Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Krakowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 stycznia 2020 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:	SSA Paweł Rygiel (spr.)
Sędziowie:	SSA Sławomir Jamróg SSA Józef Wąsik
Protokolant:	st. sekr. sądowy Paulina Klaja

po rozpoznaniu w dniu 23 stycznia 2020 r. w Krakowie na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Bank S. A. we W.

przeciwko W. C. i A. S. (poprzednie nazwisko A. C.)

o zapłatę

na skutek apelacji strony powodowej

od wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie

z dnia 8 listopada 2018 r. sygn. akt I C 1981/17

1. zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że nadaje mu treść:

I. zasądza od pozwanych W. C. i A. S. solidarnie na rzecz strony powodowej (...) Bank S.A. we W.:

a/ kwotę 69.993,79 zł (sześćdziesiąt dziewięć tysięcy dziewięćset dziewięćdziesiąt trzy 79/100 złotych) z odsetkami umownymi w wysokości 5,52 % w stosunku rocznym ale nie więcej niż czterokrotność stopy lombardowej NBP i nie więcej niż wysokość odsetek maksymalnych za opóźnienie, liczonymi od dnia 16 listopada 2016 r. do dnia zapłaty ;

b/ kwotę 3.621,16 zł (trzy tysiące sześćset dwadzieścia jeden 16/100 złotych) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi w stosunku do pozwanej A. S. od dnia 30 stycznia 2018 r. do dnia zapłaty, a w stosunku do pozwanego W. C. od dnia 10 lutego 2018 r. do dnia zapłaty;

c/ kwotę 2.262,97 zł (dwa tysiące dwieście sześćdziesiąt dwa 97/100 złote);

II. zasądza od pozwanych solidarnie na rzecz strony powodowej kwotę 4.570 zł (cztery tysiące pięćset siedemdziesiąt złotych) tytułem kosztów procesu.

2. zasadza od pozwanych solidarnie na rzecz strony powodowej kwotę 3.794 zł (trzy tysiące siedemset dziewięćdziesiąt cztery złote) tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

SSA Józef Wąsik SSA Paweł Rygiel SSA Sławomir Jamróg

sygn.. akt I ACa 487/19

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 23 stycznia 2020 r.

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Okręgowy oddalił powództwo, którym (...) Bank S.A. we W. domagał się zasądzenia od pozwanych W. C. i A. C., solidarnie, kwoty 69.993,79 zł wraz z odsetkami umownymi 5,52 % rocznie od 16 listopada 2016 r. do dnia zapłaty, nie więcej niż czterokrotność stopy lombardowej NBP, kwoty 1.556,05 zł z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, kwoty 2.065,11 zł z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kwoty 2.262,97 zł.

Sąd I instancji ustalił, że strony zawarły w dniu 10 stycznia 2007 r. umowę kredytu hipotecznego w PLN nr (...) Standardowe Oprocentowanie. Bank udzielił kredytu w kwocie 153.594,10 zł na okres 360 miesięcy.

Sąd przytoczył postanowienia umowne, w tym dotyczące wysokości i rodzaju oprocentowania kredytu, wysokości i terminów płatności rat, oprocentowania od zadłużenia przeterminowanego, uprawnienia i warunków wypowiedzenia umowy. Wskazał nadto, że kredytobiorcy oświadczyli, że do odbioru wszelkiej korespondencji upoważniają W. C. pod adresem (...) (...)

Sąd ustalił także, że pozwani zaprzestali spłacania rat kredytu, a ostatnią wpłatę dokonali w dniu 4 września 2017 r., która miała być uiszczona – zgodnie z harmonogramem spłat – do dnia 25 listopada 2015 r.

Pismami z dnia 16 maja 2016 r. skierowanymi do pozwanych, strona powodowa wypowiedziała ww. umowę kredytową. W powyższych pismach określono łączną kwotę zobowiązania wymagalnego na 4.282,63 zł, na którą składały się: wymagalny kapitał kredytu w kwocie 1.218,05 zł, wymagalne odsetki umowne w kwocie 878,44 zł, odsetki za opóźnienie w kwocie 15,65 zł oraz koszty windykacji w kwocie 1.143,15 zł. Strona powodowa wezwała pozwanych do natychmiastowej spłaty zadłużenia, oświadczając jednocześnie, iż wypowiedzenie umowy traci moc w dacie uregulowania przez dłużników zobowiązania wymagalnego, a dokonanie przez pozwanych spłaty będzie traktowane przez bank jako wyrażenie zgody na dalsze trwanie umowy. Pisma powyższe zostały wysłane pozwanym za pośrednictwem(...)na adres: Na (...), (...)W aktach sprawy brak potwierdzenia odbioru ww. pism przez pozwanych.

