Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Krakowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 października 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – Wydział I Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 9 października 2012 r. w Krakowie na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z/s w W.

przeciwko A. K., T. K. i M. K.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanych od wyroku Sądu Okręgowego w Kielcach

z dnia 9 marca 2012 r. sygn. akt I C 3181/11

oddala apelację i zasądza od pozwanych solidarnie na rzecz strony powodowej kwotę 2.700zł ( dwa tysiące siedemset złotych) tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn.akt IA Ca 898/12

UZASADNIENIE

Strona powodowa (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W. domagał? się od pozwanych M. K. ,A. K. oraz T. K. in solidum zapłaty kwoty (...)zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kosztami postępowania w tym kosztami zastępstwa procesowego z ograniczeniem odpowiedzialności pozwanego T. K. do wysokości wartości nieruchomości /obciążonej hipoteką /położonej we W. ,działka numer (...) , dla której Sąd Rejonowy we Włoszczowie prowadzi księgę wieczystą Kw Nr (...).

Od wydanego nakazu zapłaty pozwani wnieśli zarzuty zaskarżając wydany nakaz zapłaty w całości , wnosząc o uchylenie wydanego nakazu zapłaty i oddalenie powództwa, zasądzenie kosztów postępowania. Skarżący podnieśli zarzut przedawnienia roszczenia , a na wypadek jego nieuwzględnienia zarzut powagi rzeczy osądzonej .Podnieśli ,że wobec pozwanych został już wydany bankowy tytuł egzekucyjny , na podstawie którego po nadaniu przez Sąd klauzuli wykonalności wszczęto przeciwko nim postępowanie egzekucyjne , w którym roszczenie powoda zostało częściowo zaspokojone .W przedmiotowym postępowaniu powód dochodzi ponowne roszczeń z tytułu zawartej umowy kredytu co powoduje niejako podwójne uwzględnienie roszczeń powoda. Wydanie bankowego tytułu egzekucyjnego ,któremu Sąd nadał klauzulę wykonalności, następnie wydanie nakazu zapłaty w tym postępowaniu może prowadzić do podwójnego zaspokojenia roszczeń .Na wypadek nieuwzględnienia zarzutu powagi rzeczy osądzonej pozwani podnieśli zarzut braku legitymacji biernej M. K. i A. K. ,których odpowiedzialność osobista wynika z tytułu zawartej umowy kredytu i w tym zakresie prowadzone jest postępowanie egzekucyjne , natomiast w tym postępowaniu powód powołuje się na odpowiedzialność rzeczową pozwanego. Ostatecznie pozwani zakwestionowali powództwo co do zasady jak i wysokości , albowiem część roszczenia powoda został pokojona w postępowaniu egzekucyjnym/ zarzuty k. 54 /.

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Okręgowy w Kielcach utrzymał w mocy w całości wydany w sprawie nakaz zapłaty.

Sąd Okręgowy uznał, że wobec bezzasadności zarzutów pozwanych od wydanego nakazu zapłaty powództwo jest uzasadnione.

Pozwani A. K. i M. K. byli dłużnikami (...) SA z tytułu zawartej umowy kredytu mieszkaniowego a następnie wystawionego bankowego tytułu egzekucyjnego , któremu Sąd nadał klauzulę wykonalności. Z uwagi na nieterminowe spłacanie rat ówczesny wierzyciel skierował uzyskany tytuł wykonawczy do egzekucji komorniczej. W jej toku doszło do sprzedaży wierzytelności przysługującej bankowi na przez powoda .Pozwani w toku trwania procesu nie kwestionowali faktu posiadania wobec Banku zadłużenia z tytułu niespłaconego kredytu zaciągniętego na budowę domu jednorodzinnego . Przyznali ,że zostało wszczęte wobec nich postępowanie egzekucyjne i wobec powyższego wyrazili pogląd ,że wydanie nakazu zapłaty w niniejszym postępowaniu na rzecz (...). Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w W., który nabył wierzytelność Banku po powstaniu tytułu wykonawczego, doprowadzi do podwójnego zaspokojenia roszczeń wierzyciela. W ocenie Sądu Okręgowego zarzut powyższy nie zasługuje na uwzględnienie . Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności może być prowadzona egzekucja tylko na rzecz banku a nie na rzecz innej osoby /por. postanowienie SN z dnia 4 marca 2009r., IV CSK 422/08, OSNC -ZD 2010 Nr 2, poz.36, uchwała SN z dnia 16 marca 2006 r. ,111 CZP 4/06 , Biul. SN z 2006 nr 3, poz.7 ;uchwała SN z z dnia 2 kwietnia 2004r. ,111 CZP 9/04,OSNC 2005 Nr 6, poz.98/ .Tym samym na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego , który wystawiony został na rzecz (...) SA może być prowadzona egzekucja wierzytelności bankowej i to tylko na rzecz banku ,po nadaniu na jego rzecz sądowej klauzuli wykonalności co miało miejsce w przedmiotowej sprawie. Jednakże na podstawie zawartej umowy sprzedaży wierzytelności jej nabywcą nie stał się bank, lecz fundusz sekurytyzacyjny.. Wystawienie zatem przez (...) SA bankowego tytułu nie pozbawiło strony powodowej legitymacji do dochodzenia należności od dłużnika z tytułu zawartej umowy kredytu i zabezpieczenia umowy hipoteką umowną w związku z przeniesieniem praw z tej umowy, por wyrok SN z 13 kwietnia 201 lr. ,V CSK 312/10 ,lex 864023/.Niewątpliwie zatem powodowy fundusz sekurytyzacyjny celem kontynuowania wszczętego postępowania egzekucyjnego wobec dłużników winien przedstawić nowy tytuł egzekucyjny zaopatrzony w klauzulę wykonalności. Zarzut braku legitymacji czynnej jak i biernej okazał się zatem w świetle przedstawionych okoliczności chybiony . Sposób dochodzenia wierzytelności nabytej leży w gestii wyboru nowego wierzyciela, jednakże w przedmiotowej sprawie powód nie miał możliwości wystąpienia o nadanie klauzuli wykonalności w trybie art 788 p§ 1 kpc bankowemu tytułowi egzekucyjnemu wystawionemu przez (...) SA , dlatego wystąpił z niniejszym powództwem . Po cesji wierzytelności powód nie mógł kontynuować postępowania egzekucyjnego nie legitymował się bowiem tytułem wykonawczym pomimo tego dokonywane były przez dłużników wpłaty na rzecz nowego wierzyciela , które podlegać będą zaliczeniu na poczet istniejącego zadłużenia.

