Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Krakowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 marca 2024 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSA Zygmunt Drożdżejko

Protokolant: osobiście

po rozpoznaniu 20 marca 2024 r. w Krakowie na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa: A. S. (1)

przeciwko: (...) SA w W.

o zapłatę i rentę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie

z dnia 1 grudnia 2022 r. sygn. akt I C 428/18

1.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie IV w ten sposób, że zasądza od strony pozwanej (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powoda A. S. (1):

A.  rentę z tytułu zwiększonych potrzeb w wysokości:

⚫

po 1 267,59 zł (jeden tysiąc dwieście sześćdziesiąt siedem złotych i pięćdziesiąt dziewieć groszy) miesięcznie za okres od dnia 1 sierpnia 2017 roku do dnia 31 stycznia 2018 roku, płatną z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty;

⚫

po 1 267,59 zł (jeden tysiąc dwieście sześćdziesiąt siedem złotych i pięćdziesiąt dziewieć groszy) miesięcznie za okres od dnia 1 lutego 2018 roku do dnia 31 grudnia 2019 roku, płatną z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty;

⚫

po 2 779,66 zł (dwa tysiące siedemset siedemdziesiąt dziewieć złotych i sześćdziesiąt sześć groszy) miesięcznie za okres od dnia 1 stycznia 2020 roku do dnia 31 grudnia 2021 roku, płatną z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty;

⚫

po 2 796,44 zł (dwa tysiące siedemset dziewiećdziesiat sześć złotych i czterdziesc cztery grosze) miesięcznie za okres od dnia 1 stycznia 2022 roku do dnia 31 maja 2022 roku, płatną z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty;

⚫

po 5 514,44 zł (pięć tysięcy pięćset czternaście złotych i czterdzieści cztery grosze) miesięcznie za okres od dnia 1 czerwca 2022 roku do dnia 10 listopada 2022 roku, płatną z góry do 10 -tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty;

⚫

po 5 514,44 zł (pięć tysięcy pięćset czternaście złotych i czterdzieści cztery grosze) miesięcznie począwszy od dnia 1 grudnia 2022 roku i na przyszłość, płatną z góry do 10-tego dnia każdego następującego po sobie miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty;

B.  kwotę 29 940,60 zł (dwadzieścia dziewięć tysięcy dziewięćset czterdzieści złotych i sześćdziesiąt groszy) tytułem skapitalizowanej renty z tytułu zwiększonych potrzeb oraz utraconych dochodów za okres od dnia 1 lutego 2015 roku do dnia 31 lipca 2017 roku wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 31 sierpnia 2017 roku do dnia zapłaty;

i oddala powództwo w pozostałej części;

2.  oddala apelację w pozostałej części;

3.  nakazuje ściągnąć od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Apelacyjnego w K. kwotę 2 214 zł (dwa tysiące dwieście czternaście złotych) tytułem kosztów postępowania apelacyjnego;

4.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powoda A. S. (1) w K. kwotę 2 700 zł (dwa tysiące siedemset złotych) tytułem wynagrodzenia radcy prawnego w postepowaniu apelacyjnym.

Sygn. akt I ACa 764/23

UZASADNIENIE

Wyroku z dnia 20 marca 2024r.

Powód A. S. (1) pozwem z dnia 7 marca 2018 roku wniósł o zasądzenie od pozwanej (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwot: - po 5.645,77 złotych miesięcznie płatnej z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca tytułem zwiększonych potrzeb począwszy od dnia 1 lutego 2018 roku wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w razie uchybienia terminu płatności którejkolwiek z rat rentowych; - po 4.273,36 złotych miesięcznie płatnej z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca tytułem wyrównania renty na zwiększone potrzeby za okres od 1 sierpnia 2017 roku do dnia 31 stycznia 2018 roku wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w razie uchybienia płatności z którejkolwiek rant rentowych; - po 2.430,35 złotych miesięcznie płatnej z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca tytułem renty z powodu niezdolności do pracy począwszy od 1 lutego 2018 roku wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w razie uchybienia terminu płatności którejkolwiek z rant rentowych; - po 1.192,92 złotych miesięcznie płatnej z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca tytułem wyrównania renty z powodu niezdolności do pracy za okres od 1 sierpnia 2017 roku do 31 stycznia 2018 roku wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w razie uchybienia terminu płatności którejkolwiek z rat rentowych; - 159.421,43 złote tytułem wyrównania renty za okres od lutego 2015 do lipica 2017 roku wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 31 sierpnia 2017 roku do dnia zapłaty. Dodatkowo wniósł o zasądzenie od pozwanej kosztów postępowania sądowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazał, iż wskutek wypadku komunikacyjnego z dnia 18 maja 1987 roku powód doznał bardzo poważnych obrażeń ciała w postaci złamania kręgów Th7, Th8 i Th9, a także porażenia kończyn dolnych, które to spowodowały u powoda ciężki uszczerbek na zdrowiu skutkujący trwałym, ciężkim kalectwem. Uzasadniając zasądzenie renty z tytułu zwiększonych potrzeb i niezdolności do pracy powód wskazał, iż otrzymywał od pozwanej rentę z tego tytułu w łącznej wysokości 769,67 złotych miesięcznie, a następnie 1.062,81 złotych miesięcznie. Z uwagi na to, że potrzeby powoda znacznie się zwiększyły zwrócił się on do pozwanej z wnioskiem o zwiększenie zarówno wysokości przyznanej mu renty, jak i o wypłatę na jego rzecz wyrównania renty z tytułu zwiększonych potrzeb oraz niezdolności do pracy za okres od 1 sierpnia 2014 roku do 31 lipca 2017 roku. Strona pozwana decyzją z dnia 25 sierpnia 2017 roku zwiększyła należne powodowi świadczenie rentowe do kwoty 2.609,84 złote miesięcznie, na którą to kwotę składały się należności w wysokości 1.237,43 złote tytułem utraconej zdolności do pracy oraz 1.372,41 złotych miesięcznie tytułem zwiększonych potrzeb. Dodatkowo pozwana przyznała na rzecz powoda kwotę 46.461,70 złotych jako wyrównanie z tytułu zwiększonych potrzeb za okres od 1 sierpnia 2014 roku do 30 września 2017 roku oraz kwotę 5.468,06 złotych tytułem wyrównania utraconych dochodów za okres od 1 sierpnia 2014 roku do 30 września 2017 roku. Powód jednak jest zdania, że kwoty te nie są wystarczające. Potrzeby powoda obejmują koszty opieki w kwocie 1.800 złotych miesięcznie, bowiem wymaga on opieki w wymiarze 5 godzin na dobę. Stawka za jedną godzinę opieki wynosi 12 złotych. Dodatkowo powód każdego miesiąca ponosi koszty związane z zakupem leków, środków opatrunkowych, kremów, cewników, worków na mocz oraz profilaktyki przeciwodleżynowej, średnio w kwocie 1.127,02 złotych miesięcznie. W uzasadnieniu powód szczególnie wskazywał na zwiększoną konieczność używania cewników, a także worków na mocz. Uzasadniając zwiększone potrzeby, powód wskazywał również na konieczność wymiany sprzętu rehabilitacyjnego oraz ortopedycznego, przeliczając to na średni koszt w wysokości 303,35 złotych miesięcznie. W efekcie wypadku powód musi korzystać w wózka inwalidzkiego, poduszki przeciwodleżynowej, a także materaca przeciwodleżynowego. Powód również wskazywał na koszty rehabilitacji w wysokości 2.058,33 złotych miesięcznie oraz na konieczność uczestnictwa w co najmniej dwóch turnusach rehabilitacyjnych rocznie, których to koszt wynosi około 5.000 złotych. Powód podniósł również na inne, dodatkowe koszty – takie jak koszty przejazdów (200 złotych miesięcznie), a także inne koszty – m.in. środków czystości, utrzymania oraz remontu wózka, a także zwiększone koszty energii eklektycznej. Dokonując stosownych wyliczeń powód uwzględnił zasiłek pielęgnacyjny, który otrzymuje w kwocie 209,59 złotych miesięcznie. Odnosząc się do kwestii renty z tytułu niezdolności do pracy, powód wskazywał, iż w efekcie wypadku jest on osobą całkowicie niezdolną do pracy. W dacie wypadku miał on ukończoną szkołę zawodową, jak również posiadał tytuł czeladnika w rzemiośle stolarskim. Planował dalszą naukę w zawodzie, a także rozwijanie umiejętności, co jego zdaniem wskazywało, iż zasadnym byłoby wyliczenie należnej mu renty mając na uwadze wynagrodzenie zbliżone do przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w województwie (...). Zdaniem powoda kwota dochodzona z tego tytułu pozwem jest w pełni adekwatna i jednocześnie uwzględnia fakt, że pozwana od dnia 1 sierpnia 2017 wypłaca powodowi rentę z tytułu niezdolności do pracy w wysokości 1.237,43 złote miesięcznie. W odniesieniu do wyrównania świadczeń rentowych za okres od 1 lutego 2015 roku do dnia 31 lipca 2017 roku powód wskazał, że wszelkie spostrzeżenia dotyczące zasadności przyznania renty na zwiększone potrzeby oraz z tytułu niezdolności do pracy są aktualne również w odniesieniu do tego okresu.

W odpowiedzi na pozew (k. 52 – 53) pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania według norm przepisanych. W uzasadnieniu wskazała, iż nie kwestionuje ona konieczności sprawowania opieki na powodem. Nie kwestionowała również co do zasady warunków przyznania renty, zakwestionowała jednak wysokość renty dochodzonej pozwem. Wskazała, iż od sierpnia 2017 roku wypłacała powodowi rentę w wysokości 2.609,84 złote, na którą to kwotę składają się kwoty 1.237,43 złote tytułem utraconej zdolności do pracy oraz kwota 1.372,41 złote tytułem zwiększonych potrzeb. Z ostrożności procesowej pozwana wskazała również, iż przyznanie renty w żądanej przez powoda wysokości byłoby zawyżone oraz nieudowodnione. Zdaniem pozwanej powód wymaga opieki w wymiarze 4 godzin dziennie, a koszt takiej opieki powinien wynosić 9 złotych za godzinę. Pozwana twierdzi również, iż renta nie powinna obejmować kosztów zakupu sprzętu ortopedycznego oraz rehabilitacyjnego. Pozwała uznała za zasadny zakup leków i maści (170 złotych miesięcznie), środków opatrunkowych okresowo raz na 4 miesiące (178,94 złote – ok. 60 złotych miesięcznie), a także koszt specjalnego zaopatrzenia medycznego (262 złote miesięcznie). Jednocześnie wskazała, że powód nie wykazał konieczności ponoszenia kosztów przejazdu w kwocie 200 złotych miesięcznie oraz innych kosztów stałych. Pozwana nie kwestionowała również, że podstawą ustalenia dochodu powoda powinno być przeciętne wynagrodzenie w kwocie netto. Ustaliła więc ona hipotetyczne wynagrodzenie powoda w wysokości 67,8% średniego przeciętnego wynagrodzenia według komunikatów Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, pomniejszonego o wypłacaną powodowi rentę ZUS.

Pismem z dnia 31 października 2018 roku powód wskazał, iż formułując roszczenie w pozwie uwzględnił dokonane przez pozwaną wyrównania, jak również uwzględnił fakt bieżącego wypłacania renty – aż do stycznia 2018 roku, domagając się całej nowej kwoty renty począwszy od wytoczenia powództwa, tj. od lutego 2018 roku.

Pismem z dnia 11 maja 2022 roku (k. 504 – 517) powód rozszerzył powództwo, a pismem z dnia 15 czerwca 2022 roku (k. 603 – 605) ostatecznie sprecyzował żądanie. Wskazując, iż domaga się od pozwanego zapłaty kwot: po 4.273,36 złotych miesięcznie tytułem renty na zwiększone potrzeb płatnej z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca za okres od dnia 1 sierpnia 2017 roku do dnia 31 stycznia 2018 roku wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia, w którym upłynął termin płatności poszczególnej renty do dnia zapłaty; po 5.645,77 złotych miesięcznie tytułem renty na zwiększone potrzeb płatnej z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca za okres od dnia 1 lutego 2018 roku do dnia 31 grudnia 2019 roku wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia, w którym upłynął termin płatności poszczególnej renty do dnia zapłaty; po 6.934,61 złotych miesięcznie - tytułem renty na zwiększone potrzeb płatnej z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca za okres od dnia 1 stycznia 2020 roku do dnia 31 grudnia 2021 roku wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia, w którym upłynął termin płatności poszczególnej renty do dnia zapłaty; po 7.337,74 złotych miesięcznie – tytułem renty za zwiększone potrzeby płatnej z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca za okres od dnia 1 stycznia 2022 roku do dnia 31 maja 2022 roku, wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia, w którym upłynął termin płatności poszczególnej renty do dnia zapłaty; po 11.428,15 złotych miesięcznie – tytułem renty za zwiększone potrzeby płatnej z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca za okres od dnia 1 czerwca 2022 roku i na przyszłość wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie uchybienia terminowi płatności poszczególnej renty do dnia zapłaty; po 1.129,92 zł miesięcznie - tytułem renty wyrównawczej za okres od dnia 1 sierpnia 2017 roku do dnia 31 sierpnia 2018 roku, płatnej z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia, w którym upłynął termin płatności renty do dnia zapłaty; po 1.215,92 złotych miesięcznie tytułem renty wyrównawczej za miesiąc luty 2018 roku, płatnej z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia, w którym upłynął termin płatności renty do dnia zapłaty; po 1.191,80 złotych miesięcznie tytułem renty wyrównawczej za okres od dnia 1 marca 2018 roku do dnia 31 grudnia 2018 roku płatnej z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia, w którym upłynął termin płatności poszczególnej renty do dnia zapłaty; po 1.514,63 złotych miesięcznie tytułem renty wyrównawczej za okres od dnia 1 stycznia 2019 roku do dnia 28 lutego 2019 roku płatnej z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia, w którym upłynął termin płatności poszczególnej renty do dnia zapłaty; po 1.457,75 złotych miesięcznie tytułem renty wyrównawczej za okres od dnia 1 marca 2019 roku do dnia 30 września 2019 roku, płatnej z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia, w którym upłynął termin płatności poszczególnej renty do dnia zapłaty; po 957,75 złotych miesięcznie tytułem renty wyrównawczej za okres od dnia 01 października 2019 roku do dnia 31 grudnia 2019 roku, płatnej z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia, w którym upłynął termin płatności poszczególnej renty do dnia zapłaty; po 1.195,57 złotych miesięcznie tytułem renty wyrównawczej za okres od dnia 1 stycznia 2020 roku do dnia 28 lutego 2020 roku, płatnej z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia, w którym upłynął termin płatności poszczególnej renty do dnia zapłaty; po 1.105,90 złotych miesięcznie tytułem renty wyrównawczej za okres od dnia 1 marca 2020 roku do dnia 31 grudnia 2020 roku, płatnej z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia, w którym upłynął termin płatności poszczególnej renty do dnia zapłaty; po 1.452,07 złotych miesięcznie tytułem renty wyrównawczej za okres od dnia 1 stycznia 2021 roku do dnia 28 lutego 2021 roku, płatnej z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia, w którym upłynął termin płatności poszczególnej renty do dnia zapłaty; po 1.410,77 złotych miesięcznie tytułem renty wyrównawczej za okres do dnia 1 marca 2021 roku do dnia 28 lutego 2022 roku, płatnej z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia, w którym upłynął termin płatności poszczególnej renty do dnia zapłaty; po 1.259,09 złotych miesięcznie tytułem renty wyrównawczej za okres od dnia 1 marca 2022 roku do dnia 31 maja 2022 roku, płatnej z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia, w którym upłynął termin płatności poszczególnej renty do dnia zapłaty; po 2.496,52 złotych miesięcznie tytułem renty wyrównawczej za okres od dnia 1 czerwca 2022 roku i na przyszłość płatnej z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie; 159.321,43 złotych tytułem wyrównania renty za okres od dnia 1 lutego 2015 roku do dnia 31 lipca 2017 roku wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 31 sierpnia 2017 roku do dnia zapłaty. Powód wskazał, iż doznane przez niego urazy skutkujące poprzecznym uszkodzeniem rdzenia kręgowego spowodowały trwałe ograniczenie sprawności lokomocyjnej, jak również zdolności do samoobsługi. Z uwagi na niedowład spastyczny kończyn dolnych z przykurczami w dużych stawach kończyn dolnych i porażeniem zwieraczy pęcherza moczowego i odbytu wymaga stałej pomocy osób trzecich w czynnościach życia codziennego, w wymiarze średnio 6 godzin na dobę, która obejmuje pomoc m.in. w czynnościach higienicznych, robieniu zakupów, w przygotowywaniu posiłków, sprzątaniu oraz w transporcie na wizyty do specjalistów. Powód wskazał również, że od dnia 1 stycznia 2018 roku do dnia wniesienia przez niego pisma (maj 2022r.) stawka za usługi opiekuńcze obowiązująca na terenie zamieszkania powoda wynosiła w okresie od 1 stycznia 2018 roku do dnia 31 grudnia 2018 roku – 21,90 złotych, od dnia 1 stycznia 2019 roku do dnia 31 stycznia 2019 roku – 23 złote, od dnia 1 stycznia 2020 roku do dnia 15 lipca 2021 roku – 28 złotych i od dnia 16 lipca 2021 roku do chwili obecnej – 37 złotych. Mając więc na uwadze powyższe stawki powód wskazał, iż miesięczny koszt opieki wynosił w okresie: - od dnia 1 stycznia 2018 roku do dnia 31 maja 2022 roku – 6 godzin na dobę x 21,90 złotych x 30 dni, co po sumowaniu wyniosło 3.942 złote; - od dnia 1 czerwca 2022 roku i na przyszłość – 6 godzin na dobę x 37 złotych x 30 dni co po sumowaniu wyniosło 6.660 złotych. Powód wskazywał, iż jego stan systematycznie się pogarsza i chciałby skorzystać w przyszłości z odpłatnej pomocy. W odniesieniu do kwestii rehabilitacji ruchowej powód wskazywał, że wymaga on prowadzonej stale i systematycznie rehabilitacji, której celem jest m.in. przeciwdziałanie dalszemu pogłębianiu się napięcia spastycznego i pogarszaniu zakresu ruchu, w obrębie wszystkich kończyn i stawów kręgosłupa. Odwołując się do opinii biegłego A. W. wskazał, że wymaga on systematycznej rehabilitacji prowadzonej przez rehabilitanta 3 razy w tygodniu oraz samo-rehabilitacji w pozostałe dni tygodnia w oparciu o instruktaż otrzymany od fizjoterapeuty. Powód dodatkowo wskazywał, iż zgodnie z wydaną w sprawie opinią winien on wpierw korzystać z rehabilitacji oferowanej przez NFZ, a dopiero w braku takiej możliwości powinien on korzystać z rehabilitacji prywatnej, której koszt w 2019 roku mieścił się w przedziale 100 – 120 złotych za godzinę. Powód wykorzystał już jednak wszystkie możliwości rehabilitacji dostępnej w ramach publicznej służby zdrowia. Wskazywał, iż z powodu długiego czasu oczekiwania oraz z faktu, iż każdy cykl rehabilitacji musi zostać zlecony przez specjalistę dopiero po skończeniu wcześniejszego cyklu pacjent może skorzystać maksymalnie z dwóch 10 dniowych cykli lub – jak w przypadku powoda – z jednego 20 dniowego. Zdaniem powoda rehabilitacja w ramach NZF może mieć jedynie znaczenie pomocnicze, wspomagające regularnie i stale prowadzoną rehabilitacje prywatną. Przyjmując cenę 120 złotych za 1 zajęcia oraz wymiar rehabilitacji wynoszący 12 zajęć (3 razy w tygodniu) to koszt rehabilitacji ruchowej kształtuje się na poziomie 1.440 złotych miesięcznie. Dodatkowo powód wskazał, iż celem uzyskania jak najlepszych wyników prowadzonej rehabilitacji powinien uczestniczyć co najmniej w jednym turnusie rehabilitacji wyjazdowej. W maju 2019 roku powód został zakwalifikowany do kolejki oczekujących, przy czym czas oczekiwania wynosi około 18 miesięcy. Pomimo upływu 3 lat od kwalifikacji powodowi nie został do tej pory wyznaczony termin takiego pobytu. Powód wskazując na długi czas oczekiwania na rehabilitację, bardzo ograniczoną dostępność do bezpłatnych turnusów rehabilitacyjnych oraz na ograniczony zakres prowadzonych zajęć w przypadkach rehabilitacji szpitalnej wniósł również, iż przy ustalaniu renty z tytułu zwiększonych potrzeb zasadnym będzie uwzględnienie kosztów takich prywatnych turnusów. Powód określi ich częstotliwość na dwa turnusy w ciągu 3 lat, ustalając cenę na 12.000 złotych za turnus. Wskazuje to, iż zdaniem powoda powinien on mieć zabezpieczoną kwotę 666 złotych miesięcznie na ten cel (24.000 złotych podzielić przez 36 miesięcy = 666 złotych). Powód wskazał również, iż na co dzień korzysta z wózka inwalidzkiego wraz z poduszką przeciwodleżynową oraz materaca przeciwodleżynowego. Ze względu na znaczne zużycie wymiany wymaga również uszkodzone parapodium oraz łuski do pionizacji. Wskazując na koszty, które zdaniem powoda musi on ponieść tytułem zakupu nowych sprzętów, dokonując przeliczenia powyższych kwot i rozkładając wartości na miesięczne koszty powód wskazał, iż w okresie od 1 stycznia 2020 roku do 31 grudnia 2021 roku powinien on z tego tytułu uzyskać dodatkowo kwotę 741 złotych, zaś począwszy od 1 stycznia 2022 roku kwotę – 768 złotych.

Powód wskazywał również na konieczność ponoszenia kosztów zakupu leków, środków pielęgnacyjnych i urologicznych, ustalając ich wysokość na kwotę 1.391,93 złote od dnia 1 lutego 2022 roku. Ponadto powód odniósł się również do konieczności ponoszenia przez niego dodatkowych kosztów w postaci paliwa, aby móc dojechać do lekarzy, rodziny, znajomych, przyjaciół, fryzjera, urzędu czy kościoła, ustalając je na kwotę 235 złotych w roku 2020, 293 złote w roku 2021, zaś w roku 2022 na kwotę 392 złotych oraz na inne dodatkowe koszty – takie jak środki czystości, remont oraz utrzymanie wózka, a także na zwiększone korzystanie z energii elektrycznej. Wysokość tych dodatkowych kosztów powód ustalił na kwotę 366,66 złotych miesięcznie. Odnosząc się do renty wyrównawczej powód wskazał, iż podtrzymuje stanowisko w zakresie przyjęcia przeciętnego wynagrodzenia za pracę w sektorze przedsiębiorstw jako podstawy hipotetycznego wynagrodzenia należnego powodowi.

Pozwany w odpowiedzi na rozszerzone powództwo (k. 613 – 614) wniósł o jego oddalenie, podtrzymując dotychczasową argumentację.

Powód ostatecznie sprecyzował swoje żądanie na rozprawie w dniu 22 września 2022 roku ( załącznik do protokołu rozprawy –k. 626-627), wskazując, że renty z tytułu zwiększonych potrzeb po 11.428,15 złotych domaga się za okres od dnia wyrokowania i na przyszłość, podobnie jak w przypadku żądania renty wyrównawczej w kwocie po 2.496,52 złotych. W związku z tym powód domagał się kwoty 10.055,74 złotych miesięcznie za okres od dnia 1 czerwca 2022 roku do dnia wydania wyroku, od dnia wyroku domagał się kwoty 11.428 złotych. Dodatkowo sprecyzował, iż kwota po 1.259,09 złotych tytułem renty wyrównawczej powinna być zasądzona za okres od dnia 1 marca 2022 roku do dnia wydania wyroku, zaś kwota 2.496,52 złotych powinna być zasądzona od dnia wydania wyroku i na przyszłość. Wskazał, że kwoty rent dochodzone za okresy do dnia wyrokowania uwzględniają wypłacane przez stronę pozwaną na bieżąco renty za zwiększone potrzeby w wysokości 1.372,41 zł i z tytułu utraconych dochodów w wysokości 1.237,43 zł , zaś roszczenie o zasądzenie rent od dnia wyrokowania i na przyszłość nie uwzględnia w/w kwot dobrowolnie płaconych przez pozwaną .

Wyrokiem z dnia 1 grudnia 2022 roku Sąd Okręgowy zasądził od strony pozwanej (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda A. S. (1) rentę z tytułu zwiększonych potrzeb w wysokości (I): po 2.375,36 zł (dwa tysiące trzysta siedemdziesiąt pięć złotych 36/100) miesięcznie za okres od dnia 1 sierpnia 2017 roku do dnia 31 stycznia 2018 roku, płatną z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty (a); po 2.375,36 zł (dwa tysiące trzysta siedemdziesiąt pięć złotych 36/100) miesięcznie za okres od dnia 1 lutego 2018 roku do dnia 31 grudnia 2019 roku, płatną z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty (b); po 3.069,29 zł (trzy tysiące sześćdziesiąt dziewięć złotych 29/100) miesięcznie za okres od dnia 1 stycznia 2020 roku do dnia 31 grudnia 2021 roku, płatną z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty (c); po 3.449,58 zł (trzy tysiące czterysta czterdzieści dziewięć złotych 58/100) miesięcznie za okres od dnia 1 stycznia 2022 roku do dnia 31 maja 2022 roku, płatną z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty (d); po 3.449,58 zł ( trzy tysiące czterysta czterdzieści dziewięć złotych 58/100) miesięcznie za okres od dnia 1 czerwca 2022 roku do dnia 10 listopada 2022 roku, płatną z góry do 10 -tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty (e); po 4.821,99 zł (cztery tysiące osiemset dwadzieścia jeden złotych 99/100) miesięcznie począwszy od dnia 1 grudnia 2022 roku i na przyszłość, płatną z góry do 10-tego dnia każdego następującego po sobie miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty (f); zasądził od strony pozwanej (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda A. S. (1) rentę z tytułu utraconych dochodów w wysokości (II): po 857,98 zł (osiemset pięćdziesiąt siedem złotych 98/100) miesięcznie za okres od dnia 1 sierpnia 2017 roku do dnia 31 stycznia 2018 roku, płatną z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty (a); p o 857,98 zł (osiemset pięćdziesiąt siedem złotych 98/100) miesięcznie za okres od 1 lutego 2018 roku do dnia 28 lutego 2018 roku, płatną z góry do 10-tego dnia tego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności tej renty w terminie do dnia zapłaty (b); po 827,61 zł (osiemset dwadzieścia siedem złotych 61/100) miesięcznie za okres od dnia 1 marca 2018 roku do dnia 31 grudnia 2018 roku, płatną z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty (c); po 1.102,61 zł (tysiąc sto dwa złote 61/100) miesięcznie za okres od dnia 1 stycznia 2019 roku do dnia 28 lutego 2019 roku, płatną z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty (d); po 1.039,56 zł (tysiąc trzydzieści dziewięć złotych 56/100) miesięcznie za okres od 1 marca 2019 roku do dnia 30 września 2019 roku, płatną z góry do 10 -tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty (e); po 550,66 zł (pięćset pięćdziesiąt złotych 66/100) miesięcznie za okres od 1 października 2019 roku do dnia 31 grudnia 2019 roku, płatną z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty (f); po 717,66 zł (siedemset siedemnaście złotych 66/100) miesięcznie za okres od 1 stycznia 2020 roku do dnia 29 lutego 2020 roku, płatną z góry do 10 -tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty (g); po 708,66 zł (siedemset osiem złotych 66/100) miesięcznie za okres od 1 marca 2020 roku do dnia 31 grudnia 2020 roku, płatną z góry do 10 -tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty (h); po 1.044,66 zł (tysiąc czterdzieści cztery złote 66/100) miesięcznie za okres od dnia 1 stycznia 2021 roku do dnia 28 lutego 2021 roku, płatną z góry do 10 -tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty (i); po 993,61 (dziewięćset dziewięćdziesiąt trzy złote 61/100) miesięcznie za okres od dnia 1 marca 2021 r do dnia 28 lutego 2022 roku, płatną z góry do 10 -tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty (j); po 825,15 zł (osiemset dwadzieścia pięć złotych 15/100) miesięcznie za okres od dnia 1 marca 2022 roku do dnia 10 listopada 2022 roku, płatną z góry do 10 -tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty (k); po 2.063,58 zł (dwa tysiące sześćdziesiąt trzy złote 58/100) począwszy od dnia 1 grudnia 2022 roku i na przyszłość, płatną z góry do 10 -tego dnia każdego następującego po sobie miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty (l); zasądził od strony pozwanej (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda A. S. (1) kwotę 97.117,23 zł (dziewięćdziesiąt siedem tysięcy sto siedemnaście złotych 23/100) tytułem skapitalizowanej renty z tytułu zwiększonych potrzeb oraz utraconych dochodów za okres od dnia 1 lutego 2015 roku do dnia 31 lipca 2017 roku wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 31 sierpnia 2017 roku do dnia zapłaty (III); oddalił powództwo w pozostałym zakresie (IV); ustalił, że powód ponosi koszty procesu w 40% a strona pozwana w 60% , pozostawiając ich szczegółowe wyliczenie referendarzowi sądowemu (V).

