Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Krakowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 stycznia 2024 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – I Wydział Cywilny

w składzie: Przewodniczący: SSA Paweł Czepiel

SSA Wojciech Żukowski

SSA Robert Jurga

Protokolant: Jakub Zieliński

po rozpoznaniu w dniu 26 stycznia 2024 r. w Krakowie na rozprawie

sprawy z powództwa Ł. K.

przeciwko I. J.

o ochronę dóbr osobistych

na skutek apelacji pozwanej od wyroku Sądu Okręgowego w Kielcach z 6 kwietnia 2022 r., sygn. akt I C 39/20

1.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że nadaje mu treść:

„I. oddala powództwo w całości,

II. odstępuje od obciążenia powoda kosztami procesu.”;

2.  odstępuje od obciążania powoda kosztami postępowania apelacyjnego.

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie

z dnia 26 stycznia 2024 r.

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Okręgowy w Kielcach nakazał pozwanej I. J. zaniechania naruszania dóbr osobistych powoda Ł. K. w postaci prawa do więzi rodzicielskiej z małoletnią córką I. K. w postaci możliwości utrzymywania kontaktów przez powoda z córką przez uniemożliwianie lub utrudnianie tych kontaktów wynikających z orzeczeń sądu oraz zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 10 000 zł tytułem zadośćuczynienia z ustawowymi odsetkami, a w pozostałej części oddalił powództwo.

Ponadto Sąd Okręgowy zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 1637 zł tytułem kosztów procesu oraz nakazał pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Kielcach kwotę 996 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

Sąd Okręgowy ustalił, że strony zawarły związek małżeński w dniu 8 sierpnia 2009 r. Z ich związku, w dniu (...) urodziła się córka I.. Strony wspólnie sprawowały opiekę nad dzieckiem. Pomiędzy stronami już od początku związku dochodziło do wzajemnych konfliktów.

W lipcu 2013 r. pozwana z niespełna roczną córką wyprowadziła się i zamieszkała w domu matki. Pozwana utrudniała kontakt córki I. z powodem, który zainicjował przed Sądem Rejonowym wK. postępowanie, w którym w drodze zabezpieczenia Sąd postanowieniem z 23 sierpnia 2013 r. sygn. (...) ustalił jego spotkania z córką 2 razy w tygodniu w miejscu zamieszkania dziecka. Następnie postanowieniem z 18 września 2013 r. ww. Sąd zmodyfikował ww. orzeczenie ustalając kontakty powoda z córką 3 razy w tygodniu w miejscu zamieszkania dziecka.

We wrześniu 2013 r. powód wytoczył powództwo o rozwód.

Postanowieniem z 25 lutego 2015 r. Sąd Okręgowy w K.w sprawie o rozwód zmienił postanowienie Sądu Rejonowego wK. z 18 września 2013 r. wydane w sprawie sygn. (...) w ten sposób, że ustalił na czas trwania postępowania miejsce zamieszkania córki stron w miejscu zamieszkania matki, a powodowi przyznał prawo do kontaktów z dzieckiem 2 razy w tygodniu poza miejscem zamieszkania dziecka i pod nieobecność pozwanej w obecności kuratora sądowego, zobowiązując pozwaną do zawożenia dziecka do miejsca zamieszkania powoda i odbierania dziecka z miejsca zamieszkania powoda.

Wyrokiem z 17 czerwca 2015 r. Sąd Okręgowy w K. rozwiązał małżeństwo stron przez rozwód, powierzył pozwanej wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnią córką stron I., pozostawiając powodowi prawo współdecydowania w istotnych sprawach dotyczących dziecka, ustalił miejsce pobytu dziecka stron przy pozwanej, uregulował kontakty powoda z córką w ten sposób, że powód będzie miał prawo do kontaktów z dzieckiem 2 razy w tygodniu z możliwością zabierania dziecka poza miejsce jego zamieszkania, z obowiązkiem odbierania dziecka ze żłobka i miejsca zamieszkania i odwożenia do miejsca zamieszkania.

We wrześniu 2015 r. powód po raz kolejny wniósł o sądową egzekucję kontaktów z córką. Postanowieniem z 28 października 2015r. w sprawie (...) Sąd Rejonowy wK. zagroził pozwanej nakazaniem zapłaty kwoty 100 zł na rzecz powoda za każde naruszenie obowiązku wynikającego z treści wyroku Sądu Okręgowego wK., sygn. (...) w zakresie ustalenia kontaktów ojca z córką.

Sąd Rejonowy w K. w sprawie (...) zabezpieczył kontakty na czas trwania postępowania i postanowieniem z 19 listopada 2015 r. ustalił, że powód będzie spotykać się z córką 2 razy w tygodniu oraz w święta Bożego Narodzenia z prawem zabierania dziecka z przedszkola albo z miejsca zamieszkania matki dziecka lub aktualnego pobytu dziecka i obowiązkiem odwożenia dziecka po spotkaniu do miejsca zamieszkania pozwanej. Sąd Rejonowy postanowił, iż w razie niemożności odbycia kontaktu w podanym wyżej dniu i godzinie ustalony został zastępczo kontakt powoda z dzieckiem w najbliższą niedzielę po dniu nieodbytego kontaktu. Orzeczone kontakty tymczasowe zastąpiły, zgodnie z orzeczeniem sądu, na czas postępowania w sprawie (...), kontakty ustalone wyrokiem Sądu Okręgowego w K. w sprawie sygn. (...).

W sprawie (...)w przedmiocie zmiany kontaktów, strony zawarły przed Sądem Rejonowym w K. w dniu 25 stycznia 2016 r. ugodę, w której ustalono zasady kontaktu powoda z córką. Jednocześnie strony ustaliły, iż ww. kontakty zastępują kontakty ustalone w wyroku Sądu Okręgowego w K. z 17 czerwca 2015 r. w sprawie (...). Po zawarciu ugody przez strony kontakty zaczęły być realizowane.

W grudniu 2015 r. powód złożył pozew o nakazanie zaniechania przez pozwaną naruszania dobra osobistego w postaci prawa do więzi rodzicielskiej z córką poprzez bezprawne uniemożliwiania spędzania czasu z córką.

Sąd Okręgowy w K.wyrokiem wydanym w sprawie (...) w dniu 2 stycznia 2017 r. nakazał pozwanej zaniechania naruszania dóbr osobistych powoeda w postaci prawa do więzi rodzicielskiej z małoletnią córką stron związanej z utrzymywaniem przez powoda kontaktów z córką poprzez bezprawne uniemożliwianie lub utrudnianie kontaktów, których sposób realizacji wynika z orzeczeń sądu. Nadto zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 2000 zł tytułem zadośćuczynienia z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 2 stycznia 2017r. Od ww. orzeczenia obie strony wywiodły apelacje, które Sąd Apelacyjny w K. oddalił w dniu 29 stycznia 2018 r.

Wyrokiem z 11 lipca 2019 roku Sąd Okręgowy w K. częściowo uwzględnił żądanie powoda o zaniechanie przez pozwaną naruszania dóbr osobistych małoletniej I. K. w postaci prawa do więzi rodzicielskiej z powodem i zasądził od pozwanej na jej rzecz tytułem zadośćuczynienia kwotę 2000 zł tytułem zadośćuczynienia.

Po tym orzeczeniu, które stało się prawomocne, powód nadal nie wykonuje kontaktów z córką wynikających z orzeczenia Sądu Rejonowego w K. sygn. akt (...) Taka sytuacja trwa nieprzerwanie od 29 lipca 2019 r., kiedy to pozwana zabrała córkę w trakcie jej pobytu z powodem w miejscowości G.. Od tamtej pory powód ma już bardzo ograniczony kontakt z córką. Widział się z nią sporadycznie, a kontakty trwały krótko. Powód regularnie przyjeżdża do K. po dziecko, ale do spotkań nie dochodzi z winy pozwanej.

