I ACa 1225/12 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Krakowie z 2012-12-19
Sygn. akt I ACa 1225/12
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 19 grudnia 2012 r.
Sąd Apelacyjny w Krakowie – Wydział I Cywilny
w składzie:
Przewodniczący: |
SSA Paweł Rygiel |
Sędziowie: |
SSA Władysław Pawlak SSA Jerzy Bess |
Protokolant: |
st.sekr.sądowy Katarzyna Wilczura |
po rozpoznaniu w dniu 19 grudnia 2012 r. w Krakowie na rozprawie
sprawy z powództwa Syndyka Masy Upadłości (...) Sp. z o.o.
w upadłości likwidacyjnej w G.
przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w K.
o zapłatę
na skutek apelacji strony pozwanej
od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Gospodarczego w Krakowie
z dnia 8 sierpnia 2012 r. sygn. akt IX GC 315/11
1. oddala apelację;
2. zasądza od strony pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 450zł (czterysta pięćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.
Sygn. akt I ACa 1225/12
UZASADNIENIE
Powód Syndyk Masy Upadłości (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. w upadłości likwidacyjnej wniósł powództwo przeciwko stronie pozwanej (...) spółce akcyjnej w K. o zapłatę kwoty 4530,01 zł wraz z ustawowymi odsetkami i kosztami procesu.
Na uzasadnienie swojego żądania powód wskazał, iż sprzedawał stronie pozwanej produkty – owoce i warzywa. Na powoda został nałożony obowiązek ponoszenia opłat marketingowych, które były warunkiem współpracy ze stroną pozwaną, która w zamian za podpisanie umowy i możliwość sprzedaży towarów w swojej sieci hipermarketów naliczała opłaty dodatkowe, na które powód musiał przystać. Suma należności z tytułu opłat została pobrana przez stronę pozwaną poprzez ich potrącenie z płatności należnych stronie powodowej z tytułu ceny za sprzedaż towaru. Strona pozwana narzuciła wskazane opłaty stronie powodowej, która nie miała możliwości jakichkolwiek negocjacji w tym zakresie. Strona powodowa była zmuszona do akceptacji narzuconych jej warunków, rezygnacja ze współpracy ze stroną pozwaną oznaczała znaczące zmniejszenie jej udziału w rynku.
W odpowiedzi na pozew strona pozwana (...) spółka akcyjna w K. wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu i wskazała, że:
- podnosi zarzut przedawnienia co do kwoty 3759 zł;
- potwierdza, że strony pozostawały ze sobą we współpracy w trakcie której strona pozwana wykonywała na rzecz powoda usługi marketingowe, które każdorazowo były potwierdzane przez powoda, który nigdy nie zgłaszał zastrzeżeń co do wystawianych faktur;
- wykonywanie zamówionych usług nie utrudniało stronie powodowej dostępu do rynku i finalnego odbiorcy produktów dostarczanych przez stronę powodową i z tej przyczyny działanie strony pozwanej nie stanowi czynu nieuczciwej konkurencji z art.15 ust.1 pkt 4 ustawy o z.n.k.;
- nie narzucała stronie powodowej żadnych warunków współpracy, która miała możliwość negocjacji wszystkich warunków współpracy ze stroną pozwaną;
- nie uzależniała współpracy ze stroną powodową od jakichkolwiek dodatkowych świadczeń, których ekwiwalentem byłoby zawarcie umowy pomiędzy stronami, a tym samym strona pozwana nie pobierała od strony powodowej jakichkolwiek innych niż marża handlowa opłat za przyjęcie towaru do sprzedaży.
Sąd Okręgowy w Krakowie, zaskarżonym wyrokiem z dnia 8 sierpnia 2012 r. sygn. akt XI GC 315/11, zasądził od strony pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 4530,01 zł wraz z ustawowymi odsetkami od 15 października 2010r. do dnia zapłaty, w pozostałym zakresie oddalił powództwo, zasądza od strony pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 844 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.
Sąd Okręgowy poczyniwszy ustalenia faktyczne przedstawił następujące motywy swego rozstrzygnięcia:
Strona pozwana podnosi, iż jej działanie nie stanowi utrudnienia dla powoda. Z takim twierdzeniem nie można się zgodzić. Strona pozwana zawarła z powodem umowę, na mocy której kupowała od niego towar. Sprzedawca towarów nie ma obowiązku reklamowania sprzedaży swoich towarów w sklepach nabywcy. Relacje gospodarcze pomiędzy stronami nie wykluczają możliwości powstania takiego obowiązku, ale pod warunkiem, iż jest to cel zawarcia umowy, a nie pretekst do tego, aby pobierać od sprzedawcy dodatkowe opłaty. W konsekwencji w takiej sytuacji jak w przedmiotowym procesie utrudnianie dostępu do rynku będzie przybierało postać kwoty, jaką musiał zapłacić powód z tytułu naliczenia opłat.
Nie można zgodzić się z zarzutem przedawnienia. Przede wszystkim, dla porządku wskazać należy, iż termin przedawnienia wynosi 3 lata, gdyż jest to termin z czynu niedozwolonego, a nie z umowy sprzedaży. Pierwsze kompensaty miały miejsce w listopadzie 2008r. W rezultacie nawet zwrot pozwu w kwietniu 2011r. i wpisanie sprawy pod nową sygnaturą z datą uzupełnienia pozwu (maj 2011r.) nie prowadzi do przedawnienia roszczenia.
Reasumując, Sąd na podstawie art.15 ust.1 pkt 4 ustawy o z.n.k. uznał powództwo za uzasadnione w całości co do kwoty głównej.
O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art.481 § 1 i 2 k.c. i zasądził odsetki od dnia 15 października 2010 r.
Strona pozwana zaskarżyła niniejszy wyrok w części, to w części tj. w zakresie pkt. I. i III, zarzucając:
1. naruszenie prawa materialnego - art. 15 ust. 1. pkt. 4. Ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 roku o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (t. j. Dz. U. z 2003, Nr 153, poz. 1503 z późn. zm.). poprzez jego zastosowanie i przyjęcie, że we współpracy stron miał miejsce czyn nieuczciwej konkurencji w postaci utrudniania przez pozwanego powodowi dostępu do rynku;
2. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych przez Sąd I instancji polegający na przyjęciu, że: (i) powód podpisując umowę o współpracy musiał zgodzić się na warunki proponowane przez pozwanego, w tym ustalone opłaty, (ii) że odmowa akceptacji warunków proponowanych przez pozwanego równałaby się z natychmiastowym zerwaniem współpracy, oraz (iii) że umowa o współpracy i świadczone przez pozwanego na rzecz powoda usługi marketingowe stanowiły jedynie pretekst do pobierania opłat kompensowanych z należnościami za towar.
W związku z powyższymi zarzutami strona pozwana wniosła:
1. o zmianę wyroku w zaskarżanej części, i oddalenie powództwa w całości, ewentualnie
2. o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia,
3. o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu za wszystkie dotychczasowe instancje, w tym także kosztów zastępstwa procesowego według przepisanych norm.
Strona powodowa wniosła o oddalenie apelacji pozwanego i zasądzenie wszelkich kosztów procesu od pozwanego na rzecz powoda.
Sąd Apelacyjny zważył co następuje:
Apelacja jest bezzasadna z przyczyn w skazanych w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku.
W istocie zarzuty apelacji stanowią polemikę z ustaleniami faktycznym Sądu I instancji, które zostały dokonane przez Sąd I instancji w granicach swobodnej oceny w rozumieniu art. 233 § 1 k.p.c., które Sąd Apelacyjny podziela i uznaje za własne.
Zgodnie z zasadą swobodnej oceny dowodów wyrażoną w tym przepisie, sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie „wszechstronnego rozważenia zebranego materiału” (a zatem, jak podkreśla się w orzecznictwie, z uwzględnieniem wszystkich dowodów przeprowadzonych w postępowaniu, jak również wszelkich okoliczności towarzyszących przeprowadzaniu poszczególnych dowodów i mających znaczenie dla oceny ich mocy i wiarygodności – por. wyrok SN z dnia 17 listopada 1966 r., II CR 423/66, OSNPG 1967, nr 5–6, poz. 21; uzasadnienie wyroku SN z dnia 24 marca 1999 r., I PKN 632/98, OSNAPiUS 2000, nr 10, poz. 382; uzasadnienie postanowienia SN z dnia 11 lipca 2002 r., IV CKN 1218/00, LEX nr 80266; uzasadnienie postanowienia SN z dnia 18 lipca 2002 r., IV CKN 1256/00, LEX nr 80267). Jak ujmuje się w literaturze, moc dowodowa oznacza siłę przekonania uzyskaną przez sąd wskutek przeprowadzenia określonych środków dowodowych na potwierdzenie prawdziwości lub nieprawdziwości twierdzeń na temat okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Zaś wiarygodność decyduje o tym, czy określony środek dowodowy, ze względu na jego indywidualne cechy i obiektywne okoliczności, zasługuje na wiarę. Przyjmuje się, że ramy swobodnej oceny dowodów muszą być zakreślone wymaganiami prawa procesowego, doświadczenia życiowego, regułami logicznego myślenia oraz pewnego poziomu świadomości prawnej, według których sąd w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważa materiał dowodowy jako całość, dokonuje wyboru określonych środków dowodowych i ważąc ich moc oraz wiarygodność odnosi je do pozostałego materiału dowodowego.
Tak więc ustalenia faktyczne Sądu I instancji dokonane zostały w sposób zgodny z powyżej przedstawionymi kryteriami.
Tak więc w realiach stanu faktycznego należy zgodzić się z rozważaniami prawnymi Sądu I instancji i z wyciągniętymi na ich podstawie wnioskami. Należy zatem zgodzić się z Sądem I instancji, który podsumowując swoje rozważania stwierdził, że:
„Reasumując, taka formuła wspólnego działania marketingowego, która nie wskazuje konkretnych zasad współpracy, nie precyzuje wzajemnych uprawnień i obowiązków, nie odnosi przewidywanego wynagrodzenia do konkretnych usług, a jedynie stanowi stałą ryczałtową kwotę lub procentowy odpowiednik obrotu niezależnie od tego, jaką usługę kontrahent strony pozwanej otrzymuje w zamian za zapłatę tej kwoty oznacza, iż cel marketingowy zawartej umowy jest jedynie pozorny, strona pozwana swoje zamierzenia marketingowe realizowałaby niezależnie od podpisanej umowy, a rzeczywistym celem zawarcia umowy w takiej postaci było pozyskanie dodatkowych opłat za wprowadzenie towaru do sprzedaży.”
Dlatego też wobec faktu, że zarzutu podniesione przez skarżącego okazały się bezzasadne, Sąd Apelacyjny oddalając apelację, orzekł jak w pkt 1. sentencji na mocy art. 385 k.p.c.
O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono jak pkt 2 sentencji według zasady odpowiedzialności za wynik postępowania określonej w art. 98 § 1 k.p.c., natomiast co do wysokości zgodnie z § 2 ust 1 i 2, § 6 pkt 3 oraz § 12 ust 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2002 r., nr 163 poz. 1349).
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Krakowie
Osoba, która wytworzyła informację: Paweł Rygiel, Władysław Pawlak , Jerzy Bess
Data wytworzenia informacji: