Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Krakowie

POSTANOWIENIE

Kraków, dnia 14 października 2024 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie, I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSA Rafał Dzyr (spr.)

Sędziowie: SSA Beata Kurdziel

SSA Robert Jurga

Protokolant: Grzegorz Polak

po rozpoznaniu w dniu 23 września 2024 r. w Krakowie

na rozprawie

sprawy z wniosku Komendanta Powiatowego Policji w S.

przy udziale: A. P., Prokuratora Okręgowego w K.i Dyrektora Zakładu Karnego w G.

o umieszczenie osoby nadzorowanej w Krajowym Ośrodku (...), z jednoczesnym uchyleniem nadzoru prewencyjnego

na skutek apelacji Prokuratora Okręgowego wK.

od postanowienia Sądu Okręgowego w Kielcach z dnia 14 lipca 2023 r., sygn. akt I Ns 153/23

postanawia:

1.  oddalić apelację;

2.  przyznać adwokatowi T. D. od Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Kielcach opłatę w kwocie 1328,40 zł (tysiąc trzysta dwadzieścia osiem zł czterdzieści gr), w tym 248,40 zł (dwieście czterdzieści osiem zł czterdzieści gr) tytułem podatku VAT, oraz zwrot wydatków w kwocie 808 (osiemset osiem) zł tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu uczestnikowi A. P. w postępowaniu apelacyjnym;

3.  obciążyć Skarb Państwa – Sąd Apelacyjny w Krakowie pozostałymi kosztami sądowymi poniesionymi w postępowaniu apelacyjnym.

Sygn. akt I ACa 2327/23

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy w Kielcach zaskarżonym postanowieniem z dnia 14 lipca 2022 r., sygn. akt I Ns 153/23, oddalił wniosek Komendanta Powiatowego Policji w S. o umieszczenie A. P. w Krajowym Ośrodku (...), z jednoczesnym uchyleniem nadzoru prewencyjnego oraz przyznał adwokatowi z urzędu T. D. kwotę 5040 zł tytułem wynagrodzenia za udzielenie uczestnikowi pomocy prawnej z urzędu.

Sąd pierwszej instancji ustalił następujący stan faktyczny:

Sąd Rejonowy w S. prawomocnym wyrokiem z dnia 7 kwietnia 2009 r., sygn. akt (...), uznał A. P. za winnego tego, że w dniu 14 grudnia 2008 r. w K. przemocą, polegającą na przytrzymaniu i ciągnięciu za rękę, doprowadził A. S. do poddania się innej czynności seksualnej w ten sposób, że dotykał okolicy jej krocza, to jest za winnego przestępstwa z art. 197 § 2 k.k. i za to przestępstwo wymierzył mu karę 2 lat pozbawienia wolności oraz uznał A. P. za winnego tego, że w tym samym czasie i miejscu groził A. S. popełnieniem na jej szkodę przestępstwa, a groźba ta wybudziła w pokrzywdzonej uzasadnioną obawę jej spełnienia, to jest przestępstwa z art. 190 § 1 k.k. i za czyn ten skazał go na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności, wymierzając A. P. karę łączną pozbawienia wolności w wymiarze 2 lat i warunkowo zawieszając jej wykonanie na okres próby wynoszący 4 lata.

Sąd Rejonowy w S. prawomocnym wyrokiem z dnia 4 marca 2010 r., sygn. akt (...), uznał A. P. za winnego tego, że w dniu 6 października 2009 r. w O. zmuszał pokrzywdzoną A. C. do podejścia i wejścia do swojego samochodu i w tym celu stosował wobec niej przemoc fizyczną przez trzymanie ręką za gardło pokrzywdzonej oraz stosował groźbę bezprawną poprzez przykładanie jej noża do gardła i wypowiadanie słów „zabiję cię”, a następnie usiłował ją pozbawić wolności poprzez zamknięcie w samochodzie, lecz zamierzonego celu nie osiągnął, z uwagi na skuteczny opór ze strony pokrzywdzonej, to jest za winnego przestępstwa z art. 191 § 1 k.k., w zw. z art. 13 § 1 k.k., w zw. z art. 189 § 1 k.k., w zw. z art. 11 § 2 k.k. i za to wymierzył mu karę 2 lat pozbawienia wolności.

