Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Krakowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 sierpnia 2024 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie, I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSA Zygmunt Drożdżejko

Protokolant: Michał Góral

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 30 sierpnia 2024 r. w Krakowie

sprawy z powództwa P. W.

przeciwko J. C. (1) i J. C. (2)

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego J. C. (2)

od wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie

z dnia 17 listopada 2022 r., sygn. akt I C 1238/22

1.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

a)  w punkcie I kwotę „4 938 zł (cztery tysiące dziewięćset trzydzieści osiem złotych)” zastępuje kwotą „2 996,14 zł (dwa tysiące dziewięćset dziewięćdziesiąt sześć złotych i czternaście groszy)”;

b)  uchyla punkt II wyroku;

c)  punktowi III wyroku nadaje brzmienie:

„zasądza – tytułem kosztów postępowania zabezpieczającego – na rzecz powoda P. W.:

a)  od pozwanej J. C. (1) kwotę 6 140,07 zł (sześć tysięcy sto czterdzieści złotych i siedem groszy) z odsetkami w wysokości ustawowej za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się punktu III a) wyroku do dnia zapłaty;

b)  od pozwanego J. C. (2) kwotę 4 727,85 zł (cztery tysiące siedemset dwadzieścia siedem złotych i osiemdziesiąt pięć groszy)
z odsetkami w wysokości ustawowej za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się punktu III b) wyroku do dnia zapłaty;

- przy czym jest to zobowiązanie solidarne pozwanej J. C. (1)
i J. C. (2) co do kwoty 4 727,85 zł (cztery tysiące siedemset dwadzieścia siedem złotych i osiemdziesiąt pięć groszy) z odsetkami
w wysokości ustawowej za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się punktu III b) wyroku do dnia zapłaty”;

2.  oddala apelację w pozostałej części;

3.  zasądza od pozwanego J. C. (2) na rzecz powoda P. W. kwotę 4 050 zł (cztery tysiące pięćdziesiąt złotych) z odsetkami
w wysokości ustawowej za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się punktu
3 wyroku do dnia zapłaty, tytułem kosztów postępowania apelacyjnego;

4.  przyznać od Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Krakowie na rzecz kuratora O. J. kwotę 2 988,90 zł (dwa tysiące dziewięćset osiemdziesiąt osiem złotych i dziewięćdziesiąt groszy – w tym podatek od towarów i usług) tytułem wynagrodzenia za pełnienie funkcji kuratora.

Sygn. akt I ACa 767/23

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 30 sierpnia 2024r.

Pozwem w postępowaniu nakazowym z dnia 30 grudnia 2019r powód P. W. wniósł o zasądzenie solidarnie od J. C. (1) i J. C. (2) z weksla kwotę 105678,42 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty i o zasądzenie kosztów postępowania. W uzasadnieniu podał ,że dnia 18 września 2013r pozwani pożyczyli od powoda kwotę 31420 Euro co potwierdzili pisemną umowa pożyczki. Kwota pożyczki została zabezpieczona wekslem in blanco i deklaracja wekslową i miała być zwrócona do dnia 18 listopada 2013r. Pozwani w ustalonym terminie nie zwrócili całej pożyczonej kwoty a tylko jej część tj. 16500 Euro co zostało potwierdzone na piśmie. Po upływie terminu do spłaty pożyczki powód wielokrotnie wzywał pozwanych do spłaty reszty pożyczki ale bezskutecznie. W związku z tym wypełnił z datą 12 grudnia 2019r weksel na kwotę 105678,42 zł przeliczając Euro po kursie z tej daty czyli 1 Euro= 4,1790 zł Na kwotę na wekslu składają się : Reszta niespłaconej kwoty pożyczki tj. 14920 Euro x 4.1790 = 62.350,68 zł. Ponadto odsetki maksymalne od kwoty 62350,68 zł od dnia 19 września 2013r do dnia wypełnienia weksla czyli 12 grudnia 2019r tj. kwota 43.327,74 zł. Do pozwu został załączony weksel in blanco , zawiadomienie o wypełnieniu weksla ( k. 7,8 , 20 )

Dnia 20 lutego 2020r został wydany nakaz zapłaty na kwotę wskazana w pozwie.

