Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Krakowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 stycznia 2023 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie, I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Andrzej Żelazowski

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 24 stycznia 2023 r. w Krakowie

sprawy z powództwa (...) sp.j. w M.

przeciwko (...) sp. z o.o. sp.k. w K.

o zapłatę

na skutek apelacji strony powodowej

od wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie

z dnia 11 października 2021 r., sygn. akt IX GC 375/20

1.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że nadaje mu treść:

„I. zasądza od strony pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 78.141,91 zł (siedemdziesiąt osiem tysięcy sto czterdzieści jeden) wraz
z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od kwot:

-

7.802 zł od dnia 20 maja 2018 roku do dnia zapłaty,

-

11.999,98 zł od dnia 15 lipca 2018 roku do dnia zapłaty,

-

15.999,96 zł od dnia 16 lipca 2018 roku do dnia zapłaty,

-

840,00 zł od dnia 20 lipca 2018 roku do dnia zapłaty,

-

1.999,99 zł od dnia 21 lipca 2018 roku do dnia zapłaty,

-

4.080,01 zł od dnia 22 lipca 2018 roku do dnia zapłaty,

-

15.320,00 zł od dnia 23 lipca 2018 roku do dnia zapłaty,

-

1.999,99 zł od dnia 26 lipca 2018 roku do dnia zapłaty,

-

8.159,99 zł od dnia 27 lipca 2018 roku do dnia zapłaty,

-

1.999,99 zł od dnia 28 lipca 2018 roku do dnia zapłaty,

-

7.940,00 zł od dnia 29 lipca 2018 roku do dnia zapłaty

II. zasądza od strony pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 9.325,00 zł (dziewięć tysięcy trzysta dwadzieścia pięć) tytułem zwrotu kosztów procesu.”;

2.  zasądza od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 7.958,00 zł (siedem tysięcy dziewięćset pięćdziesiąt osiem) tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt I AGa 412/21

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 27 stycznia 2023 r.

Powództwem z dnia 14 kwietnia 2020 r. (...) (...) Spółka Jawna z siedzibą w M. wniosła o zasądzenie na swoją rzecz od (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej z siedzibą w N. kwoty 78.141,91 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od kwot:

- 7.802 zł od dnia 20 maja 2018 roku do dnia zapłaty,

- 11.999,98 zł od dnia 15 lipca 2018 roku do dnia zapłaty,

- 15.999,96 zł od dnia 16 lipca 2018 roku do dnia zapłaty,

- 840,00 zł od dnia 20 lipca 2018 roku do dnia zapłaty,

- 1.999,99 zł od dnia 21 lipca 2018 roku do dnia zapłaty,

- 4.080,01 zł od dnia 22 lipca 2018 roku do dnia zapłaty,

- 15.320,00 zł od dnia 23 lipca 2018 roku do dnia zapłaty,

- 1.999,99 zł od dnia 26 lipca 2018 roku do dnia zapłaty,

- 8.159,99 zł od dnia 27 lipca 2018 roku do dnia zapłaty,

- 1.999,99 zł od dnia 28 lipca 2018 roku do dnia zapłaty,

- 7.940,00 zł od dnia 29 lipca 2018 roku do dnia zapłaty

oraz o zasądzenie na swoją rzecz od strony pozwanej kosztów procesu.

Roszczenie wynikało z zawieranych pomiędzy stronami umów sprzedaży warzyw i owoców. Strona powodowa uzasadniała je tym, że pozwana nie zapłaciła za dostarczony towar.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie na swoją rzecz od strony powodowej kosztów procesu.

Uzasadniając swoje stanowisko zakwestionowała roszczenie zarówno co do zasady jak i wysokości. Przyznała, że ze stroną powodową łączyła ją stała współpraca gospodarcza. Wskazała, że towary były zamawiane przez nią telefonicznie, następnie towar był kompletowany przez przedstawiciela strony powodowej i dostarczany do magazynu strony pozwanej, a odbiór towaru zawsze potwierdzany przez przedstawiciela strony pozwanej poprzez obicie pieczątką i podpisanie dokumentu wydania towaru – tzw. dokumentu magazynowego WZ. Następnie, za dostarczony towar była wystawiana faktura VAT, która zazwyczaj również była potwierdzana podpisem przedstawiciela pozwanej spółki. Zdaniem strony pozwanej, strona powodowa nie udowodniła, że zlecenia objęte wystawionymi fakturami VAT zostały faktycznie wykonane. Nie udowodniła także prawidłowego doręczenia faktur stronie pozwanej, w konsekwencji nie wykazując dat wymagalności roszczenia, a zatem i wysokości oraz terminów za które żąda odsetek.