Takie zachowanie powódki godzi nie tylko w dobro powoda, ale również córki stron. Powód z tej przyczyny czuje się pokrzywdzony. Popada w rezygnację i tęsknotę za córką. Pozwana dąży do wyeliminowania powoda z życia córki. Nie przyjmuje dla córki nawet prezentów od powoda. Powód ma obawy, że im dłużej trwa taka sytuacja tym trudniej będzie mu odbudować więzi z córką. Pozwana wysyłając sprzeczne komunikaty powoduje, że córka stron utworzyła sobie negatywny obraz ojca, reaguje agresją w obecności pozwanej i sprawdza czy jej zachowanie jest akceptowane przez pozwaną. Dalsza izolacja dziecka będzie sprzyjać jej patologizacji rozwojowej. Pozwana ma wpływa na możliwość kontaktowania się córki z powodem. W rzeczywistości nie przejawia zachowań, które miałyby na celu przywrócenie prawidłowego kontaktu między powodem a córka stron. Brak kontaktów powoda z córką ma dla niego negatywne konsekwencje, a także dla córki stron.

Postanowieniem z 17 czerwca 2021 r. Sąd Rejonowy w K. oddalił wniosek pozwanej o zakaz styczności z córką stron i zmienił sposób kontaktów powoda z córką, ustalając między innymi, że winny się one odbywać się bez udziału pozwanej.

Prawomocnym postanowieniem z 18 marca 2022 r. Sąd Okręgowy w Kielcach zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 6900 zł za naruszenie obowiązków wynikających z postanowienia Sądu Rejonowego wK. ustalonego postanowieniem Sądu Okręgowego w K. z 7 czerwca 2017 r. w sprawie (...).

Sąd Okręgowy uznał powództwo za uzasadnione w znacznej części.

Sąd Okręgowy odwołał się do art. 23 k.c., art.24 § 1 k.c. i art. 448 k.c. i wskazał, że w jego ocenie postępowanie dowodowe wykazało istnienie silnej więzi emocjonalnej powoda wobec małoletniej córki stron. W szczególności wynika to z opinii biegłego psychologa K. S. i znajduje potwierdzenie w opinii innego biegłego psychologa sporządzonej na potrzeby innego postępowania M. W.. Sąd Okręgowy podzielił opinie biegłych, które sporządzono w sposób bardzo rzetelny. Udzielają wyczerpujących odpowiedzi na postawione pytania. Niewątpliwie sporządzone zostały przez osoby o ogromnej wiedzy i doświadczeniu zawodowemu.

Fakt emocjonalnego związku powoda z córką tego w jaki sposób odczuwa brak regularnych z nią kontaktów znajduje odzwierciedlenie w treści zeznań powoda oraz świadków M. K. (1) i M. Z. (1). Sąd Okręgowy dał wiarę zeznaniom ww. osób, ponieważ są logiczne, przekonywujące oraz wzajemnie zgodne w istotnych punktach i znajdują potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym przedstawionym przez powoda.

Przedstawiony przez powoda materiał dowodowy uzasadnia przyjęcie, że pozwana w sposób bezprawny w czasie od prawomocnego rozstrzygnięcia sprawy(...) Sądu Okręgowego w K.w istocie do chwili zamknięcia rozprawy nadal utrudniała powodowi kontakty z córką. Sąd Okręgowy w tym zakresie dał wiarę zeznaniom powoda i świadków M. K. i M. Z., które znajdują odzwierciedlenie w treści informacji i notatek Policji. Przede wszystkim znajdują także odzwierciedlenie w prawomocnym postanowieniu Sądu Okręgowego wK. z 18 marca 2022 r. w sprawie (...) w którym nakazano pozwanej zapłatę na rzecz powoda kwoty 6900 zł za naruszenie obowiązków wynikających z postanowienia Sądu Rejonowego w K. ustalonego postanowieniem Sądu Okręgowego w K. z dnia 7 czerwca 2017 roku w sprawie (...).

