Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Krakowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 października 2022 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:	SSA Grzegorz Krężołek
Protokolant:	Marta Sekuła

po rozpoznaniu w dniu 19 września 2022 r. w Krakowie na rozprawie

sprawy z powództwa (...) SA w K.

przeciwko (...) SA w K.

o ochronę dóbr osobistych i zapłatę

na skutek apelacji strony powodowej

od wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 21 lipca 2020r.,

sygn. akt I C 865/19

1.  prostuje oczywiste niedokładności w treści zawartych w komparycji zaskarżonego wyroku oznaczeń stron w ten sposób, że odnoszące się do strony powodowej określenie (...) zastępuje określeniem prawidłowym (...), natomiast oznaczenie strony pozwanej uzupełnia w ten sposób, że określenie (...) SA „zastępuje określeniem prawidłowym (...) SA w K.”;

2.  zmienia zaskarżony wyrok nadając mu nową treść :

„I. nakazuje (...) SA w K. zmieszczenie na pierwszej stronie wydawanego przez Związek pisma „Z.„ , w pierwszym numerze, który ukaże się po upływie 14 dni od daty uprawomocnienia się wyroku, napisanych pogrubioną czcionką typ Arial Ce, rozmiar 12, przeprosin o treści:

(...) SA w K. oświadcza , że informacje zawarte w wydaniu (...) z dnia 19 grudnia 2018r. nr (...) na temat rzekomych nieprawidłowości uszczuplających świadczenia pracowników oraz mających polegać na rzekomym wyprowadzaniu środków finansowych z funduszu „pod ochroną (...) i (...)„ , są nieprawdziwe.,

(...) SA w K. oświadcza, że informacje zawarte w wydaniu (...) z dnia 22 stycznia 2019r nr (...) na temat rzekomego zawarcia przez spółkę, w której (...) związki zawodowe mają swoje udziały, niekorzystnych umów na obsługę funduszu socjalnego, które miały powodować niekorzystny skutek dla pracowników są nieprawdziwe.,

Informacje te naruszyły dobre imię (...) SA w K. i dlatego przepraszamy za naruszenie tego jego dobra osobistego”,

II. w pozostałym zakresie powództwo oddala,

III. zasądza od (...) SA w K. na rzecz (...) SA w K. kwotę 1.337 zł (jeden tysiąc trzysta trzydzieści siedem złotych) tytułem części kosztów procesu”;

3.  w pozostałym zakresie apelację oddala;

4.  zasądza od strony pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 1.140 zł (jeden tysiąc sto czterdzieści złotych), tytułem części kosztów postępowania apelacyjnego.

SSA Grzegorz Krężołek

Sygn. akt I ACa 1287/20

UZASADNIENIE

(...) S.A. w K. pozwie skierowanym przeciwko (...) S.A. w K., domagając się udzielenia ochrony dobra osobistego w postaci swojego dobrego imienia , wniósł o nakazanie stronie przeciwnej zaprzestania działań naruszających je , polegających na publikowaniu i rozpowszechnianiu poprzez wydania prasowe, ulotki i materiały drukowane a także za pośrednictwem internetu treści pomawiających związek o działania nieetyczne, sprzeczne z prawem i niegodne organizacji związkowej , mających szkodzić pracownikom. Miały one polegać na rzekomym czerpaniu zysków z wyprowadzania środków z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych w (...) oddziale (...) SA.

Żądanie obejmowało także nakazanie usunięcia skutków tego naruszenia poprzez:

a)  nakazanie stronie pozwanej aby zamieściła w wydaniu (...), który ukazywał się będzie jako pierwsze wydanie po 14 dniach od uprawomocnienia się wyroku w niniejszej sprawie, przeprosin o następującej treści:

(...) S.A. niniejszym oświadcza, że informacje zawarte w numerze (...) z dnia 19 grudnia 2018 r., nr (...) na temat rzekomego występowania nieprawidłowości uszczuplających świadczenia pracowników i podlegających na rzekomym wyprowadzaniu środków finansowych z funduszu ,,pod ochroną (...) (...) i (...)” – są nieoparte na prawdzie. (...) S.A. niniejszym oświadcza, że informacje zawarte w numerze (...) z dnia 22 stycznia 2019 r., nr (...) na temat rzekomego zawarcia przez spółkę, w których (...) związki zawodowe mają swoje udziały, niekorzystnych umów na obsługę funduszu socjalnego, które powodować miały rzekomo niekorzystny skutek dla pracowników – są nieoparte na prawdzie.

Powyżej wymienione teksty naruszyły dobrą sławę (...) S.A. i dlatego przepraszamy za naruszenie dóbr osobistych w tej organizacji.”

Przy czym treść przeprosin powinna być opublikowana na 1 stronie czasopisma pogrubioną czcionką Arial- b Ce o wielkości 12;

b)  nakazanie pozwanemu związkowi, w terminie 14 dni od daty uprawomocnienia się wyroku, opublikowania na stronie internetowej w portalu F.: (...) i utrzymanie wpisu przez okres co najmniej 6 miesięcy, przeprosin o następującej treści:

(...) S.A. niniejszym oświadcza, że informacje zawarte w numerze (...) z dnia 19 grudnia 2018 r., nr (...) na temat rzekomego występowania nieprawidłowości uszczuplających świadczenia pracowników i podlegających na rzekomym wyprowadzaniu środków finansowych z funduszu ,,pod ochroną (...) (...) i (...)” – są nieoparte na prawdzie. (...) S.A. niniejszym oświadcza, że informacje zawarte w numerze (...) z dnia 22 stycznia 2019 r., nr(...) na temat rzekomego zawarcia przez spółki, w których (...) związki zawodowe mają swoje udziały, niekorzystnych umów na obsługę funduszu socjalnego, które powodować miały rzekomo niekorzystny skutek dla pracowników – są nieoparte na prawdzie.

Powyżej wymienione teksty naruszyły dobrą sławę (...) S.A. i dlatego przepraszamy za naruszenie dóbr osobistych w tej organizacji.”

przy czym treść przeprosin powinna być opublikowana pogrubioną czcionką Arial Ce- 12, a wpis utrzymany na portalu przez okres co najmniej 6 miesięcy

Ponadto strona powodowa wniosła o zasądzenie od pozwanego związku , w terminie siedmiu dni od uprawomocnienia się wyroku , kwoty 10 000zł na rzecz (...)Fundacji (...)z siedzibą w K. przy ul. (...).

Domagała się również obciążenia przeciwnika procesowego kosztami postępowania.

Uzasadniając żądania wskazała , iż na łamach wydawanego przez pozwany związek biuletynu zakładowego o tytule ,,Z.’ – który kolportowany jest przezeń na terenie zakładu pracy gdzie działają obydwie organizacje związkowe , strona pozwana zamieściła w grudniu 2018 r. w numerze tego wydawnictwa (...) z dnia 19 grudnia 2018 r., tekst pod tytułem: (...), w którym naruszono dobrą sławę powoda.

W artykule zawarto między innymi oskarżenia o udział w procederze mającym na celu wyłudzenie kilku milionów złotych z zakładowego funduszu socjalnego, a także o czerpanie przez powodową organizację związkową z takiego działania bezprawnych korzyści, poprzez uczestnictwo w spółce świadczącej usługi za środki pochodzące z tego funduszu.