Wyrokiem Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 11 października 2021 roku, sygn. akt IX GC 375/20 oddalono powództwo w całości i zasądzono od strony powodowej (...) (...) Spółki jawnej w M. na rzecz strony pozwanej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej w K. kwotę 5.417 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadniając rozstrzygnięcie Sąd Okręgowy w zakresie stanu faktycznego ustalił, iż strony pozostawały w stałych relacjach gospodarczych od ok. 2010 roku do czerwca 2018 roku. Strona pozwana zamawiała u strony powodowej warzywa okopowe. Zamówienia były składane telefonicznie lub osobiście przez pracowników strony pozwanej. Towar był dostarczany do magazynu strony pozwanej wózkiem widłowym i tam sprawdzany. Odbiór był potwierdzany przez pracowników strony pozwanej podpisaniem faktury. Dokumenty WZ nie były wystawiane przez stronę powodową i strona pozwana akceptowała taki stan rzeczy. Jakość towaru kwestionowana była bardzo rzadko. Współpraca stron zakończyła się z uwagi na zaległości płatnicze strony pozwanej.

Jak dalej wskazywał Sąd I instancji, strona powodowa wystawiła stronie pozwanej m.in. następujące faktury VAT:

- FV nr (...) na kwotę 7.802 zł brutto, data wystawienia i dostawy: 19 kwietnia 2018 roku, termin płatności 19 maja 2018 roku, faktura została podpisana przez R. M. i zawiera pieczątkę strony powodowej (bez podpisu);

- FV nr (...) na kwotę 11.999,98 zł brutto, data wystawienia i dostawy: 14 czerwca 2018 roku, termin płatności:14 lipca 2018 roku;

- FV nr (...) na kwotę 15.999,96 zł brutto, data wystawienia i dostawy: 15 czerwca 2018 roku, termin płatności 15 lipca 2018 roku;

- FV nr (...) na kwotę 840 zł brutto, data wystawienia i dostawy: 19 czerwca 2018 roku, termin płatności 19 lipca 2018 roku;

- FV nr (...) na kwotę 1.999,99 zł brutto, data wystawienia i dostawy: 20 czerwca 2018 roku, termin płatności 20 lipca 2018 roku;

- FV nr (...) na kwotę 4.080,01 zł brutto, data wystawienia i dostawy: 21 czerwca 2018 roku, termin płatności 21 lipca 2018 roku;

- FV nr (...) na kwotę 15.320 zł brutto, data wystawienia i dostawy: 22 czerwca 2018 roku, termin płatności 22 lipca 2018 roku;

- FV nr (...) na kwotę 1.999,99 zł brutto, data wystawienia i dostawy: 25 czerwca 2018 roku, termin płatności 25 lipca 2018 roku;

- FV nr (...) na kwotę 8.159,99 zł brutto, data wystawienia i dostawy: 26 czerwca 2018 roku, termin płatności: 26 lipca 2018 roku;

- FV nr (...) na kwotę 1.999,99 zł brutto, data wystawienia i dostawy: 27 czerwca 2018 roku; termin płatności: 27 lipca 2018 roku;

- FV Nr (...) na kwotę 7.940 zł brutto, data wystawienia i dostawy: 28 czerwca 2018 roku; termin płatności: 28 lipca 2018 roku.

Sąd Okręgowy dostrzegł, że faktura nr (...) została przez stronę pozwaną opłacona w całości we wrześniu 2018 roku. Za towar nią objęty nie było protokołu przyjęcia na magazyn, strona pozwana opłaciła ją jednak z racji tego, że była podpisana. Pozostałe wymienione faktury nie zostały zweryfikowane z dokumentami przyjęcia, stąd strona pozwana nie dokonała za nie zapłaty.

