Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Krakowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 kwietnia 2023 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: Sędziowie:	SSA Beata Kurdziel SSA Grzegorz Krężołek
	SSA Paweł Czepiel

po rozpoznaniu w dniu 21 kwietnia 2023 r. w Krakowie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) S.A. w P.

przeciwko Syndykowi masy upadłości (...) spółce z ograniczona odpowiedzialnością w O. w upadłości likwidacyjnej

o ustalenie

na skutek apelacji strony powodowej

od wyroku Sądu Okręgowego w Kielcach z dnia 23 czerwca 2022 r., sygn. akt VII GC 58/22,

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Okręgowemu w Kielcach do ponownego rozpoznania.

Sygn. akt AGa 278/22

UZASADNIENIE

Strona powodowaH. (...)Spółka akcyjna w S. w pozwie skierowanym przeciwko Syndykowi Masy Upadłości (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w O. wniosła o ustalenie, że stronie powodowej na dzień ogłoszenia upadłości (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w O., tj. na dzień 26.11.2013 r., na mocy umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie zbioru materiałów o zmiennym składzie z dnia 21.07.2011 r. zawartej pomiędzy powodową spółką, a (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w O. przysługiwało prawo własności kątowników ujawnionych w spisie inwentarza sporządzonym przez stronę pozwaną w ramach postępowania upadłościowego toczącego się przed Sądem Rejonowym wK. pod sygnaturą akt(...), tożsamych gatunkowo z kątownikami wymienionymi w w/w umowie przewłaszczenia (załączniku do niej), o wartości nie wyższej 490 745,09 zł oraz, że stronie powodowej nadal przysługuje to prawo własności, a także ustalenie, że w ramach przysługującego prawa własności w toku postępowania upadłościowego powodowej spółce przysługuje prawo do sumy uzyskanej z likwidacji kątowników do kwoty uzyskanej za te kątowniki, lecz nie wyższej niż 490 745,09 zł na zaspokojenie umieszczonej na liście wierzytelności w/w postępowaniu upadłościowym wierzytelności w kwocie 490 745,09zł, zabezpieczonej prawem własności tych kątowników na mocy w/w umowy przewłaszczenia. Nadto, powodowa spółka wniosła o zasądzenie od strony pozwanej na swoją rzecz kosztów procesu.

Na uzasadnienie żądania strona powodowa podniosła, że proces ma na celu ochronę własności powierniczej strony powodowej, wchodzącej w skład masy upadłości, w toku postępowania upadłościowego prowadzonego przez stronę pozwaną. Przy ochronie własności powierniczej w postępowaniu upadłościowym nie ma możliwości wytoczenia procesu o świadczenie, bo wyłącza to art. 70 ¹ Pun, nie można wytoczyć powództwa o ukształtowanie, bo istnienie własności zależy od umowy przewłaszczenia na podstawie, której własność nabyto, a nie od kształtującego to prawo wyroku sądowego. Nie ma również możliwości wytoczenia procesu odszkodowawczego przeciwko masie upadłości, gdyż przed sprzedażą i przed zastosowaniem prawa odrębności nie pojawia się żadna szkoda, a poza tym tego typu roszczenie odszkodowawcze, gdyby się pojawiło mogłoby być adresowane co najwyżej przeciwko Syndykowi osobiście, a nie przeciwko masie. Jedynym możliwym powództwem w takim wypadku jest właśnie powództwo o ustalenie. Strona powodowa wskazała, że właściciel powierniczy nie ma możliwości żądania od Syndyka wydania rzeczy, co w przypadku braku upadłości byłoby roszczeniem wykluczającym przy okazji możliwość pozwu o ustalenie. Z przyczyn prawnych powództwo o wyłączenie z masy (art. 74 ust. 1 Pun) jest wykluczone i wykluczone jest poza tym powództwo z art. 222 § 1 k.c. Art. 70 ¹ Pun ogranicza zatem w sposób prawny realizowanie podstawowego prawa właściciela polegającego na żądaniu wydania rzeczy. Syndyk może zatem w tego typu przypadkach skutecznie uchylić się od żądania wydania własności powierniczej.

W odpowiedzi na pozew Syndyk Masy Upadłości (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w O. w upadłości likwidacyjnej wnosił o odrzucenie pozwu z uwagi na niedopuszczalność drogi sądowej i zasądzenie od strony powodowej na rzecz strony pozwanej kosztów procesu. Niezależnie od powyższego strona pozwana podnosiła brak skuteczności umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie, co winno skutkować oddaleniem powództwa.

Postanowieniem z dnia 15 września 2016 r. Sąd Okręgowy w Kielcach VII Wydział Gospodarczy odrzucił pozew H. (...) Spółki Akcyjnej w S. przeciwko Syndykowi masy upadłości (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w O.

Zażalenie na powyższe postanowienie Sądu Okręgowego złożyła strona powodowa wnosząc o jego uchylenie w całości i zasądzenie kosztów postępowania zażaleniowego.

Sąd Apelacyjny w Krakowie postanowieniem z 20 lutego 2017 r. oddalił zażalenie i orzekł o kosztach postępowania zażaleniowego.

Postanowienie Sądu Apelacyjnego zaskarżyła w całości skargą kasacyjną strona powodowa zarzucając naruszenie:

1.  art. 199 ust.1 pkt 1 k.p.c. w zw. z art. 145 ust.1 p.u.n w zw. z art. 263 p.u.n poprzez uznanie, że przepisy te przesądzają o bezwzględnej niedopuszczalności drogi sądowej przeciwko syndykowi,

2.  art. 144 ust. 1 i 2 p.u.n art. 1 i 2 k.p.c. w zw. z art. 45 i 78 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej poprzez pominięcie, że w/w przepisy ustawowe realizując konstytucyjne prawo do sądu dają samodzielną podstawę/legitymację do wytoczenia powództwa na zasadach ogólnych,

3.  art. 263 p.u.n w zw. z art. 144 ust.1 i 2 p.u.n w. .zw. z art. 199 ust.1 pkt 1 poprzez przyjęcie, że art. 263 p.u.n jest podstawą do uznania, że proces o prawa rzeczowe w toku upadłości jest możliwy dopiero po wyczerpaniu trybu przewidzianego w art. 256 p.u.n i nast., a wytoczony bez wyczerpania tego trybu stwarza stan niedopuszczalności drogi sądowej, podczas gdy art. 263 p.u.n dotyczy wyłącznie sporów o wierzytelności, a nie sporów o prawa rzeczowe i odnosi się do art. 145 ust.1 p.u.n., a legitymacja do wytoczenia powództwa przeciwko syndykowi w sporze o prawo rzeczowe wynika z art. 144 ust. 1 i 2 p.u.n., który to przepis nie wymaga wyczerpania jakiegokolwiek trybu.

Wskazując na powyższe strona powodowa wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości, ewentualnie także postanowienia Sądu Okręgowego w całości i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu albo ew. Sądowi Okręgowemu i zasądzenia na swoją rzecz kosztów postępowania kasacyjnego w tym kosztów zastępstwa procesowego wg. norm przepisanych w kwocie 20 000 zł a także kosztów wywołanych postępowaniem w pierwszej drugiej instancji wg norm przepisanych.

Postanowieniem z dnia 24 czerwca 2019 r. Sąd Najwyższy uchylił zaskarżone postanowienie i przekazał sprawę Sądowi Apelacyjnemu w Krakowie do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania kasacyjnego.

Postanowieniem z dnia 1 września 2020 roku Sąd Apelacyjny w Krakowie uchylił zaskarżone postanowienie i przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu w Kielcach do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postepowania zażaleniowego i kasacyjnego.

Sąd Okręgowy wyrokiem z dnia 3 lutego 2021 r. uwzględnił powództwo w całości i ustalił, że na dzień 26 listopada 2013 r. na mocy umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie zbioru materiałów o zmiennym składzie z dnia 21 lipca 2011 r. zawartej pomiędzy powodemH. (...)S.A. w S. (obecnie (...) S.A. w P.) a (...) sp. z o.o. w O., stronie powodowej przysługuje prawo własności kątowników ujawnionych w spisie inwentarza sporządzonym przez stronę pozwaną w ramach postępowania upadłościowego toczącego się przed Sądem Rejonowym w K. pod sygnaturą akt (...) tożsamych gatunkowo z wymienionymi w załączniku stanowiącym integralną część do w/w umowy przewłaszczenia, oraz ustalił, że w ramach przysługującego prawa własności w/w kątowników jako zabezpieczonego na tych kątownikach na mocy w/w umowy przewłaszczenia, w ramach postępowania upadłościowego toczącego się przed Sądem Rejonowym w K.pod sygnaturą akt (...), stronie powodowej przysługuje prawo odrębności do sumy uzyskanej z likwidacji w/w kątowników do kwoty uzyskanej za te kątowniki, lecz nie wyższej niż kwota 490 745,09 zł na zaspokojenie zgłoszonej wierzytelności powoda w kwocie 490 745,09 zł, z wyłączeniem innych wierzycieli upadłego z zachowaniem przepisów prawa upadłościowego. Ponadto w pkt II zasądził od Syndyka masy upadłości (...) sp. z o.o. w O. w upadłości likwidacyjnej na rzecz (...) S.A. w P. (dawnej H. (...) S.A. w S.) kwotę 96 201,00 zł tytułem kosztów procesu.

Od powyższego wyroku strona pozwana wniosła apelację zaskarżając go w całości. Środek odwoławczy został oparty na zarzutach:

1.  naruszenia prawa procesowego mające znaczenie dla rozstrzygnięcia w sprawie, tj.:

a.  art. 321§1 k.p.c. poprzez brak tożsamości pomiędzy sentencją wyroku i żądaniem pozwu, występowanie rozbieżności pomiędzy wyrokiem, żądaniem pozwu a stanem rzeczywistym, brak możliwości zastosowania wyroku, a także brak identyfikacji w wyroku rzeczy, których dotyczy orzeczenie;

b.  art. 187 i 321 §1 k.p.c. poprzez brak rozpoznania istoty sprawy, brak identyfikacji rzeczy, których ma dotyczyć wyrok oraz brak tożsamości pomiędzy sentencją wyroku i żądaniem pozwu, które doprowadziły do:

i.  braku rozstrzygnięcia, czy powodowi przysługuje interes prawny w ustaleniu określonych kwestii;

ii.  ustalenia kwestii żądanych przez powoda z pominięciem potrzeby identyfikacji rzeczy, których dotyczy pozew,

(...).  braku oceny zarzutów podniesionych przez pozwanego w tym, w szczególności wywodzonych z regulacji art. 155 §1 k.c.

c.  art. 229 w związku z art. 227 i 233 k.p.c. poprzez ich wadliwe zastosowanie i przyjęcie w ramach wyrokowania m.in., że syndyk nie kwestionuje, że przedmiotem umowy przewłaszczenia zbioru rzeczy znajdujących się w magazynie, a wymienionych co do gatunku były konkretne kątowniki, które wymieniono w załączniku do umowy, podczas gdy syndyk konsekwentnie zajmuje w toku procesu stanowisko, w ramach którego wskazuje, że:

i.  konieczna jest indywidualizacja i sprecyzowanie przedmiotu przewłaszczenia, którego ma dotyczyć żądanie powoda w kontekście umowy przewłaszczenia z której (...) wywodzi roszczenie,

ii.  na podstawie pozwu nie sposób określić, czy rzeczy miały być objęte umową przewłaszczenia na zabezpieczenie w ogóle znajdują się w masie upadłości, a w konsekwencji nie sposób określić środki ze sprzedaży jakich ruchomości miałby służyć zaspokojeniu wierzytelności powoda,