Odpis tego nakazu został doręczony pozwanej J. C. (1) za pośrednictwem komornika dnia 29 września 2020r (k. 56). Pozwana ta nie składała zarzutów do nakazu zapłaty skutkiem czego nakaz uprawomocnił się on w stosunku do niej dnia 14 października 2020r. (k. 65 )

Pozwany J. C. (2) działający przez ustanowionego dla niego kuratora w osobie radcy prawnego O. J. - w zarzutach do nakazu zapłaty wniesionych dnia 05 kwietnia 2022r wniósł o uchylenie nakazu zapłaty w całości i oddalenie powództwa oraz o przyznanie wynagrodzenia kuratorowi. W uzasadnieniu podał ,że : świadczenie zostało spełnione, ,że uległo przedawnieniu w szczególności co do odsetek, że weksel został wypełniony po upływie biegu przedawnienia , że powód nie udowodnił roszczenia ,że nieprawidłowo wypełnił weksel , że weksel nie jest wymagalny. W uzasadnieniu podał ,że nie ma dowodu na to ,że doręczono wezwanie do wykupu weksla . Roszczenie jest przedawnione . Wynosi ono 6 lat i kończy się nie z upływem końca roku kalendarzowego , bo taki termin odnosi się do roszczeń powstałych po dacie wejścia w życie ustawy z dnia 13 kwietnia 2018r o zmianie ustawy KC oraz niektórych innych ustaw. Pożyczka miała miejsce 18.11.2013r to roszczenie o jej zwrot przedawniło się z upływem 6 lat tj. z upływem 18.11.2019r, a pozew został wniesiony 30.12.2019r. Ponadto roszczenia okresowe jakimi są odsetki przedawniają się z upływem 3 lat.

Wyrokiem z dnia 17 listopada 2022 r. Sąd Okręgowy w Krakowie utrzymał w mocy nakaz zapłaty Sądu Okręgowego w K. z dnia 20 lutego 2020 roku – sygnatura (...) odnośnie pozwanego J. C. (2) w zakresie kwoty 81.038,80 zł (osiemdziesiąt jeden tysięcy trzydzieści osiem złotych osiemdziesiąt groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od 30 grudnia 2019 roku do dnia zapłaty i w zakresie kwoty 4.938 zł (cztery tysiące dziewięćset trzydzieści osiem złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania, natomiast w pozostałym zakresie nakaz powyższy w stosunku do tego pozwanego uchylił i powództwo oddalił – zaznaczając, że pozwany J. C. (2) odpowiada co do zapłaty kwoty utrzymanej niniejszym wyrokiem – solidarnie z pozwaną J. C. (1) co do której nakaz zapłaty uprawomocnił się dnia 14 października 2020 roku (I); zasądził od pozwanego J. C. (2) na rzecz powoda kwotę 250 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od prawomocności wyroku do dnia zapłaty (II); zasądził od pozwanych J. C. (2) i J. C. (1) solidarnie na rzecz powoda kwotę 6.140,07 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania zabezpieczającego z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od prawomocności postanowienia w tym zakresie do dnia zapłaty (III); przyznał od Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Krakowie na rzecz radcy prawnego O. J. wynagrodzenie w wysokości 6.642 zł brutto, w tym 1.242 zł podatku Vat z tytułu pełnionej przez niego funkcji kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego (IV).

Sąd Okręgowy ustalił:

Dnia 18 września 2013 zawarta została na piśmie i potwierdzona notarialnie umowa pożyczki na kwotę 31420 Euro pomiędzy powodem P. W. jako pożyczkodawcą a pozwanymi J. C. (1) i J. C. (2) jako pożyczkobiorcami zamieszkałymi pod adresem W. (...), (...). Kwota pożyczki miała być zwrócona do dnia 18 listopada 2018r i wówczas bez żadnych odsetek natomiast w przypadku przekroczenia terminu spłaty miały być naliczane odsetki maksymalne w wysokości 4 krotności stopy kredytu lombardowego NBP . Strony ustaliły też ,że w przypadku zmiany adresu zobowiązały się do powiadomienia o nowym adresie do 3 dni od daty zmiany pod rygorem uznania skutecznego doręczenia korespondencji na dres podany w umowie. Zabezpieczeniem tej umowy pożyczki był wystawiony przez pozwanych weksel in blanco oraz porozumienie wekslowe ( potwierdzone notarialnie ) z którego wynika iż weksel zabezpiecza kwotę pożyczki wraz z odsetkami na dzień wypełnienia weksla. Posiadacz weksla miał zawiadomić wystawcę weksla o wypełnieniu weksla listem poleconym – za zwrotnym potwierdzeniem odbioru - wysłanym co najmniej na 7 dni przed terminem płatności. Dnia 18 listopada 2013r pozwani zwrócili powodowi część pożyczonej kwoty tj. 16.500 Euro co powód pokwitował na umowie pożyczki swoim podpisem. Do dnia 12 grudnia 2019r pozwani nie zwrócili powodowi reszty pożyczki czyli kwoty 14920 Euro pomimo monitów powoda. Prosili o prolongatę spłaty, lecz nie wykonali swego zobowiązania. W związku z powyższym powód dnia 12 grudnia wypełnił weksel na kwotę 105 678,42 zł i pismem z daty 16 grudnia 2019rpowiadomił oboje pozwanych o wypełnieniu weksla i wezwał ich do jego do wykupu . Pisma powyższe zostały przesłane pozwanym listami poleconymi na adres podany przez nich w umowie pożyczki tj. W. (...) (...)-(...) W.. Nie ma dowodu odbioru tych listów. Nie ma też dowodu powiadomienia powoda o zmianie adresu pozwanych. Tak opisany stan faktyczny wynika wyłącznie z cytowanych dokumentów, których wiarygodności pozwany nie kwestionował . Nie wymagają one dodatkowego omówienia.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Powództwo co do żądania zasądzenia kwoty głównej oraz części odsetek jest uzasadnione. Strony - co jest poza sporem zawarły umowę pożyczki na kwotę 31420 Euro. Przez umowę pożyczki zgodnie z art. 720 kc dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Pozwani co jest również poza sporem zwrócili w terminie tylko część pożyczonej kwoty tj. 16.500 Euro , pozostając w zaległości co do reszty czyli 14 920 euro. Zarzuty pozwanego ( bo pozwana nie zaskarżyła nakazu zapłaty) poza tym dotyczącymi przedawnienia części odsetek są nieuzasadnione. Zarzut: że świadczenie zostało spełnione jest nietrafny w zakresie dochodzonej pozwem kwoty 14.920 Euro. Aby wykazać spełnienie świadczenia w/w zakresie pozwany musiałby udowodnić ,że dokonał jej zapłaty , a dowodu takiego nie przedstawił choć to na nim ten ciężar dowodu spoczywa. Zarzut; że świadczenie główne tj. 14920 Euro uległo przedawnieniu jest również nietrafny . Miało być spełnione zgodnie z umową pożyczki do 18 listopada 2013r . Stało się więc wymagalne 19 listopada 2013r . Zgodnie z art. 118 kc roszczenie przedawnia się z upływem 6 lat i przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego czyli w tym przypadku na 31 grudnia 2019r , a pozew został wniesiony dnia 30 grudnia 2019r. Do tego roszczenia zastosowanie będą miały nowe przepisy o przedawnieniu obowiązujące od 9 lipca 2018r tj. od wejścia w życie przepisów ustawy z dnia 13 kwietnia 2018r o zmianie KC i innych ustaw – bowiem zgodnie z art. 5 ust.1 ustawy zmieniającej – jeżeli roszczenie powstało przed dniem wejścia w życie przepisów w/w ustawy ( a tak było tutaj bo powstało 19 listopada 2013r) i było w tym dniu jeszcze nieprzedawnione stosuje się do niego przepisy ustawy zmienianej w art.1 w brzmieniu nadanym zmieniającą ustawą. Zarzut ,że świadczenie odsetkowe uległo przedawnieniu jest częściowo uzasadniony tj. co do odsetek za okres dłuższy niż trzy lata wstecz od wniesienia pozwu. Roszczenie odsetkowe przedawnia się z upływem 3 lat zgodnie z art. 118 kc. Tak więc roszczenie odsetkowe za okres od 19 listopada 2013 ( czyli od najwcześniejszej daty od której w ogóle zgodnie z umową mogły być liczone- a nie od 9 września 2013r jak je liczył powód – k. 6 ) do daty 29 grudnia 2016r czyli do daty 3 lata wstecz od wniesienia pozwu jest przedawnione. Odsetki maksymalne za opóźnienie od kwoty 62.350,68 zł tj. od równowartości niespłaconych 14 920 Euro za nieprzedawniony okres tj. od 30 grudnia 2016r do daty wypełnienia weksla tj. 12 grudnia 2019r ( bo tak miały być naliczone odsetki ) wynoszą 18.688,12 zł. Zarzut ,że powód nie udowodnił roszczenia jest bezzasadny . Pisemna umowa pożyczki potwierdzona notarialnie jest dokumentem, który nie został tutaj w żaden sposób podważony, a jest dowodem na istnienie roszczenia. Zarzut że powód nieprawidłowo wypełnił weksel jest uzasadniony co do części odsetek tj. w zakresie odsetek za okres przedawniony o którym pisano wyżej. Zarzut że weksel nie jest wymagalny jest kompletnie niezrozumiały, pozwany tej myśli nie rozwinął. Weksel jest ważny i jako taki wymagalny. Zarzut ,że nie ma dowodu na to ,że doręczono wezwanie do wykupu weksla jest nieuzasadniony. Zgodnie z treścią umowy pozwani mieli obowiązek powiadomić powoda o zmianie miejsca zamieszkania w terminie 3 dni od daty zmiany pod rygorem uznania że doręczenia na adres wskazany w umowie będą skutecznie doręczone. Pozwani wyprowadzili się z miejscowości W. , ale nie powiadomili o tym powoda , nie wskazali mu nowego miejsca zamieszkania. Zatem przesłanie im listem poleconym na adres wskazany w umowie zawiadomienia o wypełnieniu weksla i wezwanie do jego wykupu należy traktować jako skutecznie doręczone. Mając powyższe na uwadze sąd uznał za uzasadnione żądanie zapłaty w zakresie kwoty głównej tj. 62350,68 zł i odsetki maksymalne od tej kwoty za nieprzedawniony okres w wysokości 18688,12 zł co w sumie daje kwotę 81 038,80 zł . Ponieważ wydany został wcześniej nakaz zapłaty na kwotę 105 678,42 zł to utrzymany on został w mocy ( w stosunku do pozwanego J. C. (2) ) w zakresie kwoty 81 038,80 zł, oraz co do daty odsetek za opóźnienie liczonych od daty wniesienia powództwa do dnia zapłaty ( art. 481 kc ) , oraz co do zasądzonych kosztów postępowania, a w zakresie pozostałej kwoty uchylony i powództwo w tym zakresie oddalono. Z uwagi na okoliczność iż nakaz zapłaty w całości uprawomocnił się w stosunku do pozwanej J. C. (1)- pozwany J. C. (2) odpowiada co do utrzymanej wyrokiem kwoty z nakazu solidarnie wraz z pozwaną. W powyższy sposób orzeczono na mocy art. 493 par.4 kpc . Powód wygrywa w stosunku do pozwanego J. C. (2) w ok. 77 %. W związku z tym powinien otrzymać zwrot kosztów postepowania w wysokości ok. 77% . Te koszty to opłata od pozwu 1321 zł i stawka adwokacka z opłatą skarbową – 5417 zł ( par.3 ust.2 w zw. z par2 ust6 Rozp. Min Spr. z dnia 22.10.2015 ) Razem 6738 zł, z czego 77% to kwota 5188 zł jaka mu się należy a skoro zasądzono mu w nakazie 4938 zł to do wyrównania brakuje 250 z o czym orzeczono w p. II wyroku. W punkcie III wyroku orzeczono o kosztach postepowania zabezpieczającego na mocy art.745 kpc. Te powstały na podstawie wydanego w tej sprawie tytułu zabezpieczającego dotyczącego obojga pozwanych . Koszty postępowania przed komornikiem wyniosły jak przedstawił powód 5.900,07 zł ( k. 123 – postanowienie komornika ) . Do tego należy doliczyć stawkę adwokacką czyli 240 zł . Zasądzono je solidarnie od obojga pozwanych w stosunku do których to postępowanie wszczęto. W p. IV wyroku przyznano od Skarbu Państwa SO w Krakowie wynagrodzenie dla kuratora w wysokości 6642 zł tj. jak dla profesjonalnego pełnomocnika z podatkiem Vat. ( 5400 plus 23% ).

Apelacja pozwanego J. C. (2).

Wyrok został zaskarżony w części dotyczącej pkt. I tj. utrzymania w mocy nakazu zapłaty co do kwoty 81 038, 80 zł wraz z odsetkami i w zakresie kwoty 4 938 zł tytułem kosztów postepowania, co do punktu II w całości, i co do pkt. III w zakresie dotyczącym pozwanego J. C. (2). Kurator wniósł o uchylenie ww. zaskarżonego nakazu w całości w stosunku do J. C. (2) i oddalenie powództwa w całości w stosunku do J. C. (2). Kurator wniósł również o przyznanie wynagrodzenia w stawce podwyższonej do 100 % zwiększonej o kwotę podatku 23% VAT za postępowanie II instancyjne.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzucono:

a)  naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art. 70 prawa wekslowego w zw. z art. 720 kc oraz w zw. z art. 5 kc poprzez błędną ich interpretację, nie zastosowanie i uznanie że weksel został prawidłowo wystawiony i nie uznanie, że weksel został wypełniony po terminie, a tym samym roszczenie jest przedawnione;

b)  naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art. 118 kc zw. z art. 379 § 2 kc poprzez jego niezastosowanie i nie uznanie, że doszło do przedawnienia. w związku z faktem, iż należność z pożyczki pieniężnej jest świadczeniem podzielnym, a tym samym okresowym, zastosowanie będzie miał trzy letni termin przedawnienia jak dla świadczeń okresowych;

c)  naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art. 118 kc w zw. art. 5 ust. 2 zd. 2 ustawy z dnia 13.04.2018r. o zmianie kc i innych ustaw oraz w zw z art. 720 kc poprzez błędną interpretacje i nie uznanie., że doszło do przedawnienia oraz że zastosowanie ma przepis przedawnienia jak dla roszczenia związanego z prowadzeniem działalności gospodarczej;

d)  naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art. 61 kc zw. z art. 6 kc oraz w zw. art. 720 kc poprzez jego błędne zastosowanie i uznanie, iż powód udowodnił wymagalności roszczenia, a tym samym zasadność zwrotu pożyczki;

e)  błąd w ustaleniach faktycznych. poprzez nie przyjęcie, iż zobowiązanie wekslowe nie wygasło w całości oraz przyjęcie iż weksel nie został wypełniony po przedawnieniu, a także iż roszczenie zostało udowodnione;

f)  naruszenie przepisów prawa formalnego., które miało wpływ na wynik sprawy tj. art. 232 kpc w związku z art. 233 kpc w związku z art. 6 kc poprzez ich błędne zastosowanie i nieodpowiadającą zasadom logicznego rozumienia i doświadczenia życiowego ocenę materiału dowodowego zebranego w sprawie a tym samym dowolną, a nie swobodną ocenę dowodów w zakresie uznania, że doręczenie wezwania do wykupu było skuteczne, pomimo że fizycznie nie dotarło do pozwanego J. C. (2);

g)  naruszenie przepisów praw a formalnego, które miało wpływ na wynik sprawy tj. art. 98 kpc w zw. z art. 745 kpc poprzez ich błędne zastosowanie i zasądzenie kosztów procesu oraz kosztów postępowania zabezpieczającego w stosunku do J. C. (2) skoro ostatecznie powództwo powinno zostać oddalone, a nakaz zapłaty uchylony, a także mając na uwadze, że ostatecznie powództwo wobec J. C. (2) zostało uwzględnione w wysokości 77 %, a więc koszty zabezpieczenia powinny być zasądzone w kwocie 77%.