Po przytoczeniu wybranego przez siebie fragmentu publikacji mającego potwierdzać te depozycje, (...) S.A. w K. podniósł , iż stwierdzenia te są pejoratywne , w oczywisty sposób naruszają dobre imię związku , wpływające negatywnie na odbiór jego działalności przez pracowników , w których interesie działa.

Naruszenie miało też miejsce w kolejnej publikacji autorstwa członków strony pozwanej , stanowiącej kontynuację pierwszej.

Została zamieszczona w „ Z. nr (...) z dnia 22 stycznia 2019r w tekście zatytułowanym (...) Podniesiono w nim , że opisana wcześniej praktyka trwa nadal i kontynuowany jest proces drenażu funduszu i kieszeni pracowników do spółki w której m. in strona powodowa ma swoje udziały. Powódka powołała także stosowny fragment tej publikacji.

Odpowiadając na pozew (...) S.A. w K. domagał się oddalenia powództwa i przyznania na swoją rzecz kosztów postępowania.

W swoim stanowisku przecząc zasadności roszczeń zgłoszonych w pozwie argumentował, że kwestionowane publikacje są elementem kampanii informacyjnej wśród pracowników , której nie może zaprzestać. Jej podjęcie było konsekwencją ich stałych , sygnalizowanych pozwanemu związkowi, zastrzeżeń w zakresie wysokich kosztów świadczeń otrzymywanych z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych , które na podstawie umowy z pracodawcą (...) SA realizuje spółka (...)SA w której udziały ma m. in. strona powodowa.

Wyrokiem z dnia 21 lipca 2020r Sąd Okręgowy w Krakowie :

- oddalił powództwo [ pkt I ] oraz

- zasądził od strony powodowej na rzecz strony pozwanej kwotę 2.537 zł, tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Za okoliczności niesporne pomiędzy stronami Sad I instancji uznał to , iż :

Strony postępowania są organizacjami związkowymi działającymi w (...) S.A.

Na mocy umowy zawartej z tą spółką przez pracodawcę realizacja świadczeń z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych obsługiwana jest przez (...) S.A., w której udziały posiadają związki zawodowe.

W zakresie okoliczności spornych Sąd Okręgowy ustalił , iż :

Na łamach wydawanego przez stronę pozwaną - (...) S.A. biuletynu zakładowego zatytułowanego (...), kolportowanego przez nią m.in. na terenie zakładu pracy, został opublikowany tekst pod tytułem:(...)

Treść tego artykułu odnosiła się do organizowanych z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych wyjazdów. W jego treści strona pozwana podała, iż zapoczątkowała postępowanie sądowe w związku z szeregiem nieprawidłowości, które uszczuplają świadczenia pracowników. Wskazała, iż (...)

W jednym z kolejnych wydań biuletynu (...) nr(...)z dnia 22 stycznia 2019 r. po raz kolejny opublikowano artykuł odnoszący się do kwestii wyjazdów organizowanych z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych.

W tekście pod tytułem(...) wskazano, iż: (...)

Z dalszej części ustaleń wynika , że (...) S.A. w K. jest udziałowcem spółki (...)„w udziale wynoszącym 20%.

Imprezy dla pracowników są organizowane ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych lub dofinansowywane z jego środków. Koszty imprez uwzględniają obowiązkową dodatkową marżę na rzecz tej spółki naliczaną od każdej czynności i każdego pracownika stanowiącą, stosownie do umowy zawartej w dniu 17 listopada 2016 r. pomiędzy (...) S.A. i (...) SA na świadczenie usług socjalnych, jej zysk.

Powoduje to , iż ceny np. wycieczek są wyższe niż ceny wolnorynkowe. (...) nie organizuje wycieczek i innych usług, lecz zakupuje je na wolnym rynku doliczając swoje marże i opłaty.

Wynagrodzenie pobierane jest za obsługę funduszu oraz od organizacji poszczególnych imprez. Pomimo, że pracownicy zyskali możliwość indywidualnego wykupu np. wczasów na wolnym rynku, nadal wniosek o dofinansowanie musi zostać złożony za pośrednictwem spółki, która pobiera z tego tytułu marże.

Pracowników korzystających z funduszu jest ponad 3,5 tysiąca , nie licząc członków ich rodzin. Liczba różnego rodzaju usług może sięgać 50.000 w różnych formach świadczeń socjalnych – m.in. dofinansowanie do biletów, kina, przedszkola. Oznacza to znaczne kwoty sięgające kilku milionów złotych, za okres ostatnich trzech lat wstecz, wydatkowane jest z Funduszu wyłącznie na rzecz spółki, uszczuplając zgromadzone na nim środki.

Jak ustalił także Sąd Sporne publikacje i wypowiedzi podjęte zostały przez przedstawicieli strony pozwanej w celu ochrony interesów pracowników (...) i związku zawodowego, który reprezentują oraz dla wykazania nieprawidłowości w wydatkowaniu środków z ZFŚS.

Ocenę prawną w ramach której uznał roszczenia strony powodowej za nieuzasadnione , Sąd I instancji oparł na stwierdzeniach i wnioskach , które można podsumować w następujący sposób :

a/ strona powodowa nie wykazała, aby pozwany związek zawodowy naruszył jej dobro osobiste w postaci dobrego imienia/ dobrej sławy /.

Ustalenia dokonane w postępowaniu dają uzasadnioną podstawę do przyjęcia , iż zarzuty i sformułowania zawarte w spornych artykułach dotyczą spółki(...) S.A.- podmiotu świadczącego usługi z zakresu organizacji wypoczynku z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych natomiast w stosunku do powodowego (...) S.A. odnoszą się jedynie pośrednio,

b/ strona pozwana podała do publicznej wiadomości informacje zgodne z prawdą, dotyczące obsługi funduszu socjalnego, dążąc do wyjaśnienia okoliczności związanych z jego funkcjonowaniem i obsługą, a negatywna jej ocena podyktowana była troską o społeczny interes członków związku zawodowego i szeroko rozumiany interes pracowników (...) S.A.

Wyłącza to uznanie publikacji kwestionowanych fragmentów obu artykułów jako działania o charakterze bezprawnym. Taka ich kwalifikacja prowadzi do oddalenia powództwa w całości.

Podstawą rozstrzygnięcia o kosztach procesu był art. art. 98 § 1 i 3 i art. 99 k.p.c. i zasada odpowiedzialności za wynik sprawy.

W apelacji od tego wyroku (...) S.A. w K. , kwestionując go w całości , domagał się wydania przez Sąd Apelacyjny orzeczenia reformatoryjnego , którym powództwo zostanie uwzględnione w całości , a strona przeciwna obciążona kosztami procesu i postępowania przed Sądem II instancji.

Jako wniosek ewentualny sfomułował żądanie uchylenia wyroku i przekazania sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Środek odwoławczy został oparty na zarzutach :

- naruszenia prawa procesowego, w sposób mający dla treści orzeczenia istotne znaczenie , a to :

a/ art. 233 par 1 kpc w postaci braku wszechstronnej oceny zgromadzonego w sprawie materiału procesowego , który doprowadził do wadliwych ustaleń faktycznych przyjętych za podstawę wyrokowania.

Zarzucanych błędów skarżący związek upatrywał w ustaleniu przez Sąd Okręgowy , że : a/ powoływane przez niego fragmenty obu publikacji naruszają jego dobro osobiste jednie pośrednio , co powoduje , iż nie zasługuje ono na ochronę ,

b/ sposób działania spółki (...)można utożsamić z działaniem związku , który ma w niej udziały ,

c/ opłaty pobierane przez tę spółkę w związku z obsługą Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych było działaniem niezgodnym z prawem i uzasadniało decyzje strony pozwanej o przygotowaniu obu publikacji.

Podnoszone nieprawidłowości w zakresie oceny i ustaleń dotyczyły także braku przeprowadzenia przez Sąd analizy materiału procesowego znajdującego się w aktach postępowania przygotowawczego prowadzonego przez Prokuraturę Rejonową w D.w sprawie (...) mimo , że stanowiły one ich element składowy.

W taki sam sposób - brakiem analizy tego elementu materiału dowodowego - strona skarżąca motywowała kolejny zarzut procesowy, naruszenia art. 233 kpc w zw z art. 327 ¹ pkt 1 kpc , w ramach którego kwestionowała zupełne nie odniesienie się do niego w motywach zaskarżonego orzeczenia,

- naruszenia prawa materialnego poprzez:

a/ nieprawidłowe niezastosowanie art. 23 i 24 kc i wadliwe przyjęcie , że obydwie publikacje nie stanowią naruszenia dobra osobistego strony powodowej w postaci dobrej sławy,

b/ nieprawidłowe zastosowanie art. 24 kc w zw z art. 6 kc , na skutek nieprawidłowego określenia rozkładu ciężaru dowodzenia okoliczności faktycznych przy ocenie roszczeń ochronnych tego rodzaju i obarczenie nim strony , która dochodzi ochrony takich dóbr, w zakresie wykraczającym poza te fakty , które potwierdzają ich naruszenie.

Apelujący związek złożył wnioski dowodowe z dokumentów znajdujących się w aktach (...) r Prokuratury Rejonowej w D. oraz z przesłuchania zeznających w tym postępowaniu świadków.

Twierdził , że potrzeba ich przeprowadzenia wynika z faktu , iż Sąd I instancji , mimo , że miał taką możliwość i z treścią zebranego w tych aktach materiału zapoznał się, nie dokonał jego oceny, a w świetle treści tych dowodów ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd I instancji , które zaważyły na treści kwestionowanego instancyjnie orzeczenia są błędne.

Odpowiadając na apelację (...) S.A. w K. domagał się jej oddalenia jako pozbawionej uzasadnionych podstaw oraz obciążenia skarżącego kosztami postępowania przed Sądem II instancji.

Wnosił także o oddalenie wniosków dowodowych przeciwnika procesowego uznając , że są one procesowo spóźnione w sytuacji, gdy przed Sądem Okręgowym strona powodowa nie przejawiała żadnej aktywności dowodowej.

Rozpoznając apelację , Sąd Apelacyjny rozważył :

Środek odwoławczy strony powodowej jest uzasadniony w części , prowadząc do zmiany objętego nim orzeczenia w sposób wskazany w punkcie 2 I-III rozstrzygnięcia Sądu II instancji.

W pozostałym zakresie apelacja , jako nieuzasadniona, ulega oddaleniu .

Rozpoczynająca jej ocenę od zarzutów procesowych przypomnieć należy , iż zarzut tego rodzaju jest uzasadniony jedynie wówczas , gdy spełnione zostaną równocześnie dwa warunki.

Strona odwołująca się do niego wykaże , że rzeczywiście sposób postępowania Sądu naruszał indywidualnie oznaczoną normę [ normy ] formalne. Jednocześnie nieprawidłowości te prowadziły do następstw , które miały istotny wpływ na treść wydanego orzeczenia. Nieco inaczej kwestię tę ujmując, zarzut procesowy jest usprawiedliwiony jedynie wówczas, jeżeli zostanie dowiedzione , że gdyby nie potwierdzone błędy proceduralne Sądu niższej instancji , orzeczenie kończące spór stron miałoby inną treść.

Biorąc pod rozwagę to generalium uznać należy za trafne zarzuty strony skarżącej w ramach których neguje ona nie objecie, w ramach motywów wydanego wyroku, oceną tych dowodów , które zostały zgromadzone w ramach postepowania przygotowawczego prowadzonego przez Prokuraturę Rejonową w D. o sygnaturze (...) i nie zaliczenie faktów z nich wynikających do ustaleń , które uczynił podstawą kwestionowanego rozstrzygnięcia, tym bardziej , że uprzednio zdecydował aby materiał ten w poczet dowodów zaliczyć.

Trzeba przy tym także zauważyć , że w świetle treści tych dowodów , a w szczególności złożonych w postępowaniu przygotowawczym zeznań świadków, część ustaleń , które zdecydowały o ocenie roszczeń strony powodowej , należy uznać za błędne , podzielając także i ten wniosek strony apelującej.

Sąd Okręgowy nieprawidłowo ocenił także dowód z dokumentu w postaci księgi akcyjnej spółki(...) SA / k. 76-106 akt / niepoprawnie ustalając na jej podstawie, iż strona pozwana ma udział 20 % w jej kapitale zakładowym.

Obydwie te wady trafnie w ramach podniesionych zarzutów procesowych oraz w ramach zarzutu błędu ustaleń faktycznych , zasadnie wytknęła strona apelująca.

Ponadto Sąd II instancji rozpoznając apelację uznał , iż niezbędnym jest uzupełnienie postępowania dowodowego i w jego ramach :

a/ przeprowadzenie oceny zeznań świadków przesłuchanych w ramach wskazanego wyżej postępowania przygotowawczego oraz złożonych w nim dokumentów w zakresie w jakim treść tych dowodów była istotna z punktu widzenia oceny roszczeń powódki , których weryfikacji zaniechał Sąd I instancji.

b/ uzupełniającego przesłuchania w charakterze strony członka zarządu strony pozwanej W. K. / por. zapis dźwiękowy rozprawy apelacyjnej z 19 września 2022r minuty 44- 1 h 03 - zapis skrócony k. 255 akt/ oraz - warunkach uznania tego dowodu za niezbędny także członka zarządu powodowej organizacji związkowej K. W. / zapis dźwiękowy tej samej rozprawy minuty 6-40 , zapis skrócony k. 254 akt/,

c/ uznając , że zeznania świadków , które zgodnie z wnioskami dowodowymi złożonymi w apelacji przez stronę powodową stanowiły już element materiału dowodowego zgromadzonego w aktach a tylko , /w warunkach nie kwestionowania ich wiarygodności przez strony /nie zostały przez Sąd I instancji ocenione , Sąd Apelacyjny oddalił wniosek o ich przeprowadzenie w postępowaniu odwoławczym.

Sąd Odwoławczy nie uwzględnił także wniosku o o przeprowadzenie dowodu z wnioskowanych w środku odwoławczym dokumentów albowiem ich część, podobnie jako wskazane dowody osobowe, stanowiła już składniki materiału albo też ich treść nie była podstawą do dokonywania ustaleń faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia ,

d/ Sąd II instancji zmienił też swoje pierwotnie podjęte postanowienie o przeprowadzeniu dowodu z umowy na obsługę Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych w (...) SA pomiędzy pracodawcą a spółką (...) z 16 października 2016r ostatecznie uznając , że treść tej umowy, objęta klauzulą poufności / przy niekwestionowanej w apelacji części ustaleń dotyczących niektórych z jej postanowień , które z punktu widzenia oceny roszczeń zgłoszonych w pozwie są najistotniejsza , nie jest [ w pozostałym zakresie ] niezbędna dla poczynienia ustaleń relewantnych dla rozstrzygnięcia. Dlatego dowodu z niej jako całości nie przeprowadził / por. k. 254 akt /

Te uzupełniająco przeprowadzone w postępowaniu apelacyjnym dowody, są podstawą do częściowej zmiany ustaleń dokonanych przez Sąd Okręgowy oraz ich uzupełnienia. Sad uznał wskazane niżej dowody z dokumentów za wiarygodne wobec ich niekwestowania przez strony , natomiast dowody osobowe z zeznań świadków oraz przesłuchania stron za także obdarzone tą cechą w takim zakresie w jakim dało się je pogodzić z treścią innych dowodów uznanych za wiarygodne w całości.

Te uzupełnione lub skorygowane fakty przedstawiają się następująco :

- (...) S.A. w K. ma 10 % akcji imiennych w kapitale akcyjnym spółki akcyjnej(...) w K. , a jego przewodniczący K. W. jest członkiem jej Rady Nadzorczej. Sprawuje te funkcję już trzecią kadencję.

/ dowód : księga akcyjna spółki (...) k. 76-106 akt , częściowo zeznanie K. W. na rozprawie apelacyjnej w dniu 19 września 2022r., zapis dźwiękowy ; minuty 6-40 , zapis skrócony k. 254 akt/.

- (...) SA początkowo samodzielnie zarządzał środkami Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, kierując do jego obsługi własnych pracowników obu oddziałów mających siedzibę w K. i D.. Z biegiem czasu spółka - pracodawca- zdecydowała o tym aby wyłonić w drodze przetargu wyspecjalizowany podmiot zewnętrzny , który na podstawie umowy ze spółką prowadził wszystkie czynności związane z jego obsługą na terenie obu oddziałów.

W oparciu procedurę przetargową obsługę tę w okresie trzyletnim pomiędzy 2016r a końcem grudnia 2019r wykonywała na potrzeby pracowników oddziału spółki w (...) spółka Akcyjna „ (...) „

Jej podstawą była umowa na prowadzenie obsługi Funduszu zawarta pomiędzy (...) SA i spółką z 17 października 2016r.

Obowiązywała ona do 31 grudnia 2019r.

Za wykonywanie obowiązków umownych „(...) otrzymywała uzgodnione umownie wynagrodzenie , wypłacane przez pracodawcę wyłącznie ze środków obrotowych (...) SA , na podstawie faktur wystawianych przez zarządzającą, przy czym żadna jego część nie pochodziła ze środków zgromadzonych w Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych prowadzonym dla pracowników (...) oddziału pracodawcy.

/ dowód : zeznanie świadków J. R. (1) i A. K. (1), złożone w ramach postępowania przygotowawczego prowadzonego przez Prokuraturę Rejonową w D.,w sprawie o sygnaturze (...) - k. 408-409 i k. 414-415 tych akt/- w załączeniu /,

- z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych współfinansowane są różnego rodzaju świadczenia tego rodzaju w tym w tym m. in. zapomogi , dopłaty do biletów na wydarzenia kulturalne , do wyjazdów wypoczynkowych oraz wycieczek w tym wycieczek zagranicznych.

Pracownik o ile chciał skorzystać z odpłatnej wycieczki był jest zobligowany pokryć jej koszt , który był minimalizowany poprzez dopłatę dla organizatora ze środków Funduszu.

Na każdy kolejny rok przygotowywany był [ i jest nadal] Regulamin Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych , przy czym jego propozycję / założenia / przygotowuje pracodawca , a funkcjonujące na terenie oddziałów organizacje związkowe, mają prawo uczestniczyć w negocjacjach służących ukształtowaniu ostatecznego tekstu Regulaminu. Określa on jakie formy świadczeń mogą być finansowane lub współfinansowane ze środków Funduszu i w jakiej skali kwotowej oraz jakie kategorie pracowników[ w tym emerytowanych ] i na jakich zasadach, mogą z nich skorzystać w danym okresie rocznym gdyż taki jest czasokres obowiązywania Regulaminu.

Od roku 2013 spółka „ (...) , która już wówczas zajmowała się zarzadzaniem środkami ZFŚS, uruchomiła zupełnie niezależnie od umowy na obsługę świadczeń współfinansowanych niego , w ramach swojej komercyjnej działalności , biuro turystyczne z którego oferty mogli skorzystać także pracownicy (...) SA- oddział w K.

Taka oferta ze wskazaniem kosztu każdej takiej wycieczki do którego doliczony jest także narzut obejmujący koszt obsługi wydarzenia , którą zapewnia „(...)SA oraz przyjętą marżę - spółka jest bowiem podmiotem , nastawionym na zysk, była z odpowiednim wyprzedzeniem przekładana Zakładowej Komisji Świadczeń Socjalnych działającej w oddziale (...) pracodawcy.

Zawarta w ofercie cena proponowanej wycieczki była taka sama dla każdego zainteresowanego , tak pracownika (...) SA jak i klienta zewnętrznego. Korzyść pracownika o ile chciał z niej skorzystać , polega na tym , że część tej ceny była mu zrefundowana ze środków ZFŚS w rozmiarze określonym w Regulaminie.

Skład tej Komisji współtworzyli także delegaci organizacji związkowych funkcjonujących w oddziale. Od 2019r w skład Komisji wchodzą także przedstawiciele strony pozwanej.

Oferta ta była [ i jest nadal ] każdorazowo zatwierdzana lub odrzucana przez Komisję, przy czym odrzucenie następowało bez podawania powodów.

Proponowane ceny wykupienia wycieczek były czasem wyższe a czasem niższe niż indywidualnie nabywane w konkurencyjnych biurach podróży . Wszystko to zależało od rzeczywistej ilości chętnych do wzięcia udziału w niej , przy czym ewentualną stratę finansową z wydarzenia spółka „ (...) „ pokrywała z własnych środków, pochodzących z działalności operacyjnej jako całości , a w to pokrycie środki Funduszu nie były [ani nie są ] w jakikolwiek sposób angażowane.

Taka reguła dotyczyła także sposobu organizacji i finansowania wycieczki do K. w 2018r , przy czym oferta jej przeprowadzenia była utrzymywana przez spółkę (...) SA także w latach wcześniejszych w porównaniu z okresem ,kiedy zostały upublicznione obydwie kwestionowane publikacje.

/ dowód : zeznania świadków J. R. (1) i A. K. (1) k. 408-409 , k. 414-415 wskazanych wyżej akt postępowania przygotowawczego , częściowo zeznanie W. K. w charakterze strony k. 255 akt sprawy , pismo prezesa zarządu (...) SA T. K. z dnia 5 sierpnia 2019r złożone w tym postępowaniu przygotowawczym k. 384-386 tych akt /,

- postępowanie przygotowawcze prowadzone przez Prokuraturę Rejonową w D. , zapoczątkowało zawiadomienie strony pozwanej o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia przestępstwa z art. 218 §1 a kk przez zarząd (...) SA poprzez uporczywe naruszanie praw pracowników wynikających z kodeksu pracy , poprzez uniemożliwianie im skorzystania z dopłat z ZFŚS, w sytuacji wyboru innego podmiotu aniżeli (...)SA w zakresie usług z zakresu organizacji wypoczynku.

Zostało ono prawomocnie umorzone, na podstawie postanowienia z dnia 30 września 2019r wobec stwierdzenia braku ustawowych znamion czynu zabronionego.

Środek odwoławczy od tego orzeczenia nie został przez Sąd uwzględniony.

/ dowód: postanowienie z dnia 30 września 2019r k. 436 wskazanych wyżej akt , postanowienie Sądu Rejonowego w D. z dnia 10 grudnia 2019r k. 30-35 akt (...) - w załączeniu /,

- strona pozwana wszczęła także w 2018r. przed Sądem pracy postępowanie przeciwko (...) SA , którego przedmiotem było nieprawidłowe dysponowanie środkami zgromadzonymi w Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych. Pozew został cofnięty.

/ dowód : kopia zażalenia strony pozwanej z dnia 3 czerwca 2019r w sprawie o sygnaturze (...) Sądu Okręgowego w K. / k.42-43/.

- przyjętym przez pozwany związek zawodowy celem pierwszej z kwestionowanych publikacji było doprowadzenie do zmiany obowiązującej wówczas umowy na obsługę Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych zawartej pomiędzy pracodawcą a spółką (...)

Sam tekst artykułu był pracą zbiorową i podlegał konsultacji pomiędzy związkowcami tworzącymi władze strony pozwanej. U podstaw zainteresowania się poruszanymi w publikacjach zagadnieniami były sygnały pochodzące niektórych pracowników , którzy uważali , że koszty ich uczestnictwa w przedsięwzięciach współfinansowanych z Funduszu jest zbyt wysoki w porównaniu z cenami takich samych usług na wolnym rynku.

/ dowód częściowo zeznanie wiceprzewodniczącego strony pozwanej W. K. k.130 v i 255 akt /

Pozwany związek nie zwracał się do strony powodowej po powzięciu zamiaru przygotowania materiału o wyjaśnienie reguł dysponowania środkami Funduszu , nie uprzedzał jej o nim ani o fakcie samej publikacji , nie odpowiedział też na wezwanie powoda o dokonanie sprostowania do ukazaniu się numeru (...) (...) z 19 grudnia 2018r.

/ dowód częściowo zeznania przesłuchanych w charakterze stron, K. W. i W. K. 254 v oraz 130 v i 255 akt /.

Fakty ustalone w postępowaniu w tym te o które Sąd II instancji uzupełnił okoliczności powołane przez Sąd Okręgowy lub je zmienił , dają wystarczającą podstawę do przyjęcia , że treść obu publikacji , do których odwołuje się strona powodowa , stanowiły naruszenie jego dobra osobistego.

Na wstępie należy wskazać , że w przypadku osoby prawnej jaką jest związek zawodowy , naruszenie takie może dotyczyć tej organizacji jako całości zupełnie niezależnie od tego , czy działanie naruszyciela ingeruje równocześnie sferę dóbr osobistych osób będących członkami organów związku.

Dobro takie w przypadku osoby prawnej, to immamentnie nią związana wartość niemajątkowa , dzięki której może funkcjonować zgodnie ze swym zakresem zadań.

/ por. w tej materii także, podzielane przez Sąd Apelacyjny stanowisko SN zawarte w wyroku z dnia 29 marca 2017r , sygn. I CSK 450/16 - powolnym za zbiorem Lex/

Jednym z takich dóbr jest dobre imię [ związku zawodowego ] w aspekcie zewnętrznym tego pojęcia / dobrej sławy / , rozumianej jako - w odbiorze społecznym środowiska w którym funkcjonuje , szerszym niż grono jego formalnych członków - pozytywnej opinii o sposobie jego działania jako organizacyjnej całości w tym właściwego wykonywania statutowych i ustawowych zadań , bez której byłoby to niemożliwe lub co najmniej znacznie utrudnione.

/por. także powołany jedynie dla przykładu judykat Sądu Najwyższego z dnia 22 stycznia 2015 , sygn. I CSK 16/14 - za zbiorem Lex /.

Oczywistym jest , że ocena tego , czy do naruszenia w realiach rozstrzyganej sprawy rzeczywiście doszło , musi mieć charakter obiektywny - dokonany według reguł , które stosuje zewnętrzy obserwator. W przypadku naruszenia dotyczącego osoby prawnej reguła ta powinna być stosowana ściśle, a już pozbawionymi tej cechy pozostaną nie tylko oceny członków władz związku ale także poszczególnych związkowców , chociaż z formalnego punktu widzenia także będzie to ocena dokonywana przez podmioty zewnętrzne wobec podmiotu dotkniętego naruszeniem.

Uwzględniając te generalia i odnosząc je do okoliczności faktycznych rozstrzyganego sporu , w pierwszej kolejności powiedzieć należy , iż :

Sąd II instancji podzielił w części postawione przez stronę powodową zarzuty procesowe w zakresie sposobu dokonania przez Sąd Okręgowy oceny zgromadzonych w sprawie dowodów oraz poprawności dokonanych ustaleń , uzupełniając , a w części, zmieniając je , na podstawie analizy i oceny dowodów już wcześniej zgromadzonych albo też uznając za niezbędne uzupełnienie materiału procesowego o treść dowodów z zeznań osób przesłuchanych w charakterze stron w postępowaniu odwoławczym.

Ma też w części rację (...) S.A. w K., formując zarzuty naruszenia prawa materialnego.

Sąd II instancji podziela stanowisko strony skarżącej , że Sąd Okręgowy naruszył art. 24 par. 1 kc w zw z art. 23 kc uznając , iż strona pozwana poprzez treść obu publikacji w wydawanym przez siebie biuletynie (...) nie naruszyła dobra osobistego powodowego związku zawodowego w postaci jego dobrego imienia w zewnętrznym aspekcie rozmienia tego pojęcia o którym była już uprzednio mowa.

Odwołując się zatem do tych uwag, przypomnieć należy , że obydwie publikacje w tym w szczególności pierwsza, upubliczniona w wydaniu biuletynu nr (...) z dnia 19 grudnia 2018r [ kolejna w numerze (...) z dnia 22 stycznia 2019r stanowiła tylko nawiązanie i jej kontynuację , że stwierdzeniem , że opisany wcześniej(...)„ ] , doprowadziły do naruszenia tego dobra.

Sąd I instancji wyraził inne stanowisko przyjmując , że treść publikacji odnosi się do strony powodowej „ jedynie pośrednio „ i zarzuty tam zawarte tylko w ten sposób jej dotyczą [ nie stanowiąc naruszenia dobrej sławy związku] .

W sposób bezpośredni odnoszą się one natomiast do spółki (...) , która zajmuje się obsługą świadczeń socjalnych załogi oddziału (...) SA współfinansowanych z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych.

Jest ono nieuzasadnione albowiem nie opiera się na treści ustalonych w postępowaniu faktów / nawet w wersji sprzed ich uzupełnienia i częściowej zmiany przez Sąd II instancji /.

Sąd Okręgowy formułując taką ocenę nie uwzględnił ,że (...) S.A. w K. jest akcjonariuszem spółki” (...) i już z tej przyczyny jednoznacznie negatywne oceny działania spółki w ramach zarządzania środkami Funduszu – w realizacji umowy , która łączyła ją z pracodawcą - (...) SA w D. bezpośrednio odniesione być mogły - według oceny obiektywnej – także do strony powodowej.

Ponadto i przede wszystkim nie uwzględnił całego tekstu szczególnie pierwszej z publikacji z której o ile dokonać takiej jego analizy , także uwzględnić wydźwięk użytych, jednoznacznie pejoratywnych zawartych w nim sformułowań. Wynika z niej , że dwa związki zawodowe , w tym strona powodowa, nie tylko tworzą warunki „parasol ochronny „ w których możliwe jest nierzetelne zarządzanie przez (...) SA środkami ZFŚS i wyprowadzanie od szeregu lat w sposób bezprawny ich poza Fundusz kosztem pracowników ale także z tego nielegalnego działania związki zawodowe czerpią korzyści finansowe.

W dalszej części publikacji z 19 grudnia 2018r. zawarty jest opis mechanizmu pozyskiwania w ten sposób środków / w drodze zawyżania cen ofert wypoczynku skierowanych do pracowników oddziału (...) SA/, określona została także - jako wielomilionowa- skala w ten sposób odniesionych korzyści , w których podziale (...) także bierze udział.

Bezpośrednim nawiązaniem do tej publikacji , o czym świadczy chociażby tytuł (...),jest kolejny tekst zamieszczony w numerze biuletynu rozpowszechnionego przez (...) S.A , w którym w szczególności wskazano , że sytuacja od tej opisanej uprzednio nie uległa zmianie , a (...)

Poza tym artykuł z 22 stycznia 2019r. powtarzał zarzuty o udziale m. in. strony powodowej w osiąganiu korzyści z tego , że o ogromne środki finansowe Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych był / jak wynika z kontekstu treści bezpodstawnie/ umniejszany.

Przytoczone fragmenty obu kwestionowanych publikacji pozwalają na stanowczy wniosek , iż obydwie odnoszą się bezpośrednio do akcjonariusza Spółki Akcyjnej (...) Niezależny Samorządny Związek Zawodowy Pracowników(...) S.A. w K. , skoro każdy zainteresowany , nawet spoza środowiska zawodowego oddziału (...) SA mógł, bez nadmiernych trudności, zidentyfikować te organizacje związkowe , które miały czerpać zyski ze stosowanego - jednoznacznie negatywnie ocenianego jako niezgodne z prawem - mechanizmu wyprowadzania środków finansowych zgromadzonych w Funduszu.

Dla osób , które były związane z oddziałem spółki (...) ,w tym w szczególności dla wszystkich jego pracowników, taka identyfikacja była oczywista.

Treść obu artykułów w „ Z. „ -niespornie autorstwa członków strony pozwanej - zawiera jednoznacznie negatywne i stanowcze , nie niuansowane [ za takie nie można bowiem uznać retorycznego pytania zawartego w końcowym fragmencie pierwszej z publikacji , które było jedynie figura retoryczną, mającą jedynie posłużyć pokreśleniu wagi krytykowanego sposobu postępowania ] w jakikolwiek sposób stwierdzenia na temat faktów opisujących nielegalny zdaniem autorów , trwający od wielu lat proceder , na szkodę pracowników oraz ostre , pejoratywne oceny tego , iż aktywnie bierze w nim udział powodowy związek zawodowy nie tylko „ chroniąc „ cały mechanizm ale także osiągając z niego zyski, kosztem potencjalnych beneficjentów świadczeń z Funduszu , których” kieszenie są drenowane „ poprzez zawyżanie kosztów udziału pracowników oddziału spółki w imprezach mających być finansowanymi lub współfinansowanymi ze środków socjalnych.

Już tylko uzupełniająco wskazując , że przed pierwszą z publikacji strona pozwana nie zabiegała o odniesienie się do mających być opisanymi sytuacji i zagadnień przez bezpośrednio zainteresowaną organizację związkową, a po niej odmówiła sprostowania treści rozpowszechnionej wśród pracowników publikacji, Sąd Apelacyjny oceniania , że w ten sposób doszło naruszenia dobra osobistego strony powodowej - jej dobrej sławy / renomy / , którą powinien cieszyć się w odbiorze społecznym / nie tylko aktualnych i potencjalnych członków organizacji/ związek zawodowy aby móc realizować swoje statutowe i ustawowe cele.

Użyte w obu publikacjach sformułowania oraz ich kontekst są tak jednoznacznie negatywne, w odniesieniu do sposobu funkcjonowania powodowego związku , iż w odbiorze zewnętrznym stawia pod znakiem zapytania i poddaje wątpliwość nie tylko legalność jego dotychczasowego działania, w tym rzeczywistego celu dysponowania akcjami spółki (...) ale także to czy dalsze funkcjonowanie organizacji związkowej będzie zgodne z interesami członków z których najważniejszym jest ochrona ich uprawnień pracowniczych w relacjach z pracodawcą

W konsekwencji, ewentualne nie udzielenie ochrony dobru strony powodowej w warunkach jego naruszenia publikacjami przeciwnika procesowego, mogło nastąpić tylko wówczas , gdyby (...) S.A w K. wykazał w postępowaniu że jego działanie było legalne.

W motywach kontrolowanego instancyjnie orzeczenia Sąd Okręgowy uznał , że zarzucany przez stronę powodową sposób działania oponenta miał właśnie taki charakter dlatego , że podane w obu artykułach informacje były prawdziwe a, zawarta w nich negatywna ocena obsługi Funduszu była podjęta w celu ochrony uzasadnionego interesu społecznego , którym był interes pracowników uprawnionych do korzystania ze środków na nim zgromadzonych.

Sąd I instancji nie podał przy tym żadnego argumentu opartego na faktach ustalonych w postępowaniu , który wpierałby taką ocenę.

Wytknięta nieprawidłowość przyjętego stanowiska jest wystarczającą do tego aby także w niej upatrywać realizacji podniesionego przez stronę skarżącą zarzutu materialnego.

Do tego dodać należy , iż fakty ustalone w sprawie przeczą jego zasadności .

Nie dają one bowiem wystarczającej podstawy do stwierdzenia , iż strona pozwana - w warunkach gdy to ją obciążał obowiązek dowodzenia w tym zakresie - udowodniła , że decydując się na obydwie publikacje o treści opisanej powyżej , postępowała w sposób zgodny z prawem.

Materiał procesowy wbrew zapatrywaniu Sądu I instancji nie daje podstawy do usprawiedliwionego wniosku, że okoliczności faktyczne , które podaje każdy z artykułów, są prawdziwe.

Strona pozwana nie wskazała na żadne środki dowodowe z których mogłoby wynikać , iż od kilku lat , w sposób nielegalny, pod ochroną strony powodowej dochodzi do wielomilionowych uszczupleń środków zgromadzonych na Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych w (...) oddziale (...) SA , a dzieje się to kosztem pracowników , którzy korzystają ze świadczeń socjalnych, partycypując w nich finansowo, w rozmiarze wyższym niż powinno to nieć miejsce.

Fakty ustalone w sprawie przeczą prawdziwości tych tez podanych w obu publikacjach. Nie powtarzając ich ponownie wystarczy wskazać , że :

- żadne z postępowań , które zainicjował pozwany związek zarówno cywilne jak i o charakterze karnym , kończąc się orzeczeniami formalnymi , nie potwierdziło nawet ex post, biorąc pod rozwagę daty artykułów w (...) prawdziwości chociażby części depozycji faktycznych w nich zawartych,

- zeznania świadków J. R. i A. K. oraz pismo prezesa zarządu spółki (...)złożone w ramach postępowania przygotowawczego, a także w części zeznania przesłuchanych w charakterze stron przewodniczących obu związków zawodowych, pozwalają na opisanie mechanizmu w jaki spółka „(...) „ - będąc spółką handlową nastawioną na prowadzenie działalności przynoszącej zysk , kalkuluje ceny oferowanych / także pracownikom (...) oddziału (...) SA / usług natury wypoczynkowej.

Nie wynika z tego opisu aby zasadnicza teza obu publikacji o wyprowadzaniu kosztem pracowników z Funduszu milionów złotych na przestrzeni lat za pośrednictwem przyjętego sposobu kalkulacji cen takich usług, była prawdziwa. Co więcej , z treści wskazanych dowodów wynika , że oferta spółki w ogóle mogła być nie przyjęta przez mającą decydujący głos Zakładową Komisję Świadczeń Socjalnych i to bez żadnych konsekwencja finansowych dla oddziału spółki.

Po wtóre ceny w ramach oferty dla pracowników i klientów komercyjnych- w zakresie oferowanych wycieczek - były takie same , a korzyść pracownika (...) SA polegała na tym , że część ceny refundowana była ze środków ZFŚS.

Po trzecie koszty jakie w związku z przygotowaniem warunków oferty oraz obsługi samych wydarzeń / wycieczek w których wykupili udział pracownicy – w tym wycieczki do K. w roku 2018r- i ich rozliczanie kosztowe które było przedmiotem sporu pomiędzy strona pozwaną a (...) SA, owocującym umorzeniem obu wskazanych wyżej postępowań, nigdy nie obciążały Funduszu , nie umniejszały środków zgromadzonym na nim. Następowały one ewentualnie w relacji spółka”(...)„ pracodawca (...) SA, chociaż w postępowaniu przygotowawczym Prokuratury Rejonowej w D. (...) twierdziła , że w przypadku ewentualnej straty z danego przedsięwzięcia wypoczynkowego objętego jej ofertą , pokrywała ją ze środków własnych osiągniętych z bieżącej działalności w okresie rozliczeniowym.

Skoro nie została potwierdzona prawdziwość poddanych w artykułach informacji to wykluczonym jest aby strona pozwana w obronie przez roszczeniami ochronnymi przeciwnika procesowego wywodzonymi z naruszenia jego dobrej sławy, mogła skutecznie powołać się na ochronę interesu społecznego/ interesu pracowników / jako celu obu publikacji , który miałby stanowić podstawę wyłączającą bezprawność jego naruszycielskiego działania.

/ por. w tej materii także stanowisko Sądu Najwyższego zawarte w wyroku z dnia 5 marca 2002r , sygn. a I CKN 535/00 , powołanym za zbiorem Lex /

Bezprawności działania strony pozwanej nie wyłącza – w odniesieniu do wskazanych w publikacjach faktów, w okolicznościach ustalonych w sprawie, uprawnienie do dopuszczalnej krytyki negatywnych zjawisk mających znaczenie społeczne.

Warunkiem skutecznego odwołania się do niego ze skutkiem zniesienia bezprawności działania jest to aby krytyka była rzetelna i rzeczowa.

Tylko krytyka o takich cechach rzeczywiście służy dobru społecznemu, wyłączając bezprawność działania , które się na nią składa- nawet jeżeli tym samym dochodzi do naruszenia sfery praw osobistych krytykowanego.

Krytyka jest rzetelna tylko wówczas, gdy krytykujący podaje informacje oparte na faktach, po sprawdzeniu zgodności informacji z rzeczywistością. Tej cechy publikacje strony pozwanej , z przyczyn wskazanych wyżej , nie spełniają.

Obydwie są tak skonstruowane , iż łączą ze sobą informacje o faktach z wypowiedziami typu ocennego.

Wobec tych ostatnich nie da się zastosować kryterium prawdy i fałszu ale można uznać je za naruszające dobra osobiste wówczas , gdy nie zostały oparte na wystarczającej podstawie faktycznej dla ich wyrażenia.

/ por. także stanowisko Sądu Najwyższego zawarte w orzeczeniu z dnia 18 stycznia 2013r. , sygn. IV CSK 270/12 , powołanym za zbiorem Legalis /

Właśnie takie oceny zawierają teksty obu publikacji. W konsekwencji nie można zasadnie mówić o tym , iż charakteryzują się cechą adekwatności , która pozwoliłaby wyłączyć bezprawność ich sformułowania wobec drugiej strony sporu , nawet jeżeli prowadziłby do naruszenia jej dobra osobistego.

Podzielenie [ w części ] zarzutów matarialnych postanowionych w apelacji i ocena zgodnie z którą publikacje stanowiły naruszenie dobrego imienia (...) SA w K. w jego aspekcie zewnętrznym, czyni aktualnym pytanie o zakres ochrony , jakiej związkowi należy udzielić , uwzględniając ,że jej forma i granice muszą być adekwatne do sposobu i skutków naruszenia , a z drugiej strony nie mogą być nadmiernie dolegliwe dla naruszyciela.

Rozważając ten zakres Sąd Apelacyjny stanął na stanowisku , iż uzasadnione jest jedynie , sformułowane przez stronę powodową roszczenie restytucyjne o charakterze niemajątkowym , mające na celu odwrócenie skutków naruszenia. / o czy będzie mowa w dalszej części motywów/ .

Nie jest uzasadnione natomiast roszczenie majątkowe , w ramach którego (...) S.A. w K. domagał się zasądzenia od strony pozwanej na cel społeczny – (...) Fundacji(...)w K. kwoty 10 000zł .

W pierwszej kolejności zauważyć należy , że ani w motywach pozwu ani w dalszych pismach procesowych składanych w postępowaniu rozpoznawczym przed Sądem I instancji / por. k. 2-6, k. 55, k. 112 / ani w apelacji strona powodowa nie powołała żadnych okoliczności , które służyłby wykazaniu zasadności tego roszczenia co do zasady ani usprawiedliwieniu wysokości sumy świadczenia , które miałoby obciążać stronę przeciwną.

Po wtóre , nie można nie uwzględniać , że zasądzenie takiego świadczenia, chociaż w sytuacji naruszenia dobra osobistego osoby prawnej także dopuszczalne,

/ por. dla przykładu także judykat Sądu Najwyższego z dnia 24 września 2008r , sygn. II CSK 126/08 - powołany za zbiorem Lex /, ma przede wszystkim charakter prewencyjno represyjny , a dopiero w drugiej kolejności – właśnie z uwagi na charakter podmiotu dotkniętego naruszeniem - takim , które ma być formą satysfakcji z potwierdzenia , że zarzut naruszenia okazał się uzasadniony.

Po trzecie Sąd II instancji brał pod uwagę to ,że jakkolwiek warunek zawinienia naruszenia dobrej sławy strony pozwanej treścią obu publikacji został spełniony to jednak u podstaw zainteresowania się samym problem zarządzania środkami zgromadzonymi na Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych przez stronę pozwaną były sygnały od pracowników i członków związku , które wskazywały na nie nieprawidłowości w trym zakresie. Zatem samo podjęcie tego zagadnienia było usprawiedliwione z punktu widzenia ustawowych zadań związku zawodowego. To , że treść i forma nagłośnienia tego problemu doprowadziła do naruszenia dobra osobistego innej organizacji związkowej funkcjonującej w tym samym środowisku pracowniczym, samo w sobie nie przesądza o obowiązku uwzględnienia roszczenia makatkowego. Przeciwnie ustawodawca pozwalając Sądowi na ocenę rzeczywistej potrzeby jego uwzględnienia w każdej indywidualnie rozstrzyganej sprawie pozostawia to jego uznaniu.

W okolicznościach tej sprawy, dotyczącej sporu pomiędzy dwiema konkurującymi organizacjami związkowymi w tym samym zakładzie pracy Sąd musiał postępować w sposób wyważony albowiem uwzględnienie roszczenia majątkowego w jakimkolwiek zakresie byłoby odczytane wyłącznie jako realizujące funkcję represyjną nałożonego obowiązku , czego nie da się pogodzić z celem jakiemu ma służyć uprawnienie do domagania się zasądzenia sumy pieniężnej na cel społeczny na podstawie art. 448 kc.

Rozważając zasadność roszczenia niemajątkowego i uznając ,iż jest ono w warunkach naruszenia dobra osobistego strony powodowej uzasadnione co do zasady, Sąd Apelacyjny uznał - zważywszy na zakres poszukiwanej przez nią ochrony wyrażony w żądaniu pozwu , że usprawiedliwione jest ono w zakresie zobowiązania naruszyciela do opublikowania przeprosin na łamach biuletynu w którym rozpowszechniono obie kwestionowane publikacje.

Formułując treść oświadczenia restytucyjnego , Sąd II instancji dokonał jedynie niewielkiej korekty redakcyjnej przeprosin zawartych w żądaniu powodowego związku w jego punkcie a/.

Natomiast jako nieuzasadnione uznał żądanie restytucyjne o ile miałoby ono polegać na publikacji przez stronę pozwaną przeprosin na portalu F. prowadzonym przez (...) S.A

Ustalenia faktyczne dokonane w postępowaniu nie potwierdziły aby naruszające dobro osobiste powodowego związku zawodowego publikacje zostały umieszczone na nim i rozpowszechnione w ten sposób za pośrednictwem tego medium.

Trzeba przy tym dodać , że fakt publikacji w tej formie nie był postępowaniu dowodzony.

Strona powodowa nie złożyła chociażby scrrenu ekranu platformy F. z tymi artykułami, a przesłuchani w charakterze stron K. W. i W. K. / por k. 254 i 255, nie mieli bliższych i jednoznacznych informacji na temat tego czy ta forma ich rozpowszechnienia została wykorzystana.

Dlatego żądanie także tej formy publikacji tekstu przeprosin zostało ocenione jako nieuzasadnione przez swoją nieadekwatność /nadmierność / , w stosunku do wykazanych przez podmiot poszukujący ochrony rzeczywistych skutków naruszenia.

Z podanych wyżej przyczyn, w częściowym uwzględnieniu apelacji strony powodowej doszło do zmiany objętego nią wyroku, w sposób wskazany w punkcie 2.I-III orzeczenia Sądu Apelacyjnego , na podstawie art. 385 kpc w zw z art. 23 i 24 par. 1 kc oraz 448 kc

Rozstrzygając o kosztach procesu [ pkt 2 III] sentencji orzeczenia zmieniającego, Sąd uwzględniając to , że żądania strony powodowej zostały uwzględnione jedynie w części dotyczącej roszczenia niemajątkowego, stosując art. 100 kpc, dokonał ich wzajemnego rozdzielenia, zasądzając na jej rzecz od (...) S.A w K. tylko tę ich część , którą poniosła w związku z dochodzeniem tego roszczenia.

Koszty te zamknęły się w kwocie łącznej 1337 zł , a złożyły się na nią: opłata sądowa od roszczenia niemajątkowego , opłata skarbowa od pełnomocnictwa udzielonego zawodowemu pełnomocnikowi - radcy prawnemu oraz jego wynagrodzenie ustalone na podstawie par. 8 ust. 1 pkt 2 Rozporządzenia MS w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 [ jedn. tekst DzU z 2018 poz. 265]. { 600zł + 17 zł + 720 zł }

Dodać jeszcze należy , że działając na podstawie art. 350 par. 3 kpc , Sąd II instancji , działając z urzędu, sprostował oczywiste niedokładności w oznaczeniach obu stron , które znalazły się w komparycji zaskarżonego wyroku Sądu Okręgowego.

Prawidłowe , oparte na danych z rejestru organizacji zawodowych KRS oznaczenia to - w przypadku strony powodowej: (...) SA w K. a strony pozwanej; (...) SA w K. [ pkt 1 sentencji orzeczenia zmieniającego ].

W pozostałym zakresie apelacja strony powodowej jako niezasadna podlegała oddaleniu na podstawie art. 385 kpc [ pkt 3 sentencji ]

Rozstrzygając o kosztach postępowania apelacyjnego, Sąd II instancji , także w warunkach częściowego uwzględnienia środka odwoławczego dokonał, na podstawie art. 100 kpc w zw. z art. 391 par. 1 kpc, rozdzielenia ich pomiędzy stronami, zasądzajac na rzecz strony skarżącej tę ich część, która wynika z uznania za zasadne roszczenia niemajątkowego.

Na kwotę , którą z tego tytułu obciążył stronę pozwaną w wysokości łącznej 1140 zł złożyły się: opłata od apelacji w zakresie tego roszczenia [ 600zł ] oraz wynagrodzenie zawodowego pełnomocnika - radcy prawnego ustalone na podstawie par. 8 ust. 1 pkt 2 w zw z par. 10 ust. 1 pkt 2 wskazanego wyżej Rozporządzenia z 22 października 2015r[ pkt 4 sentencji wyroku ].

SSA Grzegorz Krężołek