Sąd Okręgowy wyjaśnił, w jaki sposób postrzega naruszenie dobra osobistego i wskazał, że pozwana swoim zachowaniem naruszyła dobro osobiste powoda w postaci więzi rodzinnej łączącej go z córką. Jednocześnie w toku niniejszego procesu nie wykazała okoliczności wyłączających bezprawność swojego czynu.

Reasumując, Sąd Okręgowy ustalił, że doszło do bezprawnego naruszenia dóbr osobistych powoda, co skutkowało uwzględnieniem w pkt I zakazania pozwanej zachowań, które utrudniają lub uniemożliwiają powodowi kontaktów z córką.

Zachowanie pozwanej ma charakter nie tylko bezprawny, ale i zawiniony, co wynika z treści opinii biegłych w szczególności biegłej K. –S. , które wskazują, że pozwana ma wpływa na możliwość kontaktowania się córki z powodem. W rzeczywistości nie przejawia zachowań, które miałyby na celu przywrócenie prawidłowego kontaktu między powodem a córka stron. Ten stan rzeczy uzasadniał uwzględnienie żądania zadośćuczynienia. Powyższych ustaleń Sądu nie zmienia treść zeznań pozwanej. Przytaczane przez pozwaną naganne zachowania powoda związane z jego kontaktami z dzieckiem nie znajdują odzwierciedlenia w pozostałym materiale dowodowym.Pozwana przyznaje fakt, że od miesiąca lipca 2019 roku córka nie nocowała u powoda.

W ocenie Sądu Okręgowego roszczenie powoda o zadośćuczynienie zasługuje na uwzględnienie co do zasady, jednak jego wysokość była wygórowana na skutek rozszerzenia powództwa. Podnieść należy przede wszystkim długi okres utrudnień kontaktów powoda z małoletnią, co niewątpliwie doprowadziło do ich istotnego osłabienia i zmiany postawy córki wobec powoda. Nadto jest to już kolejny okres utrudniania przez pozwaną kontaktów powodowi, pomimo wcześniejszych prawomocnych orzeczeń w tym przedmiocie.

W świetle tego w oparciu o przepis art. 448 k.c. w zw. z art. 24 k.c. za adekwatną do rozmiaru krzywdy i uzasadnioną kryteriami obiektywnymi Sąd Okręgowy należyuznał 10.000 zł tytułem zadośćuczynienia. Kwota ta spełni swój kompensacyjny charakter, rekompensując niematerialną szkodę jaką poniosła powódka, a nadto stanowi odczuwalną ekonomicznie wartość, mając na względzie poziom życia stron. W pozostałej części Sąd Okręgowy oddalił powództwo jako nadmiernie wygórowane co do żądania zapłaty zadośćuczynienia.

O kosztach procesu Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art.100 k.p.c. Powód wygrał proces w znacznej części. Zasądzone od pozwanej na rzecz powoda koszty obejmują odpowiednią część poniesionych przez powoda kosztów sądowych w postaci opłaty od pozwu część kosztów zastępstwa adwokackiego. Biorąc pod uwagę wynik procesu na podstawie art.113 ust1. ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Sąd Okręgowy nakazał pobrać od pozwanej nieuiszczone wydatki poniesione na opinię biegłego psychologa.

Apelację wniosła pozwana zaskarżając wyrok w punktach I, II, IV, V i zarzucając:

