Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Krakowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 września 2020 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:	SSA Paweł Czepiel
Sędziowie:	SSA Jerzy Bess SSA Grzegorz Krężołek (spr.)
Protokolant:	Iwona Mrazek

po rozpoznaniu w dniu 3 września 2020 r. w Krakowie na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowej w Z.

przeciwko (...) Zakładowi (...) w M.

o zapłatę

na skutek apelacji strony pozwanej

od wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie

z dnia 15 listopada 2018 r. sygn. akt I C 1888/17

oraz zażalenia powódki na rozstrzygnięcie o kosztach postępowania zawarte w punkcie III tego orzeczenia

1.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie III w ten sposób, że wymienioną tam kwotę 4 206 zł podwyższa do kwoty 8 260 zł (osiem tysięcy dwieście sześćdziesiąt złotych);

2.  oddala apelację strony pozwanej;

3.  zasądza od strony pozwanej (...) Zakładu (...) w M. na rzecz strony powodowej (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowej w Z. kwotę 3 204 zł (trzy tysiące dwieście cztery złote) tytułem kosztów postępowania odwoławczego.

SSA Jerzy Bess SSA Paweł Czepiel SSA Grzegorz Krężołek

Sygn. akt I ACa 489/19

I ACz 737/19

UZASADNIENIE

Strona powodowa (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w Z. – w pozwie skierowanym przeciwko(...)Zakładowi (...) w M. – wniosła o zasądzenie od niej na swoją jej rzecz kwoty 83.050,98 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz obciążenie strony przeciwnej kosztami procesu.

Uzasadniając żądanie wskazała , iż sprzedała pozwanemu szpitalowi materiały i środki medyczne, za które – pomimo upływu terminów płatności oraz braku kwestionowania ich jakości i ilości oraz prawidłowości wystawionych faktur VAT– nabywca nie zapłacił.

Na dochodzona sumę składają się :

kwota 66.511 zł tytułem należności głównej [zadłużenia], wynikającej z faktur VAT ujętych w zestawieniu przedstawionym przez spółkę,

kwota 2.331,98 zł, skapitalizowanych odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych , od należności wynikających z poszczególnych faktur VAT ujętych w tym zestawieniu za okres od dnia wymagalności danej faktury VAT do dnia 7 czerwca 2017 r., oraz

14.208 zł , naliczonej zgodnie z art. 10 pkt 1 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych z dnia 8 marca 2013 r. (Dz.U. z 2013r., poz.43) , jako rekompensata za koszty odzyskania należności.

Sąd I instancji, w dniu 5 października 2017r. wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym uwzględnił żądanie pozwu i obciążył stronę pozwaną kosztami postępowania w wymiarze 4.639 zł , w tym kwotę 3.600 zł wynagrodzenia za zastępstwo procesowe powódki.

(...) Zakład (...) w M. w sprzeciwie od tego orzeczenia , zakwestionował roszczenie powódki w zakresie kwoty 48.108,18 zł.

W tym zakresie domagał się oddalenia powództwa oraz zasądzenia na swoją rzecz od spółki kosztów postępowania według obowiązujących norm.

W motywach swojego stanowiska szpital argumentował , że w zakresie przez siebie oznaczonym , neguje roszczenie powódki tak co do zasady jak i wysokości. Podnosił , iż dokonał częściowej spłaty należności dochodzonych pozwem, w łącznej kwocie 33.900,18 zł.

Przyznał, iż w okresie współpracy ze stroną powodową , dochodziło do opóźnień w regulowaniu przez niego zobowiązań wobec powódki , jednakże twierdził , że nie jest ona uprawnioną aby dochodzić kwoty 14.208 zł na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych albowiem pomiędzy stronami doszło do zawarcia jedynie siedmiu takich transakcji nie natomiast tylu - jak twierdzi powódka- o których zaświadczają wszystkie przedłożone przez nią do akt faktury , obejmujące poszczególne płatności za środki i materiały medyczne.

Jego zdaniem żądanie przez spółkę z Z. zapłaty tak określonej ilościowo rekompensaty pozostaje w oczywistej sprzeczności ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem prawa do jej uzyskania przez wierzyciela oraz zasadami współżycia społecznego.

Po pierwsze dlatego, że brak regulowania płatności przez stronę pozwaną , w wymaganych terminach nie było przez nią zawinione gdyż znajdowała się w trudnej sytuacji finansowej, a po drugie, zapłata naliczonych w ten sposób zryczałtowanych kosztów dochodzenia należności , doprowadzi wyłącznie do bezpodstawnego wzbogacenia się spółki kosztem szpitala.

