I AGa 169/22 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Krakowie z 2023-10-18
Sygn. akt I AGa 169/22
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 18 października 2023 r.
Sąd Apelacyjny w Krakowie, I Wydział Cywilny
w składzie:
Przewodniczący: SSA Jerzy Bess
Protokolant: Jakub Zieliński
po rozpoznaniu w dniu 18 października 2023 r. w Krakowie na rozprawie
sprawy z powództwa Przedsiębiorstwa Handlowo - Usługowego (...) Sp. z o.o. w K.
przeciwko T. G.
o zapłatę
na skutek apelacji pozwanego
od wyroku Sądu Okręgowego w Kielcach
z dnia 23 lutego 2022 r., sygn. akt VII GC 44/19
1. oddala apelację;
2. zasądza od pozwanego na rzecz strony powodowej kwotę 4.050 zł (cztery tysiące pięćdziesiąt złotych), tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.
Sygn. akt I AGa 169/22
UZASADNIENIE
W pozwie w postępowaniu upominawczym z dnia 18 stycznia 2019 r. powód Przedsiębiorstwo Handlowo – Usługowe (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. wnosił o orzeczenie nakazem zapłaty, że pozwany T. G. (...) Zakład Usługowo- Handlowy (...) jest zobowiązany w terminie dwóch tygodni od dnia doręczenia nakazu zapłaty, zapłacić na rzecz powoda: 1) kwotę 100.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 28 sierpnia 2018 r. do dnia zapłaty, 2) koszty postępowania zgodnie z normami prawa, w tym koszty zastępstwa procesowego w zgodnie z normami prawa
W dniu 29 stycznia 2019 r. Sąd Okręgowy w Kielcach VII Wydział Gospodarczy wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym uwzględniający żądanie pozwu.
Od powyższego nakazu zapłaty pozwany T. G. wniósł sprzeciw zaskarżając go w całości. W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany T. G. wnosił o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
Sąd Okręgowy w Krakowie zaskarżonym wyrokiem z dnia 23 lutego 2021 r. sygn. akt VII GC 44/19
I zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 100.000 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 28 sierpnia 2018 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 10.917 zł tytułem zwrotu kosztów procesu,
II nakazał pobranie od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w Kielcach kwoty 1.609,98 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.
W rozważaniach prawnych Sąd Okręgowy przedstawił m.in. następujące motywy swego rozstrzygnięcia:
Powództwo jest w pełni zasadne i podlega uwzględnieniu w całości.
W ocenie Sądu Okręgowego roszczenie powoda jest w pełni udokumentowane załączonymi do pozwu dokumentami, zeznaniami świadków: A. Z., D. S., G. G., T. S., S. S., W. S. (1), G. Ł. i R. H., opinią biegłego sądowego a co za tym idzie udowodnione.
Powód roszczenie swe wywodził w oparciu o ustną umowę najmu koparki wraz z obsługą operatorską i wykonywał na rzecz pozwanego umowę w zakresie wynajmu koparki wraz z obsługą operatorską w ten sposób, że operatorzy koparek (wynajęci przez pozwanego od powoda) wykonywali następujące czynności na rzecz pozwanego: załadunek materiału, kucie skały, załadunek urobku, praca na hałdzie. Czynności wykonywane były na rzecz pozwanego przez powoda w okresie od 2 maja 2018 r. do 26 czerwca 2018 r. - łącznie przez 347 godzin. Następnie po wykonaniu przez powoda na rzecz pozwanego usługi w zakresie wynajmu koparki wraz z obsługą operatorską przez operatorów koparek – materiał ładowany przez pracowników/usługodawców powoda – operatorów koparek był transportowany do miejsc wskazanych przez pozwanego – to jest na teren budowy wykonywanej przez pozwanego - (...) ((...) K.). Powodowa spółka wystawiła na rzecz pozwanego fakturę VAT nr (...) dnia 26.06.2018 r. na uzgodnioną kwotę wynagrodzenia 100.000 złotych, płatną w 60 dni od daty wystawienia faktury tj. do dnia 25.08.2018 r. Pozwany przyjął fakturę VAT nr (...) z dnia 26.06.2018 r. dostarczoną mu przez Prezesa zarządu powodowej spółki – (...) i podpisał ją osobiście. Pozwany nie odesłał faktury powodowej spółce.
Pozwany natomiast twierdził, że w ramach wykonywanych przez niego robót na podstawie umowy podwykonawczej z dnia 27.04.2018 r. nie było konieczności dowożenia ziemi, rumoszu skalnego czy kruszywa. Do wykonania przedmiotu umowy potrzebny był wykonawcy tylko (...) do ulepszenia podłoża gruntowego spoiwem hydraulicznym, który pozwany dowoził we własnym zakresie. Ponadto cały sprzęt przy użyciu którego pozwany wykonywał roboty ziemne należał do pozwanego. Według twierdzeń pozwanego, łączyła tylko i wyłącznie wskazana powyżej umowa zawarta z podmiotem nie będącym stroną niniejszego procesu sądowego. Z powodową spółką nie łączyła pozwanego żadna umowa, w tym ustna na wynajem koparki z obsługą operatorską, czy też innej maszyny. Pozwany posiada zaplecze sprzętowe, materiałowe oraz ludzkie pozwalające na samodzielne zrealizowanie przedmiotu umowy podwykonawczej z dnia 27.04.2018 r.
Zgodnie z art. 353 ( 1) k.c., strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Przepis art. 659 § 1 k.c. stanowi, że przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Natomiast przepis art. 750 k.c. stanowi, że do umów o świadczenie usług, które nie są uregulowane innymi przepisami, stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu. Jeżeli ani z umowy, ani z okoliczności nie wynika, że przyjmujący zlecenie zobowiązał się wykonać je bez wynagrodzenia, za wykonanie zlecenia należy się wynagrodzenie. Jeżeli nie ma obowiązującej taryfy, a nie umówiono się o wysokość wynagrodzenia, należy się wynagrodzenie odpowiadające wykonanej pracy (art. 735 kc). W konsekwencji powyższego, łączący powódkę oraz pozwanym stosunek zobowiązaniowy należało zakwalifikować jako umowę mieszaną obejmującą w przeważającej części cechy umowy najmu w zakresie oddania do odpłatnego używania sprzętu (koparki) oraz umowy zbliżonej do umowy o świadczenie usług w zakresie zapewnienia operatorów sprzętu oraz ich pracy) – taką kwalifikację umowy zastosował Sąd Rejonowy (...) w S. w wyroku z dnia 31 lipca 2017 r., (...). Zdaniem Sądu, dopuszczalne jest na podstawie zasady swobody umów ułożenie stosunku zobowiązaniowego w taki sposób, że dojdzie do wynajmu sprzętu wraz z jego obsługą, będzie to rodzaj umowy mieszanej. Wykorzystane zostaną z nim elementy dwóch umów – najmu i świadczenia usług.
Z zebranego materiału dowodowego wynika, że powodowa spółka w ocenie Sądu Okręgowego wykazała wysokość dochodzonej kwoty dokumentem prywatnym w postaci faktury VAT podpisanej przez pozwanego, zeznaniami świadków. Sąd Okręgowy podzielił stanowisko powódki, iż w przedmiotowym wypadku doszło pomiędzy powodową spółką i pozwanym do zawarcia ustnej umowy najmu koparki wraz z obsługą operatorską. Nie bez znaczenia jest fakt, że pozwany przyjął wystawioną fakturę VAT nr (...) z dnia 26.06.2018 r. z tytułu najmu koparki wraz z obsługą operatorską, która został dostarczona mu przez Prezesa zarządu powodowej spółki – (...) i którą to fakturę podpisał osobiście, nie wnosząc żadnych uwag i zastrzeżeń. Znamiennym jest również fakt, że nawet po pierwszym wezwaniu go do zapłaty pozwany nie odesłał faktury VAT nr (...) z dnia 26.06.2018 powodowej spółce. Skoro zatem pozwany twierdził, że nie zawarł z powodową spółką żądnej ustnej umowy najmu koparki wraz obsługą operatorską, to dziwnym i zupełnie nielogicznym dla Sądu Okręgowego wydaje się fakt, że pozwany jako profesjonalny przedsiębiorca przyjął od powodowej spółki powyższą fakturę VAT na kwotę aż 100.000 zł i ją bezkrytycznie podpisał. mNie potwierdziły się także zarzuty pozwanego, powodowe Przedsiębiorstwo Handlowo – Usługowe (...) Sp. z o.o. w K. nie świadczyło dla jego firmy usługi koparką wraz z obsługą operatorską, że brak jest jakichkolwiek raportów pracy maszyny, które potwierdzałyby wykonanie przedmiotowej usługi. Wbrew powyższym zarzutom pozwanego, na potwierdzenie świadczenia umowy wynajmu koparki wraz z obsługą operatorską powodowa spółka już do pozwu załączyła dokumenty w postaci: zestawienia zbiorczego potwierdzające przez powoda: daty świadczenia usługi w zakresie wynajmu koparki wraz z obsługą operatorską przez powoda na rzecz pozwanego, kursy transportowe na teren budowy wykonywanej przez pozwanego – (...) ((...) K.) z materiałem pochodzącym z usługi w zakresie wynajmu koparki wraz z obsługą operatorską świadczonej przez powoda na rzecz pozwanego oraz raporty dzienne pracowników/usługodawców powoda-operatorów koparek - A. Z., D. S., G. G. wskazujące dzienne zakresy prac, godziny świadczenia usług. Podkreślić trzeba w tym miejscu, że powódka nadto załączyła do pozwu: zestawienie zbiorcze potwierdzające przez powoda: daty świadczenia usługi w zakresie wynajmu koparki wraz z obsługą operatorską przez powoda na rzecz pozwanego oraz hali P. ((...) K.) z materiałem pochodzącym z usługi w zakresie wynajmu koparki wraz z obsługą operatorską świadczonej przez powoda na rzecz pozwanego, Oświadczenia podmiotów świadczących usługi transportowe: W. S. (2), (...) sp. z o.o. w K., W. S. (1), G. Ł., (...) R. H. wraz ze szczegółowymi kartami transportowymi potwierdzającymi transport materiału/urobku na teren budowy wykonywanej przez pozwanego – (...) ((...) K.) w okresie maj – czerwiec 2018 r.
