Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Krakowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 lutego 2022 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:	SSA Paweł Rygiel
Protokolant:	starszy sekretarz sądowy Beata Zaczyk

po rozpoznaniu w dniu 9 lutego 2022 r. w Krakowie na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa Bank (...) S.A. w W. (poprzednio: (...) Bank S.A. w W.)

przeciwko J. K.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Okręgowego w Nowym Sączu

z dnia 11 grudnia 2019 r. sygn. akt I C 624/19

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 8.100 zł (osiem tysięcy sto złotych) tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

SSA Paweł Rygiel

sygn. akt I ACa 438/20

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 9 lutego 2022 roku

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Okręgowy:

- zasądził od pozwanej J. K. na rzecz strony powodowej (...) Bank S.A. w W. kwotę 531.417,20 zł z umownymi odsetkami w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP rocznie, ale nie więcej niż w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie, od dnia 16 sierpnia 2018 roku do dnia zapłaty, z tym, że odpowiedzialność pozwanej jest solidarna ze spółką z ograniczoną odpowiedzialnością (...) w W. (pkt I sentencji);

- zasądził od pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 33.387 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania (pkt II).

Sąd I instancji poczynił ustalenia stanu faktycznego co do zawarcia w dniu 16 października 2015 r. przez pozwaną spółkę (...) sp. z o.o. z powodem (...) Bank S.A. w W. (obecnie Bank (...) S.A. w W.) umowy kredytu nr (...) (...) „Kredyt obrotowy w rachunku bieżącym". Kredyt wynosił 470 000 zł i miał być spłacany w systemie linii kredytowej. Spłata miała nastąpić w ciągu 12 miesięcy z możliwością automatycznego przedłużenia limitu linii kredytowej o kolejne 12 miesięcy w razie posiada zdolności kredytowej. Sąd wskazał szczegółowo na postanowienia umowne dotyczące zapewnienia wpływów i obrotów na rachunku oraz uregulowanie kwestii wypowiedzenia umowy. Kredytobiorca miał także obowiązek poinformowania banku o zmianie adresu oraz innych istotnych danych, a w razie braku aktualizacji adresu – przesłanie korespondencji na adres wskazany w umowie uznane było za skuteczne.

Ponadto Sąd poczynił ustalenia w zakresie zawartej w dniu 13 października 2015 r. przez pozwaną J. K. z powodowym bankiem, umowy poręczenia nr (...), mocą której pozwana poręczyła za spłatę wierzytelności z umowy kredytowej udzielonej (...) Sp. z o.o. W umowie poręczenia wskazano, że poręczyciel nieodwołalnie i bezwarunkowo zobowiązuje się względem banku wykonać wszelkie zobowiązania za dłużnika wynikające z umowy kredytu w przypadku, gdy dłużnik nie wykona ciążących na nim zobowiązań w terminie i na warunkach określonych w umowie. Bank miał przesłać dłużnikowi wezwanie do zapłaty w formie pisemnej pod rygorem nieważności i zawiadomić o tym fakcie w formie pisemnej poręczyciela. Po bezskutecznym upływie wyznaczonego dłużnikowi terminu bank mógł żądać od poręczyciela spełnienia świadczenia w całości. J. K. zobowiązała się również do wskazywania nowego adresu do doręczeń, a w braku takiego wskazania właściwym miał być ostatnio wskazany adres miejsca zamieszkania poręczyciela.

Sąd poczynił ustalenia co do przekazania kredytobiorcy środków z kredytu i automatycznego przedłużenia linii kredytowej w 2016 r. (...) Sp. z o.o. zaprzestała terminowego spłacania kredytu, wobec czego powodowy bank kierował do niej wezwania do dobrowolnej spłaty zaległych należności. Sąd wskazał szczegółowo na kierowane wezwania do zapłaty, propozycje restrukturyzacji i postawienie wierzytelność w stan wymagalności w dniu 19 października 2017 r. w związku z upływem okresu kredytowania. Ostatnie wezwanie do zapłaty miało miejsce 22 marca 2018 r.

Zadłużenie na dzień wniesienia pozwu wynosiło 531 417,20 zł, w tym zaległy kapitał stanowił kwotę 470 000,00 zł.

Końcowo ustalił Sąd, że pozwana J. K. do 24 kwietnia 2017 r. pełniła funkcję Prezesa Zarządu pozwanej spółki (...) sp. z o.o. Na mocy umowy sprzedaży zawartej w tymże dniu pozwana swe udziały w spółce sprzedała M. S., która to na mocy uchwały Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników z tym dniem została nowym prezesem zarządu pozwanej spółki. W dniu 31 maja 2017 r. dokonano właściwych wpisów do KRS.

W rozważaniach prawnych Sąd wskazał na przepisy art. 69 ustawy z dnia 29.08.1997 r. Prawo bankowe regulujące umowę kredytu oraz na przepis art. 876 k.c. dotyczący umowy poręczenia. Podniósł, że pozwana umową poręczenia z dnia 13.10.2015 r. przyjęła na siebie odpowiedzialność za całość zobowiązań dłużnika wynikających z umowy, na wypadek gdyby ten nie wykonał ciążących na nim zobowiązań w terminie i na warunkach określonych w umowie. Skoro pozwana odpowiada z tytułu poręczenia, to zbycie przez nią udziałów w spółce (...) sp. z o.o. nie uchyla jej odpowiedzialności względem wierzyciela.

Nie podzielił Sąd I instancji argumentacji pozwanej J. K., że umowa kredytu którego spłatę poręczyła, nie została skutecznie wypowiedziana. Wskazał Sąd, że w niniejszej sprawie dla postawienia wierzytelności w stan wymagalności takie wypowiedzenie nie było konieczne. Przywołując art. 455 k.c. a contrario uznał, że było to roszczenie terminowe, które stało się wymagalne z chwila upływu terminu, co nastąpiło w dniu 19 października 2017 r.

W ocenie Sądu o postawieniu wierzytelności w stan wymagalności pozwani, wbrew podnoszonym zarzutom, zostali skutecznie poinformowani. Nie ma racji pozwana podnosząc, że to na powodzie, jako podmiocie profesjonalnym, ciążył obowiązek dochowania wszelkiej staranności w celu ustalenia aktualnego adresu dłużnika głównego celem skutecznego dokonania wezwania do zapłaty. Takie przerzucanie ciężaru dochowania należytej staranności pozostaje w sprzeczności z postanowieniami umowy, zgodnie z którymi to kredytobiorca zobowiązany był do wskazywania każdorazowo nowego adresu do doręczeń na terytorium RP. W umowie wyraźnie zastrzeżono, że w przypadku brak wskazania właściwego adresu właściwy jest ostatni wskazany adres do doręczeń. Zdaniem Sądu powodowy bank słusznie kierował zatem wszelkie zawiadomienia, w tym sądowe wezwanie do zapłaty, zgodnie z danymi podanymi w umowie. Powyższe uwagi odnośnie obowiązku wskazania zmiany adresu pozostają aktualne w odniesieniu do samej pozwanej J. K.. Pozwana zupełnie bezpodstawnie usiłowała zatem uchylić się od swej odpowiedzialności podnosząc, że to nabywca udziałów spółki (...) sp. z o.o. wziął na siebie obowiązek ujawnienia nowych danych adresowych.

O kosztach Sąd orzekł na zasadzie art. 98 k.p.c.

Od powyższego wyroku apelację wniosła pozwana J. K., zaskarżając go w całości. Wyrokowi zarzuciła brak wymagalności roszczenia względem niej w dniu wniesienia pozwu, jak i w dacie wydania orzeczenia. Podniosła, że bank kierował wezwania do zapłaty na nieaktualny adres (...) sp. z o.o., inny niż ujawniony w dniu 31 maja 2017 r. w KRS tj. adres w W.. Nie zostały zatem spełnione konieczne warunki jej odpowiedzialności w postaci skutecznego wezwania spółki do zapłaty zadłużenia na właściwy adres, bezskutecznego upływu terminu do zapłaty i wezwania poręczyciela do zapłaty. Pozwana nie ponosi zatem odpowiedzialności z tytułu umowy poręczenia.

Wniosła o zmianę wyroku poprzez oddalenie powództwa.

Strona powodowa wniosła o oddalenie apelacji i zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Apelacja pozwanej J. K. jako bezzasadna podlegała oddaleniu.

Sąd Apelacyjny podziela i przyjmuje za własne ustalenia stanu faktycznego poczynione przez Sąd I instancji w niniejszej sprawie. W ocenie Sądu ustalenia te zostały poczynione na podstawie wszystkich przeprowadzonych w sprawie dowodów, z poszanowaniem granic wyznaczonych art. 233 § 1 k.p.c. Nadto pozwana nie podnosiła zarzutów dotyczących oceny dowodów.

Apelująca zarzuca błędną ocenę Sądu co do wymagalności roszczenia powodowego banku. Kwestionuje, aby główny dłużnik – (...) sp. z o.o. w W. został prawidłowo wezwany do zapłaty zadłużenia z tytułu umowy kredytu, bowiem wezwania kierowano na nieaktualny adres w miejscowości L., zamiast w W..

Tymczasem należało zgodzić się z Sądem I instancji, iż powodowy bank prawidłowo kierował korespondencję na adres spółki (...) sp. z o.o. podany w umowie kredytu z dnia 16.10.2015 r. Jak wynika bowiem z § 9 ust. 3 pkt II. –IV. umowy kredytu – kredytobiorca zobowiązał się do wskazywania każdorazowo nowego adresu do doręczeń na terytorium RP. W przypadku braku wskazania właściwego adresu – ostatnio wskazany adres do doręczeń miał być adresem właściwym dla miejsca zamieszkania kredytobiorcy w postępowaniu sądowym. Ponadto spółka zobowiązała się informowania banku o każdej zmianie swoich danych osobowych lub poręczyciela, w tym m.in. zmianie adresu zamieszkania czy zameldowania, nadto o zmianach w lokalizacji firmy. Adres korespondencyjny jaki spółka podała w umowie to (...), (...)-(...) L.. Co prawda pierwsze wezwania do zapłaty z sierpnia 2017 r. bank kierował do pozwanej spółki i poręczyciela na adres M. (...) (...), (...)-(...) K., które to doręczenie nie było prawidłowe. Jednakże wezwanie do zapłaty z marca 2018 r. zostało już skierowane na właściwy adres z umowy: (...), (...)-(...) L.. Korespondencja nie zostało podjęta z adnotacją „zwrot – adresat wyprowadził się”, jednakże należy ją uznać za skutecznie doręczoną na ostatni podany przez (...) sp. z o.o. adres.

Jak słusznie podnosił Sąd Okręgowy okoliczność, iż w dniu 31 maja 2017 r. dokonano wpisu w KRS nowego adresu spółki ul. (...), (...)-(...) W. nie stanowił o braku skuteczności doręczenia banku na adres z umowy. Powodowy bank nie jest zobowiązany do poszukiwania aktualnych adresów zamieszkania lub siedziby kredytobiorców, skoro spółka w umowie zobowiązała się do samodzielnego informowania o zmianie adresu zamieszkania, lub też siedziby zarówno swojego, jak i poręczyciela na terenie RP. Brak takiej aktualizacji adresu skutkował prawidłowym doręczeniem na ostatni posiadany przez bank adres z umowy. Z kolei wezwanie z marca 2018 r. do J. K. zostało skierowane również na właściwy adres z umowy poręczenia ul. (...), (...)-(...) O. i została ona odebrana przez ojca pozwanej (k. 51), a zatem również doręczenie korespondencji poręczycielowi było prawidłowe.

Ponadto, jak również prawidłowo ocenił Sąd I instancji, nie było konieczne wypowiedzenie umowy kredytu, skoro roszczenie o spłatę linii kredytowej było terminowe i stało się - zgodnie z art. 455 k.c. a contrario - wymagalne z chwilą upływu terminu okresu kredytowania. Kredyt uruchomiony w dniu 19.10.2015 r. został automatycznie przedłużony o 12 miesięcy w październiku 2016 r., a zatem roszczenie o spłatę całego kredytu wraz z odsetkami i pozostałymi należnościami stało się wymagalne w dacie 19 października 2017 r. bez potrzeby stosowania procedury wypowiadania umowy.

Argumentacja pozwanej w zakresie braku właściwego wezwania głównego dłużnika do zapłaty zadłużenia oraz wypowiedzenia umowy nie zasługiwała na uwzględnienie.

Z uwagi na powyższe Sąd oddalił apelację pozwanej J. K., o czym orzekł w pkt 1 wyroku na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego rozstrzygnięto w myśl zasady odpowiedzialności za wynik sprawy na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c. zasądzając je od przegrywającej pozwanej na rzecz strony powodowej. Zasądzeniu podlegała kwota 8 100 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego pełnomocnika w osobie radcy prawnego zastępującego powodowy bank w postępowaniu apelacyjnym - ustalona w oparciu o § 2 pkt 7 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 2 zd. 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 265 ze zm.).

SSA Paweł Rygiel