II AKo 85/22 - postanowienie z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Krakowie z 2022-08-17
- Tytuł:
- Sąd Apelacyjny w Krakowie z 2022-08-17
- Data orzeczenia:
- 17 sierpnia 2022
- Data publikacji:
- 19 września 2022
- Data uprawomocnienia:
- 17 sierpnia 2022
- Sygnatura:
- II AKo 85/22
- Sąd:
- Sąd Apelacyjny w Krakowie
- Wydział:
- II Wydział Karny
- Przewodniczący:
- Sędzia Robert Pelewicz //
- Protokolant:
- Paulina Klaja
- Hasła tematyczne:
- Wznowienie postępowania
- Podstawa prawna:
- art. 128 k.p.k., art. 422 k.p.k., art. 453 k.p.k.
- Teza:
- 1. Wywody zaprezentowane w pisemnym wniosku skazanej o wznowienie postępowania karnego, jak i argumentacja w nim zawarta, odwołuje się do dowodów zawartych w aktach sprawy, już przeprowadzonych i ocenionych przez sądy obu instancji. Tymczasem sprowadzenie argumentacji mającej uzasadnić wniosek o wznowienie postępowania do kontestowania dotychczasowej oceny dowodów i dążenie do ich ponownej weryfikacji, nie mieści się w ramach instytucji wznowienia postępowania. Ta ostatnia jest nakierowana na zdarzenia faktyczne i prawne, które ujawniają się albo następują dopiero po uprawomocnieniu się orzeczenia mającego stanowić przedmiot wznowienia, a zarazem mają wagę i formę mogącą wywierać skutki prawne. Tymczasem żadna z okoliczności podanych we wniosku nie ma waloru nowego faktu lub dowodu, a zatem nie mogą one powodować podjęcia czynności wznowieniowych i czynią konieczność odmowy przyjęcia wniosku w trybie art. 545 § 3 k.p.k., bez wyznaczania skazanej obrońcy z urzędu. Podkreślić należy, że Sąd Apelacyjny w postępowaniu wznowieniowym nie dokonuje na nowo oceny zebranych w toku procesu dowodów i poprawności przyjętych w oparciu o nie ustaleń faktycznych będących podstawą prawomocnego wyroku. 2. W związku z zarządzeniem Prezesa Sądu Okręgowego w Kielcach z 22 kwietnia 2022 r., sygn. Akt IX Ka 151/21, odmawiającym przyjęcia wniosku o doręczenie odpisu wyroku sądu odwoławczego wraz z uzasadnieniem (k. 607) i pismem Przewodniczącego IX Wydziału Karnego Sądu Okręgowego w Kielcach z 27 czerwca 2022 r. (k. 642), w kontekście pisma procesowego I. K. z 30 marca 2022 r., stanowiącego wniosek o sporządzenie uzasadnienia tegoż samego wyroku sądu odwoławczego i doręczenie wraz z uzasadnieniem (k. 598), wymaga zasygnalizowania, że konstytucyjna zasada prawa strony do sądu (art. 45 ust. 1 Konstytucji RP) sprzeciwia się restrykcyjnemu pozostawianiu bez biegu, zwrotowi lub odrzucaniu przedwczesnych pism procesowych lub środków odwoławczych z nieistotnych lub trudno weryfikowalnych i budzących kontrowersje faktyczno-prawne przyczyn, które mogłyby prowadzić do konstytucyjnie nieproporcjonalnego pozbawienia strony prawa poddania sądowej kontroli odwoławczej kontestowanego orzeczenia sądowego. Takie rozumienie uprawnień stron procesu karnego znajduje potwierdzenie w poglądzie wyrażonym w wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (ETPC, Trybunał) z 13 grudnia 2018 r. wydanym w sprawie Witkowski przeciwko Polsce (skarga nr 21497/14), w której skarżący złożył wniosek o sporządzenie uzasadnienia wyroku przed ogłoszeniem wyroku w jego sprawie, a sąd krajowy wniosek ten oddalił. W wyroku tym ETPC wskazał, że w zaistniałych okolicznościach procesowych dokonana przez sąd krajowy wykładnia przepisów dotyczących terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia przestała służyć pewności prawa i należytemu sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości oraz stanowiła swoistą przeszkodę, która pozbawiła skarżącego możliwości rozpoznania jego sprawy przez sąd odwoławczy. Tym samym przewidziany przez prawo procesowe wymóg złożenia do sądu przez skarżącego wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku w terminie siedmiu dni od daty jego ogłoszenia dąży do realizacji uzasadnionego celu, jakim jest należyte sprawowanie wymiaru sprawiedliwości. Dlatego ETPC doszedł do wniosku, że to nie treść przepisów proceduralnych, ale sposób zastosowania przepisów proceduralnych przez sądy w szczególnych okolicznościach sprawy skutkował ograniczeniem prawa skarżącego do rozpoznania jego sprawy przez sąd odwoławczy. Zwłaszcza, że przepis art. 422 § 3 k.p.k. stanowiący o sporządzeniu uzasadnienia wyroku na wniosek, nie przewiduje bowiem, aby sąd odmawiał przyjęcia wniosku złożonego przed ogłoszeniem wyroku i ogranicza taką możliwość wyłącznie do dwóch wymienionych expressis verbis sytuacji – gdy wniosek został złożony przez osobę nieuprawnioną oraz gdy wniosek został złożony po upływie siedmiodniowego terminu od daty ogłoszenia wyroku. 3. Nadmierny formalizm w ocenie wniosków o doręczenie orzeczeń w postępowaniu karnym często prowadzi właśnie do naruszenia wskazanych wyżej standardów prawa międzynarodowego praw człowieka, a tym samym do naruszenia uprawnień procesowych stron postępowania karnego. Nie można bowiem wymagać od podmiotu, który nie jest specjalistą w posługiwaniu się normatywną nomenklaturą (normatywnymi instytucjami) stosowania profesjonalnego języka prawnego i prawniczego. Oznacza to, ze każdy wniosek takiej osoby należy rozpatrywać w perspektywie art. 118 § 1 k.p.k. i ocenić, czego tak naprawdę dotyczy. W realiach procesowych sprawy Sądu Okręgowego w Kielcach, sygn. akt IX Ka 151/21, nie powinno więc budzić wątpliwości, że wobec wyznaczenia rozprawy odwoławczej na dzień 29 marca 2022 r. (k. 596-597), wniosek I. K. był usprawiedliwiony w przekonaniu, co do wydania wyroku sądu odwoławczego na tej właśnie rozprawie, a tym samym uzasadniony i jako taki złożony w terminie ustawowym wynikającym z treści art. 422 § 1 i 3 k.p.k., jest jej wniosek z 30 marca 2022 r. o doręczenie wyroku sądu odwoławczego wraz jego uzasadnieniem (k. 598). Osoba nie będąca prawnikiem nie musi przecież rozpoznawać przyjmowanych na gruncie normatywu procesowego i poglądów doktryny procesu karnego rozróżnień instytucjonalnych. 4. Nie wolno także tracić z pola widzenia tego, że dla oceny znaczenia przedsięwziętej w sprawie czynności procesowej nazwa (jej oznaczenie) nie ma jednak waloru przesądzającego. Zgodnie ze wskazówką interpretacyjną zawartą w art. 118 § 2 k.p.k., niewłaściwe oznaczenie czynności procesowej, a zwłaszcza środka zaskarżenia, nie pozbawia czynności znaczenia prawnego. Nie wolno bowiem zapominać, iż okoliczność o czysto formalnym znaczeniu (określona nazwa środka prawnego zastosowana przez jego autorkę, oznaczenie czynności procesowej), tym bardziej wtedy, gdy środek odwoławczy pochodzi od podmiotu niefachowego, nie dysponującego z reguły taką orientacją w arkanach prawnych jak podmiot profesjonalny (adwokata, radca prawny), nie może prowadzić do ignorowania tego, co wynika z pozostałych (innych niż nazwa czy oznaczenie) elementów pisma procesowego. Mogą one ewentualnie prowadzić do konkluzji zgoła odmiennych niźli te, które mogłyby wynikać z samej nazwy pisma procesowego, tj. wniosku, że intencją autorki zażalenia było co innego (lub: także co innego), niżby to miało wynikać z samej tylko oceny znaczenia czynności procesowej przeprowadzonej na podstawie samego sposobu jej nazwania i uzasadnienia. Jak już zauważono, równie istotna (art. 118 § 1 k.p.k.) — dla zdekodowania rzeczywistego/prawnego charakteru (znaczenia) czynności procesowej — jest cała treść tejże czynności procesowej.
- Istotność:
Dodano:
,
Opublikował(a):
Jolanta Więsek
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Krakowie
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia Robert Pelewicz //
Data wytworzenia informacji:
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Krakowie
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia Robert Pelewicz //
Data wytworzenia informacji: