystkich członków spółdzielni, a przewidziany przez § 2 ust. 3 Statutu podział na wyodrębnione osiedla mieszkaniowe sam przez się nie mógłby prowadzić do naruszenia zasady z przepisu art. 18 § 1 wynikającej. Niedookreśloność uchwały nie pozwala jednak na stwierdzenie, jaka zasadę podziału środków w niej ustalono, a w konsekwencji czy narusza ona powołany przepis.

Z powyższych przyczyn, na podstawie art. 385 k.p.c. apelacja, jako bezzasadna, podlegała oddaleniu.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. zasądzając od pozwanej, jako strony przegrywającej sprawę, na rzecz powoda kwotę odpowiadającą wynagrodzeniu pełnomocnika będącego radca prawnym ustalonemu w stawce minimalnej określonej przez przepisy § 10 ust. 1 w zw. z § 12 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu, przy uwzględnieniu że pełnomocnik reprezentował powoda po raz pierwszy przed sądem apelacyjnym.