Dalej podnosił Sąd I instancji, że pismem z dnia 11 września 2018 roku strona powodowa wystosowała do strony pozwanej ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty kwoty 366.180,63 zł brutto z odsetkami ustawowymi za opóźnienie naliczanymi od dnia następującego po terminie płatności poszczególnych należności objętych fakturami VAT wystawionymi przez stronę powodową w okresie od kwietnia 2018 roku do czerwca 2018 roku. Jako termin płatności wskazano w wezwaniu 7 dni.

Strony pozostawały także w innym sporze sądowym, sprawa z powództwa strony powodowej toczyła się przed Sądem Okręgowym pod sygn. (...). Faktury zgromadzone w aktach tejże sprawy były bądź to opieczętowane, bądź parafowane, podpisane. W tychże aktach brak dokumentów WZ.

Powyższy stan faktyczny został ustalony przez Sąd Okręgowy na podstawie zgromadzonych w aktach sprawy dokumentów prywatnych, dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy (...) oraz zeznaniach świadków oraz stron. Zeznania te były co do zasady spójne ze gromadzoną w sprawie dokumentacją, z zastrzeżeniem, że Sąd nie dał wiary zeznaniom przedstawiciela strony powodowej w zakresie, w jakim zeznał on, że strona pozwana nie potwierdzała odbiorów towaru. Twierdzenie to stoi w sprzeczności ze wspomnianymi fakturami z akt sprawy o sygn. (...), gdzie widnieją pieczątki, bądź parafy, podpisy. Sąd, wobec treści w/w akt oraz zeznań przedstawiciela strony powodowej na rozprawie, nie dał także wiary zeznaniom przedstawicielki strony powodowej w zakresie, w jakim twierdziła, że wystawiane były dokumenty potwierdzające zamówienie (PZ/WZ). Sąd z rezerwą odniósł się do zeznań świadka T. B. w zakresie w jakim twierdził, że towar objęty wskazanymi fakturami został dostarczony. Stwierdził, że trudno dać wiarę, iż świadek pamięta, których dokładnie faktur dotyczył dostarczony przez niego w maju i czerwcu 2018 roku towar, skoro od tamtych zdarzeń minęło wiele czasu, towar dostarczany był w znacznej ilości i nie miał charakterystycznych cech (były to warzywa), które świadek mógłby zapamiętać i skojarzyć z dokumentem o danym numerze.

W rozważaniach prawnych Sąd I instancji wskazał, że w procesie cywilnym Sąd orzeka na podstawie treści przepisów prawa oraz stanu faktycznego rekonstruowanego na podstawie dowodów przedstawionych co do zasady przez strony. Strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne (art. 232 k.c.). Zaniechanie tego obowiązku procesowego powoduje (poza przypadkiem, gdy sąd dopuszcza dowód z urzędu), że nieudowodniona okoliczność (nawet jeśli obiektywnie zaistniała w rzeczywistości) nie może stanowić elementu stanu faktycznego, a zatem i podstawy orzekania. W niniejszej sprawie, strona powodowa nie udowodniła, że faktycznie dostarczyła stronie pozwanej towar objęty wskazanymi fakturami. Same faktury mogłyby ewentualnie zostać potraktowane jako dokumenty prywatne, stanowiące jedynie dowód na okoliczność, że osoba, która je podpisała złożyła oświadczenia zawarte w tychże dokumentach (art. 245 k.c.). Podpisana jest jednak tylko jedna z nich. Sąd Okręgowy uznał, iż w zasadzie zdecydowana większość faktur przedstawionych jako dowód w niniejszej sprawie nie stanowi nawet wspomnianego dokumentu prywatnego w rozumieniu kodeksu. Strona nie przedstawiła też żadnych innych materiałów z których można by bez powzięcia zasadnych wątpliwości wywieźć (na podstawie art. 231 k.c.), że te konkretne zamówienia zostały zrealizowane przez stronę powodową.

Na tej podstawie Sąd I instancji stwierdził, że zaoferowany materiał dowodowy nie jest wystarczający dla przyjęcia wykonania sprzedaży przez stronę powodową, która winna była – jako przedsiębiorca – zadbać o potwierdzenie zrealizowania sprzedaży i powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd przy tym zaznaczył, że zgodnie z art. 535 § 1 k.c. przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę, zaś z przytoczonej regulacji wynika, że sprzedawca – aby skutecznie domagać się zapłaty z tytułu wskazanej umowy – winien wykazać wystąpienie w sprawie następujących przesłanek (łącznie):

- fakt zawarcia umowy,

- cenę ustaloną przez strony,

- wydanie rzeczy kupującemu.

W niniejszej sprawie w ocenie Sądu Okręgowego strona powodowa nie wykazała, by towar objęty załączonymi do pozwu fakturami został wydany stronie pozwanej. Stąd nie można przyjąć, by umowy będące przedmiotem sporu, jeśli w ogóle zostały zawarte, były wykonane przez stronę powodową. Wobec powyższego, strona pozwana zwolniona była od zapłaty umówionej ceny za (rzekomo) zamówiony towar, a powództwo w ustalonym stanie faktycznym podlegało oddaleniu w świetle wskazanego przepisu jako bezzasadne, o czym Sąd Okręgowy orzekł w pkt I wyroku.

O kosztach postępowania Sąd I instancji orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. określającego zasady zwrotu kosztów w zależności od wyniku procesu. Strona powodowa przegrała sprawę w całości, stąd została zobowiązana do zwrotu stronie pozwanej całości poniesionych przez nią kosztów sądowych. Jak wyjaśniał, złożyły się na nie wyłącznie koszty związane z udziałem w sprawie profesjonalnego pełnomocnika strony będącego radcą prawnym, tj. opłata skarbowa od pełnomocnictwa oraz wynagrodzenie ustalone na podstawie § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2018.265). Sąd Okręgowy nie zasądził od pozwanego na rzecz strony powodowej odsetek od kwoty zasądzonej tytułem kosztów procesu (przewidzianych w art. 98 § 1 ¹ k.p.c.) uznając, że nie jest to działanie, które może podjąć z urzędu, a jedynie na wyraźny wniosek strony. Domaganie się odsetek od kwoty kosztów jest bowiem osobnym żądaniem, które podlega zgłoszeniu (podobnie jak i wniosek o zasądzenie kosztów procesu) na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. Zasądzenie odsetek byłoby więc orzeczeniem ponad żądanie i stałoby w sprzeczności z art. 321 § 1 k.p.c.

Powodowa Spółka w apelacji zaskarżyła powołany wyrok w całości zarzucając:

1. naruszenie przepisów postępowania, a to art. 233 § 1 k.p.c., skutkujące błędem w ustaleniach faktycznych poprzez nieprawidłową ocenę zeznań świadka T. B. przejawiające się odmową dania im wiary, co nastąpiło w wyniku przyjęcia przez Sąd, że świadek pamięta, których dokładnie faktur dotyczył dostarczany przez niego w maju i w czerwcu 2018 roku towar, skoro od tamtych zdarzeń minęło wiele czasu, podczas gdy z zeznań świadka T. B. kategorycznie wynika, że dostarczył w maju i czerwcu 2018 roku towar wskazany w fakturach, a okres jaki minął od tamtego czasu nie spowodował, że świadek zapomniał, który z wskazanych w fakturach towar został dostarczony, a który nie; świadek wyraźnie wskazał, że towar dostarczony stronie pozwanej dotyczył, faktur o które toczy się sprawa, co świadek mógł swobodnie zweryfikować wobec złożenia zeznań na piśmie;

2. naruszenie przepisów postępowania, a to art. 232 § 1 k.p.c. w zw. z art. 6 k.c., poprzez przyjęcie, że strona powodowa nie sprostała ciężarowi udowodnienia wykonania umowy, podczas gdy z zeznań świadka T. B. wynika, iż towar objęty fakturami, o które toczyła się sprawa został dostarczony, a fakt ten potwierdził także wspólnik powoda;

3. naruszenie przepisów postępowania, a to art. 230 k.p.c., poprzez jego niezastosowanie i brak uznania za przyznane faktów dotyczących dostawy towarów przez powoda, podczas gdy strona pozwana nie zaprzeczyła otrzymaniu od powoda towarów objętych niniejszym postępowaniem, nie dokonała także zwrotu faktur wystawionych przez powoda, nie kwestionowała wezwania do zapłaty otrzymanego od powoda i przystąpiła do negocjacji ugodowych z powodem;

4. naruszenie przepisów postępowania, a to art. 231 k.p.c., poprzez jego niezastosowanie i brak wyprowadzenia domniemań faktycznych ze zgromadzonych w sprawie dowodów, podczas gdy na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego dało się wyprowadzić domniemania faktyczne potwierdzające roszczenie powoda, chociażby w zakresie niekwestionowania przez pozwanego roszczenia na etapie przedprocesowym, a także wobec prowadzenia przez strony negocjacji dotyczących zapłaty przez pozwanego zobowiązań objętych niniejszym postępowaniem;

5. naruszenie przepisów postępowania, a to art. 233 § 1 k.p.c., prowadzące do błędów w ustaleniach faktycznych, poprzez odmowę uznania za wiarygodne zeznań R. M. w jakim zeznał on, że strona pozwana nie potwierdzała odbiorów towaru, przy równoczesnym daniu wiary w całości zeznaniom M. Z. (1), która twierdziła, że przy wydania towarów były sporządzane dokumenty WZ, a także uchyliła się od odpowiedzi na kilka pytań, podczas gdy w sprawie (...) powód zebrał wyłącznie podpisane faktury w celu skierowania sprawy do postępowania nakazowego, a z materiału dowodowego wynika, że żadne dostawy nie były potwierdzane dokumentami WZ;

6. naruszenie przepisów postępowania, a to art. 227, 232, 2352, 236 k.p.c., poprzez nierozpoznanie wniosków dowodowych składanych przez powoda i nieprzeprowadzenie wnioskowanych przez powoda dowodów, a w szczególności wezwania pozwanego do przedłożenia: rejestrów VAT za okres od kwietnia do czerwca 2018 r., rejestru VAT zakupów za okres od kwietnia do czerwca 2018 r., deklaracji VAT-7 za okres od kwietnia do czerwca 2018 r„ JPK_VAT za okres od kwietnia do czerwca 2018 r., podczas gdy we wskazanych dokumentach księgowych pozwanego ujmowane są faktury kosztowe za zakupione towary; ujęcie we wskazanych dokumentach księgowych faktur objętych niniejszym postępowaniem byłoby jednoznacznym potwierdzeniem dostarczenia towarów pozwanemu przez powoda.

W konsekwencji skarżący wniósł o:

1. zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienie powództwa w całości;

2. zasądzenie kosztów postępowania odwoławczego według norm przepisanych;

3. dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów nieprzeprowadzonych przez Sąd I instancji, a wnioskowanych w pozwie, poprzez zobowiązanie pozwanego do przedłożenia:

- rejestrów VAT za okres od kwietnia do czerwca 2018 r., na fakt zaksięgowania przez pozwanego faktur wystawionych przez powoda, niekwestionowania roszczeń powoda przez pozwanego,

- rejestru VAT zakupów za okres od kwietnia do czerwca 2018 r., a fakt zaksięgowania przez pozwanego faktur wystawionych przez powoda, niekwestionowanie roszczeń powoda przez pozwanego,

- deklaracji VAT-7 za okres od kwietnia do czerwca 2018 r., na fakt zaksięgowania przez pozwanego faktur wystawionych przez powoda, niekwestionowania roszczeń powoda przez pozwanego, wykazania przez pozwanego podatku naliczonego z faktur wystawionych przez powoda,

- JPK_VAT za okres od kwietnia do czerwca 2018 r., na fakt zaksięgowania przez pozwanego faktur wystawionych przez powoda, niekwestionowania roszczeń powoda przez pozwanego.

W odpowiedzi na apelację strona pozwana postulowała jej oddalenie w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego przed Sądem II instancji według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Apelacja okazała się zasadna.

Strona powodowa w apelacji podważyła ustalenia Sądu Okręgowego co do podstawowej okoliczności istotnej z punktu widzenia jej roszczeń, którą Sąd ten uznał za nieudowodnioną, a to dotyczącej wydania przez nią towaru stronie pozwanej. W konsekwencji nieuznania przez Sąd I instancji, iż doszło do dostarczenia towaru, za który strona powodowa wystawiła faktury (...) nr (...), FV nr (...), FV nr (...), FV nr (...), FV nr (...), FV nr (...), FV nr (...), FV nr (...), FV nr (...), FV Nr (...), oddalił on powództwo. Strona powodowa zarzucała naruszenie szeregu przepisów procesowych dotyczących postępowania dowodowego oraz oceny dowodów przez Sąd I instancji. Zarzuty te okazały się na tyle skuteczne, iż doprowadziły do zmiany zaskarżonego wyroku.

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż faktura VAT jest jedynie dokumentem rozrachunkowym i nie stanowi samoistnego dowodu na istnienie umowy między stronami, z której wynikałyby określone roszczenia (np. o zapłatę określonej kwoty). Co więcej – jak słusznie podnosił Sąd I instancji – faktura VAT jest dokumentem o charakterze prywatnym i stanowi jedynie dowód tego, że osoba, która go podpisała złożyła oświadczenie w nim zawarte. Powyższe wynika z treści art. 245 k.p.c. Z takim dokumentem nie wiąże się domniemanie prawne, iż jego treść przedstawia rzeczywisty stan rzeczy i potwierdza, że miały miejsce fakty w nim stwierdzone (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 8 sierpnia 2012 r., sygn. akt I CSK 25/12). Ocena charakteru dokumentów prywatnych prowadzi do wniosku, że sąd może oczywiście wyrokować także w oparciu o treść takich dokumentów (prywatnych), ale jedynie w sytuacji, gdy ich treść nie została zaprzeczona w sporze przez stronę przeciwną lub gdy została potwierdzona innymi środkami dowodowymi. Tak zatem jak Sąd w niniejszym postępowaniu nie powinien uwzględniać roszczeń powódki tylko na podstawie spornych faktur, tak też nie może jedynie w oparciu o ich treść i brak podpisu pod nimi wnioskować, iż do dostaw towaru nie doszło, jak chciałaby tego strona pozwana. Koniecznym było zatem przeprowadzenie postępowania dowodowego w niezbędnym zakresie, które pozwolić miało na poczynienie ustaleń w kwestii okoliczności wydania towaru przez stronę powodową.

Sąd odwoławczy podziela zapatrywania strony skarżącej i nie aprobuje poglądu wyrażonego przez Sąd I instancji, jak chodzi o ustalenie kwestii wydania towaru. W całej rozciągłości przychyla się Sąd Apelacyjny do przekonania wyrażonego w apelacji, iż strony łączyły stałe stosunki gospodarcze - co prawidłowo dostrzegł także Sąd Okręgowy - które zostały precyzyjnie zobrazowane przez stronę powodową. Ułożone zostały one w dużym stopniu w oparciu o zasadę wzajemnego zaufania. Specyfika współpracy obu stron wynikała z sąsiadowania na placu targowym na R. w K. oraz dokonywania szybkich transakcji polegających na zamówieniu telefonicznym lub osobistym towaru przez (...) sp. z o.o. sp. k. oraz dostarczeniu go przez (...)sp. j. i wystawieniu faktur, których odbiór przez pozwaną – co błędnie ustalił Sąd I instancji – nie zawsze był potwierdzany podpisem, czy dokumentami WZ. Logicznie bowiem w ocenie Sądu Apelacyjnego jawi się fakt, iż do sprawy (...) powód zebrał wyłącznie podpisane faktury, by uzyskać nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym, od którego strona pozwana nie wniosła skutecznie zarzutów pomimo kwestionowania powództwa tak co do zasady jak i wysokości. Natomiast jak chodzi o faktury objęte niniejszym postępowaniem, strona powodowa zasadnie argumentowała, iż Sąd Okręgowy dokonał nieprawidłowej, arbitralnej oceny zeznań świadka T. B., bezpodstawnie odmawiając im wiarygodności tylko z tego powodu, iż od momentu transakcji miał minąć długi okres czasu, czym naruszył art. 233 § 1 k.p.c. Składając zeznania na piśmie świadek bowiem miał możliwość zweryfikowania powyższego faktu i odtworzenia przy tym w pamięci przebiegu realizacji zamówień strony pozwanej zwłaszcza, że brał w nich bezpośrednio udział, a poza jednym objętym fakturą (...) nr (...) datowaną na dzień 19 kwietnia 2018 r., miały one miejsce codziennie w okresie od 14 czerwca 2018 roku do 28 czerwca 2018 roku, po czym wobec zaległości płatniczych strony pozwanej współpraca została przerwana w krótkim czasie. Okoliczności te były zatem doniosłe, dla współpracy obu stron i przyczyn jej zerwania, nie można zatem powiedzieć, jak uczynił to Sąd I instancji, że tylko dlatego, iż towar dostarczany był w znacznej ilości i nie miał charakterystycznych cech, które świadek mógłby zapamiętać i skojarzyć z dokumentem o danym numerze, nie mógł on zapamiętać okoliczności jego dostarczania. Ta była także weryfikowalna na podstawie zeznań wspólnika strony powodowej, stąd nie można uznać, iż strona powodowa nie sprostała ciężarowi udowodnienia wykonania umowy i zarzut naruszenia art. 232 k.p.c. w zw. z art. 6 k.c. był uzasadniony. Co prawda oczywiście co do tej spornej kwestii relacje stron i świadków z nimi związanych różnią się, w pozostałym zaś zakresie co do zasady korelują ze sobą. Jednakże rację ma strona powodowa, gdy zarzuca błędną ocenę zgromadzonych w sprawie dowodów i w konsekwencji poczynienie nieprawidłowych ustaleń faktycznych. Zważyć bowiem należy, iż z jednej strony Sąd Okręgowy słusznie przyjął, że długoletnia przecież współpraca handlowa stron zakończyła się w czerwcu 2018 r. wobec zaległości płatniczych pozwanej, z drugiej jednak za bezpodstawne przyjął faktury ze wskazanego wyżej, bezpośrednio poprzedzającego zerwanie współpracy okresu i nie uznał, iżby płatności te były należne stronie powodowej. Powyższa ocena nie hołduje zasadzie logiki i prawidłowego rozumowania, zasadom wiedzy i doświadczenia życiowego, którymi powinien kierować się Sąd przy ocenie dowodów. Dlatego też Sąd odwoławczy inaczej tą kwestię ocenił, przyznając walor wiarygodności zeznaniom świadka T. B. oraz przedstawiciela strony powodowej – R. M., jednocześnie uznając za pozbawione wiarygodności odnośne zeznania świadków P. B., M. M. (2) oraz przedstawiciela strony pozwanej – M. Z. (2) w spornym zakresie. Podkreślić przy tym należy, iż przyznanie wiarygodności zeznaniom świadka R. M. odnosi się także do faktury (...), co do której w sposób stanowczy stwierdził on, że należność z niej nie została opłacona – w opozycji do ustaleń Sądu Okręgowego, który przyjął odmiennie – a kwota objęta poleceniami przelewu na kwoty 4122 zł z 18.09.2018 r. oraz 5000 zł z 17.09.2018 r. została zarachowana na poczet najstarszej faktury, z której płatnością storna pozwana zalegała, częstokroć błędnie wpisując w tytule przelewu za jaką fakturę przelewana jest przez nią płatność.

W kontekście powyższej oceny zeznań świadków nie sposób także pominąć, iż strona pozwana de facto uchyliła się od przedstawienia przez nią dowodu w postaci rejestrów VAT pozwanej Spółki, deklaracji VAT – 7 oraz JPK-VAT - wszystko za okres od kwietnia do czerwca 2018 r. zgodnie z zarządzeniem wydanym w dniu 9 czerwca 2022 r. i wezwaniem ekspediowanym 13 czerwca 2022 r. (k. 214). Nie mógł bowiem zaakceptować Sąd odwoławczy stanowiska pozwanej wyrażonego w piśmie z dnia 4 lipca 2022 r. (k. 220) odnośnie tego, iż wniosek dowodowy powoda w tym zakresie był przedmiotem postępowania dowodowego przed Sądem I instancji oraz przeprowadzenia przez ten sąd oceny całokształtu zgromadzonego materiału dowodowego, jak też wyrażonego w odpowiedzi na apelację (k. 225-228) co do podnoszonego przez powoda zarzutu naruszenia art. 227, 232, 235 ², 236 k.p.c. Zważyć bowiem należy, iż Sąd I instancji w rzeczywistości formalnie nie rozpoznał tego wniosku i nie dopuścił dowodu z tych dokumentów. Skoro zaś przedstawiciel strony pozwanej – M. Z. (1), będąc odpowiedzialną za prowadzenie ksiąg rachunkowych, najpierw przed Sądem I instancji uchyliła się od odpowiedzi na pytania dotyczące ujęcia faktur w rejestrach VAT, a w toku postępowania odwoławczego strona pozwana uchyliła się od wezwania Sądu odwoławczego do przedłożenia dokumentacji, to zgodnie z art. 233 § 2 k.p.c. powyższe musiało zostać oceniona dla niej niekorzystnie. Należy zaś przyznać rację stronie powodowej, iż stwierdzenie ujęcia we wskazanych dokumentach księgowych faktur objętych przedmiotowym postepowaniem obrazowałoby brak kwestionowania przez stronę pozwaną podstawy ich wystawienia, a więc dostarczenia towaru. Z zeznań świadka R. M. wynika zaś

jednoznacznie, iż w księgowości powodowej Spółki faktury te zostały wykazane jako sprzedażowe, a fakt braku kontroli ze strony Urzędu Skarbowego, wychwytującego różnicę w obrotach pomiędzy zgłoszeniami w firmach, które ze sobą współpracują, świadczy, iż pozwana Spółka także musiała wykazać te faktury w swojej księgowości jako zakupowe.

Co się zaś tyczy pozostałych zarzutów apelacji, a to naruszenia art. 230 k.p.c. i art. 231 k.p.c,, Sąd odwoławczy także je podziela. W powyższych okolicznościach rzeczywiście przyznać bowiem należało, że skoro strona pozwana nie dokonała zwrotu faktur stronie powodowej ani nie kwestionowała wezwania do zapłaty otrzymanego od powoda i przystąpiła do negocjacji ugodowych ze stroną powodową, to tym samym, uwzględniając ocenę zeznań świadków oraz pozostały materiał dowodowy, pozwala to na przyjęcie domniemania faktycznego, iż doszło do wydania towaru i roszczenie strony powodowej o zapłatę ceny uznać należało za zasadne.

Mając powyższe na względzie Sąd Apelacyjny zmienił zaskarżony wyrok w sposób wskazany w jego punkcie 1, zasądzając od strony pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 78.141,91 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od kwot:

- 7.802 zł od dnia 20 maja 2018 roku do dnia zapłaty,

- 11.999,98 zł od dnia 15 lipca 2018 roku do dnia zapłaty,

- 15.999,96 zł od dnia 16 lipca 2018 roku do dnia zapłaty,

- 840,00 zł od dnia 20 lipca 2018 roku do dnia zapłaty,

- 1.999,99 zł od dnia 21 lipca 2018 roku do dnia zapłaty,

- 4.080,01 zł od dnia 22 lipca 2018 roku do dnia zapłaty,

- 15.320,00 zł od dnia 23 lipca 2018 roku do dnia zapłaty,

- 1.999,99 zł od dnia 26 lipca 2018 roku do dnia zapłaty,

- 8.159,99 zł od dnia 27 lipca 2018 roku do dnia zapłaty,

- 1.999,99 zł od dnia 28 lipca 2018 roku do dnia zapłaty,

- 7.940,00 zł od dnia 29 lipca 2018 roku do dnia zapłaty,

dostosowując także rozstrzygnięcie o kosztach postępowania pierwszoinstancyjnego i zasądzając od strony pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 9.325,00 zł tytułem zwrotu tych kosztów, zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik postępowania i na podstawie art. 98 § 1, 2 i 3 k.p.c. i § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokatów, na które to koszty złożyły się kwota 3908 zł tytułem opłaty sądowej od pozwu, wynagrodzenie pełnomocnika strony powodowej w kwocie 5400 zł oraz opłaty od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzekł Sąd na zasadzie art. 98 § 1, 2 i 3 k.p.c. w związku z art. 391 k.p.c. i § 2 pkt 6, § 10 ust. 1 pkt 2 i § 15 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokatów, zasądzając od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 7.958,00 zł, na którą złożyła się opłata sądowa od apelacji w kwocie 3908 zł oraz wynagrodzenie pełnomocnika strony powodowej w kwocie 4050 zł.