W tych okolicznościach, Sąd Okręgowy nie dał wiary twierdzeniom pozwanego, że w ramach wykonywanych przez niego robót na podstawie umowy podwykonawczej z dnia 27.04.2018 r. nie było konieczności dowożenia ziemi, rumoszu skalnego czy kruszywa oraz, że do wykonania przedmiotu umowy potrzebny był wykonawcy tylko (...)do ulepszenia podłoża gruntowego spoiwem hydraulicznym, który pozwany dowoził we własnym zakresie i że w związku z tym nie zachodziła potrzeba zawierania wynajmu u powodowej koparki wraz z obsługą operatorską przez operatorów koparek w celu załadunku materiału (kruszywa) przez pracowników/usługodawców powoda – operatorów koparek, który był transportowany na teren budowy wykonywanej przez pozwanego - (...) ((...) K.). Przeczą temu zeznania świadków: A. Z., D. S., G. G., T. S., S. S., W. S. (1), G. Ł. i R. H., oraz wyjaśnienia prezesa zarządu powodowej spółki- (...), którym Sąd Okręgowy dał wiarę. W ocenie Sądu Okręgowego zeznania świadków: A. S., A. G., M. S., A. K., K. K. nie wnoszą faktów dla rozstrzygnięcia istoty sporu i nie mogły zatem stanowić podstawy do zmiany ustaleń stanu faktycznego w niniejszej sprawie. Nie bez znaczenia dla odmowy wiarygodności wyjaśnieniom pozwanego jest istotny fakt dla oceny zasadności roszczenia powodowej spółki, że pozwany przyjął fakturę VAT nr (...) z dnia 26.06.2018 r. dostarczoną mu przez Prezesa zarządu powodowej spółki – (...) i podpisał ją osobiście oraz to, że pozwany nie odesłał tejże faktury powodowej spółce. Istotne znaczenie dla oceny braku wiarygodności twierdzeń pozwanego miała treść opinii biegłego sądowego P. R. w przedmiocie ustalenia, czy w ramach wykonywanych przez pozwanego na podstawie umowy podwykonawczej z dnia 27 kwietnia 2018 r. robót nie zachodziła konieczność dowożenia ziemi, rumoszu skalnego, czy kruszywa spoza budowy, w tym ilościach wskazanych przez powoda. W opinii pisemnej biegły sądowy jednoznacznie i kategorycznie stwierdził, że ustalenia dokonane w toku analizy materiału dowodowego kłócą się z twierdzeniami pozwanego zawartymi w sprzeciwie od nakazu zapłaty (k. 87-93 akt sprawy), a mianowicie, że w ramach wykonywanych przez pozwanego robót nie zachodziła konieczność dowozu rumoszu skalnego czy kruszywa, a do wykonania umowy wystarczające było spoiwo do ulepszania podłoży drogowych (...). Zgodnie z dokumentacją powykonawczą oraz receptą laboratoryjną nr (...) pozwany był zobowiązany do wykonania stabilizacji gruntu do wymaganej nośności 120 MPa, co było możliwe wyłącznie po wykonaniu stabilizacji w sposób wskazany w recepcie laboratoryjnej, która została doręczenia powodowi i przez niego zaakceptowana (brak w aktach sprawy dokumentów z których wynikałoby inaczej). W celu wykonania stabilizacji gruntu w sposób zgodny z receptą laboratoryjną (k. 227 akt sprawy) pozwany winien był dowieźć spoza budowy około 5.588 m3 kruszywa skalnego. W aktach sprawy nie stwierdzono dokumentów, poza kartami pracy i dokumentami przewozowymi, z których bezpośrednio wynikłby jakiekolwiek ilości kruszywa skalnego dostarczonego na potrzeby robót wykonywanych przez pozwanego. W związku z powyższym szacunkową ilość materiału skalnego załadowanego przez koparki, zarówno urobku jak i z hałdy, przy ul. (...) w K. ustalono w wyniku interpolacji nakładów normowych i kart pracy operatorów koparek. Z dokonanych wyliczeń wynika, że w ciągu 272 roboczogodzin pracy operatorów koparek załadowali oni około 4.065,77 m3 urobku. Biegły sądowy ustosunkował się także co do zarzutów pozwanego do opinii. Bezzasadne i nielogiczne w kontekście badanych dokumentów są twierdzenia strony pozwanej, że wynikające z receptury laboratoryjnej kruszywo kamienne z dowozu oznaczało materiał z przemieszczenia z jednego końca budowy na drugi. Biegły stwierdził, że aby laboratorium wykonało recepturę musiało przeanalizować dokumentację geologiczną i gdyby tylko taka możliwość istniała recepta laboratoryjna uwzględniałaby kruszywo kamienne z terenu budowy. Odnośnie dołączonej do pisma pełnomocnika pozwanego z dnia 29 września 2021 r. kserokopii opinii geotechnicznej z listopada 2017 r. i twierdzenia pozwanego, że piaski drobno i średnioziarniste nadawały się do stabilizacji gruntu, biegły sądowy ustalił, że twierdzeniu pozwanego brak jest uzasadnienia merytorycznego. Biegły stwierdził, iż należy zauważyć, że dokumentem wiążącym pozwanego w kwestii stabilizacji gruntu miejscowego jest przedstawiona przez pozwanego i zaakceptowana receptura laboratoryjna, z której jasno wynika, że stabilizacja ta ma być wykonana kruszywem kamiennym. Każde odstępstwo od zatwierdzonego rozwiązania skutkuje niezgodnością wykonania robót z zatwierdzonym projektem. Kruszywo kamienne kwalifikowane jest jako frakcje żwirowe i kamieniste. Tak jak podano powyżej w badanych przekrojach w przeważającej ilości występują gliny i co najwyżej z miejscowymi sporadycznie występującymi frakcjami żwirowymi.
