Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Krakowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 czerwca 2025 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSA Grzegorz Krężołek

Protokolant: Madelaine Touahri

po rozpoznaniu w dniu 26 czerwca 2025r. w Krakowie

na rozprawie

sprawy z powództwa M. S. (1)

przeciwko (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W.

o ustalenie i zapłatę

na skutek apelacji strony pozwanej

od wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 20 lipca 2022r.,

sygn. akt: I C 706/22

1.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie II jego sentencji, nadając mu treść:

„II zasądza od strony pozwanej (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powoda M. S. (1) kwotę 58 948, 97 zł /pięćdziesiąt osiem tysięcy dziewięćset czterdzieści osiem złotych dziewięćdziesiąt siedem groszy/, a w pozostałym zakresie powództwo o zapłatę świadczenia pieniężnego oddala „ ;

2.  oddala apelację w pozostałej części,

3.  zasądza od strony pozwanej (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powoda M. S. (1) kwotę 8100 zł /osiem tysięcy sto złotych/ z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia którym je zasądzono, do dnia zapłaty, tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt : I ACa 1697/22

UZASADNIENIE

Na wstępie należy wskazać , iż zgodnie z treścią art. 327 ¹ § 2 kpc w zw. z art. 391 §1kpc., pisemne motywy rozstrzygnięcia mają zachowywać zwięzłość.

Odwołując się do tej reguły, Sąd Apelacyjny uzasadniając wydany wyrok, przedstawi tylko kluczowe elementy faktyczne oraz dotyczące oceny prawnej roszczeń powoda : niepieniężnego o ustalenie oraz pieniężnego o zwrot dotąd spełnionych świadczeń, poddanych pod osąd Sądów obu instancji, które zdecydowały o jej treści.

Uwzględniając w całości , zgłoszone przez powoda M. S. (1) , w pozwie przeciwko (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. roszczenia : o ustalenie , że umowa kredytu nr (...) , indeksowanego walutą franka szwajcarskiego , zawarta pomiędzy nim a poprzednikiem prawnym strony pozwanej (...) Bank S.A. z siedzibą w W. , w dniu 25 marca 2008r jest nieważna , wobec naruszenia normy art. 353 ¹ kc oraz niedozwolonego charakteru części jej postanowień w rozumieniu art. 385 ¹ kc oraz

o zasądzenie od strony przeciwnej na jego rzecz kwoty 207 325, 12 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 13 stycznia 2022r do dnia zapłaty twierdząc , że suma ta stanowi , podlegające zwrotowi na jego rzecz , nienależnie pobrane przez bank świadczenie , które powód spełniał , realizując umowę kredytową w okresie od 8 kwietnia 2008r do 10 listopada 2021r. oraz

obciążenia przeciwnika procesowego kosztami sporu,

w warunkach , gdy

strona przeciwna domagała się oddalenia powództwa w całości , wobec braku niedozwolonego charakteru kwestionowanych postanowień umownych i postulując przyznanie na swoją rzecz kosztów postępowania , podnosząc także , na wypadek uznania przez Sąd I instancji , iż roszczenie ustalające jest uzasadnione , zarzuty zatrzymania i potrącenia wierzytelności wzajemnej z tytułu zwrotu kapitału i wynagrodzenia za korzystanie z niego;

Sąd Okręgowy w Krakowie , wyrokiem z dnia 20 lipca 2022r :

- ustalił , że umowa kredytu na cele mieszkaniowe (...) o nr (...), zawarta 25 marca 2008r. pomiędzy powodem M. S. (1) oraz pozwanym (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. jako następcą prawnym (...) Banku S.A. z siedzibą w W. - jest nieważna[ pkt I ] ;

- zasądził od pozwanego (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powoda M. S. (1), 207 325,12 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w spełnieniu świadczenia, liczonymi od 13 stycznia 2022r.do dnia zapłaty[ pkt II ] oraz ;

-zasądził od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 11 817 zł., kosztów procesu wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie spełnieniu świadczenia liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty[ pkt III sentencji wyroku].

Sąd Okręgowy ustalił następujące fakty istotne dla rozstrzygnięcia :

Powód M. S. (1), w dniu 25 marca 2008r. zawarł z poprzednikiem prawnym pozwanego (...) Bank S.A. z siedzibą w W. umowę o kredyt na cele mieszkaniowe (...) indeksowany walutą franka szwajcarskiego nr. (...).

Zgodnie z § 2 ust. 1 umowy bank udzielił kredytobiorcy kredytu w wysokości 210 000 zł indeksowanego w walutą franka szwajcarskiego wg. kursu jej kupna, obowiązującego w banku w dniu uruchomienia całości kredytu lub jego poszczególnych transz. Kredyt został udzielony na okres 360 miesięcy. Okres kredytowania rozpoczął się w dniu podpisania umowy. Kredyt miał zostać wypłacony w dwóch transzach.

Wypłata kredytu - zgodnie z § 4 ust. 1a umowy - nastąpiła w złotych polskich przy jednoczesnym przeliczeniu wysokości wypłaconej kwoty na franki wg. kursu kupna dewiz dla CHF, zgodnie z tabela kursów obowiązująca w banku w dniu wykorzystania danej transzy.

Zgodnie z § 9 ust. 2 umowy , spłata kredytu miała nastąpić w 359 równych ratach kapitałowo - odsetkowych w terminie do 10 dnia każdego następującego po sobie miesiąca. Wysokość rat określona była w walucie szwajcarskiej .

Spłata rat kapitałowo-odsetkowych dokonywana była w złotym, po uprzednim przeliczeniu rat według kursu sprzedaży franka szwajcarskiego , zgodnie z Tabelą Kursów obowiązującą w banku w dniu spłaty.

Do umowy miały zastosowanie , stanowiące jej integralną część „Ogólne warunki kredytowania w zakresie udzielania kredytów na cele mieszkaniowe oraz kredytów i pożyczek hipotecznych w (...) Banku S.A.”

W ogólnych warunkach zawarto regulacje dotyczące m.in. przekształcania kredytu złotowego na kredyt denominowany, kredytu denominowanego na kredyt złotowy oraz zmiany rodzaju waluty wymienialnej kredytu przy dokonaniu odpowiednich przeliczeń, według kursów dewiz zgodnie z obowiązującą w Banku (...) .Nie wskazano natomiast – podobnie jak w umowie kredytu - jak jest definiowana (...) ani w jaki sposób zawarte w nich dane kursowe są kształtowane i z czego wynikają.

Z dalszej części ustaleń wynika , iż M. S. (1) podpisując umowę kredytową z poprzednikiem prawnym strony pozwanej miał status konsumenta, a środki z kredytu miały zostać przez niego przeznaczone na sfinansowanie zakupu lokalu mieszkalnego.

Umowa kredytu została zawarta przy zastosowaniu wzorca umownego stosowanego przez bank. Postanowienia umowy nie były indywidualnie negocjowane.

Kredytobiorca na poczet kredytu dokonał wpłat w łącznej wysokości 207 325,12zł.

Pismem z 10 grudnia 2021r. złożył reklamację i wezwał stronę pozwaną do zapłaty kwoty 207.325,12 zł, w związku z nieważnością umowy, jak również, w przypadku zanegowania tej nieważności , w zakresie nienależnie pobranych od kredytobiorcy rat w wyższej wysokości, do zapłaty kwoty 73.675,53 zł.

Pozwany bank pismem z 12 stycznia 2022r. odmówił spełnienia obu tych świadczeń uznając umowę za ważną i nadal pomiędzy stronami obowiązującą.

Ocenę prawna roszczeń powoda , które uznał za uzasadnione w całości , Sąd I instancji oparł na stwierdzeniach i wnioskach , które – zważywszy na konieczność zachowania zwięzłości motywów orzeczenia - można podsumować w następujący sposób:

a/ umowa zawarta przez M. S. (1) z poprzednikiem prawnym strony pozwanej (...) Bank S.A. z siedzibą w W., zawiera postanowienia , które wypełniają wszystkie przesłanki normatywne uznania ich za abuzywne w rozumieniu art. 385 ¹ §1 kc. Taką cechę mają te spośród nich , które objęte są §2 ust. 2 , §4 ust. 1 a oraz §9 ust.2 zd. 3 umowy kredytowej .

Niedozwolony ich charakter jest konsekwencją przyznania wyłącznie bankowi , jako stronie umowy kredytu, uprawnienia do jednostronnego kształtowania wysokości zobowiązania kredytobiorcy (zarówno wysokości kredytu przeliczonego na franki szwajcarskie, jak i rat kredytu waloryzowanych kursem franka szwajcarskiego).

Wysokość tych zobowiązań - jak wynika z postanowień umowy kredytu - miała być określana wedle kursu franka szwajcarskiego ustalanego w Tabelach Kursowych poprzednika prawnego strony pozwanej , przy czym w umowie nie zostały określone zasady ustalania kursu tej waluty wobec złotego. Taka ich treść faktycznie pozostawiła bankowi dowolność w zakresie wyboru kryteriów ustalania kursu franka szwajcarskiego w swoich Tabelach Kursowych, a przez to kształtowania wysokości zobowiązań klienta, którego kredyt był indeksowany walutą szwajcarską,

b/ takie postanowienia umowy kredytu, które uprawniają bank do jednostronnego ustalenia kursów walut, są nietransparentne i naruszają równorzędność stron, albowiem pozostawiają pole do arbitralnego działania banku i obarczają kredytobiorcę nieprzewidywalnym ryzykiem kursowym.

Sprzeczność z dobrymi obyczajami i naruszenie interesów konsumenta polega w tym przypadku na uzależnieniu wysokości świadczenia banku oraz wysokości świadczenia konsumenta od swobodnej decyzji banku.

Zarówno przeliczenie kwoty kredytu na złotówki, w chwili jego wypłaty, jak i przeliczenie odwrotne w chwili wymagalności poszczególnych spłacanych rat, służy bowiem określeniu wysokości jego świadczenia na rzecz kredytodawcy .

Takie uregulowanie umowne należy uznać za niedopuszczalne, niezależnie od tego, czy swoboda banku - przedsiębiorcy - w ustaleniu kursu jest pełna, czy też w jakiś sposób ograniczona, np. w razie wprowadzenia możliwych maksymalnych odchyleń od kursu ustalanego z wykorzystaniem obiektywnych kryteriów.

Postanowienia waloryzacyjne zamieszczone w umowie zawartej w dniu 25 marca 2008r., nie odpowiadały warunkom transparentności i czytelności albowiem M. S. (1) nie był w stanie ustalić kursu wymiany waluty stosowanego przez przedsiębiorcę dla braku wskazania , w kwestionowanych postanowieniach , jasnych kryteriów jego oznaczania.

Ocena niedozwolonego charakteru postanowień umowy następuje według stanu na dzień zawarcia umowy. Okoliczności, które zaistniały po tej dacie są, z tego punktu widzenia, niedoniosłe,

c/ po myśli art. 385 ¹ §1 kc. , postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy . Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny.

Nie ulega wątpliwości, że powód , zawierając umowę kredytu objętą sporem, miał status konsumenta w rozumieniu art. 22 ¹kc , którego strona przeciwna po jego stronie nie kwestionowała.

Postanowienia zamieszczone w umowie nie były przedmiotem indywidualnych uzgodnień stron.

Umowa została zawarta z zastosowaniem wzorca umownego, a co do zasady, wzorce te stanowią zbiór praw i obowiązków , opracowany przed zawarciem umowy i wprowadzany do stosunku prawnego przez jedną ze stron / bank / w ten sposób, że druga strona nie ma wpływu na ich treść.

Za indywidualnie uzgodnione można uznać jedynie te postanowienia, które były przedmiotem negocjacji, bądź są wynikiem porozumienia lub świadomej zgody co do ich zastosowania,o której - w okolicznościach tej sprawy - w odniesieniu do klauzul waloryzacyjnych - nie można, w sposób uzasadniony , mówić .

Zarówno wniosek kredytowy jak i umowa zawarta przez strony opierały się o wzorzec stosowany w banku, na którego treść kredytobiorca nie miał realnego wpływu. Dostosowanie umowy kredytowej do jego potrzeb dotyczyło jedynie ustalenia wysokości kredytu oraz okresu spłaty, a zatem podstawowych parametrów kredytu, co bynajmniej nie świadczy o indywidualnym negocjowaniu klauzul składających się na mechanizm indeksacji .

Również z faktu podpisania blankietowego oświadczenia o możliwości wzrostu kursu waluty i oprocentowania oraz z wyrażenia woli zawarcia umowy kredytu indeksowanego do waluty CHF , nie można wywieść, że M. S. (1) został należycie poinformowany o ryzyku walutowym / kursowym/ związanym z zawarciem umowy kredytu indeksowanego w walucie szwajcarskiej,

d/ kwestionowane postanowienia umowy kredytu dotyczą głównych świadczeń stron. Nie ograniczają się do posiłkowego określenia sposobu zmiany wysokości świadczenia kredytobiorcy w przyszłości, ale wprost świadczenie to określają. Bez przeprowadzenia przeliczeń wynikających z przyjętego mechanizmu indeksacyjnego , nie doszłoby do ustalenia wysokości kapitału podlegającego spłacie (wyrażonego w walucie obcej) ani też do ustalenia wysokości rat, które służyły do ograniczenia zobowiązania zawrotnego obciążającego powoda ,

e/ sądowa kontrola postanowień określających główne świadczenia stron pod kątem abuzywności jest dopuszczalna, albowiem sporne postanowienia nie zostały sformułowane jednoznacznie; prostym i zrozumiałym językiem.

Zastosowanie dwóch różnych kursów waluty przy przeliczaniu świadczeń wypłacanych przez poprzednika prawnego strony pozwanej na rzecz konsumenta (kurs kupna) i świadczeń spełnianych przez niego na rzecz banku (kurs sprzedaży) , skutkowało możliwością jednostronnej zmiany wysokości zobowiązania kredytobiorcy.

Silniejsza strona stosunku kredytowego mogła kształtować wysokość zobowiązania strony słabszej przez zwiększenie wartości świadczenia wyrażonego we frankach szwajcarskich za pomocą obniżenia kursu kupna przy wypłacie kredytu, co ma również bezpośredni wypływ również na ostateczną kwotę uzyskanych przez bank odsetek , naliczanych od kapitału przeliczonego na walutę obcą.

Możliwość zmiany wysokości zobowiązania kredytobiorcy umożliwił również mechanizm przeliczeń przewidziany w umowie w odniesieniu do spłat poszczególnych rat tj. przeliczania wpłat uiszczonych w złotówkach, wedle kursu sprzedaży z tabeli kursowej banku, albowiem kurs sprzedaży waluty ze swej istoty jest zawsze wyższy niż kurs kupna.

Do takiej sytuacji doszło w umowie zawartej pomiędzy stronami, albowiem kredytodawca mógł kształtować kurs waluty w sposób dowolny, bez możliwości chociażby szczątkowej jego weryfikacji przez M. S. (1) , a nawet zapoznania się z kryteriami kształtowania tego kursu.

Z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie - w ocenie Sądu I instancji - nie wynika, aby strona pozwana/ jej poprzednik prawny/ spełniła wobec kredytobiorcy obowiązek informacyjny w sposób właściwy.

Pozwany bank nie udowodnił w postępowaniu aby informacje przekazane powodowi przed zawarciem umowy , były na tyle obszerne i jasne, iż jako słabsza strona stosunku zobowiązaniowego , na ich podstawie, mógł się zorientować w skali ryzyka związanego z możliwą zmianą kursu walut i wpływu tej zmiany na wysokość całego zobowiązania kredytowego i poszczególnych rat.

Sąd zaakcentował , iż poinformowanie konsumenta o warunkach umowy i skutkach zaciągnięcia zobowiązania kredytowego przed zawarciem samej umowy ma dla niego zasadnicze znaczenie. To na podstawie tych informacji konsument podejmuje decyzję czy zamierza związać się warunkami sformułowanymi uprzednio przez przedsiębiorcę.

Prawidłowe wypełnienie obowiązku informacyjnego wymagało przekazania zaciągającemu kredyt pełnej informacji o ryzyku zarówno w odniesieniu do wysokości raty, jak i kapitału pozostałego do spłaty, jaka była możliwa do uzyskania w dacie zawarcia umowy.

Minimalny poziom informacji o ryzyku kursowym , związanym z zaciągnięciem kredytu powiązanego z kursem franka szwajcarskiego, obejmuje wskazanie maksymalnego dotychczasowego kursu oraz obliczenie wysokości raty i zadłużenia przy zastosowaniu tego kursu. Dopiero podanie tych informacji - w ocenie Sądu - jest na tyle jasne i precyzyjne, że pozwala przeciętnemu konsumentowi na podjęcie racjonalnej decyzji odnośnie ewentualnej opłacalności kredytu i płynącego stąd dla niego ryzyka finansowego,

f/ skutkiem uznania za niedozwolone postanowień umownych dotyczących zasad ustalania kursów walut, jest konieczność ich pominięcia przy ustalaniu treści stosunku prawnego wiążącego konsumenta. Postanowienia takie przestają wiązać już od chwili zawarcia umowy. Oznacza to, że nie stanowią elementu treści stosunku prawnego i nie mogą być uwzględniane przy rozpoznawaniu roszczeń związanych z jego realizacją.

W rezultacie konieczne jest przyjęcie, że łączący strony stosunek umowny nie przewiduje zastosowania mechanizmu indeksacji, w kształcie określonym pierwotną umową. Wyeliminowanie ryzyka kursowego, charakterystycznego dla umowy kredytu indeksowanego walutą obcą i uzasadniającego powiązanie stawki oprocentowania ze wskaźnikiem LIBOR, jest równoznaczne z tak daleko idącym przekształceniem umowy, że należy ją uznać za umowę o odmiennej istocie i charakterze.

Dlatego zasadnym było uznanie umowy za nieważną w całości, tym bardziej , że powód ma interes prawny w rozumieniu art. 189 kpc w takim ustaleniu albowiem uwzględnienie tylko zgłoszonego w pozwie także roszczenia pieniężnego nie chroni w sposób odpowiedni sfery prawnej M. S. i nie usuwa w pełni źródła sporu stron powstałego na tle realizacji umowy kredytowej

Sąd wskazał przy tym , że podstawą uwzględnienia żądania ustalającego nie może być w rozstrzyganej sprawie art. 58 §1 i 3 kc a norma art. 385 ¹ §1 i 2 kc jako szczególna, wobec wskazanej wyżej ogólnej normy kodeksowej jest wyłączną , w oparciu o która mogą być oceniane skutki potwierdzenia niedozwolonego charakteru postanowień umowy zawartej przez konsumenta ./ kredytobiorcę/ z przedsiębiorcą / bankiem / ,

g/ w warunkach uznania umowy kredytowej za nieważną , podstawą normatywną roszczenia pieniężnego poddanego pod osąd , były przypisy kodeksu cywilnego normujące zwrot świadczenia , które okazało się być nienależne.

h/ Sąd I instancji przyjął , że świadczenie pieniężne dochodzone przez M. S. w łącznej kwocie 207 325, 12 zł [ 186 849, 65 zł oraz przeliczona na złote równowartość 4 893, 21 franka szwajcarskiego - dodatek redakcyjny S.A] , odpowiadając świadczeniom zwrotnym , które spełnił na rzecz strony pozwanej , a wcześniej także na rzecz jej poprzednika prawnego w wykonaniu umowy , w okresie pomiędzy 8 kwietnia 2008r i 10 listopada 2021r - wykonując umowę z dnia 25 marca 2008r jest uzasadnione wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie , tak, jak określił to powód w żądaniu , od dnia 13 stycznia 2022r do dnia zapłaty.

Konieczne jest przy tym zwrócenie uwagi , że w treści uzasadnienia Sąd I instancji dopuścił się w tym zakresie niezrozumiałych błędów argumentacyjnych / por. k. 236 akt /

Gdyby bowiem przyjąć tę argumentacje za nieobarczoną tymi błędami to początkowa data płatności odsetek ustawowych za opóźnienie powinna zostać oznaczona nie na dzień 13 stycznia 2022r jak w punkcie II sentencji orzeczenia z dnia 20 lipca 2022 ale od dnia 7 lipca 2002r i w konsekwencji , w części powództwo powinno było być – w odniesieniu do żądania odsetkowego oddalone.

Tym nie mniej należy założyć ,iż ta część motywacji Sądu I instancji polega na nieporozumieniu a zasadnym jest uznanie , że opóźnienie po stronie banku w spełnieniu pieniężnego świadczenia zwrotnego rzeczywiście ma miejsce od dnia 13 stycznia 2022r , czyli od dnia następnego po tym , kiedy kredytodawca odpowiedział odmownie na reklamację M. S. (1) , domagającego się dokonania zwrotu dochodzonej w ramach roszczenia pieniężnego kwoty , w warunkach , gdy już w tym wezwaniu kredytobiorca powoływał się na nieważność umowy kredytowej z dnia 25 marca 2008r./ por. k. 33-38 akt/,

i/ w końcowym fragmencie motywów wyroku, Sąd I instancji wskazał przyczyny dla których nie uwzględnił sformułowanych przez stronę pozwaną zarzutów zatrzymania i potrącenia.

Podstawą rozstrzygnięcia o kosztach procesu był przepis art. 98 kpc , w ramach zastosowania którego Sąd I instancji uznał stronę pozwaną za przerywającą spór z powodem w całości, wraz z odsetkami o których orzekł na podstawie art. 98 §1 ¹ kpc.

Apelację od tego wyroku złożyła strona pozwana i obejmując jej zakresem jego całość.

we wniosku środka odwoławczego domagała się , w pierwszej kolejności , wydania przez Sąd II instancji orzeczenia reformatoryjnego , którym powództwo zostanie oddalone w całości , a powód obciążony kosztami procesu i postępowania apelacyjnego.

Jako wniosek ewentualny (...) Bank (...) S.A. domagał się uchylenia orzeczenia z dnia 20 lipca 2022r i przekazania sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Środek odwoławczy został operaty na zarzutach :

- naruszenia prawa procesowego , w sposób mający dla treści zaskarżonego orzeczenia istotne znaczenie , a to :

a/ art. 235 ² §1 pkt 2 w zw. z art. 227 kpc oraz 278 §1 kpc , wobec niezasadnego pominięcia przez Sąd wnioskowanego przez skarżący bank dowodu z opinii biegłego z zakresu bankowości dla ustalenia okoliczności wskazanych we wniosku strony pozwanej mimo , iż opracowanie to służyło potwierdzeniu faktów istotnych dla rozstrzygnięcia,

Zarzut ten został , zdaniem strony skarżącej, zrealizowany także dlatego, iż Sąd niezasadnie pominął wnioski dowodowe banku o przeprowadzenie dowodów z zeznań świadków A. K. i M. M. mimo , że miały one informacje istotne dla rozstrzygnięcia,

b/ art. 235 ² §1 pkt 2 w zw z art. 227 kpc oraz art. 299 kpc wobec nie przeprowadzenia dowodu z przesłuchania powoda w charakterze strony i wobec tego nie wyjaśnienie wszystkich okoliczności związanych z zawarciem umowy kredytowej , które były relewantne z punktu widzenia obu roszczeń poddanych pod osąd w sprawie,

c/ art. 156 ¹ kpc i 156 ² kpc w zw. z art. 212 §2 kpc , jako następstwa niepoinformowania powoda przez Sąd I instancji o możliwej abuzywności postanowień umowy kredytowej , które kwestionował oraz o wszystkich skutkach rozliczeniowych ewentualnego uznania umowy z 25 marca 2008r za nieważną,

d/ art. 233 §1 kpc , poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i zastąpienie jej, sprzeczną z zasadami logiki i doświadczenia życiowego oceną dowolną , która doprowadziła do niepoprawnego przyjęcia , iż kredytobiorca nie został rzetelnie poinformowany o ryzyku walutowym mimo , że z ich treści wynika , iż tego rodzaju informacja została M. S. przekazana.

Na jej podstawie powód zdawał sobie sprawę z jakim ryzykiem łączy się zawarcie umowy kredytu indeksowanego walutą obcą i warunki umowy , także w tym zakresie, akceptował.

Podnoszonej wady bank upatrywał także w błędzie oceny i w jej następie - w niepoprawnym ustaleniu , iż najpierw jego poprzednik a następnie on mógł samodzielnie , a przy tym dowolnie ustalać kursy franka szwajcarskiego do złotego na potrzeby przygotowania danych w Tabelach Kursowych, podczas gdy na kryteria ich ustalenia żaden z banków nie miał wpływu, te bowiem wynikały z gry na rynku walutowym.

Tę nieprawidłowość strona skarżąca widziała także , w wyrażeniu przez Sąd I instancji oceny , iż ustalenie nieważności umowy kredytowej jest dla M. S. korzystne mimo , iż tak nie jest albowiem na kredytobiorcy w takiej sytuacji ciąży nie tylko obowiązek zwrotu uzyskanego kapitału ale także sumy odpowiadającej wynagrodzeniu bankowi za korzystanie z jego środków finansowych przez długi okres czasu.

W związku z tymi zarzutami procesowymi, strona skarżąca , na podstawie art. 380 kpc w zw. z art. 382 kpc domagała się przeprowadzenia przez Sąd Odwoławczy oceny decyzji procesowych Sądu I instancji o nie uwzględnieniu wniosków o dowody z opinii biegłego z zakresu bankowości, zeznań wskazanych wyżej świadków oraz przesłuchania powoda i w jej wyniku przeprowadzenia tych dowodów w postępowaniu apelacyjnym.

- naruszenia prawa materialnego poprzez nieprawidłowe zastosowanie lub wadliwą wykładnię następujących norm:

1. art. 385 ¹ §1 kc , wobec niezasadnego uznania przez Sąd I instancji , że przedmiotem oceny na podstawie tego przepisu są poszczególne jednostki redakcyjne umowy stron , zamiast oceny traktowanych indywidualnie norm wynikających z tych jednostek. Dotyczy to w szczególności zawartych w umowie klauzul ryzyka walutowego i klauzuli kursowej.

Wada dotycząca klauzuli ryzyka walutowego polega – zdaniem skarżącego- na tym , że Sąd I instancji poddał ją ocenie z punktu widzenia niedozwolonego charakteru w sytuacji , gdy jest ona wyłączona z takiej oceny albowiem dotyczy głównego przedmiotu świadczeń stron i została sformułowana w sposób jednoznaczny.

Zdaniem banku, ryzyko kursowe ma ze swojej natury charakter nieograniczony czego Sąd Okręgowy, niepoprawnie stosując ten przepis, nie dostrzegł .

Kolejna nieprawidłowość zastosowania tej normy miała polegać na tym , że obydwie wskazane wyżej klauzule uznał za sprzeczne z dobrymi obyczajami i za rażąco naruszające interesy powoda jako konsumenta . Zdaniem banku gdyby nawet tę ocenę podzielić to odnosić się ona może tylko do klauzuli kursowej.

W ocenie strony apelującej , Sąd naruszył ten przepis także w ten sposób , że oceniając jako abuzywne obydwie klauzule uznał , iż umowa nie może nadal obowiązywać mimo , iż nawet po wyeliminowaniu klauzuli kursowej strony nadal mogą nią być związane [ przy przejęciu , że zastosowanie będzie miał średni kurs waluty szwajcarskiej wobec złotego, publikowany przez Narodowy Bank Polski].

Nawet w warunkach uznania klauzuli kursowej za niedozwoloną, w jej miejsce mogły zostać zastosowane inne przepisy prawa krajowego, tym bardziej , iż takiej możliwości nie wyklucza także orzecznictwo TSUE , służące wykładni Dyrektywy 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich.

Strona skarżąca powołała przy tym na , jej zdaniem , pominięte nietrafnie przez Sąd art. 41 prawa wekslowego, i art. 358 §2 kc

2. art. 69 ust. 3 Prawa bankowego w zw. z art. 385 ¹ §1 i 2 kc wobec nie uwzględnienia, iż na podstawie tego przepisu mimo wyeliminowania postanowień abuzywnych , umowa stron nadal może być wykonywana. Zdaniem strony apelującej , rozwiniętego w dwóch kolejnych zarzutach materialnych / oznaczonych w przyjętej przez bank kolejności jako zarzuty 9 / i 10 / , w sytuacji, gdy postanowienie umowy zostanie ocenione jako niedozwolone możliwe jest wypełnienie powstałej luki krajowym przepisem dyspozytywnym , [ którym zdaniem apelanta jest w szczególności art. 358 §2 kc umożliwiający sięgniecie do średniego kursu franka szwajcarskiego wobec złotego , publikowanego przez NBP ],

3. art. 410 §1 i 2 kc w zw z art. 405 kc jako następstwa uznania dochodzenia przez powoda żądania zapłaty za uzasadnione mimo , iż brak było ku temu rzeczywistych podstaw w sytuacji , gdy umowa z dnia 25 marca 2008r nie mogła być uznana za nieważną,

4. art. 498 §2 kc w zw. z art. 499 kc wobec nietrafnego niezastosowania tego przepisu i nie uwzględnienie zarzutu potrącenia wierzytelności wzajemnej podniesionego przez bank , w warunkach gdy zarzut ten, sformułowany jako ewentualny, był skuteczny ,

6. art. 496 kc w zw z art. 497 kc wobec niezasadnego nieuwzględnienie zarzutu zatrzymania w odniesieniu także do wierzytelności banku z tytułu udzielonego powodowi kapitału [ 210 000zł ] oraz wynagrodzenia za korzystanie z niego przez M. S. [ [ kwota 67 834 , 38 zł ] mimo , że także i w tej części zarzut był sformułowany skutecznie , także
7. art. 455 kc poprzez nieuzasadnione uznanie , iż ustawowe odsetki za opóźnienie od zasądzonego [ niezasadnie zdaniem apelującego banku- dodatek redakcyjny S.A. ] świadczenia pieniężnego są należne kredytobiorcy od dnia 13 stycznia 2022r do dnia zapłaty.

Zdaniem apelanta odsetki takie mógłby potencjalnie służyć powodowi dopiero od daty uprawomocnienia się wyroku ustalającego nieważność umowy kredytowej.

Sąd Apelacyjny nie będzie w tym miejscu przytaczał bardzo obszernej, a przy tym ponad rzeczywista potrzeb rozbudowanej redakcyjnie na pięćdziesięciu pięciu stronach stronach /por. k. 253-280 akt / , argumentacji strony skarżącej mającej wspierać stawiane zarzuty . Jest to bowiem, z przyczyn teleologicznych, zbędne. Wskazać jedynie należy , że jest ona w istocie powtórzeniem tego stanowiska , które strona pozwana prezentowała w toku postępowania rozpoznawczego przed Sądem I instancji.

Odpowiadając na apelację powód domagał się jej oddalenia jako pozbawionej uzasadnionych podstaw oraz przyznania na swoją rzecz kosztów postępowania apelacyjnego.

W swoim stanowisku odniósł się polemicznie do wszystkich zarzutów na których oparta została konstrukcja środka odwoławczego (...) Bank (...) S.A.

Sprzeciwił się także przeprowadzaniu w postępowaniu apelacyjnym wnioskowanych przez skarżący bank dowodów , podnosząc , że są one dla rozstrzygnięcia niedoniosłe w rozumieniu art. 381 kpc.

Przed wyznaczeniem terminu rozprawy apelacyjnej , strona pozwana złożyła pismo procesowe z dnia 28 sierpnia 2024r , którym wskazała , że w dniu 31 lipca 2024r wezwała M. S. (1) do zapłaty na rzecz banku świadczeń pieniężnych , w łącznej kwocie 237 841, 03 zł dla których podstawą były dwie wierzytelności banku :
z tytułu udzielonego , na podstawie umowy kredytowej z dnia 25 marca 2008r kapitału [ 210 000 złotych ] oraz z tytułu wynagrodzenia za korzystanie przez powoda z tych środków- które zostało określone przez bank w wezwaniu jako „ urealnienie wysokości świadczenia Banku” [ 27 841, 03 zł ]

W wezwaniu bank określił termin końcowy dobrowolnego spełnienia tego świadczenia na dzień 21 sierpnia 2024r.

W dniu 22 sierpnia 2024r strona pozwana złożyła materialne oświadczenie o potrącaniu wskazanych wyżej wierzytelności własnych z wierzytelnością M. S. (1) z której wynikało świadczenie pieniężne dochodzone pozwem , stwierdzone w punkcie II sentencji nieprawomocnego wyroku Sądu Okręgowego , objętego kontrolą instancyjną.

Zdaniem strony pozwanej, w warunkach gdy pismo procesowe zawierające to wezwanie i oświadczenie materialnoprawne o potrąceniu zostało złożone do Sądu Odwoławczego w terminie wskazanym w art. 203 ¹ §2 kpc powinno to sprawdzić [ nawet gdy nie zostaną uwzględnione zarzuty apelacyjne kwestionujące stanowisko Sądu I instancji , co do zasadności roszczenia ustalającego- dodatek redakcyjny S.A. ] do oddalenia w całości żądania pieniężnego M. S. (1).

/ por. k. 307-315 akt /

Ustosunkowując się do stanowiska banku powód , w piśmie procesowym z dnia 6 listopada 2024r , nie kwestionując co do zasady materialnego skutku dokonanego przez bank potrącenia z pretensją finansową byłego kredytobiorcy wierzytelności wzajemnej , wskazał w pierwszej kolejności , że materialny skutek potrącenia może odnosić się tylko do wierzytelności strony pozwanej z tytułu udzielonego kapitału [ kwota 210 000] zł .

W odniesieniu do wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za korzystanie z niego bank - jego zdaniem - nie dowiódł jej przysługiwania mu wobec powoda.

M. S. (1) ponadto wskazał , iż bank twierdząc , iż doszło do umorzenia w całości wierzytelności pieniężnej dochodzonej pozwem, nie wziął pod rozwagę , iż - w jej ramach powodowi , obok nalaności głównej , należne są od niej odsetki ustawowe za opóźnienie za okres pomiędzy 13 stycznia 2022r do 22 sierpnia 2022r kiedy nastąpił skutek umorzenia.

Przy tym wskazana należność odsetkowa podlega zaliczeniu – w ramach potrącenia w pierwszej kolejności.

Stąd twierdzenie o istnieniu podstawy do oddalenia powództwa obejmującego żądanie pieniężne w całości , nie jest uzasadnione.

/por. k. 322-325 akt /

Rozpoznając apelację Sąd Apelacyjny rozważył :

Środek odwoławczy strony pozwanej nie jest uzasadniony i podlega oddaleniu , a zmiana orzeczenia Sądu I instancji jest konsekwencją jedynie , uwzględnienia w części , podniesionego przez bank, na etapie apelacyjnym sporu stron, zarzutu potrącenia.

Jego ocena zostanie przedstawiona w końcowym fragmencie motywów wyroku Sądu II instancji

Wyjąwszy ten zarzut nie można podzielić żadnego na których strona pozwana oparła swój środek odwoławczy.

Rozpoczynając ich ocenę od zarzutów procesowych oraz podnoszonych nieprawidłowości w zakresie ustaleń faktycznych , wskazać na wstępie należy , iż zarzut procesowy jest uzasadniony jedynie wówczas , gdy spełnione zostaną równocześnie dwa warunki.

Strona odwołująca się do niego wykaże , że rzeczywiście sposób postępowania Sądu naruszał indywidualnie oznaczoną normę [ normy ] formalne. Jednocześnie nieprawidłowości te prowadziły do następstw , które miały istotny wpływ na treść wydanego orzeczenia.

Nieco inaczej kwestię tę ujmując , zarzut procesowy jest usprawiedliwiony jedynie wówczas, jeżeli zostanie dowiedzione , że gdyby nie potwierdzone błędy proceduralne Sądu niższej instancji , orzeczenie kończące spór stron miałoby inną treść.

Z kolei skuteczne podniesienie zarzutu naruszenia art. 233 §1 kpc i funkcjonalnie z nim powiązanego zarzutu / zarzutów / faktycznych , wymaga od strony wykazania na czym, w odniesieniu do zindywidualizowanych dowodów , polegała nieprawidłowość postępowania Sądu, w zakresie ich oceny i poczynionych na jej podstawie ustaleń.

W szczególności strona ma wykazać dlaczego obdarzenie jednych dowodów wiarygodnością czy uznanie, w odróżnieniu od innych, szczególnego ich znaczenia dla dokonanych ustaleń , nie da się pogodzić z regułami doświadczenia życiowego i [lub] zasadami logicznego rozumowania , czy też przewidzianymi przez procedurę regułami dowodzenia.

Nie oparcie tych zarzutów na wskazanych zasadach , wyklucza uznanie ich za usprawiedliwione, pozostając dowolną , nie doniosłą z tego punktu widzenia polemiką oceną i ustaleniami Sądu niższej instancji.

/ por. w tej materii , wyrażające podobne stanowisko , powołane tylko przykładowo, orzeczenia Sądu Najwyższego z 23 stycznia 2001, sygn. IV CKN 970/00 i z 6 lipca 2005, sygn. III CK 3/05 , obydwa powołane za zbiorem Lex/

Dopóty , dopóki ocena przeprowadzona przez Sąd mieści się w granicach wyznaczonych przez tę normę procesową i nie doznały naruszenia wskazane tam jej kryteria , Sąd Odwoławczy obowiązany jest ocenę tę , a co za tym idzie także wnioski z niej wynikające dla ustaleń faktycznych , aprobować .

Uwzględniając przedstawione generalia i przez ich pryzmat analizując ponad rzeczywistą potrzebę rozbudowaną redakcyjnie formę weryfikowanych zarzutów [ nie tylko formalnych i faktycznych ale także materialnych ] jak również uwzględniając także powołane dla ich uzasadnienia , także zbędnie rozbudowane motywy , uznać należy , że powołana motywacja , wyklucza uznanie ich za uzasadnione .

W miejsce rzeczowej, opartej na wskazanych wyżej kryteriach , odniesionej do indywidualnie oznaczonych dowodów [ i opartych na wnioskach z tej oceny ustaleń faktycznych , które przez to miałyby być dotknięte podnoszonymi nieprawidłowościami], polemiki ze sposobem postępowania Sądu Okręgowego , skarżący ogranicza się do przeciwstawienia jego stanowisku własnej wersji tak oceny dowodów jak i faktów doniosłych dla rozstrzygnięcia , zdaniem banku, poprawnej.

Nieprawidłowości Sądu na której zarzuty te zostały oparte , zgodnie z argumentacją apelanta – sprawdzają się do tego ,że nie przyjął on wersji zdarzeń towarzyszących zawarciu umowy kredytowej , interpretacji jej postanowień w tym w szczególności wynikających z §2 ust. 2 , §4 ust 1 a i §9 ust. 2 zd.3 umowy z dnia 25 marca 2008r , którą skarżący uznaje za prawidłową, a jego zdaniem , w jej w świetle , nie ma podstaw do uznania umowy za nieważną dla braku niedozwolonego charakteru tej części postanowień , które tak kwalifikuje powód , a za nim Sąd I instancji.

Już stwierdzenie takiego sposobu motywowania stawianych zarzutów wystarcza dla oparcia ich obu.

Jedynie na marginesie i dla porządku należy dostrzec , że zarzucając błąd oceny braku możliwości negocjowania postanowień umowy czy też niedostatecznego informowania M. S. przez pracowników banku o ryzyku walutowym związanym z nią , czy też wady ustaleń w zakresie swobody banku w określeniu danych kursowych zawartych w Tabeli Kursów, strona pozwana opiera swoje stanowisko na własnej interpretacji wskazanych postanowień umowy stron albo też wyciąga korzystne dla swojego stanowiska procesowego wnioski ze sposobu postępowania kredytobiorcy w tym z aprobaty przez niego postanowień wynikających z wzorca stosowanego przez poprzednika prawnego strony pozwanej.

Już w tym miejscu należy także dodać , że ocena abuzywności postanowień umowy kredytowej następuje według stanu na dzień jej podpisania , stąd to , czy kursy walut ujęte w Tabeli Kursów stosowanej przez (...) Bank S.A. miały , czy też nie, charakter rynkowy , nie miało dla tej oceny znaczenia.

Relewantne było dla dokonywanej oceny to , iż w chwili związania się umową z bankiem powód nie miał żadnego wpływu na to , w jaki sposób wielkości wskazane w Tabeli stosowanej przez bank , będą kształtowane.

Tym samym to na niego zostało przerzucone w całości wynikające stąd ryzyko wzrostu kursu [ ryzyko walutowe ]

Samo potwierdzenie faktu uzyskania pewnych informacji o tym ryzyku oraz , iż ryzyko to aprobując , kredytobiorca przyjął na siebie na siebie jego konsekwencje dla potencjalnej skali jego zobowiązania kredytowego, nie oznacza , że tym samym, miał pełną , zapewnioną przez bank, wiedzę o skali ryzyka walutowego związanego z możliwym przyszłym rozmiarem jego świadczenia, które przez długi okres czasu miał spełniać wobec kredytodawcy.

Trzeba przy tym wskazać jeszcze , iż M. S. (1) przed podpisaniem umowy, nie przedstawiono przygotowanej , w graniach ówczesnych możliwości wyznaczonych dostępnymi danymi, informacji o zmienności kursów CHF wobec złotówki dłuższym czasie , a przy tym rzetelnej , transparentnej , w przystępnej w formie , dla osób nieprzygotowanych profesjonalnie, symulacji rozmiarów jego świadczenia w zależności od potencjalnej zmiany kursów waluty szwajcarskiej w czasie mimo , że miał się związać z bankiem zobowiązaniem na trzydzieści lat. Kredytodawca nie uzyskał też, w ten sam sposób udzielonej , informacji o tym jak potencjalna zmiana kursu wpłynie nie tylko na wymiar rat kapitałowo odsetkowych , które ich będą obciążać ale również , jak ta zmiana wpływać będzie na ogólne saldo wzajemnych zobowiązań .

Odwołując się do wskazanej wyżej generalnej reguły, zgodnie z którą zarzut procesowy jest uzasadniony jedynie wówczas , gdy podnoszony tego rodzaju błąd Sądu niższej instancji miał wpływ na ostateczny wynik sprawy, jako niezasadne , właśnie dla braku takiej zależności ,należy ocenić pozostałe sformułowane przez stronę pozywaną zarzuty procesowe.

Zarzut naruszenia art. 235 ²§1 pkt 2 w zw. z art. 227 i 278 §1 kpc nie jest uzasadniony dlatego , że nie przeprowadzenie przez Sąd Okręgowy dowodu z opinii biegłego z zakresu bankowości wnioskowanego przez stronę skarżącą , które za jego pośrednictwem jest krytykowane , nie miało wpływu na wynik sprawy.

W szczególności przy przyjęciu przez Sąd I instancji - ocenionego jako trafne przez Sąd II instancji - stanowiska, zgodnie z którym ocena abuzywności postanowień umownych następuje na dzień zawarcia umowy i bez znaczenia dla niej pozostaje sposób jej wykonywania, w tym zamiany w zakresie praw i obowiązków stron po tej dacie , jak również fakt , że Sąd nie jest uprawniony do zastępowania postanowień uznanych za abuzywne innymi , wynikającymi z treści norm obowiązujących w prawie krajowym , a powód stanowczo nie był , czemu dał wyraz jeszcze przed wszczęciem procesu , kierując do strony pozwanej – wskazane wyżej pismo reklamacyjne z dnia 10 grudnia 2021r / k. 33-35 akt / , zainteresowany w utrzymaniu umowy pozbawionej tych niedozwolonych postanowień , przeprowadzenie tego dowodu, nie służyło poczynieniu ustaleń relewantnych dla rozstrzygnięcia.

Skoro tak , to zarzut podważający zasadność tej decyzji procesowej należało odeprzeć.

Jego nie podzielenie skutkowało także oddaleniem zawartego w apelacji wniosku o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego w postępowaniu odwoławczym.

Z tej samej przyczyny zbędności , Sąd II instancji odmówił przeprowadzenia dowodu z wnioskowanego przez skarżący bank dowodu z zeznań świadków A. K. i M. M.. Nie były to bowiem osoby , które uczestniczyły bezpośrednio przy czynnościach związanych z podpisaniem spornej pomiędzy stronami umowy kredytowej [ strona pozwana nawet nie twierdziła , iż było przeciwnie ] , a ich nazwiska nie są wymienione w żadnym z dokumentów dotyczących czynności prawnej dokonywanej przez poprzednika prawnego pozwanego banku z powodem.

Podnoszony zarzut nie jest również trafny, o ile za jego pośrednictwem strona skarżąca neguje nie przeprowadzenie przez Sąd niższej instancji dowodu z zeznań M. S. w charakterze strony.

W warunkach , gdy z woli ustawodawcy dowód taki ma charakter subsydiarny , a bank nie wskazał rzeczowych argumentów przeciwko ocenie Sądu Okręgowego , że wszystkie istotne dla oceny roszczeń poddanych pod osąd w sprawie fakty możliwe były do ustalenia na podstawie powołanych przez strony dowodów z dokumentów , prowadzenie tego dowodu osobowego było zbędne.

Z tych przyczyn Sąd Odwoławczy, podzielając w tym zakresie ocenę Sądu I instancji, , który wnioski te pominął , ponowione przez apelanta w środku odwoławczym oddalił

/ por. zapis dźwiękowy rozprawy apelacyjnej z dnia 26 czerwca 2025 minuty 17-18 , zapis skrócony k. 342 v akt /.

Nie ma racji także skarżący bank gdy podnosi zarzut naruszenia art. 156 ¹ i 156 ² kpc w sposób wskazany w jego motywach.

Możliwość zakwalifikowania wskazanych wyżej postanowień umowy z dnia 25 marca 2008r jako abuzywnych w rozumieniu art. 385 ¹ §1 kc nie mogła być nieznana powodowi , skoro sam taki niedozwolony ich charakter podnosił od początku trwania procesu. Twierdzenie , iż podnoszony błąd proceduralny Sądu miał polegać na niepełnym poinformowaniu M. S. o rozliczeniowych skutkach ewentualnego uznania umowy kredytowej za nieważną, także nie jest uzasadnione albowiem już w piśmie reklamacyjnym kredytodawca domagał się przeprowadzenia takiego wzajemnego rozliczenia / będąc już wówczas zawodowo reprezentowanym / , a przy tym powoływał się na nieważność umowy , także z powodu niedozwolonego charakteru części jej postanowień .

Uznanie , że żaden z zarzutów procesowych i dotyczących ustaleń , na których opiera się konstrukcja apelacji (...) Bank (...) S.A. nie są uzasadnione, ma ten skutek , iż ustalenia dokonane przez Sąd I instancji jako prawidłowe , Sąd II instancji przyjmuje za własne.

Wymagają one uzupełnienia tylko o wskazane wyżej okoliczności , zaistniałe już na apelacyjnym etapie sporu stron, a związane ze sformułowanym przez bank na tym etapie , po raz pierwszy stanowczym i poprzedzonym wezwaniem do zapłaty świadczenia pieniężnego przez powoda , skutkującym stanem wymagalności wierzytelności byłego kredytodawcy ; zarzutami materialnym i procesowym potrącenia wierzytelności wzajemnej wobec objętej roszczeniem pieniężnym zgłoszonym w pozwie M. S. (1) wobec banku.

Ich ponawianie w tym miejscu nie jest celowe.

W odwołaniu się do faktów ustalonych w sprawie , w tym tych o które Sąd Odwoławczy uzupełnił okoliczności skonstatowane przez Sąd niższej instancji ,

nie można podzielić także żadnego ze sformułowanych przez stronę pozwaną zarzutów materialnych.

Na wstępie ich oceny należy zwrócić uwagę , że przepisy art. 385 ¹ i następnych k.c. dotyczące niedozwolonych postanowień umownych, mają charakter szczególny w stosunku do tych norm kodeksu cywilnego , na podstawie których można ustalić nieważność czynności prawnej , jako niezgodnej z ustawą lub zasadami współżycia społecznego. /art. 58 §1 i 2 kc /.

Stanowią one implementację w polskim prawie postanowień Dyrektywy nr 93/13/EWG w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich. Sądy krajowe, stosując prawo wewnętrzne, zobowiązane są tak dalece, jak jest to możliwe, dokonywać ich wykładni w świetle brzmienia i celu Dyrektywy, tak by osiągnąć przewidziany w niej rezultat, a zatem zastosować się do art. 288 akapit trzeci Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej

/por. wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 13 VI 2016 r., C-377/14./.

Przewidziana przez art. 385 ¹kc sankcja bezskuteczności wobec konsumenta niedozwolonego postanowienia umownego ma dla jego interesu i pozycji wobec drugiej – silniejszej strony kontraktu - działanie ochronne. Na jej podstawie konsumenci [ w rozpoznawanej sprawie taki status powoda w relacji umownej z bankiem nie był kwestionowany ] są chronieni przed upadkiem całej umowy. Co więcej, mogą również [czego w rozstrzyganym sporze powód nie uczynił ], zrezygnować z przysługującej im ochrony prawnej przed nieuczciwymi postanowieniami umowy, co spowoduje , że to oni decydują o tym , czy ich interes przemawia dostatecznie za tym , że pomimo abuzywności niektórych spośród postanowień, umowa będzie nadal obwiązywać.

Wbrew rozbudowanej redakcyjnie argumentacji strony pozwanej, Sąd I instancji nie popełnił zarzucanych mu błędów zastosowania art. 385 ¹ §1 i 2 kc , trafnie przyjmując abuzywność , wskazanych wyżej postanowień umowy stron, w szczególności tych , określających sposób waloryzacji /przeliczenia / waluty szwajcarskiej na polską i odwrotnie,[ klauzula indeksacyjna ] , przy zastosowaniu kursu waluty szwajcarskiej według Tabeli Kursów obowiązujących u jej poprzednika prawnego (...) Bank SA. [klauzula ryzyka walutowego].

To ten właśnie mechanizm , na zastosowanie którego powód jako klient banku - nie miał żadnego wpływu , ten bowiem był wprowadzony jednostronnie przez kredytodawcę na podstawie stosowanego wzorca umownego, ostatecznie decydował o tym ile pieniędzy zostało ówcześnie M. S. (1) udostępnione oraz w jaki sposób poszczególne raty kapitałowo – kredytowe, także płacone przez powoda , przez większość czasu trwania umowy w złotych , wpływały na rzeczywiste zmniejszenie jego zobowiązania kredytowego.

Taki ich charakter prowadzi do nieważności umowy jako całości albowiem nie może ona nadal funkcjonować , w warunkach uznania tych klauzul za nie wiążące go , jako konsumenta.

Dodać jeszcze należy , iż jak wynika z ustaleń poczynionych w postępowaniu, żadne postanowienie umowne spośród tych , które składały się na mechanizm służący opisanym wyżej przeliczeniom , nie zostało z kredytobiorcą uzgodnione indywidualnie.

W szczególności bank nie dowiódł- mimo , że to na nim spoczywał obowiązek w tym zakresie- faktów pozwalających na wniosek przeciwny. M. S. (1) zaaprobował jedynie wybór gotowego produktu przygotowanego przez przedsiębiorcę.

Dla zrealizowania przesłanki rzeczywistego wpływu konsumenta na treść postanowień umownych nie wystarczy wykazanie, że dowiedział się o treści postanowień [ obu klauzul ] których niedozwolony charakter podnosi, w odpowiednim czasie, a strony prowadziły w tym przedmiocie negocjacje.

Konieczne jest udowodnienie wspólnego ustalenia ostatecznej ich treści w wyniku rzetelnych negocjacji, w ramach których konsument miał realny wpływ na treść określonego postanowienia umownego, chyba że zostało ono sformułowane przez niego i włączone do umowy na jego żądanie.

/ por. w tej materii także judykat Sądu Najwyższego z dnia 10 grudnia 2019r , sygn. akt IV CSK 443/18/.

Takich indywidualnych uzgodnień przed podpisaniem umowy z 25 marca 2008r. nie było, w tym w szczególności w odniesieniu do postanowień określających sposób, w jaki kwota kredytu i sumy rat kapitałowo odsetkowych będą przeliczane z waluty szwajcarskiej na polską i odwrotnie.

W ocenie Sądu II instancji , wbrew argumentacji strony apelującej, Sąd Okręgowy zasadnie przyjął, iż kwestionowane przez powoda postanowienia umowne dotyczyły świadczenia głównego stron.

Po wahaniach w orzecznictwie sądowym w chwili obecnej za utrwalone należy przyjmować zapatrywanie o takim charakterze mechanizmu przeliczeniowego w m. in. kredytach indeksowanych walutą obcą .

/ por. powołane jedynie przykładowo wyroki Sądu Najwyższego: z 4 kwietnia 2019 r., sygn. III CSK 159/17, z 9 maja 2019 r., sygn. I CSK 242/18 i z 11 grudnia 2019 r., sygn. V CSK 382/18./

Obowiązek zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu w oznaczonych terminach spłaty , stanowi główne świadczenie kredytobiorcy. Natomiast klauzula według której dochodzi do przeliczenia dokonywanych przez niego wpłat rat na walutę obcą [ w tym przypadku na franka szwajcarskiego ] wpływa na wysokość tego świadczenia. To z zastosowania tego mechanizmu wynika to , w jakiej wysokości świadczenie główne ma być spełnione, co tym bardziej upewnia poprawność takiej jej kwalifikacji.

Wobec powyższego poddanie ich kontroli pod kątem abuzywności było możliwe tylko pod warunkiem, że nie zostały sformułowane w sposób jednoznaczny , a zatem jeżeli nie zostały wyrażone prostym i zrozumiałym językiem , nie spełniając tym samym wymogu przejrzystości materialnej wynikającej z art. 4 ust. 2 oraz art. 5 dyrektywy nr 93/13/ EWG.

Jak wyjaśnił TSUE w wyroku z dnia 20 września 2017 r. w sprawie o sygnaturze C - 186/16, wymóg wyrażenia warunku umownego prostym i zrozumiałym językiem oznacza, że warunek ten musi zostać zrozumiany przez konsumenta zarówno w aspekcie formalnym i gramatycznym, jak i w odniesieniu do jego konkretnego zakresu, tak aby właściwie poinformowany , przy tym jako osoba dostatecznie uważna i rozsądna , mógł nie tylko dowiedzieć się o możliwości wzrostu lub spadku wartości waluty obcej, ale również miał realną możliwość oszacowania konsekwencji ekonomicznych takiego potencjalnego następstwa dla swoich zobowiązań finansowych.

Zdaniem Sądu II instancji, ustalenia faktyczne poczynione w postępowaniu nie dają dostatecznych podstaw do uzasadnionego przyjęcia, iż w momencie zawierania umowy M. S. (1) miał możliwość uzyskania pełnego rozeznania co do wysokości świadczenia, które będzie miał obowiązek spełnić oraz co do ryzyka zmiany kursu waluty w przyszłości i wpływu tej zmiany na rzeczywiste saldo wieloletniego zobowiązania kredytowego, przekładające się wprost na jego sytuację ekonomiczną , w dającym się przewidzieć realnie okresie , zważywszy , iż miał związać się z bankiem węzłem obligacyjnym na okres trzydziestu lat.

W szczególności brak było, w dniu zawierania umowy, możliwości ustalenia wysokości zobowiązania ratalnego zobowiązanego wobec banku , / rat kapitałowo - odsetkowych / albowiem wysokość ta zależna była od danych zamieszczonych w nieokreślonej w umowie Tabeli Kursów ,stosowanej przez poprzednika prawnego strony pozwanej .

Przy tym sposób zamieszczania w niej tych danych także był pozostawiony wyłącznej decyzji banku. Klient nie miał możliwości ich sprawdzenia ani tym bardziej jakiegokolwiek wpływu na ich rzeczywistą wysokość. Tym samym warunek jednoznaczności klauzuli kursowej, a co za tym idzie klauzuli ryzyka kursowego nie został w umowie stron spełniony.

/ por. w tej materii także stanowisko SN zawarte w judykacie z 19 kwietnia 2021r., sygn. III CSK 159/17/.

Okoliczności ustalone w sprawie nie pozwalają na potwierdzenie , iż kredytobiorca został, przed podpisaniem umowy w sposób jasny , możliwie pełny i zrozumiały poinformowany o ryzyku walutowym, związanym z możliwością niekorzystnych zmian kursu franka szwajcarskiego wobec złotego w czasie .

Przy tym nie można uznać, że obowiązek ten został spełniony poprzez bank, który poprzestał na ogólnym pouczeniu o możliwości wzrostu kursu w czasie trwania umowy i wynikającym stąd ryzyku walutowym , co miało potwierdzać blankietowe oświadczenie podpisane przez powoda . Dodać do tego należy , iż dla potwierdzenia wypełnienia przez bank obowiązków informacyjnych dotyczących ryzyka kursowego nie jest wystarczające odebranie od konsumenta standardowego oświadczenia, że o takim ryzyku został poinformowany.

/ por. w tej materii także wyrok SN z 27 listopada 2019r., sygn. II CSK 483/18 /.

Zgodnie z aktualnie obowiązującą w judykaturze wykładnią art. 385 ¹ §1 k.c. nie budzi wątpliwości, że postanowienia umowy, które określają zasady przeliczenia kwoty udzielonego kredytu na złotówki przy wypłacie kredytu, a także spłacanych rat na walutę obcą, pozwalające bankowi swobodnie kształtować kurs waluty obcej, mają charakter niedozwolonych.

/ por. wskazane tylko ilustracyjnie orzeczenia SN z 27 lutego 2019 r. sygn. II CSK 19/18 i z 29 października 2019 r. sygn. V CSK 382/18/

Klauzule takie mają charakter abuzywny, gdyż kształtują prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami i rażąco naruszają jego interesy. Przy czym sprzeczność z dobrymi obyczajami i naruszenie tych interesów polega w tym wypadku na uzależnieniu wysokości świadczenia banku i konsumenta od swobodnej decyzji silniejszej strony stosunku zobowiązaniowego / przedsiębiorcy/.

/ por. tylko ilustracyjnie wyroki SN z 13 grudnia 2018 r., sygn. V CSK 559/17 i z 11 grudnia 2019 r., sygn. akt V CSK 382/18/.

Nie ma znaczenia dla oceny niedozwolonego charakteru tych postanowień to, w jaki sposób umowa w rzeczywistości była wykonywana i jak , po jej podpisaniu, zmieniała się jej treść.

Ocena, czy postanowienie umowne jest niedozwolone dokonywana jest bowiem według stanu z chwili zawarcia umowy

/ por. także uchwalę[ 7] Sądu Najwyższego z dnia 20 czerwca 2018 r., sygn. III CZP 29/17/.

Przechodząc do oceny skutków niedozwolonego charakteru tych postanowień , wskazać na wstępie należy , iż zgodnie z treścią uchwały SN z dnia 7 maja 2021 sygn. III CZP 6/21 , której stanowisko Sąd II instancji, w składzie rozpoznającym sprawę podziela, niedozwolone postanowienie umowne jest od początku, z mocy samego prawa, dotknięte bezskutecznością na korzyść konsumenta, który ewentualnie może udzielić następczo świadomej i wolnej zgody na to postanowienie i w ten sposób przywrócić mu skuteczność z mocą wsteczną.

W rozpoznawanej sprawie , o czym była już uprzednio mowa , stanowisko powoda od początku sporu było jednoznaczne co do tego, iż nie jest zainteresowany , w warunkach abuzywności części postanowień, w utrzymaniu w dalszym ciągu umowy jako obowiązującej pomiędzy stronami.

Eliminacja postanowień zakwestionowanych przez M. S. (1) z umowy powoduje brak możliwości określenia mechanizmu oznaczenia wysokości świadczenia jakie konsument - kredytobiorca - ma otrzymać od drugiej strony- jak w rozstrzyganej sprawie w złotówkach - po przeliczeniu według kursu / ceny / kupna waluty szwajcarskiej , a następnie spełnić na rzecz banku świadczenia złotówkowe , określane w odwołaniu się do kursu sprzedaży waluty szwajcarskiej przez bank.

Zgodnie ze stanowiskiem TSUE , wyrażonym w motywach wyroku z dnia 3 października 2019r sygn. C – 260/18 , postanowienie art. 6 ust. 1 Dyrektywy 93/13 , należy wykładać w ten sposób [a jest to wykładania, którą Sądy krajowe muszą brać pod uwagę przy rozstrzyganiu indywidualnych spraw, są bowiem nią związane ], iż stoi ono na przeszkodzie wypełnianiu luk w umowach spowodowanych eliminacją klauzul uznawanych za niedozwolone , wyłącznie na podstawie przepisów krajowych o charakterze ogólnym, nie będących przepisami dyspozytywnymi lub takimi , które będą mieć zastosowanie dlatego , że strony umowy wyrażą na to wolną i uświadomioną zgodę.

Takiej regulacji ,[ jak dotąd] w polskim porządku prawnym brak.

Uznając , z tych powodów , za niezasadne kolejne zarzuty materialne strony pozwanej naruszenia art. 358 §2 kc oraz art. 69 ust. 3 ustawy prawo bankowe oraz kolejnych wskazanych przez apelanta poprzez ich niezastosowanie , które apelujący bank wywodził właśnie z oceny o możliwości wypełnienia powstałych w ten sposób luk w umowie stron, postanowieniami wynikającymi z innych norm prawa krajowego wskazujących na możliwość odwołania się do średniego kursu złotówki do franka szwajcarskiego , publikowanego przez Narodowy Bank Polski, dodać także należy , iż

nie można w sposób usprawiedliwiony przyjmować , że wolą stron w marcu 2008 r było zawarcie umowy kredytu indeksowanego walutą szwajcarską , bez mechanizmu waloryzacji wzajemnych świadczeń, na podstawie kursów złotego i franka , przy równoczesnym pozostawieniu wskaźnika LIBOR stosowanego tylko w kredytach walutowych oraz waloryzowanych do takiego zagranicznego pieniądza.

Analiza treści pozostałych postanowień umownych w tym w szczególności tych , które określały sposób wypłaty kwoty kredytu i warunki jej spłaty , takiemu zamiarowi w sposób nie budzący wątpliwości zaprzecza , by przypomnieć również sposób określenia wysokości należności odsetkowej i sposobu jej wyrażenia.

Skoro tak , to uzasadnionym jest wniosek ,iż tego rodzaju zabiegi uzupełniania powstałych luk , mające polegać na utrzymaniu umowy w mocy , przy wyeliminowaniu jedynie postanowień składających na mechanizm przeliczenia według danych dotyczących wzajemnych relacji kursowych , na możliwość sięgnięcia po które starała się wskazywać w czasie trwania postępowania rozpoznawczego strona pozwana, są - szczególnie przy stanowczym, zrelacjonowanym wyżej stanowisku procesowym powoda - niedopuszczalne - skoro prowadziłoby to , do tak znacznego przekształcenia umowy, iż wywołałoby skutek nie dający się pogodzić z charakterem stosunku prawnego nawiązanego przez strony.

Nie dałoby się takiego przekształcenia stosunku umownego pogodzić także z celem w jakim zobowiązanie kredytowe było przez konsumenta wówczas zaciągane.

M. S. (1) chciał otrzymać od banku nie walutę obcą ale kwotę wyrażoną w złotych polskich z przeznaczeniem na zakup lokalu mieszkalnego K. przy ul. (...).

Wszystko to prowadzi do wniosku , wbrew odmiennemu stanowisku strony pozwanej , zgodnie z którym Sąd I instancji nie popełnił zarzucanych mu błędów wykładni i subsumpcji dotąd omówionych norm materialnych, uznając żądanie ustalenia nieważności umowy kredytowej z 25 marca 2008r za uzasadnione.

Odeprzeć wobec tego należy , jako chybiony, kolejny zarzut tego rodzaju w ramach którego apelujący bank zakwestionował zastosowanie przez Sąd Okręgowy dla oceny roszczenia pieniężnego powoda art. 410 §1 i 2 kc w zw z art. 405kc.

W warunkach, gdy podnoszonego błędu upatrywał jedynie w tym , iż umowa stron nie może być uznana za nieważną w całości ,[ a wobec tego bank nie jest zobowiązany do zwrotu świadczenia pieniężnego objętego żądaniem zapłaty ] , wystarcza wskazać , że przepisy te zostały zastosowane prawidłowo. Stanowią one bowiem podstawę potwierdzenia istnienia po stronie kredytodawcy obowiązku zwrotu tego świadczenia , które stanowiło sumę zapłaconych przez M. S. kwot świadczonych w wykonaniu zobowiązania wynikającego z umowy. Były to świadczenia , które ab initio nie miały ważnej podstawy. /condictio sine causa/.

Nie ma racji strona pozwana podnosząc zarzuty materialne, za pośrednictwem których kwestionuje stanowisko prawne Sądu I instancji w odniesieniu do zarzutu zatrzymania.

Zarzut ten jest merytorycznie nieuzasadniony.

Zgodnie z najnowszym orzecznictwem TSUE służącym wykładni Dyrektywy 93/13/ EWG , bank- przedsiębiorca- w warunkach potwierdzenia abuzywności postanowień wzorca , który stosuje w relacjach umownych z klientami mającymi status konsumentów , gdy umowa z tej przyczyny zostaje uznana za nieważną , może domagać się skutecznie , w ramach wzajemnych rozliczeń stron , zwrotu jedynie kwoty odpowiadającej udzielonemu kapitałowi.

