Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Krakowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 listopada 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:	SSA Andrzej Struzik
Sędziowie:	SSA Jerzy Bess SSO del. Sławomir Jamróg
Protokolant:	st. prot. sądowy Katarzyna Rogowska

po rozpoznaniu w dniu 28 listopada 2012 r. w Krakowie na rozprawie

sprawy z powództwa D. V.

przeciwko Spółce Mieszkaniowej (...) Sp. z o.o. w K.

o zapłatę

na skutek apelacji obu stron

od wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie

z dnia 16 maja 2012 r. sygn. akt I C 1390/07

1.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie I w ten sposób, że datę „17 maja 2012r.” zastępuje datą „8 lutego 2007r.”;

2.  oddala apelację powódki w pozostałej części oraz apelację strony pozwanej w całości;

3.  zasądza od powódki na rzecz strony pozwanej kwotę 346,50 zł (trzysta czterdzieści sześć złotych 50/100) tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego;

4.  przyznaje od Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Krakowie na rzecz pełnomocnika adwokata I. E. z Kancelarii Adwokackiej przy ul. (...) w K. kwotę 1107 zł (jeden tysiąc sto siedem złotych) tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powódce w postępowaniu apelacyjnym.

Sygn. akt I ACa 933/12

UZASADNIENIE

D. V. w ostatecznie sprecyzowanym żądaniu wniosła o zasądzenie od Spółki Mieszkaniowej (...) Spółki z o.o. w K. odszkodowania i zadośćuczynienia w kwocie 80000zł w związku ze szkodą odpowiednio majątkową i niemajątkową doznaną na skutek zalania w dniu 21 lutego 2006r. zajmowanego przez nią mieszkania. Żądała też zasądzenia odsetek ustawowych od daty zdarzenia. W uzasadnieniu wskazała , że w dniu 21 lutego 2006 r. po powrocie z sądu i od lekarza do lokalu zastała zalany pokój i przedpokój . Na skutek zalania zniszczeniu uległy : komoda kalwaryjska x płyty (...), wersalka, fotele , modem do komputera , maszyna elektroniczna do pisania (...) , „rozdzielka” niemiecka , dokumenty sądowe , pisma i odpisy orzeczeń , które „pławiły” się przez 7 godzin w wodzie 2,5 cm. Nie było to pierwsze zalanie , za które odpowiada strona pozwana ale kolejne po wcześniejszej naprawie kaloryfera. W dacie zdarzenia powódka była w złym stanie zdrowia , wymagała spokoju a zdarzyła jej się stresogenna sytuacja . Mimo mrozu musiała zbierać wodę i wietrzyć podczas mrozu mieszkanie . Doszło do zwarcia elektrycznego i konieczności wezwania służb. Naprawa trwała długo ok. miesiąca wobec problemów z oceną kto ma likwidować szkodę. W dalszym toku postępowania powódka wskazała, że zawór naprawiono wcześniej ale to było usunięcie przyczyny a nie skutków awarii . Musiała w związku z tym korzystać z telefonu co spowodowało dodatkowy koszt ok. 200zł. Istniała konieczność wymiany podłogi i malowania. Podniosła cierpienia fizyczne w postaci bólu i innych dolegliwości jakie znosiła w okresie leczenia jak też cierpienia psychiczne polegające na ujemnych odczuciach wynikających z rozstroju zdrowia, związanych z faktem, że wówczas była po złamaniach i zatruciu a musiała znosić niedogodności stanowiące skutek partactwa strony pozwanej. Powódka wnosiła o przeprowadzenie dowodu z biegłego reumatologa i psychiatry na okoliczność pogorszenia jej stanu zdrowia na skutek zalania.

Strona pozwana Spółka Mieszkaniowa (...) Spółka z o.o. w K. wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu . Przyznała , że doszło do awarii grzejnika c.o. poprzez rozszczelnienie rury na łączeniu rura- zawór. Wskazała, że Zarząd (...) niezwłocznie powiadomił pozwanego a pracownik pozwanej spółki w dniu 22 lutego 2006r. dokonał naprawy co pozwana przyznała w piśmie z dnia 27 lutego 2006r. Podniosła też , że powódka mieszka w lokalu stanowiącym zasób mieszkaniowy Gminy i z pozwaną spółką nie łączy jej stosunek zobowiązaniowy . Budynek został przekazany Gminie w grudniu 2003r. na podstawie umowy sprzedaży. Został podpisany protokół , w którym stan instalacji został przyjęty bez zastrzeżeń. Za stan techniczny urządzeń w tym instalację c.o. odpowiada Gmina i ponosi ona odpowiedzialność z tytułu usterek względem najemców. Ponadto pozwana z ostrożności zakwestionowała wysokość szkody i brak związku pomiędzy wskazanymi uszkodzeniami a zdarzeniem, kwestionując istnienie przesłanek odpowiedzialności deliktowej.

