Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Krakowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 lipca 2024 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSA Grzegorz Krężołek

Protokolant: Katarzyna Mitan

po rozpoznaniu w dniu 9 lipca 2024 r. w Krakowie na rozprawie

sprawy z sprawy z powództwa F. W., K. W. i P. W. jako następców prawnych A. W. (1)

przeciwko Ubezpieczeniowemu Funduszowi Gwarancyjnemu w W.

o zapłatę

na skutek apelacji strony powodowej

od wyroku Sądu Okręgowego w Nowym Sączu

z dnia 10 czerwca 2021 r. sygn. akt I C 1100/18

1.  zmienia punkt IV sentencji zaskarżonego wyroku w ten tylko sposób , że wskazaną w jego punkcie I datę „10 czerwca 2021r.” zastępuje datą „7 września 2018r.”;

2.zasądza od strony pozwanej na rzecz następców prawnych A. W. (1): F. W., K. W. i P. W. kwoty po 1350 zł / tysiąc trzysta pięćdziesiąt złotych / z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od uprawomocnienia się orzeczenia którym je zasądzono do dnia zapłaty, tytułem kosztów postępowania apelacyjnego;

3.nakazuje ściągnąć od Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Nowym Sączu kwotę 5130 złotych , tytułem opłaty sądowej od apelacji.

Sygn. akt : I ACa 2180/22

UZASADNIENIE

W częściowym uwzględnieniu roszczeń wyrównawczych powódki A. W. (1) skierowanych przeciwko Ubezpieczeniowemu Funduszowi Gwarancyjnemu w W., w ramach których domagała się zasądzenia zadośćuczynienia za doznaną krzywdę oraz świadczeń rentowych z z tytułu zwiększonych potrzeb , które były konsekwencjami ciężkich obrażeń ciała jakich poszkodowana doznała w wypadku komunikacyjnym do którego doszło w dniu 17 listopada 2016r , w N. , kiedy została potrącona na przejściu dla pieszych przez prowadzącego samochód Ł. J., odpowiedzialność kompensacyjną za które strona pozwana przyjęła wypłacając w postępowaniu likwidacyjnym część dochodzonych obecnie należności, Sąd Okręgowy w Nowym Sączu, wyrokiem z dnia 10 czerwca 2021r :

-zasądził od pozwanego Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego w W. na rzecz powódki A. W. (1) kwotę 700.000 zł tytułem zadośćuczynienia, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 10 czerwca 2021 roku do dnia zapłaty[ pkt I ];

- zasądził od pozwanego Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego w W. na rzecz powódki A. W. (1) rentę w kwotach po 961,40 zł miesięcznie płatną do 10-tego dnia każdego następującego po sobie miesiąca za okres od 1.03.2017r do 30.06.2021 r. z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od 11 – tego dnia każdego następującego po sobie miesiąca, począwszy od dnia 18 listopada 2018r [ pkt II];

- zasądził od strony pozwanej na rzecz powódki rentę w kwotach po 14.483,40 zł., płatną do 10-tego każdego następującego po sobie miesiąca począwszy od 1 lipca 2021 roku z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 11 – tego dnia każdego następującego po sobie miesiąca , liczonymi od dnia 18.11.2018 r.[ pkt III];

- oddalił powództwo w pozostałym zakresie [ pkt IV ] ;

- nakazał ściągnąć od pozwanego Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Nowym Sączu kwotę 44.267 zł, tytułem opłaty od uwzględnionego roszczenia oraz kwotę 3418 zł, tytułem zwrotu części wydatków [pkt V ] oraz ;

-zasądził od pozwanego Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego w W. na rzecz powódki A. W. (1) kwotę 10.800 zł , tytułem zwrotu kosztów procesu[ pkt VI sentencji wyroku ].

Sad Okręgowy ustalił następujące fakty istotne dla rozstrzygnięcia :

W dniu 17 listopada 2016 r. w N., Ł. J., kierując samochodem osobowym marki M. o nr rej. (...) , umyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym w ten sposób, że znajdując się w stanie po użyciu alkoholu - przy zawartości 0,10 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu oraz kierując pojazdem bez wymaganych uprawnień, przemieszczając się ulicą (...) w kierunku Ronda (...), zbliżając się do wyznaczonego przejścia dla pieszych zaniechał należytej obserwacji drogi przed pojazdem i nie zwiększył uwagi w stopniu umożliwiającym odpowiednio szybkie reagowanie , doprowadził do potrącenia przechodzącej przez jezdnię A. W. (1), która doznała obrażeń ciała w ciała realnie zagrażających jej życiu w rozumieniu art. 156§ 1 pkt 2 k.k. Kierowcę oskarżono o popełnienie przestępstwa z art. 177§ 2kk.

Ł. J. prowadził samochód M. M. (1) nr rej. (...) swojej własności, nie posiadając ubezpieczenia OC.

Wyrokiem z dnia 17 października 2017r., Sąd Rejonowy w N., w sprawie oznaczonej sygnaturą (...), uznał go za winnego spowodowania tego wypadku.

Bezpośrednio po nim A. W. (1) została przewieziona do Szpitala (...) w N., gdzie była leczona do 18 listopada 2016rz rozpoznaniem: uraz śródczaszkowy, stłuczenie mózgu, stłuczenie płuc, złamanie kości skroniowej prawej, złamanie łuku jarzmowego po stronie prawej, złamanie wyrostka stawowego S1 po stronie lewej, złamanie kości przyśrodkowej podudzia prawego, zwichnięcie otwarte stawu skokowego prawego, wieloodłamowego złamania kostki bocznej, złamania kłykcia bocznego piszczelowego lewego. W wyniku przeprowadzonej diagnostyki została zakwalifikowana do leczenia operacyjnego — odbarczającej kraniotomii lewostronnej i przekazana do leczenia w Klinice (...) w K..

W okresie od 18 listopada 2016 do 10 stycznia 2017.była leczona w Oddziale (...) tego szpitala. Przyjęta została bezpośrednio z bloku operacyjnego po zabiegu kraniotomii czołowo-skroniowo ciemieniowej z powodu ostrego krwiaka podtwardówkowego. Dnia 25 listopada 2016r wykonano u powódki otwarte nastawienie i zespolenie złamania kłykcia bocznego płytką (...), reinsercję przeszczepu dalszego więzadła LCL i mięśnia dwugłowego śrubą. W dniu 8 stycznia 2017. Odłączono ją od respiratora, intensywnie rehabilitowano oddechowo i biernie ruchowo. A. W. (1) była bez kontaktu, otwierała jedynie oczy.

Poddano ją dwukrotnie konsultacji psychiatrycznej. W takcie pierwszego badania była bez kontaktu, nie odpowiadała na pytania, nie wykonywała poleceń. Nie była w stanie prawidłowo rozumieć kierowanych do niej informacji ani w sposób świadomy i adekwatny podejmować decyzji związanych z jej leczeniem, w tym decyzji o umieszczeniu jej w zakładzie opiekuńczo-leczniczym.

Przy ponownym badaniu w dniu 9 stycznia 2017r., sytuacja nie zmieniła się .Nie była w stanie wyrazić świadomej zgody do umieszczenia w ZOL.

W konsultacji neurologicznej z 8 grudnia 2016 r. stwierdzono: pacjentka nieprzytomna, oddech spontaniczny, lewostronna kraniotomia, zwrot głowy w prawo, zez rozbieżny OL, nie reaguje na ból, źrenice okrągłe reagują bezpośrednio i pośrednio na światło, napięcie mięśniowe obniżone, zniesione odruchy głębokie, bez objawów patologicznych (...) stwierdził śpiączkę mózgową, rozlane uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego.

Dnia 10 stycznia 2017r. powódkę przeniesiono na Oddział; (...) . Była tam leczona do 10 lutego 2017 r. z rozpoznaniem: wieloogniskowe stłuczenie lewej półkuli mózgu.

Po leczeniu szpitalnym poszkodowaną przeniesiono w lutym 2017 r na oddział (...) ośrodka (...) w L..

Na jej pobyt w nim wydatkowano w okresie od lutego 2017 do października 2017 roku kwotę ponad 107.000 zł. Poszczególne rachunki za ten okres to odpowiednio: 12.989,51 zł, 13.280,50 zł, 13.380,22 zł, 15.052,38 zł, 16.420,88 zł, 10.616,27 zł, 12.657,60 zł, 13.180,91 zł.

Od października 2017 do 30 września 2018 powódka przebywała w tym ośrodku na koszt NFZ, ale z uwagi na zasady kontraktowania od października 2018 r powódka- jej rodzina -pokrywała koszty leczenia w tym ośrodku samodzielnie. Osobodzień w ośrodku (...) w L. kosztował 450 zł czyli około średniomiesięcznie 13.725 zł (30 dni lub 31* 450 zł).

Po hospitalizacjach szpitalnych poszkodowana miała odleżyny i przykurcze mięśniowe. Na skutek prowadzonej rehabilitacji w ośrodku w L. jej stan poprawiał się.

Ponadto od stycznia 2018 r. może poruszać palcami, ściskać dłonie najbliższych, wodzić za nimi oczami. Powódka słyszy, reaguje na wydarzenia emocjonalne płaczem. Współpracuje z rehabilitantami, rozpoznaje ich.

Ujawnia symptomy bólu zaciskając lewą stronę twarzy i lewe oko.

Wydalanie przez rurkę jest dla niej niekomfortowe, pojawiają się łzy. Wymaga częstszych hospitalizacji z powodu infekcji oraz leczenia jamy ustnej. Z powodu szczękościsku ma pogryziony język i dziąsła.

Cały czas jest karmiona dojelitowo. Dokarmienie jest w całości refundowane przez NFZ. W ośrodku w (...) razy w tygodniu odwiedza ją mąż i syn. Opowiadają o swoim życiu, pokazują zdjęcia. Podczas ich wizyt powódka się wzrusza.

Odległość między miejscem zamieszkania męża powódki w B. do L. wynosi około 40 km w jedną stronę. Na dojazdy wykorzystywane były dwa różne samochody F. (...) jeden o pojemności 2,5, drugi o pojemności 2,0 spalające 12l/100 km lub 7 l/100 km.

Poza świadczeniami uzyskiwanymi w ośrodku w L., mąż powódki zakupuje osobno kosmetyki, środki higieniczne (sól fizjologiczna 50 zł, balsam przeciwodleżynowy 45 zł, pianka odkażająca do mycia 20 zł, oliwka do masażu 20 zł, (...) 30 zł, (...) 10 zł, (...)15 zł, (...) 42 zł, gaziki 50 zł, 20 zł chusteczki nawilżane, 30 zł ręczniki jednorazowe), wodę do picia za 80 zł miesięcznie.

W ośrodku (...) w L. A. W. (1) poddawana jest też koniecznej, wieloaspektowej rehabilitacji obejmującej: kinezyterapię, masaż autorski wg. metodologii prof. T., refleksoterapii, wibroterapii, ćwiczeniom oddechowym, pionizacji za pomocą stołu, terapii psychologicznej i neuropsychologicznej oraz ćwiczeniom logopedycznym.

Terapia logopedyczna obecnie koncentruje się na masażach mających przywrócić funkcjonowanie aparatu połykania.

Działania psychologiczne skoncentrowane są na zróżnicowanym bodźcowaniu, przy obserwowaniu reakcji pacjenta i próbie określenia stanu płytkiej świadomości. W skali B. powódka została oceniona na „O”. Rehabilitacja i zajęcia logopedyczne i psychologiczne ma zapewnione do godz. 14.

Mąż powódki starał się o jej przyjęcie w ośrodku(...)w K.. Odmówiono mu jednak przyjęcia żony. Ponadto miesięczny koszt takiego pobytu w placówkach w K. to 24.000 zł. Mąż powódki rozpytywał też o możliwość przyjęcia żony do placówek w S. lub T. w N., ale w tych placówkach nie leczą pacjentów z takimi obrażeniami neurologicznymi jak powódka.

A. W. (1) nie pobiera 500+ dla osób niepełnosprawnych.

Z dalszej części ustaleń wynika , iż :

w okresie pandemii synowie i mąż powódki odwiedzali ją rzadziej z uwagi na obostrzenia, przywozili raz w tygodniu potrzebne rzeczy. Aktualnie odwiedzają powódkę, lecz za każdym razem muszą wykonać odpłatny test na COVID wynoszący 390 zł, lub po zaszczepieniu test antygenowy za 70 zł.

Powódka przebyła COVID 19. W okresie ostatniego roku była kilkukrotnie hospitalizowana z uwagi na infekcje. Po każdym pobycie szpitalnym jej ogólny stan fizyczny się pogarszał, miała przykurcze, odleżyny.

W momencie wypadku powódka miała (...) lata. Od 1989 roku jest żoną F. W.. Ma dwóch synów K. W. i P. W..

Leczyła się od 2014 r z powodu boreliozy. Pełniła funkcję opiekuna prawnego swojej upośledzonej siostry. Lubiła prace w ogrodzie. Była osobą religijną. Rodzina powódki żyła bardzo skromnie.

Na skutek zdrowotnych następstw wypadku jest osobą o znacznym stopniu niepełnosprawności. Jest całkowicie niezdolna do pracy, a przed wypadkiem była aktywna zawodowo, pracowała jako sprzątaczka w (...) na ½ etatu z zarobkiem 800 zł miesięcznie. Obecnie wymaga 24 godzinnej opieki.

Od wypadku pobierała rentę ZUS w kwocie 1.540,82 zł z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, w tym 215,84 zł dodatku pielęgnacyjnego. Aktualnie renta ta wynosi 1511,88 zł bez dodatku pielęgnacyjnego.

W dniu 17 lipca 2017 roku biegłe psychiatra i psycholog sporządzając opinię na potrzeby postępowania o jej ubezwłasnowolnienie stwierdziły u powódki rozległe uszkodzenie OUN na skutek przebytego urazu czaszkowo-mózgowego doznanego w wyniku wypadku komunikacyjnego, w konsekwencji którego doszło do poważnych uszkodzeń i zmian pourazowych tego układu, powodujących głęboki stopień zaburzeń poznawczych i motorycznych . Utrzymywał się całkowity niedowład czterokończynowy, niemożność samodzielnego wykonania jakichkolwiek celowych ruchów. A. W. (1) nie nawiązywała kontaktu werbalnego z otoczeniem, brak reakcji na poziomie niewerbalnym. Mimo prowadzonego leczenia i rehabilitacji nie uzyskano znaczącej poprawy. Jej stan był ciężki, nie rokujący uzyskania znaczącej poprawy funkcjonowania. Wymagała wielospecjalistycznej opieki medycznej, pielęgnacyjnej i rehabilitacyjnej w celu nie pogłębiania się konsekwencji doznanego urazu.

Powódka została całkowicie ubezwłasnowolniona. Jej opiekunem prawnym ustanowiono męża F. W.. Opiekun prawny powódki uzyskał zgodę sądu opiekuńczego na zainicjowanie postępowania o zadośćuczynienie, odszkodowanie i rentę oraz odsetek za opóźnienie.

Pismem z dnia 15 maja 2017r. poszkodowana, reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, zgłosiła żądanie wypłaty bezspornej części zadośćuczynienia w wysokości 300.000 zł. Kwotę te strona pozwana wypłaciła pokrzywdzonej. UFG zwrócił też powódce ponad 107.000 zł za pobyt w (...) w okresie od marca do października 2017r.

Decyzją z dnia 23 października 2018r. Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny przyznał jej , począwszy od 1 stycznia 2019r świadczenie rentowe w kwotach po 1.731 zł, na którą składała się kwota 1519 zł za koszty pobytu w ZOL oraz 100 zł za leki i środki higieniczne, 112 zł za dojazdy rodziny do ośrodka w L..

Dokonano też wyrównania renty w wysokości 4.028 zł za okres od 1 marca 2017 do 30 września 2018r oraz w kwocie 5.193 zł za okres od 1 października 2018r 10 do 31 grudnia 2018r.

Postanowieniem z dnia 6 listopada 2018r., Sąd I instancji udzielił poszkodowanej zabezpieczenia roszczenia o rentę z tytułu zwiększonych potrzeb poprzez zobowiązanie strony pozwanej do świadczenia na rzecz powódki renty w kwotach po 13750 zł miesięcznie, począwszy od listopada 2018 r..

UFG systematycznie od listopada 2018 r przekazywał powódce kwoty wynikające z tego orzeczenia , którymi opłacany był jej pobyt w (...) w L..

Sąd Okręgowy ustalił również , że stan zdrowia powódki nie zmienił się od czasu badania psychologiczno-psychiatrycznego z kwietnia 2017 roku. Stan ten to zespół apaliczny. A. W. (1) jest przytomna ale z brakiem świadomości, ma zachowane jedynie reakcje odruchowe. Stan przedłużającej się śpiączki mózgowej nie rokuje korzystnie.

Wszystkie działania rehabilitacyjne mają charakter bierny, trudno mówić o poprawie stanu psychicznego i jakiejkolwiek współpracy ze strony poszkodowanej Stan utrzymującej się śpiączki, brak kontaktu z otoczeniem jest trwałym następstwem ciężkiego i rozlanego urazu mózgowego. Powódka doznała 100% uszczerbku na zdrowiu w związku ciężkimi zaburzeniami psychicznymi i neurologicznymi uniemożliwiającymi samodzielne funkcjonowanie. Wymaga całodobowej, fachowej opieki pielęgniarskiej i rehabilitacji ruchowej, by uniknąć odleżyn i większych przykurczów.

Podczas badania neurologicznego powódka była osobą leżącą, nie nawiązującą kontaktu słownego, nie rozumiejącą poleceń. Oczy otwierała spontanicznie, nie wodziła wzrokiem. Brak było celowanej reakcji na bodźce słowne i ruchowe. Występowało osłabienie odruchów podniebienno - gardłowych, z tendencją do przykurczu mięśni żwaczy, niedowład czterokończynowy znacznego stopnia , ze wzmożonym spastycznym napięciem mięśniowym. Nie kontrolowała zwieraczy.

Proces leczenia powódki można uznać za zakończony. Wymaga opieki w zakresie czynności codziennych takich jak: karmienie i toaleta całego ciała, okresowa wymiana cewnika i gastrostomii, ćwiczeń biernych i profilaktyki przeciw odleżynowej.

Na skutek odniesionych urazów doznała trwałego uszczerbku na zdrowiu wysokości 100%. Jest osobą całkowicie niesamodzielną, wymagającą stałej opieki i pomocy osób drugich. Trwałym następstwem przebytego urazu jest ciężka encefalopatia pourazowa, wynikająca z rozlanego uszkodzenia mózgu. Jej skutkiem jest aktualny stan kliniczny powódki, która jest osobą leżącą, pozostaje praktycznie w stanie śpiączki i bardzo płytkiego kontaktu pozawerbalnego (reaguje uściskiem dłoni na osoby bliskie, okresowo wodzi wzrokiem na nimi).

Oddycha przez rurkę tracheotomijną, karmiona jest przez P.-a. Obecnie poszkodowana nie wykonuje żadnych ruchów dowolnych i celowanych. Otrzymuje żywienie dietą przemysłową, i takiego żywienia wymaga, jest to żywienie refundowane przez NFZ. Leki i środki higieniczne to miesięczny koszt około 500-700 zł.

Na przyszłość mogą pojawić się powikłania w postaci przykurczów, odleżyn, infekcji dróg moczowych i oddechowych.

Stopień nasilenia bólu związany z wypadkiem był największy w chwili wypadku i mógł utrzymywać się przez kilka tygodni.

Optymalny i niezbędny zakres rehabilitacji powódki winien wynosić 5 cykli w tygodniu po 60 minut (ćwiczenia bierne, bierne oddechowe, masaż suchy częściowy). Jest to konieczne w celu utrzymania jej przy życiu, przeciwdziałania pogłębiającym się przykurczom i zanikowi mięśni, przeciwdziałania groźnym powikłaniom układu krwionośnego i oddechowego.

W jej przypadku istotnym jest też zachowanie profilaktyki przeciw odleżynowej. Aktualna rehabilitacja jest prowadzona prawidłowo zgodnie ze stanem zdrowia poszkodowanej. Stan zdrowia wymaga stałej rehabilitacji ponieważ brak regularnej terapii może w tym przypadku doprowadzić do wielu powikłań ze strony układu krążenia czy układu oddechowego co może doprowadzić nawet do śmierci powódki.

Wymaga bezwzględnie leczenia i rehabilitacji w specjalistycznym ośrodku rehabilitacyjnym o profilu neurologicznym takim jak (...) w L. (konieczność 24 godzinnego nadzoru lekarskiego, 24 godzinnego nadzoru pielęgniarskiego, w razie potrzeby konieczność szybkiego dostępu do diagnostyki laboratoryjnej w razie potrzeby konieczność szybkiego dostępu do diagnostyki obrazowej ( RTG USG TK), w razie potrzeby szybki dostęp do konsultacji lekarskich wymaganych u powódki specjalizacji, w razie ewentualnej poprawy stanu powódki możliwość poszerzenia programu rehabilitacji.

Żaden Zakład (...) nie będzie w stanie zapewnić poszkodowanej takich warunków. ZOL nie zapewnia 24 godzinnej opieki lekarskiej, a rehabilitacja jest tam podstawowa bez możliwości korzystania z zabiegów z fizjoterapii.

Ocenę prawną roszczeń kompensacyjnych powódki , które uznał za w znacznym zakresie za uzasadnionej , Sa\ąd I instancji oparł na stwierdzeniach i wnioskach które można podsumować w następujący sposób :

a/ odpowiedzialność Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego w W. za wyrównanie krzywdy i szkody powódki opiera się na samodzielnej podstawie, określonej w ustawie z dnia 23 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 ze zm.).

Zgodnie z art. z art. 98 ust 1 pkt 3a tej ustawy do zadań Funduszu należy zaspokajanie roszczeń z tytułu ubezpieczeń obowiązkowych, o których mowa w art. 4 pkt 1 i 2, w granicach określonych na podstawie przepisów rozdziałów 2 i 3, za szkody powstałe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej: w mieniu i na osobie, gdy: posiadacz zidentyfikowanego pojazdu mechanicznego, którego ruchem szkodę tę wyrządzono, nie był ubezpieczony obowiązkowym ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych. Wystąpienie przez poszkodowanego z roszczeniem przeciwko UFG o wyrównanie szkód zarówno na osobie, jak i na mieniu jest skuteczne jedynie wtedy, gdy zostanie wykazane, że szkoda została wyrządzona ruchem pojazdu mechanicznego, którego posiadacz był obowiązany zawrzeć umowę obowiązkowego ubezpieczenia OC, a jednocześnie posiadacz (kierujący) pojazdu jest odpowiedzialny cywilnie za szkodę.

Przesłanki odpowiedzialności kierowcy samochodu , który potrącił na przejściu dla pieszych A. W. (1), Ł. J. określa art. 436 §1 kc.

Zostały one , w świetle ustaleń faktycznych dokonanych w postępowaniu spełnione, a pozwany Fundusz odpowiada za wyrównanie obu rodzajowo uszczerbków powódki albowiem samochód prowadzony przez niego nie był ubezpieczany od odpowiedzialności cywilnej , a kierujący nie miał uprawnień do kierowania nim.

Strona pozwana nie kwestionowała swojej odpowiedzialności co do zasady,

b/ rozważając wysokość należnego pokrzywdzonej zadośćuczynienia za krzywdę, będąca konsekwencją obrażeń ciała jakich doznała na skutek zdarzenia z 17 listopada 2016r w N., w pierwszej kolejności Sąd Okręgowy powołał się na powszechnie aprobowane w ukształtowanym w orzecznictwie sądowym pojęcie krzywdy spowodowanej doznanymi uszkodzeniami ciała oraz na to jak , zgodnie z tym orzecznictwem, powinna być określana suma realizująca kompensacyjną funkcję zadośćuczynienia.

Odnosząc te generalia do faktów ustalonych w postępowaniu , opisujących krzywdę powódki , Sąd I instancji podkreślił , iż w wyniku wypadku doznała bardzo poważnych obrażeń ciała, w szczególności w obrębie głowy na skutek urazu czaszkowo – mózgowego, które skutkują jej trwałym stanem wegetatywnym.

A. W. (1) pozostaje całkowicie sparaliżowana w stanie śpiączki przy jedynie płytkim kontakcie. Nie wykonuje samodzielnie żadnych czynności funkcjonalnych. Leczenie neurologiczne zostało zakończone, a stan , w jakim po nim znajduje się, raczej nie ulegnie zmianie na lepsze.

Rodzina przez umieszczenie jej w specjalistycznej placówce opiekuńczo - rehabilitacyjnej walczy o to aby jej stan się nie pogorszył. Z poszkodowaną nie można nawiązać logicznego kontaktu, chociaż dzięki przeprowadzonej rehabilitacji nawiązuje ona z otoczeniem kontakt pozawerbalny , obserwowany przez najbliższych. Trwały uszczerbek na zdrowiu ofiary wypadku spowodowany jego następstwami wynosi 100 %.

Powódka już nigdy nie będzie mogła się poruszać, normalnie funkcjonować w środowisku, być samodzielną, korzystać z rozrywek, nawiązywać normalnych kontaktów, cieszyć się z życia zawodowego, życia swoich dzieci i wnuków. Już nigdy nie będzie funkcjonowała normalnie tak jak przed wypadkiem. Całe jej dalsze życie będzie spędzała w oderwaniu od rodziny, w specjalistycznej placówce, która walczy by nie pogorszył się komfort jej organicznego funkcjonowania i nie pogorszył stan zdrowia do stopnia zagrażającego życiu.

Do jego końca życia będzie niepełnosprawna ruchowo i niezdolna do normalnego zaspokajania nawet podstawowych potrzeb. Będzie się zmagać z dolegliwościami bólowymi wynikającymi z charakterystyki i następstw urazu, a ból pomimo jej stanu , będzie przez nią odczuwany, co dodatkowo powiększy rozmiar cierpienia.

Zatem jak słusznie wskazano w motywach opisujących przyczyny żądania przyznania zadośćuczynienia w kwocie 1 000 000zł,, przypadek A. W. (1), gdy chodzi o rzeczywisty rozmiar krzywdy i trwałość jej odczuwania, jest przypadkiem skrajnym, granicznym, który uzasadnia przyznanie tego świadczenia na wysokim poziomie.

Sąd zwrócił także uwagę na to ,iż krzywda psychiczna powódki aktualnie jest trudna do oceny, bowiem nie nawiązuje ona logicznego kontaktu. Nie wiadomo czy zdaje sobie sprawę ze swojej obecnej sytuacji. Niemniej jednak skutki powypadkowe dla jej zdrowia są tak dramatyczne, bez możliwości jakiejkolwiek zmiany na lepsze, że niewątpliwie jej krzywda psychiczna jest również olbrzymia.

Nieodwracalność stanu poszkodowanej , wyniszczenie organizmu, życie w pozycji leżącej, który stwarza ryzyko dalszych powikłań ortopedycznych i oddechowych, funkcjonowanie przy pomocy innych , w wyspecjalizowanej placówce , bez stałej dostępności do bliskich również potęguje jej krzywdę.

Wszystkie te okoliczności uzasadniają ocenę zgodnie z którą , kwotą właściwie wypełniającą kompensacyjną funkcję zadośćuczynienia , w przypadku powódki jest 1 000 000 złotych.

Po uwzględnieniu tego , że strona pozwana dotąd wypłaciła pokrzywdzonej z tego tytułu sumę 30 000 złotych, A. W. (1) należna jest suma uzupełniająca z w wysokości 700 000 złotych , której zasadnie dochodziła w procesie,

c/ oceniając żądanie zasądzenia odsetek ustawowych od tego świadczenia, Sąd Okręgowy uznał , iż jest ono uzasadnione jedynie w części, a to od daty wyrokowania o tym świadczeniu tj. od 10 czerwca 2021r do dnia zapłaty.

Formułując taki wniosek stanął na stanowisku , iż w warunkach gdy o wysokości tego świadczenia kompensacyjnego orzekł dopiero w wyroku, na podstawie stanu rzeczy opisującego krzywdę A. W. (1) z chwili zamknięcia rozprawy , przyznawanie odsetek za opóźnienie od daty wcześniejszej byłoby w rozstrzyganej sprawie nieuzasadnione,

d/ w odniesieniu do żądania przyznania świadczeń rentowych Sąd uznał je za uzasadnione w części i odwołując się do treści art. 444 § 2. k.c. ocenił , że w ramach renty z tytułu zwiększonych potrzeb, strona pozwana powinna zrekompensować poszkodowanej, w formie świadczenia bieżącego , wypłacanego w okresach miesięcznych, kwotę odpowiadającą kosztowi codziennego pobytu w specjalistycznej placówce (...) w L., które średniomiesięcznie, według wyliczeń z pozwu wynosiły 13.750 zł.

Strona przeciwna w postępowaniu kwestionowała potrzebę dalszego pobytu A. W. w tej placówce z uwagi na jej utrwalony stan zdrowia , który kwalifikuje ją do opieki w Zakładzie (...), w którym koszty pobytu są znacznie niższe.

Stanowisko to nie zostało przez Sad niższej instancji podzielone. Uznał on , iż jakkolwiek koszt pobytu w ośrodkach leczniczych ZOL w pobliżu miejsca zamieszkania poszkodowanej, mając na uwadze jej dochody, wynosiłyby około 1500 zł miesięcznie, ale umieszczenie jej tego typu placówce nie byłoby zasadne z uwagi na stan zdrowia oraz mocno ograniczone usługi opiekuńcze, lecznicze, pielęgniarskie i rehabilitacyjne oferowane w tych placówkach, na co szczegółowo zwrócił uwagę biegły rehabilitant w opinii wydanej w ramach postępowania rozpoznawczego.

Tylko w (...) A. W. (1) ma zapewnioną taką opiekę, leczenie i rehabilitację, która przede wszystkim nie pogarsza jej stanu zdrowia, a umożliwia funkcjonowanie w pewnym komforcie -jeśli o takim w przypadku powódki można w ogóle mówić-, bez przykurczów, odleżyn.

Zatem zasadnie pokrywane są koszty pobytu na oddziale rehabilitacyjnym w L., gdzie ma zapewnioną bardzo dobrą opiekę medyczną, terapeutyczną, psychologiczną, logopedyczną oraz rehabilitacyjną. Nawet jeśli stan niepełnosprawności powódki jest utrwalony, to pobyt w (...) w L. wpływa na poprawę jej ogólnej kondycji psychiczno-fizyczno-emocjonalnej .To dzięki pracy personelu tegoż ośrodka zaczęła komunikować się z członkami rodziny w sposób pozawerbalny. Na skutek prowadzonej rehabilitacji w ośrodku w L., od stycznia 2018r., porusza palcami, ściska dłonie najbliższych, wodzi za nimi oczami. Słyszy, reaguje na wydarzenia emocjonalne płaczem. Zasadność leczenia poszkodowanej w takiej formie potwierdził także Zakład Ubezpieczeń Społecznych, który finansował koszty tego pobytu leczenie do końca września 2018r.

W ramach zasądzonego świadczenia z tytułu renty mającej kompensować zwiększone potrzeby w formie świadczenia bieżącego, Sąd I instancji uwzględnił także ,w części, koszt zakupu leków i środków medycznych , a także wydatki na dojazdy najbliższych powódce na odwiedzenie jej w L.. Łącznie była to suma 961,40 zł, miesięcznie na którą składały się:

- koszt dojazdów w kwocie 512 zł miesięcznie oraz koszty leków i środków medycznych 449, 40 zł.

W pozostałym zakresie jako wygórowane , w zakresie dojazdów nie zostały uznane za mogące obciążać stronę przeciwną.

Sąd powołał w uzasadnieniu wyroku szczegółowe uzasadnienie tej odmowy oraz przyczyny które zdecydowały o aprobacie dla kwoty pozostałej części wydatków składających się na należną rentę bieżącą , zasądzoną za kolejne okresy miesięczne, począwszy od 1 lipca 2021r- 14 483, 40 zł [ 13 750 zł + 449,40 zł oraz część wydatków związanych z dojazdami najbliższych w celu odwiedzin ].

Równocześnie uznał , że okresie zamkniętym określonym w żądaniu powódki , należne jest jej świadczenie rentowe w wymiarze miesięcznym , służące wyrównaniu poniesionych kosztów leków i środków medycznych i związanych z dojazdami najbliższych, w łącznej sumie 961, 40 zł [ 449, 40 zł + 512 zł ] .

Powódka może , w jego ocenie , zasadnie ubiegać się o nie w tym rozmiarze ilościowym za okres pomiędzy 1 marca 2017r i 30 czerwca 2021r,

e/ przyznane świadczenia rentowe , zarówno za okres zamknięty jak i z tytułu renty bieżącej, Sąd I instancji zasądził na rzecz poszkodowanej z ustawowymi odsetkami za opóźnienie , począwszy od dnia 18 listopada 2018r , który był dniem następnym po upływie 30 dni od doręczenia stronie pozwanej odpisu pozwu. [ 17 października 2018r ]. Zwracając uwagę , że roszczenia rentowego A. W. (1) nie zgłosiła wobec Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego wcześniej , aniżeli składając pozew , odwołał się do treści art. 109 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych PBUK i UFG, i argumentował , iż Fundusz jest obowiązany zaspokoić roszczenie w terminie 30 dni, licząc od dnia otrzymania akt szkody od zakładu ubezpieczeń lub syndyka upadłości.

Podstawą rozstrzygnięcia o kosztach procesu i kosztach sądowych były normy art. 98 kpc oraz 113 ust. 1 ustawy O kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Sąd I instancji uznał , iż całością kosztów procesu powinna być obciążona strona pozwana albowiem A. W. (1) wykazała swoje roszczenia w 95 % ich wysokości. Podobnie Fundusz powinien ponieść w całości opłatę sądową od uwzględnionej części roszczeń powódki oraz wydatki związane z postępowaniem ,w sytuacji gdy poszkodowana i pokrzywdzona w wypadku nie miała obowiązku ich pokrywach w jakikolwiek zakresie.

Sąd przedstawił przy tym szczegółowo składowe , które złożyły się na należności kosztowe obciążające stronę bierną procesu.

Apelację od tego orzeczenia złożyła tylko powódka i obejmując jej zakresem punkty I i IV jego sentencji , we wniosku środka odwoławczego domagała się wydania przez Sąd Apelacyjny orzeczenia reformatoryjnego którym świadczenie dodatkowe z tytułu należnego jej zadośćuczynienia za doznana krzywdę zostanie zasądzone wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie nie , jak przyjął to Sąd Okręgowy od daty wyrokowania o nim , do dnia zapłaty ale od dnia 7 września 2018r do dnia zapłaty.

Ponadto strona przeciwna zostanie obciążona kosztami postępowania apelacyjnego.

Apelacja została oparta jedynie na zarzutach materialnych pod postacią naruszenia art. 481 §1 kc , 455kc , art. 817 §1 kc oraz 14 §1 ustawy z dnia 22 maja 2003r O ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych w wyniku którego Sąd Okręgowy nietrafnie uznał, iż należne A. W. (1) świadczenie z tytułu zadośćuczynienia za krzywdę spowodowaną zdrowotnymi następstwami wypadku stały się wymagalne dopiero w dacie wyrokowania o tym świadczeniu.

Zdaniem skarżącej, w okolicznościach faktycznych sprawy taki wniosek nie był uzasadniony albowiem żądanie przyznania tego świadczenia wyrównawczego w kwocie 1 000 000 złotych, zostało zgłoszone Funduszowi w dacie , która uzasadnia przyjęcie , że wymagalność tę tożsamą z początkiem opóźnienia w spełnieniu świadczenia należy łączyć z datą 7 września 2018r , dniem następnym po dacie w której której upłynął trzydziestodniowy termin wypłaty tego świadczenia. Powódka bowiem skierowała do przeciwnika procesowego żądanie jego wypłaty w piśmie z dnia 31 lipca 2018r , odebranym przez stronę pozwaną w dniu 6 sierpnia 2018r.

Już w tej dacie, jak argumentowała dalej apelująca, Fundusz pozostawał w opóźnieniu w spełnieniu tego świadczenia wyrównawczego. Powinien był już wówczas zapłacić całe świadczenie , a nie tylko dowolnie uznaną przez siebie - co jak twierdziła powódka było przejawem „ polityki Funduszu „ kwotę 300 000 złotych.

Już wówczas bowiem rzeczywista, ogromna skala krzywdy , determinowana trwałością następstw zdrowotnych wypadku , którego była ofiarą , mogła być ustalona w ramach postępowania likwidacyjnego.

Autor apelacji akcentował także i to , że w ramach tego postępowania powódkę badali lekarze wskazani przez Fundusz i oni także potwierdzili nieodwracalność u niej skutków zdarzenia drogowego.

Podnosił , iż zgłoszenie żądania zapłaty zadośćuczynienia wobec Funduszu na etapie przed procesowym , miało miejsce w dwa lata po wypadku z listopada 2016r kiedy te trwałe , nieodwracalne następstwa były już pewne co do charakteru i ogromnego w przypadku A. W. rozmiaru.

Wszystko to , tym bardziej , zdaniem skarżącej , uzasadnia wniosek o trafności zarzutów apelacyjnych. Przy przeciwnej ocenie , zyskałoby aprobatę premiowanie stanowiska strony pozwanej, nie spełniającej świadczenia we właściwej wysokości w odpowiednim czasie. Taka właśnie, niczym nieuzasadniona preferencja wynika z treści zaskarżonego punktu I sentencji wyroku Sądu Okręgowego.

Odpowiadając na apelację strona pozwana domagała się jej oddalenia jako pozbawionej uzasadnionych podstaw oraz obciążenia powódki kosztami postępowania apelacyjnego.

Przed rozpoznaniem apelacji , w dniu 27 stycznia 2022r., powódka A. W. (1) zmarła.

Wobec tego faktu Sąd Apelacyjny, postanowieniem z dnia 10 lutego 2022r , zawiesił postępowanie./ k. 456 akt/.

Na wniosek jej następców prawnych – męża F. W. oraz synów K. i P. W. podjął postępowanie w dniu 20 grudnia 2022r i prowadził je w dalszym ciągu z ich udziałem jako spadkobierców zmarłej. / k. 468 akt/.

Zgodnie z aktem poświadczenia dziedziczenia odziedziczyli oni spadek po żonie i matce każdy po 1/3 części.

/ dowód : akt poświadczenia dziedziczenia k. 465 akt, kopia rejestru spadkowego k. 466 akt /

Na podstawie pełnomocnictwa procesowego z dnia 19 września 2022r., spadkobiercy zmarłej na odwoławczym etapie postępowania byli profesjonalnie zastępowani przez tego samego pełnomocnika – adwokata , który uprzednio reprezentował A. W. (1).

Przed przystąpieniem do merytorycznej oceny apelacji , wobec zgonu pokrzywdzonej i poszkodowanej w wypadku z dnia 17 listopada 2016r konieczna jest ocena, czy jej spadkobiercy są uprawnieni do wstąpienia w jej miejsce do postępowania i jak fakt śmierci wpływa na ocenę roszczeń poddanych pod osąd.

W pierwszej kolejności przypomnieć należy , że apelacja od wyroku Sądu Okręgowego w Nowym Sączu z dnia 10 czerwca 2021r., została wniesiona tylko przez A. W. (1), a strona przeciwna nie skorzystała z prawa do zaskarżenia tego orzeczenia.

Zważywszy na zakres zaskarżenia wyznaczającego granice środka odwoławczego [pkt IV i I sentencji ] , te części wyroku Sądu I instancji , które dotyczyły roszczeń o przyznanie świadczeń rentowych z tytułu zwiększonych potrzeb / za zamknięty okres oraz począwszy od 1 lipca 2021r / oraz te , którymi rozstrzygnięto o kosztach procesu pomiędzy stronami oraz o obowiązku Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego zwrotu na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Nowym Sączu części opłaty sądowej od uwzględnionej części roszczeń oraz wydatków związanych z postepowaniem , których powódka - jako zwolniona od kosztów sadowych w całości , nie miała obowiązku ponosić [ pkt V i VI wyroku ] , uzyskały walor prawomocności jeszcze przed zgonem ofiary wypadku.

Wobec tego przedmiotem oceny apelacyjnej Sądu II instancji mogło pozostać tylko roszczenie odsetkowe od zasądzonego w punkcie I wyroku Sądu niższej instancji świadczenia - dodatkowej kwoty 700 000zł zadośćuczynienia za doznaną krzywdę spowodowaną obrażeniami ciała , których A. W. (1) doznała w wypadku.

W ocenie Sądu Apelacyjnego , na podstawie art. 445 §3 kc, roszczenie to , przysługujące dotąd powódce , przekształcając się w dacie zgonu pokrzywdzonej w wierzytelność, weszło w tej formie do masy spadkowej po niej dlatego , że powództwo o nie zostało wytoczone przez żonę i matkę spadkobierców jeszcze za jej życia.

Zatem F. , K. i P. W. byli uprawnieni do udziału w postępowaniu w miejsce zmarłej i popierania środka odwoławczego , który złożyła.

/ por . także w tej materii uwagi w komentarzu do art. 445 kc pod redakcją M. Frasa - wydanie elektroniczne z 2018r a także , wskazane jedynie przykładowo judykaty SN z 19 stycznia 2005, sygn. I CK 641/04, z 27 listopada 2008 , sygn. IV CSK 306/08 i z 24 marca 2011, sygn. I CSK 389/10 - wszystkie powołane za zbiorem Lex /.

Przechodząc do oceny apelacji , przy uwzględnieniu jej zakresu , Sąd II instancji uznaje ją za uzasadnioną , co prowadzi do zmiany objętego nią wyroku Sądu Okręgowego , w sposób wskazany w punkcie 1 sentencji orzeczenia reformatoryjnego.

Zważywszy na to, jakie zarzuty zostały w niej sformułowane dostrzec należy ,że nie zawiera ona zarzutów procesowych ani takich w oparciu o które kwestionowany byłby sposób dokonania przez Sąd Okręgowy ustaleń faktycznych.

Sąd Odwoławczy jest związany zarzutami tej natury , co przy ich braku oznacza , iż jest zobowiązany przyjmować , w ramach oceny objętego apelacją orzeczenia , że Sąd niższej instancji podejmując to rozstrzygnięcie, nie popełnił błędów proceduralnych a fakty doniosłe dla niego ustalił poprawnie.

Dlatego też okoliczności faktyczne ustalone w sprawie Sąd II instancji przyjmuje za własne.

Wymagają one uzupełnienia o okoliczności pomiędzy stronami niesporne , które wynikają z treści dokumentów przedstawionych przez pokrzywdzoną na wstępnym etapie postępowania , a potwierdzających to kiedy, wobec Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego, sformułowała żądanie wypłaty świadczenia wyrównującego krzywdę w kwocie 1000 000zł oraz kiedy wezwanie to strona przeciwna otrzymała.

Uzupełnienie przedstawia się następująco :

- ostatecznie żądanie zapłaty zadośćuczynienia wyrównującego krzywdę powódki sformułowane zostało wobec strony pozwanej w piśmie z dnia 31 lipca 2018r . Pokrzywdzona określiła je na poziomie 1 000 000 złotych z uwagi na bardzo wysoki poziom krzywdy wywołany , już wówczas ustalonymi co do rodzaju a przy tym nieodwracalnymi , trwałymi, konsekwencjami urazów , w tym w szczególności czaszkowo mózgowego , jakich doznała w wypadku. Wezwanie to strona pozwana odebrała w dniu 6 sierpnia 2018r

/ dowód : pismo formułujące ostatecznie wysokość żądanego zadośćuczynienia k. … . , potwierdzenie jego odbioru przez stronę pozwaną k. …../ wpisać /

W świetle dokonanych w sprawie ustaleń faktycznych , w tym uzupełnionych przez Sąd II instancji, podzielić należy sformułowane w apelacji zarzuty materialne.

Sąd Okręgowy, oceniając roszczenie odsetkowe od zasądzonego na rzecz A. W. (1) dodatkowego świadczenia z tytułu zadośćuczynienia za krzywdę [ 700 000zł ] uznał , że jest ono należne od daty wyrokowania.

Jak wynika z motywów tej części orzeczenia ocenił, iż za przyjęciem tej daty jako początkowej naliczenia odsetek ustawowych za opóźnienie w jego spełnieniu przez pozwany Fundusz, przemawia z jednej strony to , że świadczył on na rzecz pokrzywdzonej z tego tytułu przed wytoczeniem powództwa już kwotę 300 000 złotych , a z drugiej to , iż kwota tego świadczenia została ustalona dopiero przez Sąd. Szerzej jednak stanowiska o tym , że dopiero m od tej daty, w zakresie dodatkowego zadośćuczynienia strona pozwana pozostaje w opóźnieniu , nie umotywował.

Zdaniem Sądu II instancji , w okolicznościach faktycznych rozstrzyganej sprawy, pogląd ten nie jest trafny a zarzuty materialne zawarte w apelacji , które stanowią następstwo zapatrywania zgodnie z którym o opóźnieniu w spełnieniu tego świadczenia po stronie UFG należy mówić już z upływem 30 dni od daty doręczenia wezwania do zapłaty zadośćuczynienia w kwocie 1 000 000zł czyli od 7 września 2018r., są usprawiedliwione.

Odwołując się do podzielanych przez Sąd Apelacyjny w składzie rozpoznającym sprawę, stanowisk Sądu Najwyższego zawartych w orzeczeniach z 22 października 2003, sygn. II CK 146/02 , i w szczególności z dnia 18 lutego 2011, sygn. I CSK 243/10 - obydwa powołane za zbiorem Lex - powiedzieć należy na wstępie , że świadczenie z tytułu zadośćuczynienia za krzywdę ma charakter bezterminowy.

Taki jego charakter powoduje , że po bezskutecznym upływie terminu wezwania wierzyciela o jego spełnienie [ zapłatę zadośćuczynienia ] dłużnik popada w opóźnienie, które uprawnia drugą stronę do żądania odsetek [ ustawowych za opóźnienie po myśli art. 481 §1 kc ] za czas tego opóźnienia.

Przy tym termin w którym obowiązany do świadczenia powinien je spełnić może wynikać z przepisu szczególnego , określonego w ustawie albo być następstwem treści art. 455 in fine kc.

Uprawnienie do naliczania odsetek wynika przy tym stąd , iż uprawniony / pokrzywdzony/ nie ma możliwości czerpania korzyści z zadośćuczynienia, jakie mu się należy już w tym terminie, zważywszy na deklaratywny charakter wyroku zasądzającego zadośćuczynienie.

Trzeba przy tym pamiętać , że krzywda wyrównywana tym świadczeniem może mieć charakter dynamiczny i zmieniać się w czasie, co usprawiedliwia także zmienny wymiar świadczenia kompensacyjnego jakim jest zadośćuczynienie.

Ma to tę konsekwencję , iż początek opóźnienia w jego zapłacie może się łączyć z różnymi datami.

Jeżeli powód żąda zapłaty określonej kwoty tytułem zadośćuczynienia z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od konkretnego dnia poprzedzającego dzień wyrokowania, odsetki te powinny być zasądzone od tego dnia, gdy wykaże, że dochodzona suma tytułem zadośćuczynienia pieniężnego rzeczywiście się mu należała od dnia, który wskazał, zważywszy na już wówczas odczuwaną przez niego krzywdę o utrwalonym charakterze.

Jeżeli natomiast dopiero Sad orzekający o zadośćuczynieniu, ustali na podstawie wyników postępowania rozpoznawczego , że suma zadośćuczynienią dochodzona w pozwie była określona w żądaniu właściwie z uwagi na rzeczywisty wymiar krzywdy , o opóźnienieniu po stronie dłużnika świadczenia należy mówic dopiero od daty wyrokowania.

Biorąc pod rozwagę te generalia i odnosząc je do realiów faktycznych rozstrzyganej sprawy wskazać należy , iż jeszcze przed wytoczeniem powództwa pokrzywdzona formułując żądanie wyrównujące krzywdę wobec pozwanego Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego [ w piśmie z dnia 31 lipca 2018r , skutecznie doręczonym stronie pozwanej w dniu 6 sierpnia 2018r ] domagała się tytułem zadośćuczynienia właśnie kwoty 1000 000zł , którą po bez mała trzech latach sporu sądowego [ pozew został wniesiony w dniu 18 września 2018r ] , Sąd I instancji uznał jako właściwie realizującą kompensacyjną funkcję tego świadczenia.

Tylko w drodze uwagi czynionej na marginesie, należy dodać ,że przeprowadzone w postępowaniu rozpoznawczym opinie biegłych neuropsychologa M. O. - G. i neurologa R. C. / k. 191-195 i 218 -219 oraz 231-232 i 261 akt / jedynie potwierdziły niezmienny , istniejący już wcześniej stan wegetatywny poszkodowanej i brak podstaw dla uznania , że ulegnie on z czasem poprawie.

Trzeba przy tym pamiętać także , iż krzywda A. W. (1) , wynikająca z następstw z ciężkiego , nieodwracalnego , uszkodzenia w wypadku Ośrodkowego Układu Nerwowego, spowodowanego urazem czaszkowo mózgowym była ogromna, a przy taka , która z biegiem czasu nie zmniejszała się wobec jej wegetatywnego stanu zdrowia , który pozwalał , przy intensywnej opiece i specjalistycznych zabiegach pielęgnacyjnych i rehabilitacyjnych w ośrodku (...) w L. jedynie na powierzchowny, a przy tym nieświadomy kontakt z odwiedzjącymi ją najbliższymi członkami rodziny, manifestowany tylko przez ruch oczu zaciskanie dłoni oraz ronienie łez.

Nie można też tracić z pola widzenia i nie uwzględniać w ramach przeprowadzanej oceny, że [ co niesporne pomiędzy stronami ] , już w trakcie trwania -postępowania likwidacyjnego , przed wniesieniem pozwu stan zdrowia powódki wynikający z następstw wypadku z 17 listopada 2016r był przedmiotem oceny lekarzy specjalistów zaangażowanych przez pozwany Fundusz.

Także oni, według ówczesnej oceny , uznawali ten stan za bardzo ciężki , w swoich negatywnych następstwach, utrwalony i nieodwracalny.

Taki stan A. W. (1) , jeszcze przed wytoczeniem powództwa , a nawet wezwaniem do zapłaty świadczenia z tytułu zadośćuczynienie we wskazanej wyżej wysokości , bo 17 lipca 2017r ., potwierdzili z punktu widzenia swoich specjalności ,biegli z zakresu psychiatrii i psychologii w swojej opinii złożonej na potrzeby postępowania o ubezwłasnowolnienie pokrzywdzonej , prowadzonego przez Sąd Okręgowy w Nowym Sączu.

Stąd uzasadnioną jest ocena , zgodnie z którą jeszcze przed wniesieniem pozwu stan zdrowia A. W. (1) , determinujący rozmiar doznanej przez nią krzywdy był utrwalony jako skrajnie ciężki , nie rokujący żadnej poprawy w przyszłości i uzasadniający wniosek, że stan wegetatywny w jakim nadal , po zakończonym okresie leczenia, pozostawała , czyni jej niemajątkowy uszczerbek ogromnym i stałym w czasie w zakresie rozmiarów.

Już zatem wówczas, kiedy w wezwaniu z dnia 31 lipca 2018r pokrzywdzona domagała się zapłaty z tytułu jego wyrównania kwoty 1 000 000zł strona pozwana, oceniając rozmiar krzywdy powinna była [ także na podstawie przygotowanych w postępowaniu likwidacyjnym stanowisk lekarzy , którym powierzyła ocenę stanu pokrzywdzonej ] zdawać sobie sprawę z zakresu świadczenia kompensacyjnego , który ją z tytułu zadośćuczynienia za krzywdę, obciąża.

Nie wypłacając świadczenia w tym właściwym już wówczas wymiarze , w czasie , który wynikał z przepisu ustawowego, po otrzymaniu wezwania o spełnienie świadczenia wyrównawczego, Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny popadł w opóźnienie w jego spełnieniu , jak trafnie podnosi to w ramach motywacji stawianych zarzutów strona apelująca.

Zdołała ona wykazać , że ten stan opóźnienia datuje się - z przyczyn podanych wyżej -wcześniej aniżeli data wyrokowania o zadośćuczynieniu przez Sąd I instancji.

Jego początek należy utożsamić z 31 dniem licząc od daty doręczenia wezwania o spełnienie przez stronę pozwaną jako dłużnika świadczenia wyrównującego krzywdę w kwocie 1 000 000zł .

Z podanych powodów, w uznaniu apelacji za uzasadnioną, Sąd II instancji orzekł reformatoryjnie jak w punkcie 1 wyroku , na podstawie art. 386 §1 kc w zw. z art. 445 §1 i 3 kc.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Odwoławczy orzekł na podstawie art. 98 §1 i 3 kpc w zw. z art. 391 §1 kpc , przy zastosowaniu dla ich rozliczenia pomiędzy stronami, zasady odpowiedzialności za wynik sprawy.

Kwota należna z tego tytułu - na obecnym etapie postępowania -z przyczyn podanych wcześniej - spadkobiercom A. W. (1) w częściach odpowiadających ich udziałowi w spadku po niej , wyczerpywała się w wynagrodzeniu zastępującego ich zawodowego pełnomocnika adwokata. Została ustalona jako pochodna wartości przedmiotu zaskarżenia, na podstawie §2 pkt 6 w zw. z §10 ust. 1 pkt 2 Rozporządzenia MS w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 [ DzU z 2015 poz. 1800].

Kwoty należne następcom prawnym pokrzywdzonej zostały zasądzone wraz z odsetkami o których Sąd II instancji , na podstawie art. 98 §1 ¹kpc w zw. z art. 391 §1 kpc był obowiązany orzec z urzędu. / pkt 2 sentencji /

Przegrywający ten etap sporu Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny, na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy O kosztach sądowych w sprawach cywilnych z dnia 28 lipca 2005 [ jedn. tekst DZu z 2019 poz. 785 ze zm] , został obciążony obowiązkiem zwrotu na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Nowym Sączu opłaty od apelacji , której [ naówczas ] powódka nie miała obowiązku ponosić. / pkt. 3 sentencji wyroku /.