Sąd Okręgowy ustalił stan faktyczny

W dniu 18 maja 1987 roku w miejscowości T. miał miejsce wypadek komunikacyjny. W poruszającego się na motocyklu powoda wjechał samochód osobowy marki F. (...), który prowadzony był przez W. J.. Kierowca F. (...), który jechał przed powodem w pewnym momencie włączył lewy kierunkowskaz i zaczął znacznie zmniejszać prędkość. Powód rozpoczął więc manewr wyprzedzania samochodu, jednak kierowca jadący samochodem rozpoczął nagły manewr skrętu w prawo, przez co pojazd zajechał drogę powodowi, który nie zdążył zahamować. Powód uderzył w przód pojazdu, po czym został wyrzucony z motocykla i uderzył głową w betonową obudowę słupa telefonicznego. Kierujący samochodem osobowym marki F. (...) W. J. został skazany wyrokiem Sądu Rejonowego (...) K. (...) sygn. akt. (...) na karę pozbawienia wolności. Kierowca posiadał ubezpieczenie OC u pozwanej.Po wypadku powód został przewieziony karetką ratunkową do Szpitala (...) w K., gdzie rozpoznane zostało złamanie kręgów Th7, Th8, Th9. Leczony był operacyjnie poprzez wykonanie tylnej spondylodezy metodą H.’a. Po wypadku nastąpiło u powoda porażenie kończyn dolnych z brakiem kontroli oddawania moczu i stolca. Powód obecnie porusza się na wózku inwalidzkim. Od czasu wypadku przeszedł on trzy operacje kręgosłupa, ostatnią w 1989 roku. Po zgłoszeniu szkody strona pozwana wypłaciła powodowi tytułem odszkodowania kwotę 1.590.000 złotych, na którą składała się kwota 1.500.000 złotych tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę oraz 90.000 złotych tytułem szkody rzeczowej polegającej na zniszczeniu motocyklu powoda. Na skutek odwołania się od decyzji pozwana przyznała powodowi miesięczną rentę uzupełniającą, która miała być waloryzowana w odniesieniu do zmiany siły nabywczej pieniądza. Powód w dniu 5 marca 1990 roku wniósł do Sądu Wojewódzkiego pozew domagając się zasądzenia na swoją rzecz kwoty 23.000.000 złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 18 maja 1987 roku oraz o zasądzenie na rzeczy A. S. (3) – matki powoda - renty w kwocie 250.000 złotych miesięcznie. W uzasadnieniu żądania powód wskazał, iż na skutek odwołania się od decyzji wydanej przez powódkę, została powodowi przyznana miesięczna renta uzupełniająca, która miała być waloryzowana w zależności od zmiany wartości nabywczej pieniądza, wobec czego powód nie domagał się we wniesionym pozwie renty dla siebie. Stosownej renty, w wysokości 250.000 złotych domagała się jednak matka powoda A. S. (3), gdyż sprawowała ona wyłączoną i codzienną opiekę nad synem, co powodowało, iż nie może ona podjąć pracy i cały dzień musi być ona obecna w domu. Powódka, cofnęła jednak pozew i postępowanie w tej części zostało umorzone. Sąd Wojewódzki wK. Wydział I Cywilny w dniu 20 sierpnia 1993 roku wydał wyrok, w którym zasądził od strony pozwanej (...) w K. na rzecz powoda kwotę 190.000.000 złotych (starych) tytułem zadośćuczynienia. Pozwana wypłacała powodowi rentę – wpierw w kwocie 767,67 złotych, a później w kwocie 1.062,81 złotych. Po wniesieniu przez powoda pisma w dniu 28 lipca 2017 roku, w którym zażądał on zwiększenia kwot wypłacanych rent oraz wyrównania, pozwana decyzją z dnia 25 sierpnia 2017 roku podwyższyła wypłacaną powodowi rentę z kwoty 1.062,81 złotych miesięcznie do kwoty 2.609,84 złotych miesięcznie. Na kwotę tę składały się kwota 1.237,43 złote miesięcznie tytułem utraconej zdolności do pracy oraz kwota 1.372,41 złote tytułem zwiększonych potrzeb, w tym 870,41 złotych na opiekę, 492 złote na koszty leczenia oraz 10 złotych na przejazdy. Pozwana w uzasadnieniu swego stanowiska wskazała, iż powód w jej opinii wymaga opieki w wymiarze 4 godzin na dobę. Wobec faktu, że opiekę nad powodem sprawują osoby bez kwalifikacji pielęgniarskich pozwana w obliczeniach przyjęła miernik najniższego wynagrodzenia. Kosz zakupu leków oraz środków opatrunkowych i koszty zakupu środków higienicznych i pomocniczych pozwana określiła szacunkowo na podstawie przedłożonej dokumentacji, opinii lekarzy oraz średnich cen produktów. Koszt przejazdów ustalony został szacunkowo na podstawie przedłożonej dokumentacji i hipotetycznej ilości przejazdów. W odniesieniu do wypłacanej renty z tytułu utraconych zdolności zarobkowych pozwana ustaliła wysokość renty na podstawie hipotetycznych zarobków poszkodowanego netto, które wyniosły 67,8% średniego przeciętnego wynagrodzenia według komunikatu Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego minus renta, którą powód otrzymuje z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Pozwana wypłaciła również powodowi kwotę 46.461,70 złotych tytułem wyrównania z tytułu zwiększonych potrzeba za okres od dnia 1 sierpnia 2014 roku do dnia 30 września 2017 roku, a także kwotę 5.468,06 złotych tytułem wyrównania renty z tytułu utraconych dochodów za okres od dnia 1 sierpnia 2014 roku do dnia 30 września 2017 roku. Powód wniósł odwołanie od powyższej decyzji, jednak pozwana podtrzymała swoje stanowisko w sprawie. Pozwana przyznaną rentę wypłaca powodowi kwartalnie. Powód od czasu wypadku leczył się w wielu placówkach medycznych, m.in. w Klinice (...) w K. , w Wojewódzkim Szpitalu (...) w P., w(...) Centrum (...), w Szpitalu (...) w C., w Szpitalu (...) w K., Poradni (...). S. Ż. SPZOZ w K. . Powód korzystał również z wizyt w Zespole Przychodni i Ośrodków (...) czy w Poradni (...) Ośrodka (...) „ K. „w K.. Powód jest osobą niepełnosprawną, porusza się na wózku inwalidzkim. Nie może chodzić, pracować zawodowo, ma problemy z ubieraniem się, samodzielną higieną osobistą, z przygotowaniem posiłków oraz z poruszaniem się na wózku w zimie. Ma również trudności w samodzielnej egzystencji, nie może pracować fizycznie oraz zbyt długo prowadzić samochodu. Obecny stan powoda wymaga opieki ze strony osób trzecich w wymiarze 6 godzin na dobę. Zakres pomocy obejmuje robienie zakupów, przygotowywanie posiłków, pomoc przy czynnościach higienicznych, transport na wizyty u specjalistów oraz sprzątanie. Sprzętem, który niezbędny jest powodowi w jego stanie jest wózek inwalidzki aktywny, poduszka przeciwodleżynowa, materac przeciwodleżynowy, dwie łuski do pionizacji oraz parapodium statyczne. Koszt specjalistycznego wózka inwalidzkiego wynosi około 10.000 złotych, a refundacja z Narodowego Funduszu Zdrowia z tego tytułu wynosi 1.700 złotych raz na cztery lata. Koszt poduszki przeciwodleżynowej wynosi około 1.300 złotych, a refundacja z Narodowego Funduszu Zdrowia z tego tytułu wynosi 350 złotych na dwa lata. Koszt materaca przeciwodleżynowego wynosi około 500 złotych, a refundacja z Narodowego Funduszu Zdrowia z tego tytułu wynosi 400 złotych, raz na trzy lata. Koszt łuski do pionizacji wynosi około 3000 złotych za jedną sztukę, a refundacja z Narodowego Funduszu Zdrowia z tego tytułu wynosi 2.000 złotych raz na trzy lata. Powód wymaga dwóch łusek do pionizacji. Koszt parapodium statycznego wynosi około 2.500 złotych, a refundacja z Narodowego Funduszu Zdrowia z tego tytułu wynosi 2.000 złotych raz na pięć lat. W obecnym stanie zdrowia powoda konieczna jest jego rehabilitacja, w celu dochodzenia do sprawności oraz uzyskania jak największej samodzielności. Celem terapii powinno być m.in. utrzymanie i poprawa siły mięśniowej, nauka samodzielnych czynności lokomocyjnych, poprawa ruchu zakresowego w stawach, przeciwdziałanie zanikom oraz przykurczom mięśniowym. Powód powinien korzystać z fizykoterapii ambulatoryjnej 3 razy w tygodniu, opcjonalnie z 10 sesji rehabilitacyjnych w miesiącu. Raz w roku powinien on skorzystać z 21-dniowego turnusu rehabilitacji stacjonarnej. W pierwszej kolejności rehabilitacja powinna obywać się w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia, a dopiero w przypadku braku takiej możliwości prywatnie. Koszt jednej prywatnej godzinnej sesji rehabilitacyjnej wynosi od 100 do 120 złotych. Powód w wyniku wypadku komunikacyjnego doznał trwałego uszczerbku na zdrowiu, który wynosi 125%. W efekcie wypadku powód doznał złamania kompresyjnego trzonu kręgu Th7, Th8, Th9 z przemieszczeniem dokanałowym odłamów kręgu Th8 i Th9, co spowodowało poprzeczne uszkodzenie rdzenia kręgowego na tej wysokości i wystąpienie niedowładu kończyn dolnych, zwieraczy pęcherza moczowego i odbytu. Powód leczony był operacyjnie – repozycją odłamów z tylną spondylododezą metodą H.’a Th7 do Th11. Rok po zabiegu zestaw wszczepionych implantów został usunięty. Od zabiegu leczony był rehabilitacyjnie z kontynuacją do chwili obecnej. W 2013 roku zalecono pacjentowi korzystanie z parapodium, wskazuje to, że przed 2013 roku przykurcze mięśni były znikome, bowiem w przypadku większych przykurczy niemożliwe jest korzystanie z tego urządzenia. Stwierdzone obecnie przykurcze zgięciowe w stawach biodrowych i kolanowych po 30 stopni, jak również końskie ustawienie stopy nie rokują żadnej poprawy na drodze leczenia rehabilitacyjnego. Zgłaszane przez powoda bóle kręgosłupa szyjnego spowodowane są stwierdzoną w 2017 roku dyskopatią C5/C6/C7 ze zmianami zwyrodnieniowymi. Zmiany te wymagają okresowego stosowania leczenia rehabilitacyjnego. Z powodu spastycznego niedowładu kończyn dolnych konieczne jest kontunuowanie leczenia rehabilitacyjnego. Z powodu zaś spastycznego niedowładu kończyn dolnych powód wymaga rehabilitacji prowadzonej w domu pacjenta z częstotliwością 3 razy w tygodniu, jak również w poradni rehabilitacyjnej oraz leczenia sanatoryjnego z ramach refundacji z Narodowego Funduszu Zdrowia. U powoda okresowo występują odleżyny. Zmiany te wymagają okresowo leczenia w drodze codziennych zmian opatrunków i miejscowego leczenia na drodze codziennych zmian opatrunków i miejscowego stosowania leków antybakteryjnych oraz stosowania materaca przeciwodleżynowego i ogólnej profilaktyki przeciwodleżynowej. Powód korzysta również z cewnika, jednak mimo jego częstej wymiany występują u niego infekcje moczowe, które wymagają leczenia farmakologicznego oraz stałej opieki urologicznej. Występujące u powoda zmiany w zakresie kręgosłupa należy uznać za trwałe, natomiast zmiany w zakresie neurologicznym i urologicznym mogą ulegać stopniowej progresji. Narastanie zmian spastycznych poprzez progresję przykurczy w stawach kończyn dolnych jak również powstanie i narastanie zmian w zakresie kręgosłupa szyjnego, świadczą o pogorszeniu się stanu zdrowia ogólnego i wskazują na zwiększenie się potrzeb powoda. Powód po wypadku, w trakcie pobytu w szpitalu miał założony stały cewnik F., stosował go również po wyjściu ze szpitala, jednak miał on z tego powodu częste stany zapalne. Obecnie powód ma założony cewnik zewnętrzny, który jest sobie w stanie sam wymieniać. Wobec faktu, że powód nie odczuwa gromadzenia moczu w pęcherzu moczowym, nie jest w stanie zorientować się, kiedy ma oddać mocz i co pewien czas występuje u niego niekontrolowany i nieuświadomiony skurcz pęcherza moczowego powodujący wyciek moczu z cewki moczowej. Standardem w przypadku cewników zewnętrznych jest używanie jednego takiego cewnika dziennie. Występują jednak sytuacje, w których cewnik ten się zsuwa, co powoduje, że konieczne jest założenie nowego. Cewniki są urządzeniami jednorazowymi. W sytuacji, gdy wymienia się cewnik, konieczna jest również wymiana worka na mocz. Wobec faktu, że powód porusza się na wózku inwalidzkim oraz z powodu jego schorzenia konieczne jest również korzystanie przez niego z podkładów higienicznych, które w sytuacji zmiany cewnika mogą się zabrudzić, co powoduje również konieczność ich wymiany. Rokowania powoda na przyszłość są niepomyślne. Zarówno stan neurologiczny jak i stan czynnościowy dolnych dróg moczowych jest utrwalony. Kwartalnie powód tytułem kosztów zakupu cewnika i worków ponosi wydatki około 660 złotych, co daje kwotę 220 złotych miesięcznie. Dofinansowanie z Narodowego Funduszu Zdrowia na cewniki wynosi 252 złote kwartalnie – jest to dofinansowanie na 90 sztuk cewników, zaś na worki 234 złote – jest to dofinansowanie na 24 sztuki worków. Powód skarży się również na problemy ze wzrokiem. Stwierdzony został u niego zespół suchego oka, którego głównymi przyczynami są zanieczyszczenie środowiska, zapylenie. Towarzyszy on również chorobom autoimmunologicznym, zapaleniu stawów. Powodem takiego stanu mogą być również stosowane leki psychotropowe, leki stosowane przy nadciśnieniu tętniczym, w chorobach skóry. Stan taki powoduje konieczność korzystania z różnego rodzaju sztucznych łez kilka razy dziennie, w zależności od nasilenia dolegliwości. U powoda jednak nie da się ustalić jednoznacznie etiologii zespołu suchego oka ze względu na mnogość czynników wywołujących ten stan. W efekcie ciężkiego urazu doszło u powoda do zaburzeń neurotroficznych skóry i mięśni pośladków, a także obu kończyn dolnych. W następstwie powypadkowego uszkodzenia rdzenia kręgowego, doszło u powoda do ciężkich zaburzeń podstawowych funkcji organizmu, które polegają na porażeniu kończyn dolnych oraz bezwiednemu oddawaniu moczu i stolca. Powód z tego powodu był leczony chirurgicznie, urologicznie oraz rehabilitacyjnie. Do czerwca 2004 roku powód leczył się na Oddziale (...) Szpitala w C. z powodu licznych ropnych przetok i zmian zapalnych w okolicy krocza. W tym okresie zasadne było stosowanie plastrów G., obecnie jednak nie ma już takiej konieczności. Zasadne jest stosowanie kremów oraz maści na skórę takich jak S. czy A., płynów dezynfekujących, a także środków opatrunkowych na odleżyny i rany nóg. W przypadku niestosowania wskazanych preparatów może dojść do nawrotu odleżyn i przetok w miejscach największego ucisku mechanicznego, głownie na pośladkach i na stopach. Jest to leczenie skutków powypadkowych, wynikających z uszkodzenia rdzenia kręgowego. U powoda został również stwierdzony trądzik różowawy oraz przebyty trądzik młodzieńczy, jednak schorzenia te nie są następstwami wypadku, któremu uległ powód. Decyzją z dnia 24 listopada 2014 roku powód został zaliczony przez(...)Zespół (...) za osobę o znacznym stopniu niepełnosprawności. Orzeczenie zostało wydane na stałe. Powód po wypadku przeszedł trzy operacje kręgosłupa. Ostatnia miała miejsce w 1989 roku. Powód mieszka sam w domu w K., który został przystosowany do potrzeb powoda. Ogród i okolice wokół domu nie są jednak przystosowane do korzystania z nich przez osobę niepełnosprawną. Na co dzień powodem opiekują się koledzy oraz sąsiedzi, którzy pomagają mu w sprzątaniu, higienie, ćwiczeniach, przygotowaniu posiłków. Osoby te wymieniają się w ciągłej opiece nad powodem, nie mniej jednak pomagają mu wtedy kiedy mają na to czas ( nieraz powód musi czekać na nich kilka godzin ). Powód nie płaci tym osobom za pomoc. Powód w 2005 roku rozwiódł się, ma córkę, która czasem także mu pomaga. Matka powoda nie żyje. Powód posiada specjalny wózek inwalidzki, poduszkę przeciwodleżynową oraz materac przeciwodleżynowy. Posiadał również parapodium, jednak obecnie jest ono zniszczone i nie może z niego korzystać. Powód posiada również samochód D. z automatyczną skrzynią biegów, który przystosowany jest do osób niepełnosprawnych. Powód dojeżdża samochodem na rehabilitacje do ośrodka zdrowia w K., do K., do lekarzy, jak również do znajomych. Powód ponosi koszty związane z zakupem leków – korzysta z leków m.in. F., T., U. (...), R. C., C. M., X. (...), D., maści oraz kremów – S., A., środków opatrunkowych na skórę – różnego rodzaju kompresów, płynów dezynfekujących, plastrów, środków na układ moczowy – U., soku i tabletek z żurawiny, a także cewników, worków na mocz i podkładów higienicznych. Powód, ze względu na swój stan zdrowia, korzysta również prywatnie z wizyt u niektórych specjalistów – w K., M. lub K.. Powód nie korzysta z prywatnej rehabilitacji, ponieważ nie ma to funduszy, korzysta raz w roku z 10-dniowej rehabilitacji w ośrodku zdrowia w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia. Wypadek miał miejsce tydzień po skończeniu przez powoda szkoły i zdaniu egzaminu czeladniczego na specjalizacji stolarz/rzemieślnik. Powód ukończył szkołę zawodową, w której przez 3 lata uczył się oraz odbywał praktykę. W ostatnim roku odbywał już jedynie praktyki. Obywał je w firmie stolarskiej w K., właściciel obiecywał mu zatrudnienie po skończeniu szkoły. W przyszłości powód chciał pracować w firmie zajmującej się konserwacją zabytków na W.. Powód otrzymuje rentę socjalną z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz dodatek pielęgnacyjny. Od dnia 1 października 2019 roku powód otrzymywał także 500 złotych tytułem świadczenia uzupełniającego. W lutym 2015 roku powód pobierał rentę z ZUS w wysokości 728,44 złotych, zaś zasiłek pielęgnacyjny w kwocie 206,76 złotych, od 1 marca 2015 roku do 31 grudnia 2015 roku powód pobierał rentę z ZUS w wysokości 757,21 złotych, zaś zasiłek pielęgnacyjny w kwocie 208,17 złotych, od 1 stycznia 2016 roku do 29 lutego 2016 roku powód pobierał rentę z ZUS w wysokości 757,21 złotych, zaś zasiłek pielęgnacyjny w kwocie 208,17 złotych, od 1 marca 2016 roku do 31 grudnia 2016 roku powód pobierał rentę z ZUS w wysokości 759,13 złotych, zaś zasiłek pielęgnacyjny w kwocie 208,67 złotych, od 1 stycznia 2017 roku do 28 lutego 2017 roku powód pobierał rentę z ZUS w wysokości 759,13 złotych, zaś zasiłek pielęgnacyjny w kwocie 208,67 złotych, od 1 marca 2017 roku do 31 lipca 2017 roku powód pobierał rentę z ZUS w wysokości 854 złotych, zaś zasiłek pielęgnacyjny w kwocie 209,59 złotych, od 1 sierpnia 2017 roku do 31 stycznia 2018 roku: 854 złote, w lutym 2018: 854 złote netto, od 1 marca 2018 roku do 28 lutego 2019 roku: 878,12 złotych, od 1 marca 2019 roku do 28 lutego 2020 roku: 935 złotych, od 1 marca 2020 roku do 28 lutego 2021 roku: 1.025 złotych, od 1 marca 2021 roku do 28 lutego 2022 roku: 1.066,30 złotych, od 1 marca 2022 roku: 1.217,98 złotych. Powód otrzymywał również z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych dodatek pielęgnacyjny, który wynosił: w roku 2017: 209,59 złotych, w roku 2018: 215,84 złote, w roku 2019: 222,01 złotych, w roku 2020: 229,91 złotych, w roku 2021: 239,60 złotych, w roku 2022: 256,44 złotych. W sumie więc powód otrzymał z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych kwoty: od dnia 1 sierpnia 2017 roku do 31 stycznia 2018 roku: 1063,59 złote netto, w lutym 2018 roku – 1063,59 złote netto, od dnia 1 marca 2018 roku do dnia 28 lutego 2019 roku – 1093,96 złotych netto, od dnia 1 marca 2019 roku do dnia 28 lutego 2020 roku – 1157,01 złote netto, od dnia 1 marca 2020 roku do dnia 28 lutego 2021 roku – 1.754,91 złotych netto, od dnia 1 marca 2021 roku do dnia 28 lutego 2022 roku – 1805,96 złotych netto, zaś od dnia 1 marca 2022 roku – 1.974,42 złotych.