Sąd Okręgowy w pełni podzielił opinię biegłego sądowego P. R., gdyż była ona zupełna, jasna i wewnętrznie spójna, zaś wyrażone w niej wnioski były stanowcze, wyważone i zrozumiałe. Biegły każdorazowo formułując określone tezy w sposób należyty i zrozumiały przedstawiał tok rozumowania, który do nich prowadził. Każda z konkluzji wyprowadzanych przez biegłego była w sposób wystarczający uzasadniona i tym samym poddawała się kontroli, biorąc pod uwagę kryteria wskazane w art. 233 § 1 k.p.c.
Należy w tym miejscu podnieść, że zgodnie z trafnym stanowiskiem zawartym w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 20 kwietnia 1982 r. w sprawie sygn. I CR 79/82 (LEX nr 8416), reguła dotycząca ciężaru dowodu nie może być rozumiana w ten sposób, że zawsze, bez względu na okoliczności sprawy, spoczywa on na stronie powodowej. Jeżeli strona powodowa udowodniła fakty przemawiające za zasadnością powództwa, to na stronie pozwanej spoczywa ciężar udowodnienia ekscepcji i faktów uzasadniających jej zdaniem oddalenie powództwa. W realiach niniejszego sporu pozwany nie wykazał wiarygodności swoich twierdzeń i argumentów przeciwko zasadności powództwa. Faktem przemawiającym za zasadnością powództwa jest w niniejszej sprawie fakt zawarcia ustnej umowy o wynajmie sprzętu z obsługą operatorską na rzecz pozwanego przez stronę powodową oraz fakt uzgodnienia wynagrodzenia na kwotę 100.000 zł określoną w fakturze VAT nr (...) z dnia 26.06.2018 r., która została przyjęta i podpisana osobiście bez żadnych zastrzeżeń przez pozwanego.
Z tych też względów, mając na uwadze powyższe rozważania, Sąd Okręgowy orzekł jak w wyroku.
Orzeczenie odnośnie zasądzonych ustawowych odsetek znajduje oparcie w art. 481 §1 i §2 k.c.
O kosztach procesu stosownie do rozstrzygnięcia, Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 §1 i §3 k.p.c.
Pozwany apelacją zaskarżył niniejszy wyrok w całości, zarzucając:
1. naruszenie przepisów postępowania mających istotny wpływ na wynik sprawy, w tym art. 233 § I k.p.c. poprzez dowolną, a nie swobodną ocenę materiału dowodowego w postaci:
1) zeznań świadków:
1. A. G., A. K., K. K. jako niewnoszących faktów dla rozstrzygnięcia istoty sporu i niemogących stanowić podstawy do zmiany ustaleń stanu faktycznego w niniejszej sprawie, podczas gdy z ich zeznań wynika, że:
- budowa i utrzymanie dróg technologicznych na budowie było po stronie PHU (...),
- Pozwany posiadał sprzęt konieczny do realizacji swojego zakresu prac na budowie,
- Pozwany posiadał zaplecze sprzętowe, materiałowe oraz ludzkie pozwalające mu na samodzielne zrealizowanie przedmiotu umowy podwykonawczej,
a skutkiem tego błąd w ustaleniach co do tych faktów. Gdyby Sąd w sposób poprawny ocenił ww. fakty powinien dojść do wniosku, że strony sporu nie zawarły ze sobą umowy najmu koparki wraz z obsługą operatorską, ponieważ Powód na własny rachunek, w ramach własnego zlecenia miał wybudować i utrzymać drogę technologiczną, i w tym celu wydobywał i transportował kruszywo na drogę, a zatem nie zawierał z Pozwanym umowy najmu koparki wraz z obsługą operatorską,
2. W. S. (2), A. S., R. H. poprzez pominięcie, że:
to na zlecenie PHU (...) świadkowie wykonywali usługi transportu na trasach od placu przy ul. (...) w K. do miejsca (...) ((...) K.), od miejsca budowy budynku mieszkalnego przy ul. (...) w K. do miejsca (...) ((...) K.) oraz od miejsca budowy szpitala MSWIA przy ul. (...) do miejsca budowy (...)((...) K.) w okresie maj- czerwiec 2018 r.,
- to z PHU (...) świadkowie prowadzili rozmowy w zakresie przedmiotowych usług, z którym to również był ustalany zakres usług oraz wysokość wynagrodzenia z tytułu ich wykonania,
- to na PHU (...) zostały wystawione faktury za wykonane usług transportowych
- to PHU (...) zapłacił za te faktury, a skutkiem tego błąd w ustaleniach faktycznych co do tych faktów. Gdyby Sąd w sposób poprawny ocenił ww. fakty powinien dojść do wniosku, że strony sporu nie zawarły ze sobą umowy najmu koparki wraz z obsługą operatorską, ponieważ Powód na własny rachunek, w ramach własnego zlecenia miał wybudować i utrzymać drogę technologiczną, i w tym celu wydobywał i transportował kruszywo na drogę, a zatem nie zawierał z Pozwanym umowy najmu koparki wraz z obsługa operatorską,
3. A. Z., poprzez uznanie, że jego zeznania przeczą twierdzeniom Pozwanego, który wskazał, że w ramach wykonywanych przez niego robót na podstawie umowy podwykonawczej z dnia 27 kwietnia 2018 r. nie było konieczności dowożenia ziemi, rumoszu skalnego czy kruszywa oraz, że do wykonania przedmiotu umowy potrzebny był wykonawcy tylko (...) o ulepszenia podłoża gruntowego spoiwem hydraulicznym, który Pozwany woził we własnym zakresie i że w związku z tym nie zachodziła potrzeba zawierania wynajmu u Powoda koparki wraz z obsługą operatorską przez operatorów koparek w celu załadunku materiału (kruszywa) przez pracowników/ usługodawców Powoda - operatorów koparek, który był transportowany na teren budowy wykonywanej przez Pozwanego - budowa(...) ((...) K.), podczas gdy na rozprawie w dniu 21 września 2020 r. (00:20:06) zeznał, że wykonywane były roboty dla Pozwanego, którymi było wyrównywanie terenu - hałd kamienia na drodze. Gdyby Sąd prawidłowo ocenił dowód z zeznań świadka, to winien dojść do wniosku, że kamień dowożony na budowę (...) ((...) K.) wwożony był na potrzeby wyrównywania hałd kamieni na drodze, a zatem wybudowanie i utrzymywanie drogi technologicznej było po stronie Powoda, co powinno prowadzić do wniosku, że strony sporu nie zawarły ze sobą umowy najmu koparki wraz z obsługą operatorską, ponieważ w istocie Powód na własny rachunek, w ramach własnego zlecenia miał wybudować i utrzymać drogę technologiczną, i w tym celu wydobywał i transportował kruszywo na drogę, a zatem nie zawierał z Pozwanym umowy najmu koparki wraz z obsługą operatorską,
2) dokumentacji w postaci:
1. oświadczeń W. S. (2) z 15 listopada 2018 r., A. S. z 15 listopada 2018 r., W. S. (1) zl5 listopada 2018 r„ G. Ł. z 15 listopada 2018 r., R. H. z 15 listopada 2018 r., poprzez pominięcie, że w przedmiotowych dokumentach oświadczyli, że wykonywali usługi transportowe na zlecenie PHU (...). Gdyby Sąd w sposób poprawny ocenił dowód z dokumentów, winien dojść do wniosku, że usługi transportowe wykonywane były pa zlecenie PHU (...), a nie na zlecenie Pozwanego, w związku z czym nie można obciążyć go kosztami poniesionymi w związku z ww. usługami transportu,
2. raportów dziennych pracy sprzętu dołączonych do pozwu, poprzez pominięcie, że ów raporty były z miejsc, w których na własny rachunek PHU (...) prowadził roboty polegające na wykonaniu wykopów dla podmiotów takich jak (...), na ul. (...), ul. (...), a raporty oznaczone jako baza ul. (...) dotyczą placu, na którym swoją siedzibę ma firma (...), a z żadnym z tych miejsc Pozwany nie był powiązany, ani nie wykonywał z tych miejsc żadnych robót, nie wynajmował koparki z obsługą operatorską, w związku z powyższym, gdyby sąd w sposób poprawny ocenił te dowody, powinien dojść do wniosku, że z powyższych lokalizacji transport wykonywany był na zlecenie i koszt firmy (...), ponieważ były to jego prywatne realizacje, z którymi Pozwany nie miął nic wspólnego, w związku z czym Pozwany nie może ponosić kosztów za pracę koparki na prywatnych inwestycjach firmy PHU (...), z których to transportowany był rumosz skalny, kruszywo czy piasek pod drogi technologiczne na plac budowy przy ul. (...),
3. pisma PHU (...) z dnia 21 maja 2018 roku poprzez jego pominięcie, w sytuacji gdy wynika z niego, że drogi technologiczne zbudowane zostały z materiału dostarczonego przez PHU (...), co skutkowało pominięciem, że budowa oraz utrzymanie dróg technologicznych na (...) ((...) K.) była po stronie PHU (...),
4. faktury (...) (...) z 26 czerwca 2018 r.
poprzez uznanie, że powodowa spółka wykazała wysokość dochodzonej kwoty dokumentem prywatnym w postaci faktury VAT podpisanej przez Pozwanego, oraz uznanie, że w przedmiotowym wypadku doszło pomiędzy powodową spółką i Pozwanym do zawarcia ustnej umowy najmu koparki wraz z obsługą operatorską, podczas gdy z samego faktu wystawiania faktur VAT i jej podpisania nie wynika istnienie stosunku zobowiązaniowego między stronami, a ponadto poczynienie ustaleń sprzecznych z zebranym w sprawie materiałem dowodowym i przyjęcie, że podpis na fakturze jest tożsamy z uznaniem roszczenia i potwierdzeniem wykonania umowy, przy jednoczesnym pominięciu okoliczności, że Powód w istocie nie wykazał by łączyła go umowa z Pozwanym na najem koparki wraz z obsługą operatorską,
3) naruszenie art. 232, 233 k.p.c. w zw. z art. 6 k.c. poprzez przyjęcie, że Pozwany nie wykazał wiarygodności swoich twierdzeń i argumentów przeciwko zasadności powództwa, zaś faktem przemawiającym za zasadnością powództwa jest w niniejszej sprawie fakt zawarcia ustnej umowy o wynajmie sprzętu z obsługą operatorską na rzecz Pozwanego przez stronę powodową oraz fakt uzgodnienia wynagrodzenia na kwotę 100.000,00 zł określoną w fakturze VAT nr (...) z dnia 26.06.2018 r., która została przyjęta i podpisana osobiście przez Pozwanego, podczas gdy wbrew swoim obowiązkom procesowym i zasadzie ciężaru dowodu Powód, na którym spoczywał ów ciężar nie wykazał w sposób wyczerpujący, że między stronami sporu doszło do zawarcia jakiejkolwiek umowy najmu koparki wraz z obsługą operatorską, co czyni całe roszczenie niemożliwym do uwzględnienia,
4) naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 278 § 1 k.p.c. poprzez wydanie rozstrzygnięcia w sprawie, w oparciu o opinię biegłego P. R. która jest nieprzydatna do rozstrzygnięcia sprawy. Biegły bowiem nie został dopuszczony do okoliczność ustalenia wysokości należnego Powodowi wynagrodzenia, a jedynie na okoliczność ustalenia czy w ramach wykonywanych przez Pozwanego na podstawie umowy podwykonawczej z dnia 27 kwietnia 2018 r. robót zachodziła konieczność dowożenia ziemi, rumoszu skalnego, czy kruszywa spoza budowy, w tym ilościach wskazanych przez Powoda. Dowód zatem z opinii biegłego nie mógł stanowić dowodu ani na okoliczność wykonania przez Powoda na rzecz; Pozwanego usługi wynajmu koparki ani na okoliczność wysokości/ wynagrodzenia, jakiego domagał się Powód,
2. naruszenie przepisów prawa materialnego, tj.:
1) art. 65 § I k.c. poprzez niewłaściwe jego zastosowanie i błędne wyłożenie oświadczenia woli strony pozwanej tj., że podpisanie przez Pozwanego faktury VAT, stanowiło akceptację postanowień ustnej umowy najmu koparki wraz z obsługą operatorską, podczas gdy swoim podpisem potwierdził on jedynie odbiór faktury, co wynika wprost zarówno z treści dokumentu, jak i z okoliczności sprawy,
2) art. 6 k.c. poprzez jego niewłaściwe niezastosowanie i przyjęcie, że w niniejszej sprawie reguła dotycząca ciężaru dowodu spoczywa na stronie pozwanej, podczas gdy powyższa reguła mogłaby być zastosowania jedynie wówczas gdyby strona powodowa udowodniła fakty przemawiające za zasadnością powództwa i dopiero wówczas to na stronie pozwanej spoczywałby ciężar udowodnienia ekscepcji i faktów uzasadniających jej zdaniem oddalenie powództwa, natomiast w okolicznościach niniejszej sprawy Powód w ogóle nie wykazał faktów, które przemawiałyby za zasadnością powództwa,
IV. w oparciu o sformułowane zarzuty, wniósł o:
1) zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa i zasądzenie od Powoda na rzecz Pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, przy uwzględnieniu kosztów postępowania apelacyjnego,
2) ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy w tym
zakresie Sądowi do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania apelacyjnego.
W odpowiedzi na apelację powód wniósł o:
1. oddalenie apelacji w całości,
2. zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu za obydwie instancje, w tym kosztów zastępstwa procesowego w podwójnej wysokości z uwagi na zawiłość sprawy oraz nakład pracy strony powodowej.
Sąd Apelacyjny zważył co następuje:
Odnosząc się do apelacji pozwanego wskazać należy, że Sąd Apelacyjny w pełni podziela ustalenia faktyczne Sądu I instancji i poczynione na ich podstawie rozważania prawne, uznając je za własne. Tym samym - co do zasady - brak jest podstaw do uwzględnienia apelacji, z przyczyn wskazanych w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku.
W istocie apelujący, polemizuje z argumentacją Sądu I instancji i rozważaniami prawnymi Sądu I instancji, przedstawiając w trym zakresie wywody, co do których to zarzutów Sad I instancji zasadniczo odniósł się w uzasadnieniu wydanego wyroku i argumentację tą Sąd Apelacyjny podziela, co czyni zbędnym jej ponowne przytaczanie w pełnym zakresie.
Odnosząc się do zarzutów naruszenia prawa procesowego wskazać należy, że w istocie apelacja koncentruje się na zarzucie naruszenia art. 233 § 1 k.p.c., poprzez naruszenie obowiązku wszechstronnego rozważenia całości materiału dowodowego i dokonanie ustaleń faktycznych jedynie na podstawie dowodów korzystnych dla powoda z pominięciem korzystnych dla pozwanej.
Dla skuteczności zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. nie można poprzestać na stwierdzeniu, że dokonane ustalenia faktyczne są wadliwe, odnosząc się do stanu faktycznego, który w przekonaniu skarżącego odpowiada rzeczywistości. Niezbędne jest wskazanie przyczyn, które dyskwalifikują postępowanie sądu w zakresie ustaleń. Skarżący powinien zwłaszcza wskazać, jakie kryteria oceny zostały naruszone przez sąd przy analizie konkretnych dowodów, uznając brak ich wiarygodności i mocy dowodowej lub niesłuszne im taką moc przyznając. Jeżeli wnioski wyprowadzone przez sąd orzekający z zebranego materiału dowodowego są logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, ocena tego sądu nie narusza przepisu art. 233 § 1 k.p.c. i musi się ostać, choćby z materiału tego dawały się wysnuć również wnioski odmienne. Tylko wówczas, gdy brakuje logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych związków przyczynowo skutkowych, przeprowadzona przez sąd orzekający ocena dowodów może być skutecznie podważona.
Należy zatem stwierdzić, iż skuteczne postawienie zarzutu naruszenia przez Sąd pierwszej instancji art. 233 § 1 k.p.c. wymaga nie polemiki, lecz wskazania, że Sąd ten uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, to bowiem jedynie może być przeciwstawione uprawnieniu Sądu do dokonania swobodnej oceny dowodów. Nie jest natomiast wystarczające przekonanie strony o innej niż przyjął Sąd doniosłości (wadze) poszczególnych dowodów, ich odmiennej ocenie, niż ocena sądu pierwszej instancji.
W ocenie Sądu Apelacyjnego zarzuty pozwanej w tym kontekście co do zasady nie mają żadnego merytorycznego uzasadnienia, a jedynie charakter polemiki z oceną dokonaną przez Sąd I instancji. Sąd I instancji dokonał bowiem wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego zebranego w sprawie i właściwie go ocenił wydając prawidłowe rozstrzygnięcie na gruncie stanu faktycznego niniejszej sprawy.
Analogiczne uwagi należy poczynić w zakresie oceny zarzutów naruszenia prawa procesowego art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 278 § 1 k.p.c., kierowanych pod adresem opinii biegłego. W tym kontekście należy wskazać, że dowód z opinii biegłego, jak podkreśla się w orzecznictwie, podlega ocenie sądu z zastosowaniem art. 233 § 1 k.p.c. według właściwych dla przedmiotu opinii kryteriów zgodności z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego, podstaw teoretycznych opinii, a także sposobu motywowania oraz stopnia stanowczości wyrażonych w niej wniosków Jednakże zdaniem judykatury sąd orzekający nie może nie podzielać merytorycznych poglądów biegłego ani zamiast nich przedstawiać własnych. Porównanie brzmienia § 1 oraz 2 art. 278 k.p.c. prowadzi do wniosku, iż władnym co do ustalenia liczby biegłych jest wyłącznie sąd orzekający W szczególności powołanie kilku biegłych może być zasadne, gdy w sprawie są wymagane wiadomości specjalne z różnych dziedzin. Natomiast - zdaniem doktryny i judykatury - potrzeby powołania innego biegłego nie uzasadnia taka okoliczność, że opinia powołanego już biegłego jest dla strony (w jej odczuciu) niekorzystna.
W tym kontekście trafnie zresztą powód w odpowiedzi na apelacje podniósł, że niezasadnym staje się zarzut naruszenia art. 233 par. 1 k.p.c. i oparcia przez Sąd I instancji orzeczenia o opinię biegłego P. R., kiedy to sam pozwany w sprzeciwie z dnia 15 lutego 2019 roku str. 4 pkt. 7 wnosił o „dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu budownictwa na okoliczność ustalenia, że w ramach wykonywanych przez pozwanego na podstawie umowy podwykonawczej z dnia 27.04.2018 r. robót nie było konieczności dowożenia ziemi, rumoszu skalnego czy kruszywa spoza budowy, w tym w ilościach wykazanych przez powoda” i w takim też zakresie rzeczona opinia była sporządzona. Nie zasadnym jest dalsze powielanie stanowiska strony powodowej, które to zostało wykazane w pismach składanych w całości trwającego prawie 3 lata postępowania i w żadnym czasie nie uległo zmianie, a jedynie na uwagę zasługuje fakt, iż to sama strona pozwana była zobowiązana do złożenia receptury wykorzystanej do wykonania stabilizacji, a która to przedłożona i załączona do akt niniejszej sprawy przewidywała dowożenie materiału spoza terenu budowy w ilości 50 % całości grantu i jako taka nie była kwestionowana przez pozwaną na żadnym etapie postępowania.
W ocenie Sądu Apelacyjnego, ustalając zatem powyższy stan faktyczny sprawy, Sąd I instancji oparł się na wszystkich powołanych powyżej dowodach, przy czym osobowe źródła dowodowe, którym wiarę dał Sąd i instancji, nadto z dokumentu, w pełni korespondowały z opinią biegłego sądowego, pozwalając na przyznanie im waloru pełnej wiarygodności. Oceniając dowód z przeprowadzonej w sprawie opinii biegłego, kierując się wskazanymi powyżej kryteriami, Sąd I instancji zasadnie miał na uwadze, że właściwą rolę biegłego w postępowaniu sądowym, wyznaczają granice zakresu jego wiadomości specjalnych. Opinia biegłego umożliwia sądowi analizę i ocenę ustalonych okoliczności sprawy przez pryzmat niezbędnej wiedzy. Ma zatem na celu ułatwienie sądowi należytej oceny zebranego w sprawie materiału wtedy, gdy potrzebne są do tego wiadomości specjalne ( tak też wyrok SN z dnia 11 lipca 1969 r., I CR 140/69, OSNCP 1970, nr 5, poz. 85). Zadaniem biegłego nie jest przy tym ustalenie stanu faktycznego sprawy, lecz naświetlenie i umożliwienie wyjaśnienia przez sąd okoliczności z punktu widzenia posiadanych przez biegłego wiadomości specjalnych przy uwzględnieniu zebranego i udostępnionego mu materiału sprawy (por. wyrok SN z dnia 11 lipca 1969 r., I CR 140/69, OSNC 1970, nr 5, poz. 85; uzasadnienie wyroku SN z dnia 19 grudnia 2006 r., V CSK 360/06, LEX nr 238973). Opinia ta podlega ocenie - przy zastosowaniu art. 233 § 1 - na podstawie kryteriów zgodności z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego, a także sposobu motywowania oraz stopnia stanowczości wyrażonych w niej wniosków. Dowód z opinii biegłego jest prawidłowo przeprowadzony wówczas, gdy opinia zawiera uzasadnienie ostatecznych wniosków, sformułowane w sposób przystępny i zrozumiały dla osób nieposiadających wiadomości specjalnych (wyrok SN z dnia 29 lipca 1999 r., II UKN 80/99, OSNAPiUS 2000, nr 22, poz. 831).
Tak więc brak jest także podstaw do uwzględnienia zarzutów naruszenia prawa procesowego art. 232, 233 k.p.c. w zw. z art. 6 k.c., również z przyczyn wskazanych w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku.
W efekcie bezzasadne też okazały się zarzuty naruszenia prawa materialnego, konstruowane w zasadzie na skuteczności zarzutów naruszenia prawa procesowego.
Reasumując, w ocenie Sądu Apelacyjnego brak podstaw do uwzględnienia zarzutów postawionych przez pozwanego w apelacji oraz w toku postępowania apelacyjnego, w istocie z przyczyn wskazanych w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku.
Dlatego też Sąd Apelacyjny, uznając apelację za bezzasadną, orzekł jak w pkt 1 sentencji na mocy art. 385 k.p.c.
O kosztach o kosztach postępowania apelacyjnego pomiędzy stronami orzeczono jak w pkt 2 sentencji według zasady odpowiedzialności za wynik postępowania określonej w art. 98 § 1 k.p.c., w zw. z art. 391 § 1 k.p.c.,
O kosztach o kosztach postępowania apelacyjnego pomiędzy stronami orzeczono jak w pkt 2 sentencji według zasady odpowiedzialności za wynik postępowania określonej w art. 98 § 1 k.p.c., w zw. z art. 391 § 1 k.p.c., a co do wysokości odnośnie zwrotu kosztów zastępstwa, zgodnie z stawkami określonym w § 2 pkt 6 oraz § 10 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia ministra sprawiedliwości 3 października 2016 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2016 r. poz. 1668).
W ocenie Sądu Apelacyjnego brak było podstaw do uwzględnienia wniosku powoda o zasądzenie zwrotu kosztów zastępstwa w podwójnej stawce, albowiem nie wykazane zostały okoliczności uzasadniające podwyższenie tej stawko określone w § 15 ust. 3 pkt 1, 3 i 4 cyt. wyż. rozporządzenia. Przede wszystkim na etapie postępowania apelacyjnego przygotowanie się do rozprawy nie wymagała takiego nakładu pracy, jak przed Sądem I instancji. Szereg kwestii zostało już bowiem wyjaśnionych, stanowiska stron zostały już doprecyzowane, jak również zostały one jeż ocenione przez Sąd I instancji, a argumentacja podniesiona w apelacji, była powtórzeniem stanowiska apelującego prezentowanego w toku postępowania przed Sądem I instancji. W konsekwencji sporządzenie odpowiedzi na apelację nie wymagało zwiększonego nakładu pracy, czego potwierdzeniem jest fakt, że pismo to zawarte jest jedynie na 4 kartach. Ponadto postępowanie apelacyjne ograniczyło się jedynie do jednej rozprawy.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Krakowie
Osoba, która wytworzyła informację: Jerzy Bess
Data wytworzenia informacji: