Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Krakowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 maja 2024 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Barbara Baran

po rozpoznaniu w dniu 24 maja 2024 r. w Krakowie na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) sp. z o.o. w S.

przeciwko (...) S.A. w Z.

o zapłatę

na skutek apelacji strony powodowej

od wyroku Sądu Okręgowego w Kielcach

z dnia 22 września 2021 r. sygn. akt VII GC 161/19

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od strony powodowej na strony pozwanej kwotę 8 100 zł (osiem tysięcy sto złotych) tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt I AGa 432/21

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Okręgowy w Kielcach po rozpoznaniu sprawy o zapłatę z powództwa (...) Sp. z o.o. w S. przeciwko (...) S.A. w Z. oddalił powództwo i zasądził od strony powodowej na rzecz strony pozwanej kwotę 10 817 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sąd ustalił, że w dniu 24 sierpnia 2017 r. powód - nawiązując do ogłoszenia pozwanego dotyczącego przetargu nieograniczonego na „Wykonanie usług laboratoryjnych w zakresie badań biomasy, paliw wtórnych ( (...)) addytywów oraz zawiesin i ścieków z Instalacji Odsiarczania Spalin" - złożył ofertę na realizację przedmiotu zamówienia na warunkach określonych w Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia (SIWZ) za cenę ofertową 1 938 172,50 zł brutto.

Pismami z 7 lipca i 19 lipca 2017 r. pozwany udzielił powodowi wyjaśnień dotyczących treści dokumentacji przetargowej w zakresie analiz wskazanych w SIWZ, pomieszczenia socjalnego z możliwością składania w nim próbek, pakowania i wstępnej przeróbki. W odpowiedzi na pytanie nr (...) pozwany wskazał, że urządzenie (...) udostępnione zostanie wykonawcy w innym pomieszczeniu, aniżeli przedstawione podczas wizji lokalnej. Ponadto wskazał, że na chwilę obecną nie posiadał stanowiska do umieszczenia urządzenia (...), ale na terenie pozwanego istniała możliwość adaptacji pomieszczeń do powyższych celów. Koszty adaptacji miały być pokryte przez powoda. Za udostępnienie pomieszczenia wykonawca (powód) miał zostać obciążony kosztami najmu, które wynosiły 20 zł netto za m ². Koszty te nie obejmowały kosztów zużytej energii elektrycznej. Zamawiający (pozwany) zastrzegł również, że pomieszczenie to będzie można wykorzystywać wyłącznie do celów wskazanych w pkt 2.8 SIWZ II.

W dniu 22 listopada 2017 r. pozwany zawarł z powodem umowę nr (...) w ramach projektu „Wykonanie usług laboratoryjnych w zakresie badań biomasy, paliw wtórnych ( (...)), addytywów oraz zawiesin i ścieków z Instalacji Odsiarczania Spalin” znak Sprawy (...). Zgodnie z ust. 1 umowy zamawiający zlecał, a wykonawca przyjmował do wykonania usługi laboratoryjne w zakresie badań biomasy paliw wtórnych ( (...)), addytywów oraz zawiesin i ścieków z instalacji odsiarczania spalin obejmujących: pobór próbek i badanie biomasy z dostaw w zużyciu, pobór próbek i badanie stałych paliw wtórnych ( (...)) z dostaw i w zużyciu, oznaczanie wartości amoniaku w popiele, kontrolę parametrów glikolu, oznaczanie wartości kwasu organicznego w zawiesinie i ściekach (...), wystawianie zawiadomień o usterkach w zakresie modułu (...) systemu (...), badanie addytywów, paliw i odpadów paleniskowych metodą (...). Zgodnie z pkt 4 umowy miejscem świadczenia usług w zakresie poboru i odbioru próbek będących przedmiotem umowy oraz w zakresie badania paliwa i odpadów paleniskowych (...) miał być teren elektrowni, zaś w zakresie wykonywania analiz mających na celu określenie parametrów fizykochemicznych badanych próbek – laboratorium wykonawcy. Ogólny zakres usług obejmował w zakresie dostaw biomasy, zgodnie z ust. 2 pkt 2.1. biomasę A. – przygotowanie do badań i badanie ogólnych prób laboratoryjnych z próbek pierwotnych, zgodnie z tymczasową instrukcją eksploatacji automatycznej linii pobierania i przygotowania próbek biomasy w zakresie przygotowania próbek. Próbki pierwotne pobierane miały być przez pracownika spółki (...) Sp. z o.o. i przekazywane wykonawcy. W przypadku awarii automatycznej linii pobierania i przygotowania próbek biomasy wykonawca miał dokonać pobrania próbek pierwotnych z dostaw samochodowych, zgodnie z Instrukcją eksploatacji kontenerowej stacji do zmechanizowanego pobierania próbek pierwotnych biopaliwa stałego z samochodów oraz przygotowania próbki laboratoryjnej z próbki ogólnej. Ręczne pobranie próbek pierwotnych z placów rozładowczych z dostaw kolejowych miało być dokonane zgodnie z normą (...) (...) (...) (...) (...)

Umowa została zawarta na czas określony od dnia 1 stycznia 2018 r. do 31 grudnia 2018 r. Wynagrodzenie strony określiły w ust. 5 umowy (1 575 750 zł netto). Zostało określone jako wynagrodzenie maksymalne całkowite za cały okres obowiązywania umowy. Ponadto strony określiły wynagrodzenie ryczałtowe jednostkowe za jedną próbkę netto poszczególnych rodzajów przeprowadzanych badań, kontroli i analiz, w tym w wysokości 30 zł za badanie paliw i odpadów paleniskowych metodą (...) (spektrometr (...)).

W ust. 6 umowy wykonawca najpóźniej do dnia podpisania umowy zobowiązał się wnieść zabezpieczenie należytego wykonania umowy w wysokości 5% wynagrodzenia wskazanego powyżej, tj. kwotę 78 787,50 zł netto, w formie wskazanej w dokumentacji przetargowej.

Zgodnie z ust. 10 wszelkie zmiany i uzupełnienia treści umowy wymagały formy pisemnej pod rygorem nieważności w postaci aneksu do umowy.

Ponadto w części II – zakres rzeczowy w ust. 3 strony określiły roczną szacowaną ilość próbek/badań, w tym badanie biomasy z dostaw i zużycia w blokach (...) i(...) w ilości 7 800 badań łącznie, a badań metodą (...) biomasy w ilości 4 700 próbek. Zamawiający w SIWZ oraz w ust. 3 części II – zakresu rzeczowego zastrzegł, że powyższe dane szacunkowe zostały ustalone w oparciu o dane historyczne (liczbę przeprowadzonych analiz za 2016 r.) i ilości poboru próbek pierwotnych w okresie objętym umową mogą ulec zmianie wskutek różnych sytuacji rynkowych, bądź innych decyzji wewnętrznych, podejmowanych przez zamawiającego (m.in. o zaprzestaniu/zwiększeniu ilości współspalanej biomasy na blokach (...), paliwa wtórnego ( (...)), o czym wykonawca miał zostać poinformowany z wyprzedzeniem 3 – miesięcznym.

Badanie paliwa i odpadów paleniskowych metodą (...) miało odbywać się za pomocą spektrometru (...) i miało być wykonywane na podstawie pobranych próbek opisanych w pkt 2 SIWZ. Urządzenie to stanowiło własność zamawiającego i miało być udostępnione nieodpłatnie wykonawcy. Wykonawca miał ponosić jedynie koszty związane z koniecznością okresowych przeglądów i bieżących napraw.

W związku z koniecznością udzielenia zabezpieczenia dobrego wykonania umowy (...) S.A. w dniu 17 listopada 2017 r. działając na zlecenie powoda – wykonawcy udzielił pozwanemu gwarancji dobrego wykonania umowy nr (...) opiewającej na kwotę 96 908,63 zł. Gwarancja obowiązywała od 1 stycznia 2018 r. i była ważna do dnia 15 stycznia 2020 r.

Pismem z dnia 22 listopada 2017 r. powód w związku z pozyskaniem informacji od K. R. (1), że do każdego urządzenia (...) jest opracowywana indywidualna metodyka badań, zwrócił się do pozwanego o zobowiązanie firmy (...) Sp. z o.o. do wydania przedmiotowych materiałów. W odpowiedzi na powyższe, pismem z dnia 1 grudnia 2017 r. pozwany wskazał, że (...) Sp. z o.o. nie udostępni wyżej wymienionych metodyk, bowiem stanowią one intelektualną własności tej spółki, w całości opracowaną i sfinansowaną przez tę firmę. Pozwany zapewnił powoda, że wraz z urządzeniem (...) przekazana zostanie standardowa dokumentacja techniczna udostępniana przez producenta urządzenia w czasie zakupu.

Pismem z dnia 8 grudnia 2017 r. pracownik pozwanego D. A. poinformował powoda, że pierwotne próbki biomasy są do odbioru u niego w biurze. Poinformował również o tym, że udało mu się również pozyskać w pewne ilości próbek laboratoryjnych, jednak co do próbek w postaci „pastylek" wystąpił do (...) Sp. z o.o. o ich przygotowanie i uzyskał odpowiedź odmowną, argumentowaną brakiem prawnego obowiązku tej firmy do świadczenia usług związanych z przygotowaniem próbek w postaci „pastylek" na rzecz powoda.

W związku z koniecznością stworzenia próbek wzorcowych koniecznych do kalibracji urządzenia (...) powód zlecił ich wykonanie (...) Sp. z o.o. w J., które wystawiło na rzecz powoda faktury VAT:

nr (...) z dnia 11 stycznia 2018 r. za badanie biomasy na kwotę 21 329,68 zł,

nr (...) z dnia 17 stycznia 2018 r. za badanie węgla – arkusz (...) oraz badanie biomasy na łączną kwotę 782,28 zł,

nr (...) z dnia 22 stycznia 2018 r. za badanie biomasy na kwotę 11 849,82 zł,

nr (...) z dnia 29 stycznia 2018 r. za badanie odpadu na kwotę 11 512,80 zł,

nr (...) z dnia 14 lutego 2018 r. za 1) badanie biomasy (K.) – arkusz (...) (5 924,91 zł brutto), 2) badanie koksu – G. – arkusz (...) (200,86 zł brutto) i 3) badanie węgla (...) S. (68,27 zł brutto), przy czym pozycje nr (...) i (...) znajdujące się na fakturze nr (...) nie dotyczyły realizacji umowy z pozwanym.

Powód uregulował powyższe należności.

W dniach 21 lutego i 23 kwietnia 2018 r. powód zawarł z K. K. (1) umowę o dzieło, zlecając jej wykonanie krzywej kalibracji dla biomasy w dniach od 19 do 21 lutego 2018 r. za kwotę 2 350 zł brutto i w dniach od 23 do 27 kwietnia 2018 r. za kwotę 2 350 zł brutto.

Pismem z dnia 8 grudnia 2017 r. kierownik zespołu ds. zarządzania danymi i kontroli eksploatacji D. A. z ramienia pozwanego poinformował powoda, że pozwany w 2018 r. nie planuje kontynuacji procesu współspalania biomasy z węglem. W związku z tym zapowiedział, że nie będzie konieczności wykonywania badań analizy biomas w zużyciu dla bloków(...). Ostatecznie w 2018 r. nie zaprzestano jednak procesu współspalania biomasy z węglem w blokach (...) a nawet pracowały one efektywniej niż w 2017 r. Następowało jedynie chwilowe wstrzymanie ich pracy w związku z remontami średnimi i bieżącymi. Ilość biomasy zakontraktowana na 2018 r. była porównywalna do lat wcześniejszych.

Pismem z dnia 24 maja 2019 r. Prezes Urzędu Zamówień Publicznych, na skutek wniosku powoda o wszczęcie kontroli, zwrócił się do pozwanego z prośbą o udzielenie informacji odnośnie przyczyn braku określenia minimalnej, zagwarantowanej wartości/ilości próbek/badań oraz obniżenia o ponad połowę w trakcie realizacji zamówienia ilości próbek/badań.

W odpowiedzi na powyższe pozwany pismem z dnia 31 maja 2019 r. wyjaśnił, że wykonawca miał świadomość braku gwarancji minimalnej wartości próbek badań zawierając umowę na przedmiotowy zakres usług, a zamawiający wykazał wobec wykonawcy wolę uszanowania jego interesów chociażby poprzez bezzwłoczne poinformowanie go o zamiarze zaprzestania współpracy spalania biomasy, co przekładało się na ilość wykonanych analiz, a przez to wpływało na poziom wynagrodzenia dla wykonawcy. Wskazał, że wykonanie usług laboratoryjnych zrealizowano w 70,30%. Niewykonanie zaś pozostałych 29,70% wynikało z ograniczenia współspalania biomasy z węglem na blokach (...)oraz zmiany struktury zużywanej biomasy w kotle fluidalnym dedykowanym do spalania biomasy w kontekście zmiany rozporządzenia ministra gospodarki w sprawie wymagań dotyczących sposobu obliczania pomiarów i rejestracji ilości energii elektrycznej lub ciepła wytwarzanych i stylizacjach odnawialnego źródła energii z 7 sierpnia 2018 r.

Pismem z dnia 10 czerwca 2019 r. Prezes Urzędu Zamówień Publicznych, w nawiązaniu do pisma z dnia 21 listopada 2018 r. informującego o wszczęciu postępowania wyjaśniającego w sprawie przeprowadzonych postępowań o udzielenie zamówienia publicznego pod nazwą "Wykonanie usług laboratoryjnych w zakresie badania biomasy, paliw wtórnych (...), addytywów oraz zawiesin i ścieków z instalacji odsiarczania spalin" nr (...) (...) poinformował pozwanego, że postępowanie wyjaśniające zostało zakończone odmową wszczęcia kontroli wyżej wymienionego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.

Pismem z dnia 21 sierpnia 2018 r. powód poinformował pozwanego, że od początku roku badania biomasy wykonywane są na urządzeniu powoda, co skutkuje jego postępującym zużyciem, a koszt wykonania badania zastępczego biomasy na urządzeniu (...) powoda wynosi 100 zł netto.

Pismem z dnia 8 listopada 2018 r. powód poinformował pozwanego o nowych opłatach za badania biomasy na urządzeniu (...) i upoważnieniu K. G. do sporządzenia nowego protokołu z badania z kwotą 30 zł za badanie. Jednocześnie powód zastrzegł sobie prawo do dochodzenia dalszych roszczeń na drodze sądowej w zakresie różnicy kwot za to badanie wynikających z poprzednio wskazanej kwoty i kwoty umownej.

W odpowiedzi na powyższe pozwany pismem z dnia 9 listopada 2018 r. zanegował stanowisko powoda dotyczące zmiany ceny za badanie urządzeniem (...), wskazując, że wynagrodzenie wprost wynika z pkt 5.1 ppkt 13 umowy i wynosi 30 zł. Pozwany podkreślił, że wszelkie zmiany umowy wymagają formy pisemnej pod rygorem nieważności (pkt 18.5) a strony nie zawarły żadnego aneksu do przedmiotowej umowy.

W dniu 24 listopada 2017 r. strony zawarły umowę najmu nr (...), której przedmiotem było pomieszczenie o powierzchni 87,50 m ² w budynku kotłowni za VIII blokiem poz. + 18m z przeznaczeniem na pracownię (...) oraz przygotowanie próbek biomasy. Zgodnie z § 2 czynsz najmu wynosił 7,40 zł za m ². Miesięczna kwota czynszu wynosiła 647,50 zł. Do kwoty tej miała zostać doliczona opłata za wodę pitną, ścieki według cen netto obowiązujących na terenie Gminy M. P., a także opłata za energię elektryczną według miesięcznego zużycia. Umowa została zawarta na czas określony od 1 stycznia 2018 r. do 31 grudnia 2018 r. W § 5 umowy strony ustaliły, że ewentualne planowane przez najemcę (powoda) adaptacje budowlane lub przebudowy przedmiotu najmu muszą być uzgadniane z wynajmującym (pozwanym) i wymagają jego pisemnej zgody. Jeżeli najemca dokona nakładów zwiększających wartość lub użyteczność przedmiotu najmu, wynajmujący przy rozwiązaniu umowy może według swojego wyboru albo żądać przywrócenia stanu poprzedniego, albo zatrzymać ulepszenia bez obowiązku zwrotu ich wartości. Strony zastrzegły, że zmiany postanowień umowy wymagają formy pisemnej pod rygorem nieważności (§ 6 umowy).

Pismem z dnia 26 listopada 2017 r. pozwany w odpowiedzi na pismo powoda dotyczące wydania warunków na przyłącze instalacji oraz adaptację istniejącego warsztatu poinformował, że wyraża zgodę na wskazane w tym piśmie warunki, m.in. że powód dokona zmiany użytkowania przedmiotowego pomieszczenia wraz z wykonaniem remontu i niezbędną infrastrukturą na własny koszt.

Powód zlecił wykonanie projektu budowlanego. Za wykonanie projektu budowlanego z niezbędnymi uzgodnieniami (...) D. Biuro (...) wystawiło na rzecz powoda fakturę nr (...) na kwotę 9 000 zł netto (11 070 zł brutto).

W dniu 22 grudnia 2017 r. powód zawarł umowę nr (...) z (...) sp. z o.o. w Z., której przedmiotem było wykonanie usług polegających na modernizacji pomieszczenia na poziomie +18m w budynku kotłowni (...). Zakres prac obejmował m.in. wykonanie instalacji elektrycznej, instalacji CO, robót budowlanych szczegółowo wskazanych w § 1 ust. 2 umowy. Z tytułu wykonania modernizacji przedmiotowego pomieszczenia (...) sp. z o.o. w Z. wystawił na rzecz powoda fakturę VAT nr (...) na kwotę 78 228 zł.

W korespondencji mailowej z dnia 10 stycznia 2018 r. serwisant K. R. (1) po przeprowadzonej wizji lokalnej pomieszczeń przeznaczonych do instalacji spektrometru (...) oraz układu chłodzenia poinformował powoda, że transport spektrometru będzie operacją bardzo niebezpieczną z uwagi na strome i wąskie schody oraz wagę urządzenia (ok. 1 tony). Zaproponował termin transportu urządzenia oraz szkolenia pracowników powoda na 5 – 9 lutego 2018 r.

Wobec stanowiska serwisanta pozwany zaadaptował i udostępnił powodowi nieodpłatnie inne, lepiej przystosowane do tego sprzętu pomieszczenie na cały okres trwania umowy. Urządzenie (...) zostało do niego przeniesione przez pracowników pozwanego i na jego koszt. Powód korzystał z tego pomieszczenia, nie ponosząc żadnych dodatkowych kosztów.

