Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Krakowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 maja 2019 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:	SSA Paweł Czepiel
Sędziowie:	SSA Anna Kowacz-Braun SSA Grzegorz Krężołek (spr.)
Protokolant:	st. sekr. sądowy Urszula Kłosińska

po rozpoznaniu w dniu 25 kwietnia 2019 r. w Krakowie na rozprawie

sprawy z powództwa W. W. (1), M. W. c. S. i S. (1), S. W. (1), M. W. c. S. i J.

przeciwko (...) Bank (...) S.A. w W.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

na skutek apelacji strony pozwanej

od wyroku Sądu Okręgowego w Nowym Sączu

z dnia 16 marca 2018 r. sygn. akt I C 1178/17

1.  zmienia zaskarżony wyrok nadając mu treść:

„I. oddala powództwo;

II. zasądza od powodów W. W. (1), M. W. c. S. i S. (1), S. W. (1), M. W. c. S. i J. na rzecz strony pozwanej (...) Bank (...) S.A. w W. solidarnie kwotę 10 817 zł (dziesięć tysięcy osiemset siedemnaście złotych) tytułem kosztów procesu.”;

2.  zasądza solidarnie od powodów na rzecz strony pozwanej kwotę 45.039 zł (czterdzieści tysięcy trzydzieści dziewięć złotych) tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

SSA Anna Kowacz-Braun SSA Paweł Czepiel SSA Grzegorz Krężołek

Sygn. akt I ACa 625/18

UZASADNIENIE

Powodowie M. W.[ córka S. i S. (1), W. W. (1), S. W. (1) i M. W.[ córka S. i J. ], domagali się pozbawienia w całości wykonalności tytułu wykonawczego wystawionego przez stronę pozwaną (...) SA

- Bankowego Tytułu Egzekucyjnego z dnia 31 stycznia 2014r. ( (...)), zaopatrzonego w klauzulę wykonalności nadaną w dniu 10 lutego 2014r. przez Sąd Rejonowy w L. ( w sprawie o sygnaturze(...)) oraz

dalszego Bankowego Tytułu Egzekucyjnego z dnia 31 stycznia 2014r. ( (...)), zaopatrzonego w klauzulę wykonalności nadaną w dniu 29 maja 2015r. przez Sąd Rejonowy w L.( w sprawie o sygnaturze (...)).

Wnieśli także o obciążenie strony przeciwnej na swoja rzecz kosztami procesu.

W motywach żądania wskazali , że zawarli w dniu 30 października 2009r ze stroną pozwaną umowę kredytu hipotecznego (...).

Bank, w związku z brakiem spłaty przez nich dwóch rat kredytu, wystawił BTE oraz wniósł o nadanie klauzuli wykonalności tak tytułowi pierwszemu jak i dalszemu . Ich zdaniem strona pozwana nie była przy ich wnoszeniu należycie reprezentowana albowiem osoby pod nimi podpisane nie były należycie umocowane do działania jego imieniem.

W ich ocenie żądanie jest usprawiedliwione także dlatego , że obydwa kwestionowane przez nich tytuły nie odpowiadają wymaganiom opisanym przez obawiający w dacie ich wystawienia art. 96 ust. 2 ustawy prawo bankowe.

Po pierwsze dlatego ,.iż wierzytelność nimi stwierdzona nie była jeszcze wymagalna albowiem strona pozwana nie dokonała uprzednio, wobec żadnego z powodów , w sposób skuteczny, wypowiedzenia umowy kredytowej z której ich dług potwierdzony w tych tytułach , wynikał.

Po wtóre wskazane w nich odsetki nie odpowiadały treści wskazanego przepisu, bowiem w pkt 2 BTE nie wymieniono stopy procentowej, wg której je obliczono. Tymczasem powinny być tak oznaczone aby dłużnik miał realną możliwość ich weryfikacji. Powinny także zostać strukturalnie wyodrębnione z innych elementów składowych zobowiązania dłużnika . Także i tego wymagania obydwa tytuły wystawione przez (...) Bank (...) SA w W. nie spełniają.

Odpowiadając na pozew strona pozwana domagała się oddalenia powództwa oraz obciążenia powodów kosztami sporu.

W swoim stanowisku procesowym podnosiła , iż w dniu 30 października 2009 r. zawarła z powodami umowę o kredyt hipoteczny.

Z uwagi na brak płatności rat kredytowych wypowiedziała im umowę. W związku z istnieniem wobec nich wymagalnej wierzytelności wnikającej z niej , w dniu 31 stycznia 2014 r. wystawiła przeciwko nim BTE nr (...), w którym szczegółowo wskazano, co konkretnie składa się na wymagalna wierzytelność banku o łącznej kwocie 382 963,80 zł.

Ponadto w tytule tym stwierdzono , że dalsze odsetki od dnia 31 stycznia 2014 r. do dnia całkowitej spłaty należności głównej, naliczane są od należności głównej w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego.

Po wystawieniu tytułu bank złożył wniosek o nadanie temu tytułowi sądowej klauzuli wykonalności.

W związku ze spełnieniem wszystkich wymogów wskazanych w art. 96 ustawy Prawa bankowe Sąd Rejonowy wL., postanowieniem z dnia 14 lutego 2014 wnisek banku uwzględnił.

Na kolejny wniosek banku , dniu 29 maja 2015 r. ten sam Sąd nadal klauzulę wykonalności dalszemu bankowemu tytułowi egzekucyjnemu nr (...) z dnia 31 stycznia 2014 r.

Strona pozwana podniosła , że obydwie autorki wniosku o nadanie tych klauzul były należycie umocowane do dokonania tych czynności imieniem banku.

Wbrew stanowisku powodów, nie miał obowiązku, ubiegając się o ich nadanie, dokumentowania tego ,iż skutecznie dokonał wypowiedzenia umowy kredytowej wobec dłużników .

Nie był także zobligowany do wskazywania w tytułach takiego sposobu identyfikacji świadczenia odsetkowego , na które byli kontrahenci powołują się w uzasadnieniu swojego żądania.

Bank podkreślił jednak , iż tego rodzaju wyodrębnienie odsetek od innych składników długu W. jak również identyfikacja wierzytelności z tego tytułu została w tytule dokonana poprzez wskazanie w nim wysokości nalaności odsetkowej za zamknięty okres , opisany w BTE , a nadto poprzez wskazanie , że za okres po dacie jego wystawienia [ 31 stycznia 2014r] będą one naliczane w sposób podany przez pozwaną w odwołaniu się do stopy lombardowej Narodowego Banku Polskiego.

W toku postępowania powodowie eksponowali zarzut nie dokonania przez bank skutecznego wypowiedzenia umowy , argumentując , że w piśmie z dnia 16 października 2013r [ doręczonego powodom w różnych datach] , które strona pozwana uznaje za skuteczne zawiadomienie ich o wypowiedzeniu warunków spłaty kredytu , bank zawiadomił kredytobiorców nie o wypowiedzeniu umowy kredytowej ale umowy ugody , którą strony również zawarły.

Ugoda ta dotyczyła warunków spłaty [ korygując uprzednie postanowienia umowne w tym zakresie.] Skuteczność tak dokonanego wypowiedzenia jest przy tym, ich zdaniem , wykluczona dlatego , że jego treść ma charakter warunkowy , co jest niedopuszczalne. Co więcej, w relacjach umownych stron nadal obowiązuje ugoda , której skutków bank tym oświadczeniem nie zniósł. Nie mógł przy tym tego uczynić albowiem umowa ta nie mogła być wypowiedziana , a co najwyżej ulec wygaśnięciu jeżeli powodowie nie spełnialiby jej warunków, w zakresie spłaty swojego zobowiązania umownego.

Wyrokiem z dnia 16 marca 2018r , Sąd Okręgowy w Nowym Sączu :

- pozbawił wykonalności Bankowy Tytuł Egzekucyjny wystawiony przez (...) Bank (...) S.A. z dnia 31 stycznia 2014 r. ( (...)) zaopatrzony w klauzulę wykonalności nadaną w dniu 10 lutego 2014 r. przez Sąd Rejonowy wL. w sprawie o sygn. (...) [ pkt I ],

- pozbawiał wykonalności dalszy Bankowy Tytuł Egzekucyjny wystawiony przez (...) Bank (...) S.A. z dnia 31 stycznia 2014 r. ( (...)) zaopatrzony w klauzulę wykonalności nadaną w dniu 29 maja 2015 r. przez Sąd Rejonowy wL. w sprawie o sygn.(...) pkt II ] oraz,

- zasądził solidarnie na rzecz powodów W. W. (1), M. W. c. S. i S. (1) S. W. (1) i M. W. c. S. i J. od (...) Banku (...) S.A. kwotę 11.800 zł, tytułem kosztów procesu. [ pkt III sentencji wyroku] .

Sąd Okręgowy ustalił następujące fakty istotne dla rozstrzygnięcia :

Bank (...) SA w W., w dniu 30 października 2009 roku udzielił powodom M. W. , S. W. (1), M. W. i W. W. (1) mieszkaniowego kredytu hipotecznego (...) nr (...) w kwocie 369.385,71 zł.

Kredytu udzielono z przeznaczeniem na spłatę zobowiązań finansowych: pożyczek gotówkowych : z 7 kwietnia 2008 r i z 23 września 2009 r, kredytu konsolidacyjnego udzielonego przez (...) SA w dniu 28 listopada 2007 r, umowy karty kredytowej z (...) z dnia 29 listopada 2008 r , umowy kredytu odnawialnego z (...) z 23.01.2009 r, umowy kredytu gotówkowego w mBank z 18. Grudnia 2008 roku, umowy pożyczki gotówkowej w (...) udzielonej 24 listopada.2008 r, umowy kredytu samochodowego zawartej w (...) Bank SA 22 września 2008 roku, umowy kredytu ratalnego w(...) z 27 października 2008 r oraz umowy kredytu gotówkowego zaciągniętego w (...) Bank SA w dniu 15 czerwca 2009 r.

Zobowiązanie zostało zaciągnięte również na kredytowanie zakupu nieruchomości składającej się z działki ewidencyjnej nr (...), położonej w M. - gmina L. , objętej księgą wieczystą nr (...).

Kredytu udzielono na 300 miesięcy. Stawka referencyjna w dniu sporządzenia umowy wynosiła 4,800%, marża banku wynosiła 3,58punktu procentowego. Oprocentowanie kredytu, w stosunku rocznym , wyniosło 8,6600 %, a roczna stopa procentowa dla zadłużenia przeterminowanego, na dzień podpisania umowy, wynosiła 9,2772 %.

Zabezpieczeniem spłaty kredytu była hipoteka zwykła na nieruchomości M. , której właścicielem był S. W. (1), w wysokości 369.385,71 zł oraz hipoteka kaucyjna do kwoty 184.700 zł.

Kredytobiorcy byli zobowiązani do spłaty całości wynikającego z umowy zadłużenia do dnia 10.10.2034 roku.

Zobowiązanie umowne było płatne w miesięcznych ratach 10-tego każdego miesiąca.

Bank pobierał odsetki od kredytu wg zmiennej stopy procentowej w stosunku rocznym, której wysokość ustalał w dniu rozpoczynającym pierwszy i kolejne trzymiesięcznej okresy obowiązywania stawki referencyjnej, jako suma stawki referencyjnej i marży banku.

Bank był zobowiązany do zawiadomienia kredytobiorców pisemnie listem zwykłym o kwocie należności zaległej spłaty kredytu, wysyłając stosowne przypomnienie.

Koszty takiej korespondencji obciążały kredytobiorców według stawek wynikających z Taryfy obowiązującej u strony pozwanej.

Za każdy dzień kalendarzowy okresu utrzymywania się zadłużenia przeterminowanego z tytułu kredytu, (...) SA pobierał odsetki wg obowiązującej w tym okresie zmiennej stopy procentowej dla kredytów przeterminowanych i kredytów postawionych po upływie terminu wypowiedzenia w stan natychmiastowej wykonalności, zwanej dalej stopą procentową dla kredytów przeterminowanych.

Stopa procentowa dla kredytów przeterminowanych w stosunku rocznym była równa czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego NBP. Zmiana stopy procentowej była uzależniona od zmiany stopy takiego kredytu.

W przypadku zmiany przepisów prawa, określających maksymalną wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej, stopa procentowa dla kredytów przeterminowanych, miała być równa maksymalnej wysokości odsetek wynikających z czynności prawnej określonej przez zmienione przepisy.

Okres zadłużenia przeterminowanego był liczony od dnia następnego po dniu następnym od dnia powstania zadłużenia przeterminowanego do dnia spłaty tego zadłużenia włącznie.,

Pozwany bank mógł wypowiedzieć umowę w części dotyczącej warunków spłaty m.in. w przypadku niedokonania przez kredytobiorców spłaty dwóch kolejnych rat kredytu w terminach określonych przez bank. O braku zapłaty bank miał zawiadomić kredytobiorców dwukrotnie.

O fakcie wypowiedzenia warunków spłaty kredytu (...) SA miał powiadomić kredytobiorców przez doręczenie wypowiedzenia osobiście za potwierdzeniem odbioru lub listem poleconym wysłanym za zwrotnym potwierdzeniem odbioru na ostatni znany adres korespondencyjny

Okres wypowiedzenia umowy wynosił 30 dni licząc od dnia następnego po dniu osobistego doręczenia wypowiedzenia kredytobiorcy, dniu odebrania awiza listu poleconego zawierającego wypowiedzenie lub po upływie 14 dni następujących po dniu pierwszego awizowania nieodebranego listu poleconego zawierającego takie wypowiedzenie.

Z dalszych ustaleń Sądu I instancji wynika , że z inicjatywy powodów , którzy nie realizowali w terminie swojego zobowiązania umownego , w dniu 21 października 2011r , strony podpisały umowę ugody nr(...)

Zgodnie w niej oświadczyły że z dniem jej podpisania odstępują od warunków spłaty kredytu hipotecznego (...) udzielonego umową nr (...) z dnia 30 października 2009 roku w zakresie uregulowanym tą ugodą.

Potwierdziły , iż na dzień zawarcia tej umowy zadłużenie powodów wynosiło łącznie 374.997,02 zł. Wówczas stopa procentowa wynosiła 6,29 % w stosunku rocznym.

Uzgodniono ,iż przypadku nieterminowej spłaty raty bank mógł zastosować oprocentowanie karne ustalone zgodnie z uchwałą zarządu (...) SA dla kredytów przeterminowanych i kredytów postawionych w stan natychmiastowej wymagalności, która wynosiła 24%. W stosunku rocznym.

Kredytobiorcy w umowie złożyli oświadczenie o uznaniu w całości tej wierzytelności jako należnej (...) SA i zobowiązali się do jej spłaty na warunkach wskazanych w paragrafie 2 ugody.

Płatność miała nastąpić w 348 ratach miesięcznych , realizowanych od 10 tego każdego miesiąca, począwszy od 10 listopada 2011 r do całkowitej spłaty zadłużenia, które jednak nie mogło nastąpić później aniżeli 10 października 2040 roku.

Raty uszczegółowiono w harmonogramie, stanowiącym załącznik do umowy.

Od kwoty kapitału, w okresie obowiązywania ugody, naliczano odsetki według zmiennej stopy procentowej, której wysokość była ustalana na podstawie stawki referencyjnej WIBOR 3M dla międzybankowych depozytów trzymiesięcznych, powiększonej o marże banku tj. 1,580000 %.

W przypadku nieterminowej spłaty zadłużenia od kwoty niespłaconej raty bank mógł zastosować oprocentowanie karne, ustalone zgodnie z uchwałą zarządu (...) SA jak dla kredytów przeterminowanych i postawionych w stan natychmiastowej wymagalności, która wynosiła w chwili podpisania ugody 24% w stosunku rocznym .

Pozostały w mocy prawne zabezpieczenia spłaty wierzytelności określone w par 1 i 4 umowy kredytu.

Strona pozwana mogła rozwiązać umowę w przypadku utrzymywania się zaległości w spłacie należnych rat powyżej 30 dni.

Rozwiązanie następowało poprzez złożenie dłużnikom pisemnego oświadczenia, w którym zostanie określony dzień ustania stosunku umownego.

Rozwiązanie skutkowało wymagalnością całości niespłaconego zadłużenia i przystąpieniem, bez odrębnego powiadomienia, kredytobiorców do dochodzenia należności przez bank w postępowaniu egzekucyjnym.

Ustanie, na skutek oświadczenia strony powodowej o rozwiązaniu umowy uprawniało też bank do określenia rozmiaru pozostałej do spłaty wierzytelności na zasadach ogólnych obowiązujących w (...) SA , w tym do zastosowania stopy procentowej dla kredytów przeterminowanych i kredytów postawionych, po upływie okresu wypowiedzenia, w stan natychmiastowej wymagalności, określonej w uchwale zarządu (...) SA obowiązującej w okresach, za które oprocentowanie jest naliczane.

Strony w ugodzie postanawiały także , iż nie stanowi ona odnowienia umowy kredytu w rozumieniu art. 506 § 1 kc, a (...) SA zachowuje wszelkie roszczenia wynikające z umowy kredytowej.

Ponadto powodowie podpisali oświadczenia o poddaniu się egzekucji na podstawie BTE w związku z art. 97 ustawy prawo bankowe. Ograniczono kwotę na, którą druga strona była uprawniona do wystawienia tych tytułów do sumy 650.000 zł.

Na podstawie ugody doszło do restrukturyzacji kwoty odsetek w wysokości 8406,80 zł. Wskazane w umowie ugody odsetki zostały zawieszone. Zgodnie z umową ugody powodom zawieszono również spłatę odsetek na okres 12 miesięcy.

Suma odsetek zawieszonych w tym okresie wyniosła 21147,75 zł. Łącznie dawało to kwotę 29 554,55 zł. Została rozłożona na[ płatne w przyszłości ] 336 rat.

Powodowie przez pierwszy okres obowiązywania ugody dokonywali płatności z kilku dniowym opóźnieniem. Od dnia 10 lipca 2013 r. zaprzestali spłaty.

Od tego dnia bank od zapadłego w ratach kapitału, a następnie od dnia wypowiedzenia umowy kredytowej , czyli od 2 grudnia 2013r , do dnia sporządzenia bankowego tytułu wykonawczego [ 31 stycznia 2014r ] , naliczał odsetki karne - w łącznej wysokości 9020,39 zł .

Odsetki w kwocie 871,75 zł, to odsetki bieżących , a następnie zapadłych, naliczonych w racie z listopada 2013 r.

W okresie spłat rat odsetkowo kapitałowych powodowie dokonali spłaty zawieszonych odsetek w wysokości 371,55 zł. Zatem jak ustala Sad I instancji suma odsetek na dzień sporządzenia bankowego tytułu wykonawczego zamknęła się kwotą 39 075, 14 zł , wynikającą z następującego wyliczenia : 8 406, 80 zł + 21 147,75 zł + 9 020,39 zł + 871,75 zł - 371,55= 39 075,14 zł.

Z kolejnej części ustaleń wynika , iż pismem z dnia 16 października 2013 r strona pozwana wezwała powodów, wysyłając każdemu z nich osobne, jednobrzmiące pismo, do zapłaty w terminie 7 dni licząc od dnia doręczenia wezwania kwoty 5743,39 zł ( 4386,08 zł kapitału, 1349,60 zł odsetek, 7,71 zł kosztów ) tytułem stwierdzonego zadłużenia w spłacie, [ której warunki określała ugoda] .

Bank informował, że w przypadku braku zapłaty całej wymienionej sumy w tym terminie kwoty zaległości w terminie 7 dni, bank wypowiada umowę nr (...) z dnia 30 października 2009 roku , w zakresie warunków spłaty.

Termin wypowiedzenia wynosił 30 dni. Stwierdził , że w sytuacji wywiązania się W. z obowiązku zapłaty z całej wskazanej kwoty zaległości w ciągu siedmiu dni , wypowiedzenie straci moc.

Jej brak w tym terminie spowoduje, że następnego dnia po upływie terminu wypowiedzenia, kwota całego zadłużenia stanie się zaległą.

Bank w tym piśmie określił także wysokość całego zadłużenie powodów na dzień jego sporządzenia, określając ją na kwotę łączną 375723,59 zł (kapitał 344.954,49 zł, 29411,79 zł odsetek bieżących, 1349,60 zł odsetek zaległych, 7,71 zł odsetek za nieterminową spłatę).

Powodowie W. i M. W.[ córka S. i S. (1)], odebrali to wezwanie dnia 24 października 2013 r. S. i M. [ córka S. i J.] W. odbiór ten potwierdzili dzień wcześniej – 23 października 2013r.

Pismem z dnia 16 grudnia 2013 roku M. W.[ córka S. i S. (1) ] i S. W. (1) zwrócili się do Banku z prośbą o cofnięcie wypowiedzenia umowy.

Podali, że w 30-dniowym okresie wypowiedzenia dokonali wpłat zgodnych z własnymi możliwościami, aby umowy nie wypowiedziano. Bank wykluczył też zawarcie umowy restrukturyzacyjnej. Prosili stronę pozwaną o przedstawienie propozycji warunków, zgodnie z którymi mogliby wrócić do ratalnej spłaty kredytu, przy czym podkreślali, że ich sytuacja polepszy się w lipcu 2014 roku.

M. W. podawała, że trudności finansowe zostały spowodowane tym, że utraciła pracę. Obydwoje deklarowali że są świadomi tego, że bank już kilkukrotnie dokonywał restrukturyzacji ich zadłużenia, ale chcieliby otrzymać ostatnią szansę.

W odpowiedzi na prośby powodów bank, w piśmie z dnia 9 stycznia 2014 r przedstawił im warunki zawarcia ugody. Jednym z nich było dokonanie wpłaty uwiarygadniającej w kwocie 40.000 zł.

W piśmie z 28 stycznia 2014 roku powód S. W. (1) zwracał się z prośbą o obniżenie wpłaty uwiarygadniającej i udzielenie mu wakacji kredytowych.

W dniu 5 lutego 2014 r strona pozwana poinformowała powodów o tym, że nie wstrzyma działań egzekucyjnych oraz że zawarcie kolejnej umowy ugody nie może mieć miejsca.

Ponadto Sąd I instancji ustalił , iż w dniu 31 stycznia 2014 roku pozwany bank wystawił BTE nr (...), stwierdzając, że M. W. Pesel (...), S. W. (1), M. W. pesel (...), W. W. (1), posiadają wobec niego wymagalne zadłużenie, za które odpowiadają solidarnie z tytułu umowy kredytu hipotecznego (...) z oprocentowaniem zmiennym nr (...) z dnia 30 października 2009 r.

Na to zadłużenie składały się należność główna w wysokości 343.787,97 zł, odsetki naliczone od dnia 10 lipca 2013 roku do dnia wystawienia BTE , w wysokości 39.075,14 zł, koszty w wysokości 100,69 zł oraz dalsze odsetki naliczane od dnia 31 stycznia 2014 r do dnia całkowitej spłaty należności głównej w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP.

Pismem z dnia 31 stycznia 2014 r strona pozwana złożyła w Sądzie Rejonowym wL. wniosek o nadanie klauzuli wykonalności temu tytułowi.

Zarejestrowano go pod sygnaturą(...)

Został podpisany wyłącznie przez J. W. jako przedstawiciela banku.

Do wniosku dołączono pełnomocnictwo dla niej z dnia 12 lipca 2012 r , udzielone przez wiceprezesów pozwanego banku tj. P. A. i J. O. nr (...)Upoważniało ono do jednoosobowego zastępowania banku przed sądami i innymi organami orzekającymi i organami egzekucyjnymi w związku z czynnościami wykonywanymi przez Centrum (...) SA , określonymi w przepisach wewnętrznych.

Z pełnego odpisu KRS z dnia 26 lipca 2017 r wynika, że pełnomocnictwo zostało udzielone przez osoby pełniące, w dacie podpisywania pełnomocnictwa, swoje funkcje.

Postanowieniem z dnia 10 kwietnia 2014 Sąd Rejonowy w L.wniosek banku uwzględnił, nadając klauzulę wykonalności na BTE nr (...) z dnia 31 stycznia 2014 roku wystawiony przez (...) SA przeciwko dłużnikom solidarnymM.Pesel (...), S., M. pesel (...), W. W. (1) z tytułu umowy o kredyt hipoteczny nr (...) z dnia 30 października 2009 r z ograniczeniem ich odpowiedzialności do kwoty 738.770 zł.

Pismem z dnia 12 maja 2015 pozwany Bank złożył w Sądzie Rejonowym w L.wniosek o nadanie klauzuli wykonalności na BTE nr (...)/ z dnia 31 stycznia 2014 r traktując go jako dalszy tytuł egzekucyjny , w warunkach gdy pierwszy wykorzystano do prowadzenia egzekucji z nieruchomości M. i S. W. (1) do sygn.(...)

Zarejestrowano go pod sygnaturą (...)

Wniosek został podpisany imieniem banku jednoosobowo przez H. R.. Dołączono do niego pełnomocnictwo z dnia 12 lipca 2012 r udzielone przez wiceprezesów pozwanego bankuP. A. i J. O. dla niej , nr(...) , uprawniające do jednoosobowego zastępowania banku przed sądami i innymi organami orzekającymi i organami egzekucyjnymi w związku z czynnościami wykonywanymi przez Centrum (...) SA określonymi w przepisach wewnętrznych. Podobnie jak w przypadku J. W. , z pełnego odpisu KRS strony pozwanej wynika jednak, że pełnomocnictwo zostało udzielone przez osoby , które w dacie udzielania pełnomocnictw pełniły funkcje wiceprezesów banku .

Postanowieniem z dnia 29 maja 2015 r Sąd Rejonowy wL. nadał temu [dalszemu] tytułowi klauzulę wykonalności.

Na podstawie obu tych tytułów , w sprawach oznaczonych sygnaturami (...)i (...) komornicy S. M. i B. K. prowadzą przeciwko pozwanym kredytobiorcom postepowania egzekucyjne.

Rozważania prawne , służące ocenie roszczenia powodów , Sąd I instancji rozpoczął od przedstawienia przesłanek normatywnych zastosowania art. 840 §1 pkt 1 kpc , a następnie odnosząc się do każdego z podniesionych przez nich zarzutów wobec obu tytułów wykonawczych , których wykonalność kwestionowali wskazał , iż nietrafny jest ten, w ramach którego powodowie negowali umocowanie osób reprezentujących pozwany bank do złożenia w jego imieniu wniosków o nadanie tytułom przez Sąd Rejonowy wL.klauzul wykonalności.

Zdaniem Sądu Okręgowego weryfikacja postanowienia o nadaniu klauzuli wykonalności może nastąpić tylko poprzez wniesienie zażalenia i z powołaniem się na uchybienia proceduralne w toku postępowania klauzulowego.

Natomiast powództwo z art. 840 kpc, jako środek merytorycznej obrony dłużnika, pozwala na zakwestionowanie wykonalności tytułu wykonawczego w drodze badania zasadności i wymagalności obowiązku objętego tym tytułem i w konsekwencji musi być oparte na przyczynach materialnoprawnych, opisanych w punktach 1–3 tej normy.

Zatem powodowie nie mogli, w rozstrzyganym sporze , podważając tytuły wystawione przez stronę pozwaną skutecznie powoływać się na braki w zakresie umocowania reprezentantów banku do występowania w jego imieniu o wszczęcie postępowań klauzulowych.

Po wtóre , w jego ocenie zarzut powodów nie jest zasadny także dlatego , iż z analizy dokumentów ze sprawy(...), zostały w tych postępowaniach złożone skuteczne pełnomocnictwa uprawniające pracowników banku do jednoosobowego działania w jego imieniu przed sądami w ramach czynności windykacyjnych. Natomiast z pełnego odpisu KRS z dnia 26 lipca 2017 roku wynika , że zostały one udzielone przez wiceprezesów banku, pełniących w dacie podpisywania pełnomocnictw swoje funkcje, których zakres umocowywał ich do udzielania takich umocowań.

Jako uzasadnione natomiast ocenił Sąd I instancji zarzut zgodnie z którym wierzytelności banku stwierdzone podważanymi tytułami nie były wymagalne, tak w dacie wystawiania tytułu z 31 stycznia 2014r ani datach składania wniosków o nadanie klauzul wykonalności przez Sąd.

Jego zdaniem tytuły nr (...) i nr (...) z dnia 31 stycznia 2014 r wystawiono przedwcześnie, bo nie powstał jeszcze obowiązek zapłaty całej wymagalnej z umowy kredytowej nr (...) z dnia 30 października 2009 roku, następnie zmienionej umową ugody z dnia 21 października 2011 r kwoty.

Sąd Okręgowy argumentował , iż strony łączył kredytowy stosunek zobowiązaniowy, zmieniony , co do warunków spłaty umową ugody.

Odwołując się do art. 69 i 75 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz.U. 1997 nr 140 poz. 939 z późn. zm.), wskazał , że przypadku niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu albo w razie utraty przez kredytobiorcę zdolności kredytowej bank może obniżyć kwotę przyznanego kredytu albo wypowiedzieć umowę kredytu. Termin wypowiedzenia, o którym mowa w ust. 1, o ile strony nie określą w umowie dłuższego terminu, wynosi 30 dni.

Zgodnie z ustaleniami poczynionymi w sprawie, pismem z dnia 16 października 2013 r, doręczonym powodom w dniu 23 i 24 października 2013r ,strona pozwana warunkowo wypowiedziała im umowę kredytową nr (...) z dnia 30 października 2009r , nie dokonując tego wypowiedzenia co do późniejszej umowy ugody.

Pismo stanowiące oświadczenie o wypowiedzeniu nie zawiera żadnego odwołania do umowy z 21 października 2011 r. Posługuje się sformułowaniami wynikającymi z umowy kredytowej, powtarzając jej postanowienia dotyczące warunków wypowiedzenia tego stosunku dotyczącymi jej wypowiedzenia. Bank odwoływał się w nim także do 30 dniowego terminu wypowiedzenia, gdy tymczasem umowa ugody nie posługiwała się w ogóle pojęciem wypowiedzenia, a rozwiązania umowy, i nie wskazuje żadnego konkretnego, określonego w dniach, terminu tegoż .

Skuteczność tego wypowiedzenia jest wyłączona także dlatego , iż zostało ono dokonane pod warunkiem co, zdaniem Sądu , jest niedopuszczalne . Inne stanowisko stałoby w sprzeczności z istotą , takiej jednostronnej czynności o charakterze prawo kształtującym, którego celem jest ostateczne i definitywne uregulowanie łączącego strony stosunku prawnego.

Co więcej wypowiedzenie dokonane przez stronę pozwaną we wskazanym piśmie nie jest jednoznaczne, stanowiąc przy tym jedynie wezwanie do zapłaty.

Sąd Okręgowy argumentował dalej , iż stosownie do postanowień umowy łączącej strony, bank był uprawniony do wypowiedzenia umowy kredytowej wówczas , gdy kredytobiorcy popadli w opóźnienie ze spłatą dwóch rat kredytu.

Najpierw jednak powinien był doręczyć powodom wezwanie do zapłaty ze stosownymi pouczeniami oraz odczekać do upływu dodatkowego terminu na spłatę zadłużenia wyznaczonego w wezwaniu.

Dopiero po jego upływie mógł złożyć wobec nich oświadczenie woli o wypowiedzeniu.

Tymczasem połączył wezwanie do zapłaty zaległych rat kredytowych z wypowiedzeniem umowy, co doprowadziło do tego, że wypowiedzenie okazało się dla jego kontrahentów nieczytelne w zakresie jego charakteru prawnego.

W oparciu o jego treść powodowie sami musieli obliczyć termin wymagalności swojego zobowiązania, przy czym były to terminy różne , chociażby z uwagi na różne daty doręczenia pisma wypowiadającego poszczególnym zobowiązanym.

Bank jako profesjonalista nie dochował w tym zakresie należytej staranności nie określając w nim , w odniesieniu do każdego z dłużników z osobna wysokości zobowiązania oraz terminu jego wykonania.

Sąd I instancji podkreślił , że za oceną , iż wierzytelność stwierdzona w tytule z 31 stycznia 2014r nie była wymagalna przemawia także okoliczność , że powołanym wyżej oświadczeniem bank dokonał wypowiedzenia umowy kredytowej a nie rozwiązania ugody , która zmieniła pierwotnie określone warunki spłaty zobowiązania kredytowego W..

Jego zdaniem, w tych warunkach , ugoda nadal , obowiązując , kształtuje [ inaczej niż umowa kredytowa ] , zobowiązania powodów.

Zatem wypowiedzenie nie odnosiło się do umowy kredytowej , która w zakresie warunków spłaty już wówczas nie obowiązywała. Wobec tego oświadczenie strony pozwanej z 16 października 2013r nie mogło odnieść skutku także i z tej przyczyny.

Sąd Okręgowy podzielił również zarzut powodów , że sposób określenia w podważanych tytułach należności odsetkowej nie był zgodny z naówczas obowiązującym art. 96 ust. 2 ustawy prawo bankowe.

Nie określono w nich stopy procentowej, według której ją wyliczono. Odsetki powinny być strukturalnie wyodrębnione z innych pozycji składających się na dług dłużnika i jednocześnie jednoznacznie określone co do wysokości.

Konieczne było zatem wskazanie w tytule kwoty stanowiącej podstawę obliczenia odsetek, podanie konkretnej stopy procentowej oraz okresu ich obliczenia. Tylko w ten sposób bowiem dłużnik może uzyskać pełną możliwość zweryfikowania swojego zadłużenia z tego tytułu.

Powodowie nie mieli żadnych możliwości do dokonania takiej weryfikacji.

Podstawą rozstrzygnięcia o kosztach procesu była norma art. 98 §1 i 3 kpc.

W apelacji od tego orzeczenia strona pozwana , kwestionując je w całości , w jej wniosku, domagała się w pierwszej kolejności wydania przez Sąd II instancji rozstrzygnięcia reformatoryjnego i oddalenia powództwa wraz obciążeniem powodów solidarnym obowiązkiem zwrotu na rzecz skarżącego banku kosztów postępowania za obydwie instancje.

Jako wniosek ewentualny sformułowała żądanie uchylenia wyroku i przekazania sprawy Sądowi Okręgowemu w Nowym Sączu do ponownego rozpoznania.

Środek odwoławczy został oparty na następujących zarzutach :

- naruszenia prawa procesowego , w sposób mający dla treści orzeczenia istotne znaczenie , a to:

a/ art. 233 kpc w następstwie błędnej oceny zgromadzonego w sprawie materiału.

Zdaniem apelującego zarzucany błąd oceny doprowadził do niepoprawnego przyjęcia przez Sąd I instancji , iż bank pismem z dnia 16 października 2013r wypowiedział umowę, która w zakresie warunków spłaty zobowiązania kredytowego przez powodów już nie obowiązywała , a zawarte w nim oświadczenie było niejednoznaczne,

b/ art. 840 §1 pkt 1 kpc , wobec niewłaściwego zastosowania tej normy i w konsekwencji uznania powództwa opozycyjnego jako zasadnego, mimo braku realizacji przesłanek wskazanych w tym przepisie,

- naruszenie prawa materialnego poprzez nieprawidłową wykładnię i niewłaściwe zastosowanie :

1/ art. 89 kc.

Tej nieprawidłowości skarżący bank upatrywał w tym , że Sąd Okręgowy nietrafnie ocenił oświadczenie banku o wypowiedzeniu z dnia 16 października 2013r jako nie wywołujące skutków prawnych , wobec zastrzeżenia w nim warunku,

2/ wadliwej wykładni art. 60 kc w zw z art. 65 kc i uznanie ,iż oświadczenie o wypowiedzeniu warunków spłaty kredytu było niejednoznaczne , będąc jedynie wezwaniem do zapłaty oraz

art. 96 ust. 2 ustawy prawo bankowe , w brzmieniu istotnym dla rozstrzygnięcia sprawy wobec wyrażenia przez Sąd nieprawnej oceny , że obydwa bankowe tytuły egzekucyjne z dnia 31 stycznia 2014 nr (...) i tytuł dalszy nr (...) , nie spełniały wymagań ustawowych, w zakresie wymagalności stwierdzonych nim wierzytelności w tym tej , która stanowiła dług powodów z tytułu odsetek, wobec jej niedostatecznego sprecyzowania.

Odpowiadając na apelację powodowie domagali się jej oddalenia , jako pozbawionej usprawiedliwionych podstaw oraz zasądzenia na ich rzecz kosztów postepowania apelacyjnego.

Rozpoznając apelację , Sąd Apelacyjny rozważył :

Środek odwoławczy strony pozwanej jest uzasadniony prowadząc do wydania przez Sąd II instancji orzeczenia reformującego wyrok objęty kontrolą instancyjną w sposób wskazany w punkcie 1 I –II rozstrzygnięcia Sądu II instancji

Rozczyniając ocenę zarzutów , na których opiera się jego konstrukcja od tych , które mają charakter procesowy przypomnieć należy , że są one uzasadnione tylko wówczas, gdy istnieje wzajemna współzależność pomiędzy treścią zaskarżonego orzeczenia, a sposobem w jaki Sąd stosował przepisy proceduralne.

Inaczej mówiąc , nawet przy potwierdzeniu błędu Sądu w tym zakresie, zarzut procesowy może być usprawiedliwiony jedynie wówczas, gdy jego następstwo miało istotny wpływ na treść orzeczenia, która byłaby inna jeżeli zarzucana skutecznie wadliwość tego rodzaju nie miałaby miejsca.

Uwzględniając tę , mającą generalny charakter uwagę , ocenić należy jako nietrafny zarzut banku , który podnosi naruszenie przez Sąd Okręgowy art. 233 kpc. .

Jak można wnosić z motywów tego zarzutu, skarżącemu chodziło o pierwszą z jednostek redakcyjnych tego przepisu. Motywy te przekonują , iż bank w istocie nie neguje za jego pośrednictwem sposobu przeprowadzenia przez Sąd I instancji oceny dowodów ani też wynikających z niej wniosków dla ustaleń faktycznych , skoro nie odwołuje się do konkretnych źródeł dowodowych , które miałyby być niepoprawnie ocenione czy też do faktów , które w rzeczywistości były inne niż skonstatował to Sąd.

Za pośrednictwem tego zarzutu skarżący stara się podważyć dokonaną przez Sąd Okręgowy ocenę ustalonych [ niewadliwie ] okoliczności , ocenę zgodnie z którą oświadczenie strony pozwanej o wypowiedzeniu umowy z 16 października 2013r było nieprecyzyjne, a odnosiło się do umowy [ kredytowej ] , która już wówczas nie obowiązywała. Tego rodzaju stwierdzenie nie odnosi się wprost do okoliczności faktycznych ale jest ich oceną o charakterze prawnym.

Tak zbudowany zarzut przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów nie może zostać podzielony, tym bardziej , że w istocie argumenty wskazane na jego uzasadnienie mają posłużyć właśnie , a to wynika także pośrednio z pozostałych fragmentów uzasadnienia apelacji , do tego, aby wzmocnić motywację służącą uzasadnieniu zarzutów materialnych zawartych w środku odwoławczym.

Dlatego , uznając , że ocena dowodów dokonana przez Sąd I instancji jest poprawna, a ustalenia faktyczne poczynione w oparciu o nią niewadliwe , Sąd II instancji przyjmuje je za własne.

Drugi z zarzutów procesowych , naruszenia art. 840 §1 pkt 1 kpc jest natomiast uzasadniony albowiem wbrew stanowisku prawnemu Sądu Okręgowego brak było dostatecznych podstaw aby, przy ustalonych w sprawie faktach, potwierdzić , że zostały zrealizowane warunki normatywne wskazane w tym przepisie od których zależy pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności.

Wiąże się on ściśle z zarzutami natury materialnej , które także są trafne.

Na wstępie tej części wywodu , w drodze uwagi czynionej na marginesie należy zauważyć , że część z nich ma niepoprawną konstrukcje.

Dotyczy to zarzutów naruszenia art. 89 kc oraz art. 60 kc w zw z art. 65 kc. Przyjęta przez stronę pozwaną ich forma wzajemnie się wyklucza.

Nie może bowiem błąd Sądu w tym zakresie równocześnie polegać na błędnej wykładni normy i jej niewłaściwym zastosowaniu.

W literaturze przedmiotu / por uwagi M. Manowskiej w komentarzu do kodeksu postepowania cywilnego pod jej redakcją/ i stanowisko to Sąd Apelacyjny podziela , iż w sytuacji, gdy stawiając zarzut materialny strona neguje stanowisko Sądu niższej instancji , odwołując się do ustalonych w sprawie faktów , mamy do czynienia z zarzutem niepoprawnego zastosowania określonej normy [ błędu w zakresie subsumpcji] . Kiedy natomiast strona w jego ramach prowadzi polemikę z Sądem w zakresie wykładni zastosowanej normy jako takiej , a argumenty , którymi się w niej posługuje nie są wywodzone z tych ustaleń , wówczas jest to zarzut błędu wykładni.

Konfrontując te uwagi ze sformułowaniem wskazanych zarzutów w rozpoznawanej apelacji powiedzieć należy , że obydwa zostały ściśle powiązane z faktami , które ustalił Sąd I instancji.

Wobec tego są one zarzutami dotyczącymi zastosowania tych przepisów a nie ich [niepoprawnej jak uznaje strona pozwana ] wykładni.

Przechodząc do merytorycznej oceny tych zarzutów , stwierdzić należy , iż skarżąca ma rację podważając sposób zastosowania przez Sąd Okręgowy art. 89 kc.

Stanowisko Sądu niższej instancji w tym zakresie miało zasadnicze znaczenie dla treści kontrolowanego instancyjnie rozstrzygnięcia, skoro uznał , że wypowiedzenie dokonane przez bank w piśmie z 16 października 2013r nie odniosło skutku m. in. dlatego , że uczynione zostało zastrzeżeniem warunku , co jest niedopuszczalne przy tego rodzaju jednostronnych oświadczeniach o charakterze prawo kształtującym.

W oparciu o tę ocenę skuteczności wypowiedzenia , sformułował wniosek prawny , zgodnie z którym iż na datę wystawienia obu bankowych tytułów egzekucyjnych pierwotnego i kolejnego oraz na dzień składania wniosków do Sadu o nadanie im klauzuli wykonalności , stwierdzone nimi wierzytelności banku nie były wymagalne.

Z ustaleń dokonanych w sprawie wynika , że w piśmie z dnia 16 października 2013r , które bank skierował w tym samym brzmieniu do wszystkich kredytobiorców , dokonał wypowiedzenia umowy kredytowej zawartej przez strony w dniu 30 października 2009r nr (...), w zakresie warunków spłaty , którego skutek miał nastąpić po upływie 30 dni.

Jednocześnie strona pozwana , określając aktualny , na datę jego sporządzenia, wymiar zaległości kredytobiorców tytułu obsługi kredytu [ kwota 57 43, 39 zł] , a także wskazując na ogólny stan ich zadłużenia wobec banku , którego źródłem była umowa , zastrzegła , iż w sytuacji , gdy to [ bieżące] zadłużenie zostanie spłacone w terminie siedmiu dni od daty doręczenia pisma , zawarte w nim oświadczenie o wypowiedzeniu traci moc./ k. 128 akt/.

Nie było w postępowaniu pomiedzy stronami przedmiotem sporu to , że zobowiązanie to w zakreślonym terminie nie zostało wykonane przez któregokolwiek z powodów w jakimkolwiek zakresie.

Nie ma racji Sąd I instancji , iż zastrzeżenie warunku tej treści powoduje , iż czynność prawna banku dokonana w tym piśmie jest nieskuteczna.

Podzielając stanowisko Sądu Najwyższego zawarte w mogącym być uznanym za ukształtowane poglądzie , iż spełnienie świadczenia przez dłużnika może być traktowane jako warunek w rozumieniu art. 89 kpc ,

/ por. powołane jedynie dla przykładu: wyrok z dnia 17 marca 2011, sygn.. IV CSK 358/10, postanowienie [ 7] z 22 marca 2013r , sygn. III CZP 85/12 , oraz wyrok z 25 maja 2016 , sygn. V CSK 579/15 , wszystkie powołane za zbiorem Lex / ,

Sąd Apelacyjny stoi na stanowisku , że bank był uprawniony do dokonania wypowiedzenia warunków spłaty umowy kredytowej zastrzegając możliwość zniesienia jego skutków dla stosunku zobowiązaniowego, z pozwanymi w sytuacji , gdyby w terminie przez niego określonym zapłacili aktualną , na datę złożenia oświadczenia prawo kształtującego , oznaczoną co do wysokości i podstawy wyliczenia, zaległość w bieżącej obsłudze tego zobowiązania przez dłużników.

Wbrew stanowisku Sądu Okręgowego uczynił to skutecznie , w odniesieniu do tych obowiązków powodów w zakresie warunków spłaty , które były określone w umowie kredytowej z dnia 30 października 2009r.

Oto bowiem ugoda zawarta przez strony w dniu 21 października 2011r nie powoływała pomiedzy stronami nowego stosunku prawnego , niwecząc poprzedni , którym były związane. W konsekwencji, to umowa kredytowa była podstawą do świadczeń, których solidarnym obowiązkiem byli obciążeni wobec banku W.

Aby można było przyjąć za usprawiedliwione stanowisko Sądu I instancji, zgodnie z którym w dacie składania oświadczenia o wypowiedzeniu warunków spłaty zobowiązania , umowa kredytowa w tym zakresie już nie obowiązywała , a wobec tego samo jednostronne oświadczenia strony pozwanej nie mogło być uznane [ także i z tej przyczyny ] za wywołujące skutek prawny dla relacji umownej stron , należałoby uznać ,że ugoda, którą podpisały stanowiła formę odnowienia zobowiązania wynikającego z umowy kredytowej.

Trzeba przy tym przypomnieć , iż nowacja może przybrać dwie formy.

Pierwszą z nich jest umowa stron, w ramach której dłużnik zobowiązuje się spełnić inne świadczenie Drugą jest takie jego nowe ukształtowanie , że dłużnik wprawdzie świadczyć ma wierzycielowi to samo i w taki sam sposób ale na podstawie innej podstawy prawnej. Skutek nowacji jest jednak , niezależnie od przyjętej jej formy zawsze taki sam , a mianowicie poprzednie zobowiązanie wygasa , a w jego miejsce powstaje nowe , zupełnie odrębne od poprzedniego., chociaż istniejące pomiedzy tymi samymi podmiotami o tym samym wzajemnym statusie wierzyciela i dłużnika.

Możliwym jest przy tym , aby instytucja nowacji została zastosowana przez strony w treści ugody , kiedy w granicach czynionych sobie nawzajem ustępstw, w ramach tego samego stosunku prawnego świadczenie dłużnika przybierze jedną z wymienionych wyżej form, rodząc skutek powołania nowego , a wygaszenia poprzedniego zobowiązania.

/ por. w tej materii także, wyrażający podobne stanowisko judykat SN z dnia 15 października 1999, sygn. III CKN 373/98 , publ. Wokanda z 2000r Nr1 s. 4/

W rozstrzyganej sprawie postanowienia ugody jednoznacznie wskazują , iż nie była formą odnowienia zobowiązania w rozumieniu art. 506 kc . Strony jednoznacznie wyłączyły tego rodzaju skutek jej zawarcia w §7 tej umowy / k. 103 akt/

Skoro tak, to usprawiedliwionym jest przyjęcie , że w dalszym ciągu podstawą istniejącego pomiędzy stronami stosunku prawnego była umowa kredytowa z 30 października 2009, a ugoda korygowała jedynie [ będąc formą restrukturyzacji zobowiązania powodów , dokonanego przez bank z ich inicjatywy ] , pierwotne warunki umowne w zakresie sposobu spłaty zobowiązania przez powodów.

Sposób tej restrukturyzacji został w postępowaniu rozpoznawczym przedstawiony bliżej przez bank w postaci wyliczeń tabelarycznych , których poprawności W. nie kwestionowali nie postulując np. ich weryfikacji za pośrednictwem opinii biegłego.

Nie ma też racji Sąd I instancji uznając , że samo oświadczenie banku zawarte w piśmie z dnia 16 października 2013r jest niejednoznaczne i stanowi „ tylko „ wezwanie do zapłaty zaległości określonej w nim przez bank.

Do takiego wniosku brak jest dostatecznych podstaw w dokonanych w sprawie ustaleniach, a wobec tego trafnym jest kolejny zarzut materialny skarżącego , naruszenia art. 60 kc w zw z art. 65 kjc w postaci niepoprawnego zastosowania tego przepisu.

Z ustaleń tych wynika , że już po zwarciu ugody powodowie spłacali zobowiązanie kredytowe na nowych, ustalonych w ramach jego restrukturyzacji warunkach , chociaż nie czynili tego terminowo , by w lipcu 2013r tego obowiązku zaniechać Nie było pomiedzy stronami przy tym sporne , że w piśmie z dnia z 16 października 2013r bank określił zaległość , którą powodowie powinni spłacić w zakreślonym terminie, aby uniknąć skutków oświadczenia o wypowiedzeniu warunków spłaty, a obliczył ją według reguł tejże przyjętych przez strony w umowie ugody, a zatem według zasad korzystniejszych dla dłużników w porównaniu z tymi , które wynikały z pierwotnie określonych w umowie kredytowej , przed zawarciem umowy z dnia 21 października 2011r.

W związku z tym wezwanie zawarte w piśmie banku należało traktować jako takie , które w warunkach nie realizowania przez powodów zobowiązania do spłaty rat określonych w harmonogramie do ugody , w sposób i w terminie w niej oznaczonych i przy braku zapłaty zaległości określonej w nim , w terminie tam wskazanym [ 7 dni ] eliminuje także jej skutki , rodząc następstwa wypowiedzenia warunków spłaty z upływem 30 dni od daty doręczenia każdemu z kredytobiorców pisma zawierającego to oświadczenie strony pozwanej.

Trzeba przy tym podkreślić , że wbrew obecnemu stanowisku procesowemu W. także i oni w ten sposób rozumieli , przed wszczęciem procesu, następstwa tego oświadczenia dla podstawy i rozmiaru ilościowego swojego zobowiązania wobec strony pozwanej. Jednoznacznie świadczy o tym treść korespondencji , jaką prowadzili ze stroną pozwaną po dacie zapoznania się z nim.

W kolejnych wnioskach kierowanych do banku przez M. i S. W. (1) z 16 grudnia 2013, 28 stycznia 2014r , i 10 marca 2014r / por. k. 142-144, 147-148 oraz 151 akt / , zabiegali o cofniecie tego oświadczenia [ o wypowiedzeniu umowy kredytowej ] oraz postulowali zawarcie nowej ugody w zakresie warunków spłaty zobowiązania , na warunkach umożliwiających realne wykonywanie przez nich / w uzgodnionych na nowo ratach / tego obowiązku. Uznawali zatem , że dotąd zawarta pomiedzy stronami umowa ugody przestała już wzajemnie strony wiązać, a wypowiedzenie dokonane przez bank dotyczy warunków spłaty określonego w umowie kredytowej. Ich wówczas prezentowane stanowisko potwierdzało także , że wypowiedzenie dokonane w dniu 16 października 2013r uznają oni za skutecznie i wywołujące skutek prawny.

Uzasadnionym jest przy tym przyjęcie , że takiego stanowiska S. i M. W.- zamieszkałych w M. , nie kwestionowali także pozostali kredytobiorcy W. i M. W. zamieszkali w B. , skoro , jak wynika z treści dokumentów znajdujących się w aktach , korespondencja pomiedzy bankiem a pierwszymi dwojgiem powodami była im znana. Odpowiedzi banku na te postulaty były kierowane przez stronę pozwana także do ich wiadomości / por k. 146 , k. 150 i 152 akt/. Mimo tych informacji , przed wytoczeniem powództwa nie podnosili wobec strony pozwanej , że inaczej niż W. zamieszkali w M. rozumieją skutki oświadczenia banku czy też iż, nie są zobligowani do spłaty zobowiązania na warunkach wskazujących , że ugoda przestała strony wzajemnie wiązać, a samo wypowiedzenie warunków spłaty kredytu nie wywołało skutku prawnego.

Podzielając zatem zarzuty materialne strony pozwanej kwestionujące sposób wykładni oświadczenia banku z dnia 16 października 2013r dokonanej przez Sąd I instancji stwierdzić należy , że żadna z przyczyn wskazywana przezeń jako podstawa do uznania żądania powodów za zasadne:

- brak wymagalności wierzytelności na datę wystawienia tytułów i w chwili składania wniosków o nadanie im przez Sąd Rejonowy w L.klauzul wykonalności ,

- niewłaściwej indywidualizacji wierzytelności oraz

- nieoznaczenia terminu ich wymagalności , w okolicznościach ustalonych w sprawie, nie miały miejsca.

Wbrew stanowisku Sądu Okręgowego powodem dla którego tytuły wystawione przez bank należy , w zakresie wierzytelności z tytułu odsetek pozbawić wykonalności nie jest także to , że należność ta w niezgodzie z wymaganiem z art. 96 ust. 2 ustawy prawo bankowe , w brzmieniu istotnym dla rozstrzygnięcia, w obu tytułach nie była oznaczona prawidłowo, dla braku wskazania stopy procentowej według której ją strona pozwana naliczyła.

Na wstępie należy zauważyć , że powodowie w relacjach z bankiem, przed wniesieniem pozwu, nie kwestionowali sposobu obliczenia należności odsetkowej , w tym nie podnosili , iż stopa odsetek jest dla nich niejasna , czy , tym bardziej , jest dowolnie przez drugą stronę kształtowana. Co więcej , jak trafnie zauważa strona pozwana w apelacji, jeszcze w ramach postępowań klauzulowych , w sprawach (...)i (...) Sądu Rejonowego w L. , mimo , że znali treść obecnie podważanych tytułów , nie podnosili , że odsetki są nieprawidłowo w nich obliczone, a w szczególności , że nie znali i nie mogli zweryfikować stopy procentowej , w oparciu o którą bank określił w tytułach wysokość należności z tego tytułu.

Dodając na marginesie , że zażalenia od orzeczenia o nadaniu klauzuli wykonalności i to tylko w postępowaniu oznaczonym sygnaturą (...), a zatem w przedmiocie nadania klauzuli na tytuł dalszy nr (...), złożyli jednie M. i W. W. (1) zamieszkali w B., stwierdzić należy , iż potwierdzeniem dla tych okoliczności jest również to , że skarżący wówczas , w ramach zarzutów środka odwoławczego zagadnienia związanego z nieokreślonością stwierdzonej tytułem wierzytelności z tytułu odsetek w ogóle [ chociażby marginalnie i uzupełniająco dla głównego nurtu wywodu ] , nie poruszali.

Wskazuje to pośrednio , że nawet wówczas kwestia ta nie była dla dłużników przedmiotem kontrowersji z relacjach z bankiem.

Przede wszystkim jednak, nie można ocenić jako trafne zapatrywania Sądu I instancji, podzielającego obecnie formułowany ten zarzut dlatego, że w będących przedmiotem sporu tytułach z 31 stycznia 2014r, należność odsetkowa jest w ich strukturze wyodrębniona od innych składających się na zakres zobowiązania dłużników, ponadto dostatecznie zindywidualizowana przez to , że za zamknięty , ściśle określony w nich okres , wyraża go konkretna suma pieniężna , będąc równocześnie pochodną oznaczonej w nich należności głównej.

Nie można przy tym nie uwzględniać , że wyliczenie należności z tego tytułu [przedstawione przez bank w motywach apelacji ] było możliwe na podstawie harmonogramu spłat stanowiących załączniki zarówno do umowy kredytowej jak i później do ugody z 21 października 2011r.

Pozwani nie twierdzili , że próbę wyliczenia tej należności , choćby bezskutecznie podjęli , a równocześnie nie starali się nawet w sporze dowodzić ,że zwracali się w tej sprawie do banku, postulując przedstawienie właściwego wyliczenia należności odsetkowej przed wystawieniem tytułów. Także w korespondencji o której była mowa wyżej , już po dokonaniu wypowiedzenia przez bank, kwestii tej zupełnie nie poruszali.

Stad wniosek Sądu I instancji , że wierzytelności ta , w taki sposób określona, jest nieweryfikowalna jest nietrafny. Uzupełniająco należy dodać , że [ o czym także była już mowa ] , powodowie nie postulowali w postępowaniu rozpoznawczym, aby prawidłowość wyliczeń banku w tym zakresie, została zweryfikowana za pośrednictwem opinii biegłego.

Ocena Sądu I instancji nie jest także poprawna w odniesieniu do stwierdzonej w tych tytułach należności odsetkowej za okres po dniu ich wystawienia.

Skoro została tam określona sumarycznie należności z tego tytułu za zamknięty okres, którego terminem końcowym jest dzień bezpośrednio poprzedzający dzień wystawienia tytułów , to sposób indywidualizacji tej należności aż kolejny okres [ aż do daty zaspokojenia należności głównej ] , w nawiązaniu do stopy procentowej odpowiadającej wysokości oprocentowania kredytu lombardowego NBP , które jest powszechnie dostępne w urzędowych publikatorach , spełnia wymaganie właściwego oznaczenia podstaw do tej indywidualizacji , w tym oznaczenia zakresu obowiązku powodów z tego tytułu

Z podanych wyżej przyczyn , w uznaniu apelacji za zasadną , Sąd Apelacyjny orzekł jak w punkcie 1 I- II sentencji wyroku na podstawie art. 386 §1 kpc.

Podstawą określenia wysokości kosztów procesu , należnych od powodów solidarnie stronie pozwanej , był art. 98 §1 3 oraz art. 99 kpc .

Na ich kwotę złożyło się wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika banku, będącego radcą prawnym , zważywszy na wartość przedmiotu sporu, ustalone na podstawie §2 pkt 7 Rozporządzenia MS w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 [ DzU z 2015 poz. 1804 ze zm ] oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa.

Rozstrzygając o kosztach postępowania apelacyjnego Sąd II instancji zastosował te same normy.

Na kwotę należną stronie skarżącej od przegrywających przeciwników procesowych, złożyły się opłata od apelacji oraz wynagrodzenie zawodowego pełnomocnika.

Zostało ono ustalone na podstawie §2 pkt 7 w zw z § 10 ust. 1 pkt 2 powołanego wyżej Rozporządzenia MS , w brzmieniu tekstu jednolitego [ DzU z 2018 poz.265 ]

SSA Grzegorz Krężołek SSA Paweł Czepiel SSA Anna Kowacz Braun