Sąd wskazał także, że powodowy bank poniósł w okresie od 18 października 2012 r. do 19 października 2016 r. koszty związane z wysyłaniem monitów i upomnień oraz prowizją dla zewnętrznej firmy windykacyjnej w łącznej wysokości 2.262,97 zł.

W tym stanie rzeczy Sąd uznał zgłoszone roszczenie za bezzasadne. Strona powodowa nie udowodniła bowiem (art. 6 k.c.), że w sposób skuteczny wypowiedziała łączącą strony umowę kredytową. Sąd wskazał, że zgodnie z § 10 ust. 4 umowy pisma wysłane przez bank na ostatni podany przez kredytobiorcę adres uważa się za skutecznie doręczone w dacie zwrotu korespondencji przez właściwy urząd pocztowy lub inną jednostkę upoważnioną do doręczania korespondencji. Pozwani podali w ww. umowie adres:(...) (...)jako adres właściwy do doręczeń dla ich obojga. Tymczasem strona powodowa dokonała doręczenia korespondencji pozwanym na adres: Na (...), (...)a więc inny niż określony w umowie kredytowej. Niezależnie od tego powodowy bank nie wykazał, by przedmiotowa korespondencja, zawierająca wypowiedzenie umowy, do pozwanych dotarła. Wobec zatem braku skutecznego doręczenia pozwanym wypowiedzenia umowy, okres wypowiedzenia nie rozpoczął biegu do dnia wyrokowania, co oznacza, że roszczenie powoda z tytułu kredytu nie stało się wymagalne.

Sąd uznał ponadto, że sam sposób dokonania wypowiedzenia był nieprawidłowy. Zgodnie bowiem z § 10 ust. 3 umowy, bank winien złożyć kredytobiorcy oświadczenie o wypowiedzeniu umowy kredytu w formie pisemnej pod rygorem nieważności, po uprzednim wezwaniu kredytobiorcy do uregulowania zobowiązań w terminie ustalonym przez bank, jednak nie krótszym niż 7 dni od daty otrzymania wezwania. Takiego wezwania powodowy bank do pozwanych nie wystosował.

Jednocześnie Sąd poczynił rozważania oceniając, że zarzuty pozwanych co do nieprawidłowego naliczenia kwoty kredytu i odsetek od zaległości są bezzasadne.

Od powyższego orzeczenia apelację wniósł powodowy Bank, zarzucając:

- naruszenie art. 6 k.c. poprzez niewłaściwą wykładnię i przełożenie ciężaru dowodu na stronę powodową;

- naruszenie art. 207 k.p.c. poprzez to, że w przypadku istnienia wątpliwości dotyczącej dokumentacji kredytowej Sąd nie skorzystał z instrumentów, o których mowa w art. 107 § 3 k.p.c.;

- naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów stąd niewłaściwą ich ocenę oraz poprzez błąd w ustaleniach faktycznych.

Apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienie powództwa w całości i zasądzenie kosztów postępowania za obie instancje.

Pozwani wnieśli o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Apelacja strony powodowej jest uzasadniona.

Przede wszystkim wskazać należy, że w sprawie nie budzą wątpliwości okoliczności faktyczne dotyczące treści łączącego strony stosunku prawnego, faktu, że pozwani zaprzestali płacenia rat kredytu, że były podstawy do złożenia przez stronę powodową pozwanym oświadczenia o wypowiedzeniu umowy, jak też dotyczące wysokości aktualnego zadłużenia z tytułu niespłaconego kredytu. W tym zakresie ustalenia Sądu I instancji Sąd Apelacyjny przyjmuje za własne. Dokonane one zostały w oparciu o wszystkie przeprowadzone dowody, a ich ocena mieści się w granicach wyznaczonych art. 233 § 1 k.p.c.

Jedyną przyczyną oddalenia powództwa było uznanie przez Sąd Okręgowy, że strona powodowa nie wykazała by w sposób skuteczny złożyła pozwanym oświadczenie o wypowiedzeniu umowy – tak z uwagi na brak doręczenia tego oświadczenia pozwanym, jak i brak poprzedzenia wypowiedzenia wezwaniem do uregulowania zobowiązań w wyznaczonym terminie. Ocena taka nie zasługuje na aprobatę.