Umowa najmu pierwotnego pomieszczenia nr (...) z dnia 24 listopada 2017 r. nie została rozwiązana i powód korzystał z przedmiotu najmu przez cały okres najmu.

(...) sp. z o.o. w P. wystawił na rzecz powoda fakturę nr (...) z dnia 27 lutego 2018 r. na kwotę 8 800,65 zł brutto za usługę serwisową związaną z przeniesieniem spektrometru na terenie Elektrowni (...). Samo przeniesienie spektrometru zostało wykonane przez pracowników pozwanego i na jego koszt.

W dniu 15 stycznia 2018 r. pozwany zawarł z powodem aneks nr (...) do umowy (...). Zgodnie z pkt 3 złącznik do umowy OWZU otrzymał brzmienie określone w załączniku do tegoż aneksu. Ogólne warunki zakupu usług regulowały zakres umowy, listę definicji, warunki wykonania usług, obowiązki stron i przedstawicieli stron, odbiór, gwarancję i rękojmię, ubezpieczenie, regulowały zakres niewykonania lub nienależytego wykonania umowy. Punkt 11.4.11 OWZU stanowił, że w braku odmiennych pisemnych uzgodnień między stronami ustala się odpowiedzialność wykonawcy wobec zamawiającego za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy w formie kar umownych w następujących wypadkach i wysokościach: w wysokości 1000 zł z tytułu każdego zawinionego i udokumentowanego naruszenia przez wykonawcę, jego pracowników lub inne osoby, którymi się posługuje przy wykonywaniu robót, przepisów bhp i p.poż. oraz ochrony środowiska, które stanowią zagrożenie dla bezpieczeństwa pracy oraz majątku zamawiającego.

Powyższe zapisy OWZU wiązały się bezpośrednio z wymaganiami stawianymi przez Instrukcję eksploatacji instalacji stacji kontenerowej do zmechanizowanego pobierania próbek pierwotnych biopaliwa stałego z samochodów oraz przygotowania próbki laboratoryjnej z próbki ogólnej. Zgodnie z tą instrukcją (pkt 10.1.) wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów przeciwpożarowych dla danej grupy urządzeń obiektów oraz wymagania kwalifikacyjne dla osób zajmujących się eksploatacją danego urządzenia wskazywały wymagania kwalifikacyjne dotyczące osób zajmujących się eksploatacją, przy czym zastrzeżono, że obsługę żurawia (...)22 mogą prowadzić tylko pracownicy posiadający uprawnienia do obsługi żurawi stacjonarnych w kategorii II Ż.

W okresie realizacji umowy pozwany udokumentował naruszenia wskazanych wymagań bezpieczeństwa oraz higieny pracy wynikających z instrukcji eksploatacji w ten sposób, że powód dopuścił do obsługi urządzeń żurawi stacjonarnych (...)22 pracowników, którzy nie posiadali stosownych uprawnień kwalifikacyjnych. Miało to miejsce w dniu 28 lipca 2018 r. o godzinie 23 ⁴⁵ oraz w dniu 30 lipca 2018 r. o godzinie 23 ⁰⁰. Próbki zostały wtedy pobrane przez pracownika powoda M. S.. Pozwany poinformował powoda o naliczeniu na podstawie punktu 11.4.11 OWZU kar umownych za każdy z tych dwóch przypadków naruszenia przez powoda wymogów bhp w łącznej wysokości 2 000 zł, tj. po 1 000 zł za każde z naruszeń. W związku z brakiem terminowej zapłaty naliczonej kary umownej pozwany skorzystał z wystawionej przez (...) S.A. bankowej gwarancji dobrego wykonania umowy przez powoda, wskutek czego gwarant ( (...) S.A.) wypłacił pozwanemu kwotę 2 000 zł tytułem nieuregulowanych przez powoda kar umownych.

W dniu 5 marca 2019 r. powód skierował do pozwanego przesądowe wezwanie do zapłaty kwoty 270 540,47 zł tytułem szkody wynikającej z winy pozwanego na skutek znaczącego obniżenia wielkości przekazywanych powodowi zleceń, a w konsekwencji obniżenia wynagrodzenia dla powoda o kwotę 576 414,90 zł zaoferowaną przez powoda w przetargu. Strata obejmowała również nakłady w kwocie 72 600 zł, jakie spółka powodowa poniosła na modernizację i przystosowanie pomieszczenia wskazanego przez pozwanego, które okazało się nieprzydatne do umówionego celu.

Pismem z dnia 14 marca 2019 r. pozwany odmówił uznania roszczenia powoda tak co do zasady, jak i co do wysokości.

Pismem z dnia 1 sierpnia 2019 r. powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 2000 zł z tytułu bezpodstawnie dokonanego potrącenia kary umownej gwarancji bankowej do przedmiotowej umowy z dnia 22 listopada 2017 r., negując jednocześnie jakiekolwiek swoje zawinienie.

Sąd Okręgowy uznał, że powództwo w całości podlegało oddaleniu jako bezzasadne i nieudowodnione.

Bezsporny w niniejszej sprawie był fakt zawarcia przez strony w dniu 22 listopada 2017 r. umowy nr (...) w ramach projektu „Wykonanie usług laboratoryjnych w zakresie badań biomasy, paliw wtórnych ( (...)), addytywów oraz zawiesin i ścieków z Instalacji (...)” znak Sprawy (...). Umowa ta została zawarta w trybie ustawy - Prawo zamówień publicznych i określała jedynie szacunkowe ilości próbek do badań, bez minimalnej gwarantowanej ilości. Ilości szacunkowe zostały określone na podstawie danych historycznych (z 2016 r.) i mogły ulec zmianie. Poza sporem była również okoliczność zawarcia przez strony w dniu 24 listopada 2017 r. umowy najmu nr (...), której przedmiotem był najem pomieszczenia o powierzchni 87,50 m ^{( 2)} w budynku kotłowni za VIII blokiem poz. + 18m z przeznaczeniem na pracownię (...) oraz przygotowania próbek biomasy. Powód poniósł koszty adaptacji tego pomieszczenia, jednakże ostatecznie nie było możliwe zlokalizowanie w nim pracowni (...), wobec czego pozwany adaptował na ten cel inne pomieszczenie i bezpłatnie użyczył je powodowi na cały okres umowy, nie pobierając nawet opłat za zużytą energię elektryczną czy ogrzewanie. Umowy najmu pierwotnego pomieszczenia powód nie rozwiązał i korzystał z niego przez cały okres, na jaki umowa została zawarta. Bezsporna była również okoliczność nałożenia na powoda kary umownej w kwocie 2 000 zł i jej wypłaty przez (...) S.A. na rzecz pozwanego w ramach udzielonej gwarancji bankowej.

Przedmiot sporu sprowadzał się natomiast do ustalenia, czy pozwany dopuścił się nienależytego wykonania łączących strony umów poprzez: 1) świadome zatajenie planów wyłączenia z procesu współspalania biomasy na blokach (...), co miało wpływ na ilość próbek przeznaczonych do badań, 2) odmowę wydania próbek wzorcowych do kalibracji urządzenia (...), co naraziło powoda na dodatkowe koszty, 3) wyznaczenie do najmu pomieszczenia, które nie nadawało się do umieszczenia w nim urządzenia (...) i przez to narażenie powoda na konieczność poniesienia niecelowych kosztów adaptacji tego pomieszczenia, którymi z kolei pozwany jest bezpodstawnie wzbogacony. Ponadto sporem była objęta zasadność wykonywania badań próbek biomasy na własnym urządzeniu (...) powoda zamiast na urządzeniu pozwanego oraz zasadność nałożenia na powoda kary umownej w wysokości 2 000 zł i jej wypłaty z udzielonej gwarancji bankowej.

Co do roszczenia obejmującego nienależyte wykonanie umowy Sąd Okręgowy zauważył, że w tym zakresie znajdzie zastosowanie art. 471 k.c. Zgodnie ze wskazanym przepisem dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Podkreślenia przy tym wymaga, że kontraktową odpowiedzialność odszkodowawczą warunkują określone przesłanki: niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania, za które dłużnik ponosi odpowiedzialność, szkoda wierzyciela w postaci uszczerbku majątkowego, która musi być spowodowana niewykonaniem lub nienależycie wykonanym zobowiązaniem przez dłużnika oraz związek przyczynowy między faktem niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania a poniesioną szkodą. Ciężar wykazania spełnienia powyższych przesłanek w świetle art. 6 k.c. spoczywał na powodzie, jako na stronie wywodzącej z tych faktów skutki prawne.

Art. 471 k.c. stanowi o okolicznościach, za które dłużnik ponosi odpowiedzialność, a których następstwem jest prowadzące do szkody niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania. W stosunkach pomiędzy podmiotami gospodarczymi chodzi o wskazanie warunków prawnych, w których dłużnikowi można postawić zarzut winy, z którym to łączy się bezprawność danego zachowania. Bezprawność na gruncie odpowiedzialności dłużnika z art. 471 k.c. oznacza niezgodność jego zachowania z istotą obowiązków wynikających z treści zobowiązania łączącego go z wierzycielem. Istotnym w kontekście odpowiedzialności kontraktowej jest fakt, iż przesłanka winy dłużnika jest objęta domniemaniem, stąd wierzyciel nie ma obowiązku jej udowodnienia - to dłużnik chcąc zwolnić się z odpowiedzialności, musi wykazać, że szkoda będąca następstwem niewykonania lub należytego wykonania zobowiązania wynikła z okoliczności, za które nie ponosi on odpowiedzialności.