Powód wniósł o oddalenie apelacji

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Apelacja jest uzasadniona w części która dotyczy kosztów postępowania przed Sądem Okręgowym, a w pozostałym zakresie nie.

Co do zasady Sąd podziela ustalenia stanu faktycznego oraz przedstawioną przez Sąd Okręgowy interpretację prawa i przyjmuje te ustalenia i interpretację za własną, chyba że coś innego wynika z poniższych uwag.

Zarzuty dotyczące naruszenia art. 232 kpc w związku z art. 233 kpc w związku z art. 6 kc nie są uzasadnione. Dotyczą one kwestii związanych z ustaleniami stanu faktycznego tj. niedokonania pewnych ustaleń, dokonanie błędnych ustaleń wynikających z przekroczenia przez Sąd I instancji zasady swobodnej oceny dowodów. Zarzuty te rozpoznać należało w pierwszej kolejności jako że tylko w prawidłowo ustalonym stanie faktycznym sprawy dokonywać można oceny właściwego zastosowania przepisów prawa materialnego.

W kontekście powyższego, w pierwszej kolejności wskazać godzi się, że ocena wiarygodności i mocy dowodów jest podstawowym zadaniem sądu orzekającego, wyrażającym istotę sądzenia, a więc rozstrzygania kwestii spornych w warunkach niezawisłości, na podstawie własnego przekonania sędziego, przy uwzględnieniu całokształtu zebranego materiału. Granice swobodnej oceny dowodów wyznaczone są przy tym wymaganiami prawa procesowego, doświadczenia życiowego oraz regułami logicznego myślenia. Skuteczne postawienie zarzutu naruszenia przez sąd art. 233 § 1 k.p.c. wymaga wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, to bowiem jedynie może być przeciwstawiane uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Nie jest natomiast w tym zakresie wystarczające przekonanie strony o innej niż przyjął sąd wadze (doniosłości) poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie innej niż ocena sądu (por. orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 10 kwietnia 2000 r. w sprawie V CKN 17/2000, orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 5 sierpnia 1999 r. II UKN 76/99).

W ocenie Sądu Apelacyjnego, pozwany nie zdołał wykazać, by Sąd Okręgowy rozpoznając sprawę niniejszą naruszył zasady swobodnej oceny dowodów i w konsekwencji, by Sąd ten popełnił błąd w ustaleniach faktycznych.

Sąd Apelacyjny podziela ocenę Sądu Okręgowego, że prawidłowo doręczono pozwanemu wezwanie do wykupu weksla. Zgodnie z treścią umowy pozwany miał obowiązek powiadomić powoda o zmianie miejsca zamieszkania w terminie 3 dni od daty zmiany pod rygorem uznania że doręczenia na adres wskazany w umowie będą skutecznie doręczone. Pozwany wyprowadził się z miejscowości W. , ale nie powiadomił o tym powoda , nie wskazał mu nowego miejsca zamieszkania. Zatem przesłanie mu listem poleconym na adres wskazany w umowie zawiadomienia o wypełnieniu weksla i wezwanie do jego wykupu należy traktować jako skutecznie doręczone.

Pozostałe zarzuty (z wyjątkiem zarzutów co do sposobu rozliczenia kosztów) oscylują wobec tego samego problemu i są jego konsekwencją. Z tego tez powodu zostaną omówione łącznie. Pozwany zarzuca naruszenie art. 70 ustawy „prawo wekslowe” w zw. z art. 720 kc oraz w zw. z art. 5 kc poprzez błędną ich interpretację, nie zastosowanie i uznanie że weksel został prawidłowo wystawiony i nie uznanie, że weksel został wypełniony po terminie. Z tego wyciąga on dalsze wnioski co do przedawnienia roszczenia tj. niezastosowania art. 118 kc. W tym zakresie

Zgodnie z art. 70 ustawy „prawo wekslowe” zdanie 1 roszczenia wekslowe przeciw akceptantowi ulegają przedawnieniu z upływem lat trzech, licząc od dnia płatności wekslu.

Termin przedawnienia roszczenia wekslowego wynosi trzy lata, ale termin ten liczy się od daty płatności. Data płatności, a data wystawienia to są różne pojęcia. Zgodnie z art. 10 ustawy „prawo wekslowe” istnieje możliwość wystawienia weksla in blanco, a więc istnieje możliwość wystawienia weksla bez określenia daty płatności (jeżeli weksel, niezupełny w chwili wystawienia, uzupełniony został niezgodnie z zawartym porozumieniem, nie można wobec posiadacza zasłaniać się zarzutem, że nie zastosowano się do tego porozumienia, chyba że posiadacz nabył weksel w złej wierze albo przy nabyciu dopuścił się rażącego niedbalstwa). Bezspornym w sprawie było, że pozwany wystawił weksel in blanco w którym nie była określona data płatności. Zgodnie z § 2 porozumienia wekslowego z 18.09.2013r. każdoczesny posiadacz weksla był uprawniony do wpisania wg. własnego uznania terminu płatności. Zgodnie z tą klauzulą umowną powód wpisał datę 29.12.2019r. Zatem roszczenie wekslowe mogłoby ulec przedawnieniu najwcześniej z dniem 30.12.2022r. Tymczasem powód złożył pozew w dniu 30.12.2019r.(data nadania na poczcie). Nie można przyjąć iż wskazanie takiego terminu nie jest dopuszczalne.

Na przedmiotową sprawę należy również spojrzeć z punktu widzenia ogólnych przepisów o przedawnieniu. Zgodnie z § 3 umowy pożyczki termin zwrotu pożyczki przypadał na dzień 18.11.2013r. Wówczas obowiązywał art. 118 kc w brzmieniu: Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi dziesięć lat, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata. Z dniem 9.07.2018r. doszło do zmiany tego artykułu i otrzymał on brzmienie: Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi sześć lat, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata. Jednakże koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego, chyba że termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata. Zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 13 kwietnia 2018 r. „ o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw” do roszczeń powstałych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy i w tym dniu jeszcze nieprzedawnionych stosuje się od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy przepisy ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą (1). Jeżeli zgodnie z ustawą zmienianą w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, termin przedawnienia jest krótszy niż według przepisów dotychczasowych, bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy. Jeżeli jednak przedawnienie, którego bieg terminu rozpoczął się przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, nastąpiłoby przy uwzględnieniu dotychczasowego terminu przedawnienia wcześniej, to przedawnienie następuje z upływem tego wcześniejszego terminu.

Na dzień wejścia w życie zmiany art. 118 kc roszczenie nie było przedawnione i uległoby ono przedawnieniu z dniem 19.11.2023r. W związku z faktem, że nowy termin przedawnienia jest krótszy to to oznacza, że co do zasady powinien się on liczyć od dnia 9.07.2018r., a wiec roszczenie uległoby przedawnieniu z dniem 10.07.2024r. W związku jednak z faktem, że wg. wcześniejszego brzmienia art. 118 kc roszczenie powoda uległoby przedawnieniu wcześniej to roszczenie powoda ulega przedawnieniu zgodnie z tym wcześniejszym terminem czyli z dniem 19.11.2023r. Jak wskazano wcześniej pozew został złożony 30.12.2019r.(data nadania na poczcie), a wiec roszczenie nie jest przedawnione.

Wobec faktu, że roszczenie powoda nie jest przedawnione wg. zasad ogólnych trudno uznać, ze wypełnienie weksla i wpisanie terminu płatności na dzień 27.12.2019 stanowi nadużycie prawa w rozumieniu art. 5 kc ( nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony).

Zgodnie z art. 379 § 2 kc świadczenie jest podzielne, jeżeli może być spełnione częściowo bez istotnej zmiany przedmiotu lub wartości. Nie ulega więc wątpliwości, że świadczenie pieniężne może być spełnione częściami, ale to nie oznacza, że jest to świadczenie okresowe. Ze świadczeniem okresowym mamy do czynienia wówczas, gdy świadczenie powtarza się w określonych odstępach czasu, ale nie stanowi jednak ono z góry ustalonej całości. Ta okresowość musi wynikać bądź z umowy bądź z ustawy. Sam fakt, że świadczenie hipotetycznie mogło by być spełniane częściowo nie oznacza jego okresowości. W przedmiotowej sprawie pożyczka miała być spłacona w całości do dnia 18.11.2013r., a zgodnie z wekslem do dnia 27.12.2019r. Ponadto jej wysokość była z góry ustalona. Zatem roszczenie powoda nie jest świadczeniem okresowy i nie przedawnia się z okresem 3 lat.

Pozwany również nie wykazał, że roszczenie powoda jest to roszczenie związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, a to na nim spoczywał ciężar dowodu (art. 6 kc) ponieważ to on z tego tytułu wywodził fakt przedawnienia roszczenia.

Powód udowodnił wymagalność roszczenia tj. przedstawił dokumenty z których wynika że udzielił pozwanemu pożyczki i wykazał termin zapłaty. Z drugiej strony pozwany nie wykazał wygaśnięcia roszczenia, a to na nim w tym zakresie spoczywał ciężar dowodu (art. 6kc).

W konsekwencji należy stwierdzić, ze zarzuty pozwanego dotyczące naruszenia art. 70 prawa wekslowego w zw. z art. 720 kc oraz w zw. z art. 5 kc; art. 118 kc zw. z art. 379 § 2 kc; art. 118 kc w zw. art. 5 ust. 2 zd. 2 ustawy z dnia 13.04.2018r. o zmianie kc i innych ustaw oraz w zw z art. 720 kc; art. 61 kc zw. z art. 6 kc oraz w zw. art. 720 kc; błędu w ustaleniach faktycznych. poprzez nie przyjęcie, iż zobowiązanie wekslowe nie wygasło w całości oraz przyjęcie iż weksel nie został wypełniony po przedawnieniu, a także iż roszczenie zostało udowodnione, nie są uzasadnione.

Trafny okazał się natomiast zarzut naruszenia art. 98 kpc. W przedmiotowej sprawie powinien mieć zastosowanie art. 100 kpc, a koszty powinny był rozliczone proporcjonalnie. Powód/pozwany wygrał/przegrał sprawę w relacji 77/33 %. Zatem pozwany/powód powinni ponieść koszty w relacji 77/33/%. Powód poniósł koszty w wysokości 6738 zł, a zatem należy mu się zwrot 5188 zł. Pozwany poniósł koszty w wysokości 6642 zł, a zatem należy mu się zwrot 2191,86 zł. Po potrąceniu powodowi należy się zwrot od pozwanego kwoty 2996,14 zł. Z tego względu zmieniono odpowiednio pkt I i III wyroku oraz uchylono pkt II.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd orzekł stosując zasadę z art. 100 kpc i w całości obciążono nimi pozwanego, albowiem apelacja została uwzględniona tylko co do kosztów procesu. W skład zasądzonych kosztów wchodzi wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości 4050 zł wyliczone w oparciu o §10.1.1) i §2.6) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. „w sprawie opłat za czynności adwokackie”.

O wynagrodzeniu kuratora orzeczono na zasadzie § 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 9 marca 2018r. „w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej” w związku z §10.1.1) i §2.6) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. „w sprawie opłat za czynności radców prawnych”.

Mając powyższe na uwadze orzec należało jak w sentencji wyroku.