Ocena dowodów

Dokumenty zgromadzone w sprawie nie budziły wątpliwości co do prawdziwości oraz autentyczności, nie były również kwestionowane przez żądną ze stron powstępowania. Zeznania świadka R. J. oraz powoda A. S. (1). Sąd uznał te zeznania za w pełni wiarygodne, albowiem były one spójne, logiczne oraz korespondowały z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie. Opinie biegłych z zakresu: urologii, z zakresu rehabilitacji medycznej, fizjoterapii i chiropraktyki, chirurgii ortopedycznej i traumatologii, chorób oczu oraz dermatologii. Każda ze sporządzonych opinii była jasną, pełną oraz nie zawierała wewnętrznych sprzeczności. Pozwany w toku postępowania nie wnosił żadnych zarzutów do opinii. Zarzuty zgłoszone przez powoda zostały zaś w pełni omówione w sporządzonych opiniach uzupełniających. Sąd pominął dowód z opinii biegłego neurologa (k. 124) oraz z opinii z biegłego z zakresu pielęgniarstwa (k. 600v) wobec cofnięcia wniosku w tym przedmiocie przez powoda. Sąd nie znalazł podstaw, aby stwierdzić, iż w toku postępowania ujawniły się jakiekolwiek okoliczności, które winny być brane pod uwagę przez Sąd z urzędu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części.Podstawę roszczenia z tytułu renty zarówno w odniesieniu do zwiększonych potrzeb jak i całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej stanowi art. 444 § 2 k.c. Zgodnie z tym przepisem, jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty. Każda z powyższych okoliczności może stanowić samodzielną podstawę zasądzenia renty. W niniejszej sprawie powód dochodził renty obejmującej zarówno jego zwiększone potrzeby, jak również tej z tytułu utraconych zarobków. Na początku rozważań należy stwierdzić, iż niezasadne jest twierdzenie pozwanego, jakoby w przedmiotowej sprawie nie doszło do zmiany stosunków, o których mowa w art. 907 § 2 k.c. , dlatego, że powód nie wywodzi swych roszczeń z tego przepisu. Renta nie była przedmiotem rozstrzygnięcia Sądu Wojewódzkiego w Krakowie w wyroku z dnia 20 sierpnia 1993r., sygn. akt I C 92/90, zatem przepis ten nie znajduje zastosowania w niniejszej sprawie. Renta zarówno z tytułu zwiększonych potrzeb jak i utraconych dochodów była i jest dobrowolnie wypłacana przez pozwany (...). Co do zasady pozwany nie kwestionuje, że powód spełniał i spełnia warunki przyznania renty, natomiast kwestionuje jej wysokość, jako zawyżoną i nieudowodnioną. Nie sposób nie zauważyć, iż stan powoda wraz z wiekiem ulega pogorszeniu, co łączy się z tym, iż musi on ponosić wyższe koszty związane chociażby z zakupem leków czy innych niezbędnych środków leczniczych. Faktem powszechnie znanym jest również to, że ceny obecnie są na znacznie wyższym poziomie niż były w momencie, w którym nastąpił wypadek. Okoliczność tę uwzględniła również pozwana, skoro w 2017 roku zwiększyła powodowi kwotę wypłacanej mu renty, która jednak zdaniem Sąd jest kwotą zbyt niską, jeżeli chodzi o potrzeby powoda. W tym miejscu wypada również poczynić uwagę, iż w przedmiotowej sprawie Sąd nie ma możliwości precyzyjnie określić wysokości kosztów związanych zarówno ze zwiększonymi potrzebami powoda jak i utraconymi zarobkami, co za tym idzie ustalenie wszelkich kosztów winno nastąpić przy zastosowaniu art. 322 k.p.c. Jak wynika bowiem z ugruntowanego w tym zakresie orzecznictwa Sąd, ustalając wysokość renty z tytułu zwiększonych potrzeb, nie jest zobowiązany do drobiazgowej dokładności. W tym zakresie może kierować się wskazaniami zawartymi w art. 322 k.p.c. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 lipca 2011 r., sygn. akt II CSK 682/10, LEX nr 951296). W ocenie Sądu zwiększone potrzeby powoda pozostają w związku ze stanem zdrowia po wypadku i znajdują potwierdzenie w opiniach biegłych sporządzonych w przedmiotowej sprawie. W odniesieniu do opieki ze strony osób trzecich strona pozwana nie kwestionowała samej konieczności sprawowania opieki nad powodem, wskazywała jednak, iż jej zdaniem powód wymaga opieki przez 4 godziny na dobę. Sąd za konieczny oraz uzasadniony czas sprawowania opieki na powodem przyjął w latach od sierpnia 2017 roku do grudnia 2019 roku czas 5 godzin na dobę, a od 2019 roku 6 godzin na dobę. W pierwotnym żądaniu pozwu powód wskazywał konieczny czas opieki nad nim na 5 godzin na dobę, a swoje żądanie w tym zakresie rozszerzył, po sporządzonej w sprawie opinii. Sąd uznał takie rozróżnienie czasu opieki za zasadne, mając przede wszystkim na uwadze fakt, że powód jest osobą coraz starszą, więc uzasadnione jest twierdzenie, że może on wymagać dłuższego czasu opieki. Z drugiej jednak strony powód nie jest osobą stale leżącą, wymaga pomocy jedynie przy posiłkach, ubieraniu się, higienie codziennej, załatwianiu niektórych spraw poza domem, takich jak czynności urzędowe, które jednak nie są czynnościami, które wypełniałyby cały dzień. Ustalając wysokość stawki za opiekę, Sąd miał na uwadze średnie stawki, które przyjmowane są w odniesieniu do opieki nad osobami w takim stanie zdrowia jak powód. Za znacznie wygórowane Sąd uznał stawki podane przez (...)Ośrodek Pomocy (...) w K.. Mając na uwadze jednak niewątpliwy wzrost wszelkich kosztów od roku 2015, Sąd uznał za zasadne przyjąć w latach od 2017 do 2019 stawkę 10 złotych za godzinę opieki, a od roku 2020 stawkę 12 złotych. Wyższa stawka byłaby stawką wygórowaną, mając na uwadze fakt, że powód nie wymaga specjalistycznej opieki pielęgniarskiej oraz jest osobą, która – jak na swój stan – jest w dużej mierze samodzielna. Należy również stwierdzić, iż miesięczna suma, którą powód żądał z tytułu sprawowania opieki nad sobą, która w latach od stycznia 2020 roku do maja 2022 roku wynosiła 3.941 złote, a od maja 2022, aż 6.660 złotych – mając na uwadze przecięte zarobki w kraju – jawi się jako kwota znacząco wygórowana. Mając więc powyższe na uwadze Sąd za okres od 1 sierpnia 2017 roku do 31 stycznia 2019 roku przyjął, że zasadne będzie ustalenie kosztów z tytułu opieki na kwotę 1.500 złotych (5 godzin opieki dziennie x 10 złotych x 30 dni). Od dnia 1 stycznia 2020 roku kwotę 2.160 (6 godzin opieki dziennie x 12 złotych x 30 dni). Jednocześnie nie powinno budzić wątpliwości, iż zgodnie z utrwalonym już stanowiskiem judykatury przyznanie renty z tytułu zwiększonych potrzeb nie jest uzależnione od wykazania, że poszkodowany te potrzeby zaspokaja i ponosi związane z tym wydatki. Przesłanką wystarczającą do zasądzenia renty z tego tytułu jest samo istnienie takich, zwiększonych potrzeb. W odniesieniu do kwestii sprawowania nad poszkodowanym nieodpłatnej opieki przez osoby bliskie należy zwrócić uwagę na uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 22 lipca 2020 roku sygn. akt III CZP 31/19, w której zostało wskazane, że możliwość domagania się pokrycia tych kosztów przysługuje poszkodowanemu niezależnie od tego, kto sprawuje nad nim opiekę. Sąd Najwyższy podkreślił, że opieka ta obiektywnie ma wymierną wartość ekonomiczną nawet wtedy, gdy była sprawowana nieodpłatnie, zaś korzystanie z pomocy osób bliskich nie powinno prowadzić do zmniejszenia zakresu zobowiązania odszkodowawczego sprawcy szkody. W przedmiotowej sprawie zapatrywania tego nie może zmienić fakt, że opiekę nad powodem sprawują oprócz osób najbliższych (czyli córki), także inne osoby ( sąsiedzi, koledzy), które nie mogą być traktowane jako osoby najbliższe. Nie powinno również budzić wątpliwości, iż powód wymaga regularnej rehabilitacji. Jak wynika z opinii biegłego z zakresu rehabilitacji, w obecnym stanie zdrowia powoda rehabilitacji jest nieodłącznym elementem dochodzenia do sprawności oraz do uzyskania samodzielności. Jej zakres powinien obejmować stawy biodrowe, kolanowe, promieniowo-nadgarstkowy lewy, łokciowy lewy oraz prawy, skokowo-goleniowe, barkowe lewy oraz prawy oraz odcinek szyjny kręgosłupa. Po stronie powoda zachodzi konieczność korzystania z fizjoterapii ambulatoryjnej 3 razy w tygodniu, opcjonalnie 10 sesji rehabilitacyjnych w miesiącu. Rehabilitacja powoda w pierwszej kolejności powinna odbywać się w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia, a w przypadku braku takiej możliwości prywatnie. Dodatkowo powód powinien raz w roku korzystać z 21-dniowego turnusu rehabilitacyjnego. Wobec powyższego Sąd uznał, za częściowo uzasadnione koszty rehabilitacji. Zdaniem Sądu powód powinien korzystać z rehabilitacji 3 razy w tygodniu, bowiem taki czas jest niezbędny dla utrzymania dotychczasowego stanu powoda i zapobieżeniu powiększania się u niego stanu niepełnosprawności. Konieczność systematycznej rehabilitacji powoda potwierdzili biegli z zakresu rehabilitacji oraz chirurgii. Również w odniesieniu do rehabilitacji Sąd zastosował średnie stawki, przyjmując za okres od 2017 roku do 2021 roku kwotę 100 złotych za godzinę rehabilitacji, zaś od stycznia 2022 roku kwotę 120 złotych. Stawki te bowiem mieszczą się w stawkach określonych przez biegłego z zakresu rehabilitacji i zdaniem Sądu nie są one zawyżone. Przy tak określonych stawkach daje to kwoty za okres od 2017 roku do 2021 roku 1200 złotych (3 razy w tygodniu x 4 tygodnie w miesiącu x 100 złotych), a od stycznia 2022 roku kwotę 1400 złotych (3 razy w tygodniu x 4 tygodnie w miesiącu x 120 złotych). Nie powinno budzić również wątpliwości, iż faktycznie uzyskanie przez powoda rehabilitacji w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia może być utrudnione i odległe w czasie, co uzasadnia korzystanie przez powoda z prywatnych usług fizjoterapeuty. Jednocześnie pozwany nie przedstawił żadnych dowodów, które wskazywałby na to, iż powód w swoim miejscu zamieszkania ma możliwość korzystania z odpowiednich zabiegów w ramach NFZ. Zgodnie zaś z ugruntowanym orzecznictwem i stanowiskiem doktryny, renta może obejmować koszty leczenia w prywatnej placówce, nawet jeśli podobne zabiegi oferowane są przez NFZ. Poszkodowany ma bowiem prawo do jak najszybszego usunięcia skutków zdarzenia szkodzącego w jak najlepszych warunkach, dlatego podmiot odpowiedzialny za zdarzenie szkodzące nie może skutecznie bronić się przed obowiązkiem pokrycia kosztów leczenia, wskazując, że poszkodowany mógłby zaczekać na uzyskanie świadczenia w placówce publicznej. Odnosząc się do kosztów lekarstw oraz środków pielęgnacyjnych oraz urologicznych należy stwierdzić, że ich ponoszenie jest co do zasady konieczne oraz uzasadnione. Powód wykazał konieczność ponoszenia stałych miesięcznych wydatków na leki, a także na maści, kremy oraz środki opatrunkowe na skórę, z których musi on korzystać, aby nie dopuścić do powstania odleżyn i przetok w miejscach największego ucisku mechanicznego, głównie na pośladkach i na stopach. Również stosowanie przez powoda kropli do oczu jest konieczne z uwagi na rozpoznany u niego zespół suchego oka. Z powodu ciężkiego stanu zdrowia powoda za zasadne należało uznać również konieczność stosowania leków na układ moczowy, bowiem wypadek spowodował u powoda poważne dysfunkcje w jego działaniu. U powoda w wyniku doznanego wypadku doszło do ciężkich zaburzeń podstawowych funkcji organizmu, które polegają na porażeniu kończyn dolnych oraz bezwiednego oddawania moczu i stolca. Sąd dokonał jedynie modyfikacji w zakresie kwot, które powód przeznacza na cewniki, worki na mocz oraz podkłady. Powód zeznając bowiem na rozprawie w dniu 22 stycznia 2019 roku (k. 123) wskazał, iż kwartalny koszt, który ponosi z tytułu zakupu tych środków wynosi około 660 złotych, co daje 220 złotych miesięcznie, pozwany zaś w odpowiedzi na pozew uznał za zasadny zakup specjalnego zaopatrzenia medycznego (cewniki, pieluchy, worki) w kwocie 262 złote, którą to kwotę Sąd przyjął za podstawę przy uwzględnieniu wysokości renty. W zakresie tym wypowiadał się również biegły z zakresu urologii, który wskazał, iż koszy takie są uzasadnione i nie są zawyżone. Obliczając więc rentę Sąd uwzględnił wszystkie kwoty za leki, maści, kremy, środki opatrunkowe na skórę i środki na układ moczowy, które powód wskazał w pozwie, obniżając jedynie kwotę za cewniki, worki na mocz oraz podkłady do kwoty 262 złotych miesięcznie w okresie od 2017 roku do 2019 roku. Od roku 2020 Sąd mając na uwadze wzrost cen leków o średnio 30% przyjął, że uzasadnione są zwiększone koszty, które powód musi wydawać na niezbędne lekarstwa. Kwestia ta została również uwzględniona przy wyliczeniu kwoty, którą powód wydaje na cewniki, którą Sąd określił na 300 złotych miesięcznie. Nie powinno bowiem budzić wątpliwości, iż z obszernego materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie wynika, że powód zmuszony jest ponosić koszty leczenia, wysokość ich została zaś potwierdzona dołączonymi do akt sprawy fakturami oraz dokumentacją medyczną. Ich zasadność oraz celowość potwierdzili również biegli sporządzający opinie w przedmiotowej sprawie. W odniesieniu więc do lekarstw Sąd poczynił następujące wyliczenia: za lata 2017 do 2021 za uzasadnione uznał wydatki na leki w kwocie 1.057,36 złotych (94,89 złote + 145,86 złotych + 338,93 złote + 215,68 złotych + 262 złote), zaś od 2022 roku w kwocie 1.133,93 złotych (139,94 złote + 83,78 złotych + 299,31 złotych + 310,90 złotych + 300 złotych). Sąd ustalił wszystkie powyższe koszty mając na uwadze dyspozycję art. 322 k.p.c. i kierując się dyrektywami tam wskazanymi. Sąd nie znalazł również podstaw, aby nie uwzględniać zgłoszonych w pozwie żądań dotyczących kosztów dojazdów. Powód posiada specjalnie przystosowany dla osób niepełnosprawnych pojazd, który niewątpliwie ułatwia mu poruszanie się i dojazdy do lekarzy, z których usług musi korzystać z powodu stanu, w którym się znajduje. W odniesieniu do kosztów dojazdów, nie sposób nie zgodzić się, że koszty które w tym zakresie wykazuje powód są kosztami koniecznymi oraz zasadnymi. W zakresie kosztów paliwa, mając na uwadze zasady doświadczenia życiowego – w świetle wiarygodnych zeznań powoda – należałoby przyjąć, iż kwota 200 złotych miesięcznie nie jest kwotą zawyżoną ani większą niż przeciętnie przyjęta. Sąd uwzględnił więc tę kwotę za okres od sierpnia 2017 roku do grudnia 2019 roku. Wobec wzrostu cen paliwa również za zasadne należało uznać kwotę 264 złotych, którą powód wskazał za okres od stycznia 2020 roku do grudnia 2021 roku. Natomiast za okres od stycznia 2022 roku Sąd podwyższył do kwoty 344,50 złotych, przyjmując, iż średnia cena benzyny w tym czasie wynosiła około 6,50 złotych (53 x 6,50). Sąd nie znalazł jednak podstaw na uwzględnienie innych stałych kosztów ponoszonych przez powoda, wobec braku wykazania ich wysokości. Powód bowiem nie przedstawił na jakiej podstawie dokonał stosownych wyliczeń tytułem zwiększonych wydatków na środki czystości oraz na energię elektryczną. Jednocześnie należy stwierdzić, iż koszt wymiany koła wózka inwalidzkiego jako koszt jednorazowy, nie może być zdaniem Sądu rozliczany w ramach renty, która jest świadczeniem powtarzalnym i winna być przeznaczona za comiesięczne, stałe wydatki powoda. Wobec powyższego Sąd nie uwzględnił tych kosztów w wyliczeniu należnej powodowi renty. Sąd nie uwzględnił również żądania powoda w zakresie, w którym powód domagał się odpowiednich kwot tytułem zakupu sprzętu ortopedycznego oraz rehabilitacyjnego, jak i środków, które umożliwiły mu korzystanie z odpłatnych turnusów rehabilitacyjnych. W ocenie Sądu wydatki na specjalistyczny wózek inwalidzki, poduszkę i materac przeciwodleżynowy, jak i inne sprzęty ortopedyczne, nie mogą być finansowane w przypadku renty przyznawanej na podstawie art. 444 § 2 k.c. tytułem zwiększonych potrzeb. Wydatki finansowane w ramach renty, jak już zostało to powiedziane powyżej, muszą cechować się pewną powtarzalnością oraz systematycznością, gdyż tylko takie wydatki będą zgodne z istotą poszczególnych świadczeń okresowych. Ma to szczególne znaczenie w przypadku roszczeń dochodzonych od zobowiązanego z tytułu szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym, gdzie roszczenia te obejmują nie tylko rentę (art. 442 §2 k.c.), ale także naprawienie wszelkich kosztów łącznie z wyłożeniem z góry sumy potrzebnej na koszty leczenia (art. 444 §1 k.c.), oraz jednorazowe odszkodowanie (art. 447 k.c.). W związku z tym konieczne staje się rozważenie, czy potencjalny wydatek winien być finansowany w ramach renty z tytułu zwiększonych potrzeb, czy też w ramach innych świadczeń przysługujących poszkodowanemu. Analizując w tym zakresie orzecznictwo sądu wskazać należy, iż konieczną cechą wydatków, które objęte są rentą z art. 444 § 2 k.c. jest stały oraz powtarzalny charakter (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 czerwca 2005 r., sygn. akt III CK 392/04, LEX nr 177203). Nie powinno więc budzić wątpliwości, iż jednorazowe wydatki np. na zakup specjalistycznego wózka czy materaca powinny podlegać finansowaniu w ramach roszczenia odszkodowawczego, o jakim mowa w art. 444 § 1 k.c. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 31 maja 2001 r., sygn. akt V CKN 253/00, LEX nr 52406), a nie w ramach renty. W konsekwencji postulowane przez powoda kwoty z tytułu zakupu sprzętów zaopatrzenia medycznego czy też rehabilitacyjnego, nie mogą być finansowane w ramach renty z tytułu zwiększonych potrzeb. Co do zasady są to bowiem wydatki jednorazowe, a wprawdzie w przypadku zużycia czy też awarii sprzętu zachodzi konieczność kupna nowych, trudno jednak w przeciwieństwie do innych wydatków, przewidzieć powtarzalność i częstotliwość takiego zakupu. Powyższe rozważania pozostają aktualne również w odniesieniu do kosztów prywatnych turnusów rehabilitacyjnych. Nie sposób bowiem przyjąć ich stałego oraz powtarzalnego charakteru oraz niezmienności odpłatności za pobyt. Biorąc powyższe pod uwagę wyliczenie renty z tytułu zwiększonych potrzeb powoda przedstawia się następująco: Renta za okres od 1 sierpnia 2017 roku do 31 stycznia 2018 roku: - opieka: 1.500 złotych - leki: 1.057,36 złotych - rehabilitacja: 1.200 złotych - koszt przejazdów: 200 złotych tj. łącznie 3.957,36 złotych Odjąć od tego należy rentę wypłacaną przez pozwaną w kwocie 1.372,41 złotych oraz zasiłek pielęgnacyjny w kwocie 209,59 złotych to w sumie daje kwotę: 2.375,36 złotych. Renta za okres od 1 lutego 2018 do 31 grudnia 2019: - opieka: 1.500 złotych - leki: 1.057,36 złotych - rehabilitacja: 1200 złotych - koszt przejazdów: 200 złotych tj. łącznie 3.957,36 złotych. Odjąć od tego należy rentę wypłacaną przez pozwaną w kwocie 1.372,41 złotych oraz zasiłek pielęgnacyjny w kwocie 209,59 złotych to w sumie daje kwotę: 2.375,36 złotych. Renta za okres od 1 stycznia 2020 roku do 31 grudnia 2021 roku: - opieka: 2.160 złotych - leki: 1.057,36 złotych - rehabilitacja: 1.200 złotych - koszt przejazdów: 264 złotych tj. łącznie 4.681,36 złotych. Odjąć od tego należy rentę wypłacaną przez pozwaną w kwocie 1.372,41 złotych oraz zasiłek pielęgnacyjny w kwocie 239,66 złotych to w sumie daje kwotę: 3.069,29 złotych. Renta za okres od 1 stycznia 2022 roku do 31 maja 2022 roku: - opieka: 2.160 złotych - leki: 1.133,93 złotych - rehabilitacja: 1.440 złotych - koszt przejazdów: 344,50 złotych tj. łącznie 5.078,43 złotych. Odjąć od tego należy rentę wypłacaną przez pozwaną w kwocie 1.372,41 złotych oraz zasiłek pielęgnacyjny w kwocie 256,44 złotych to w sumie daje kwotę: 3.449,58 złotych.