Ustaleń dotyczących przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej należy dokonywać w oparciu o treść art. 361 oraz 472 k.c. Zgodnie z art. 361 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Natomiast w myśl art. 472 k.c. jeżeli ze szczególnego przepisu ustawy albo z czynności prawnej nie wynika nic innego, dłużnik odpowiedzialny jest za niezachowanie należytej staranności, przy czym zgodnie z art. 355 § 1 k.c. dłużnik obowiązany jest do staranności ogólnie wymaganej w stosunkach danego rodzaju. Należytą staranność dłużnika w zakresie prowadzonej przez niego działalności gospodarczej określa się przy uwzględnieniu zawodowego charakteru tej działalności (art. 355 § 2 k.c.).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy Sąd zaznaczył, że strony łączyła umowa z dnia 22 listopada 2017 r. zawarta w trybie ustawy o zamówieniach publicznych, w trybie przetargowym i poprzedzona była ofertą, co do której zapytania składał powód. W wyniku postępowania przetargowego doszło do zawarcia przez strony umowy o konkretnej treści.

Powód wskazał w uzasadnieniu pozwu, że poniósł stratę w kwocie 270 540,47 zł. Roszczenie to, jego zdaniem, wynikało m.in. ze znacznego obniżenia ilości zleceń na badania biomasy, a w konsekwencji obniżenia również wysokości wynagrodzenia należnego zgodnie ze złożoną przez powoda ofertą, które to miało wynosić 1 938.172,50 zł. Sąd podkreślił, że w części II pkt 3 SIWS oraz umowie stron z 22 listopada 2017 r. pod tabelą określającą zakres czynności oraz roczną szacowaną ilość próbek/badań (k. 37), znalazło się zastrzeżenie o następującej treści: „ Zamawiający informuje, iż podane dane są oparte o dane historyczne (liczbę przeprowadzonych analiz za 2016 r.). Ilość poboru próbek pierwotnych w okresie od 1.01.2018 r. do 31.12.2018 r. mogą ulec zmianie wskutek różnych sytuacji rynkowych, bądź innych decyzji wewnętrznych podejmowanych przez Zamawiającego (m.in. o zaprzestaniu/zwiększeniu ilości współspalanej biomasy na blokach (...), paliwa wtórnego ( (...)), o czym Wykonawca zostanie poinformowany z wyprzedzeniem 3 miesięcznym.” Powyższy zapis, którego treść była znana powodowi na etapie składania oferty, jak i podpisywania przedmiotowej umowy, jasno precyzował okoliczności związane z zakresem czynności objętych umową i roczną szacowaną ilością próbek. Stąd też powód zawierając umowę z pozwanym jako profesjonalista musiał mieć świadomość, że określona w umowie ilość próbek/badań jest jedynie szacunkowa i w trakcie obowiązywania przedmiotowej umowy, na skutek różnych okoliczności (w większości zewnętrznych, niezależnych od stron) może ulec zmianie.

Szacowanie wartości zamówienia na potrzeby przetargu było dokonywane, jak wynika z relacji pozwanego, w II kwartale 2017 r. W tym czasie żadne okoliczności nie wskazywały, by ilość analiz biomasy w trakcie 2018 r. miała się zasadniczo zmienić w stosunku do ilości dotychczasowych. Z tego względu pozwany oszacował ilości analiz biomasy w oparciu o ilość dokonanych analiz przez (...) sp. z o.o. (poprzedniego wykonawcę) w 2016 r. Ilość analiz mogła być określona wyłącznie w sposób szacunkowy, bo wiązało się to również ze specyfiką samej działalności Elektrowni. Bloki od (...) są jednostkami wytwórczymi centralnie dysponowanymi, co oznacza, że decyzje o każdym ich uruchomieniu i odstawieniu wydaje operator systemu przesyłowego – (...) S.A. w oparciu o zawartą z pozwanym umowę o świadczenie usług przesyłania energii elektrycznej nr (...) z dnia 23 kwietnia 2012 r. (k. 119 – 128) oraz Instrukcję (...), jak również w oparciu o uwarunkowania prawne. Możliwość zmiany ilości próbek do badań była przez pozwanego od początku wyraźnie komunikowana i w chwili przystąpienia do przetargu była powodowi wiadoma. Co więcej, mając możliwość wystąpienia do pozwanej o wyjaśnienie treści SIWZ w trybie art. 38 p.z.p. powód nie skorzystał z tego uprawnienia i nie zapytał pozwanego o minimalną ilość analiz, jakie pozwana zamierzała zlecić, mimo że powód wystąpił z zapytaniem o rozbieżność pomiędzy ilością próbek biomasy wskazaną w I części SIWZ oraz w II części SIWZ. Powyższa okoliczność oznacza, że opis przedmiotu zamówienia w zakresie ilości analiz do wykonania w okresie trwania umowy był dla powoda zrozumiały i akceptowalny. Powyższe stwierdzenie potwierdził sam powód, składając w pkt 8 i 9 swojej oferty oświadczenia o zdobyciu wszystkich informacji koniecznych do właściwego przygotowania oferty i o akceptacji ich bez zastrzeżeń, a także uzyskaniu wyczerpujących odpowiedzi na wszystkie postawione pytania odnośnie zapisów SIWZ.

Powód swoje roszczenie w tym zakresie opiera na piśmie pracownika pozwanego D. A. z dnia 8 grudnia 2017 r., w którym zawarto informację, że w 2018 r. pozwany nie planuje kontynuacji procesu współspalania biomasy z węglem i z tego względu nie będzie konieczności wykonywania analiz biomas w zużyciu dla bloków (...). Niemniej jednak, jak wynika z zeznań świadków D. A., K. K. (2) i przesłuchanego w charakterze strony K. P., ostatecznie do wstrzymania procesu współspalania biomasy w blokach (...) nie doszło z uwagi na duże zapasy biomasy zgromadzone w magazynach pozwanego, co stwarzało duże zagrożenie pożarowe. Mimo założeń wskazanych w piśmie z dnia 8 grudnia 2017 r. ostatecznie współspalanie biomasy z węglem w tych blokach było kontynuowane, aczkolwiek w mniejszym zakresie. Powyższe znajduje również potwierdzenie w załączonych do odpowiedzi na pozew dokumentach. Zgodnie bowiem z załączonymi dokumentami określającymi wskaźniki efektywności w obszarze wytwarzania sporządzone na koniec 2017 r. i 2018 r., ilość energii elektrycznej wyprodukowanej w blokach (...) oraz dyspozycyjność bloków wyniosły odpowiednio w 2017 r. 8 559 828 MWh i 86,1%, a w 2018 r. 9 512 626 MWh i 89,3%.

Kolejnym dowodem potwierdzającym, że na etapie postępowania przetargowego pozwany nie planował rezygnacji ze współspalania, jest to, że ilość biomasy zakontraktowanej na rok 2018 była porównywalna do ilości zakontraktowanej na lata wcześniejsze. Zgodnie z zestawieniem dostaw biomasy w 2016 r. zakontraktowano 1 628 002 Mg, w 2017 r. zakontraktowano 1 603 976 Mg, a w 2018 r. zakontraktowano 1 644 035 Mg. Jeśli pozwana miałaby w planie zaprzestanie współspalania biomasy w 2018 r., ilość biomasy zakontraktowanej do dostarczenia na ten rok nie byłaby tak wysoka, choćby dlatego, że nie było możliwości dłuższego jej przechowywania z uwagi na wysokie ryzyko pożarowe. Powyższe stwierdzenie znajduje potwierdzenie również w Informacji do zarządu (...) S.A. z dnia 8.06.2018 r. w sprawie wykorzystywania biomasy w technologii współspalania w 2018 r. (k. 130).

Te okoliczności dowodzą jednoznacznie, że zarzuty powoda co do świadomego zatajenia przez pozwanego przed oferentami faktu przewidywanego zmniejszenia ilości badanej biomasy są bezpodstawne i nie znajdują pokrycia w zgromadzonym materiale dowodowym. Powód zaś jako profesjonalny uczestnik obrotu gospodarczego powinien mieć świadomość, że szacunkowa ilość próbek/badań, co do której zastrzeżono jednocześnie możliwość jej zmiany, nie jest równoznaczna z gwarantowaną minimalną ilością próbek/badań. Stąd szacując cenę ofertową, winien ten fakt uwzględnić w swojej ofercie.

Sąd Okręgowy podkreślił, że kwestia samego opisu przedmiotu zamówienia będącego przedmiotem przetargu była badana przez Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych w postępowaniu wyjaśniającym, które zostało wszczęte z zawiadomienia powoda, a w którym Prezes UZP pismem z dnia 10 czerwca 2019 r. poinformował o zakończeniu postępowania wyjaśniającego i odmówił wszczęcia kontroli postępowania o udzielenie zamówienia publicznego(...) (...). Okoliczność ta pośrednio dowodzi, że pozwany w prawidłowo i zgodnie z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa, w tym ustawy szczególnej Prawo zamówień publicznych, określił warunki rozliczenia zamówienia. W związku z powyższym powołane przez powoda orzeczenia KIO nie mają zastosowania do niniejszej sprawy.