W ocenie Sądu Okręgowego niezasadny jest także zarzut przedawnienia roszczenia .Stosownie do treści art. 117 kc termin przedawnienia wynosi 10 lat ,a dla roszczeń o świadczenia okresowe lat 3. W ocenie Sądu Okręgowego termin przedawnienia roszczenia wynosi 3 lata. Pozwani jako osoby fizyczne uzyskali kredyt , którego udzielił im Bank , będący przedsiębiorcą .Stosownie do wyroku SN z 2 kwietnia 2008r. III CSK 302/07 dla zastosowania trzyletniego terminu przedawnienia nie jest wymagane , aby obie strony stosunku prawnego , z którego wywodzi się roszczenie majątkowe prowadziły działalność gospodarczą .Wystarczy ,że działalność taką prowadzi tylko strona dochodząca roszczenia , które wiąże się z tą działalnością. Wszczęcie egzekucji przez ówczesnego wierzyciela poprzez złożenie wniosku w dniu 4 maja 2005r. skutecznie zatem przerwało bieg przedawnienia a wcześniej jeszcze złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu .Skuteczna egzekucja poprzez wpłaty z zajętego wynagrodzenia za pracę realizowana była na rzecz Banku do maja 2007 r., nie została w żaden sposób zakończona .Dopiero pismem z dnia 5 czerwca 2009r. Bank zawiadomił komornika sądowego o zmianie wierzyciela na podstawie zawartej umowy sprzedaży wierzytelności zawartej w dniu 18 maja 2009r. Z przedmiotowym powództwem powód wystąpił przeciwko pozwanym 24 stycznia 201 lr. Zatem zarówno w dacie sprzedaży wierzytelności z uwagi na wszczęte i prowadzone postępowanie egzekucyjne wobec pozwanych jak i w dacie wystąpienia z przedmiotowym żądaniem roszczenie nie było przedawnione wbrew zarzutowi skarżących . Zdaniem Sądu Okręgowego -do przerwania biegu przedawnienia doszło także poprzez tzw. uznanie niewłaściwe długu przez A. K., T. K. i M. K. .W piśmie z dnia 25 lipca 2005r. złożonym do wierzyciela w dniu 4 sierpnia 2005r. /k.205/dłużnicy wnieśli bowiem o przesunięcie terminu płatności oświadczając jednocześnie ,że kolejne raty będą regulowane terminowo .Złożyli zatem wyraźne oświadczenie woli wobec wierzyciela , w którym uważali roszczenie za istniejące , zadeklarowali bowiem chęć spłaty kolejnych rat .Także po dacie umowy cesji wierzytelności pozwani kontaktowali się ze stroną powodową wielokrotnie deklarując wolę dobrowolnych wpłat na poczet zadłużenia, /por. wyrok SN z dnia 7 marca 2003 r. (I CKN 11/01, Lex nr 83834). W dziale IV KW Nr 21 55 został dokonany wpis hipoteki zwykłej w kwocie 34702 ChF na rzecz powoda celem zabezpieczenia wierzytelności Banku z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego na budowę domu jednorodzinnego/k. wpis hipoteki do KW 2155k.42/.Nieruchomość

obciążona hipoteką stanowi własność T. K. /niesporne/,który jest dłużnikiem rzeczowym i odpowiada do wysokości wartości tej nieruchomości. W stanie prawnym obowiązującym do 19 lutego 201 lr. wierzytelność zabezpieczona hipoteką oraz hipoteka mogły być przedmiotem przelewu tylko łącznie ,co oznacza ,że hipoteka zabezpiecza ex lege wszystkie wierzytelności wynikające z obligacji .Przelew wierzytelności w przedmiotowej sprawie nastąpił w wyniku umowy pomiędzy wierzycielem hipotecznym a nabywcą wierzytelności - powodem, zaś wpis został ujawniony w księdze wieczystej. Także wobec tego dłużnika podniesiony zarzut przedawnienia roszczenia jest niezasadny .Przedawnienie wierzytelności zabezpieczonej hipoteką pociąga bowiem tylko skutki w sferze obligacyjnej ,nie pozbawia wierzyciela hipotecznego uprawnienia do zaspokojenia się z nieruchomości co oznacza ,że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie przysługuje zarzut przedawnienia i to niezależnie od tego czy jest dłużnikiem osobistym czy tylko rzeczowym Stosownie do art. 77 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece nie przedawniają się roszczenia wierzyciela , które zostały uprzednio przez nich zabezpieczone hipotecznie na majątku dłużnika .

Mając na uwadze podniesione okoliczności w ocenie Sądu Okręgowego zadanie pozwu jest uzasadnione albowiem pozwani nie wykazali zasadności zarzutów od nakazu zapłaty z tej przyczyny orzeczona jak w sentencji na podstawie art. 496 kpc , 471 kc i art. 509 kc. Odpowiedzialność dłużników oparta jest na zasadzie in solidum z uwagi ,na różną podstawę odpowiedzialności A. K. i M. K. odpowiadających z tytułu zawartej umowy o kredyt , której nie wykonali oraz T. K. jako dłużnika rzeczowego z tytułu ustanowionej hipoteki na nieruchomości stanowiącej jego własność jako zabezpieczenie zawartej umowy.

Apelację od wyroku złożyli pozwani zaskarżając wyrok w całości i wnosząc o uchylenie zaskarżonego wyroku i odrzucenie pozwu ewentualnie o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania. Zaskarżonemu orzeczeniu zarzucili naruszenie art. 199 § 1 pkt. 2 k.p.c. poprzez wydanie wyroku utrzymującego nakazu zapłaty w całości w sytuacji w której pozew podlegał odrzuceniu z uwagi na fakt wydania przez sąd w innej sprawie o to samo roszczenie wszczętej z inicjatywy pierwotnego wierzyciela pozwanych w osobie Banku (...) SA tytułu wykonawczego, co jest równoznaczne z prawomocnym osądzeniem.

Strona powodowa wniosła o oddalenie apelacji i o zasądzenie kosztów postępowania.

Sąd Apelacyjny zważył;

apelacja jako bezzasadna podlega oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c.

Wbrew stanowisku pozwanych brak jest podstaw dla uznania trafności zarzutu powagi rzeczy osądzonej ( res iudicata). W szczególności, w sprawie nie wydano prawomocnego orzeczenia stwierdzającego (urzeczywistniającego) wierzytelność bankową. Fakt istnienia tytułu wykonawczego w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego (dalej (...)) zaopatrzonego w klauzulę wykonalności oznacza jedynie istnienie podstawy do prowadzenia egzekucji , jako formy przymusu, zmierzającej do zaspokojenia wierzytelności objętej tytułem egzekucyjnym. Fakt, że ów tytuł egzekucyjny nie pochodzi od sądu wyklucza tezę prawomocnego rozstrzygnięcia sprawy w rozumieniu art.366 k.p.c. i ze skutkami w ramach art. 199§ 1 pkt. 2 k.p.c. Stąd też szczególna regulacja z art. 788 k.p.c. - jak to trafnie wywiódł Sąd I instancji - nie mogła mieć w sprawie zastosowania. Z kolei treść sądowego postanowienia o stwierdzeniu wykonalności bankowego tytułu wykonawczego zasadniczo oznacza li tylko fakt istnienia tytułu egzekucyjnego ( (...)) i fakt możności prowadzenia na jego podstawie egzekucji (art. 776 i 783§1 k.p.c.) . Brak jest zatem podstaw dla uznania istnienia w sprawie negatywnej przesłanki procesowej, w postaci powagi rzeczy osądzonej i co za tym idzie dla stwierdzenia nieważności postępowania w sprawie.

Nie oznacza to wszakże pozbawienia dłużnika (dłużników w osobach pozwanych) możności obrony praw w wypadku przejścia wierzytelności z banku na osobę trzecią po wszczęciu egzekucji na podstawie (...) zaopatrzonego w klauzulę. O ile bowiem zbywający wierzytelność bank nie ograniczy własnego wniosku egzekucyjnego, dłużnikom przysługuje roszczenie o pozbawienie ( w określonym zakresie) wykonalności tytułu wykonawczego u którego podstaw jest opisany (...) .Przelew wierzytelności objętej (...) jest nowym zdarzeniem w rozumieniu art. 840§1 pkt.2 k.p.c., co chroni prawa dłużników stosunku do banku, w warunkach skutecznego przelewu wierzytelności objętej (...) na rzecz strony powodowej. Właśnie celem tego przepisu jest eliminacja wypadków w ramach egzekucji, które prowadziłyby do podwójnej egzekucji świadczenia. Sąd Apelacyjny w całości uznaje za własne ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd I instancji oraz podziela argumentację prawną przedstawioną w motywach zaskarżonego orzeczenia. Wobec granic bezzasadnych zarzutów apelacji i szczegółowego uzasadnienia wyroku przez Sąd I instancji, nie ma potrzeby dla omawiania kwestii już raz wyjaśnionych.

Z tych przyczyn orzekł Sąd Apelacyjny jak w wyroku na podstawie wskazanych przepisów, zaś o kosztach postępowania na podstawie art. 98 k.p.c. przy uwzględnieniu minimalnej, taryfowej stawki wynagrodzenia dla zawodowego pełnomocnika strony powodowej.