Wyrokiem z dnia 16 maja 2012r. Sąd Okręgowy w Krakowie uwzględnił żądanie w części tj co do kwoty 4196,27zł a w pozostałej części oddalił powództwo . Przyznał wynagrodzenie pełnomocnikowi z urzędu w kwocie 4623,63zł i zasądził od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Krakowie kwotę 2095,01zł tytułem części kosztów sądowych.

Sąd Okręgowy ustalił, że w dniu 21 lutego 2006r miała miejsce kolejna awaria w lokalu powódki i zalanie mieszkania przy ul. (...) w K. . Przyczyna awarii tkwiła w nieszczelności instalacji wynikającej z wadliwego montażu jak i wadliwości elementów głowicy i kaloryfera. Strona pozwana została powiadomiona o tym fakcie niezwłocznie. Doszło do likwidacji nieszczelności w dniu następnym . Strona pozwana ale także ubezpieczyciel Gminy zostali wezwani do usunięcia skutków awarii.

Budynek stanowi własność Gminy . Pozwana jest najemcą . Zgodnie z umową najmu ją obciąża naprawa i konserwacja podłóg . Na skutek wypadku trwałemu uszkodzeniu uległa wierzchnia warstwa paneli co wiąże się z koniecznością wymiany uszkodzonej części. Koszt demontażu i wykonanie nowej wynosi 2268,81zł netto.

Wartość strat w ruchomościach powódki a to przedłużacza , pokrowca na materac , komody wersalki i ławy wynosi 1133zł brutto . Sąd ustalił też , że powódka oddała do naprawy własną nową maszynę (...)Wykonujący naprawę J. M. wypożyczył powódce na czas naprawy swoją nową maszynę . Ta uległa uszkodzeniu a koszt naprawy jest nieopłacalny . Powódka i M. doszli do porozumienia , w skutek którego J. M. zatrzymał na własność urządzenie powódki a ta nabyła własność uszkodzonego urządzenia . Wartość szkody z tytułu uszkodzenia maszyny wynosi 700zł.

Te okoliczności sąd ustalił przede wszystkim na podstawie dowodu z opinii biegłych i świadków . Na podstawie opinii biegłych lekarzy Sąd ustalił , że obecny stan zdrowia powódki nie ma związku ze zdarzeniem tzn pogorszenie stanu zdrowia nie miało związku z zalaniem mieszkania. Sąd Okręgowy pominął dowód z zeznań świadka P. wobec niewskazania adresu oraz oddalił wniosek o przesłuchanie świadka N. i T. uznając , że wskazana teza dowodowa jest nieprzydatna dla rozstrzygnięcia. Oddalenie wniosku dowodowego z zeznań rzecznika praw pacjenta i lekarza psychiatry M. oraz z ponownego przesłuchania biegłych Sąd uzasadnił tym , że wniosek zmierzał do zdezawuowania opinii a nie do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla sprawy . Także wnioski dowodowe zgłoszone w temacie rybików sąd uznał za nieistotne dla rozstrzygnięcia.

Sąd odwołał się do art. 415 k.c. i 429 k.c. i uznał , że stanowią one podstawę odpowiedzialności strony pozwanej . Istnieje związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy niedbałym montażem i wynikająca z tego awarią a zniszczeniem rzeczy powódki . Wartość szkody określa koszt przywrócenia rzeczy do używalności ewentualnie wartość ruchomości , których nie da się lub nie opłaca się naprawić . Strona pozwana odpowiada też za firmę , która nieskutecznie dokonywała naprawy po pierwszym wycieku.

Uzasadniało to zasądzenie kwoty określonej w wyroku z odsetkami od dnia wyrokowania albowiem wartość szkody określono na chwilę orzekania. Za niezasadne Sąd uznał żądanie zadośćuczynienia w oparciu o art. 445 i 444k.c. wobec brak adekwatności pogorszenia stanu zdrowia psychicznego powódki i zaostrzenia dolegliwości reumatologicznych ze zdarzeniem. Uzasadniając obciążenie strony pozwanej kosztami sądowymi w wysokości 2095,01zł Sąd odwołał się do art. 100 k.p.c. i wskazał, że na tę kwotę składają się 232zł opłaty sądowej od uwzględnionej kwoty roszczenia oraz 1863,01zł tytułem brakującej zaliczki na koszt opinii biegłych od spraw wyceny mienia i oceny stanu technicznego . Kosztami opinii biegłych lekarzy Sąd obciążył Skarb Państwa wobec zwolnienia powódki od kosztów sądowych . Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika z urzędu wynikała z §2 pkt 1 i2 , 6 pkt 6 w zw. z §19 i 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. Nr 163 poz. 1348 ze zm.).

Apelację od tego orzeczenia złożyły obie strony.

Strona pozwana zaskarżyła wyrok w części zasądzającej wnosząc o zmianę wyroku i oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie kosztów procesu , ewentualnie uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Strona pozwana zarzuciła naruszenie art. 233§1 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów oraz brak rozważenia materiału dowodowego i przyjęcie spełnienia przesłanek odpowiedzialności deliktowej a ponadto naruszenie prawa materialnego a to art. 415k.c. i art. 429 k.c. poprzez ich zastosowanie. Skarżąca z ostrożności zakwestionowała także ustalenie wysokości szkody na kwotę 4623,63zł , zarzucając naruszenie art. 233§1 k.p.c. oraz podniosła naruszenie art. 6a pkt 3b ustawy z dnia 21 czerwca 2001r. o ochronie praw lokatorów , mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu Cywilnego (tekst jedn. Dz.U. 2005r. Nr 31 poz. 266 ze zm.) poprzez jego niezastosowanie i przyjęcie, że obowiązek wymiany podłogi wykonanej z paneli obciąża najemcę mimo, że umowa określała , że obciąża go jedynie konserwacja i naprawa. Dodatkowo strona pozwana zarzuciła naruszenie art. 100 k.p.c. poprzez niewłaściwe zastosowanie polegające na nieobciążeniu powódki kosztami zastępstwa prawnego i obciążeniu pozwanej kosztami opinii biegłych mimo, , że ta wygrała w 95% . Zarzuciła także naruszenie art. 328§2 k.p.c. poprzez pominięcie w uzasadnieniu podstaw odstąpienia od obciążenia powódki kosztami. W uzasadnieniu apelacji strona pozwana wskazała, że awaria i rozszczelnienie grzejnika nie były spowodowane bezprawnym , zawinionym działaniem pozwanej. Brak bezprawności i winy wyklucza zastosowanie art. 415k.c. Ponadto strona pozwana zwróciła uwagę , że jest osobą prawną i zastosowanie może mieć art. 416k.c. a nie art. 415 k.c. Organom pozwanej nie można przypisać nagannego działania , w braku ewentualnego polecenia nieprawidłowego montażu instalacji czy też niefachowej naprawy . Zdaniem tej skarżącej z opinii biegłego nie wynika wadliwość wykonania instalacji a sam biegły stwierdził, że nie można na obecnym etapie stwierdzić takiej wadliwości . Przyczyna nieszczelności mogła być więc samoistna. Także nie stwierdzono niewłaściwej naprawy . Strona pozwana podniosła także brak dowodów , że przedmioty uszkodzone były własnością powódki oraz dowolność wyceny wartości uszkodzonych ruchomości w tym przedłużacza i pokrowca materaca , które nie były przedmiotem oględzin i maszyny , która nie była przedmiotem wyceny biegłego.