Nadto umowa zawarta pomiędzy stronami określała konkretne warunki w zakresie jej zmian, nakazując zachowanie formy pisemnej pod rygorem nieważności. Żadnych zmian, dodatkowych aneksów, czy postanowień strony w tym zakresie nie zawarły. Słusznie w ocenie Sądu Okręgowego pozwany zarzucił, że strona powodowa kalkulując wysokość szkody nie wykazała, czy uwzględniła to, że choć ilość wykonywanych analiz biomasy A. była niższa niż szacowana przy zawarciu umowy, to jednocześnie ilość innych wykonanych analiz była wyższa, tj. dla analizy biomasy leśnej założeniem było 1 400 sztuk, natomiast ilość analiz wykonanych przez powódkę wyniosła 1 510 sztuk, szacowana ilość analiz sitowych biomasy leśnej i A. została określona na 1 200 sztuk, natomiast ilość analiz wykonanych przez powoda wyniosła 1 611 sztuk, szacowana ilość badań zawartości amoniaku w popiele lotnym została określona na 2 100 sztuk, natomiast ilość badań wykonanych przez powoda wyniosła 3146 sztuk.

Reasumując, w zakresie ilości badań zleconych do analizy, które zostały określone szacunkowo Sąd Okręgowy uznał, że brak jest podstaw do uwzględnienia zarzutu nienależytego wykonania umowy przez pozwanego i stwierdzenia jakiejkolwiek szkody po stronie powoda. Powód nie wykazał w żaden sposób, że wysokość szkody wynikająca z mniejszej ilości zleconych badań w odniesieniu do ilości badań szacunkowych wynikających z tabeli zawartej w II części SIWZ przyniosła powodowi akurat te konkretne straty. Powodowa spółka nie wykazała również, w jakiej dokładnie kwocie była to szkoda, mimo zarzutów pozwanego w tym zakresie. Sposób przeliczenia zaprezentowany przez powoda nie może być jednoznaczny z wykazaniem samej szkody, która została przez niego poniesiona, a chcąc wykazać jej wysokość powód musiałby przedstawić Sądowi inne dowody, niż porównanie ilości badań wykonanych i założonych szacunkowo w oparciu o dane historyczne (z zastrzeżoną możliwością zmiany) do wykonania przez SIWZ i umowę z dnia 22 listopada 2017 r. Powód nie wziął też pod uwagę, że nie wykonując badań zaoszczędził koszty materiałowe i koszty osobowe, których wysokości nie wykazał. Nie można się zatem zgodzić z jego twierdzeniami, że szkoda w tym zakresie została wykazana w sposób należyty.

Nienależyte wykonanie zobowiązania, jako kategoria pośrednia między wykonaniem a niewykonaniem zobowiązania, występuje, gdy dłużnik spełnia świadczenie wbrew jego treści, przez co nie dochodzi do zaspokojenia interesu wierzyciela, ze względu na rozbieżność między zakresem zaspokojenia wynikającym z treści zobowiązania a rzeczywiście uzyskanym. Szkoda wynikająca z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania stanowi różnicę między stanem majątku wierzyciela wskutek naruszenia zobowiązania a hipotetycznym stanem, jaki by istniał, gdyby dłużnik zachował się zgodnie z treścią zobowiązania. Z kolei odpowiedzialność na podstawie art. 471 k.c. wymaga spełnienia przesłanek, jakimi są: szkoda, niewykonanie lub nienależyte wykonanie istniejącego zobowiązania, związek przyczynowy między niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem zobowiązania a szkodą, która musi być następstwem okoliczności, za które dłużnik ponosi odpowiedzialność. Na kanwie niniejszej sprawy i zaprezentowanych dowodów powód nie wykazał powyższych przesłanek warunkujących odpowiedzialność pozwanego.

W zakresie roszczenia dotyczącego bezpodstawnego wzbogacenia poprzez nakłady na przystosowanie pomieszczenia, w którym miało zostać zlokalizowane urządzenie (...) i konieczność wykonania jego kalibracji, a ostatecznie również badań na własnym urządzeniu (...), Sąd Okręgowy uznał to roszczenie za nieudowodnione i bezpodstawne. Sąd zauważył, że urządzenie (...) należące do pozwanego, w dacie zawarcia umowy z dnia 22 listopada 2017 r. i do końca 2017 r. pozostawało w wyłącznej dyspozycji poprzedniego wykonawcy. Późniejsze korzystanie ze spektrometru S8 Tiger 4Kw pozwanego w dotychczasowym miejscu jego zainstalowania nie było również możliwe, bowiem urządzenie to znajdowało się w pomieszczeniach wynajmowanych od pozwanego przez (...) Sp. z o.o. Spółka ta z dniem 31 grudnia 2017 r. zakończyła wykonywanie badań metodą (...) na rzecz pozwanej w związku z przejęciem tego świadczenia przez powoda i nie miała prawnego obowiązku udostępniać powodowi urządzenia w zajmowanych przez siebie pomieszczeniach. Jednocześnie powód w dacie zawierania umowy posiadał wiedzę i świadomość konieczności zawarcia odrębnej umowy najmu pomieszczenia z przeznaczeniem na pracownię (...) oraz laboratorium. Informacja o konieczności najmu tegoż pomieszczenia przekazana została powodowi przed złożeniem przez niego oferty w przetargu, z zaznaczeniem, że koszty adaptacji zostaną poniesione przez najemcę. Po rozstrzygnięciu przetargu i wybraniu najlepszej oferty, oferty powoda, strony zawały umowę najmu w dniu 24 listopada 2017 r. nr (...), w oparciu o którą pozwany udostępnił powodowi pomieszczenie na potrzeby prowadzenia badań metodą (...) i laboratorium, do czego powód nie zgłaszał żadnych zastrzeżeń. Wskazane przez pozwanego powodowi pomieszczenie rzeczywiście nie spełniało swojej z funkcji z uwagi na brak możliwości przetransportowania tam spektrometru, o czym strony dowiedziały się dopiero od serwisanta urządzenia po podpisaniu umowy najmu. Niewątpliwie powód poniósł koszty adaptacyjne przedmiotowego pomieszczenia, jednakże nawet po powzięciu informacji o nieprzydatności pomieszczenia do celów pracowni (...) powód nie rozwiązał umowy najmu z pozwanym i korzystał z tego pomieszczenia przez cały okres 2018 r., lokalizując tam swoje laboratorium, pomieszczenie socjalne i miejsce przechowywania próbek. Powód nadal korzystał z wynajmowanych pomieszczeń celem suszenia próbek biomasy, przygotowywania próbek do badań (mielenie, pastylkowanie), wykonywał analizy sitowe i magazynował próbki rozjemcze.

Nadto w § 5 ust. 2 umowy najmu strony ustaliły, że jeżeli najemca dokonał nakładów zwiększających wartość lub użyteczność przedmiotu najmu, wynajmujący (pozwany) przy rozwiązaniu umowy może według swojego wyboru albo żądać przywrócenia stanu poprzedniego albo zatrzymać ulepszenia bez obowiązku zwrotu ich wartości. Wobec takich postanowień umownych twierdzenia powoda o bezpodstawnym wzbogaceniu wskutek wykonanej adaptacji pomieszczenia nie znajdują żadnego uzasadnienia, bowiem zgodnie ze stanowiskiem judykatury przepis art. 676 k.c. wyłącza stosowanie do nakładów dokonanych przez najemcę przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu (wyrok SN z dnia 7.04.2005 r. sygn. akt II CK 431/04).

Uzasadnienia dla żądania powoda nie stanowią też przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu. Art. 405 k.c. stanowi, że kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby, obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe, do zwrotu jej wartości. Odpowiedzialność z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia ma charakter subsydiarny i wchodzi w grę tylko wówczas, gdy nie ma innej podstawy odpowiedzialności, w szczególności wynikającej z umowy. Przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu nie służą do konstruowania na ich podstawie odpowiedzialności dłużnika, która ma zastępować jego odpowiedzialność z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy, gdy wierzyciel bądź w ogóle nie opiera żądania na tej podstawie, bądź nie wykazał przesłanek uzasadniających takie żądanie ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 12.03.2015 r, I ACa 1335/14).

W niniejszej sprawie powyższe przesłanki nie zostały spełnione. Postanowienie zawarte w § 5 ust. 2 umowy najmu miało swoje oparcie w art. 676 k.c., który stanowi, że jeżeli najemca ulepszył rzecz najętą, wynajmujący, w braku odmiennej umowy, może według swego wyboru albo zatrzymać ulepszenia za zapłatą sumy odpowiadającej ich wartości w chwili zwrotu, albo żądać przywrócenia stanu poprzedniego. Przepis art. 676 k.c. ma charakter dyspozytywny, co w ramach swobody kontraktowej (art. 353 ¹k.c.) pozwala stronom na ustanowienie odmiennych reguł, niż w nim przewidziane, w zakresie rozliczenia poniesionych przez najemcę nakładów ulepszających rzecz najętą (wyrok SN z 26.6.2008 r., II CSK 69/08). Mogą to uczynić w umowie najmu albo w późniejszej odrębnej umowie. W razie nieuzgodnienia przez strony sposobu rozliczenia ulepszeń znajduje zastosowanie regulacja ustawowa, w myśl której wynajmujący może albo zatrzymać ulepszenia za zapłatą sumy odpowiadającej ich wartości w chwili zwrotu rzeczy najętej, albo żądać przywrócenia stanu poprzedniego. Przyjęte w art. 676 k.c. rozwiązanie ma zastosowanie wówczas, gdy umowa najmu nie reguluje odmiennie kwestii rozliczenia nakładów ulepszających. A contrario - jeżeli reguluje, to prawo najemcy do żądania zwrotu wartości tychże nakładów, względnie prawo wynajmującego do żądania przywrócenia stanu poprzedniego albo zatrzymanie ulepszenia bez obowiązku wyrównania ich wartości podlegają ocenie według treści umowy (wyrok SN z dnia 19.11.2003 r. sygn. akt V CK 457/02).

Jak wynika z powyższych przepisów oraz powołanego postanowienia umowy najmu, uprawnieniem pozwanego był wybór odbioru lokalu w takim stanie, w jakim się znajdował po adaptacji przeprowadzonej przez powoda, bez konieczności ponoszenia przez powoda dodatkowych kosztów związanych z przywróceniem lokalu do stanu poprzedniego lub żądanie od powoda przywrócenia lokalu do takiego stanu, w jakim został mu wydany. Wszelkie ulepszenia i adaptacje powód mógł wykonać za zgodą wynajmującego, ale na własny koszt i kwestia ta była bardzo wyraźnie wyartykułowana w umowie najmu.

Roszczenie to w ramach art. 471 k.c. również zdaniem Sądu nie zasługiwało na uwzględnienie, bowiem trudno zarzucać pozwanemu nienależyte wykonanie umowy, podczas gdy powód widział to pomieszczenie podczas wizji lokalnej, miał wiedzę w zakresie jego stanu, widział gdzie się znajduje a przy tym znał urządzenie (...), które miało być zlokalizowane w tym pomieszczeniu (waga i rozmiary). Świadomość nieprzydatności najmowanego pomieszczenia do zlokalizowania w nim pracowni (...) strony uzyskały dopiero od serwisanta urządzenia. Mimo tej świadomości powód nie rozwiązał umowy najmu i przez cały 2018 r. korzystał z pomieszczenia. Natomiast pozwany z własnej inicjatywy i na własny koszt zaadoptował inne pomieszczenie, które nieodpłatnie udostępnił powodowi. Sam pozwany ponosił również koszty energii elektrycznej i CO dostarczanych do tego pomieszczenia, nie domagając się ich refundacji. Hipotetycznie, nawet jeśli można byłoby stawiać zarzut pozwanemu, iż posiadał informacje na temat nieprzydatności pierwotnego z pomieszczeń do umówionego celu i świadomie naraził powoda na poniesienie kosztów jego adaptacji (co nie zostało wykazane), to zdaniem Sądu pozwany dokonał naprawienia szkody poprzez udostępnienie innego pomieszczenia do umówionego celu, ponosząc również we własnym zakresie koszty jego adaptacji, przeniesienia urządzenia oraz opłat za energię elektryczną i cieplną dostarczoną do tego pomieszczenia. Z tego względu brak jest również podstaw do upatrywania jakiegokolwiek bezpodstawnego wzbogacenia po stronie pozwanego z tytułu nakładów poczynionych przez powoda na adaptację najmowanego pomieszczenia.

Nadto w ocenie Sądu koszty poniesione w związku z adaptacją najmowanego pomieszczenia nie są równoznaczne z wartością nakładów, o których mowa w art. 676 k.c. W rozumieniu tego przepisu ulepszeniami rzeczy są dokonane na nią przez najemcę nakłady, które w chwili wydania rzeczy wynajmującemu zwiększają jej wartość lub użyteczność. Nie chodzi przy tym ani o drobne nakłady na rzecz obciążające najemcę (art. 662 § 2 k.c.), ani nakłady konieczne i inne nakłady, które zgodnie z art. 662 § 1 i art. 663 k.c. obciążają wynajmującego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 marca 2008 r., sygn. akt V CSK 418/07) . Ponadto wartości ulepszeń nie można utożsamiać z wydatkami poniesionymi na ich dokonanie, określa ją bowiem wzrost wartości rzeczy, na którą zostały poczynione, oceniany w chwili zwrotu rzeczy (wyrok SN z dnia 9 listopada 2000 r., II CKN 339/00). W odniesieniu do przyjętej w art. 676 k.c. zasady rozliczenia ulepszeń w orzecznictwie Sądu Najwyższego wskazuje się, że przepis ten ma na uwadze nakłady ulepszające rzecz, a więc takie, które zwiększyły wartość użytkową rzeczy w chwili jej zwrotu przez najemcę. Oznacza to, że nie można utożsamiać wartości ulepszeń z sumą wydatków przeznaczonych na ich dokonanie. Wartość tych ulepszeń określa wzrost wartości rzeczy, na którą zostały poczynione, oceniany z chwili zwrotu rzeczy ( wyr. SN z 9.11.2000 r., II CKN 339/00; wyr. SN z 12.9.2013 r., IV CSK 44/13,; wyr. SA we Wrocławiu z 25.4.2012 r., I ACA 284/12,). W odniesieniu do powyższego należy wyraźnie podkreślić ową różnicę pomiędzy kosztami adaptacji najmowanego lokalu a jego ulepszeniem i zwiększeniem wartości w chwili zwrotu lokalu, ale w tym zakresie postępowanie wymagałoby dowodu z opinii biegłego, który nie został zawnioskowany. Tym samym wartość ewentualnych ulepszeń lokalu nie została wykazana.

W zakresie kosztów przeniesienia urządzenia ostatecznie nie było sporne, że przeniesienia dokonał sam pozwany, zaś faktura wystawiona przez (...) Sp. z o.o. w P. nr (...) z dnia 27 lutego 2018 r. na kwotę 8 800,65 zł brutto obejmuje jedynie usługę serwisową związaną z przeniesieniem spektrometru na terenie Elektrowni (...). Koszty usług serwisowych urządzenia, zgodnie z łączącą strony umową, obowiązany był ponosić wykonawca. Wobec tego roszczenie powoda również w tym zakresie jest bezpodstawne.

Co do kosztów wykonania kalibracji urządzenia, w ocenie Sądu rację miał pozwany, wskazując, że umowa przewidywała wykonywanie umowy metodą bezwzorcową (pkt 2.7. umowy). Zatem jeżeli pozwany chciał wykonać badania w sposób bardziej dokładny (czego nie wymagała od niego umowa) i zdecydował się na wykonanie tzw. „pastylek" (próbek wzorcowych) na potrzeby skalibrowania urządzenia (...), to bezpodstawne jest przerzucanie odpowiedzialności w zakresie poniesionych z tego tytułu kosztów na pozwanego. Umowa nie obligowała go do wykonania badań metodą wzorcową. Powód zlecając Laboratorium specjalistyczne badanie biomasy robił to wyłącznie w swoim interesie i na własny koszt. Zgodnie z pkt 12.2. OWZU powód we własnym zakresie winien ponosić wszelkie koszty związane z wykonywaniem umowy. Zdaniem Sądu brak jest zatem podstaw do stwierdzenia, by pozwany był bezpodstawnie wzbogacony jego kosztem.

Ze strony powodowej pojawił się zarzut, że pozwany jako właściciel urządzenia (...) był również właścicielem wzorcowych próbek wykonanych przez (...) sp. z o.o. Pozwany zwracał się do poprzedniego wykonawcy, tj. (...) Sp. z o.o. z prośbą o udostępnienie wzorcowych próbek, jednakże spółka odmówiła, wskazując, że wykonała je sama, na swój koszt i traktuje je jako „know-how". Wraz z urządzeniem pozwany przekazał powodowi wszelkie instrukcje i oprogramowanie dostarczone przez producenta. Jeżeli natomiast poprzedni wykonawca badań opracował na swój koszt własną metodykę wykonywania badań, a jednocześnie nie stanowi ona integralnej części urządzenia (...) i w każdej chwili może być ona od niego odłączona, to brak było uzasadnienia dla stanowiska powoda, że z chwilą sporządzenia stała się ona własnością pozwanego. Niezależnie od powyższego powód winien opracować indywidualną metodykę badań i musiał to zrobić własnym sumptem na potrzeby należytego wykonania umowy. W toku procesu powód nie wykazał, by ta metodyka badań i oprogramowanie dostarczone przez producenta urządzenia miało stać się własnością pozwanego i pozostawać w jego dyspozycji. Powód twierdził, że to zła wola pozwanego uniemożliwiła przekazanie powyższego i ograniczenie kosztów, ale na powyższą okoliczność nie przedstawił żadnego miarodajnego dowodu. Jedynie biegły sądowy mógłby usunąć wątpliwości co do możliwości uznania opracowanych przez poprzedniego wykonawcę badań próbek wzorcowych za część składową bądź przynależność urządzenia (...). Taki wniosek dowodowy nie został zgłoszony. Starania pozwanego w pozyskaniu tzw. „pastylek” okazały się bezskuteczne. Wobec tego brak jest podstaw do przypisania mu winy i złej woli w zakresie narażenia powoda na poniesienie dodatkowych kosztów na potrzeby opracowania własnych próbek wzorcowych.

Co do wykonywania przez powoda badań na własnym urządzeniu (...) Sąd zaznaczył, że powód nie wykonał przez cały okres obowiązywania umowy ani jednego badania biomasy urządzeniem udostępnionym przez pozwanego, choć jednocześnie przy wykorzystaniu tego urządzenia dokonywał badań innych próbek. Powód podnosił, że urządzenie pozwanego psuło się, nie można było uzyskać próżni, co przeszkadzało w wykonaniu badań, ale nie wykazał, że urządzenie nie nadawało się do wykonywania badań objętych umową. Skoro usterki były tak poważne, powód w obawie o niemożność realizacji przedmiotowej umowy winien wezwać pozwanego jako właściciela do naprawy urządzenia. Tymczasem w aktach sprawy brak takiego wezwania, czy choćby zgłoszenia wady lub awarii urządzenia. W związku z tym wykonanie badań na własnym sprzęcie (...) nie może prowadzić do zmiany wynikającej z umowy stawki ryczałtowej z 30 zł na 100 zł, tym bardziej, że umowa została zawarta w trybie ustawy - Prawo zamówień publicznych i precyzyjnie określała stawki jednostkowe poszczególnych badań. Powód nie wykazał, z czego wynika znacznie wyższy koszt usługi wykonanej na jego urządzeniu w stosunku do urządzenia pozwanego.

Co do roszczenia dotyczącego kary umownej Sąd wskazał, że pkt 11.4.11 OWZU nakładał na wykonawcę obowiązek zapłaty kary umownej w przypadku naruszenia przez wnioskodawcę przepisów BHP, stanowiącego zagrożenie dla bezpieczeństwa pracy. Kwota 1 000 zł została przewidziana za każde zawinione i udokumentowane naruszenie przez wykonawcę lub jego pracowników lub inne osoby, którymi się posługuje przy wykonywaniu robót wskazanych przepisów BHP i p-poż, oraz ochrony środowiska. Zgodnie z umową pobieranie próbek z dostaw A. odbywało się przy użyciu automatycznej linii pobierania i przygotowania próbek biomasy, jednakże zgodnie z pkt 2.1.2 umowy w przypadku awarii automatycznej linii pobierania i przygotowywania próbek biomasy (...) (...) powód miał dokonać pobrania próbek pierwotnych z dostaw samochodowych przy użyciu żurawi stacjonarnych (...) (...) zgodnie z Instrukcją eksploatacji instalacji stacji kontenerowej do zmechanizowanego pobierania próbek pierwotnych biopaliwa stałego z samochodów oraz przygotowania próbki laboratoryjnej. W pkt 10 instrukcji wyraźnie wskazano, że obsługę żurawia (...) (...) mogą prowadzić tylko pracownicy posiadający uprawnienia do obsługi żurawi stacjonarnych w kategorii II Ż. O wymogach tych powód był poinformowany przez pozwanego w odpowiedzi na zapytanie w piśmie z dnia 20 grudnia 2017 r. W okresie realizacji umowy pozwany udokumentował, że powód naruszył wskazane powyżej wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy wynikające z instrukcji eksploatacji w ten sposób, że dopuścił do obsługi urządzeń – żurawi (...) (...) pracownika, który nie miał stosownych uprawnień kwalifikacyjnych do obsługi tych maszyn. Zdarzenia te miały miejsce w dniach 28 lipca 2018 r. o godzinie 23 ^{( 45)} oraz 30 lipca 2018 r. o godzinie 23 ^{( 00)}. W ocenie Sądu pozwany był zatem uprawniony do nałożenia kary umownej na powoda z tytułu powyższych naruszeń po 1 000 zł za każde z nich, łącznie 2 000 zł. Powód został wezwany przez pozwanego do jej uiszczenia, ale wezwanie pozostało bezskuteczne. Na skutek zaniechania powoda pozwany wystąpił do gwaranta o pokrycie tejże należności. W związku z powyższym słuszny jest zarzut pozwanego dotyczący braku legitymacji procesowej czynnej po stronie powoda do dochodzenia zwrotu tejże kwoty. Powyższą należność wypłacił pozwanemu gwarant – (...) S.A, a nie powód. Ewentualne roszczenie o zwrot dochodzonej należności przysługuje jedynie gwarantowi. Kauzalność gwarancji ubezpieczeniowej nie oznacza bowiem, iż zobowiązanie gwaranta staje się zobowiązaniem akcesoryjnym w odniesieniu do stosunku podstawowego, w związku z którym gwarancja została udzielona. Także bowiem ta forma gwarancji zachowuje charakter zobowiązania samodzielnego, w ramach którego gwarant płaci własny, a nie cudzy dług (wyrok Sąd Najwyższy z 10 lutego 2010 r., V CSK 233/09) . Niezależnie od powyższego Sąd zauważył, że kara umowna nie została nałożona na powoda z tytułu braku pozostawania w ciągłej dyspozycji pracowników powoda na 3 zmiany (na co wskazywał powód), lecz udokumentowanego naruszenia przepisów BHP.

Sąd Okręgowy uznał zatem, że żądanie powoda było bezzasadne i nieudowodnione zarówno w zakresie nienależytego wykonania umowy przez pozwanego wskutek zmniejszenia ilości analiz biomasy, jak i bezpodstawnego wzbogacenia oraz narażenia powoda na szkodę w związku z badaniami metodą (...) przy wykonaniu próbek wzorcowych na koszt powoda oraz na urządzeniu powoda, a także w zakresie zwrotu nakładów na adaptację pomieszczenia przeznaczonego do badań spektrometrem, jak również dotyczące nałożonej na niego kary umownej za nienależyte wykonywanie umowy i oddalił powództwo.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c.

Apelację od powyższego wyroku wniosła strona powodowa, wnosząc o zmianę wyroku i uwzględnienie powództwa w całości oraz o zasądzenie kosztów za obie instancje lub o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji.

Apelująca zarzuciła:

⚫

naruszenie prawa materialnego poprzez błędną wykładnię art. 471 k.c. i nieprawidłowe uznanie, że pozwana swoim działaniem nie spowodowała powstania po stronie powódki szkody:

- w zakresie ilości analiz poprzez świadome zawyżenie w treści zamówienia ilości próbek do badania,

- w zakresie konieczności kalibracji urządzenia (...) a tym samym poniesienia przez powódkę dodatkowych kosztów z tym związanych,

- w zakresie zbędnych kosztów modernizacji pomieszczenia pierwotnie przeznaczonego na pracownię (...), poniesionych przez powódkę,

⚫

naruszenie prawa materialnego poprzez błędną wykładnię punktu 2.7 umowy z dnia 22.11.2017 r., tj. błędne uznanie, że koszt przeniesienia urządzenia (...) przez spółkę (...) w kwocie 8800,65 zł brutto stanowi czynność serwisową, o jakiej mowa w tym postanowieniu umowy,

⚫

sprzeczność ustaleń faktycznych z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego,

⚫

uchybienia procesowe, mające wpływ na wynik sprawy a w szczególności naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. poprzez przekroczenie zasady swobodnej oceny dowodów i dowolną ocenę zebranego materiału,

⚫

naruszenie art. 327 ¹ § 1 pkt 1 k.p.c. mające wpływ na wynik sprawy poprzez brak wskazania w uzasadnieniu wyroku dlaczego sąd pominął pkt 2.7 umowy oraz zeznania K. F..

W uzasadnieniu apelacji rozwinięto powyższe zarzuty.

Nadto apelująca spółka wniosła o przeprowadzenie dowodu z pisma z dnia 26.11.2017 r. na okoliczności wskazane w apelacji.

W odpowiedzi na apelację strona pozwana wniosła o jej oddalenie i zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego, podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko.

Sąd Apelacyjny przyjął za własne ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Okręgowy i zważył, co następuje:

Apelacja strony powodowej jest bezzasadna.

Odnosząc się do podniesionych zarzutów zacząć należy od tych, które dotyczą oceny dowodów i ustaleń stanu faktycznego, bowiem tylko na tle prawidłowo ustalonego stanu faktycznego czynić można trafne rozważania prawne. Podnieść należy, że skuteczne postawienie zarzutu naruszenia przez sąd art. 233 § 1 k.p.c. wymaga wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, to bowiem jedynie może być przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Nie wystarcza przekonanie strony o innej, niż przyjął sąd wadze (doniosłości) poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie niż ocena sądu (tak SN m.in. w orz. z 6 listopada 1998 r., II CKN 4/98, z 10 kwietnia 2000 r., V CKN 17/2000, z 5 sierpnia 1999 r., II UKN 76/99, Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku I ACa 1395/15 z 11 marca 2016 r.). Konieczne jest zatem dla skuteczności takiego zarzutu wykazanie wyżej wspomnianych uchybień przy użyciu argumentów jurydycznych. W konsekwencji samo zaprezentowanie odmiennego stanu faktycznego, wynikającego z własnego przekonania o wspomnianej wyżej wadze dowodów jest niewystarczające.

Sąd Apelacyjny bada niniejszą sprawę na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego przez sąd I instancji. Wniosek o przeprowadzenie w postępowaniu apelacyjnym dowodu z pisma z dnia 26.11.2017 r. nie mógł być uwzględniony z uwagi na treść art. 381 k.p.c. – nie było przeszkód, by strona powodowa zaoferowała ten dowód w postępowaniu przed Sądem Okręgowym, bowiem już wówczas nim dysponowała.

Przyjąć należy, że skoro w apelacji powód domaga się uwzględnienia powództwa w całości, to aktualne pozostaje żądanie zasądzenia kwot z wszelkich tytułów, wskazanych w pozwie.

Zarzuty, jakie podniosła strona apelująca w zakresie ustaleń faktycznych zostały w części skonkretyzowane w uzasadnieniu apelacji (zarzuty w części wstępnej apelacji w tym zakresie sformułowano bowiem ogólnikowo, bez wskazania które ustalenia są kwestionowane), ale w istocie apelująca przedstawia własną wersję relacji pomiędzy stronami i sposobu realizacji umowy. Dodatkowo wypowiedź apelującej strony skonstruowano w ten sposób, że „własne” ustalenia faktyczne apelującej przedstawiane są równocześnie z zarzutami odnoszącymi się do rozważań sądu I instancji i wniosków, jakie sąd wyciągnął z poczynionych ustaleń.

Tymczasem w odniesieniu do kwestionowanych ustaleń stwierdzić należy, że:

- Sąd Okręgowy ustalił (p. III) okoliczności związane z rozmiarem procesu współspalania biomasy z węglem, w tym to, że nie doszło do zaprzestania tego procesu, a ilość biomasy zakontraktowana na 2018 r. była porównywalna do lat wcześniejszych; wskazał na brak gwarancji minimalnej wartości próbek, świadomość strony powodowej co do tego faktu na etapie zawierania umowy i odmowę wszczęcia kontroli postępowania o udzielenie zamówienia publicznego – są to ustalenia oparte o wskazane przez sąd dowody; wypowiedzi Sądu co do tego, czy strona powodowa poniosła szkodę zawarte zostały nie w ustaleniach faktycznych, lecz w części zawierającej rozważania prawne. Strona powodowa nie wykazała natomiast, by pozwana na etapie ogłaszania zamówienia wiedziała, że bloki (...) nie będą użytkowane i zataiła tę wiedzę przed oferentami – jest to wyłącznie nieudowodnione twierdzenie strony powodowej; Sąd w ramach rozważań wyraźnie podkreślił, że twierdzenia powoda co do świadomego zatajenia przed oferentami przewidywanego zmniejszenia ilości badanej biomasy nie znajdują oparcia w materiale dowodowym - i pogląd ten Sąd Apelacyjny podziela;

- Sąd Okręgowy ustalił także, że powód zlecił wykonanie próbek wzorcowych koniecznych do kalibracji urządzenia (...) Laboratorium w J. i że za te usługi powód zapłacił – to ustalenie jest zgodne z twierdzeniami powoda. Natomiast w ramach rozważań Sąd stwierdził, że powyższego zlecenia powód dokonał wyłącznie w swoim interesie i na własny koszt. Apelujący podnosi argumenty o niezbędności kalibracji urządzenia, wskazując na zasadność wykonania stosownych analiz, jednakże zwrócić należy uwagę na treść p. 9.1. Ogólnych warunków zakupu usług (k. 182/v), stanowiących integralną część umowy, zgodnie z którym ryczałtowe wynagrodzenie, jakie zostało między stronami uzgodnione, obejmuje wszelkie koszty i opłaty związane z wykonaniem przedmiotu umowy przez wykonawcę. Jeśli kalibracja była potrzebna i powstały związane z nią koszty (czemu Sąd Okręgowy nie przeczył), to takie koszty (tu: związane z kalibracją) winna ponieść strona powodowa. Stanowisko Sądu I instancji jest w tej kwestii zasadne i nie ma sprzeczności pomiędzy ustaleniami faktycznymi a wyciągniętymi wnioskami;

Zaznaczyć należy, że p. 2.7. umowy jest ściśle związany z samym urządzeniem i zasadami korzystania z niego przez stronę powodową. Natomiast wspomniany wcześniej 9.1. OWZU stanowi o kosztach wykonania umowy.

- Sąd Okręgowy ustalił, że przeniesienie spektrometru dokonane zostało przez pracowników pozwanego i na jego koszt. Ustalenie takie jest zgodne z twierdzeniem strony pozwanej (k. 257), któremu powód nie zaprzeczył i nie kwestionuje tego konkretnego ustalenia w apelacji. Nie zaprzeczył również, że spektrometr należący do pozwanego był serwisowany w roku 2018 (co obciążało powoda). Zauważyć należy, że co do faktury nr (...) brak w aktach dowodu jej opłacenia, zaś sam tytuł do zapłaty, wpisany w fakturze, w świetle niekwestionowanych a przytoczonych wyżej ustaleń nie daje podstaw do przyjęcia, iż strona powodowa zapłaciła za przeniesienie przyrządu i że należy się jej zwrot kwoty wskazanej na w/w fakturze.

- Sąd Okręgowy ustalił, że pozwany zapewnił powoda iż wraz z urządzeniem (...) przekazana zostanie standardowa dokumentacja techniczna udostępniana przez producenta urządzenia w czasie zakupu (ustalenie m.in. na podstawie zeznań świadka K. R., który zeznał, że oprogramowanie do obsługi spektrometru jest dostarczane z każdym przyrządem) – ustalenie to jest prawidłowe a zgromadzone dowody nie dają podstaw do przyjęcia, by przekazywane powodowi do używania urządzenie miało jakieś braki w zakresie oprogramowania;

Dostrzec też należy, że szereg twierdzeń strona powodowa podnosi po raz pierwszy w apelacji – dotyczy to np. obszernego wywodu w przedmiocie kalibracji czy licencji związanej z zakupem urządzenia (...) przez pozwaną, czy wreszcie oprogramowania, tymczasem kwestie te nie były rozważane przed sądem I instancji, bo nie stały się w ujęciu przedstawianym w apelacji przedmiotem sporu. Nie podnoszono też twierdzeń, jakoby spółka (...) usunęła oprogramowanie o charakterze bibliotek z urządzenia i jakie to miało znaczenie dla korzystania z urządzenia przez powoda. Sąd zaś – stosownie do twierdzeń stron - czynił jedynie ustalenia co do tego, jaki był efekt zwrócenia się przez pozwanego do firmy (...) o wydanie indywidualnej metodyki badań.

Rozważając zarzuty naruszenia prawa materialnego Sąd Apelacyjny nie może podzielić poglądu apelującego, zawartego w uzasadnieniu apelacji, iż sąd I instancji „preferuje wyłącznie silną pozycję zamawiającego”, który to zamawiający narzuca uciążliwe warunki umowy. W odniesieniu do tego stwierdzenia podkreślić należy, że w warunkach obowiązującej zasady swobody umów nie ma obowiązku zawarcia umowy, której warunki nie odpowiadają jednej ze stron. Czym innym zaś jest właściwe wykonanie zobowiązań, ale w przypadku stawiania zarzutu opartego na treści art. 471 k.c. niezbędne jest wykazanie przez poszkodowanego, że do wyrządzenia takiej szkody doszło i z jakich przyczyn. Strona powodowa obowiązkowi temu nie sprostała.

Przedmiotowe żądanie składało się z kilku elementów.

Sąd Apelacyjny podziela stanowisko sądu I instancji co do niewykazania podnoszonych twierdzeń o wysokości szkody z tytułu mniejszej niż założona ilości badań. Wywód Sądu Okręgowego co do okoliczności zawarcia umowy i warunków, na jakich ją zawarto po uprzednim złożeniu oferty przez pozwanego i udzieleniu odpowiedzi powodowi na postawione pytania prowadził do konkluzji, iż zamówienie zostało sformułowane w oparciu o wartości szacunkowe – na co powód przystawał, i bez zatajania przed powodem jakichkolwiek faktów (powód nie udowodnił, by było inaczej). Nie doszło też ostatecznie do wstrzymania procesu współspalania biomasy w blokach (...). Minimalna ilość próbek nie została zagwarantowana w umowie między stronami. Sąd Okręgowy wskazał też na istotną okoliczność, że w razie niewykonania badań występują oszczędności w kosztach osobowych i materiałowych. Wniosek Sądu Okręgowego, że apelujący nie udowodnił ani zaistnienia szkody wynikającej z rzekomego zmniejszenia ilości badań, ani tym bardziej jej rozmiaru jest w kontekście powyższych uwag zasadny.

Podzielić też należy stanowisko Sądu I instancji co do kosztów kalibracji urządzenia – odwołując się do stwierdzeń zamieszczonych wyżej Sąd Apelacyjny stwierdza brak podstaw do obciążenia strony pozwanej tymi kosztami. Podobnie wygląda kwestia kosztów przeniesienia urządzenia – dokonała tego wg niezakwestionowanych ustaleń strona pozwana swoimi siłami i na swój koszt.

Co do kosztów adaptacji pomieszczenia w celu umieszczenia w nim urządzenia (...) zasadnie Sąd Okręgowy wskazał, iż powód miał świadomość konieczności zawarcia umowy najmu tego lokalu. Bezspornie wykonał w nim remont, obciążający go zgodnie z umową, tymczasem urządzenie ostatecznie umieszczono w innym pomieszczeniu. Słusznie jednak podkreśla Sąd, że powód nie rozwiązał umowy najmu na to pomieszczenie i korzystał z niego, nie ponosząc z kolei kosztów pomieszczenia, które dostarczyła strona pozwana, umieszczając tam ostatecznie przedmiotowe urządzenie. Podzielić należy pogląd Sądu Okręgowego, oparty na treści § 5 ust. 2 umowy najmu, które to postanowienie uregulowało relację pomiędzy stronami w przedmiocie nakładów. Przytoczone w apelacji orzeczenie SN nie znajduje zastosowania do niniejszej sytuacji.

Mimo wniosku apelacyjnego o uwzględnienie powództwa w całości (w tym, jak należy rozumieć, w zakresie objętym rozszerzeniem) powód nie przedstawił żadnych zarzutów co do oddalenia żądania w zakresie kary umownej za naruszenie przepisów BHP. Sąd Apelacyjny stwierdza zatem jedynie, że podziela stanowisko Sądu Okręgowego w tej kwestii.

Z powyższych względów apelacja jako bezzasadna uległa oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c. O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. a złożyło się na nie wynagrodzenie pełnomocnika strony pozwanej, obliczone odpowiednio do wskazanej w apelacji wartości przedmiotu zaskarżenia i zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z 22 października o opłatach za czynności radców prawnych.