Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Krakowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 października 2024 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSA Sławomir Jamróg

Protokolant: Katarzyna Kluz

po rozpoznaniu w dniu 11 października 2024 r. w Krakowie na rozprawie

sprawy z powództwa S. K. (1)

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę

na skutek apelacji obu stron od wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie

z dnia 14 września 2022 r. sygn. akt I C 344/18

1. zmienia zaskarżony wyrok w punkcie VII. i VIII. poprzez obniżenie wskazanej tam renty płatnej za okres do września 2023r. włącznie - do kwot po 23.283,16 zł (dwadzieścia trzy tysiące dwieście osiemdziesiąt trzy 16/100 złotych) miesięcznie i oddalając powództwo w zakresie różnicy wynikającej z tego obniżenia oraz zmienia zaskarżony wyrok w punkcie XI. poprzez podwyższenie renty określonej w punkcie VIII. począwszy od października 2023r. do kwot po 24.400 zł (dwadzieścia cztery tysiące czterysta złotych);

2. oddala obie apelacje w pozostałej części;

3. znosi wzajemnie między stronami koszty postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt I ACa 3149/23

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 14 września 2022r. sygn., akt I C 344/18 Sąd Okręgowy w Krakowie umorzył postępowanie w zakresie kwoty 150.000 zł żądanej tytułem zadośćuczynienia (pkt I), zasądził od strony pozwanej (...) Spółka Akcyjna w W. na rzecz powoda S. K. (1) odsetki ustawowe za opóźnienie liczone od kwoty 550.000 zł od dnia 16 lipca 2017 roku do 8 października 2020 roku (pkt II), zasądził tytułem zadośćuczynienia od strony pozwanej (...) Spółka Akcyjna w W. na rzecz powoda S. K. (1) kwotę 450.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwot:

- 400.000,00 zł od dnia 9 października 2020 roku do dnia zapłaty,

- 50.000,00 zł od dnia 10 lipca 2018 roku do dnia zapłaty,

(pkt III), zasądził od strony pozwanej (...) Spółka Akcyjna w W. na rzecz powoda S. K. (1) kwotę 10.385,33 tytułem renty z tytułu zwiększonych potrzeb, płatnej co miesiąc począwszy od stycznia 2018 roku do końca lipca 2020 roku do 10-go dnia każdego następującego po sobie miesiąca, z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat, począwszy od lipca 2018 roku., z zaliczeniem na poczet tej renty kwoty 9.109,30 miesięcznie zasądzonej tytułem zabezpieczenia roszczenia postanowieniem sądu z dnia 29 października 2018 roku do wysokości faktycznie wypłaconej przez stronę pozwaną z tego tytułu (pkt IV), zasądził od strony pozwanej (...) Spółka Akcyjna w W. na rzecz powoda S. K. (1) kwotę 12.500,00 zł tytułem renty z tytułu zwiększonych potrzeb, płatnej co miesiąc począwszy od sierpnia 2020 roku do końca maja 2021 roku do 10-go dnia każdego następującego po sobie miesiąca z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat, liczonych od kwoty 10385, 33 zł., z zaliczeniem na poczet tej renty kwoty 9.109,30 miesięcznie zasądzonej tytułem zabezpieczenia roszczenia postanowieniem sądu z dnia 29 października 2018 roku do wysokości faktycznie wypłaconej przez stronę pozwaną z tego tytułu (pkt V), zasądził od strony pozwanej (...) Spółka Akcyjna w W. na rzecz powoda S. K. (1) kwotę 16.200,00 zł tytułem renty z tytułu zwiększonych potrzeb, płatnej co miesiąc począwszy od czerwca 2021 roku do końca grudnia 2021 roku do 10-go dnia każdego następującego po sobie miesiąca z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat liczonych od kwot 10385, 33 zł z zaliczeniem na poczet tej renty kwoty 9.109,30 zł płatnej miesięcznie zasądzonej tytułem zabezpieczenia roszczenia postanowieniem sądu z dnia 29 października 2018 roku do wysokości faktycznie wypłaconej przez stronę pozwaną z tego tytułu (pkt VI), zasądził od strony pozwanej (...) Spółka Akcyjna w W. na rzecz powoda S. K. (1) kwotę 24.000 zł tytułem renty z tytułu zwiększonych potrzeb, płatnej co miesiąc począwszy od stycznia 2022 roku końca maja 2022 do 10-go dnia każdego następującego po sobie miesiąca z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat liczonych od kwoty 10385, 33 zł, z zaliczeniem na poczet tej renty kwoty 9.109,30 płatnej miesięcznie zasądzonej tytułem zabezpieczenia roszczenia postanowieniem sądu z dnia 29 października 2018 roku do wysokości faktycznie wypłaconej przez stronę pozwaną z tego tytułu (pkt VII), zasądził od strony pozwanej (...) Spółka Akcyjna w W. na rzecz powoda S. K. (1) kwotę 24.000 zł tytułem renty z tytułu zwiększonych potrzeb, płatnej co miesiąc począwszy od czerwca 2022 roku do 10-go dnia każdego następującego po sobie miesiąca z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat z zaliczeniem na poczet tej renty kwoty 9.109,30 zł płatnej miesięcznie zasądzonej tytułem zabezpieczenia roszczenia postanowieniem sądu z dnia 29 października 2018 roku do wysokości faktycznie wypłaconej przez stronę pozwaną z tego tytułu (pkt VIII), ustalił, że strona pozwana (...) Spółka Akcyjna w W. ponosi odpowiedzialność za skutki wypadku z dnia 22 września 2012 roku jakie mogą z tego tytułu u powoda wystąpić w przyszłości (pkt IX), zastrzegł stronie pozwanej (...) Spółce Akcyjna w W. prawo do powołania się w toku egzekucji na ograniczenie odpowiedzialności do wysokości sumy gwarancyjnej ubezpieczenia obowiązującej w i dacie 22 września 2012 r (pkt X) , oddalił powództwo w pozostałym zakresie (pkt XI) i na zasadzie art. 100 zdanie 2 kpc, obowiązkiem zwrotu wszystkich kosztów procesu obciążył w całości stronę pozwaną (...) Spółka Akcyjna w W. pozostawiając na podstawie art. 108 kpc ich szczegółowe wyliczenie referendarzowi sądowemu, po uprawomocnieniu się orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie (pkt XII).

Podstawę tego rozstrzygnięcia stanowił następujący stan faktyczny:

W dniu 22 września 2012 r. w K. doszło do wypadku drogowego, w którym brał udział powód S. K. (1). Kierowca samochodu osobowego marki A. nieumyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym w ten sposób, że przekroczył prędkość administracyjnie dopuszczalną w rejonie wypadku, a dodatkowo nienależycie obserwował drogę i nie zachował szczególnej ostrożności przy zbliżaniu się do przejścia dla pieszych, w związku z czym nie zdążył w odpowiednim momencie zareagować na poruszającego się po przejściu dla pieszych powoda, przez co doprowadził do jego potrącenia. Kierujący pojazdem marki A. mężczyzna był objęty ochroną wynikająca z umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej z (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W..

Powód w chwili wypadku powód miał (...) lat, był aktywny zawodowo i fizycznie. . Nie miał problemów zdrowotnych. Pracował przy remontach mieszkań, jako dekorator wnętrz, dorywczo opiekował się dziećmi, był zatrudniony w kancelarii adwokackiej na część etatu jako pracownik techniczny, posiadał zainteresowania plastyczne. Na skutek wypadku doznał wielonarządowych obrażeń ciała, które miały charakter ciężki, realnie zagrażający życiu, należały do nich: uraz głowy z wieloogniskowym stłuczeniem pnia mózgu i mózgu, rana tłuczona prawego łuku brwiowego, złamanie trzonu kości biodrowej i łonowej po stronie prawej przechodzące przez panewkę stawu biodrowego, złamanie kości krzyżowej bez przemieszczenia z krwiakiem zaotrzewnowym, krwiak podtorebkowy nerki prawej w wyniku urazu stłuczeniowego jamy brzusznej. Następstwa stłuczenia mózgu i pnia mózgu mają charakter trwały i nieodwracalny ich następstwem są nimi : niedowład czterokończynowy, bez możliwości samodzielnego siadania i stania – 100% uszczerbku na zdrowiu, zespół psychoorganiczny z zaburzeniami neurologicznymi i zmianami charakterologicznymi- 50% uszczerbku na zdrowiu, pozostałe skutki wypadku wywołały 132 % uszczerbku na zdrowiu. Powód trwale utracił zdolność do zarobkowania, ograniczone do minimum zostały jego kontakty społeczne. Pozostaje jedynie w kontakcie z partnerką i córką. Proces leczenia powoda nie jest zakończony, wymaga on dalszego leczenia i rehabilitacji. Wymaga trwałej, wszechstronnej opieki sprawowanej przez specjalistów – nie tylko lekarzy, w sposób pozwalający kontrolować niepełnosprawność, która nie ma charakteru statycznego i której powikłania mogą zawsze nasilić kalectwo. Tę opiekę należy zapewnić przede wszystkim poprzez stworzenie właściwych warunków bytowych umożliwiających wysoką jakość życia, kontrolę ambulatoryjną, zapewnienie dobrze wyszkolonych pielęgniarek do opieki długoterminowej, których pracę uzupełniają inne służby, m.in. fizjoterapeuci i psycholodzy. Powód wymaga regularnych wizyt u specjalistów, koordynowanych w ramach programu rehabilitacji. Tak prowadzone leczenia i rehabilitacja powoda trwać będą do końca jego życia, mają skutkować utrzymaniem status quo, rokowania co do uzyskania istotnej klinicznie poprawy są zdecydowanie negatywne.

Konsekwencją uszczerbku na zdrowiu w rodzaju, którego doznał powód mogą w przyszłości być: nawracające infekcje dróg oddechowych, moczowych, kamica dróg moczowych, trudności w oddawaniu moczu, trudności z oddawaniem stolca, odleżyny o różnym charakterze i umiejscowieniu, obrzęki i przykurcze, nadmierne napięcie mięśniowe, wskutek uszkodzenia górnego neuronu ruchowego, zniekształcenia kręgosłupa, nawracające trudności psychosocjalne, a w okresie ostrej choroby ukryte lub jawne objawy psychotyczne.

Obrażenia odniesione przez powoda łączą się z cierpieniem natury fizycznej i psychologicznej w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji, praktyczną eliminacją z życia. W okresie od stycznia 2018 r do końca maja 2020 r. powód przebywał w ośrodku opiekuńczo rehabilitacyjnym (...) w L..

Miesięczne koszty opieki i rehabilitacji powoda podczas jego pobytu w ośrodku (...) do sierpnia 2020 r. wynosiły średnio 8.475,30 zł, oprócz tego koszt leków i środków higieny to 234 zł, terapii psychologicznej – 400 zł, diety specjalnej – 200 zł oraz koszty przejazdów bliskich do ośrodka – 142 zł, w stosunku do powoda zasadne było ponoszenie kosztów neurorehabilitacji – 800 zł . Razem 10385

W okresie od sierpnia 2020 r. do maja 2021 r. koszty pobytu powoda w ośrodku (...) wzrosły i wynosiły średnio 10.200,00 zł miesięcznie. Wzrósł również koszt diety do 800 zł

Następnie w okresie od czerwca 2021 r. do grudnia 2021 r. koszty opieki i rehabilitacji powoda przedstawiały się następująco: podstawowa opieka i usługi rehabilitacyjne w ośrodku (...) w G. – 5.500,00 zł; rehabilitacja – 5.600,00 zł; opieka pielęgniarska – 1.820,00 zł; leki i kosmetyki – 800,00 zł; ( k 487)psycholog – 400,00 zł; opieka lekarska – 1.080,00 zł; dieta specjalistyczna – 800,00 zł i koszty dojazdu bliskich ok 200 zł . Wszystko to razem daje sumę 16.200,00 zł miesięcznie