/ por. jedynie ilustracyjnie orzeczenie TSUE z dnia 11 grudnia 2023 , sygn. C- 756/22 – powołane za zbiorem Lex-el/ .

Powołując się na mogące być uznane za ukształtowane najbardziej aktualne orzecznictwo SN , co do merytorycznej zasadności takiego zarzutu w tzw. „ sprawach frankowych „ /por. spośród kilku , stanowisko SN zawarte w judykatach z dnia 12 września 2024, sygn. I CSK 4015/23 i z dnia 24 października 2024r , sygn. I CSK 2443/24 – obydwa powołane za zbiorem Lex / , które Sąd Apelacyjny, w składzie rozpoznającym sprawę podziela ; przyjąć należy , iż w sytuacji gdy strona sporu , szczególnie bank – przedsiębiorca - w relacji z konsumentem , może skutecznie powołać zarzut potrącenia wierzytelności wzajemnej , wobec pretensji finansowej drugiej strony , nie jest uprawniona do korzystania z zarzutu zatrzymania w powołaniu się , jako na jego źródło , na taką wierzytelność własną.

Nie ma także racji bank, podnosząc zarzut naruszenia przez Sąd I instancji art. 455 kc.

Pomijając podane wcześniej nie do końca zrozumiałe i niespójne z treścią orzeczenia w przedmiocie początkowego terminu płatności odsetek ustawowych od kwoty uznanego za usprawiedliwione w całości roszczenia pieniężnego zgłoszonego przez powoda, wypowiedzi motywacyjne Sądu niższej instancji , zawarte w uzasadnieniu wyroku z 20 lipca 2022r , argumentacja strony pozwanej wspierająca ten zarzut jest chybiona.

Ponownie odwołując się do orzecznictwa TSUE, wykładającego postanowienia Dyrektywy 93/13/EWG powiedzieć należy , że dla możliwości dochodzenia przez konsumentów odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia rozliczeniowego kwalifikowanego jako nienależne , doniosłe jest jedynie to , czy klienci przedsiębiorcy stosującego niedozwolone klauzule umowne , dokonali wezwania do jego dobrowolnej zapłaty.

W konsekwencji zasądzenie kwoty świadczenia pieniężnego dochodzonego w postępowaniu przez M. S. (1) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 13 stycznia 2022r było uzasadnione.

Za takie wezwanie z jego strony skierowane do banku o spełnienie później dochodzonego przed Sądem świadczenia , które ocenił już wówczas jako nienależne była reklamacja na którą strona pozwana odpowiedziała odmownie pismem z dnia 12 stycznia 2022r.

Można zatem w sposób uzasadniony przyjmować , że następca prawny (...) Bank S.A. pozostawał w opóźnieniu w spełnieniu tego świadczenia począwszy od dnia następnego czyli właśnie od 13 stycznia 2022r.

/ por. w tej materii także , wskazany jedynie przykładowo wyrok TSUE z dnia 14 grudnia 2023r , sygn. C- 28/22 w szczególności punkt 71 oraz punkty 83-87 , powołany za zbiorem Lex- el/ .

Z podanych powodów Sąd Apelacyjny stanął na stanowisku , iż żaden z zarzutów na których pozwany bank oparł apelację nie może zostać podzielony jako trafny.

Tym nie mniej Sąd Odwoławczy - rozpoznając w granicach zaskarżenia i w granicach jego podstaw, w dalszym ciągu tę sama sprawę - jest zobowiązany uwzględniać to , co wynika dla oceny poddanego pod osąd w sprawie roszczenia pieniężnego M. S. (1) z faktu- skutecznego w części - a przy tym właściwie podniesionego pod względem formalnym zarzutu potrącenia wierzytelności wzajemnej dokonanego przez bank jeszcze przed wyznaczeniem terminu rozprawy apelacyjnej.

Dla uporządkowania oraz zachowania zwięzłości dalszej części wypowiedzi , przypomnieć ponownie należy , iż zgodnie z wypowiedziami orzeczniczymi TSUE wykładającymi art. 6 ust. 1 i 7 ust. 1 Dyrektywy nr 93/13/ EWG , którymi Sąd Apelacyjny jest związany, bank- przedsiębiorca stosujący wobec klienta – konsumenta wzorce umowne zawierające niedozwolone postanowienia , może skutecznie domagać się – w ramach rozliczeń finansowych opartych na umowie kredytowej uznanej -z tej przyczyny za nieważną w całości - tylko zwrotu świadczenia , które spełnił wobec konsumenta udostępniając mu kapitał .

Skoro tak , to zważywszy na to jaką kwotę strona pozwana objęła swoim- skierowanym do M. S. wezwaniem do zapłaty z dnia 31 lipca 2024r , a następnie materialnym oświadczeniem o potrąceniu wierzytelności wzajemnych z pretensją finansową kredytobiorcy stwierdzoną nieprawomocnie w punkcie II sentencji wyroku objętego kontrolą instancyjną a w tym jakie były ich źródła / por. k. 308 i 313 akt /o skuteczności zarzutu potrącenia można zasadnie mówić po stronie banku tylko w odniesieniu do kwoty 210 000 złotych , odpowiadającej / niespornie miedzy stronami / udzielonemu kapitałowi.

Ale nie tylko nie objęcie skutkiem wynikającym z potrącenia wierzytelności z tytułu - jak to zostało ujęte przez stronę pozwaną - „ urealnienia wysokości świadczenia Banku” jest przyczyną dla której jego żądanie takiej zmiany wyroku z 20 lipca 2022r w wyniku której roszczenie pieniężne oponenta procesowego ma podlegać oddaleniu w całości , jest nieuzasadnione.

Oto bowiem w swoim stanowisku [ na co zasadnie zwraca uwagę powód w piśmie procesowym z dnia 8 listopada 2024 / k. 317-319 akt / bank pomija to ,iż wierzytelność pieniężna M. S. (1) z którą dokonał potrącenia wierzytelności z tytułu kapitału , obejmowała także odsetki ustawowe za opóźnienie od kwoty 207 325, 12 zł za okres od 13 stycznia 2022r do dnia zapłaty.

Skoro tak , to uwzględniwszy wynikający z art. 499 kc wsteczny skutek potrącenia [ liczony od daty wymagalności wierzytelności banku w kwocie 210 000zł ] ma to następstwo , iż rozmiar ilościowy wierzytelności powoda zamyka się wielkością 268 948, 97 zł. Składają się na nią kwoty 207 325 , 12 zł [ należność główna ] oraz 61 623, 85 zł [odpowiadająca odsetkom ustawowym za opóźnienie od tej kwoty za okres pomiędzy 13 stycznia 2022r i 22 sierpnia 2022r.]

Sad Odwoławczy przy tym wskazuje , iż ustalając jej wysokość, skorzystał z kalkulatora odsetek ustawowych za opóźnienie ze strony internetowej (...).

Dokonując potrącenia , w sytuacji gdy strona pozwana nie oponowała stanowisku powoda , który podnosił , że w pierwszej kolejności należy dokonać go w odniesieniu do tej należności odsetkowej wobec wierzytelności banku , Sąd Odwoławczy stosując art. 451 kc, stanął na stanowisku , iż M. S. (1) nadal , już po materialnym skutku potrącenia dokonanego przez bank , dysponuje [ nadal ] wobec strony przeciwnej wierzytelnością pieniężną w kwocie 58 948, 97 zł / bez odsetek / a suma ta wyczerpuje należne od strony pozwanej świadczenie tego rodzaju . Wniosek taki ma podstawę w wyliczeniu [ 268 948, 97 zł – 210 000zł ]

Taka też kwotę , zmieniając punkt II sentencji wyroku Sądu niższej instancji, zasądził na jego rzecz.

Ponieważ ocena tego zarzutu banku była możliwa przez Sąd II instancji tylko wobec złożenia przezeń apelacji a przy tym , w jego częściowym uwzględnieniu doszło jednak do zmiany objętego nią wyroku Sądu Okręgowego, na podstawie art. 386 §1 kpc , Sąd Odwoławczy uznał , że właściwą formułą orzeczenia będzie stwierdzenie, iż apelacja banku podlega oddaleniu w pozostałej części- na podstawie art. 385 kpc [ jakkolwiek żaden z zarzutów w jej ramach sformułowanych nie został oceniony jako usprawiedliwiony]

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd II instancji orzekł na podstawie art. 100 kpc w zw. z art. 391 §1 kpc w ramach zastosowania którego ocenił , że to strona pozwana jest zobowiązana zwrócić powodowi całość poniesionych przez niego kosztów postępowania przed Sądem II instancji.

Skorzystanie przez bank z zarzutu potrącenia wierzytelności wzajemnej nie może bowiem oznaczać , że oponent procesowy może być uznany za podmiot przerywający spór , chociaż w wymiarze treści orzeczenia, doszło do częściowego oddalenia powództwa.

Kwota należna M. S. (1) od strony pozwanej , odpowiadając wynagrodzeniu jego pełnomocnika – radcy prawnego stanowiąc pochodną wskazanej w środku odwoławczym wartości przedmiotu zaskarżenia , została ustalona na podstawie §2 pkt 7 w zw. z §10 ust. 1 pkt 2 Rozporządzenia MS w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 [jedn. tekst DzU z 2018 poz. 265].

Sąd Odwoławczy zasądził tę należność wraz z odsetkami , będąc do tego obowiązany z urzędu na podstawie art. 98 §1 ¹ kpc w zw. z art. 391 §1 kpc / pkt 3 sentencji uzasadnianego wyroku/