Renta za okres od 1 czerwca 2022 roku do dnia 10 listopada 2022 roku (dzień data zamknięcia rozprawy): - opieka: 2.160 złotych - leki: 1.133,93 złotych - rehabilitacja: 1.440 złotych - koszt przejazdów: 344,50 złotych tj. łącznie 5.078,43 złotych. Odjąć od tego należy rentę wypłacaną przez pozwaną w kwocie 1.372,41 złotych oraz zasiłek pielęgnacyjny w kwocie 256,44 złotych to w sumie daje kwotę: 3.449,58 złotych. Renta od dnia 1 grudnia 2022 roku i na przyszłość: - opieka: 2.160 złotych - leki: 1.133,93 złotych - rehabilitacja: 1.440 złotych - koszt przejazdów: 344,50 złotych tj. łącznie 5.078,43 złotych. Odjąć od tego należy zasiłek pielęgnacyjny w kwocie 256,44 złotych, co daje sumę w kwocie: 4.821,99 złotych. Kwota ta nie uwzględnia renty dobrowolnie wypłacanej przez pozwanego. O czym Sąd orzekł w punkcie I od a do f. Rozważania dotyczące renty z tytułu niezdolności do pracy rozpocząć należy od stwierdzenia, że powód na skutek wypadku z dnia 18 maja 1987 roku utracił całkowitą zdolność do wykonywania pracy. Okoliczność ta znajduje potwierdzenie w orzeczeniach o niepełnosprawności oraz w opiniach sporządzonych w niniejszej sprawie przez biegłych. Powód doznał wypadku tydzień po ukończeniu szkoły zawodowej oraz zdaniu egzaminu i uzyskaniu tytułu czeladnika w specjalizacji stolarskiej. Nie powinno budzić wątpliwości w przedmiotowej sprawie, iż przy określaniu wysokości wynagrodzenia powoda powinno wziąć się pod uwagę hipotetyczne zarobki, jakie powód mógłby otrzymać, bowiem powód przed wypadkiem nie pracował jeszcze zawodowo, a jedynie odbywał praktyki w ramach szkoły. Zdaniem Sądu uzasadnione będzie przyjęcie założenia, że potencjalny dochód na jaki mógłby liczyć powód powinien odpowiadać przeciętnemu wynagrodzeniu w gospodarce narodowej według danych publikowanych przez Główny Urząd Statystyczny, a nie tak jak powód chce według przeciętnego wynagrodzenia za pracę w sektorze przedsiębiorstw. Powód przed wypadkiem odbywał praktyki w ramach szkoły zawodowej, którą ukończył tydzień przed wypadkiem, nie sposób więc ocenić na jakim poziomie kształtowałyby się wtedy jego zarobki, co pozwoliłoby Sądowi na hipotetyczne wyliczenie dochodów, które powód mógłby obecnie otrzymywać, w sytuacji, gdyby nie uległ wypadkowi. Jednak co wymaga podkreśleniu, ustalenie wysokości zarobków musi mieć charakter realny, a za najbardziej miarodajny w takich sprawach jak przedmiotowe, należy uznać wskaźnik przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w województwie (...), w którym zamieszkuje powód. Jednocześnie należy stwierdzić, że nie ma podstaw do uwzględnienia zarobków najwyższych, bowiem sama teoretyczna możliwość zatrudnienia w miejscach, które oferują wyższe zarobki, nie jest jeszcze wystarczająca do przyjęcia, że powód faktycznie takie zarobki by osiągał (por. wyrok Sądu Najwyższego z 6 czerwca 2002 r., I CKN 693/00, Lex nr 55257). Jednocześnie nie ma również podstaw do uwzględniania zarobków najniższych, bowiem – co nie powinno budzić wątpliwości – powód wraz z upływem czasu wykonywałby zapewne swoją pracę coraz lepiej, legitymowałby się również dłuższym stażem pracy oraz coraz większym doświadczeniem zawodowym, co pozwoliłoby mu osiągać wyższe niż minimalne dochody. W odniesieniu do renty z tytułu utraconych zarobków wyliczenia powinny przedstawiać się następująco: W 2018 roku średnie miesięczne wynagrodzenie brutto w gospodarce narodowej w województwie (...) wynosiło 4.418 złotych, co odpowiadało kwocie 3.159 złotych netto. W 2019 roku średnie miesięczne wynagrodzenie brutto w gospodarce narodowej w województwie (...) wynosiło 4.808 złotych, co odpowiadało kwocie 3.434 złotych netto. W 2020 roku średnie miesięczne wynagrodzenie brutto w gospodarce narodowej w województwie (...) wynosiło 5.186 złotych co odpowiadało kwocie 3.701 złotych netto. Wobec braku danych odnośnie do średniego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w województwie (...) w roku 2021, Sąd przyjął kwotę przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej dla całego kraju, a nie dla województwa (...), jak powyżej. W 2021 roku średnie wynagrodzenie brutto wynosiło 5.662 złote, co odpowiadało kwocie 4.037 złotych netto. Również wobec braku danych za rok 2022, Sąd dokonując stosownych obliczeń wziął pod uwagę powyższą kwotę.

Powód otrzymywał tytułem renty socjalnej ZUS kwoty: - od 1 sierpnia 2017 roku do 31 stycznia 2018 roku: 854 złote netto; - w lutym 2018: 854 złote netto; - od 1 marca 2018 roku do 28 lutego 2019 roku: 878,12 złotych netto; - od 1 marca 2019 roku do 28 lutego 2020 roku: 935 złotych netto; - od 1 marca 2020 roku do 28 lutego 2021 roku: 1.025 złotych netto; - od 1 marca 2021 roku do 28 lutego 2022 roku: 1.066,30 złotych netto; - od 1 marca 2022 roku: 1.217,98 złotych netto. Od dnia 1 października 2019 roku powód otrzymuje także 500 złotych z ZUS tytułem świadczenia uzupełniającego. Powód stale od sierpnia 2017 roku otrzymuje od pozwanej rentę wyrównawczą w kwocie 1.237,43 złotych miesięcznie. Powód otrzymuje również z ZUS również dodatek pielęgnacyjny, który wynosił: - w roku 2017: 209,59 złotych;

- w roku 2018: 215,84 złote; - w roku 2019: 222,01 złotych; - w roku 2020: 229,91 złotych;

- w roku 2021: 239,60 złotych; - w roku 2022: 256,44 złotych. Wobec powyższego kwoty, które powód otrzymywał z ZUS wynosiły w poszczególnych latach (kwoty te stanowią sumę renty z ZUS, dodatku pielęgnacyjnego oraz kwoty 500 złotych którą powód otrzymuje od 1 października 2019 roku): - od dnia 1 sierpnia 2017 roku do 31 stycznia 2018 roku: 1.063,59 złote netto - w lutym 2018 roku – 1.063,59 złote netto; - od dnia 1 marca 2018 roku do dnia 28 lutego 2019 roku – 1.093,96 złotych netto; - od dnia 1 marca 2019 roku do dnia 28 lutego 2020 roku – 1.157,01 złote netto; - od dnia 1 marca 2020 roku do dnia 28 lutego 2021 roku – 1.754,91 złotych netto; - od dnia 1 marca 2021 roku do dnia 28 lutego 2022 roku – 1.805,96 złotych netto - zaś od dnia 1 marca 2022 roku – 1.974,42 złotych. Sąd w odniesieniu do renty z tytułu niezdolności do pracy stanął na stanowisku, iż zasadne będzie doliczenie do otrzymywanej z ZUS renty dodatku pielęgnacyjnego oraz świadczenia uzupełniającego w wysokości 500 złotych, bowiem ich wymiar również powinien być uwzględniony przy zasądzeniu renty, gdyż wpływa on w jakimś stopniu na obniżenie szkody będącej następstwem wypadku. Nie podzielił więc w tym zakresie rozważań powoda, który dokonując obliczeń odejmował kwoty odpowiadające dodatkowi pielęgnacyjnemu oraz dodatkowemu świadczeniu. Mając powyższe na uwadze – Sąd dokonał stosownych obliczeń, z których wynika, iż powodowi powinna przysługiwać renta w wysokości: - od dnia 1 sierpnia 2017 roku do dnia 31 stycznia 2018 roku: 857,98 złotych. Od kwoty 3.159 złotych, która stanowiła średnie miesięczne wynagrodzenie brutto w gospodarce narodowej w województwie (...) w 2018 roku należało odjąć kwotę 1.063,59 złotych, którą powód otrzymał z ZUS oraz kwotę 1.237,43 złotych wypłaconą przez pozwaną. - w miesiącu lutym 2018 roku: 857,98 złotych. Od kwoty 3.159 złotych, która stanowiła średnie miesięczne wynagrodzenie brutto w gospodarce narodowej w województwie (...) w 2018 roku należało odjąć kwotę 1.063,59 złotych, którą powód otrzymał z ZUS oraz kwotę 1.237,43 złotych wypłaconą przez pozwaną. - okres od 1 marca 2018 roku do 31 grudnia 2018 roku: 827,61 złotych. Od kwoty 3.159 złotych, która stanowiła średnie miesięczne wynagrodzenie brutto w gospodarce narodowej w województwie (...) w 2018 roku należało odjąć kwotę 1.093,96 złotych, którą powód otrzymał z ZUS oraz kwotę 1.237,43 złotych wypłaconą przez pozwaną.

- za okres od 1 stycznia 2019 do 28 lutego 2019 roku: 1.102,61 złotych Od kwoty 3.434 złotych, która stanowiła średnie miesięczne wynagrodzenie brutto w gospodarce narodowej w województwie (...) w 2019 roku należało odjąć kwotę 1.093,96 złotych, którą powód otrzymał z ZUS oraz kwotę 1.237,43 złotych wypłaconą przez pozwaną. - za okres od 1 marca 2019 roku do 30 września 2019 roku: 1.039,56 złotych. Od kwoty 3.434 złotych, która stanowiła średnie miesięczne wynagrodzenie brutto w gospodarce narodowej w województwie (...) w 2019 roku należało odjąć kwotę 1.157,01 złotych, którą powód otrzymał z ZUS oraz kwotę 1.237,43 złotych wypłaconą przez pozwaną. - za okres od 1 października 2019 roku do 31 grudnia 2019 roku: 550,66 złotych Od kwoty 3.434 złotych, która stanowiła średnie miesięczne wynagrodzenie brutto w gospodarce narodowej w województwie (...) w 2019 roku należało odjąć kwotę 1.645,91 złotych, którą powód otrzymał z ZUS oraz kwotę 1.237,43 złotych wypłaconą przez pozwaną. - za okres od 1 stycznia 2020 roku do 29 lutego 2020 roku: 717,66 złotych Od kwoty 3.701 złotych, która stanowiła średnie miesięczne wynagrodzenie brutto w gospodarce narodowej w województwie (...) w 2020 roku należało odjąć kwotę 1.645,91 złotych, którą powód otrzymał z ZUS oraz kwotę 1.237,43 złotych wypłaconą przez pozwaną. - za okres od 1 marca 2020 roku do 31 grudnia 2020 roku: 708,66 złotych. Od kwoty 3.701 złotych, która stanowiła średnie miesięczne wynagrodzenie brutto w gospodarce narodowej w województwie (...) w 2020 roku należało odjąć kwotę 1.754,91 złotych, którą powód otrzymał z ZUS oraz kwotę 1.237,43 złotych wypłaconą przez pozwaną. - za okres od 1 stycznia 2021 roku do 28 lutego 2021 roku: 1.044,66 złotych. Od kwoty 4.037 złotych, która stanowiła średnie miesięczne wynagrodzenie brutto w gospodarce narodowej w województwie (...) w 2021 roku należało odjąć kwotę 1.754,91 złotych, którą powód otrzymał z ZUS oraz kwotę 1.237,43 złotych wypłaconą przez pozwaną. - za okres od 1 marca 2021 roku do 28 lutego 2022 roku: 993,61 złote. Od kwoty 4.037 złotych, która stanowiła średnie miesięczne wynagrodzenie brutto w gospodarce narodowej w województwie (...) w 2021 roku należało odjąć kwotę 1.805,96 złotych, którą powód otrzymał z ZUS oraz kwotę 1.237,43 złotych wypłaconą przez pozwaną. - za okres od 1 marca 2022 roku do 10 listopada 2022 roku: 825,15 złotych. Od kwoty 4.037 złotych, która stanowiła średnie miesięczne wynagrodzenie brutto w gospodarce narodowej w województwie (...) w 2021 roku należało odjąć kwotę 1.974,42 złotych, którą powód otrzymał z ZUS oraz kwotę 1.237,43 złotych wypłaconą przez pozwaną. - za okres od 1 grudnia 2022r. i na przyszłość: 2.063,58 złotych. Od kwoty 4.037 złotych, która stanowiła średnie miesięczne wynagrodzenie brutto w gospodarce narodowej w województwie (...) w 2021 roku należało odjąć kwotę 1.974,42 złotych, którą powód otrzymuje z ZUS. Renta na przyszłość nie uwzględnia kwoty dobrowolnie płaconej przez pozwanego.

O powyższych kwotach Sąd orzekł w punkcie II od a do l wyroku. Co do zasady za uzasadnione Sąd uznał również żądanie wyrównania świadczeń rentowych z tytułu zwiększonych potrzeb oraz z tytułu niezdolności do pracy za okres od 1 lutego 2015 roku od dnia 31 lipca 2017 roku (30 miesięcy). Mając jednak na uwadze poczynione powyżej rozważania Sąd doszedł do przekonania, iż powodowi za ten okres należy się wyrównanie w kwocie 97.117,23 zł złotych, o czym orzeczono w pkt III wyroku. W odniesieniu do rety z tytułu zwiększonych potrzeb powyższe wyliczenia Sądu określiły należną rentę w dacie 1 sierpnia 2017 roku na kwotę 3.957,35 złotych. Nie powinno budzić wątpliwości, iż potrzeby powoda także i we wcześniejszym okresie należy ocenić na takim samym poziomie, więc za okres od 1 lutego 2015 roku od dnia 31 lipca 2017 roku powodowi również należała się renta w wysokości 3.957,35 złotych miesięcznie. Powód więc tytułem wyrównania za ten okres z tytułu zwiększonych potrzeb winien otrzymać kwotę 118.720,5 złotych. W odniesieniu zaś do renty z tytułu niezdolności za pracę za ten okres to Sąd nie uwzględnił wyliczeń powoda dokonanych w oparciu o przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw, bowiem – mając na uwadze wszelkie poczynione w tym zakresie rozważania, które zostały szczegółowo opisane powyżej – zdaniem Sądu winno się to odbyć w odniesieniu do średniego miesięcznego wynagrodzenie brutto w gospodarce narodowej w województwie (...). Przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w województwie (...) w roku 2015 wynosiło brutto 3.667 złotych, co dawało kwotę 2.629 netto. W roku 2016 wynosiło brutto 3.839 złotych, a netto 2.750 złotych, zaś w roku 2017 wynosiło brutto 4.097 złotych zaś netto 2.933 złote. Powód w powyżej wskazanych latach również otrzymywał rentę z ZUS oraz zasiłek pielęgnacyjny: W miesiącu lutym 2015 roku powód pobierał rentę z ZUS w wysokości 728,44 złotych, zaś zasiłek pielęgnacyjny w kwocie 206,76 złotych. W okresie od 1 marca 2015 roku do 31 grudnia 2015 roku powód pobierał rentę z ZUS w wysokości 757,21 złotych, zaś zasiłek pielęgnacyjny w kwocie 208,17 złotych. W okresie od 1 stycznia 2016 roku do 29 lutego 2016 roku powód pobierał rentę z ZUS w wysokości 757,21 złotych, zaś zasiłek pielęgnacyjny w kwocie 208,17 złotych. W okresie od 1 marca 2016 roku do 31 grudnia 2016 roku powód pobierał rentę z ZUS w wysokości 759,13 złotych, zaś zasiłek pielęgnacyjny w kwocie 208,67 złotych. W okresie od 1 stycznia 2017 roku do 28 lutego 2017 roku powód pobierał rentę z ZUS w wysokości 759,13 złotych, zaś zasiłek pielęgnacyjny w kwocie 208,67 złotych. W okresie od 1 marca 2017 roku do 31 lipca 2017 roku powód pobierał rentę z ZUS w wysokości 854 złotych, zaś zasiłek pielęgnacyjny w kwocie 209,59 złotych. Również w tym wypadku Sąd dokonując stosownych obliczeń uwzględnił fakt otrzymywania przez powoda renty z ZUS oraz zasiłku pielęgnacyjnego. Wobec więc powyższego renta z tytułu niezdolności do pracy za te okresy wynosiła: Za luty 2015: 1693,8 złotych. W okresie od 1 marca 2015 roku do 31 grudnia 2015: 1663,62 złotych miesięcznie x 10 miesięcy = 16.636,20 złotych. W okresie od 1 stycznia 2016 roku do 29 lutego 2016 roku: 1784,62 złotych miesięcznie x 2 miesiące = 3.569,24 złotych. W okresie od 1 marca 2016 roku do 31 grudnia 2016 roku: 1782,2 złotych miesięcznie x 10 miesięcy = 17.822 złotych. W okresie od 1 stycznia 2017 roku do 28 lutego 2017 roku: 2173,87 złotych miesięcznie x 2 miesiące = 4.347,74 złotych. W okresie od 1 marca 2017 roku do 31 lipca 2017 roku: 1869,41 złotych miesięcznie x 5 miesięcy = 9.347,07 złotych. Co łącznie daje kwotę 53.416,05 złotych, a wraz z należną kwotą z tytułu renty za zwiększone potrzeby kwotę 172.136,55 złotych (53.416,05 zł + 118.720,50). Jednak w okresie tym pozwana wypłacała powodowi rentę w kwocie 1.062,81 złotych co mnożąc przez 30 miesięcy daje kwotę 31.884,30 złotych. Pozwana również za okres od 1 sierpnia 2014 roku do dnia 30 września 2017 roku wypłaciła powodowi kwotę 46.461,70 złotych, tytułem wyrównania za zwiększone potrzeby oraz kwotę 5.468,06 złotych tytułem utraconych dochodów. Okres ten przewyższa okres objęty żądaniem pozwu w przedmiotowej sprawie, stąd też Sąd mając na uwadze art. 322 k.p.c. przyjął, że za okres wynikający z żądania pozwu zasadnym będzie przyjęcie kwoty 38.443,21 złotych tytułem wyrównania za zwiększone potrzeby oraz kwoty 4.691,81 złotych tytułem utraconych dochodów. O te trzy, wyżej wyszczególnione kwoty należało więc pomniejszyć należną powodowi kwotę tytułem wyrównania, co po zsumowaniu dało kwotę 97.117,23 złotych (172.136,55 - 31.884,30 - 38.443,21 – 4.691,81). W pozostałym zakresie powództwo podlegało oddaleniu jako niewykazane co do wysokości, o czym orzeczono w pkt pkt IV wyroku. O odsetkach Sąd orzekł mając na uwadze art. 481 k.c. oraz art. 455 k.c. Powód zgłosił żądanie o wypłatę skapitalizowanej renty z tytułu utraconych dochodów oraz tytułem zwiększonych potrzeb w piśmie z dnia 28 lipca 2017 roku, wnosząc o zasądzenie na swoją rzecz kwoty 250.149,28 złotych tytułem wyrównania renty z tytułu zwiększonych potrzeb oraz niezdolności do pracy. Pozwana decyzją z dnia 25 sierpnia 2017 częściowo uwzględniła to żądanie zwiększając wysokość wypłacanej do tej pory powodowi renty oraz wypłacając odpowiednie kwoty tytułem wyrównania. Powód domagał się więc odsetek przyjmując termin 3 dni na doręczenie przesyłki listowej oraz termin 30-dniowy na rozpoznanie zgłoszonych roszczeń, przyjmując, iż pozwany pozostaje w opóźnieniu z zapłatą od dnia 31 sierpnia 2017 roku. Sąd uznał za zasadne rozważania powoda w tym zakresie, w szczególności wobec faktu, iż pozwana na żadnym etapie postępowania nie kwestionowała zasadności ustalenia daty początkowej naliczenia odsetek. O kosztach postępowania rozstrzygnięto w punkcie V ustalając, że powód ponosi koszty procesu w 40% a strona pozwana w 60%, pozostawiając szczegółowe wyliczenie referendarzowi sądowemu.

Apelacja powoda

Wyrok został zaskarżony w części, tj.:

1.  pkt IV wyroku w części oddalającej powództwo w zakresie:

a.  kwoty po 1.298,01 zł miesięcznie tytułem renty z tytułu zwiększonych potrzeb za okres od dnia 1 sierpnia 2017 roku do dnia 31 stycznia 2018 roku, płatnej z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty;

b.  kwoty po 1.298,01 zł miesięcznie tytułem renty z tytułu zwiększonych potrzeb za okres od dnia 1 lutego 2018 roku do dnia 31 grudnia 2019 roku, płatnej z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty;

c.  kwoty po 3.258,66 zł miesięcznie tytułem renty z tytułu zwiększonych potrzeb za okres od dnia 1 stycznia 2020 roku do dnia 31 grudnia 2021 roku, płatnej z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty;

d.  kwoty po 3.474 zł miesięcznie tytułem renty z tytułu zwiększonych potrzeb za okres od dnia 1 stycznia 2022 roku do dnia 31 maja 2022 roku, płatnej z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty;

e.  kwoty po 6.192 zł miesięcznie tytułem renty z tytułu zwiększonych potrzeb za okres od dnia 1 czerwca 2022 roku do dnia 10 listopada 2022 roku, płatnej z góry do 10 -tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty;

f.  kwoty po 6.192 zł miesięcznie tytułem renty z tytułu zwiększonych potrzeb począwszy od dnia 1 grudnia 2022 roku i na przyszłość, płatnej z góry do 10-tego dnia każdego następującego po sobie miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty;

g.  kwoty po 209,59 zł miesięcznie tytułem renty z tytułu utraconych dochodów za okres od dnia 1 sierpnia 2017 roku do dnia 31 stycznia 2018 roku, płatnej z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty;

h.  kwoty 209,59 zł miesięcznie tytułem renty z tytułu utraconych dochodów za okres od 1 lutego 2018 roku do dnia 28 lutego 2018 roku, płatnej z góry do 10-tego dnia tego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności tej renty w terminie do dnia zapłaty;

i.  kwoty po 215,84 miesięcznie tytułem renty z tytułu utraconych dochodów za okres od dnia 1 marca 2018 roku do dnia 31 grudnia 2018 roku, płatnej z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty;

j.  kwoty po 215,84 zł miesięcznie tytułem renty z tytułu utraconych dochodów za okres od dnia 1 stycznia 2019 roku do dnia 28 lutego 2019 roku, płatnej z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty;

k.  kwoty po 222,01 zł miesięcznie tytułem renty z tytułu utraconych dochodów za okres od

l.  1 marca 2019 roku do dnia 30 września 2019 roku, płatnej z góry do 10 -tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty terminie do dnia zapłaty;

m.  kwoty po 210,91 zł miesięcznie tytułem renty z tytułu utraconych dochodów za okres od 1 października 2019 roku do dnia 31 grudnia 2019 roku, płatnej z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty;

n.  kwoty po 310,91 zł miesięcznie tytułem renty z tytułu utraconych dochodów za okres od 1 stycznia 2020 roku do dnia 29 lutego 2p20 roku, płatnej z góry do 10 - tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty;

o.  kwoty po 229,91 zł miesięcznie tytułem renty z tytułu utraconych dochodów za okres od 1 marca 2020 roku do dnia 31 grudnia 2020 roku, płatnej z góry do 10 -tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty;

p.  kwoty po 229,91 zł miesięcznie tytułem renty z tytułu utraconych dochodów za okres od dnia 1 stycznia 2021 roku do dnia 28 lutego 2021 roku, płatnej z góry do 10 -tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty;

q.  kwoty po 239,66 zł miesięcznie tytułem renty z tytułu utraconych dochodów za okres od dnia 1 marca 2021 r do dnia 28 lutego 2022 roku, płatnej z góry do 10 -tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty;

r.  kwoty po 256,44 zł miesięcznie tytułem renty z tytułu utraconych dochodów za okres od dnia 1 marca 2022 roku do dnia 10 listopada 2022 roku, płatnej z góry do 10 -tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty ;

s.  kwoty po 255,44 zł tytułem renty z tytułu utraconych dochodów począwszy od dnia 1 grudnia 2022 roku i na przyszłość, płatnej z góry do 10 -tego dnia każdego następującego po sobie miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty;

t.  kwoty 29.940,60 zł tytułem skapitalizowanej renty z tytułu zwiększonych potrzeb oraz utraconych dochodów za okres od dnia 1 lutego 2015 roku do dnia 31 lipca 2017 roku wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 31 sierpnia 2017 roku do dnia zapłaty.

1.  pkt V wyroku w części, tj. stosownie do zakresu zaskarżenia pkt IV wyroku

Zaskarżonemu wyrokowi zarzucono:

I.  naruszenie przepisów postępowania, co miało wpływ na wynik sprawy, tj.: art. 233 § 1 kpc poprzez:

a.  brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie i przyjęcie, iż okoliczności faktyczne sprawy, w tym stan zdrowia Powoda, nie uzasadniają przyjęcia stawek godzinowych za usługę opiekuńczą wskazanych przez Powoda począwszy od 1 sierpnia 2017r. (które to stawki Powód ustalił w oparciu o stawki obowiązujące w (...) Ośrodku (...) (...) w K. i przy uwzględnieniu stanu zdrowia Powoda) oraz że należy je ocenić jako wygórowane, brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, co skutkowało przyjęciem, iż wydatki związane z zakupem sprzętu ortopedycznego i rehabilitacyjnego oraz z turnusami rehabilitacyjnymi nie mają charakteru stałego i powtarzalnego i nieuwzględnieniem tych wydatków w rencie na zwiększone potrzeby Powoda, podczas gdy materiał dowodowy zgromadzony w sprawie (opinie biegłego z zakresu rehabilitacji, zeznania Powoda) jednoznacznie wskazuje, że wydatki z powyższego tytułu w przypadku Powoda mają charakter stały i powtarzalny, a w konsekwencji powinny zostać uwzględnione w rencie na zwiększone potrzeby, brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, co skutkowało przyjęciem, iż w przypadku Powoda zasadne jest ustalenie miesięcznego wydatku z tytułu zakupu cewników, worków na mocz oraz podkładów higienicznych w kwocie 262 zł w okresie od lutego 2015r. do końca 202 Ir., zaś od 1 stycznia 2022r. w kwocie 300 zł, podczas gdy dowody przeprowadzone w toku postępowania pozwalają przyjąć wydatki z powyższego tytułu zgodnie z żądaniem Powoda, tj. w okresie od lutego 2015r. do końca 2021r. w kwocie 331,66 zł miesięcznie, zaś od 1 stycznia 2022r. w kwocie 558 zł miesięcznie,

b.  błąd w ustaleniach faktycznych, skutkujących przyjęciem, iż Powód otrzymywał i otrzymuje jednocześnie zasiłek pielęgnacyjny oraz dodatek pielęgnacyjny, podczas gdy faktycznie Powód otrzymywał i nadal otrzymuje wyłącznie dodatek pielęgnacyjny, na co wskazują dowody zgromadzone w aktach sprawy, zaś jednoczesne otrzymywanie tych świadczeń w tym samym czasie jest niemożliwe w świetle obowiązujących przepisów prawa, błędną, sprzeczną z zasadami logiki ocenę materiału dowodowego, co skutkowało pomniejszeniem przyznanej Powodowi renty z tytułu niezdolności do pracy za okres od 1 sierpnia 2017r. i nadal o kwoty dodatku pielęgnacyjnego, podczas gdy renta wyrównawcza i dodatek pielęgnacyjny mają różny charakter oraz pełnią odmienne funkcje, a w związku z tym nie mogą być utożsamiane. W braku tejże tożsamości, zastosowanie zasady compensatio lucri cum damno^st niedopuszczalne.

II.  naruszenie przepisów prawa materialnego, tj.:

1.  art. 444 § 2 kc poprzez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, skutkujące:

a.  przyjęciem niższych stawek godzinowych za usługę opiekuńczą od tych wskazanych przez Powoda za okres począwszy od 1 sierpnia 2017r., podczas gdy takie ustalenie powoduje, że rzeczywiste i niezbędne potrzeby Powoda pozostające w związku z wypadkiem nie zostaną w pełni pokryte i zaspokojone,

b.  przyjęciem, iż wydatki związane z zakupem sprzętu ortopedycznego i rehabilitacyjnego oraz z turnusami rehabilitacyjnymi nie mają charakteru stałego i powtarzalnego, podczas gdy takie ustalenie powoduje, że rzeczywiste i niezbędne potrzeby Powoda pozostające w związku z wypadkiem nie zostaną w pełni pokryte i zaspokojone,

c.  przyjęciem, iż zasadne jest ustalenie miesięcznego wydatku ponoszonego przez Powoda z tytułu zakupu cewników, worków na mocz oraz podkładów w kwocie 262 zł w okresie od lutego 2015r. do końca 202Ir., zaś od 1 stycznia 2022r. w kwocie 300 zł, podczas gdy takie ustalenie powoduje, że rzeczywiste i niezbędne potrzeby Powoda pozostające w związku z wypadkiem nie zostaną w pełni pokryte i zaspokojone,

d.  niezasadnym pomniejszeniem należnych Powodowi świadczeń rentowych z tytułu niezdolności do pracy za okres od 1 sierpnia 2017r. i nadal o kwotę dodatku pielęgnacyjnego, co powoduje błędne zasądzenie niższej renty z tytułu niezdolności do pracy, a w konsekwencji niewyrównanie uszczerbku w dochodach Powoda.

2.  art. 16 ust. 6 ustawy z dnia 23 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych poprzez jego niezastosowanie, co skutkowało przyjęciem, iż Powód otrzymywał i otrzymuje jednocześnie zasiłek pielęgnacyjny oraz dodatek pielęgnacyjny.

Z uwagi na powyższe powód wniósł o:

I.  zmianę wyroku w zaskarżonej części, tj. poprzez zasądzenie od Pozwanego na rzecz Powoda:

1.  po 3.673,37 zł miesięcznie tytułem renty z tytułu zwiększonych potrzeb za okres od dnia 1 sierpnia 2017 roku do dnia 31 stycznia 2018 roku, płatnej z góry do 10~tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty w miejsce zasądzonej z powyższego tytułu kwoty 2.375,36 zł;

2.  po 3.673,37 zł miesięcznie tytułem renty z tytułu zwiększonych potrzeb za okres od dnia 1 lutego 2018 roku do dnia 31 grudnia 2019 roku, płatnej z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty w miejsce zasądzonej z powyższego tytułu kwoty 2.375,36 zł;

3.  po 6.327,95 zł miesięcznie tytułem renty z tytułu zwiększonych potrzeb za okres od dnia 1 stycznia 2020 roku do dnia 31 grudnia 2021 roku, płatnej z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty w miejsce zasądzonej z powyższego tytułu kwoty 3.069,29 zł;

4.  po 6.923,58 zł miesięcznie tytułem renty z tytułu zwiększonych potrzeb za okres od dnia 1 stycznia 2022 roku do dnia 31 maja 2022 roku, płatnej z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty w miejsce zasądzonej z powyższego tytułu kwoty 3.449,58 zł;

5.  po 9.641,58 zł miesięcznie tytułem renty z tytułu zwiększonych potrzeb za okres od dnia 1 czerwca 2022 roku do dnia 10 listopada 2022 roku, płatnej z góry do 10 -tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty w miejsce zasądzonej z powyższego tytułu kwoty 3.449,58 zł;

6.  po 11.013,99 zł miesięcznie tytułem renty z tytułu zwiększonych potrzeb począwszy od dnia 1 grudnia 2022 roku i na przyszłość, płatnej z góry do 10-tego dnia każdego następującego po sobie miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty w miejsce zasądzonej z powyższego tytułu kwoty 4.821,99 zł;

7.  po 1.067,57 zł miesięcznie tytułem renty z tytułu utraconych dochodów za okres od dnia 1 sierpnia 2017 roku do dnia 31 stycznia 2018 roku, płatnej z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty w miejsce.

zasądzonej z powyższego tytułu kwoty 857,98 zł;

8.  1.067,57 zł miesięcznie tytułem renty z tytułu utraconych dochodów za okres od 1 lutego 2018 roku do dnia 28 lutego 2018 roku, płatnej z góry do 10-tego dnia tego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności tej renty w terminie do dnia zapłaty w miejsce zasądzonej z powyższego tytułu kwoty 857,98 zł;

9.  po 1.043,45 zł miesięcznie tytułem renty z tytułu utraconych dochodów za okres od dnia 1 marca 2018 roku do dnia 31 grudnia 2018 roku, płatnej z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty w miejsce zasądzonej z powyższego tytułu kwoty 827,61 zł;

10.  po 1.318,45 zł miesięcznie tytułem renty z tytułu utraconych dochodów za okres od dnia 1 stycznia 2019 roku do dnia 28 lutego 2019 roku, płatnej z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty w miejsce zasądzonej z powyższego tytułu kwoty 1.102,61 zł;

11.  po 1.261,57 zł miesięcznie tytułem renty z tytułu utraconych dochodów za okres od 1 marca 2019 roku do dnia 30 września 2019 roku, płatnej z góry do 10 -tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty terminie do dnia zapłaty w miejsce zasądzonej z powyższego tytułu kwoty 1.039,56 zł;

12.  po 761,57 zł miesięcznie tytułem renty z tytułu utraconych dochodów za okres od 1 października 2019 roku do dnia 31 grudnia 2019 roku, płatnej z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty w miejsce zasądzonej z powyższego tytułu kwoty 550,66 zł;

13.  po 1.028,57 zł miesięcznie tytułem renty z tytułu utraconych dochodów za okres od 1 stycznia 2020 roku do dnia 29 lutego 2020 roku, płatnej z góry do 10 - tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty w miejsce zasądzonej z powyższego tytułu kwoty 717,66 zł;

14.  po 938,57 zł miesięcznie tytułem renty z tytułu utraconych dochodów za okres od 1 marca 2020 roku do dnia 31 grudnia 2020 roku, płatnej z góry do 10 -tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty w miejsce zasądzonej z powyższego tytułu kwoty 708,66 zł;

15.  po 1.274,57 zł miesięcznie tytułem renty z tytułu utraconych dochodów za okres od dnia 1 stycznia 2021 roku do dnia 28 lutego 2021 roku, płatnej z góry do 10 -tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty w miejsce zasądzonej z powyższego tytułu kwoty 1.044,66 zł;

16.  po 1.233,27 zł miesięcznie tytułem renty z tytułu utraconych dochodów za okres od dnia 1 marca 2021 r do dnia 28 lutego 2022 roku, płatnej z góry do 10 -tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty w miejsce zasądzonej z

powyższego tytułu kwoty 993,61 zł;

17.  po 1.081,59 zł miesięcznie tytułem renty z tytułu utraconych dochodów za okres od dnia 1 marca 2022 roku do dnia 10 listopada 2022 roku, płatnej z góry do 10 -tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty w miejsce zasądzonej z powyższego tytułu kwoty 825,15 zł;

18.  po 2.319,02 zł tytułem renty z tytułu utraconych dochodów począwszy od dnia 1 grudnia 2022 roku i na przyszłość, płatnej z góry do 10 -tego dnia każdego następującego po sobie miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty w terminie do dnia zapłaty w miejsce zasądzonej z powyższego tytułu kwoty 2.063,58 zł;

19.  kwotę 127.057,83 zł tytułem skapitalizowanej renty z tytułu zwiększonych potrzeb oraz utraconych dochodów za okres od dnia 1 lutego 2015 roku do dnia 31 lipca 2017 roku wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 31 sierpnia 2017 roku do dnia zapłaty w miejsce zasądzonej z powyższego tytułu kwoty 97.117,23 zł.

II.  zasądzenie od Pozwanego na rzecz Powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje według norm przepisanych;

ewentualnie wniósł o uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy w tym zakresie Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Sąd Apelacyjny dodatkowo ustalił, że:

Koszt jednej godziny usługi na terenie Gminy K. w poszczególnych okresach wynosiła:

01.01.2018 r. – 31.12.2018r. – 21,90 zł

01.01.2019 r. – 31.12.2019r. – 23,00 zł

01.01.2020 r. – 15.07.2021r. – 28,00 zł

16.07.2021 r. – nadal – 37,00 zł

Powód nie otrzymywał zasiłku pielęgnacyjnego.

dowód: pismo Dyrektora (...) Osrodka (...) z 5.05.2022r. k. 519, dokumenty k.545-547

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Apelacja częściowo jest uzasadniona.

Apelacja w części dotyczącej przekroczenia swobodnej oceny dowodów jest uzasadniona w zakresie otrzymywanego przez powoda zasiłku pielęgnacyjnego. Z dokumentów znajdujących się na k. 545-547 wynika, że powód otrzymywał tylko dodatek pielęgnacyjny. Sąd Okręgowy nie wskazał żadnych dokumentów z których wynikałoby, że otrzymywał również zasiłek pielęgnacyjny. Nie są to tożsame pojęcia, a są to inne świadczenia. Ponadto Sąd Okręgowy nie dokonał ustaleń w zakresie kosztów jednej godziny usługi na terenie Gminy K., w której zamieszkuje powód.

Ponadto Sąd Apelacyjny nie podziela wniosków wyciągniętych z przeprowadzonych dowodów w tej części w której sąd przyjmuje, że wymiana materaca i przechodzenie turnusu rehabilitacyjnego nie ma charakteru cyklicznego. Wymiana materaca i udział w rehabilitacji powinny następować raz w roku. Jest to więc cykl roczny i jest to wystarczający okres aby móc mówić o cykliczności uzasadniającej wliczenie tych wydatków do renty za zwiększone potrzeby (dzieląc te wydatki przez 12 miesięcy, przy czym jeżeli chodzi o turnus rehabilitacyjny to powód domagał się podziału kwoty na 36 miesięcy). Co do wymiany wózka (1 raz na 5 lat), pionizera (1 raz na 5 lat), łuski (1 raz na 3 lata), poduszki (1 raz na 2 lata) to jest to zbyt długi cykl aby wydatki z tego tytułu rozliczać co miesiąc. To może być dochodzone w trybie art. 444 § 1 kc.

W pozostałym zakresie stan faktyczny został ustalony prawidłowo i Sąd Apelacyjny przyjmuje go za własny. W szczególności ocena dokonana przez sąd w zakresie potrzeb związanych z wymianą cewników, worków na mocz i podkładów higienicznych. Wbrew twierdzeniom apelacji opinie biegłych nie potwierdzają zakresu potrzeb powoda w tym zakresie. Biegli nie określili dokładnie jakie są potrzeby, a zatem ocena należała do sądu i Sąd Okręgowy dokonał jej w sposób wnikliwy. W kontekście powyższego, należy wskazać, że ocena wiarygodności i mocy dowodów jest podstawowym zadaniem sądu orzekającego, wyrażającym istotę sądzenia, a więc rozstrzygania kwestii spornych w warunkach niezawisłości, na podstawie własnego przekonania sędziego, przy uwzględnieniu całokształtu zebranego materiału. Granice swobodnej oceny dowodów wyznaczone są przy tym wymaganiami prawa procesowego, doświadczenia życiowego oraz regułami logicznego myślenia. Skuteczne postawienie zarzutu naruszenia przez sąd art. 233 § 1 k.p.c. wymaga wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, to bowiem jedynie może być przeciwstawiane uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Nie jest natomiast w tym zakresie wystarczające przekonanie strony o innej niż przyjął sąd wadze (doniosłości) poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie innej niż ocena sądu (por. orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 10 kwietnia 2000 r. w sprawie V CKN 17/2000, orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 5 sierpnia 1999 r. II UKN 76/99).

W związku z błędnymi ustaleniami oraz dodatkowymi ustaleniami należało doliczyć pewne koszty.

Odnośne stawki godzinowej za opiekę to Sąd Okręgowy nie do końca wyjaśnił dlaczego przyjął stawki 10 zł (do 2020r) i 12 zł (po 2020r.). Właściwymi stawkami to stawki jakie ma Gmina za świadczenie tego typu usług. Na pewno nie są to stawki spekulacyjne. Trudno sobie wyobrazić, aby ktoś za niższe kwoty świadczył tego typu usługi. Okoliczność, że do tej pory opiekę świadczą osoby najbliższe nie uzasadnia ich obniżenia.

Przy wyliczaniu sąd wziął pod uwagę, że:

a)  od dnia 1.01.2017r. do 31.12.2019r. powód domagał się stawki 12 zł za godzinę, a zatem za ten okres niedopłata stawki wynosi 2 zł, a więc należy się uzupełniająca kwota o 300 zł miesięcznie (2 zł x 5 h x 30);

b)  od dnia 1.01.2020r. do 31.05.2022r. powód domagał się stawki 21,90 zł za godzinę, a zatem za ten okres niedopłata stawki wynosi 9,90 zł, a więc należy się uzupełniająca kwota o 1782 zł miesięcznie (9,9 zł x 6h x 30);

c)  od dnia 1.06.2022. do nadal powód domagał się stawki 37 zł za godzinę, a zatem za ten okres niedopłata stawki wynosi 25 zł, a więc należy się uzupełniająca kwota o 4500 zł miesięcznie (37 zł x 6 h x 30);

Koszt turnusu rehabilitacyjnego to 24 000 zł co daje kwotę 666 zł miesięcznie (24 000/36). Koszt materacu to 1100 zł co daje kwotę 92 zł miesięcznie (1100/12) Razem te dwie pozycje dają kwotę 758 zł miesięcznie.

Niezasadnie odliczono powodowi, od przyznanej renty, kwotę zasiłku, a zatem należało zasądzić te kwoty, które z tego tytułu stały się podstawa do obniżenia renty i są to następujące kwoty w poszczególnych okresach:

1.08.2017r. – 31.01.2018r. – 209,59 zł.

1.02.2018r. – 31.12.2019r. – 209,59 zł.

1.01.2020r. – 31.12.2021r. – 239,66 zł.

1.01.2022r. – 31.05.2022r. – 256,44 zł.

1.06.2022r. – 30.11.2022r. – 256,44 zł.

1.12.2022r. – nadal. – 256,44 zł.

W efekcie za poszczególne okresy należało zasądzić następujące kwoty tytułem renty za zwiększone potrzeby za każdy miesiąc:

1.08.2017r. – 31.12.2019 r. – 1267,59 zł (300 + 758 + 209,59)

1.01.2020r. – 31.12.2021 r. – 2779,66 zł (1782 + 758 + 239,66)

1.01.2022r. – 31.05.2022 r. – 2796,44 zł (1782 + 758 + 256,44)

1.06.2022r. – nadal . – 5514,44 zł (4500 + 758 + 256,44)

Uwzględnienie apelacji co do kosztów opieki, co do kosztów turnusów rehabilitacyjnych i wymiany materaca oraz co do niezasadnie obniżonej renty o wysokość zasiłku spowodowało również konieczność przeliczenia skapitalizowanej renty za okres od 1.02.2015r do 31.07.2017r. W tym zakresie powód domagał się przyjęcia takich kosztów jak za sierpień 2017r. W tym okresie mamy 30 miesięcy co daje łącznie kwotę 38027,70 zł (1267,59 x 30), ale sąd zasądził kwotę 29940,60 zł, ponieważ takiej kwoty domagał się powód w apelacji.

Merytoryczna zmiana wyroku nie wpłynęła na zmianę orzeczenia o kosztach albowiem z uwagi na sposób ustalania wartości przedmiotu sporu (art.22 kpc) zasadnicze proporcie nie uległy zmianie. Stosując zasadę z art. 22 kpc wartość przedmiotu sporu wynosiła 240 676 zł, a powód wygrał co do 148 798 zł, a wiec w relacji wygrana/przegrana – 60/40%.

O kosztach postępowania apelacyjnego sąd orzekł stosując zasadę z art. 100 kpc. Stosując art. 22 kpc pozwany apelację przegrał co do kwoty 27 675 zł i od tej kwoty 8% wynosi 2214 zł. i sąd tą kwotę nakazał ściągnąć od pozwanego jako przegranego (art. 113 ustawy „o kosztach sądowych w sprawach cywilnych). Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika powoda sąd ustalił na kwotę 2 700 zł, które zostało wyliczone w oparciu o §10.1.1) i §2.5) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. „w sprawie opłat za czynności radców prawnych”. Z uwagi na fakt, że w apelacji powód uległ nieznacznie sąd już nie dzielił stosunkowo wynagrodzenia radcy prawnego.

Mając powyższe na uwadze orzec należało – na zasadzie art. 386 § 1 kpc – jak w sentencji wyroku.