Powódka zaskarżyła wyrok w pkt I w zakresie odsetek żądając zmiany wyroku w tej części i zasądzenie odsetek od daty zdarzenia oraz w pkt III żądając uchylenia wyroku w tej części i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania. Zarzuciła naruszenie art. 217 §2 k.p.c. , art. 224 k.p.c. ,227 k.p.c. 233§1 k.p.c. , 286, art. 328§1k.p.c. , 235 k.p.c. 286 k.p.c. poprzez odmowę przesłuchania biegłych pomimo, że strona powodowa złożyła zarzuty do opinii co w konsekwencji doprowadziło do nieprawidłowych ustaleń faktycznych i błędnego przyjęcia , że pogorszenie stanu zdrowia psychicznego jak i zaostrzenie dolegliwości reumatycznych pozostawało w adekwatnym związku przyczynowo- skutkowym. Nadto zarzuciła naruszenie prawa materialnego a to art. 417 k.c. 444 k.c. 361k.c. 4i 48 k.c. poprzez uznanie , że brak jest szkody na zdrowiu i adekwatnego związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy zalaniem a szkodą na zdrowiu a ponadto naruszenie art. 6 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności poprzez niedochowanie zasad rzetelnego procesu co przełożyło się na nierozpoznanie istoty sprawy. Zdaniem samej skarżącej i jej pełnomocnika opinia biegłej C. nie odnosi się do ustalenia rozstroju zdrowia na skutek zalania lecz do intymnych spraw powódki , w tym schorzeń sprzed 40-tu lat . Opinia ta stanowi niedopuszczalny personalny atak na powódkę, ingerencję w życie rodzinne i prywatne powódki ,naruszenie dóbr osobistych powódki podlegających ochronie na podstawie art. 23k.c. i 24 k.c. Treść opinii zawierała powołanie zbędnych faktów z przeszłości kształtując negatywny obraz powódki . Powódka miała wiele pytań do biegłej a jej prawo ograniczono oddalając wniosek o przesłuchanie . Szkoda na zdrowiu powódki istnieje lecz nie została przez biegłych rozpoznana kompleksowo. Stan zdrowia powódki winien ocenić zespół biegłych. Biegła K. – S. bazowała na opinii R. i nie widziała powódki. Właściwy do wydania opinii był endokrynolog , nie została przesłuchana dr M. , nie ściągnięto też akt I C (...)ani akt z przychodni z al. (...) w K. , w której powódka przechodziła intensywne psychiatryczne leczenie. Leczenie reumatologiczne było prowadzone także w tej przychodni oraz w przychodni przy ul. (...) w K. i Instytucie (...) w W. przy ul. (...) . Dokumentacja lekarska została dołączona do akt sprawy I C (...). Skarżąca wniosła o dopuszczenie dowodu z tej dokumentacji i uzupełnić dowód z opinii biegłych, w tym poprzez powołanie biegłego endokrynologa. Sama powódka zarzuciła nadto , że biegła nie zrozumiała terminu „rozstrój zdrowia”, i błędnie pominęła, że stres wpływa na pogorszenie schorzeń reumatologicznych i nadmierną produkcję cholesterolu a więc na pogorszenie stanu zdrowia . Opinia biegłej C. będąca pomówieniem została przepisana z zaświadczenia wydanego dla potrzeb postępowania karnego . Biegła C. ujawniając dane dotyczące dzieciństwa powódki jej rodziny oraz przeżyć skarżącej dokonała niedopuszczalnej ingerencji w sferę przeżyć psychicznych i naruszając uczucia w analogiczny sposób jak uczynił to funkcjonariusz M. z sposób bezprawny co stwierdzono w sprawie (...). Także opinia biegłej (...)- S. zdaniem skarżącej jest kłamliwa i powiela opinię biegłej C. . Obie opinie świadczą o negatywnym stosunku biegłych do powódki. Powódka zwróciła też uwagę , że w chwili zalania była po wypadku (noga w gipsie) i w trakcie zatrucia, podkreśliła fakt wietrzenia mieszkania przez trzy dni i używania wiader w okresie zimy a także fakt pojawienia się rybików , jak też podkreśliła swoje cierpienia fizyczne i psychiczne z tym związane. Wskazała, że pozostaje w stałym i długotrwałym stresie co winno zostać stwierdzone przez zespół biegłych z udziałem endokrynologa. Rozstrój zdrowia nie leczony pogłębia się , Sąd nie ustosunkował się do jej wniosków dowodowych w tym akt I C (...)oraz pozbawił ją prawa do obrony uniemożliwiając oświadczenia od momentu zgłoszenia się pełnomocnika i nie doręczając jej uzasadnienia.

Rozpoznając apelację Sąd Apelacyjny uznał za własne ustalenia Sądu Okręgowego i zważył co następuje:

Nie zachodzi naruszenie art. 233§1 k.p.c. Ocena dowodów dokonana przez Sąd Okręgowy zarówno w zakresie ustalenia szkody majątkowej jak i związku przyczynowo- skutkowego pomiędzy niestarannym montażem i użyciem wadliwych materiałów oraz wadliwą naprawą a szkodą majątkową powódki była logiczna i miała oparcie w zeznaniach biegłego K. k-499/2 . Za przyjęciem wadliwości montażu przemawia także fakt , że do wycieku doszło na złączce a nie przy regulatorze co wyklucza uszkodzenie wynikające z nieprawidłowego użytkowania regulatora ciepła. Z uwagi na okoliczność , że do zdarzenia doszło niedługo po oddaniu budynku do użytkowania, a więc jeszcze w okresie gwarancji sprzedawcy należy przyjąć domniemanie faktyczne, że źródło przecieku tkwiło w nieprawidłowym montażu lub użyciu wadliwych materiałów . Zwrócić też należy uwagę , że był to kolejny wyciek i naprawa okazała się nieskuteczna co potwierdza wnioski biegłego , że nie był to przypadkowy wyciek lecz niedbalstwo wykonawcy i ewentualnie naprawiającego co obciąża stronę pozwaną. Także nie można zarzucić Sądowi Okręgowemu naruszenia zasad doświadczenia życiowego przy wyliczeniu kosztów restytucji uszkodzonych ruchomości. Z zeznań świadków jak też z dokumentów urzędowych (policja i straż pożarna) wynika niewątpliwie , że doszło do zwarcia instalacji elektrycznej co potwierdza zeznania świadków i wnioski opinii , z których wynika, że trwałemu uszkodzeniu uległy urządzenia elektryczne . Także z punktu widzenia kryteriów racjonalności nie budzą wątpliwości przyjęte przez Sąd w oparciu o opinię biegłego Z. koszty naprawy sprzętów urządzenia domowego i naprawy podłogi. Zasada swobodnej oceny dowodów dawała też podstawy do ustalenia wartości uszkodzonej maszyny w oparciu o zeznania fachowca zajmującego się naprawą sprzętu tego typu. Uszkodzona w wyniku zdarzenia maszyna była nowa. Porozumienie pomiędzy świadkiem M. a powódką , w wyniku którego doszło do zatrzymania maszyny powódki w zamian za przeniesienie na nią własności maszyny uszkodzonej było dopuszczalne przy uwzględnieniu , że to powódka była obciążona ryzykiem związanym nawet z przypadkowym uszkodzeniem powierzonej jej przez M. maszyny. Powódka więc przenosząc na M. własną maszynę zwolniła się z długu a w jej majątku powstał uszczerbek o wartości odpowiadającej wartości maszyny wg stanu sprzed zdarzenia. Sąd Apelacyjny podziela też stanowisko Sądu Okręgowego o braku adekwatności związku pomiędzy wadliwością montażu i naprawą a stanem zdrowia powódki. Adekwatny związek to związek typowy. Normalny , typowy związek przyczynowy w rozumieniu art. 361 § 1 k.c. między określonym zdarzeniem a szkodą zachodzi wówczas, gdy w danym układzie stosunków i warunków oraz w zwyczajnym biegu rzeczy, bez zaistnienia szczególnych okoliczności, szkoda jest normalnym następstwem tego rodzaju zdarzeń (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 27 listopada 2002r. sygn.. akt I CKN 1215/00 LEX nr 78330) . W tym kontekście bezprzedmiotowe są zarzuty co odmowy dopuszczenia dowodu z dodatkowego przesłuchania biegłych, uzupełnienia dokumentacji lekarskiej czy przesłuchania lekarza prowadzącego. Zasady doświadczenia życiowego nie pozwalają na uznanie , że normalnym typowym następstwem niedbalstwa montera instalującego czy naprawiającego łącznik c.o. (stanowiącego źródło przecieku) jest istotny wpływ na zdrowie człowieka. Oczywiście z taką sytuacją zawsze połączone są niedogodności i stres jednak ewentualny wpływ na pogorszenie zdrowia psychicznego jak i dolegliwości reumatologiczne nie jest zjawiskiem typowym. Zarzuty do opinii biegłych lekarzy i zawarte w apelacji wnioski zmierzające do wykazania , że stan zdrowia powódki w ostatnim okresie się pogorszył nie mają istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia. Zupełnie zaś nie mają znaczenia zarzuty odnoszące się do ujawnienia tajemnicy lekarskiej przez biegłą C. . Nie ma więc żadnych podstaw do uwzględnienia roszczenia rekompensującego krzywdę powódki . Na marginesie tylko trzeba zauważyć , że nie istniała konieczność uzupełniania dowodów z opinii biegłych lekarzy , które są jasne i nie wymagają uzupełnienia poprzez dodatkowe przesłuchanie a stanowisko biegłych powołujących się na istnienie problemów psychicznych i schorzeń reumatologicznych powódki jeszcze przed zdarzeniem potwierdzają zaświadczenia k-111-117. Ewentualny związek pomiędzy zdarzeniem a stanem zdrowia powódki byłby więc dalekim powiązaniem atypowym i niezwyczajnym , który w normalnym układzie stosunków nie występuje. Tym samym nie doszło do naruszenia przepisów prawa materialnego dotyczących ochrony dóbr osobistych i zadośćuczynienia.

W świetle ustalonych w sprawie okoliczności prawidłowe było przyjęcie przez Sąd Okręgowy odpowiedzialności strony powodowej za niedbalstwo montażystów jedynie za szkodę majątkową. Montaż wadliwego urządzenia , które stanowi zagrożenie dla mienia może być uznane za czyn niedozwolony (por. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 21 listopada 1980r. sygn.. akt III CZP 50/80 OSNC 1981/11/205). Takie niedbalstwo oznacza winę o jakiej mowa w art. 415 k.c. Nie ma znaczenia czy montażu i następnie nieprawidłowej naprawy dokonywał pracownik pozwanej czy też firma zewnętrzna . Spółka (...) ponosi odpowiedzialność za wybór materiałów używanych do instalacji. Za niedbalstwo swoich pracowników odpowiada na podstawie art. 120§1k.p. . Za niedbalstwo zaś innych podwykonawców czy firmę dokonującą naprawę odpowiada na podstawie art. 429k.c. Jest do tzw. „domniemana wina w wyborze” pozwanej , stąd zarzut co do niewykazania winy organu nie jest zasadny. Sąd pierwszej instancji słusznie podał, że strona pozwana nie wykazywała braku winy w wyborze czy zleceniu czynności innym profesjonalistom. Powyższe oznacza odpowiedzialność deliktową pozwanej spółki w granicach wynikających z art. 361§1 i 2 k.c. tj za uszkodzone ruchomości i uszkodzenie podłogi. Fakt , że lokal którego częścią składową jest podłoga nie stanowi własności powódki nie zwalnia strony powodowej z odpowiedzialności . Ewentualna szkoda właściciela nie wyklucza jednoczesnej szkody najemcy , który jest ograniczony w możliwości korzystania z przedmiotu najmu i to jego bezpośrednio dotyka ograniczenie użytkowe czy estetyczne podłogi. Nadto w tym przypadku to powódka zgodnie z umową najmu obowiązana jest do napraw podłogi. To , że biegła uznała, że dla prawidłowej naprawy konieczne jest wymiana elementów podłogi nie zmienia faktu, że jest to tylko przyjęty sposób naprawy. Wymiana podłóg o jakiej mowa w powołanym w apelacji art. 6a ust. 3 pkt3 lit. b ustawy o ochronie praw lokatorów mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego obciążająca wynajmującego dotyczy wymiany w zakresie nieobciążającym najemcę a więc w zakresie wymiany nie związanej z naprawą uszkodzeń . Przepis ten dotyczy wymiany koniecznej w związku z normalnym zużyciem po okresie przewidywanej zwykłej używalności podłogi a nie w związku z jej uszkodzeniami wynikającymi z innych zdarzeń. Powódka ma więc prawo do żądania zasądzenia sumy pieniężnej odpowiednio do wartości uszkodzonych rzeczy i kosztów przywrócenia do stanu poprzedniego tych rzeczy , które da się naprawić (art. 363§1k.c.). Strona pozwana winna zapłacić zasądzoną kwotę od dnia wezwania do zapłaty a nie od daty zdarzenia. Wezwaniem tym przypadku było doręczenie odpisu pozwu w dniu 7 lutego 2007 k- 97. Wcześniejsze wezwanie do zapłaty skierowane do ubezpieczyciela Gminy Miejskiej K. nie odnosi skutku względem Spółki (...) Z zasady świadczenie odszkodowawcze jest świadczeniem bezterminowym (art. 455k.c.) . Brak jest okoliczności pozwalających na przyjęcie jak chce powódka wymagalności roszczenia od dnia zdarzenia. Brak jest też ustaleń, że pomiędzy datą wezwania do zapłaty a data ustalenia wartości doszło do istotnej zmiany wartości pieniądza a do takiej sytuacji odnosi się stanowisko dotyczące zasądzania odsetek od dnia ustalenia wysokości odszkodowania. Nie było więc też podstaw do zasądzenia odszkodowania od dnia wyrokowania. Tylko w nieznacznym więc zakresie apelacja powódki jest uzasadniona co skutkowało zmianą orzeczenia w zakresie daty odsetek na podstawie art. 386§1k.c. Apelacja powódki w pozostałej części w tym dotyczącej żądania dalszych odsetek od daty zdarzenia oraz żądania zadośćuczynienia nie jest zasadna . Brak adekwatności związku przyczynowo skutkowego pomiędzy zdarzeniem a stanem zdrowia powódki nie pozwala na przyjęcie naruszenia art. 444 k.c. i art. 445 k.c. Apelacja strony pozwanej nie jest zaś zasadna w całości . Zarówno zarzuty kwestionujące zasadę odpowiedzialności jak i wysokość szkody majątkowej nie zostały uwzględnione z przyczyn wyżej wskazanych. Nie są także zasadne zarzuty dotyczące kosztów procesu. Obciążenie strony pozwanej kosztami opinii biegłych z zakresu i szacowania szkód majątkowych było prawidłowe skoro dowody te były powiązane z ustaleniami dotyczącym źródła szkody majątkowej a żądanie w tym zakresie zostało uwzględnione w przeważającym zakresie. Odnośnie zaś zarzutów dotyczących wynagrodzenia pełnomocnika i przegrania pozwanej w zakresie żądania zadośćuczynienia trzeba zauważyć , że mimo braku szczegółowego uzasadnienia w tej części nawet pozwana nie ma wątpliwości, że doszło do odstąpienia od obciążenia pozwanej tymi kosztami. Podstawę w tym zakresie stanowił art. 102k.p.c. Podstawy dla tego odstąpienia są dla sądu drugiej instancji czytelne w świetle podstaw zwolnienia powódki od kosztów sądowych i ustanowienia adwokata z urzędu jak też ustaleń dotyczących trudnej sytuacji życiowej i zdrowotnej D. V.. Sąd Okręgowy może takie okoliczności uwzględnić i nie obciążyć strony kosztami. Hipoteza przepisu art. 102 k.p.c., odwołująca się do występowania "wypadków szczególnie uzasadnionych", pozostawia sądowi orzekającemu swobodę oceny w tym przedmiocie (tak SN w postanowieniu z dnia 20 kwietnia 2012r. sygn.. akt III CZ 17/12 LEX nr 1164739) . Apelację strony pozwanej oddalono więc w całości a pozwanej w zasadniczej części na podstawie art. 385k.p.c. Powyższe skutkowało odpowiednim orzeczeniem o kosztach postępowania apelacyjnego wg zasady odpowiedzialności za wynik sprawy na tym etapie postępowania. Każda ze stron winna zwrócić przeciwnikowi koszty związane z udziałem w sprawie pełnomocnika przeciwnika, odpowiednio do wartości zaskarżenia własnej przegranej apelacji. Powódka winna więc zwrócić stronie pozwanej wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 900zł wg stawki wskazanej § 6 pkt 4 w zw. z §13 ust. 1 pkt 2Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. 2002r. Nr 163 poz. 1348 ze zm.), a strona pozwana winna zwrócić powódce kwotę 553,50zł ( z uwzględnieniem VAT) wynikającą z § 6 pkt 3 w zw. z §13 ust. 1 pkt 2 cyt. Rozporządzenia. Różnica tych kwot tj 346,50zł została więc zasądzona od powódki na rzecz strony pozwanej w oparciu o art. 98§1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 391§1k.p.c. Nie było podstaw do odstąpienia od obciążenia powódki tymi kosztami , gdyż świadomość motywów rozstrzygnięcia Sądu pierwszej instancji winna wpływać na ocenę ryzyka wniesienia środka odwoławczego. O przyznaniu od Skarbu Państwa wynagrodzenia pełnomocnika z urzędu, które nie zostało pokryte nawet w części orzeczono przy uwzględnieniu § 6 pkt 4 i §13 ust. 1 pkt 2 cyt. Rozporządzenia , powiększając je o należny podatek od towarów i usług.