Po pierwsze, w sprawie zostało wykazane, że bank skierował do pozwanych oświadczenie o wypowiedzeniu umowy na adres: Na (...), (...) jak też poza sporem pozostaje, że w umowie strony ustaliły, że doręczenia dla kredytobiorców będą doręczane pod adresem:(...) (...) Z okoliczności ujawnionych w toku postępowania pierwszoinstancyjnego w oczywisty sposób wynika, że w/w adresy są tożsame. Wynika to z oświadczenia samej pozwanej, która na rozprawie w dniu 8 listopada 2018 r. (k. 109 akt) przyznała, że w umowie kredytowej wskazany był adres (...) i ten adres się nie zmienił, z tym, że dodano ulice i aktualnie jest to adres: ul. (...). Zatem inne oznaczenie adresu pozwanych wynika wyłącznie ze zmian administracyjnych. Zasadne jest zatem ustalenie, że powodowy Bank skierował do pozwanych oświadczenie do wypowiedzenia umowy na adres właściwy, wynikający z umowy.

Przedmiotowa okoliczność znajduje potwierdzenie w dołączonych do apelacji dokumentach. Po pierwsze, sami pozwani kierując korespondencję do banku posługiwali się aktualnym oznaczeniem adresowym (k.126). Po drugie, do apelacji strona powodowa dołączyła potwierdzenie nadania oświadczeń wypowiadających umowę (k.135-136), z których wynika, że korespondencja została doręczona (na dowodzie doręczenia figuruje podpis syna adresatów). Do apelacji dołączono także pisma z daty 22 kwietnia 2016 r. skierowane do pozwanych, zatytułowane: ostateczne wezwanie do zapłaty (k. 127-128). W pismach tych bank wzywał do zapłaty w terminie 14 dni wskazanych w piśmie wymagalnych należności z tytułu przedmiotowej umowy kredytu, pouczał, że w razie braku zapłaty bank będzie upoważniony do wypowiedzenia umowy oraz – odwołując się do treści art. 75c ustawy Prawo bankowe - pouczał o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia. Z załączonych dowodów doręczenia (k. 129-130) wynika, że w/w korespondencja została odebrana przez kredytobiorców.

Uwzględniając powyższe Sąd Apelacyjny uzupełnił ustalenia faktyczne poprzez powołane wyżej okoliczności uznając, że tak przesądowe wezwanie do zapłaty, jak i oświadczenie banku o wypowiedzeniu umowy zostały pozwanym doręczone.

W ocenie Sądu skorzystanie dla celów dowodowych z załączonych do apelacji dokumentów było możliwe. Brak jest podstaw do uznania tych dowodów za spóźnione. Po pierwsze, w części przywołane wyżej okoliczności były przyznane przez pozwanych przed Sądem I instancji. Obok wyjaśnień pozwanej co do tożsamości oznaczeń adresowych, pozwani przyznali także, że otrzymali z banku pismo zatytułowane: ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty (protokół rozprawy z dnia 8 listopada 2018 r.). Wreszcie wskazać należy, że po doręczeniu pozwanym apelacji nie ustosunkowali się oni do okoliczności wynikających z dołączonych dokumentów. W odpowiedzi na apelację ograniczyli się do zaprezentowania ogólnikowego wywodu prawnego, bez odwołania się do skonkretyzowanych w tych dokumentach okoliczności. Na rozprawie apelacyjnej pełnomocnik pozwanych oświadczał, że nie ustosunkowuje się do przedmiotowych okoliczności. W tym stanie rzeczy Sąd Apelacyjny miał pełne podstawy do uznania, że strona powodowa wykazała wynikające z tych dokumentów fakty, a pozwani muszą ponieść negatywne konsekwencje nie wypełnienia przez nich określonego w art. 210 § 2 k.p.c. ciężaru złożenia oświadczenia co do twierdzeń strony przeciwnej.

W tym stanie rzeczy uznać należy, że strona powodowa w sposób skuteczny wypowiedziała pozwanym sporną umowę kredytową. Wypełniła obowiązki wynikające z § 10 ust. 3 umowy oraz z art. 75c ustawy Prawo bankowe. W konsekwencji, na skutek wypowiedzenia umowy, roszczenie powoda z tytułu kredytu stało się wymagalne.

W świetle dokonanych ustaleń faktycznych nie budzi wątpliwości wysokość żądanej przez stronę powodowa należności. W tym zakresie Sąd odwoławczy podziela ocenę Sądu Okręgowego.

Biorąc to pod uwagę Sąd Apelacyjny, na podstawie art. 386 § 1 k.p.c., orzekł jak w sentencji. O kosztach postepowania apelacyjnego orzeczono zgodnie z zasada odpowiedzialności za jego wynik (art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c.).

SSA Józef Wąsik SSA Paweł Rygiel SSA Sławomir Jamróg