W toku sporu (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w Z., w związku z dokonywanymi systematycznie wpłatami pozwanego szpitala na poczet zaległych zobowiązań , ostatecznie określiła swoją pozostałą część , dotąd nie zaspokojonego żądania na kwotę 18.301,55 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych od kwoty 16.539,98 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 1.761,57 zł od dnia 7 lutego 2018 r. do dnia zapłaty.

Podtrzymała natomiast w całości żądanie obciążenia szpitala kosztami sporu , argumentując , że spłata zobowiązań , decydująca o ostatecznym określeniu żądania w ten sposób , nastąpiła już po wniesieniu pozwu.

Wyrokiem z dnia 15 listopada 2018r , Sąd Okręgowy w Krakowie :

- umorzył postępowanie w zakresie kwoty 29 806, 63 zł [ pkt I ],

- zasądził od strony pozwanej na rzecz powódki kwotę 18 301, 55 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych od kwoty 16 539, 98 zł od dnia 8 czerwca 2017r do dnia zapłaty , a od sumy 1 761, 57 zł od dnia 7 lutego 2-18r do dnia zapłaty [ pkt II] oraz

- zasadził od pozwanego na rzecz powódki sumę 4 206 zł , tytułem kosztów procesu. [pkt III sentencji wyroku ].

Okoliczności faktyczne , istotne z punktu widzenia oceny roszczenia spółki z Z. , Sąd Okręgowy ocenił jako pomiędzy stronami niesporne.

Zgodnie z nimi , (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w Z. jest podmiotem prowadzącym działalność w zakresie dystrybucji sprzętu medycznego. Współpracowała z pozwanym (...) Zakładem (...) w M., w zakresie dostarczania na jego rzecz materiałów i produktów medycznych.

W jej ramach strony zawarły siedem umów na dostarczenie takich rodzajowo towarów. Nosiły one daty : 23 czerwca 2015 r., 26 października 2015 r, 5 lipca 2016 r., 26 stycznia 2016 r., , 9 maja 2016r., 4 lipca 2016 r. i 30 stycznia 2017r.

Z tytułu dostarczonego pozwanemu zakładowi opieki zdrowotnej towaru strona powodowa wystawiała faktury VAT z odroczonym terminem płatności . Szpital nie zgłaszał żadnych zastrzeżeń ani co do jakości ani co do ilości sprzedanych w ten sposób materiałów i sprzętu ani też co do prawidłowości wystawionych i nadsyłanych mu dokumentów rozliczeniowych.

Pomimo upływu terminów płatności wskazanych w fakturach, strona pozwana do dnia orzekania o roszczeniu sprzedającej nie spłaciła w całości swojego zobowiązania.

W dniu 31 maja 2017 r. powodowa spółka wezwała szpital do zapłaty nieuregulowanej należności.

Realizując łączące strony umowy pozwana dokonała zapłat części tego zobowiązania:

w dniu 19 sierpnia 2016 r., kwoty 7.268,95 zł,

w dniu 28 lipca 2017 r., kwoty 19.957,49 zł,

w dniu 28 września 2017 r., 0 kwoty 6.673,74 zł oraz

w dniu 7 listopada 2017 r., kwoty 32.610,82 zł.

W ramach oceny prawnej Sąd I instancji wskazał , że poza tą częścią roszczenia , którą powódka skutecznie pod względem procesowym cofnęła , co doprowadziło do umorzenia postępowania [ pkt I sentencji wyroku z dnia 15 listopada 2018r ] , w pozostałym, podtrzymywanym zakresie, wskazanym w piśmie procesowym z 12 lipca 2018r , jest ono usprawiedliwione.

Zaakcentował , w ramach wskazania podstaw dla takiego wniosku , że pozwany szpital przyznał zarówno okoliczność współpracy handlowej ze stroną powodową, jak i zasadność wystawionych przez faktur VAT , stanowiących podstawę roszczenia dochodzonego pozwem. Uznawała także dochodzone roszczenia co do jego podstaw materialnych , skoro już w toku sporu dokonywała wpłat na ich poczet.

Oceniając te wpłaty i ich wpływ na zakres nadal istniejących zobowiązań szpitala wobec strony przeciwnej, Sąd I instancji podnosił, iż podlegały one zarachowaniu na wcześniejsze zobowiązania i odsetki, co sprawiło, że nie wyczerpały one dochodzonej należności w całości.

Powodowa spółka wykazała, w jaki sposób dokonała tych zaliczeń i jak dochodziło do pokrycia spornych należności dokonanymi wpłatami.

Konsekwencje tych czynności wierzycielki , uznane przez Sąd Okręgowy za skuteczne materialnie w zakresie skutku umorzenia zobowiązań strony pozwanej doprowadziły Sąd do konkluzji prawnej , że na rzecz powódki należy zasądzić od pozwanego kwotę 18.301,55 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych:

od kwoty 16.539,98 zł od dnia 8 czerwca 2017 r. / wniesienia powództwa/ do dnia zapłaty oraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 1.761,57 zł od dnia 7 lutego 2018 r. do dnia zapłaty.

Sąd Okręgowy wyjaśnił , że na zasądzoną kwotę składa się:

16.539,98 zł z tytułu wciąż niezaspokojonej należności głównej,

kwota 264,92 zł z tytułu skapitalizowanych odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych od wpłaconej kwoty 19.957,49 zł , liczonych od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty czyli 28 lipca 2017 r.,

kwota 198,02 zł z tytułu skapitalizowanych odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych od wpłaconej kwoty 6.673,74 zł liczonych od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty , czyli 29 września 2017 r., oraz

kwota 1.298,63 zł z tytułu skapitalizowanych odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych od wpłaconej kwoty 30.610,82 zł , liczonych od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, która nastąpiła 7 listopada 2017 r.

Uznając za nietrafny zarzut obronny strony pozwanej , w ramach którego negowała ona zasadność dochodzenia przez spółkę rekompensaty kosztów odzyskania należności na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych ( jedn. tekst Dz.U. z 2016 r., poz. 684 ) Sąd Okręgowy I instancji argumentował , że na podstawie tej normy wierzycielowi, od dnia nabycia uprawnienia do odsetek , o których mowa w art. 7 ust. 1 lub art. 8 ust. 1 ustawy , przysługuje od dłużnika, bez wezwania, równowartość kwoty 40 euro przeliczonej na złote, według średniego kursu euro ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski, ostatniego dnia roboczego miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym świadczenie pieniężne stało się wymagalne. Suma ta stanowi rekompensatę kosztów odzyskiwania należności.

Powołując się na ustawowa definicję transakcji handlowej z art. 4 ustawy , wskazywał , że jakkolwiek pomiędzy stronami sporu doszło do zawarcia tylko siedmiu umów tym nie mniej za transakcje należy uznać dokumenty wystawionych przez dostawcę materiałów i sprzętu faktur VAT. To one dopiero rodziły obowiązek zapłaty ceny , w odróżnieniu od wskazanych wyżej umów.

Nietrafny jest także kolejny zarzut szpitala twierdzącego , że ubieganie się o przyznanie tej, przewidzianej przez ustawę rekompensaty jest sprzeczne ze społeczno - gospodarczym przeznaczeniem tego prawa oraz zasadami współżycia społecznego.

Zdaniem Sądu I instancji dochodzenie tego świadczenia było ze strony powódki następstwem tego , że pozwany nie spełniał swoich świadczeń pieniężnych w terminie .

Nie sposób zatem zasadnie mówić , iż jest to działanie niezgodne z tymi zasadami czy przeznaczeniem prawa , które ma wyrównywać koszty dochodzenia nie zaspokojonych przez dłużnika na czas wierzytelności.

Rozstrzygając o kosztach sporu , przyjmując , że cofniecie części żądania przez spółkę z Z. było następstwem zapłat dokonywanych przez szpital w M. , Sąd uznał stronę pozwaną za przerywającą spór w całości.

Zasądził od niego z tego tytułu na rzecz powódki kwotę 4 206 zł .

Wyjaśnił przy tym , iż jest część kosztów , będąca pochodną zakresu zaskarżenia nakazu przez pozwanego. Zatem na ich sumę składają się :

opłata należna od pozwu w części zaskarżonej sprzeciwem tj., od kwoty 48.108,18 zł - 2.406 zł oraz kwota 1.800 tytułem uzupełnienia wynagrodzenia należnego pełnomocnikowi strony powodowej ponad zasądzoną nakazem zapłaty kwotę 3.600 zł stosownie do §2 pkt 6 i §3 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U.2015 poz. 1800).

Apelację od tego orzeczenia złożył tylko (...) Zakład (...) w M. i ograniczając jego zakres do tej części orzeczenia , którą Sąd I instancji zasądził na rzecz powódki kwotę 16 539, 98 zł oraz obciążył szpital kosztami postępowania ,

opierając ją wyłącznie na zarzutach naruszenia prawa materialnego pod postacią nieprawidłowego zastosowania przez Sąd Okręgowy :

a/ art. 4 pkt 1 / ustawy z dnia 8 marca 2013 o terminach zapłaty w transakcjach handlowych / jedn. tekst DzU z 2016 poz. 684 / , jako następstwa niepoprawnego przyjęcia , że każda wystawiona przez powódkę- dostawcę sprzętu i materiałów medycznych- faktura VAT była odrębną transakcją handlową, w rozumieniu tej normy , mimo , że czynność wystawienia takiego dokumentu nie odpowiadała ujętej w nim definicji takiej transakcji,

b/ art. 10 ust. 1 i 3 tej ustawy ,wobec nietrafnego uznania , że kwota 40 euro należna jest od każdej z wystawionych faktur VAT , a nie transakcji , którą jest konkretna umowa z zastrzeżeniem art. 11 ust. 2 ustawy,

c/ art. 65 §2 kc , jako następstwa nietrafnego przyjęcia , że strony sporu uzgodniły spełnianie świadczenia pieniężnego przez szpital w częściach, mimo braku do takiego wniosku wystarczających podstaw faktycznych , w tym nie da się go sformułować na podstawie treści umów zawartych przez strony ,

d/ art. 5 kc , wobec niepoprawnego braku oceny roszczenia powódki jako sprzecznego z zasadami współżycia społecznego.

We wniosku środka odwoławczego pozwany szpital domagał się w pierwszej kolejności wydania przez Sąd Apelacyjny rozstrzygnięcia reformatoryjnego , którym powództwo zostanie oddalone w całości , a przeciwniczka procesowa obciążona kosztami sporu na rzecz skarżącego .

Jako wniosek ewentualny sformułował żądanie uchylenia wyroku z dnia 15 listopada 2018r i przekazania sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania.

Odpowiadając na apelację powódka domagała się jej oddalenia jako pozbawionej usprawiedliwionych podstaw oraz obciążenia (...) Zakładu (...) w M. kosztami postępowania apelacyjnego.

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w Z., złożyła zażalenie kwestionując sposób w jaki Sąd I instancji rozstrzygnął o kosztach procesu [ pkt III orzeczenia ].

Zarzucając naruszenie w ten sposób prawa procesowego , a to art. 502 §2 , 505§2 oraz 108 §1 w zw z art. 98 kpc , we wniosku środka odwoławczego postulowała taką zmianę tej części wyroku Sądu I instancji, w wyniku której na jej rzecz zostanie od przegrywającej strony pozwanej, zasądzona suma nie 4 26 zł ale 8 260 złotych.

Domagała się także przyznania kosztów postępowania zażaleniowego.

W motywach środka odwoławczego wskazała przyczyny z których, jej zdaniem, stanowisko Sądu instancji, w odniesieniu do kosztów procesu i ich rozliczenia pomiędzy stronami w orzeczeniu wydanym po złożeniu sprzeciwu od nakazu zapłaty , nie jest poprawne i prowadziło do nieuzasadnionego ograniczenia należnej skarżącej spółce kwoty kosztów.

Rozpoznając apelację Sąd Apelacyjny rozważył :

Środek odwoławczy strony pozwanej nie jest uzasadniony i podlega oddaleniu.

Został on oparty wyłącznie na zarzutach materialnych.

Nie powołanie zarzutów procesowych , którymi Sąd Odwoławczy jest związany , a w szczególności tych, w ramach których strona skarżąca negowałaby sposób dokonania przez Sąd niższej instancji ustaleń , przyjętych jako podstawa faktyczna kontrolowanego instancyjnie orzeczenia , ma to następstwo ,że ustalenia te Sąd II instancji , jako niekwestionowane, przyjmuje za własne.

W ich świetle zarzuty apelacyjne , postawione przez (...)Zakład (...) w M. , nie mogą być uznane za uzasadnione.

Zakres środka odwoławczego jednoznacznie wskazuje , że strona pozwana neguje jedynie tę część zasądzonego roszczenia , którego podstawą materialną jest przewidziana przez art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 2013r o terminach zapłaty w transakcjach handlowych [ jedn. tekst DzU z 2016 poz. 684] , a obejmuje ono zryczałtowaną kwotę należną wierzycielowi, w warunkach tam opisanych , mającą stanowić równowartość kosztów odzyskania należności , której dłużnik nie zrealizował wobec niego w terminie.

Podważanie podstawy do powstania po stronie powódki tak oznaczonego roszczenia o charakterze procesowym , biorąc pod rozwagę podniesione , mające to stanowisko wspierać , zarzuty apelacyjne oraz argumentację powołaną dla ich uzasadnienia pozwalają na wniosek , że skarżący szpital uznaje z jednej strony , że roszczenie to powinno być ograniczone ilościowo [ jako należne jedynie od siedmiu transakcji handlowych w rozumieniu art. 4 ust. 1 ustawy , z którymi identyfikuje umowy stron , wskazane w ustaleniach faktycznych , zawarte przez nie na przestrzeni lat 2015 – 2017 .

Z drugiej uznaje jednak , iż roszczenie z powołanej podstawy nie powinno zostać jednak uwzględnione w jakimkolwiek zakresie dlatego , iż jego dochodzenie przez spółkę z Z. jako niezgodne z zasadami współżycia społecznego , stanowiąc przejaw nadużycia przez spółkę - dostawcę materiałów i sprzętu medycznego, jej prawa podmiotowego.

Ta argumentacja nie może być uznana za zasadną .

Jak wynika z tej części motywów zaskarżonego wyroku , która została poświęcona ocenie prawnej roszczeń zgłoszonych przez powódkę , zdaniem Sądu Okręgowego ta zryczałtowana kwota o której mowa w art. 10 ust. 1 ustawy jest powódce należna od każdej , wystawionej przez nią faktury VAT albowiem to każdorazowo ten dokument , jako stanowiący podstawę dla obowiązku zapłaty po stronie szpitala, był transakcją handlową o której stanowi art. 4 ust. 1 ustawy.

Takie stwierdzenie jest oczywiście niefortunne, zupełnie trafne, a nawet wręcz nieporadne i może wprowadzać w błąd , co do rzeczywistej intencji argumentacyjnej Sądu I instancji. Tym nie mniej nie może być, jak chce tego skarżący szpital , podstawą do uznania , iż tak motywowane orzeczenie może być skutecznie podważone stawianymi przezeń zarzutami materialnymi, odwołującymi się do norm ustawy z dnia 8 marca 2016r.

Wbrew tym zarzutom , nie można podzielić zapatrywania strony pozwanej , że transakcjami handlowymi było siedem umów o których była mowa wyżej. Argumentując w ten sposób , strona pozwana nie dostrzega , że ich jednobrzmiące postanowienia §2 / por. k. 66, 72, 78, 91, 95, 110v i 106 akt/, jednoznacznie wskazywały , że realizacja poszczególnych dostaw sprzętu i materiałów medycznych nastąpi na podstawie indywidualnych zamówień strony pozwanej na ich poszczególne partie / części /.

Postanowienie to każe każdą z tych umów , do których odwołuje się apelujący , traktować nie jako transakcję handlową w rozumieniu art. 4 ust. 1 ustawy ale jako kontrakt ramowy , określający rodzaj oraz ogólną wartość przyszłych zamówień rodzajowo określonego asortymentu rzeczy niezbędnych szpitalowi , który jakkolwiek wyznacza granice współpracy handlowej kontrahentów w oznaczonym czasie ale nie rodzi po żadnej ze stron zindywidualizowanych obowiązków, w tym po stronie pozwanej obowiązku zapłaty świadczenia pieniężnego / z tytułu ceny / , w określonym terminie , niedochowanie którego byłoby źródłem powstania po stronie wierzyciela /który zrealizował świadczenie własne / roszczenia o zapłatę ustawowych odsetek za opóźnienie o jakim mowa - w przypadku szpitala , jako podmiotu publicznego - art. 8 ust. 1 ustawy.

Dopiero takie poszczególne zamówienia szpitala , na partie , generalnie w ten sposób określonych ilościowo , rodzajowo oraz co do ogólnej wartości materiałów i urządzeń medycznych , obowiązki stron indywidualizowały w sposób , który spełniał te wymagania o których była mowa wyżej.

Pochodną tych zamówień , w warunkach ich zrealizowania ze strony spółki z Z., były wystawiane przez stronę powodową faktury VAT [których , nota bene, w toku sporu strona obecnie apelująca w żadnym zakresie nie negowała, co do ich wiarygodności , w tym tego , że poprawnie dokumentują rzeczywiście wykonane przez kontrahentkę szpitala świadczenia wzajemne.

Zatem transakcjami handlowymi w rozumieniu ustawy , w relacjach gospodarczych pomiedzy stronami sporu, były indywidualnie oznaczone przez stronę pozwaną zamówienia partii sprzętu i materiałów medycznych , niespornie wykonanych przez powódkę za które szpital nie zapłacił w umówionym terminie, potwierdzeniem których są wskazane wyżej dokumenty rozliczeniowe wystawione przez realizującą je powódkę.

Tego rodzaju indywidualizacja wzajemnych praw i obowiązków kontraktowych , przewidziana przez umowy generalne zawarte przez strony w latach 2015 – 2017, pozwala także na sformułowanie wniosku prawnego , że [ wbrew stanowisku skarżącego ] strony umówiły się na realizację świadczeń dostawcy częściami , a zamówienia szpitala , określające także terminy dostaw tych części . Usprawiedliwia także wniosek kolejny a mianowicie , że tym samym dostawy odbywały się według harmonogramu założonego przez stronę pozwaną , determinowanego bieżącymi potrzebami szpitala i faktycznie aprobowanego przez powódkę , realizującą zamówione partie we wskazanych w zamówieniach terminach.

Niesporne w sprawie nie dochowanie terminów zapłat cen za poszczególne partie dostarczonego towaru przez zamawiający szpital każdorazowo rodziło po stronie wierzycielki przewidziane ustawowo prawo do kwoty odpowiadającej ryczałtowej należności, mającej kompensować koszty dochodzenia tej należności

Wszystko to wyklucza podzielenie , któregokolwiek z zarzutów materialnych odnoszących się do sposobu zastosowania przez Sąd I instancji norm ustawy z 8 marca 2013r o terminach zapłaty w transakcjach handlowych a także zarzutu naruszenia art. 65 ust. 2 kc.

Nie ma także racji skarżący podnosząc zarzut naruszenia art. 5 kc.

Skuteczne postawienie tego zarzutu wymagałoby wykazania przez apelującą stronę pozwaną faktów, w sposób jednoznaczny wskazujących , że wbrew zasadom lojalności w stosunkach handlowych, (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w Z. , swoim celowym, podjętym z rozmysłem działaniem , po to , aby uzyskać prawo do zryczałtowanych sum o których stanowi art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 2013r , kosztem drugiej strony , doprowadziła do sytuacji w której szpital nie zaspokoił swoich zobowiązań finansowych wobec niej -z tytułu cen poszczególnych części zamówionego sprzętu i materiałów. Takiej inicjatywy dowodowej pozwany szpital nie podjął co już wystarcza dla odparcia weryfikowanego zarzutu.

To , że zamawiająca dochodzi roszczenia przewidziane przez ustawę, w warunkach, co niesporne, braku terminowej zapłaty za wykonane przez siebie zamówienia , nie może być uznane za usprawiedliwioną podstawę zastosowania art. 5 kc i na tej podstawie odmowy udzielenia dostawcy ochrony prawnej.

Nie było też dostatecznych podstaw do tego, aby wobec przerywającego w całości spór szpitala , w miejsce ogólnej reguły odpowiedzialności za wynik sprawy , w zakresie rozliczenia kosztów procesu, odwoływać się do wyjątkowej ,w zakresie zastosowania normy art. 103 kpc , uwalniając go od obowiązku ich zwrotu na rzecz wygrywającej.

To , że strona pozwana jest szpitalem publicznym, utrzymującym się ze świadczeń zdrowotnych realizowanych na rzecz pacjentów , opłacanych przede wszystkim z funduszy NFZ, samo przez się nie przemawia dostatecznie za zastosowaniem takiego odstępstwa. Skarżący nie wskazał na żadną argumentację , która w odniesieniu do szczególnej sytuacji dotyczącej tej konkretnej jednostki publicznej służby zdrowia, za takim odstępstwem mogłaby zasadnie przemawiać.

Dlatego też w uznaniu , iż żaden ze stawianych zarzutów apelacyjnych nie jest trafny , opartą na nich apelację Sąd II instancji oddalił , na podstawie art. 385 kpc.

Rozpoznając zażalenie , Sąd Apelacyjny II ocenił , że jest ono usprawiedliwione i należy podzielić jego wniosek o zmianę objętej nim części orzeczenia z dnia 15 listopada 2018r.

Ma rację strona powodowa podnosząc zarzut naruszenia przez Sąd niższej instancji przepisów prawa procesowego.

Normy te narusza , nie do końca zrozumiała , argumentacja Sądu Okręgowego , której konkluzja sprowadza się do niepoprawnego wniosku prawnego [ na którym opiera się treść zaskarżonego zażaleniem punktu III wyroku ] , że po rozpoznaniu sprawy , w warunkach gdy strona pozwana złożyła sprzeciw od części roszczenia stwierdzonego nakazem zapłaty , wydanym w postępowaniu upominawczym , Sąd orzeka jedynie o części kosztów procesu , stanowiącej pochodną zakresu żądania powódki o której obowiązany był rozstrzygnąć w wyroku.

W ocenie Sądu II instancji skarżąca powódka ma rację , w motywach zażalenia podnosząc , iż w takiej sytuacji / częściowego zakwestionowania sprzeciwem wydanego nakazu upominawczego / , Sąd jest zobowiązany orzec w wyroku o kosztach procesu w całości.

Norma art. 505 kpc , która reguluje w sposób szczególny wobec reguł ogólnych dotyczących rozpoznawania spraw w procesie , skutek złożenia sprzeciwu od nakazu wydanego w postępowaniu upominawczym nie wskazuje na ten skutek w odniesieniu do kosztów postępowania. Skoro tak , to obowiązkiem Sądu I instancji było orzec o tych kosztach w orzeczeniu rozstrzygającym sprawę , traktowaną jako całość , mającą za przedmiot roszczenie procesowe powódki skierowane wobec po-zwanego szpitala , zindywidualizowane przez treść żądania oraz fakty powołane dla jego uzasadnienia.

Obowiązek ten dotyczył orzekania o całości związanych z tak rozumianą sprawą cywilną kosztów , niezależnie od tego o jakiej części roszczenia procesowego rozstrzygał w tym orzeczeniu , po tym kiedy od nakazu został zgłoszony sprzeciw.

Nieco inaczej kwestię tę ujmując , złożenie sprzeciwu przez pozwany szpital , niezależnie od jego zakresu , zniweczyło w całości zawarte tam orzeczenie o kosztach postępowania , nakładając na Sąd I instancji obowiązek orzeczenia o nich w zaskarżonym wyroku.

Zatem ma rację żaląca się negując - jako zaniżoną- ich wysokość wskazaną w punkcie III sentencji zaskarżonego wyroku.

Argumentacja powódki, przemawiająca za jej określeniem na kwotę łączną 8 260 zł , w warunkach gdy szpital w M. musi by uznany za przerywającego spór w całości, jest poprawna , wobec tego jej powtarzanie co do elementów składowych ją tworzących tę sumę jest w tym miejscu zbędna.

Z podanych przyczyn , w uwzględnieniu środka odwoławczego strony powodowej , Sąd II instancji zmienił , zgodnie z jego wnioskiem , treść punktu III zaskarżonego wyroku.

Rozstrzygając o kosztach postępowania odwoławczego / apelacyjnego i zażaleniowego /, Sąd Apelacyjny zastosował art. 98 §1 i 3 kpc w zw z art. 108 §1 i 391 §1 kpc i wynikającą z niej dla wzajemnego rozliczenia stron z tego tytułu , zasadę odpowiedzialności za wynik sprawy.

Zważywszy na wartość przymiotów zaskarżenia wskazanych zarówno w apelacji jak i zażaleniu oraz fakt , że koszty te , po stronie powódki , wyczerpują się w wynagrodzeniu profesjonalnego pełnomocnika będącego adwokatem oraz w opłacie od zażalenia [ 54 zł ] , suma , którą zobowiązany jest ponieść z tego tytułu przerywający szpital wynosi łącznie 3204 zł. Składja się na nią opłata od zażalenia- 54 zł - oraz wynagrodzenie adwokata , ustalone na podstawie §2 pkt 5 oraz pkt 3 w zw. z §10 ust. 1 pkt.2 i ust. 2 pkt 2 Rozporządzenia MS w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015r [ DzU z 2015 poz. 1800].

SSA Jerzy Bess SSA Paweł Czepiel SSA Grzegorz Krężołek