Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Krakowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 sierpnia 2024 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSA Paweł Rygiel

Sędziowie: -

Protokolant: -

po rozpoznaniu w dniu 29 sierpnia 2024 r. w Krakowie na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) Bank (...) S.A.
w W.

przeciwko M. T.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Gospodarczego w Krakowie z dnia
23 czerwca 2022 r. sygn. akt IX GC 554/21

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od pozwanej na rzecz strony powodowej, tytułem kosztów postępowania apelacyjnego, kwotę 4.050 zł (cztery tysiące pięćdziesiąt złotych) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia po upływie tygodnia od doręczenia niniejszego wyroku do dnia zapłaty;

3.  przyznaje od Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Krakowie kuratorowi pozwanej - radcy prawnemu J. K. kwotę 1.992,60 zł (jeden tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiąt dwa złote 60/100), w tym podatek od towarów i usług , tytułem wynagrodzenia za wykonywanie funkcji w postępowaniu apelacyjnym.

sygn. akt I AGa 214/22

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 29 sierpnia 2024 r.

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Okręgowy: zasądził od pozwanej M. T. na rzecz strony powodowej (...) Bank (...) S.A. w W. kwotę 76.343,27 zł, zastrzegając pozwanej M. T. prawo do powołania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie jej odpowiedzialności do nieruchomości gruntowej położonej w miejscowości M., gmina M., dla której Sąd Rejonowy w W. V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi Księgę Wieczystą nr (...), obciążonej hipoteką umowną zwykłą w kwocie 74.360,00 zł oraz hipoteką umowną kaucyjną do kwoty 22.308,00 zł na rzecz powoda oraz rozliczył koszty sądowe i koszty procesu.

Sąd I instancji ustalił, że w dniu 2 grudnia 2008 r. P. F. zawarł z powodem umowę kredytu inwestycyjnego nr (...), zmienioną umową ugody z 22 listopada 2010 r. Zabezpieczeniem wierzytelności Banku jest hipoteka umowna zwykła w kwocie 74.360,00 zł oraz hipoteka kaucyjna w kwocie 22.308,00 zł na nieruchomości położonej w miejscowości M., opisanej w księdze wieczystej nr (...), prowadzonej przez Sąd Rejonowy w W.. Właścicielem nieruchomości jest pozwana M. T..

Dłużnik osobisty tj. P. F. nie wywiązywał się z warunków umowy i zadłużenie stało się w całości wymagalne w dniu 28 grudnia 2011 r. Na zadłużenie pozwanego i jednocześnie roszczenie dochodzone pozwem składają się: należność główna (kapitał) - 54.035, 27 zł, odsetki zapadłe liczone od 28 listopada 2011 r. do 28 grudnia 2011 r. - 13.737,42 zł, odsetki karne liczone od 28 grudnia 2011 r. do 15 maja 2019 r. - 8.296,05 zł, koszty, opłaty i prowizje bankowe - 274,53 zł.

W dniu 30 maja 2014 r. powód wypowiedział pozwanej wierzytelność hipoteczną wynikającą z ww. umowy kredytu inwestycyjnego. Wypowiedzenie zostało podpisane przez osoby uprawnione do składania takiego oświadczenia woli w imieniu powoda. W dniu 7 maja 2018 r. powód skierował do M. T. ostateczne wezwanie do zapłaty m.in. roszczeń dochodzonych pozwem. Pozwana nie zapłaciła zadłużenia.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy uznał zgłoszone roszczenie za uzasadnione, jako znajdujące oparcie w treści art. 65 ust. 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece. Podkreślił, że pozwana udzieliła skutecznego zabezpieczenia rzeczowego wierzytelności kredytowej niespłaconej przez dłużnika osobistego powoda. W rezultacie wierzyciel może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości bez względu na to, czyją stała się własnością, i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości. Nadto, z art. 77 ustawy o księgach wieczystych i hipotece wynika, że przedawnienie wierzytelności zabezpieczonej hipoteką nie narusza uprawnienia wierzyciela hipotecznego do uzyskania zaspokojenia z nieruchomości obciążonej.

Dalej Sąd I instancji wskazał, że zgodnie z art 78 ust. 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece, jeżeli wymagalność wierzytelności hipotecznej zależy od wypowiedzenia przez wierzyciela, wypowiedzenie jest skuteczne względem właściciela nieruchomości niebędącego dłużnikiem osobistym, gdy było dokonane w stosunku do niego. Taka sytuacja wystąpiła w niniejszej sprawie - wezwanie pozwanej do zapłaty należności dochodzonych pozwem nastąpiło 7 maja 2018 r., a pozew został wniesiony najpóźniej 27 maja 2019 r.

Od powyższego orzeczenia apelację wniosła pozwana reprezentowana przez działającego za nią kuratora.

Apelujący zarzucił naruszenie przepisów prawa materialnego tj.

- art. 6 k.c. w zw. z art. 233 § 2 k.c. poprzez błędne zastosowanie i uznanie, że powód skutecznie wypowiedział wierzytelność hipoteczną, podczas gdy powód nie sprostał ciężarowi dowodu, skoro nie przedstawił na etapie wniesienia pozwu dokumentów, z których wynikałoby uprawnienie osób - podpisanych pod wezwaniem do zapłaty – do działania w imieniu powoda, co skutkuje bezskutecznością oświadczenia o wypowiedzeniu wierzytelności hipotecznej;

- art. 73 k.c. poprzez błędną wykładnię i przyjęcie, że powód dochował procedury wypowiedzenia wierzytelności hipotecznej.

Apelujący zarzucił nadto naruszenie przepisów prawa procesowego tj. art. 233 § 2 k.p.c. poprzez brak wszechstronnej oceny materiału dowodowego, dokonanej w sprzeczności z zasadami logiki i doświadczenia życiowego, skutkiem czego było uznanie, że powód skutecznie wypowiedział wierzytelność hipoteczną, podczas gdy ze zgromadzonego materiału dowodowego wynika, że nie dochowano wymogów formalnych w zakresie procedury wypowiedzenia umowy czy też składania oświadczeń woli.

W uwzględnieniu powyższego apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa oraz obciążenie powoda kosztami postępowania, jak też o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym przyznanie kuratorowi wynagrodzenia.

Strona powodowa wniosła o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Apelacja pozwanej nie może odnieść zamierzonego skutku.

Ustalenia faktyczne dokonane w pierwszej instancji Sąd Apelacyjny przyjmuje za własne. Ustalenia te znajdują oparcie w treści zaoferowanych dowodów, których ocena mieści się w granicach wyznaczonych art. 233 § 2 k.p.c. W konsekwencji Sąd I instancji w sposób prawidłowy zastosował powołane przez siebie przepisy prawa materialnego.

W sprawie poza sporem pozostaje fakt istnienia wierzytelności powodowego Banku zabezpieczonej hipoteką na nieruchomości stanowiącej własność pozwanej. Nie jest także kwestionowana wysokość istniejącego zadłużenia.

Całość argumentacji pozwanej oparta jest wyłącznie na zarzucie braku wypowiedzenia wierzytelności hipotecznej.

W związku z tym wskazać należy, że do pozwu dołączony został dokument datowany na dzień 7 maja 2018 r. wzywający pozwaną do zapłaty zadłużenia zabezpieczonego hipoteką. Dokument ten został podpisany przez dwie osoby, a same podpisy zostały złożone obok imiennych pieczęci tych osób. Nie sposób zatem twierdzić, iż nieczytelność podpisów mogłaby utrudniać identyfikację osób składających imieniem Banku oświadczenie woli. Tym samym bezprzedmiotowy jest zarzut, by podpisy te miały charakter parafki, uniemożliwiającej ocenę, czy podpis pod oświadczeniem został złożony, czy też nie. Także treść tego oświadczenia nie budzi wątpliwości co do swej treści – zawiera wezwanie do zapłaty oznaczonej kwoty, wyznaczeniem terminu zapłaty, w tym określa konsekwencje braku zapłaty bądź braku woli zawarcia porozumienia.

W aktach sprawy zalega także oświadczenie Banku z dnia 30 maja 2014 r. o wypowiedzeniu wierzytelności hipotecznej skierowane do pozwanej, podpisane przez osoby identyfikowane złożonymi przy podpisach pieczęciami. Nadto powodowy Bank, na wezwanie Sądu, przedłożył pełnomocnictwa dla osób podpisanych pod przedmiotowym oświadczeniem (B. L. i B. M.) do działania imieniem strony powodowej, udzielone przed datą złożonego oświadczenia. Z treści tych pełnomocnictw wynika, iż w/w osoby były upoważnione do dokonywania czynności związanych z dochodzeniem wierzytelności (k. 188 i 190). Nie sposób zatem uznać, że wobec pozwanej złożone oświadczenia nie odniosły skutku.

Brak jest także podstaw do kwestionowania umocowania osób podpisanych pod w/w dokumentami do działania w imieniu Banku. Podkreślić należy, że w sprzeciwie od nakazu zapłaty kurator ustanowiony dla pozwanej ograniczył w tym zakresie zarzut, iż strona powodowa nie przedłożyła oryginałów dokumentów. Zarzut ten jest chybiony, o ile zaważyć, że dołączone do akt dokumenty zostały poświadczone za zgodność.

Biorąc to pod uwagę Sąd Apelacyjny, na podstawie art. 385 k.p.c., orzekł jak w sentencji, o kosztach postępowania apelacyjnego orzekając zgodnie z zasadą odpowiedzialności za jego wynik (art. 98 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c.).

Jednocześnie, na podstawie § 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 9 marca 2018 r. w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej (Dz.U. z 2018, poz.536).