Postanowieniem z dnia 25 listopada 2011 r. zarządzono wykonanie wobec A. P. kary pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem z dnia 7 kwietnia 2009 r., sygn. akt (...).

A. P. odbył karę pozbawienia wolności w okresie od 7 października 2011 r. do 16 sierpnia 2013 r.

Sąd Rejonowy w S. prawomocnym wyrokiem z dnia 8 czerwca 2015 r. sygn. akt (...) uznał A. P. za winnego tego, że w dniu 27 września 2014 r. w S. przemocą, polegającą na uderzeniu w pośladek, następnie na spowodowanie jej upadku, doprowadził A. W. do innej czynności seksualnej w ten sposób, że wbrew jej woli dotykał rękami jej krocza w celu zaspokojenia popędu seksualnego, przy czym czynu tego dopuścił się przed upływem 5 lat od odbycia co najmniej 6 miesięcy kary pozbawienia wolności, będąc uprzednio skazanym za umyślne przestępstwo podobne, to jest za winnego występku z art. 197 § 2 k.k., w zw. z art. 64 § 1 k.k. i za czyn ten wymierzył mu karę 2 lat pozbawienia wolności, zaliczając jednocześnie na poczet tej kary okres zatrzymania i tymczasowego aresztowania A. P. od dnia 28 września 2014 r. do dnia 8 czerwca 2015 r., to jest 253 dni.

A. P. odbywał karę pozbawienia wolności orzeczoną w sprawie (...) w Areszcie Śledczym w K.. W dniu 24 listopada 2015 r. komisja penitencjarna Aresztu Śledczego w K. skierowała A. P. do odbywania kary w systemie terapeutycznym, w związku z czym został on przetransportowany do Zakładu Karnego w R., gdzie odbywał karę w tym systemie.

Po rozpoznaniu wniosku Dyrektora Zakładu Karnego w R., Sąd Okręgowy w R.prawomocnym postanowieniem z dnia 9 sierpnia 2016 r., sygn. akt (...), uznał A. P. za osobę stwarzającą zagrożenie w rozumieniu art. 1 ustawy z dnia 22 listopada 2013 r. o postępowaniu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi stwarzających zagrożenie życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób, w związku z czym orzekł o zastosowaniu wobec A. P. nadzoru prewencyjnego w rozumieniu przepisów wyżej wymienionej ustawy oraz nałożył na A. P. obowiązek poddania się leczeniu zaburzeń osobowości oraz terapii zaburzeń kontroli zachowań seksualnych w warunkach ambulatoryjnych w (...) i (...) w K..

A. P. podjął w dniu 14 listopada 2016 r. leczenie w (...) Centrum (...) w K. w ramach programu leczenia sprawców przestępstw przeciwko wolności seksualnej. Przewidywany okres trwania terapii określony został przez placówkę na 5 lat. Moduł główny terapii z modułem diagnostycznym trwa około 20 miesięcy, natomiast moduł podtrzymujący 3 – 4 lata. Na wizyty w ramach terapii A. P. zgłaszał się regularnie, z tym że na kontakt z prowadzącym terapię specjalistą reagował przejawami wycofania, oporu, wrogości wobec terapeuty, deprecjonował zasadność leczenia, nie był chętny do rozmowy, był nieufny, zdarzało się, że większość sesji upływała w milczeniu.

A. P. w dniu 23 stycznia 2018 r. udał się do S.. Około godziny 23.50 szedł ulicą (...), wyprzedził poruszające się tą ulicą dwie młode kobiety – S. Ś. i K. Ś., które wracały z korepetycji do (...), w której mieszkały. A. P. miał opuszczone spodnie do połowy pośladków, spod których widoczne było, że ma założone damskie koronkowe majtki, miał również odpięty pasek od spodni. S. Ś. i K. Ś. przeszły wówczas na drugą stronę ulicy, chcąc oddalić się do A. P.. Wówczas A. P. przebiegł przez rondo znajdujące się na wprost budynku, do którego zmierzały kobiety i ponownie znalazł się obok nich, miał nadal opuszczone spodnie i zwrócił się do kobiet słowami „hej dziewczyny, mam do was pytanie”. W tym momencie ulicą nadjechał samochód, a kobiety zaczęły biec kierunku bursy.

Sąd Rejonowy w S. prawomocnym wyrokiem nakazowym z 18 października 2018 r., sygn. akt(...), uznał A. P. za winnego tego, że w dniu 23 stycznia 2018 r. dopuścił się nieobyczajnego wybryku w ten sposób, że obnażył się innym osobom, odkrywając pośladki w damskiej bieliźnie, to jest czynu stanowiącego wykroczenie z art. 140 k.w. i wymierzył mu karę grzywny w wysokości 300 zł.

Sąd Apelacyjny w K. postanowieniem z dnia 22 maja 2020 r., sygn. akt (...), oddalił pierwszy wniosek Komendanta Powiatowego Policji w S. o umieszczenie A. P. w Krajowym Ośrodku (...), ponieważ w oparciu o opinie biegłych sądowych z zakresu psychiatrii, seksuologii i psychologii uznał, że nie zachodziło bardzo wysokie prawdopodobieństwo popełnienia ponownie przez uczestnika podobnego czynu zabronionego z użyciem przemocy lub groźby jej użycia przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności seksualnej, zagrożonej karą, której górna granica wynosi co najmniej 10 lat.

Komendant Powiatowy Policji w S. w piśmie z dnia 18 sierpnia 2021 r. (k. 3-4) złożył do Sądu Okręgowego w K. ponowny wniosek o umieszczenie A. P. w Krajowym Ośrodku (...) (zwanego dalej w skrócie Ośrodkiem, z jednoczesnym uchyleniem nadzoru prewencyjnego.

Sąd Rejonowy prawomocnym wyrokiem z dnia 21 października 2021 r., sygn. akt (...) uznał A. P. winnym popełnienia w dniu 28 lipca 2021 r. w S. czynu zabronionego, polegającego na tym , że w toku rozmowy z M. G. dotknął jej krocza, tj. przestępstwa z art. 197 § 2 k.k., w zw. z art. 64 § 2 k.k. i wymierzył mu karę dwóch lat i 3 miesięcy pozbawienia wolności.

A. P. od 11 marca 2022 r. odbywał karę pozbawienia wolności w Zakładzie Karnym w G., na Oddziale (...) dla skazanych z niepsychotycznymi zaburzeniami psychicznymi lub upośledzonych umysłowo. Od 11 kwietnia 2022 r. realizował Indywidualny Program (...). Na Oddziale uczestniczył w terapii indywidualnej z psychologiem. W czerwcu 2022 r. została sporządzona opinia psychiatryczno-seksuologiczno-psychologiczna, w której biegli stwierdzili u A. P. parafilię (dewiację seksualną) pod postaciami ekshibicjonizmu i cech sadyzmu seksualnego. Stwierdzono u niego brak motywacji do kontynuowania terapii i bardzo wysokie prawdopodobieństwo popełnienia przestępstwa o takim samym lub podobnym charakterze. Następnie miał uczestniczyć w 12 miesięcznej terapii grupowej, której nie mógł zrealizować w całości, ponieważ w dniu 26 października 2023 r. miał zakończyć odbywanie kary pozbawienia wolności. Administracja więzienna podała, że A. P. wykazywał należytą staranność o wygląd zewnętrzny, higienę osobistą i czystość w celi mieszkalnej. Od 12 maja 2022 r. nieodpłatnie pracował jako pracownik porządkowy w oddziale mieszkalnym, właściwie wywiązując się ze swoich obowiązków. Utrzymywał stały kontakt telefoniczny i listowny oraz przez komunikator S. z rodzicami i narzeczoną.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Wniosek Komendanta Powiatowego Policji w S. został oparty na fakcie popełnienia przez A. P. kolejnego przestępstwa przeciwko wolności seksualnej Przestępstwo to nie zostało jednak popełnione przy użyciu przemocy lub groźby jej użycia. Było zatem jedynie przestępstwem przeciwko wolności seksualnej i jako takie nie należało do katalogu wymienionego w art. 14 ust. 3 ustawy z dnia 22 listopada 2013 r. o postępowaniu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi stwarzającymi zagrożenie życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób (Dz. U. z 2022 r. poz. 1689), zwanej dalej w skrócie „Ustawą”. Sąd Okręgowy uznał, że brak było przesłanek do zmiany orzeczonego wcześniej nadzoru prewencyjnego na bezterminowe umieszczenie w Krajowym Ośrodku. A. P. wziął udział w terapii w Zakładzie Karnym w G.. Widocznym było u niego oczekiwanie na zakończenie odbywania kary i powrót do życia na wolności, gdzie mógł liczyć na wsparcie rodziców i narzeczonej.

Sąd Okręgowy powołał się na opinię z dnia 13 czerwca 2022 r., sporządzoną przez specjalistę psychiatrę i seksuologa M. T., specjalistów psychiatrów B. B. i P. A. oraz psychologa J. R. (k. 71-80), w której stwierdzono, że w dalszym ciągu zachodzi bardzo wysokie prawdopodobieństwo popełnienia przez A. P. czynu zabronionego o takim samym lub podobnym charakterze, jak ostatnio. W związku z tym zostało zarekomendowane kontynuowanie przez niego terapii po upuszczeniu zakładu karnego oraz nadzoru prewencyjnego.

Sąd Okręgowy zwrócił uwagę na to, że terapia oraz surowe sankcje karne odniosły taki skutek, iż A. P., dopuszczając się w późniejszym okresie czynu zabronionego przeciwko wolności seksualnej, wystrzegał się użycia przemocy lub groźby jej użycia. Sąd pierwszej instancji podkreślił również rolę rodziców i narzeczonej A. P., którzy zaoferowali mu swoje wsparcie.

Sąd pierwszej instancji wskazał również na to, że umieszczenie w Ośrodku następuje na podstawie przepisów, które przewidują wyjątek od zasady, mówiącej, że odpowiedzialności karnej podlega tylko ten, kto dopuścił się czynu zabronionego pod groźbą kary przez ustawę (art. 42 ust. 1 zd. 1 Konstytucji R.P.) oraz zasady domniemania niewinności (art. 42 ust. 3 Konstytucji R.P.). W okolicznościach tej sprawy zastosowanie wyjątkowych przepisów Ustawy wobec A. P., skutkujące umieszczeniem go w Ośrodku, a w konsekwencji pozbawieniem wolności, byłoby nadużyciem tych uregulowań.

Prokurator Okręgowy w Kielcach w apelacji (k. 283-292), wniesionej w dniu 16 sierpnia 2023 r., zarzucił naruszenie art. 233 § 1 i art. 286 k.p.c. i wniósł o dopuszczenie dowodu z uzupełniającej opinii specjalistów psychiatrii, seksuologii i psychologii w celu wyjaśnienia sprzeczności zawartej we wnioskach opinii. Prokurator Okręgowy wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia w punkcie 1 sentencji przez uwzględnienie wniosku Komendanta Powiatowego Policji w S. o umieszczenie A. P. w Ośrodku, ewentualnie o uchylenie orzeczenia zawartego w tym punkcie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji. W toku postępowania apelacyjnego apelację przedstawiał Prokurator Regionalny w K..

Wnioskodawca Komendant Powiatowy Policji w S. w piśmie z dnia 18 października 2023 r. (k. 320-321) poparł apelację.

W toku postępowania apelacyjnego, gdy A. P. odbywał jeszcze karę pozbawienia wolności w Zakładzie Karnym w G., Dyrektor tego Zakładu w piśmie z dnia 7 sierpnia 2023 r., znak (...) (k. 270-273), zgłosił udział w postępowaniu i ustanowił pełnomocnika procesowego. Dyrektor Zakładu Karnego w G. stał się uczestnikiem niniejszego postepowania, dostarczył Sądowi informacji o A. P. z okresu pobytu i terapii w Zakładzie Karnym, ale ostatecznie nie zajął stanowiska procesowego, odnoszącego się do wniosku Komendanta Powiatowego Policji w S. i do apelacji Prokuratora Okręgowego w Kielcach.

Sąd Apelacyjny ustalił, co następuje:

Ustalenia dokonane przez Sąd pierwszej instancji, Sąd Apelacyjny przyjął za własne.

Dodatkowo Sąd drugiej instancji ustalił, że w dniu 26 października 2023 r. A. P. zakończył odbywanie kary pozbawienia wolności i odzyskał wolność. W toku postępowania apelacyjnego nie stwierdzono, aby dopuścił się czynu zabronionego. Nie zostało wszczęte przeciwko niemu w tym czasie żadne postępowanie karne.

Po opuszczeniu przez A. P. zakładu karnego, jego matka zgłosiła go do terapii w (...) Poradni (...) Centrum (...) (...), gdzie jeszcze przed pozbawieniem wolności A. P. uczestniczył w terapii, w okresie od 14.11.2016 r. do 10.05.2021 r., w ramach Programu dla Osób Skazanych za Przestępstwa Przeciwko Wolności Seksualnej (pismo z 16.01.2024 r. - k. 365). Dyrektor wyżej wymienionej Poradni w piśmie z dnia 1.02.2024 r. (k. 360) poinformował, że A. P. stawił się w dniu 26.01.2024 r. na terapii ale nie zadeklarował chęci uczestniczenia w niej. Jednak na rozprawie apelacyjnej w dniu 5 lutego 2024 r. (k. 363-364) uczestnik A. P. podał, że będzie uczestniczył w terapii, w ramach której terminy wizyt zostały wyznaczone w lutym br. w dniach 9, 16 i 23. Uczestnik podał również, że codziennie spotyka się z rodzicami, a jego narzeczona wspiera go w terapii.

Uwzględniając zawarty w apelacji wniosek, Sąd Apelacyjny zwrócił się z odezwą do kolejnego zespołu specjalistów w celu sporządzenia opinii, czy zachodzi bardzo wysokie prawdopodobieństwo popełnienia przez uczestnika A. P. czynu zabronionego z użyciem przemocy lub groźbą jej użycia przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności seksualnej.

Zespół biegłych, złożony z: lekarza specjalisty psychiatry A. R., lekarza specjalisty psychiatry Z. K., psychologa mgr N. L. i certyfikowanego seksuologa klinicznego mgr D. B., przedstawił opinię z dnia 28 maja 2024 r. (k. 396-462). W opracowanej na podstawie analizy akt sprawy oraz wyników badania sądowo-psychiatrycznego opinii biegli jednogłośnie stwierdzili, że: u A. P. nie rozpoznali choroby psychicznej i upośledzenia umysłowego. Biegli rozpoznali natomiast u niego mieszane zaburzenia osobowości z nasileniem cech socjalnych i narcystycznych oraz złożone zaburzenia preferencji seksualnych. Biegli uznali, że prawdopodobieństwo ponownego popełnienia przez A. P. czynu zabronionego z użyciem przemocy lub groźbą jej użycia, przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności seksualnej, zagrożonego karą pozbawienia wolności, której górna granica wynosi co najmniej 10 lat, jest wysokie, ale nie jest bardzo wysokie. Zalecili wobec A. P. kontynuowanie nadzoru prewencyjnego, terapię zaburzeń osobowości i zaburzonych preferencji seksualnych. Ta ostatnia terapia powinna obejmować oddziaływanie psychoterapeutyczne i farmakologiczne.

W odniesieniu do tej opinii Prokurator (...) sformułował zarzuty i wnioski zawarte w piśmie z dnia 14 sierpnia 2024 r. (k. 516-517). Sąd Apelacyjny uwzględnił wniosek Prokuratora o dopuszczenie dowodu z historii wizyt A. P. w (...) Centrum (...) ZOZ K.. Historia ta wskazuje na to, że w okresie od 23.02.2024 r. do 02.09.2024 r. (k. 474-498, 529-533, 536-537) A. P. uczestniczył w terapii. Z historii wizyt wynika, że A. P. uczęszcza na terapię regularnie, przy użyciu systemów teleinformatycznych. A. P. pracuje w gospodarstwie swoich rodziców i deklaruje, że szuka innej pracy. Utrzymuje regularnie kontakty seksualne z narzeczoną.

Sąd Apelacyjny oddalił wniosek Prokuratura (...) o uzupełnienie opinii z dnia 28 maja 2024 r. uznając, że zebrany w sprawie materiał jest wystarczający do wydania rozstrzygnięcia, a opinia została opracowana w rzetelny i wyczerpujący sposób. Biegli wykonali zlecone przez Sąd zadanie i w opinii nie występują braki wymagające uzupełnienia.

Sąd Apelacyjny nie znalazł podstaw do zmiany lub uchylenia postanowienia Sądu pierwszej instancji. Opracowana na zlecenie Sądu Okręgowego opinia z dnia 13 czerwca 2022 r. wprawdzie wskazywała na bardzo wysokie prawdopodobieństwo popełnienia przez A. P. czynu zabronionego o takim samym lub podobnym charakterze, jak poprzednio, lecz jednocześnie rekomendowała kontynuowanie przez A. P. terapii po upuszczeniu zakładu karnego oraz utrzymywanie nadzoru prewencyjnego. Z opinii w jednoznaczny sposób wynikało, że biegli nie widzieli podstawy do umieszczenia A. P. w Ośrodku.

Sąd Apelacyjny uwzględnił nowe okoliczności w sprawie, a przede wszystkim, opuszczenie przez A. P. zakładu karnego, kontynuowanie przez niego terapii, wykonywanie pracy w gospodarstwie rodziców, wsparcie ze strony rodziców i narzeczonej, brak informacji o dopuszczeniu się czynów zabronionych, zwłaszcza na tle naruszenia wolności seksualnej.

Ponadto, w sprawie została opracowana nowa opinia z dnia 28 maja 2024 r., w której stwierdzono, że prawdopodobieństwo ponownego popełnienia przez A. P. czynu zabronionego z użyciem przemocy lub groźbą jej użycia, przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności seksualnej, zagrożonego karą pozbawienia wolności, której górna granica wynosi co najmniej 10 lat, jest wysokie, ale nie jest bardzo wysokie. W opinii zalecono kontynuowanie wobec A. P. nadzoru prewencyjnego, terapię zaburzeń osobowości i zaburzonych preferencji seksualnych. Ta ostatnia terapia powinna obejmować oddziaływanie psychoterapeutyczne i farmakologiczne. Opinia ta miała kluczowe znaczenie w sprawie, ponieważ to nie sąd, a biegli lekarze i specjaliści stawiają prognozę na przyszłość. Podstawą żądania umieszczenia A. P. w Ośrodku było stwierdzenie bardzo wysokiego prawdopodobieństwa zachowania się uczestnika w sposób zagrażającym innym członkom społeczeństwa, a tak wysokiego stopnia prawdopodobieństwa biegli nie zidentyfikowali.

Opinia z dnia 28 maja 2024 r. została oparta na okolicznościach, które wystąpiły lub które biegli zdiagnozowali na skutek zbadania uczestnika. Wnioski opinii w zakresie prawdopodobieństwa popełnienia czynu zabronionego nie są elementem stanu faktycznego, lecz przewidywania przyszłości. Z tych względów Sąd Apelacyjny nie uczynił w tym z zakresie wniosków opinii z 28 maja 2024 r. elementem stanu faktycznego, lecz wyraźnie wskazał, że opinia zawiera prognozę biegłych specjalistów co do możliwego zachowania uczestnika w przyszłości. Dokonując oceny, czy jest konieczne umieszczenie uczestnika w Ośrodku, Sąd Apelacyjny wziął pod uwagę całokształt okoliczności ustalonych w sprawie. A te okoliczności potwierdziły wniosek biegłych o wykluczeniu tak wysokiego stopnia prawdopodobieństwa popełnienia czynu zabronionego. W świetle art. 14 ust. 3 Ustawy nie zostały spełnione przesłanki pozwalające na uwzględnienie wniosku Komendanta Powiatowego Policji w S., a w konsekwencji na uwzględnienia apelacji prokuratora Okręgowego. A. P. niewątpliwie nadal stwarza zagrożenie, uzasadniające stosowanie wobec niego nadzoru prewencyjnego. Jednocześnie pewne okoliczności wskazują na zmniejszenie się stopnia zagrożenia z jego strony. Pierwsze trzy przestępstwa, popełnione przez A. P. w dniach 14.12.2008 r., 6.10.2009 r. i 27.09.2014 r. charakteryzowały się nie tylko tym, że były skierowane przeciwko wolności seksualnej zaatakowanych kobiet, lecz również użyciem przemocy lub groźby jej zastosowania. A. P. za wszystkie popełnione przestępstwa został ukarany kara pozbawienia wolności i nałożone na niego kary odbył. Dopiero jednak w dniu 24 listopada 2015 r. został skierowany do odbywania odpowiedniej terapii w warunkach więziennych. Terapia nie zapobiegła popełnieniu przez niego w dniu 28 lipca 2021 r. kolejnego przestępstwa przeciwko wolności seksualnej. Nie sposób jednak nie zauważyć, czyn zabroniony A. P. nie nosił już cech przemocy lub odwoływania się do groźby jej użycia. Nastąpił zatem pewien progres, który przy założeniu stosowania właściwej terapii, daje nadzieję na lepsze rokowania co do zachowania uczestnika. Oczywiście koniecznym jest dalsze stosowanie środka ochrony społeczeństwa, a zarazem środka dyscyplinującego uczestnika w postaci nadzoru prewencyjnego. Środek ten należy obecnie uznać za wystarczający.

Słusznie Sąd Okręgowy wskazał na to, że bezterminowe umieszczanie sprawców przestępstw w Krajowym Ośrodku powinno być traktowane jako absolutny wyjątek, ponieważ jest to forma pozbawienia wolności. O ile Konstytucja R.P. zezwala na pozbawienie wolności sprawcy czynu zabronionego i to tylko na podstawie orzeczenia sądu, o tyle art. 14 ust. 3 Ustawy przewiduje zastosowanie przymusowej terapii połączonej z pozbawieniem wolności wobec osób, u których przewiduje się, że z bardzo wysokim prawdopodobieństwem mogą dopuścić się czynu niedozwolonego z użyciem przemocy lub groźby jej użycia, skierowanemu przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności seksualnej. Każde społeczeństwo ma prawo chronić swoich członków przed zagrożeniami ze strony osób, które nie są w stanie samodzielnie zapanować nad swoim zachowaniem i stwarzają zagrożenie dla innych osób. Przepis art. 14 ust. 3 korzysta z domniemania zgodności z Konstytucją R.P. Niewątpliwie jednak art. 42 ust. 2 i 3 Konstytucji R.P. nakazują sądom bardzo ostrożne orzekanie o umieszczaniu w Ośrodku. Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 10 stycznia 2017 r., V CSK 483/15 (Lex nr 2237428) stwierdził, że podstawę oceny przez sąd, czy konieczne jest zastosowanie wobec osoby stwarzającej zagrożenie nadzoru prewencyjnego lub umieszczenie jej w Ośrodku stanowi całokształt okoliczności ustalonych w sprawie, w szczególności uzyskane opinie biegłych, a także wyniki prowadzonego dotychczas postępowaniu terapeutycznego oraz możliwości efektywnego poddania się przez tę osobę postępowaniu terapeutycznemu na wolności.

W sytuacji, gdy zarówno całokształt okoliczności sprawy, jak i prognoza biegłych specjalistów wskazują na celowość kontynuowania nadzoru prewencyjnego, powiązanego z terapią A. P., który to nadzór nie wiąże się z pozbawieniem, a jedynie ograniczeniem jego wolności, Sąd Apelacyjny oddalił apelację zawierającą żądanie umieszczenia uczestnika w Ośrodku. Orzeczenie to zostało wydane na podstawie art. 385 k.p.c., w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.

Sąd Apelacyjny przyznał pełnomocnikowi z urzędu uczestnika A. P. - adwokatowi T. D. od Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Kielcach opłatę w kwocie 1328,40 zł, w tym 248,40 zł podatku VAT, według wzoru: 480 zł x 300 % opłaty x 75 % w postępowaniu apelacyjnym x 122 % VAT), na podstawie przepisów: § 2 ust. 1, § 4 ust. 1, 3 i 5, § 14 ust. 1 pkt 27 oraz w drodze analogii wypełniającej lukę prawną § 16 ust. 4 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 maja 2024 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. poz. 76). Ponadto, na podstawie § 2 pkt 2 ww. rozporządzenia, nakazał zwrócenie adwokatowi T. D. ze środków budżetowych Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w K.kosztów dojazdu samochodem prywatnym o pojemności silnika powyżej 900 cm ^{( 3)} z K. na rozprawy do Sądu Apelacyjnego w K. (k. 339) w kwocie 808 zł, na trasie wynoszącej w jedną stronę 117 km.

Pozostałymi wydatkami sądowymi, poniesionymi w toku postępowania apelacyjnego na pokrycie kosztów opinii biegłych, został obciążony Skarb Państwa – Sąd Apelacyjny w Krakowie (pkt 3 sentencji).