Od 1 stycznia 2022 r., powód został zakwalifikowany do przyjęcia w Centrum (...) w K., gdzie miesięczny koszt jego pobytu szacowany został na kwotę 24000 zł przy uwzględnieniu kosztów: pobytu z wyżywieniem 4760 zł, wszystkich zalecanych terapii 14680 zł., opieki lekarskiej 1080 zł, specjalistycznej opieki pielęgniarskiej 1820 ( razem 22340) leki i kosmetyki 800, psychoterapia 400 zł., i 460 zł na inne wydatki jednostkowe typu test na covid.

Przy tym stanie faktycznym Sąd Okręgowy wskazał jako podstawę odpowiedzialności strony pozwanej art. 822 § 1 k.c. w zw. z art. 19 i 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tj. Dz. U. z 2013 r. poz. 392 ze zm. oraz art. 436 k.c.

W odniesieniu do roszczenia z tytułu renty Sąd pierwszej instancji przywołał treść art. 444 §2 k.c. i wskazał do kosztów utrzymania, powstałych w następstwie zdarzenia, które szkodę spowodowało w pierwszej kolejności należy zaliczyć chociażby koszty związane z zapewnieniem stałej lub doraźnej opieki ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 października 1976 r., I CR 487/76, LEX nr 7854). Obowiązek kompensaty kosztów obejmuje wszelkie koszty wywołane uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia, a więc wszystkie niezbędne i celowe wydatki, bez względu na to czy podjęte działania przyniosły poprawę zdrowia (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 stycznia 2008 r., II CSK 425/07, Mon. Praw. 2008, nr 3, s. 116). Sąd zwrócił też uwagę, że w obliczu trudności ze ścisłym oznaczeniem świadczeń rentowych zastosowanie ma też art. 322 k.p.c.

Wskazał, że w toku postepowania wykazano konieczność ponoszenia przez powoda stale powtarzających się wydatków na ich zaspokojenie, tj. konieczności stałego przebywania pod opieką osób trzecich ( ośrodka opiekuńczego ) poddawania się licznym i częstym zabiegom rehabilitacyjnym i monitorowania stanu zdrowia, korzystania z terapii psychologicznej, konieczności przyjmowania leków i stosowanie diety, pozostających w związku z dysfunkcjami, które powód doświadczył na skutek wypadku, .

W ocenie sądu z przeprowadzonego postępowania dowodowego wynika, że kwota pierwotnie dochodzona z tytułu renty pozwem była zasadna w pełnej wysokości. Następnie wydatki związane z zapewnieniem właściwej opieki, rehabilitacji, leczenia i wyżywienia systematycznie się zwiększały, w sposób i okresach opisanych przy stanie faktycznym, osiągając począwszy od stycznia 2022 r. kwotę 24.000 zł. o czym orzeczono w pkt IV do VIII. Sąd oddalił powództwo w dalej idącym zakresie ( pkt XI), wynikającym z rozszerzenia żądania pozwu zawartym w piśmie z dnia 9 maja 2022 r., albowiem nie sposób uznać, iż zasadnym było przyznanie kwot na pokrycie potrzeb, o których potrzebie i celowości ich poniesienia, powód dowiedział się z opinii biegłego, sporządzonej w toku postępowania, a to z uwagi na niemożliwość uzupełnienia zaniechanych wcześniej świadczeń medycznych, rehabilitacyjnych, opiekuńczych

Na zasadzie art. 319 k.p.c. Sąd zastrzegł stronie pozwanej (...) SA w W. prawo powoływania się w toku egzekucji na ograniczenie odpowiedzialności do wysokości sumy gwarancyjnej wynikającej z przepisów obowiązujących w danie zdarzenia.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 100 zd 2 k.p.c., pozostawiając ich szczegółowe rozliczenie na zasadzie art. 108 k..p.c referendarzowi sądowemu.

Apelacje od tego wyroku wniosły obie strony.

Powód w swej apelacji zaskarżył wyrok w punkcie XI co do oddalenia powództwa o zapłatę kwot po 400 zł miesięcznie zarzucając, że koszty pobytu w Centrum (...) oszacowane zostały od stycznia 2022r. na kwotę 24.400 zł, co powinno skutkować zasądzeniem renty z tytułu zwiększonych potrzeb w punktach VII i VIII o 400 zł wyższej niż wynikało to z rozstrzygnięcia, przy uwzględnieniu, że uśrednione koszty opieki i rehabilitacji we własnym zakresie wynosiły 35.472,93 zł.

Strona pozwana zaskarżyła wyrok w punktach VII, VIII i XII zarzucając naruszenie art. 233§1 k.p.c. a w konsekwencji art. 444§2 k.c. w zw. z art. 6 k.c. poprzez wadliwe ustalenie rozmiaru zwiększenia potrzeb powoda i niewłaściwe przyjęcie, że renta miesięczna powinna wynosić 24.000 zł w sytuacji gdy powinna być ona o 6.895,84 zł niższa. Strona pozwana zarzuciła, że koszty pobytu w ośrodku (...) były niższe. Przede wszystkim zaś koszty pobytu w centrum (...) uwzględniały koszty pobytu i wyżywienia w sytuacji, gdy według biegłego koszty specjalistycznej diety wynosiły 1500 zł co oznacza, że nieuzasadniona jest uwzględniona w ramach renty kwota 4.760 związana z pobytem i wyżywieniem i z tej przyczyny renta powinna być o 3.000 zł niższa. Ponadto nieprawidłowo zaliczono przy wyliczeniu renty pakiet startowy 500 zł oraz koszty comiesięcznego testu na covid 489 zł. Także Sąd powinien uwzględnić, że koszty rehabilitacji przez fizjoterapeutę w warunkach domowych są refundowane do 80 dni w roku ( a więc 6 dni w miesiącu) co oznacza konieczność obniżenia renty o 2200 zł . Obniżenie powinno także wynikać z faktu pobierania zasiłku opiekuńczego 215,84 zl i świadczenia 500 +.

Strony wniosły o oddalenie apelacji przeciwnika i o zasadzenie kosztów postępowania apelacyjnego.

Powód nie podzielił zasadności zarzutu naruszenia art. 233§1 k.p.c. i podniósł, że strona pozwana nie kwestionowała, że koszty związane z rehabilitacją wahają się od 24681,28 zł a kwotą 46.564,60zl co oznacza, że gdyby powód zaprzestał korzystania z ośrodka to kwoty te wynosiłyby dużo więcej niż kwota zasądzona i mogła wynosić nawet 46.564,60zl. Pobyt więc we wskazanym wyżej ośrodku i to nawet przy doliczeniu pobytu z wyżywieniem wpływa korzystniej na wysokość renty

Rozpoznając apelację Sąd Apelacyjny uznał zasadniczo za własne ustalenia Sądu Okręgowego odmiennie jednak nieco oceniając wysokość zwiększonych potrzeb powoda i zważył co następuje:

Słusznie powód podnosił, że nie zostały zaprzeczone ustalenia o możliwych kosztach przy prowadzeniu rehabilitacji w warunkach domowych na poziomie od 24.681,28 zł do 46.564,60zl. Zasada minimalizacji szkody wskazuje niewątpliwie na celowość umieszczenia powoda w ośrodku (...), który zapewnia kompleksowość opieki, leczenia i rehabilitacji na poziomie niższym, niż gdyby powód realizował rehabilitację w domu, Całe koszty więc pobytu stanowią uszczerbek majątkowy pozostający w związku przyczynowo skutkowym, tym bardziej, że pobyt w ośrodku jest wskazany, a nie ma możliwości wydzielenia z kosztów pobytu kosztów jedzenia a w ramach kosztów jedzenia, wydzielenia kosztów specjalnej diety. Brak jest też podstaw do uznania, że pobyt jest możliwy bez opłaty startowej. Zdaniem Sadu Apelacyjnego adekwatne jest także wykonywanie testów na Covid, co wynika z konieczności zapewnienia bezpieczeństwa powodowi ale także innych osób przebywających w centrum, tym bardziej w aspekcie powszechności wiedzy o nadal utrzymujących się mutacjach wirusa. Podkreślić też trzeba, że legitymacja czynna w zakresie żądania zwrotu kosztów opieki przysługuje poszkodowanemu niezależnie od tego, kto sprawuje nad nim opiekę i to nawet niezależnie od tego czy faktycznie takie koszty były ponoszone ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 2007 r. II CSK 474/06 LEX nr 274155). Nie budzi więc wątpliwości, że koszty związane z pobytem w ośrodku (...) w K. powinny być zasądzone już od chwili zakwalifikowania na taki pobyt.

Pełnomocnik powoda wskazywał wprawdzie (protokół elektroniczny z dnia 31 sierpnia 2022r), że powód miał zostać zakwalifikowany za kwotę 24.400 zł , kwota ta jednak nie odpowiada sumie ustalonych przez Sąd Okręgowy kosztów: pobytu z wyżywieniem 4.760 zł, wszystkich zalecanych terapii 14.680 zł., opieki lekarskiej 1.080 zł, specjalistycznej opieki pielęgniarskiej 1.820 tj. razem 22.340) leki i kosmetyki 800, psychoterapia 400 zł, i 460 zł na inne wydatki jednostkowe typu test na covid . W tym kontekście zarzuty apelacji wskazujące na konieczność zasądzenia 24.400 zł nie są zasadne. Sąd Apelacyjny wprawdzie dostrzega, że przedstawiona przez powoda oferta k.479 wskazywała na kwotę 24.400 zł, jednak suma tam wskazana nie jest wykładnikiem, skoro koszty 4 konsultacji wskazane w zestawieniu określającym kwotę 24400 zł uwzględniały nieadekwatna konsultacje pediatry czy stomatologa. . Przyjęcie więc przez Sąd Okręgowy kwoty 24.0090 zł, przy zastosowaniu art. 320 k.p.c., było prawidłowe i apelacja powoda w tej części nie jest zasadna.

Częściowo zasadna jest natomiast apelacja pozwanej.

Wysokość szkody według metody dyferencyjnej powinna uwzględniać porównanie prawdopodobnej sytuacji powoda w jakiej byłby gdyby do wypadku nie doszło , z sytuacja się znalazł do tej w której aktualnie się znajduje. Zgodnie z zasadą compensatio lucri cum damno należał więc uwzględnić także świadczenia , które powód w związku ze zwiększonymi potrzebami uzyskał w tym wynikające z zabezpieczenia społecznego. W orzecznictwie przyjmuje się bowiem, że przysługująca poszkodowanemu na podstawie art. 444 § 2 lub art. 446 § 2 k.c. renta odszkodowawcza powinna zostać pomniejszona np. o należną rentę z ubezpieczenia społecznego, a obowiązek zwrotu kosztów leczenia przewidziany w art. 444 § 1 k.c. obejmuje tylko te koszty, które nie zostały pokryte z ubezpieczenia zdrowotnego (np.: uchwała Sądu Najwyższego z dnia 14 stycznia 1977r. III CZP 58/76, OSNC z 1977 r., nr 9, poz. 156 . Stanowisko to nie zostało także zakwestionowane w uchwale pełnego składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z dnia 15 maja 2009 r. (III CZP 140/08 – OSNC 2009 r., nr 10, poz.132 – LEX nr 493965). Świadczenia więc z ubezpieczenia społecznego wypłacane poszkodowanemu podlegają zaliczeniu na poczet obowiązku ubezpieczyciela sprawcy. Świadczenie uzupełniające stanowi dodatkowe wsparcie dochodowe osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji. Jakkolwiek nie ustalono by powód otrzymywał taki zasiłek, to jednak na poszkodowanym ciąży obowiązek minimalizowania szkody w granicach swoich możliwości. Dlatego, przy ustalaniu renty należy uwzględnić wysokość potencjalnych świadczeń pozostających w związku przyczynowym z wypadkiem ,,które poszkodowany mógłby uzyskać, gdyby podjął działanie zmierzające do uzyskania możliwych korzyści” (por.np. wyrok Sądu Najwyższego: z dnia 21 maja 2009 r. V CSK 432/08LEX nr 619673). Zasadny jest więc zarzut, że renta powinna zostać obniżona o świadczenie z powyższego tytułu tj o 500 zł i zasiłek pielęgnacyjny 216,84 zł tym bardziej , że opiekę i pielęgnację zapewnia mu Centrum, w którym cena za pobyt rekompensowana jest rentą ustaloną przez Sad pierwszej instancji.

Dotyczyć to może jedynie okresu od 1 stycznia 2022r. do września 2023r. Powód bowiem wykazał fakturami k .731, że opłaty w centrum (...) wzrosły i przekraczają 30.000 nie licząc dodatkowych kosztów np. pomocy psychologicznej w wysokości 1000 zł. Wzrost ten oznacza, że nawet odliczenie wskazanych wyżej świadczeń powoduje zasadność żądania renty w kwocie 24400 za okres od października 2023r. i czyni w tej części apelację powoda zasadną.

Sąd Apelacyjny zauważa również, że powód zaspokajając wszystkie potrzeby bytowe w centrum nie ponosi kosztów utrzymania, które ponosiłby, gdyby nie doszło do zdarzenia szkodowego. Na tym w istocie powinien polegać zarzut pozwanej kwestionującej wydatek na pobyt i jedzenie w Centrum (...). Trzeba jednak jednocześnie podkreślić, że tego typu wydatki powinny być finansowane z dochodów z pracy przynajmniej do osiągnięcia wieku emerytalnego tj do 2025r. a poszkodowany utracił całkowicie zdolność do pracy zarobkowej. Powód nie żądał renty z tego tytułu. Zdaniem Sądu Apelacyjnego jednak uwzględnienie apelacji pozwanej poprzez odliczenie kosztów typowego wyżywienia i innych zaoszczędzonych wydatków, które w przypadku gdyby do wypadku nie doszło powinny być finansowane z dochodów, naruszałoby treść art. 444§2 k.c.

Wobec powyższego Sąd Apelacyjny w częściowym uwzględnieniu apelacji strony pozwanej zmienił na podstawie art. 386§1 k.p.c. zaskarżony wyrok w punkcie VII i VIII poprzez jedynie obniżenie renty płatnej miesięcznie do września 2023r. włącznie-, do kwot po 23.283,16zl miesięcznie (24400-500-216,84zł) i oddalając powództwo w zakresie różnicy wynikającej z tego obniżenia oraz jednocześnie w uwzględnieniu apelacji powoda zmienił zaskarżony wyrok w punkcie XI poprzez podwyższenie renty określonej w punkcie VIII począwszy od października 2023r. do kwot po 24.400 zł

Dalej idące obie apelacje oddalono na podstawie art. 385 k.p.c.

Powyższa zmiana nie daje podstaw do zmiany rozstrzygnięcia o kosztach procesu za pierwszą instancję,szczególnie, że zarzutów procesowych w kwestii podstaw rozstrzygnięcia o kosztach zawartych w punkcie XII nie podniesiono.

Obie strony są tylko częściowo wygrywającymi w ramach każdej z apelacji. Z tej przyczyny koszty postępowania apelacyjnego wzajemnie zniesiono w oparciu o art. 100 k.p.c. w z. z art. 391§1 k.p.c.