(...).  powód powinien wskazać jednoznacznie i dokładnie, które z rzeczy wchodzących w skład masy upadłości stanowią jego własność, gdyż realizacji zabezpieczenia mogą służyć tylko i wyłącznie określone rzeczy, a nie takie same rzeczy,

iv.  nie jest wystarczającym, aby powód został zaspokojony z jakichkolwiek rzeczy wchodzących w skład masy upadłości, a koniecznym jest, aby powód został zaspokojony dokładnie z rzeczy stanowiących przedmiot zabezpieczenia,

v.  pozwany kwestionuje, aby powodowi przysługiwało prawo własności do jakichkolwiek rzeczy objętych spisem inwentarza sporządzonym przez syndyka,

vi.  pozwany kwestionuje, aby środki ze sprzedaży jakichkolwiek kątowników wchodzących w skład masy upadłości (...) miał służyć zaspokojeniu wierzytelności (...),

które to naruszenia doprowadziły do ustalenia przez Sąd Okręgowy, że (...) przysługuje prawo własności kątowników ujętych w spisie inwentarza sporządzonym przez Syndyka tożsamych gatunkowo z wymienionymi w załączniku do umowy przewłaszczenia, przy jednoczesnym braku zidentyfikowania czy tego rodzaju kątowniki w ogólne wchodzą w skład masy upadłości oraz czy zostały ujęte na spisie inwentarza, a jeżeli tak to w których pozycjach;

2.  naruszenie prawa materialnego mające znaczenie dla rozstrzygnięcia w sprawie tj.:

a.  art. 189 k.p.c. poprzez uznanie, że powód ma interes prawny w ustaleniu określonych kwestii, czemu Sąd Okręgowy wydaje się, że dał wyraz uwzględniając powództwo, podczas gdy interes powoda sprowadza się do uzyskania orzeczenia, którego jedyną rolą jest ingerencja w postępowanie upadłościowe (...) co wyłącza występowanie interesu prawnego w rozumieniu art. 189 k.p.c. gdyż:

i.  powodowi służą swoiste ustawy prawo upadłościowe chroniące jego interes,

ii.  tak postrzegany interes powoda stanowi nieuprawnioną interwencję w przebieg postępowania upadłościowego,

przy czym zarzut czyniony był z ostrożności przy założeniu, że Sąd Okręgowy w ogóle oceniał kwestię interesu prawnego przy ocenie istoty sprawy, co nie miało miejsca;

b.  art. 145, 236, 245 ust. 1 i 256 ustawy prawo upadłościowe poprzez wydanie wyroku w kwestii, która wobec treści ww. przepisów powinna podlegać rozpoznaniu wyłącznie w postępowaniu upadłościowym, co oznacza, że w świetle ww. regulacji niemożliwym był (jeśli niedopuszczalnym) uzasadnienie zasadności takiego żądania, a dodatkowo powód nie posiada interesu w uzyskaniu rozstrzygnięcia w trybie art. 189 k.p.c., a zatem powództwo powinno zostać oddalone,

c.  art. 155 §2 k.c. poprzez ocenę, że powodowi przysługuje prawo własności rzeczy w sytuacji, gdy dla przeniesienia własności rzeczy oznaczonych, co do gatunku lub przyszłych potrzebne jest przeniesienie ich posiadania,

powyższe naruszenie doprowadziły do uwzględnienia powództwa, pomimo braku ku temu przesłanek.

Mając na względzie powyższe naruszenia, na podstawie art. 386 §1 i 4 k.p.c. w zw. z art. 368 §1 pkt 5 k.p.c. strona pozwana wnosiła o:

1.  zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenia na rzecz pozwanego kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego za pierwszą instancję oraz wszystkie instancje odwoławcze względnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu w Kielcach do ponownego rozpoznania i pozostawienia temu Sądowi rozstrzygnięcia o kosztach procesu;

2.  zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego zwrotu kosztów procesu za instancję odwoławczą w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację strona powodowa wniosła o jej oddalenie oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny w Krakowie wyrokiem z dnia 27 grudnia 2021 r. uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu w Kielcach do ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach postępowania apelacyjnego. W uzasadnieniu Sąd Apelacyjny wskazał, że środek odwoławczy strony pozwanej jest uzasadniony o ile zarzuca nierozpoznanie przez Sąd I instancji istoty sprawy, a uznanie tego zarzutu za trafny skutkuje koniecznością wydania przez Sąd II instancji orzeczenia kasatoryjnego. Przede wszystkim Sąd Okręgowy nie dokonał jakiejkolwiek oceny zgromadzonych w sprawie dowodów, przyjmując – wbrew rzeczywistemu stanowi – iż okoliczności faktyczne istotne dla oceny żądań powódki były niesporne. Strona pozwana kwestionowała to, czy zachodzi tożsamość pomiędzy oznaczonymi co do gatunku wyrobami hutniczymi (kątownikami nierównoramiennymi) znajdującymi się w magazynie spółki (...) w czasie zawarcia umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie a tymi, które syndyk ujął w inwentarzu majątku upadłego już po ogłoszeniu upadłości. Fakt ten nie był przez Sąd Okręgowy w żaden sposób weryfikowany. Dla oceny, jaki był skład zbioru ruchomości będącego przedmiotem przewłaszczenia w dacie ogłoszenia upadłości (23.11.2013r.) koniecznym było dokonanie identyfikacji jego elementów. Porównanie treści załącznika do umowy z dnia 21.07.2011r. i treści inwentarza przygotowanego przez syndyka – spisu z natury – nie pozwala bez dalszych ustaleń jednoznacznie potwierdzić identyfikacji tych rodzajów kątowników, które miałyby stanowić przedmiot własności strony powodowej. Ponadto, nierozpoznanie istoty sprawy nastąpiło z uwagi na całkowity brak oceny zarzutów syndyka, których uwzględnienie niweczyłoby zasadność żądań pozwu. Po pierwsze, syndyk twierdził, że umowa przewąłszczeni na zabezpieczenie nie była skuteczna, albowiem dotyczyął zbioru rzeczy o zmiennym skałdzie, oznaczonych co do gatunku, a strony nie dokumentowały zmian, jakie w skąłdzie zbioru następowały. Sąd I instancji również nie ocenił, jakie znaczenie ma okoliczność, że strona powodowa nie skorzystała z możliwości merytorycznego zweryfikowania stanowiska syndyka, który odmówił uznania, że wierzytelność (...) wobec upadłego do kwoty 490 745,09 zł jest uprzywilejowana wobec pretensji finansowych innych wierzycieli. Sąd Okręgowy nie dokonał także oceny zarzutu pozwanego, że strona powodowa nie legitymuje się interesem prawnym w żądanych ustaleniach.

Wyrokiem z dnia 23 czerwca 2022 roku Sąd Okręgowy w Kielcach oddalił powództwo i zasądził od (...) S.A. z siedzibą w P. (dawnejH. (...) S.A. w S.) na rzecz syndyka masy upadłości (...) sp. z o.o. w O. w upadłości likwidacyjnej kwotę 43 217 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu ww. rozstrzygnięcia, Sąd Okręgowy wskazał, że oparł swoje rozstrzygnięcie przede wszystkim na tym materiale dowodowym, który został zebrany w toku postępowania zarówno przed Sądem pierwszej, jak i drugiej instancji uznając, że jest on wystarczający również do dokonania oceny dopuszczalności powództwa.

Sąd Okręgowy wskazał, że w toku ustalania składu masy upadłości obowiązuje domniemanie, w świetle którego przyjmuje się, że rzeczy znajdujące się w posiadaniu upadłego w dniu ogłoszenia upadłości należą do majątku upadłego (art. 69 ust. 3 p.u.n). Ustawa przewiduje jednak instrumenty ochrony osób, którym przysługują prawa do przedmiotów znajdujących się w dniu ogłoszenia upadłości w posiadaniu upadłego. Prawo upadłościowe przewiduje, że składniki mienia nienależące do majątku upadłego podlegają wyłączeniu z masy upadłości (art. 70 p.u.n). Pojęcie „nienależące” jest szersze niż wyrażenie „będące własnością”, a zatem wyłączeniu podlegają nie tylko rzeczy w rozumieniu art. 45 k.c., lecz również inne prawa majątkowe, w tym składniki niematerialne, do których tytuł posiada osoba trzecia. Nie podlegają jednak wyłączeniu z masy upadłości te składniki mienia, które wprawdzie należą do osób trzecich, ale uprzednio wchodziły w skład majątku upadłego, lecz z niego wyszły wskutek dokonania czynności prawnej z mocy prawa bezskutecznej wobec masy upadłości albo która została uznana za bezskuteczną w wyniku jej zaskarżenia. Ponadto, gdyby doszło do zbycia przez dłużnika takiego mienia, świadczenie otrzymane za zbyte mienie wydaje się osobie, do której mienie to należało, jeżeli świadczenie jest wyodrębnione w masie upadłości (art. 71 ust. 1 p.u.n). Analogicznie sytuacja kształtuje się, kiedy mienie podlegające wyłączeniu zbył syndyk – uprawniony może żądać wydania świadczenia wzajemnego uzyskanego w zamian za to mienie (art. 71 ust. 2 p.u.n). W tym drugim przypadku (zbycie przez syndyka) skuteczność żądania uprawnionego nie została uzależniona od wyodrębnienia świadczenia uzyskanego w zamian za zbyte mienie (osoba trzecia może żądać wydania świadczenia wzajemnego uzyskanego w zamian za mienie zbyte przez syndyka, nawet gdyby nie było wyodrębnione w masie upadłości). Uzupełnieniem powyższych zasad jest regulacja, zgodnie z którą w sytuacji, gdy druga strona (ta, która nabyła od syndyka albo upadłego mienie nienależące do majątku upadłego) nie spełniła swojego świadczenia przed zgłoszeniem żądania przez osobę trzecią, której przysługiwało prawo do zbytego mienia, na tę osobę trzecią przechodzi prawo świadczenia, do którego zobowiązał się nabywca mienia (art. 71 ust. 3 p.u.n). Zarówno w przypadku, gdy mienie osoby trzeciej nie zostało zbyte i osoba ta żąda jego wydania, jak i w sytuacji, gdy zostało zbyte, a osoba trzecia żąda świadczenia wzajemnego otrzymanego za to zbyte mienie, ustawa nakazuje uprawnionemu jednocześnie zwrócić wydatki na utrzymanie tego mienia lub na uzyskanie świadczenia wzajemnego (art. 72 p.u.).

Sąd Okręgowy wskazał, iż instytucja przewłaszczenia na zabezpieczenie zapewnia wierzycielowi silną ochronę jego interesu – uprawniony może zaspokoić się z przedmiotu zabezpieczenia, najczęściej w sposób określony w umowie ustanawiającej zabezpieczenie, np. ze środków uzyskanych ze sprzedaży przedmiotu zabezpieczenia. Poziom ochrony interesu wierzyciela zabezpieczonego w omawiany sposób budził wątpliwości na płaszczyźnie prawa upadłościowego (w szczególności mając na względzie dopuszczalne w prawie upadłościowym uszczuplenie praw wierzycieli, nawet tych zabezpieczonych hipoteką czy zastawem). Wierzycielowi, jako uprawnionemu rzeczowo do przedmiotu przewłaszczenia, przysługiwało bowiem prawo do żądania wyłączenia przedmiotu zabezpieczenia z masy. Przyjmowano, że w związku z przewłaszczeniem na zabezpieczenie wierzycielowi przysługuje prawo (np. prawo własności rzeczy), a co za tym idzie – nie należy ono już do majątku upadłego. W związku z tym rzeczy i prawa powierniczo przeniesione na wierzyciela podlegały wyłączeniu z masy upadłości na zasadach określonych w art. 70–74 p.u.n.

W ocenie Sądu Okręgowego, po ogłoszeniu upadłości nie można wytoczyć powództwa o wierzytelność podlegającą zgłoszeniu do masy upadłości. Jeżeli podmiot, któremu przysługuje wierzytelność sprzed dnia ogłoszenia upadłości dłużnika (tj. wierzytelność, która powinna zostać zgłoszona Sędziemu-komisarzowi) dochodzi takiej wierzytelność w drodze powództwa, to musi się liczyć z tym, że pozew zostanie odrzucony. Powód zgłosił wierzytelności w toku postępowania upadłościowego upadłego i wskazał, że wierzytelność zabezpieczona jest w drodze umowy przewłaszczenia. Niniejsze powództwo o ustalenie zmierza do zaspokojenia wierzytelności uwzględnionej na liście wierzytelności z sum uzyskanych z likwidacji określonych składników masy upadłości. W postępowaniu upadłościowym zaspokojeniu podlegają wierzytelności zabezpieczone rzeczowo, w drodze podziału funduszy masy po podziale sumy uzyskanej ze zbycia przedmiotu zabezpieczenia.

Odnosząc się do kwestii interesu prawnego strony powodowej w zakresie żądań pozwu, Sąd Okręgowy wskazał, że zgodnie z art. 70 p.u.n. żądanie wyłączenia musiało zostać poprzedzone trybem postępowania upadłościowego, które zostało przewidziane w art. 73 i 74 ust 1 p.u.n. Zgodnie ze wskazanymi przepisami powód chcąc dochodzić swojego żądania winien w pierwszej kolejności wyczerpać drogę wskazaną przez przepisy prawa upadłościowego i naprawczego by móc, w dalszej kolejności skutecznie dochodzić swoich praw przed sądem. W razie oddalenia wniosku o wyłączenie z masy upadłości wnioskodawca może w drodze powództwa żądać wyłączenia mienia z masy upadłości. Dochodzenie roszczeń przeciwko masie upadłości jest zróżnicowane i zależy od charakteru objętego żądaniem. Wierzytelności ulegające zgłoszeniu do masy upadłości mogą być w trakcie trwania upadłości dochodzone w trybie postępowania upadłościowego. Z kolei rzeczy i prawa mogą być dochodzone przeciwko syndykowi w czasie trwania upadłości, jednak dopiero po wyczerpaniu trybu przewidzianego w art. 73 i art. 74 ust. 1 p.u.n.

W ocenie Sądu Okręgowego, w niniejszej sprawie powód nie wykazał by wyczerpał drogę przysługującą mu z przepisów ustawy tj. art. 73 i 74 p.u.n. W związku z powyższym Sąd nie mógł uwzględnić powództwa o ustalenie z art. 189 k.p.c. wytoczonego w niniejszej sprawie. Wierzyciel, by doprowadzić do podjęcia postępowania sądowego, winien wykorzystać wszystkie możliwości proceduralne zmierzające do uznania wierzytelności w postępowaniu upadłościowym dłużnika. Tylko wtedy możliwe jest uznanie, że tryb dochodzenia wierzytelności, określony ustawą, został wyczerpany. W przedmiotowej sprawie powód jako wierzyciel w postępowaniu upadłościowym nie dochodził swojego roszczenia na kanwie przepisów upadłościowych, a tym samym nie wyczerpał trybu wskazanego przez przepisy art. 70-74 p.u.n. Żądanie strony powodowej sformułowane w pozwie podlegało rozpoznaniu w toku postępowania przed sądem cywilnym wyłącznie w sytuacji kiedy wierzyciel wyczerpie tryb przewidziany ustawą p.u.n., ponieważ dotyczy ono ustalenia prawa własności do składników majątkowych w masie upadłości oraz kwoty uzyskanej w toku postępowania likwidacyjnego. Zgłoszenie wierzytelności było jednak przedmiotem oceny w toku postępowania upadłościowego dokonanej przez syndyka. Nawet gdyby przyjąć za uzasadnioną koncepcję strony powodowej co do charakteru jej roszczenia oraz relacji pomiędzy wierzytelnościami a umową przewłaszczenia na zabezpieczenie, to i tak należałoby przyjąć możliwość wyłączenia wskazywanych ruchomości z masy upadłości w trybie art. 70 p.u.n., więc również przysługiwałaby tu w pierwszej kolejności droga postępowania upadłościowego, a nie przed sądem cywilnym. Stronie powodowej w związku z dochodzonym przez nią roszczeniem, z uwagi na charakter postępowania upadłościowego, które ma pierwszeństwo w stosunku do postępowania przed sądem cywilnym, przysługiwałaby wskazana przez nią droga sądowa jedynie po wyczerpaniu trybu opisanego przepisami upadłościowymi, a nie skierowaniu w pierwszej kolejności powództwa o ustalenie do sądu cywilnego.

Sąd Okręgowy zaznaczył również, że w masie upadłości nie znajdowały się już żadne ruchomości, w tym objęte umową przewłaszczenia kątowniki, które zostały zbyte w ramach likwidacji na rzecz osób trzecich, zatem bezprzedmiotowym było, w obecnym stanie faktycznym dokonanie identyfikacji tychże elementów. Mimo, że zgodnie z postanowieniami umownymi spółka (...) miała prawo do dysponowania elementami tego zbioru, ale w warunkach sukcesywnego zbywania jego elementów, zobligowana była wprowadzić w to miejsce taką samą ilość takich samych gatunkowo produktów hutniczych (kątowników tego samego rodzaju). W związku z informacjami ujawnionymi na rozprawie apelacyjnej i w związku ze zbyciem wszystkich ruchomości wchodzących w skład masy upadłości ustalanie tychże okoliczności również stało się bezprzedmiotowe.

Apelację od powyższego wyroku Sądu Okręgowego w Kielcach z dnia 23 czerwca 2022 roku wniosła strona powodowa zaskarżając go w części dotyczącej żądania ustalenia, że powodowi na dzień ogłoszenia upadłości (...) sp. z.o.o. tj. na dzień 26.11.2013r. na mocy umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie zbioru materiałów o zmiennym składzie z dnia 21.07.2011r. przysługiwało prawo własności kątowników ujawnionych w spisie inwentarza sporządzonym w toku postępowania upadłościowego o wartości równej kwocie uzyskanej ze sprzedaży kątowników, lecz nie wyższej niż 490 745,09 zł i zarzucając mu:

1.  naruszenie art. 70 ¹ prawa upadłościowego (i naprawczego) w brzmieniu obowiązującym dla toczącego się postępowania upadłościowego (dalej: PUN) w związku z art. 73 i 74 PUN, poprzez jego pominięcie i uznanie, że powództwo o ustalenie prawa własności ustanowionej w celu zabezpieczenia wierzytelności wymaga uprzedniego przeprowadzenia trybu upadłościowego o wyłączenie z masy upadłości, podczas gdy tryb ten zastrzeżony jest dla własności innej niż ustanowionej na zabezpieczenie wierzytelności i tym samym stosować go nie można, a nie istnieje przy okazji jakikolwiek przepis prawa, który ograniczałby prawo do wytoczenia powództwa o ochronę zastawu od wyczerpania jakiegokolwiek trybu lub terminu, a tym samym stosując odpowiednio przepisy o zastawie (art. 70 ¹ PUN) do powództwa o ochronę własności ustanowionej na zabezpieczenie wierzytelności, uznać trzeba, że również w tym przypadku żadne ograniczenia ustawowe nie obowiązują (art. 73 i 74 PUN jest wprost wyłączony, a innych ograniczeń brak);

2.  naruszenie art. 189 k.p.c. w zw. z art. 199 § 1 pkt 1 k.p.c. poprzez uznanie, że dopuszczalność drogi sądowej jest przesłanką istnienia lub nie istnienia interesu prawnego w ramach powództwa o ustalenie, podczas gdy dopuszczalność drogi sądowej jest wyłącznie kategorią decydującą o odrzuceniu pozwu, a jeżeli brak możliwości odrzucenia został już prawomocnie przesądzony, to kwestia dopuszczalności drogi sądowej nie powinna być już badana, choć w kontekście interesu prawnego nie powinna być ona badana nigdy, bo nie od niej zależy brak interesu prawnego jako takiego;

3.  naruszenie art. 189 k.p.c. związku z art. 365 § 1 k.p.c. poprzez uznanie, że interes prawny w powództwie o ustalenie istnienia własności ustanowionej dla zabezpieczenia wierzytelności zależy od wyczerpania jakiegokolwiek trybu upadłościowego, podczas gdy od wyczerpania trybu upadłościowego może zależeć co najwyżej dopuszczalność drogi sądowej, a w niniejszej sprawie ta dopuszczalność istnieje, co wynika z prawomocnych orzeczeń, w tym orzeczeń Sądu Najwyższego.

Mając na uwadze powyższe strona powodowa wniosła o:

1.  zmianę wyroku w części pkt. I poprzez ustalenie, że powodowi na dzień ogłoszenia upadłości (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w O., tj. na dzień 26.11.2013 r., na mocy umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie zbioru materiałów o zmiennym składzie z dnia 21.07.2011 r. zawartej pomiędzy Powodem, a (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w O. przysługiwało prawo własności kątowników ujawnionych w spisie inwentarza sporządzonym przez Pozwanego w ramach postępowania upadłościowego toczącego się przed Sądem Rejonowym wK. pod sygnaturą akt (...), tożsamych gatunkowo z kątownikami wymienionymi w w/w umowie przewłaszczenia (załączniku do niej), o wartości równej kwocie uzyskanej ze sprzedaży tych kątowników w toku tego postępowania, lecz nie wyższej 490 745,09 PLN.

2.  zmianę wyroku w zakresie dotyczącym pkt. II w całości poprzez zasądzenie od Pozwanego na rzecz Powoda kosztów procesu wg norm przepisanych, w tym także kosztów zastępstwa procesowego za I Instancję (oraz kosztów procesu poprzednich apelacji i zażaleń z kosztami zastępstwa) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od terminu wskazanego w art. 98 § 1 ¹ KPC;

3.  zasądzenie od pozwanego na rzecz strony powodowej kosztów postępowania apelacyjnego wg norm przepisanych, w tym także kosztów zastępstwa procesowego za II Instancję wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od terminu wskazanego w art. 98 § 1 ¹ KPC.

W odpowiedzi na apelację pozwany wniósł o oddalenie apelacji w całości i zasądzenie od strony powodowej na swoja rzecz kosztów procesu obejmujących koszty postepowania apelacyjnego, w tym koszty zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Apelacja strony powodowej musiała skutkować uchyleniem wyroku w zaskarżonej części i przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji z uwagi na nie rozpoznanie istoty sprawy, będące skutkiem niewłaściwego przyjęcia, iż stronie powodowej nie przysługuje interes prawny w rozumieniu art. 189 k.p.c. w żądaniu ustalenia, że przysługiwała jej na mocy umowy z 21.07.2011r.– na dzień ogłoszenia upadłości pozwanego - własność kątowników ujawnionych w spisie inwentarza sporządzonym w toku postępowania upadłościowego.

Na wstępie zaznaczyć należy, iż ma rację strona powodowa, że kwestia dopuszczalności drogi sądowej w niniejszej sprawie została przesadzona postanowieniem Sądu Najwyższego z dnia 24 czerwca 2019r., sygn. akt (...) oraz wydanym w niniejszej sprawie postanowieniem Sądu Apelacyjnego w K.z dnia 1 września 2020r., którym uchylone zostało postanowienie odrzucające pozew. Zauważyć należy z resztą, iż ww. postanowienie Sądu Apelacyjnego wydane zostało po sprecyzowaniu żądania pozwu w piśmie procesowym z dnia 21 lipca 2020r. Droga sądowa w niniejszej sprawie była zatem dopuszczalna w zakresie żądania ustalenia, że powodowi na dzień ogłoszenia upadłości (...) sp. z o.o. w O. tj. na dzień 26.11.2013r. na mocy umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie zbioru materiałów o zamiennym składzie z dnia 21 lipca 2011r. przysługiwało prawo własności kątowników ujawnionych w spisie inwentarza, tożsamych gatunkowo z kątownikami wymienionymi w umowie przewłaszczenia o wartości nie wyższej niż 490 745,09 zł oraz również w zakresie żądania ustalenia, że powodowi przysługuje prawo odrębności do sumy uzyskanej z likwidacji kątowników, objętych umową z dnia 21.07.2011r. Jednocześnie, Sąd Apelacyjny wskazał na konieczność badania interesu prawnego w żądaniu ustalenia.

Sąd Okręgowy przedstawiając argumentację dotyczącą braku interesu prawnego w żądaniu ustalenia zgłoszonym w niniejszej sprawie (co skutkowało oddaleniem powództwa), odwołał się do braku możliwości wytoczenia powództwa o wierzytelność podlegającą zgłoszeniu do masy upadłości (70 p.u.n.), wskazując, iż rzeczy i prawa mogą być dochodzone przeciwko syndykowi w czasie trwania upadłości dopiero po wyczerpaniu trybu przewidzianego w art. 73 i 74 ust. 1 p.u,n. Brak interesu prawnego Sąd I instancji wywodzi zatem z niewyczerpania trybu postępowania przewidzianego przepisami prawa upadłościowego. Wniosek ten nie jest uzasadniony. Trafnie przy tym apelujący wskazuje w apelacji, iż w rzeczywistości podstawą oddalenia powództwa stały argumenty powoływane na uzasadnienie niedopuszczalności drogi sądowej.

W tym miejscu należy się ponownie odwołać do rozważań Sądu Najwyższego zawartych w ww. postanowieniu z dnia 24 czerwca 2019r. Jak zostało to wskazane w uzasadnieniu powyższego orzeczenia, gdyby nie treść art. 70 ¹ p.u.n., właściciel powierniczy mógłby domagać się wyłączenia z masy upadłości rzeczy przewłaszczonej na zabezpieczenie, przy czym zgodnie z art. 70 p.u.n. żądanie wyłączenia musiałoby być poprzedzone trybem postępowania upadłościowego, przewidzianym w art. 73 i art. 74 ust. 1 p.u.n. Powyższa zasada odnosi się jednakże do żądania wyłączenia, mającego podobny charakter prawny jak roszczenie windykacyjne (art. 222§1 k.c.). Zasada ta natomiast nie dotyczy powództw o ustalenie istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, a ewentualny brak interesu prawnego z uwagi na istnienie powództwa dalej idącego – o świadczenie, skutkować będzie oddaleniem powództwa. Konieczne jest równocześnie zwrócenie uwagi na art. 70 ¹ p.u.n., który wprost ogranicza możliwość domagania się przez właściciela fiducjarnego wyłączenia z masy upadłości rzeczy, wierzytelności i innych praw majątkowych przeniesionych przez upadłego na wierzyciela w celu zabezpieczenia wierzytelności. Skoro zatem strona powodowa, określająca siebie jako właściciela rzeczy na podstawie zawartej z upadłym umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie z dnia 21.07.2011r., domaga się aktualnie ustalenia, że na dzień ogłoszenia upadłości (...) sp. z o.o. przysługiwało jej prawo własności określonych kątowników, objętych umową z dnia 21.07.2011r., stwierdzić należy brak możliwości zgłoszenia przez powoda żądania wyłączenia mienia z masy upadłości, przewidzianego w art. 70 p.u.n. Możliwość taką eliminuje art. 70 ¹ p.u.n. Co więcej, brak możliwości domagania się wyłączenia z masy upadłości określonych rzeczy, wierzytelności i innych praw majątkowych, uzasadnia przyjęcie po stronie powodowej interesu prawnego w żądaniu ustalenia. Nie przysługuje jej bowiem żaden inny środek prawny pozwalający na uzyskanie ochrony praw. Nie zachodzą zatem inne okoliczności, które przemawiać będą za brakiem interesu w żądanym ustaleniu własności.

W tym miejscu wskazać należy, że interes prawny w rozumieniu art. 189 k.p.c. rozumiany jest jako obiektywna (czyli rzeczywiście istniejąca) potrzeba prawna uzyskania wyroku odpowiedniej treści, występująca wówczas, gdy powstała sytuacja rzeczywistego naruszenia albo zagrożenia naruszenia określonej sfery prawnej. Interes prawny występuje wówczas, gdy sam skutek, jaki wywoła uprawomocnienie się wyroku ustalającego, zapewni powodowi ochronę jego prawnie chronionych interesów, czyli definitywnie zakończy spór istniejący lub prewencyjnie zapobiegnie powstaniu takiego sporu w przyszłości, a jednocześnie interes ten nie podlega ochronie w drodze innego środka (tak SN w wyrokach z 11.07.2019 r., V CSK 23/18; z 24.05.2017 r., III CSK 155/16; z 14.03.2012 r., II CSK 252/11). Brak interesu prawnego w rozumieniu art. 189 k.p.c. ma miejsce wówczas, gdy stan niepewności prawnej może być usunięty w drodze dalej idącego powództwa o świadczenie (ewentualnie innego powództwa) bądź w drodze podjęcia obrony w toku już wytoczonej przez pozwanego w procesie o ustalenie odrębnej sprawy o świadczenie.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, dla rozstrzygnięcia sprawy, a w każdym razie dla oceny istnienia interesu prawnego, nie ma znaczenia szczegółowo przytaczany zarówno w apelacji, jaki i odpowiedzi na apelację, art. 145 prawa upadłościowego. O ile rację ma pozwany, iż ww. przepis określa dwie przesłanki umożliwiające prowadzenie postępowania sądowego przeciwko upadłemu tj. wszczęcie takiego postępowania przed ogłoszeniem upadłości dłużnika oraz nie umieszczenie wierzytelności na liście wierzytelności mimo wyczerpania trybu określonego przepisami prawa upadłościowego i naprawczego, stanowiąc wyjątek od zasady, że z chwilą ogłoszenia upadłości likwidacyjnej wyłącznym trybem dochodzenia wierzytelności upadłościowych jest postępowanie upadłościowe, to w niniejszej sprawie istotne jest, że przedmiotem żądania nie jest określona wierzytelność, lecz prawo własności rzeczy. Analogiczna sytuacja dotyczy art. 263 prawa upadłościowego, który wprost odnosi się do wierzytelności i przewiduje możliwość jej dochodzenia – w razie odmowy uznania wierzytelności– po umorzeniu lub zakończeniu postępowania upadłościowego. Za apelującym zwrócić należy przy tym uwagę, iż przewidziany w art. 263 p.u.n. obowiązek wyczerpania upadłościowego trybu określonego przepisami prawa upadłościowego dla dochodzenia wierzytelności przewidziany został nowelą obowiązującą od 1.01.2016r., wprowadzoną ustawą z dnia 15.05.2015r. Prawo restrukturyzacyjne (Dz.U.2015.978). Istotne jest, że powyższe przepisy dotyczą postępowania o wierzytelność. Powstaje zatem konieczność określenia pojęcia wierzytelności. W obowiązujących przepisach brak legalnej definicji ww. pojęcia, nie budzi jednakże wątpliwości, że jest to swoiste prawo podmiotowe, określające zbiorcze uprawnienia wierzyciela i odpowiadający im zespół obowiązków dłużnika. Podkreślenia wymaga, iż ww. uprawnienia wierzyciela oraz obowiązki dłużnika wynikają z określonego zobowiązania tj. stosunku cywilnoprawnego o cechach wskazanych w odpowiednich normach prawa zobowiązań (art. 353 k.c.). Stosunek zobowiązaniowy jest stosunkiem prawnym typu względnego, polegającym na tym, iż wierzyciel może żądać od dłużnika określonego świadczenia. Wierzytelność jest zatem prawem podmiotowym względnym, skierowanym przeciwko indywidualnie oznaczonej osobie, jaką jest dłużnik. W przypadku prawa własności mamy do czynienia z prawem podmiotowym bezwzględnym, skutecznym erga omnes, ukształtowanym normą art. 140 k.c. Sprawa o wierzytelność w rozumieniu art. 145 ust. 1 p.u.n. oraz dochodzenie wierzytelności w rozumieniu art. 263 p.u.n. winny być zatem rozumiane jako sprawa o wykonanie zobowiązania wynikającego ze stosunku zobowiązaniowego i nie może być utożsamiana ze sprawą o ustalenie prawa własności. Co więcej, jak wskazano już wyżej, stronie powodowej nie przysługiwało powództwo o wyłączenie z masy upadłości, co- w sytuacji przyjęcia braku interesu prawnego w ustaleniu – zamyka jej drogę do rozpoznania sporu o własność. W razie uwzględnienia powództwa o ustalenie własności, zgodnie z art. 70 ¹ p.u.n., do rzeczy będących przedmiotem przewłaszczenia oraz do zabezpieczonych w ten sposób wierzytelności zastosowanie będą miały odpowiednio przepisy ustawy dotyczące zastawu i wierzytelności zabezpieczonych zastawem, w tym art. 336 p.u.n. W sytuacji, gdy okolicznością niesporną jest, że lista wierzytelności w postępowaniu upadłościowym nie została zaskarżona przez powoda, a jednocześnie syndyk odmówił uznania istnienia zabezpieczenia wierzytelności zgłoszonej przez powoda, stronie powodowej nie przysługuje aktualnie żaden inny środek prawny, który doprowadziłby do rozstrzygnięcia zaistniałego sporu. Powyższe, przy braku szczególnych przepisów wyłączających możliwość dochodzenia przeciwko syndykowi powództwa o ustalenie prawa własności bez wyczerpania trybu przewidzianego przepisami prawa upadłościowego (analogicznych do art. 74 p.u.n.), przesądza istnienie interesu prawnego w rozumieniu art. 189 k.p.c.

Jak wynika z treści uzasadnienia wyroku Sądu Apelacyjny w K. z dnia 27 grudnia 2021r., sygn. (...), przyczyną uznania, iż w sprawie nie doszło do rozpoznania istoty sprawy był nie tylko brak oceny zarzutu pozwanego w zakresie nie istnienia interesu prawnego w żądaniu ustalenia, ale także brak odniesienia się do podnoszonych zarzutów w zakresie bezskuteczności przewłaszczenia na zabezpieczenie. Syndyk w tym zakresie podnosił, iż zgodnie z art. 155§2 k.c., jeżeli przedmiotem umowy zobowiązującej do przeniesienia własności są rzeczy oznaczone tylko co do gatunku, do przeniesienia własności potrzebne jest przeniesienie posiadania rzeczy. To samo dotyczy wypadku, gdy przedmiotem umowy są rzeczy przyszłe. Według pozwanego, ww. regulację należy odnosić do przewłaszczonego zbioru rzeczy, którego skład jest zmienny, konieczne jest zatem dokumentowanie ruchów prawno-rzeczowych każdego elementu wchodzącego w skład zbioru rzeczy będącego przedmiotem umowy przewłaszczenia zawartej między poprzednikiem prawnym powoda a upadłym. Ponadto, syndyk kwestionował tożsamość pomiędzy oznaczonymi co do gatunku wyrobami hutniczymi (kątownikami nierównoramiennymi) znajdującymi się w magazynie spółki (...) w dniu 21.07.2011r. a tymi, które syndyk ujął w inwentarzu majątku upadłego po ogłoszeniu upadłości.

Sąd Okręgowy, przy ponownym rozpoznaniu sprawy, stwierdzając brak interesu prawnego w żądaniu ustalenia, zaniechał dokonania jakichkolwiek ustaleń w zakresie istotnym dla badania skuteczności umowy przewłaszczenia oraz ustaleń w zakresie wskazanej wyżej tożsamości między składem zbioru rzeczy z kątownikami ujętymi w inwentarzu majątku upadłego. Brak zatem zarówno ustaleń faktycznych, jak i rozważań prawnych w zakresie prawa własności ruchomości będących przedmiotem umowy przewłaszczenia. Okoliczność, iż aktualnie w masie upadłości nie znajdują się żadne ruchomości, bowiem zostały one zbyte w ramach likwidacji masy, wbrew stanowisku Sądu Okręgowego, nie czyni bezprzedmiotowym ustalania ww. okoliczności. W razie poczynienia ustaleń pozwalających na uznanie umowy przewłaszczenia za skuteczną, powstanie konieczność ustalenia – na podstawie wnioskowanych przez powoda dowodów, w szczególności zgłoszonych w pozwie - czy kątowniki ujęte w inwentarzu mogą być uznane za wchodzące w skład przewłaszczonego zbioru rzeczy. Odwołując się ponownie do uzasadnienia wydanego w niniejszej sprawie wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 27.12.2021r. wskazać należy, że umowa przewłaszczenia dawała (...) prawo dysponowania zbiorem ruchomości o zmiennym składzie, a w razie zmniejszenia stanu magazynowego kątowników oznaczonych rodzajowo i wartościowo w załączniku do umowy, zobowiązana była do zastąpienia ich innymi, tego samego rodzaju.

Powyższe zaniechanie dokonania istotnych ustaleń czyniło zasadnym uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania. Sąd Apelacyjny w skaldzie rozpoznającym apelację podziela przy tym wywody prawne zawarte w uzasadnieniu ww. wyroku z dnia 27.12.2021r. w zakresie podstaw zastosowania art. 386§4 k.p.c. Czynienie przez Sąd II instancji zarówno ustaleń faktycznych koniecznych dla rozstrzygnięcia , jak i dokonywanie po raz pierwszy oceny zarzutów merytorycznych pozwanego, pozbawiałoby strony możliwości weryfikacji poprawności orzeczenia wydanego w sprawie w drodze zwykłego środka zaskarżenia.

Wobec powyższego, orzeczono jak w sentencji wyroku na podstawie art. 386§4 k.p.c.