a) błąd w ustaleniach faktycznych polegający na nieusprawiedliwionym w okolicznościach sprawy i zaoferowanym materiale dowodowym przyjęciu, że pozwana w sposób bezprawny, od czasu prawomocnego rozstrzygnięcia w sprawie sygn. (...) utrudnia powodowi kontakty z córką, czym narusza dobra osobiste powoda w postaci prawa do więzi powoda z dzieckiem, w sytuacji gdy ani orzeczenie wydane przez Sąd Okręgowy w K. w ww. sprawę nie jest prawomocne, ani też w okresie od jego wydania do sierpnia 2019 r. nie było sytuacji, w których powód miał utrudnione kontakty z córką — wszak wyjechała z nim na wakacje, a w efekcie błędne ustalenie, dotyczące czasokresu ustalonych przez Sąd Okręgowy zachowań pozwanej, które niewątpliwie miało wpływ na wysokość zadośćuczynienia ustalonego w sprawie, nadto poprzez błędne ustalenie iż orzeczenie zapadłe w sprawie sygn. (...) jest prawomocne, nadto poprzez ustalenie, że w sprawie (...) zapadło postanowienie regulujące kontakty powoda z córką bez obecności matki, które to błędne ustalenia znalazły odzwierciedlenie w zasądzonej kwocie zadośćuczynienia, mając niewątpliwie wpływ na treść orzeczenia;

b) naruszenie przepisów prawa procesowego, to jest art. 233 § 1 kpc, poprzez dokonanie dowolnej, subiektywnej i nie mieszczącej się w kanonach swobody sędziowskiej oceny materiału dowodowego w postaci opinii biegłej psycholog K.P.-S. i wyciągnięcie z niej wniosków nie wynikających, co do bezprawnego wpływania przez pozwaną na przebieg kontaktów powoda z córką i posiadania przez nią wpływu na możliwość realizowania kontaktów powoda z córką, ale także w zakresie krzywdy powoda w kontekście zasadności zadośćuczynienia, nadto poprzez dokonanie na potrzeby sprawy oceny opinii Biegłej psycholog M. K. - W., złożonej do innego postępowania, wydanej w związku z inną tezą dowodową i wyciągnięcie z niej wniosków co do bezprawnego zachowania pozwanej, jak i więzi powoda z córką, co nie było uprawnione wobec dopuszczenia tym postępowaniu dowodu z opinii, którą Sąd Okręgowy winien był należycie ocenić, nadto poprzez odmówienie przymiotu wiarygodności tym twierdzeniom pozwanej, z których wynikało, że córka stron ma bardzo negatywne przeżycia w związku z kontaktami z powodem, na które nie chce wychodzić, choć niejednokrotnie jest przez pozwaną do tej czynności zwyczajnie zmuszana, nadto, że powód wyzywa ją podczas tych spotkań, zachowuje się w obecności dziecka nagannie i nie potrafi powstrzymać negatywnych komentarzy o pozwanej w obecności dziecka, czym doprowadza do eskalowania niechęci córki do kontaktów z nim, a w konsekwencji sam nadwątla więź, której ochrony żąda w tym postępowaniu;

c) błąd w ustaleniach faktycznych polegający na nieusprawiedliwionym przyjęciu, iż powodowi należne jest w tej sprawie zadośćuczynienie na podstawie art. 488 kc, tym bardziej w zasądzonej kwocie, w sytuacji gdy prawidłowa ocenia dowodów i wnioskowanie nie obarczone błędami winno doprowadzić do przekonania o ekskulpacji pozwanej z domniemania bezprawności działania po jej stronie, z ostrożności zaś w sytuacji, gdy na fakt krzywdy po stronie powoda wskazuje opinia biegłej K. - S. w kontekście ogólnych rozważań dotyczących każdego człowieka, powód zaś nie wykazał, że doznał cierpień takich, jak określone w ramach orzeczenia sądowego do kompensaty.

W rezultacie pozwana wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu za obie instancje.

Powód wniósł odpowiedź na apelację, w której domagał się oddalenia apelacji i zasądzenia kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Apelacyjny zważył:

Apelacja jest uzasadniona, ale z innych przyczyn, aniżeli w niej wskazane, w rezultacie czego zbędna jest szczegółowa analiza zarzutów apelacji.

Dla porządku jedynie Sąd Apelacyjny wskaże, że podziela ustalenia Sądu Okręgowego, że pozwana utrudnia powodowi kontakty z córką.

Sąd Apelacyjny nie uznaje także za uzasadniony zarzutu naruszenia art. 233 § 1 kpc, poprzez dokonanie dowolnej i subiektywnej oceny materiału dowodowego w postaci opinii biegłej psycholog K. S. oraz opinii biegłej psycholog M. K. – W.. Sąd Okręgowy dokonał prawidłowej oceny ww. dowodów. W szczególności fakt, iż opinia biegłej M. K.-W. została sporządzona na potrzeby innego postępowania nie wyklucza możliwości zaliczenia jej w poczet materiału dowodowego tej sprawy, tym bardziej, że jest ona traktowana jako dowód uzupełniający w sprawie, to jest pozwalający na dodatkową weryfikację opinii biegłej K.-S. sporządzonej na potrzeby niniejszej sprawy.

Z kolei, jeżeli chodzi o zarzut naruszenia art.448 kc (w apelacji wskazano na naruszenie art.488 kc, co Sąd Apelacyjny traktuje jako omyłkę) to oczywiście jest on uzasadniony skoro Sąd Apelacyjny uwzględnił apelację i oddalił powództwo, ale przyczyny uznania, iż Sąd Okręgowy wadliwie zastosował ww. przepis są inne aniżeli przedstawione w apelacji.

Kluczowe dla rozstrzygnięcia sporu i uwzględnienia apelacji pozwanej jest kwestia oceny, czy więź rodzinna obejmująca sferę prawa do utrzymywania osobistych kontaktów ojca z dzieckiem stanowi dobro osobiste w rozumieniu art.23 kc.

Odpowiedź na to pytanie musi być negatywna, co znajduje potwierdzenie w stanowisku Sądu Najwyższego przedstawionego w uzasadnieniu wyroku z 10 maja 2021 r., II CSKP 11/21.

Należy powtórzyć za Sądem Najwyższym, iż przemawiają za tym argumenty:

- po pierwsze, więzi rodzinne mają charakter interpersonalny, a nie indywidualny. Dotyczą one sfery uczuć jednej osoby wyrażających się w poczuciu bliskości wobec innego podmiotu. Nie można ich uznać za wartości niemajątkowe, ściśle związane z osobowością człowieka, jego integralnością fizyczną i psychiczną, ukierunkowane na ochronę osobistego interesu, gdyż wymagają odwołań do indywidualnych okoliczności i do innych kryteriów. Ponadto dotyczą one relacji kilku osób na pewnym poziomie uczuć pozytywnych, nie mają zatem ściśle osobistego charakteru, a cechą właściwych im emocji jest zmienność, nietrwałość, podzielność i możliwość przenoszenia na inne podmioty. Więzi takie nie podlegają ocenie obiektywnej, właściwej dla ochrony praw podmiotowych o charakterze bezwzględnym, a ponadto omawiana postać więzi rodzinnej, mimo że wymaga istnienia innego podmiotu, nie jest dobrem wspólnym, i pozostaje nadal dobrem własnym każdego członka rodziny;

- po drugie, w relacjach rodzice - dzieci stosunki rodzinne mają swoistą naturę i realizowane są w wielu płaszczyznach. Wykonywanie uprawnienia realizacji kontaktów zależy nie tylko od drugiego rodzica, ale przede wszystkim od dziecka, którego dobro ma charakter nadrzędny wobec praw rodziców;

- po trzecie, naruszenie dóbr osobistych i podstawa udzielenia im ochrony mają charakter deliktowy. Orzeczenia nakazowe i zakazowe zapadające w takich sprawach w oznaczonym stanie faktycznym mogą ulec zmianie tylko w drodze kontroli instancyjnej, a brak jest środków procesowych umożliwiających ich uchylenie bądź modyfikację w sytuacji dezaktualizacji przesłanek leżących u podstaw udzielenia takiej ochrony. Zachodzi zatem ryzyko kolizji orzeczeń stanowiących podstawę wykonywania kontaktów. Rodzicowi, którego uprawnienia do ich utrzymywania zostały naruszone działaniem lub zaniechaniem drugiego rodzica, służą środki ochrony przewidziane przepisami kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, który to system ochrony praw rodziców do kontaktów z dziećmi ma charakter kompleksowy, włącznie z samodzielnym sposobem wykonywania orzeczeń (art. 598 ¹⁵ i nast. kpc). Przyznanie im dodatkowo cechy prawa podmiotowego uzasadniającego stosowanie przepisów KC o ochronie dóbr osobistych, oznaczałoby wprowadzenie równoległego, kolizyjnego systemu wydawania orzeczeń dotyczących kontaktów w postępowaniu cywilnym, wykonywanych w postępowaniu egzekucyjnym, co byłoby dysfunkcyjne i prowadziło do skutków sprzecznych z wyraźną wolą ustawodawcy. W takiej sytuacji istniałoby zagrożenie sprzecznością wewnętrzną rozstrzygnięć oraz wzajemnego wykorzystywania wybranego środka ochrony prawnej dla rozstrzygania konfliktów rodzinnych, skutkujących ich eskalacją.

Sąd Apelacyjny podziela ww. pogląd Sądu Najwyższego i zgadza się, że z ww. przyczyn uznać należy, że podejmowanie rozstrzygnięć dotyczących władzy rodzicielskiej obejmujących zarówno środki przymuszające jak i nadzorcze, także wykraczających poza kwestie kontaktów, nawet jeżeli ich utrudnianie lub uniemożliwianie leżało u podstaw sporu stanowi wyłączną kompetencją sądu opiekuńczego.

Skoro zatem więź rodzinna obejmująca prawo powoda do utrzymywania osobistych kontaktów z córką nie jest dobrem osobistym w rozumieniu art.23 kc, to powód nie może skutecznie wykorzystać instrumentów prawnych ochrony dóbr osobistych z art.24 i art.448 kc.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Apelacyjny na podstawie art.386 § 1 kpc zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że oddalił powództwo w całości.

Uwzględnienie apelacji i zmiana zaskarżonego wyroku wywołała także konieczność zmiany rozstrzygnięcia o kosztach procesu.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego w sprawie wystąpiły okoliczności zastosowania wobec powoda dyspozycji art.102 kpc i to zarówno w zakresie kosztów postępowania przed Sądem Okręgowym, jak i przed Sądem Apelacyjnym.

Po pierwsze, kwestia więzi rodzinnych jako przykładu dóbr osobistych jest postrzegana niejednolicie i wywołuje spór w doktrynie i orzecznictwie (por. przegląd stanowisk doktryny i orzecznictwa w tym zakresie - B.Lackoroński komentarz do art.446 ² kc w „Kodeks Cywilny. Komentarz” pod red. W.Borysiaka).

Po drugie, niezależnie od ww. rozbieżności, powód mógł mieć przekonanie o słuszności stanowiska procesowego, albowiem niniejsza sprawa jest trzecią sprawą o naruszenie dóbr osobistych związanych z utrudnianiem przez pozwaną kontaktów powoda z dzieckiem i poprzednie zakończyły się uwzględnieniem powództwa.

I tak, w sprawie (...) Sąd Apelacyjny wK.oddalił apelacje obu stron od wyroku uwzględniającego powództwo powoda o zakazanie pozwanej naruszania jego dóbr osobistych, tym samym przesądzając o zasadności powództwa o ochronę dóbr osobistych.

Z kolei, wyrok w sprawie (...)Sądu Okręgowego w K. uwzględniający powództwo córki stron reprezentowanej przez powoda uprawomocnił się wobec niezaskarżenia go przez pozwaną.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Apelacyjny zmienił rozstrzygnięcie Sądu Okręgowego o kosztach procesu w ten sposób, że na podstawie art.102 kpc odstąpił od obciążenia powoda kosztami procesu za pierwszą instancję.

Z tych samych przyczyn Sąd Apelacyjny na podstawie art.102 kpc odstąpił od obciążenia powoda kosztami postępowania apelacyjnego.